De oorzaken van het drama in Spanje Japan onder harden druk der krijgsbedrijven Typhoon op Flores GEEN EIGEN ROEM EEN CRISIS VAN HET GEZAG Acht dooden op Formosa PARTIJEN EN REGEERING Kerkelijk leven DONDERDAG 24 FEBRUARI 1938 'Juist die priesters werden ver moord, die zich op sociaal of charitatief gebied het meest verdienstelijk hadden gemaakt Een interview met een Spaansch geestelijke Aardbeien bloeien in den winter De Chineesche luchtmacht brengt opschudding in het Japan- sche kamp Japan en Engeland De Fransche defensie Instelling van een autonome kas voorgesteld BUITENLANDSCH OVERZICHT Chineesche luchtaanval op Formosa Twee kinderen en een vrouw bij instorting gedood Grandi gaat naar Rome Ter bijwoning van een vergade ring van den Grooten Fascis- tischen Raad Roosevelt's credieten Voor werkloozensteun door den Senaat goedgekeurd Geen misdaad in het spel Noch Léon Sedof Trotzki, noch Tsjimenin vermoord Amerika's politiek niet veranderd Maatregelen der spoor wegen Duizenden Gooi-forensen moesten toch Amsterdam bereiken C. BAARTMAN OVERLEDEN Directeur van de Lever's Zeep Mij. te Vlaardingen SLUITING VAN SPOORWEG HALTEN Gevolgen voor het personeel van weinig belang Sportvlieger Rous te Karachi VERKOOP VAN WAALHAVEN AAN HET RIJK MGR. L. N. LE BRON DE VEXELA BEDIEND Tegenover mij zit een Spaansch priester. Sinds zijn ontsnapping aan de Roode Terreur vertoefde hij in het bevrijde gebied, waar hij in het nauw ste contact stond met de hoogste kerkelijke en wereldlijke autoriteiten. Persoonlijk heeft hij met Franco de voornaamste problemen besproken, vooral wat er straks in het Nieuwe Spanje gaat gebeuren, iets waarin heel de katholieke wereld belang stelt. Hoe is het toch in Spanje zoover kunnen komen? Dit is een zeer ingewikkeld probleem. De huidige situatie is het gevolg van een zeer diep gaande en heel langdurige crisis van den Spaan- schen geest. Sedert het liberalisme zijn intrede deed in het nationale leven, nu ruim een eeuw geleden, is de politieke geschiedenis van Spanje slechts een aaneenschakeling geweest van strijd, revoluties en burgeroorlogAls onmiddellijke oorzaken noemen we vooreerst de crisis die het gezag doormaakte, de zwakheid en lafheid der regeeringen, die telkens opnieuw tot een ver gelijk trachtten te komen met socialisten en anarchisten. De regeering heeft nooit haar ge zag weten op te leggen evenmin als zij de anti nationale elementen wist te bestrijden. Een andere oorzaak is een zekere ontevreden heid van het volk. In bepaalde streken, vooral in het Centrum en het Zuiden van het land, leefden de boeren in zeer behoeftige omstandig heden. Hierbij zij opgemerkt, dat echter de meeste Marxisten juist worden gevonden in die streken, waar de loonen het hoogst waren, zoo- Sis b.v. in Catalonië en Asturië. Dit is een be wijs, dat de oorzaak van de revolutie niet uit sluitend en zelfs niet hoofdzakelijk van economi- schen aard is. Vervolgens oefenden de Roode Syndicaten 'n waarachtige terreur uit. De groei van de Roode Vakbonden is hoofdzakelijk toe te schrijven aan hun directe actie, d.w.z. aan hun aanslagen op personen, welk optreden steeds ongestraft bleef. Zeker, er bestonden ook Christelijke Vakorga nisaties, maar deze hadden zich niet sterk ont wikkeld. Ze waren te laat gekomen en ze werden daarbij belemmerd door den verschrikkelijken dwang, dien de Marxisten op de arbeiders uit oefenden, en ook we komen er eerlijk voor uit door een onbegrijpelijk conservatisme. Vroeger maakten de socialisten, communisten en anarchisten onderling ruzie; maar