„Gelijkschakeling", juicht de ,National Zeitung" Het Ned. elftal samengesteld HET BLAD VERBODEN IN OOSTENRIJK Italië wil geen anti-semietisme DIPLOMAAT GEWORDEN OM TE VLUCHTEN Roemenië en het buitenland Het Concordaat opzeggen De Valera weer naar Londen Het nieuws van heden DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS1 BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 5970 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per week; per kwartaal f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week, per kwartaal f3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM 17 FEBRUARI 1938 - OCHTENDBLAD DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21026 99' Skubl komt onder controle te staan van Bondskanselier Schuschnigg Engeland en Frankrijk waakzaam De verdeeling der portefeuilles Het Weer iiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiijiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiil Stormwaarschuwingsdienst Uit Rusland gevlucht Russische vliegers in Estland geland Het is voorstander van „Joodschen staat", doch buiten Palestina Boetenko vertelt over zijn ervarin gen in het Sovjet-paradijs „Het leven wordt daar steeds ondraaglijker" De nieuwe regeering zal de tradi- tioneele politiek handhaven Weer een Arabier terechtgesteld Veroordeeld wegens aanval op politiepost 99 99 Het „Schwarze korps" hetzt tegen de „privileges" der Kerk in Duitschland De verwachting bestaat, dat een overeenkomst tot stand zal komen Sudeten-Duitschers niet tevreden Vente middenvoor, Anderiessen spil en Weber rechtsback Visschersschepen in den storm vergaan NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek. WEENEN, 16 Febr. (Havas). Het nieuwe persbestand tusschen Duitsch- land en Oostenrijk wordt ingezet met een misverstand. De „National Zeitung" uit Essen van vandaag, waarin bepleit werd het Duitsche en Oostenrijksche volk binnen het kader der grenzen van de beide landen bijeen te brengen, werd in Oostenrijk verboden. Men is in bevoegde Weensehe kringen zeer getroffen door de taal, welke volgens het ver slag van de Mittagausgabe vanochtend werd gebezigd door de „National Zeitung", welke reeds rekent op de „a.s. etappe van de pacifi catie" en spreekt over een „unificatie der bin- nenlandsche politiek gelijkschakeling van 't Duitsche volk binnen de grenzen der beide lan den." Men verklaart te Weenen, dat in de over eenkomsten met Duitschland slechts sprake is Van goede betrekkingen en geenszins van een „mores leeren". XJit goedingelichte bron wordt vernomen, dat dit incident een diplomatiek gevolg zal hebben. Er zouden te Berlijn stappen wor den gedaan tegen de taal van het Duit sche blad, die hier beschouwd wordt als onvereenigbaar met de Oostenrijksche op vatting van de nieuwe Duitsch-Oostenrijk- sche overeenkomst. De gezant van Oostenrijk te Berlijn, Tau- schitz, zou zelfs opdracht hebben gekregen de persoonlijke aandacht van den Fuehrer op dit incident te vestigen. Ten aanzien van het onderhoud tusschen Adolf Hitler en Schuschnigg schrijft de „Deut sche diplomatisch-politische Korrespondenz", dat, wanneer de Oostenrijksche regeering naar aanleiding van deze besprekingen besloten heeft maatregelen te nemen, waardoor een Werkelijke volksgemeenschap in Oostenrijk wordt bevorderd, en een eind wordt gemaakt aan de achteruitzetting van de nationale elementen, dit warm kan worden begroet. Wanneer hierdoor tevens een ontspanning tot stand komt in Midden-Europa, dan is dit nog een reden tot vreugde. Het blad keert zich vervolgens tegen de be naming „ultimatieve bedreiging", welke in de buitenlandsche pers is verschenen. Ter aanvulling van de reeds gepubliceerde Oostenrijksche kabinetslijst is officieel mede gedeeld: Het Duitsche Nieuwsbureau spreekt tegen, dat de nieuwe Duitsch-Oostenrijksche pacifi catie- en ontspanningsovereenkomst onder mi litairen druk tot stand zou zijn gekomen. Het bureau spreekt de desbetreffende beweringen ten scherpste tegen. Er zijn vroeger, noch thans troepen aan de Oostenrijksche grens ge concentreerd. Bondskanselier dr. Schuschnigg heeft ook de leiding van het bondsministerie voor de