Lord Halifax
minister
De moedige rede
van Schuschnigg
Nieuwe voorzitter
R.K. Staatspartij
Politiek debat in
Fransche Kamer
Het nieuws van heden
g
De Canonisaties op
Paaschdag
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZATERDAG 26 FEBRUARI 1938 - OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - CIRO 5970
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) vooi
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21042
Zijn benoeming tot opvolger van
Eden officieel bekend gemaakt
Besprekingen met
Lord Perth
De niet-inmenging
Sovjet-Rusland laat nog steeds
op zich wachten
De „neen"-stemmers
bekend gemaakt
Lijst van tegenstanders der nieuwe
Roemeensche grondwet
Een Rembrandt brengt
7000 guineas op
Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiii^
Vóór de plechtige Heiligverklaring
in den St. Pieter wordt een
drievoudig Consistorie
gehouden
Nazi-kringen te Berlijn zijn teleur
gesteld, maar onthouden zich
van commentaar
Voldoening te Rome en
op het Vaticaan
Oefening met gasmaskers voor de vrouwelijke leden van de Aero-club op het
vliegveld van Romford in Essex
Met 82 van de 116 stemmen is
mr. T. J. Verschuur gekozen
Mr. T. J. Verschuur
De troepen van Franco vonden bij hun intocht in Teruel de stad voor een groot
gedeelte verwoest
„Gelijkheid, maar geen
voorkeur"
Nobelprijs verduisterd
De vredesprijs van Ossietzky
door een ander geïnd
en uitgegeven
Gifmenger gearresteerd
Hij diende zijn familieleden
arsenicum toe
De besprekingen met
De Valera
VON PAPEN VERLAAT
WEENEN
Een kruisvuur van interpellaties
over de buitenlandsche
politiek
De verhouding tot
Duitschland
De arrestaties in
Bulgarije
Politici weer op vrije voeten
gesteld
Von Ribbentrop komt
afscheid nemen
Binnenkort terug naar Londen
Britsch-F ransche
besprekingen
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeeiingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
LONDEN, 25 Febr. (Reuter) De be
noeming van Lord Halifax tot minister van
Buitenlandsche Zaken en van Richard
Austen Butler tot onderstaatssecretaris van
dit Departement, is officieel bekend ge-
maakt.
Omtrent de benoeming van Lord Halifax
Wordt nader vernomen, dat, aangezien de
nieuwe minister lid is van het Hoogerhuis, de
minister-president voornemens is in het Lager
huis alle belangrijke aangelegenheden op het
gebied van de buitenlandsche politiek persoon
lijk te behandelen.
Lord Halifax zal de functie van „Lord-presi-
dent van den raad" blijven waarnemen.
De Britsche ambassadeur te Rome, Lord
Perth, heeft reeds een onderhoud gehad met
Lord Halifax over de as. Engelsch-Italiaansche
besprekingen.
Vanmiddag bracht Lord Perth een bezoek aan
Neville Chamberlain. In tegenstelling met het
geen men verwachtte, schijnt het thans waar
schijnlijk, dat Lord Perth eerst einde van de
volgende week naar Rome zal terugkeeren.
Indien dit juist blijkt, zullen de Britsch-
Italiaansche besprekingen eerst in de daarop
volgende week beginnen.
LONDEN, 25 Febr. (Reuter). Terwijl de
Sovjet-Russische ambassadeur nog steeds
op instructies uit Moskou wacht, aleer hij
zijn houding kan bepalen tegenover de
Britsche formule inzake Spanje, hebben de
regeeringen van Duitschland, Frankrijk en
Italië deze formule reeds in beginsel aan
genomen.
Men hoopt, dat de ondercommissie van de
niet-inmengingscommissie nog voor het einde
ider volgende week zal kunnen bijeenkomen.
In Duitsche kringen te Londen wijst men er
op, dat Duitschland het aannemen van de Brit
sche formule niet afhankelijk heeft gemaakt
van het herstellen van de controle te land door
de neutrale commissies, aangezien deze zaak
reeds is geregeld door een eenstemmige beslis
sing van de niet-inmengingscommissie.