in den laatsten tijd hadden zij een „proletarisch een heidsfront" gevormd. Uit dit Eenheidsfront zijn de comité's ontstaan, die belast waren met de organisatie van de roode revolutie, die door het tijdig ingrijpen van de militairen nog juist kon worden verijdeld. Dit proletarisch eenheidsfront was de baas over het Volksfront en stelde zich ook in zijn plaats. De periode der priester- moorden Men moet niet denken, dat de arbeiders, die bii de Roode vakbonden waren aangesloten, al lemaal revolutionnairen waren, ofwel dat zij het goedkeurden, dat kerken en kloosters in brand werden gestoken en dat priesters en religieuzen beestachtig werden vermoord. Maar zij waren in den troep opgenomen en omringd door 'n bru tale en fanatieke minderheid, die baas bleef krachtens de terreur, die ze uitoefende en die de vakbonden mobiliseerde telken als zij 't noo- dig oordeelde. Het is een heel merkwaardig feit, dat over het algemeen de priesters niet door hun ei gen parochianen werden vermoord. Er was een algemeen sein gegeven om alle kerken in brand te steken en alle priesters te ver moorden. Ik ken heel veel priesters di< hun behoud te danken hebben aan het Roode Comité ter plaatse, dat zich niet aan het consigne hield en dat zelfs aan pastoors een schuil plaats verleende om hen te beschermen te gen de vervolging door leden van het hoofd comité. En daar behoorde moed toe. Overal werd juist naar die priesters gezocht, die zich op sociaal of charitatief gebied het meest verdienstelijk hadden ge naakt. Deze leden der Roode Militie droegta in hun zak de portretten van de sociale werkers, die zij moesten uitmoorden en zij boden groote som men gelds aan diegenen, die de schuilplaatsen van deze priesters wilden verraden. Men ging hen zoeken thuis, bij hun ouders, familieleden of vrienden. Al deze adressen waren tevoren verzameld. Ongeveer 14 dagen voor de revolutie uitbrak zei een van de leiders der anarchisten tegen een der aalmoezeniers van de Jonge Werkman, waarmede hij persoonlijk bevriend was; „Weest op je hoede zoo sprak hij wanneer de slag valt, vermoorden we alle pries ters. En misschien zou ik zelf wel aangewezen kunnen worden om u te dooden. En denk niet, dat ge gespaard zoudt worden, omdat ge zoo veel goeds hebt gedaan, want we zoeken juist de- besten: zij immers zijn de felste vijanden van onze beginselen. De Kerk in Spanje is niet rijk Men heeft beweerd, dat de Spaansche geestelijkheid vervolgd werd, omdat ze rijk was en op een afstand van het volk leefde. Ik weet, dat men deze legende heeft ver breid om te motiveeren, wat niet te rechtvaar digen is. De Kerk in Spanje was niet rijk. In de negentiende eeuw hebben de liberale regee- In opdracht van den kardinaal Primaat van Spanje, Mgr. Goma y Tomas, heeft de zeereerw. heer Dr. A. Bonet een studiereis gemaakt door verschillende landen van Europa, teneinde, in verband met den opbouw van het nieuwe Span je, het vraagstuk der katholieke jeugdorganisaties, der sociale en cultureele instellingen, alsmede het werk van de katholieke pers te bestudeeren. Zoodoende bracht deze vooraanstaande priester ook een bezoek aan het Bureau van de K.W.P. te Breda, waar een der re dacteuren in de gelegenheid was enkele belangrijke vragen in zake den toestand in Spanje te stellen. Het resultaat van dit vraaggesprek, dat wij, alvorens ter publicatie over te gaan, ter goed keuring aan Zijne Eminentie Kar dinaal Goma y Tomas hebben voorgelegd, laten wij hieronder volgen. ringen haar successievelijk van al haar be zittingen beroofd. Denk maar aan de