Landsverdediging, waarbij hem voor de leiding der aangelegenheden der landsverdediging de generaal der infan terie, Wilhelm Zehner, als staatssecretaris ter zijde gesteld is. De benoeming van de bondsministers Glaise Horstenau, Guido Schmidt, Guido Zematto, Seyss Inquart en Hans Rott is geschied op grond van artikel 91 van de grondwet, vol gens welke in bijzondere gevallen bondsmi nisters benoemd kunnen worden, die niet de leiding hebben over een bondsministerie. Het ligt in het voornemen dezen bonds ministers in den zin van het gemengde grond- Wetsartikel de volgende ressorten toe te wij zen: aan bondsminister Guido Schmidt de Bui tenlandsche Zaken, aan Glaise Horstenau be paalde aangelegenheden van het Vaderland- sche Front, aan Seyss Inquart de aangelegen heden van de Openbare Veiligheid en bepaalde gebieden van het binnenlandsche bestuur, en aan Hans Rott de vertegenwoordiging van den voor het oogenblik verhinderden bondsminis ter voor sociale zaken. In verantwoordelijke kringen is de cor respondent van Reuter er vandaag van op de hoogte gesteld, dat de benoeming van Skubl tot inspecteur-generaal van de Oos tenrijksche politie hem plaatst onder di recte controle van Bondskanselier Schusch nigg. In zijn nieuwe functie krijgt Skubl de poli tie en de gendarmerie onder zijn bevel, doch zei? zal hij niet onder de bevelen van Seyss Inquart komen, zooals geschied zou zijn, in dien hij de functie van chef van het departe ment van de Openbare Veiligheid zou hebben behouden. Op deze wijze heeft Schuschnigg naar het schijnt, zich de zekerheid gegeven, dat de nieuwe minister voor openbare veilig heid geen onbeperkte controle zal hebben over de politie, zooals de kringen, die anti- nationaal-socialistisch zijn. in den begin- »e vreesden. Bij het tot stand komen van het amnestie- besluit waren ongeveer 700 politieke gevange nen in arrest, met inbegrip van de personen die in voorloopige hechtenis zaten. Het aantal loopende* processen wordt geschat op 2500. Ge lijk reeds gemeld, zal de amnestie ook gelden voor talrijke veroordeelden uit de processen in verband met de gebeurtenissen in Juli 1934, o.a. voor dr. Rintelen en de inspecteurs van politie Gotzmann en Seeligmann, terwijl ook dr. Tavs van de amnestie zal profiteeren. Uit het concentratiekamp Woellersdorf zullen on geveer 40 personen ontslagen worden. Er wordt echter niet gedacht over een opheffing van het concentratiekamp. De Britsche ambassadeur te Berlijn heeft zich heden naar de Wilhelmstrasse bege ven, om zich op de hoogte te stellen van den stand der betrekkingen tusschen Duitschland en Oostenrijk. Tevens vestigde hij de aandacht op de belangstelling van Engeland voor het handhaven van de on afhankelijkheid en onaantastbaarheid van Oostenrijk. De Pransche ambassadeur heeft tot tweemaal toe een onderhoud gehad met Von Ribbentrop. Eden heeft in het Britsche Lagerhuis op de vraag, of met het oog op het feit, dat de on schendbaarheid en onafhankelijkheid van Oos tenrijk objecten van de Britsche politiek wor den, verklaard, ep op de vraag, of hij over officieele inlichtingen beschikt ten aanzien van de besprekingen tusschen Hitier en Schusch nigg, er aan herinnerd dat een Oostenrijksch Duitsche overeenkomst nog niet is gepubli ceerd. Eden vervolgde, dat er reden is te ge- looven, dat de overeenkomst andere voor zieningen bevat, welke de beide regeerin gen op verschillende punten met elkander zijn overeengekomen, doch dat hij, zoolang de werkelijke tekst der overeenkomst nog niet gepubliceerd is, niet in staat is eenige verdere mededeelingen te doen, doch dat de Britsche regeering intusschen de ont wikkeling van den toestand met groote aandacht gadeslaat. In antwoord op een verdere vraag, of hij de verzekering kon geven, dat de politiek der Britsche regeering ten aanzien van de inte griteit en onafhankelijkheid van Oostenrijk dezelfde bleef als hij bij een vorige gelegenheid in het Huis had medegedeeld, zeide Eden, dat, voor zoover hij zich kon herinneren, hij gezegd had, dat de Britsche regeering wenschte, dat in Midden-Europa evenals elders vrede en een goed wederzij dsch begrip zouden heerschen. Voor