be ruchte amortisatie-wetten. De Kerk in Spanje is arm, buitengewoon arm. De groote kathedralen hadden in hun schatkamers wel groote kunstwerken, die millioenen waard waren, maar van kunstschatten kan men niet leven. De Spaansche geestelijk heid was veel armer dan de Hollandsche of Belgisch clergé. Juist omdat de Spaansche geestelijkheid zoo arm was, werd zij in haar werk zoozeer belemmerd. Men heeft ook een verklaring trachten te vinden voor den moord op de Spaansche pries ters. Het zou hun ontbroken hebben aan apos- tolischen ijver en deugdzaamheid, en zij zou den op een afstand hebben geleefd van het volk. Maar ook deze bewering is onjuist. Ik zeide u reeds, dat men het speciaal gemunt had op de beste priesters en dat dezen ver moord werden door vreemdelingen van buiten de parochie, die hun levensgedrag niet eens konden kermen. Bovendien is bij ons in Spanje de geestelijkheid meestal afkomstig uit den middenstand en de volksklasse. Zij leefden on der het volk en met het volk. Nog eens, ik kan het niet genoeg herhalen, de moord op onze priesters was geen spontane uitbarsting van een verbitterd volk. Deze massa-moord was zorgvuldig voorbereid en werd beschouwd als een essentieele factor voor den revolution nairen strijd. Laat men er toch mee ophouden met aan vallen te doen op de Spaansche geestelijkheid. Dat is heel droevig. Nadat men onze priesters zoo gruwzaam vermoord heeft, tracht men hen nog te onteeren. Maar hun heldhaftig martelaarschap is wel de meest welsprekende weerlegging van boven genoemde beschuldigingen. Want lafaards en afvalligen sterven zoo niet. De Spaansche priesters zijn als helden gestorven. Vaak werden zij voor de keuze gesteld: ster ven of afvallig worden. Hun eenig antwoord was: „Leve Christus Koning!" Dan weerklonk het salvo van het executie- peleton en vielen ze achterover. Door middel van electrisch licht De „Zentral-Schweizerische Kraftwerke" te Luzern hebben een proef genomen om door mid del van electrisch licht midden in den winter aardbeienplanten tot bloei en tot het dragen van rijpe vruchten te brengen. Deze proef is uitstekend geslaagd. Wanneer blijkt, dat dit proces economisch ook mogelijk is, dan staat een nieuw gebied voor de toepassing van elec- triciteit open. TOKIO, 24 Febr. (Reuter). Volgens te Tokio ontvangen berichten zijn bij een Chi- neeschen luchtaanval op Formosa acht men- schen om het leven gekomen en 29 gewond. Vcor Nagasaki en geheel Kioesjoe werd giste ren te 11.40 uur het alarmsignaal voor lucht aanvallen gegeven door het militaire hoofdkwar tier te Foekoeoka. Men had namelijk vernomen, dat twaalf Chineesche vliegtuigen over Hang- tsjau waren gevlogen in de richting van West- Japan. Volgens berichten uit Chineesche bron zijn bij een luchtaanval op het militaire vlieg veld van Taihokoe minstens 40 Japansche vliegtuigen op den grond en een reeks lood sen met onbekend aantal toestellen vernield. De bestuurders der Chineesche machines beweren dichte rookkolommen te hebben zien opstijgen. Zij vermoeden, dat een ben zinedepót in brand was geraakt. De Chineezen passen thans nieuwe tactiek toe, waarbij ze stellingen verlaten en vervolgens de Japansche troepen aanvallen in de flanken hunner achterhoede. Het succes van deze tactiek is bewezen langs het zuidelijk deel van den spoorweg TientsinPoekau, waar de Japan ners, uit het Westen en Oosten bestookt, ge stuit zijn in hun opmarsch naar Soetsjau. Onder het opschrift „Wederaanpassing der BritschJapansche betrekkingen in China' schryft het leidende te Tokio verschijnende dag blad „Tsjoegai Sjogyo" in een hoofdartikel, dat de Britsche buitenlandsche politiek op een keer punt staat en voegt hieraan toe: „Ofschoon een spoedige wijziging in de Britsche buitenlandsche politiek niet ondenkbaar is, zouden wij toch de Britsche regeering willen vragen of het een ver standige politiek is de huidige Britsch-Japan sche betrekkingen te laten zooals zij op dit oogenblik zijn. Het is hoog tijd, dat zoowel Japan als Groot- Brittannië zich beraden op maatregelen tot we deraanpassing der onderlinge betrekkingen door een wederzijdsch begrip voor elkanders posities. De verstandigste manier voor beide landen om hiertoe te geraken, is het voeren van een vrije gedachtenwisseling over elkanders bedoelingen ten opzichte van den status in het gebied van Sjanghai, waar Groot-Brittannië geweldige be langen heeft. Dit zou onvermijdelijk leiden tot een spoedige toenadering tusschen beide lam den." PARIJS, 24 Febr. (Havas). De rapporteur van de begrootingscommissie der Fransche Ka mer heeft bevestigd, dat de commissie van Financiën Vrijdagmorgen den minister van Fi nanciën zal hooren inzake het plan tot instel ling van een autonome kas voor de landsver dediging. Het plan, dat bij de Kamer zou worden in gediend met verzoek om onmiddellyke behan deling, behelst, dat de kas in principe wordt ingesteld voor twee jaren, doch dat deze ter- mün eventueel kan worden verlengd. Het plan zal begin Maart in behandeling kunnen ko men. Japan begint hoe langer hoe meer aan den lijve te ondervinden, dat het Chineesche avontuur voor het land een zeer zware be proeving is. De oorlogskosten bereiken fantas tische hoogten. En er is geen einde te zien aan de krijgsbedryven in Noord-China. Hadde men te voren geweten, dat de Chineesche tegenstand van dien aard zou zün geweest, als deze zich in werkelijkheid heeft gemanifesteerd, dan zou men zich wel tweemaal bedacht hebben, om zich in dit avontuur te storten. Het Japansche volk is dan ook zeer ontevreden. En in het parlement heeft de regeering handen vol werk, om de partijen bij de stangen te houden. Het anti-communistisch voorwendsel, dat het be drijf in China moet goed praten, maakt weinig indruk meer. En de partyen schijnen niet van plan te zyn zich in het binnenland te laten ringelooren door een nieuwe partij, die zich het „anti-communistisch verdedigingscorps" noemt. Dit biykt duidelijk uit een bericht van den correspondent van de Times te Tokio, welk bericht eveneens een schel licht werpt op de verhouding tusschen partyen en regeering en tusschen de partijen onderling. Dit bericht luidt ongeveer aldus: Het Huis van Afgevaardigden is Zaterdagavond U. in wanorde uiteengegaan, nadat de parlements leden uiting hebben gegeven aan hun ontevre denheid over de mededeeling van den minister van Binnenlandsche Zaken met betrekking tot de demonstratie van verleden Donderdagavond, toen eenige honderden leden van een nieuwe politieke party de bureaux van de voornaamste politieke partyen in Tokio bezet hebben. Aan dezen „marsch naar Rome zonder Mussolini'', zooals hij hier gekscherend wordt genoemd, zou niet veel aandacht zijn geschonken als niet ge bleken was, dat er tien tot vijftigduizend yen geld voor beschikbaar was gesteld. „Waar kwam dat geld vandaan?" werd er in het Huis van Afgevaardigden geroepen en de minister van Binnenlandsche Zaken, Soeëtsoegoe, bleef er het antwoord op schuldig. De voorzitter van deze nieuwe politieke party, het anti-communistische verdedigingscorps, is met alle kasboeken ver dwenen. De minister van