vervolg zie pap. 2 De Valera gaat naar Londen. Op de foto ziet men den Ierschen president op weg naar zijn bureau Verwachting: Meest matige Oostelijke tot Noordoostelijken wind, helder tot licht bewolkt, droog weer, lichte tot matige vorst des nachts, overdag om het vries- punt. Verdere vooruitzichten: Nog weinig ver- j= andering. S Geseind 16 Februari te 19.35 uur aan j= alle posten: „attentiesein neer". ^IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIli TALLINN, 16 Febr. (Est. Tel. Ag.). Gis teravond is in het Zuiden van Estland een sovjet-vlietuig, dat geen wapenen aan boord had, geland. De twee inzittende officieren ver klaarden uit Rusland gevlucht te zijn. Singapore, het Gibraltar van het Oosten, is door de Engelschen zeer versterkt. Bij de opening der nieuwe vlootbasis werden groote manoeuvres gehouden. Afweerge schut in stelling i ■■■■-' De Bücker-vliegtuigfabrieken hebben een sportvliegtuig gebouwd, dat op de 100 KM. 71/2 Uter brandstof gebruikt ROME, 16 Febr. (Stefani). De „Informa- zione Diplomatica" meldt: „De jongste pers polemieken konden in zekere buitenland sche kringen den indruk wekken, dat de fascistische regeering bezig was een anti- semietische politiek voor te bereiden. In verantwoordelijke kringen te Rome kan men zeggen, dat deze indruk volledig mis plaatst is. Verantwoordelijke kringen te Rome zijn van opvatting, dat het Joodsche vraagstuk op de wereld slechts op één wijze kan worden opge lost: Door de stichting in eenig deel der we reld, doch niet in Palestina, van een Jood schen staat; een staat in de volle betee- kenis van dit woord, welke dus in staat zal zijn langs normale diplomatieke en consulaire wegen de over de verschillende landen verspreide joodsche bevolkingsgroe pen te vertegenwoordigen en te beschermen. Het feit, dat er ook in Italië Joden zijn, brengt niet noodzakelijkerwijze met zich mede, dat er een specifiek Italiaansch Joodsch pro bleem zou zijn. In andere landen telt men Joden bij millioenen, terwijl in Italië op een bevolking van omtffent 44 millioen zielen een ROME, 16 Febr. (Havas) In een inter view, dat hij de „Giomale d'Italia" heeft toegestaan, heeft Boetenko, de op zoo ge heimzinnige wijze uit Boekarest verdwenen diplomatieke vertegenwoordiger van Sov jet-Rusland, bekend, dat hij de diplomatieke loopbaan had gekozen, omdat hij van mee ning was, dat deze alleen hem de mogelijk heid kon bieden uit Sovjet-Rusland te vluch ten. „In Sovjet-Rusland wordt het leven steeds wreeder en ondraaglijker," aldus Boetenko. Toen hij het opleidingsinstituut voor den diplomatieken dienst had verlaten, werd Boe tenko geplaatst als attaché in het Sovjet-Rus sische paviljoen van de in 1937 te Parijs ge houden internationale tentoonstelling. „Daar heb ik geconstateerd, dat alle statistieken over groote prestaties der communisten, die in het paviljoen werden vertoond, valsch waren." Na zajn verblijf te Moskou werd Boeten- ka naar de legatie teBoekarest gezonden, waar, naar hij zeide, hij direct het gevoel kreeg door agenten van de GPOe te wor den bespied. Intusschen vernam hij, dat te Moskou een onderzoek werd ingesteld naar zijn verleden, omdat men daar had ontdekt, dat hij op 14- jarigen leeftijd had deelgenomen aan de na tionalistische beweging, toen Wrangel met zijn leger Zuid-Rusland binnenrukte. Boetenko voegde daaraan toe, dat hij zijn vrouw en zesjarig dochtertje, die zich te Lenin grad bevonden, verwachtte, doch thans is hü van meening, dat zij zijn gearresteerd. Boetenko vertelt dan, dat kort voor het ver trek naar Moskou van den Sovjet-gezant te Boekarest, Ostrofski, „een verdacht individu", uit Weenen was aangekomen en in de legatie zijn intrek had genomen. Dat was op 3 Fe bruari. „Niemand wilde mij zeggen, waarom deze man was gekomen. Op 5 Februari hebben dat individu en twee andere agenten der GPOe, die in de legatie woonden, me laten roepen, en er tot driemaal aan toe bij mij op aangedrongen, dat ik mi) met hen naar Sinaja zou begeven. Ik weigerde, omdat ik mij niet erg prettig vond, maar de agenten bleven aandringen. Ik sprak nog over mijn chauffeur, maar men antwoordde, dat diens aanwezigheid