Binnenlandsche Zaken ver klaarde, dat de autoriteiten eerst niet veel waarde hadden gehecht aan de demonstratie, op verzoek van de partijleiders echter onmid dellijk hadden ingegrepen, een scherp onder zoek instelden en de noodige maatregelen heb ben genomen om een herhaling te voorkomen. De Japansche regeering, aldus de minister, is vastbesloten op te treden tegen allen, die agee- ren tegen het systeem van de parlementaire regeering. Een parlementslid zeide daarop, dat minister Soeëtsoegoe een groot admiraal en een groot fascist was en hy vroeg of de Japansche fas cisten daarvan niet trachten te profiteeren. Er ontstond zulk een rumoer dat de zitting veer tig minuten moest worden geschorst, waarna de vergadering, gepaard aan groote wanorde, nog een tyd lang doorging. De beide partyen, Minseito en Seijoekai, heb ben de kwestie der bezetting harer hoofdkwar tieren by de justitie aanhangig gemaakt. Evenals de Seijoekai, heeft ook de Minseito de talrykste party in het Huis van Afgevaar digden, Zondag zich tot de justitie gewend met klachten tegen de leiders van het anti-com munistische verdedigingscorps, dat den aanslag KOEPANG, 24 Febr. (Aneta) Een typhoon op Flores heeft in verschillende dorpen be schadiging veroorzaakt. Te Larantoeka zyn verschillende gebouwen gedeeltelijk vernield, o.a. een gevangenis en een volksschool. Te Adoenara werden vele boomen ontwor teld. Bovendien is daar een gebouw ingestort, waarbij twee kinderen en een vrouw werden gedood. Velen werden hierbij licht gewond. LONDEN, 24 Febr. (Reuter). De Italiaansehe ambassadeur te Londen, Grandi, zal einde de zer week naar Rome vertrekken, om de verga dering van den Grooten Fascistischen Raad, welke Dinsdag a.s. bijeen zal komen, bij te wo nen. Na de vergadering zal hy naar Londen te- rugkeeren. WASHINGTON, 24 Febr. (Havas). De Ame- rikaansche Senaat heeft met 61 tegen 1 stem goedkeuring gehecht aan nieuwe credieten ten bedrage van 250 millioen dollar voor het fonds voor werkloozensteun. Aangezien de Senaat eenige amendementen in het ontwerp had aan gebracht, zal dit opnieuw door het Huis van Afgevaardigden behandeld moeten worden. Roosevelt heeft het Congres gevraagd om credieten ten bedrage van 855 millioen dollar, verdeeld over zes jaar, vOor de verbetering van het onderwysstelsel. O PARIJS, 24 Febr. (Havas) De op last der Pa- rijsche justitie verrichte sectie op het ïyk van Léon Sedof, den zoon van Trotzki, heeft aan het licht gebracht, dat de dood is ingetreden ten gevolge van buikvliesontsteking. Trotzki heeft zich evenwel civiele party gesteld en een nieuwe ïykschouwing verlangd. De op het in de Seine gevonden ïyk van den chauffeur Tsjimenin, den vroegeren Russischen kolonel, verrichte sectie heeft uitgewezen, dat Tsjimenin niet geworgd is. De veronderstelling, dat hy door misdrijf om het leven is gekomen, schijnt te kunnen worden uitgeschakeld. WASHINGTON, 24 Febr. (Havas). Een voor aanstaand Amerikaan heeft verklaard, dat de gebeurtenissen te Londen in het geheel geen wijziging hebben gebracht in de buitenlandsche politiek der Vereenigde Staten, die trouw blijft aan de beginselen, door Huil uiteengezet in zyn rede van 16 Juli 1937. gepleegd had op de bureaux der beide groote partyen. De justitie is onmiddeliyk met het on derzoek begonnen. De Jomioeri Sjimboen wijst er op, dat er in de groote politieke partijen, Seijoekai en Min seito, door de gebeurtenissen van de laatste da gen een soort van explosie heeft plaats gehad. Er is een scheuring ingetreden tusschen hen, die de bestaande politieke partijen willen op heffen, teneinde te kunnen komen tot de stich ting van één nationale partij, en degenen, die den ouden toestand willen handhaven. Van de volgzaamheid en eenheid, die bij het uitbreken der vyandelijkheden met China bij de partijen heerschten, is een goed deel ver dwenen. Het Japansche volk heeft tot dusver van her geweld van het oorlogsbedryf niets aan den lijve bespeurd. Het oorlogstooneel was ver weg. Men zag alleen de tallooze witte kistjes met de asch der gevallen soldaten uit China terugko men, maar aan eigen lyf en goed bespeurde men geen geweld. Men zat veilig op zijn eilanden. Aan deze onbezorgde gerustheid is thans met één slag een einde gemaakt door het versche nen van Chineesche bombardementsvliegtuigen boven Formosa. Deze aanval opent voor de Ja pansche bevolking zeer onaangename aspecten. Te Tokio maakt men in alle haast aanstalten, om de luchtverdediging in orde te maken. De moreele indruk, dien deze Chineesche aanvallen maken, moet wél de zwaarste zijn. De Japanners hebben altijd laag neergezien op de Chineezen. Het is nooit in hun droomen opgekomen, dat deze minderwaardige zonen van het Hemelsche Rijk het zouden wagen het land van de Rijzende Zon zelf aan te vallen. En nu is dat gebeurd En dat terwijl de krygsbedrijven reeds acht maanden aanhouden, een krijgsbedrijf, dat aan de bevolking als een militaire wandeling was voorgesteld. Het blijkt den inheemschen Japan ners nu, dat zelfs na die acht maanden de Chi neezen den durf hebben, om de zee over te steken en den vijand in zijn eigen land te be stoken. Het gevolg op het moreel van het Ja pansche volk is, vooral als de Chineesche lucht aanvallen zich zullen herhalen en de Chinee sche bombardementsvliegtuigen boven Tokio zullen verschünen, niet te overzien. De Ja pansche regeering en de militairen komen voor nooit verwachte moeiiykhëdeH te staan, zy hebben het verdiend. best De spoorwegautoriteiten hebben in het vroege morgenuur in verband met de ern stige stagnatie in het spoorwegverkeer, ontstaan tengevolge van het ongeval op het emplacement in Oud-Watergraafsmeer, on middellijk omvangrüke maatregelen genomen voor het vervoer van passagiers van en naar de hoofdstad. Dit vervoer is vooral in de ochtenduren, wanneer duizenden forensen uit het Gooi naar de hoofdstad moeten om daar hun werkzaamheden te verrichten, zeer intens. De reizigers van en naar Amsterdam, van en naar Bussum en Hilversum worden voor- loopig via Utrecht geleid. De spoorwegen advi- seeren echter den reizigers uit Bussum en Hil versum, bü voorkeur per Gooische Stoomtram naar de hoofdstad te gaan. Tusschen Bussum en Amersfoort v.v. werd een pendeldienst in gesteld, voor reizigers van en naar Amsterdam naar en van Weesp en een autobusdienst tus schen Centraal Station en Weesp. Voor het locaal verkeer Weesp-Bussum stelde men taxi's beschikbaar. Het treinenverkeer tusschen Am sterdam en Haarlem, dat eveneens korten tyd geheel gestremd is geweest, kon spoedig over een spoor worden geleid. Hierdoor ontstond weliswaar vertraging, doch de dienst kon wor den gehandhaafd. Op 58-jarigen leeftijd is te Den Haag over leden de heer C. H. L. Baartman, in leven di recteur van de Lever's Zeep-Maatschappij te Vlaardingen. De heer Baartman was reeds op jeugdigen leeftijd bij de Lever's Zeep Mij. in dienst getreden. Aanvankelyk was hij werkzaam op het kantoor, doch reeds spoedig werd hy be vorderd tot vertegenwoordiger in de provincie Noord-Holland en vervolgens tot inspecteur van den verkoop. Na gedurende vele jaren de leiding van de