niet noodig was, omdat de uit Weenen overgekomen man een auto kon besturen. Ik begreep toen, dat men mij er in wilde laten loopen, en voornemens was mij te dooden of mij te ontvoeren. Op 6 Februari verliet ik de legatie, maar pas op 10 Februari vertrok ik uit Boekarest en kon ik de grens overschrijden. joodsche volksgroep bestaat, welke van 50.000 tot 60.000 personen omvat. De fascistische regeering heeft er nimmer aan gedacht en denkt er ook thans niet aan tegen de Joden gerichte politieke, economische of moreele maatregelen te nemen, behalve dan in geval zij te doen zou hebben met elementen, die vijandig tegenover het regiem staan. De fascistische regeering is verder welbewust tegen iedere directe of indirecte pressie, welke geloofsafzwering of kunstmatige assimilatie beoogt. De wet op de joodsche gemeenschappen heeft daarvan een goed bewijs geleverd en zij zal niet gewijzigd worden. De fascistische regeering behoudt zich even wel voor toe te zien op het doen en laten der onlangs in het land gekomen Joden, en er voor te waken, dat de rol der Joden binnen de na tie niet in wanverhouding zal komen te staan met de individueele waarde en de numerieke béteekenis van hun gemeenschap." BOEKAREST, 16 Febr. (Havas) Tata- rescoe, de Roemeensche minister van Staat en minister van Buitenlandsche Zaken ad interim, heeft tegenover de pers verkaard, dat de regeering van nationale eenheid, die in de eerste plaats binnenlandsche ontspan ning moet bewerken en de grondwet moet herzien, op buitenlandsch gebied de tradl- tioneele politiek zal blijven volgen. Versterking der betrekkingen met de andere staten van Kleine Entente en Balkan-Entente is een permanent doel der Roemeensche bui tenlandsche politiek. Deze beide Ententes zijn een machtige waarborg voor de handhaving van den vrede in Midden- en Oost-Europa. Het stelsel onzer regionale bondgenootschap pen heeft een machtig steunpunt in de vriend schap met Frankrjjk, aldus vervolgde Tatares- coe. De onvermoeide Britsche pogingen tot het behoud van den vrede en tot bescherming van de uit de verdragen voortvloeiende rechten plaatst Roemenië in de lijn der Engelsche po litiek. De betrekkingen met Duitschland en Italië zullen geconsolideerd worden. De regee ring zal haar aandacht blijven wijden aan den arbeid der collectieve veiligheid, in het kader van het Volkenbondspact; het Geneefsche werk voor de vrede en de veiligheid zal den steun en medewerking van Roemenië blijven genie ten. Men zal zich verre houden van iedere ideologische discriminatie en van andere in menging in de binnenlandsche aangelegenheden van andere staten, doch Roemenië zal ook geen inmenging van anderen dulden. JERUZALEM, 16 Febr. (DNB). Van ochtend is te Akko een Arabier terechtgesteld. Hij was veroordeeld wegens een aanval op een politiepost, BERLIJN, 16 Febr. (Havas). Het or gaan der S.S. „Das Schwarze Korps", be vat een artikel, waarin uitdrukking wordt gegeven aan den wensch het op 20 Juli 1933 tusschen het Derde Rijk en het Vaticaan gesloten Concordaat op te zeggen. Het blad beijvert zich aan te toonen, dat de bepalingen van het Concordaat niet door het Vaticaan zijn in acht genomen. Terwijl de meeste verdragen tussschen de staten, aldus het nationaal-socialistische or gaan, een opzeggingsclausule inhouden, sluit het Vaticaan slechts overeenkomsten voor on- bepaalden tijd, hetgeen in het voordeel is van de Kerk als instituut, dat weinig gevoelig is voor tijdelijke schommelingen. Het blad wijst er op, dat het Concordaat werd gesloten op het oogenblik, dat het Derde Rijk pas begon zich te organiseeren en nog niet de liberale constitutie van Weimar was te boven gekomen. Het blad onderstreept verder, dat „de onder handelingen tusschen partners, die doordrongen zijn van totalitaire eischen, bij voorbaat tot vruchteloosheid zijn gedoemd, zooals de Con cordaatsonderhandelingen sedert 1934 hebben aangetoond". Het orgaan doet uitkomen, dat de bij het Concordaat gewaarborgde rechten in zake de publicatie van herderlijke brieven, de vrqe verspreiding van kerkelijke beve len moeten worden herzien of opgeheven, evenals de verschillende „privileges" waaf^* in