verkoopafdeeling gehad te hebben, werd de heer Baartman benoemd tot directeur van de Maatschappij. Als directeur toonde hij zich een bekwaam leider, een humaan chef, een zakenman met vooruitzienden blik en een voorbeeld van trou we plichtsbetrachting. Zijn heengaan is voor De Lever's Zeep Mij., waaraan hij gedurende 37 jaren zijn volle toewij ding en uitstekende commercieele capaciteiten heeft gegeven en tevens voor het personeel dezer vennootschap een groot verlies. De begrafenis zal Zaterdag des namiddags te 3 uur plaats hebben op de begraafplaats Oud Eik en Duinen te 's-Gravenhage. De Personeelraad der Ned. Spoorwegen heeft, in verband met de voorgenomen sluiting van 148 halten en stopplaatsen voor het reizigers- vervoer, aan de directie enkele vragen gesteld, n.l. welke gevolgen deze maatregel zal hebben voor het personeel der betreffende stations en of nog meer stations en halten voor het rei- zigersvervoer zullen worden gesloten. De directie heeft hierop geantwoord, dat de gevolgen van de opheffing voor het personeel van de diensten van exploitatie, tractie en weg en werken van weinig of geen belang zullen zijn. Wat den dienst van vervoer en handels zaken betreft, staat nog niets vast omtrent aan te brengen wijzigingen in de kaders, terwijl het ook binnen afzienbaren tijd niet mogelijk zal zijn, enkele uitzonderingen daargelaten, hier over mededeelingen te verstrekken, gezien de vele factoren, waarmede bij eventueele wyzi- gingen, rekening moet gehouden worden. De directie deelde mede, dat ingaande 15 Mei geen andere stations en halten voor het reizigers- vervoer zullen worden gesloten. BATAVIA, 24 Febr. (Aneta) De sportvlieger Rous arriveerde met zijn metgezel gisteren in den namiddag te Karachi. Zij hadden den ach terstand, welke door tegenwind was ontstaan, ingehaald. De K.L.M.-vlieger Parmentier ont moette hen te Rangoon. Het was goed vlieg weer en alles was in orde. De heer Parmentier heeft destyds ook de reisroute voor hen opgesteld. Eigen roem pleegt volgens den volks mond kwalijk te rieken. Wij, Ne derlanders, houden over het alge meen niet van opschepperij en eigen lof. Daar heeten wij te nuchter, te zake lijk, zoo niet te bescheiden voor. Maar de geest van Paulus, die, als er ge roemd moet worden, zich op zijn zwak heden beroemt, is ons toch doorgaans ook niet eigen. Wij schieten uit louter nationaal zelfrespect uit onze slof, wanneer het buitenland ons meent te moeten critiseeren, maar met een lank moedigheid, aan die van grazende run deren gelijk, verdragen wij het soms be- leedigd en gekleineerd te worden door eigen „volksgenooten." Ons volk gaat voor zeer critisch door en het hanteeren van het wapen van de critiek öm de cri- tiek zelf, om het genoegen van critisee ren en ook om voor zeer scherpzinnig en flink en eigenmachtig en eigenzinnig door te gaan, is ons volk niet geheel vreemd. Ja, zelfs zijn er in ons land be wegingen en partijen, welke hun geluk kig voorbijgaand succes hoofdzakelijk te danken hebben gehad aan de matelooze wijze, waarop zij op alles en allen, be halve op zichzelf, een blinde, en dus allerminst critische critiek uitoefenen. Tegenoyer dezulken en de bewust mis leidende voorstellingen, welke zij ten eigen bate ingang willen doen vinden, kan het zijn nut hebben nu en dan eens aandacht te wijden aan den lof, die ons land en ons volk niet zelden vanuit den vreemde wordt toegezwaaid, temeer, daar met allen afkeer voor eigen roem de ge middelde Nederlander niet ongaarne door anderen wordt geprezen. Het moge onbegrijpelijk lijken, maar er zijn in ons land verschillende zich uitermate nationalistisch wanenden, die niets beters weten te doen dan te trach ten ons volk op de mouw te spelden, dat het geen knip voor zijn neus waard is, en dat het maar het beste zou zijn, wanneer ons land zich maar zoo spoedig mogelijk mentaal zou laten inlijven bij een of anderen grooten buur. Voor deze allerzuiverste en alleredelaardigste „na tionalisten" zal het niet een bepaald aangename verrassing zijn te vernemen, dat de nationaal-socialistisch gelijkge schakelde Duitsche „Kölnische Zeitung" eenigen tijd geleden over Nederland o.m. het volgende schreef: „Deze in omvang en inwonertal kleine staat Holland ge niet in de wereld een ongemeen aanzien en is in Europa, en niet alleen in Europa, een van de bloeiendste en welgesteld ste." Fraai van stijl is deze lof niet, maar de inhoud ervan wel. Hij is zóó groot, dat men er haast een zekere afgunst in meent te mogen beluisteren, iets, wat gezien de richting, waaruit deze lof komt, niet al te verwonderlijk mag hee ten. Eenige van de vele steigerende stok paardjes, die in bepaalde kringen van ons volk niet zonder harts tocht worden bereden, vormen het ge brek aan militairen geest en discipline, dat ons volk zou kenmerken, de scha melheid en paskwillerigheid van onze weermacht, de gewetenlooze veronacht zaming van de defensie van ons rijk en de ondoelmatigheid en betrekkelijke nut teloosheid der nieuwe defensie-politiek. Dezen krijgshaftigen stokpaardruiters willen wij een verklaring voorleggen van den Belgischen kolonel Lentz, voorzitter van de Belgische Nationale Unie van Reserve-officieren, die onlangs met een delegatie van zijn bond ons land heeft bezocht. België heeft ook ten onzent den naam op militair gebied „up-to-date" te zijn, zoodat het oordeel van dezen Bel gischen officier van bijzondere waarde mag worden geacht. Zijn oordeel over ons land in militair opzicht, gepubliceerd in de „Tel.", luidde als volgt: „Het officierenkader heeft opvallend veel stijl, is onderlegd. De militaire tucht, orde, organisatie dragen al de teekenen van de algemeen degelijke Nederland- sche levenswijze. En vooral komt men onder den indruk van den enormen weg, dien Nederland met zijn defensie heeft afgelegd, sinds de versteviging der defen sie als een noodzakelijkheid werd er kend." Wij kunnen ons nu begrijpen, waarom de N.S.B. in de Kamer haar afkeuring uitsprak over de ontvangst dier Belgische officieren hier te lande. Het kan haar niet aangenaam zijn, dat buitenlanders den demo-liberalen staat en zijn resul taten loven, terwijl zij zeiven als Neder landers „par outrance" er slechts hoon en smaad voor hebben. Hoewel het resultaat der onderhandelingen tusschen het ryk en de gemeente Rotterdam over den verkoop van het vliegveld "Waalhaven nog steeds niet bekend is, schijnt het thans toch wel vast te staan, dat spoedig een voorstel van het gemeentebestuur bij den raad te wachten is. Naar we vernemen, is reeds een voorloopige overeenstemming bereikt op een bedrag van ruim één millioen gulden. Intusschen zijn wethouder Brautigam en ir. Witteveen van Rotterdam naar Parijs vertrok ken om de nieuwste uitbreidingen en verbete ringen van het vliegveld Le Bourget te bestu deeren. Z. H. Exc. mgr. dr. G. Lemmens heeft den 88-jarigen proost van het kathedraal kapittel en oud-plebaan-deken van Roermond, mgr. L. N. Le Bron de Vexela, de heilige sacramenten der stervenden toegediend. De toestand van den bejaarden Iyder is zorgwekkend.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 9