de Katholieke Kerk in Duitschland zich verheugt. Het nationaal-socialistische orgaan verwijt het Vaticaan vooral geweigerd te hebben te erkennen, dat de nationaal-socialistische par tij den Duitschen staat van haar opvattingen heeft doordrongen. LONDEN, 16 Febr. (Reuter) In het Britsche Lagerhuis heeft Chamberlain me degedeeld, dat De Valera Maandag a.s. naar Londen terug zal keeren om de onderhan delingen te hervatten. Naar vernomen wordt, is tot nu toe nog geen overeenkomst tot stand gekomen, en komt de Iersche president niet naar Londen om een overeenkomst te onderteekenen, welke reeds door de deskundigen is uitgewerkt. Wel schijnt de verwachting te bestaan, dat een overeen komst tot stand zal komen. Ten aanzien van de moeilijkheden in Britsch- Indië zeide Winterton, dat de Gouverneur- Generaal er niet in kon toestemmen de gevan genen onmiddellijk In vrijheid te stellen. Onder de gevangenen bevindt zich een gevaarlijk ter rorist, die verscheidene misdaden op zijn ge weten heeft. Henlein beweert, dat de regeering te Praag haar beloften niet is nagekomen PRAAG, 16 Febr. (DNB), De leider van de Sudeten-Duitsche partij in Tsjecho-Slowa- kije Henlein, heeft verklaard, dat de regeering van Tsjecho Slowakije geen gevolg heeft ge geven aan de belofte de Sudeten-Duitschers meer rechtvaardig te behandelen. De beloften steunden niet op wetten, en de oude politiek van de regeering werd onveranderd verder ge voerd. De wetsvoorstellen, welke de Sudeten- Duitsche afgevaardigden hebben ingediend tot een definitieve regeling, zijn niet in behande ling genomen. Na afloop van den wedstrijd tusschen t Bondselftai en Newport te Rotterdam heeft de Keuzecommissie van den K.N.V.B. het Nederlandsch elftal, dat Zondag 27 Febr. in het Feijenoordstadion te Rotterdam tegen België zal spelen, als volgt samengesteld: Doel: Van Male (Feijenoord) Achter: Weber (AGOW) en Caldenhove (DWS) Midden: Paauwe (Feijenoord), Anderies sen (Ajax) en Van Heel (Feijenoord), aan voerder Voor: Wels (Unitas), Van Spaandonck (Neptunus), Vente (Feijenoord), Smit (Haarlem) en Mijnders (DFC) Als reserves zijn aangewezen: Dijkstra (ZFC), Pienter (BeQuick), Ooms (DWV) en Vrauw- deunt (Feijenoord). De Duitsche „National Zeitung" werd in Oosten rijk verboden. Een officieele verklaring werd ge publiceerd over de verdeeling der portefeuilles in het nieuwe Oostenrijksche kabinet. Het „Schwarze Korps" eischt opzegging van het concordaat. De „Informazione Diplomatica" verklaart, dat Italië geen antisemietische voorbereidingen treft. Z. Em. Kard. Luigi Capotosti, Camerlengo van bet H. College, is Woensdagavond overleden. De Valera zal Maandag a.s. weer te Londen komen onderhandelen. Opbrengst der Rijksmiddelen over Januari bijna t' 3 millioen meer dan verleden jaar. Begrooting van Justitie door de Eerste Kamer z.h.st. goedgekeurd. Verkiezing Koloniale Staten van Suriname. De Indische Iandsmiddelen hebben over 1937 ruim f 112 millioen meer opgebracht dan in 1936. Sociëteit „Ons Genoegen" te Krommenie in de asch gelegd. Eere-comité ingesteld voor de deelneming van Nederland aan de Wereldtentoonstelling te New Vork. Samenstelling van het Nederlandsche elftal voor den wedstrijd tegen België. Bondselftai wint te Rotterdam met 62 van Newport. Beurs van New York: Stemming lusteloos. O Bewijzen Wie te veel wil bewijzen, bewijst niets. Wees daarom matig in uw be wijsvoering. Want zullen bewijzen doel treffen, dan moeten ze tot het begrip van een ander doordringen; dan dienen ze de mensehen te over tuigen. Het kan immers niet het doel zijn met een vuurwerk van bewijsvoering het publiek te overbluffen en te ver blindenEen bewijs mag niemand ver blinden, moet integendeel verklaren en overhalen. Men zij juist daarom voorzichtig met het hanteeren van bewijzen. Late uw „bewijs" de getuige zijn van de waarheid, niet de charlatan van het klatergoud. OSLO, 16 Febr. (D.N.B.) Aan de kust van de Lofoden-eilanden zijn twee visschersschepen in den storm vergaan. Acht opvarenden kwamen hierbij om het leven. Stand op Donderdag 1 uur v.m. 766.5 Vorige stand 769

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 1