In politieke kringen vraagt men zich af, of
'door Italiaansche kringen het antwoord van
Rome op gelijke wijze zal worden geïnterpre
teerd.
BOEKAREST, 25 Febr. (D.N.B.) De
Roemeensche bladen publiceeren een lijst
met de namen der Roemeensche staatsbur
gers, die te Boekarest tegen de nieuwe
grondwet hebben gestemd.
Van de meer bekende politici, die niet aan
de stemming deelgenomen hebben, worden
Codreanoe, George Bratianoe, Mihalache en
Manioe genoemd. Goga en de liberaal Dinoe
Bratianoe waren reeds van te voren naar het
buitenland vertrokken.
LONDEN, 25 Febr. (A.N.P.) Het portret dat
Rembrandt heeft geschilderd van zijn vader is
heden bij Christies te Londen verkocht voor
zevenduizend guineas.
Men herinnert eraan, dat dit schilderij zestig
Jaar geleden werd verkocht als een portret van
.Wilhelm Teil voor honderd pond sterling.
=j Verwachting: Meest matige Zuid-Oos-
S telijke tot Zuid-Westelijken wind, toene- j=
mende bewolking, weinig of geen regen,
ÊI iets zachter.
H Verdere vooruitzichten: Zacht weer
met toenemende kans op regen.
^Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli
Onze Romeinsche correspondent seint ons
d.d. 25 Februari:
Over het a.s. Consistorie werden in bui
tenlandsche en ook wel in Italiaansche
kranten onware geruchten en berichten ver
spreid. In Vaticaansche kringen ontkent
men ten stelligste dat de H. Vader in het
as. Consistorie een nieuwen kardinaal zou
benoemen.
Op 17 Maart a.s. wordt een Geheim Consisto
rie gehouden waarin aan alle verzamelde kardi
nalen mededeeling zal worden gedaan van de
a.s. plechtige Heiligverklaring van den Z. An
dreas Bobola S.J., den Z. Salvatore da Horta en
den Z. Giovanni Leonardi. Op dit Consistorie zal
den kardinalen worden medegedeeld dat het
heiligverklaringsprocas van deze drie Zaligen ge
sloten is.
Direct daarop zal een Openbaar Consistorie
worden gehouden, waarbij de secretaris een
„Breve ad principes" zal voorlezen, waarin de
H. Vader den wensch te kennen geeft, dat Hij in
een Semi-openbaar Consistorie ook het geheele
episcopaat van de toekomstige Heiligverklaring
op de hoogte wil stellen. Dit Semi-openbaar
Consistorie zal gehouden worden op 17 April,
waarna de plechtige Heiligverklaring in den St.
Pieter plaats vindt.
Al deze kerkelijke maatregelen zijn voor
schriften, die bij een canonisatie in acht geno
men moeten worden. Aan het Semi-openbaar
Consistorie zullen alle in Rome aanwezige pa
triarchen en bisschoppen deelnemen.
Uit de woorden van den H. Vader op het
laatste Consistorie gesproken: „Dit Consistorie
zal wel Ons laatste zijn" meent men eveneens te
kunnen opmaken, dat de H. Vader geen Con
sistorie voor de benoeming van een kardinaal
zal bijeenroepen.
BERLIJN, 25 Febr. (Havas). De door
Schusóhnigg gehouden redevoering wordt
in Duitschland niet gecommentarieerd. Be
voegde Berlijnsche kringen verschuilen
zich achter de afwezigheid van de voor
naamste leiders van het Rijk, die zich thans
met Hitler in München ophouden.
Toch doet men te Berlijn op veelbeteekenen-
de w;jze uitkomen, dat het voor zekere hoofd
steden voorbarig zou zijn overhaaste gevolg
trekkingen uit deze rede te maken. Deze rede
was, naar men zegt, bestemd voor een speciaal
publiek, dat in groote meerderheid bestond uit
aanhangers van het systeem-Dollfuss.
Men wenscht er te Berlijn op te wijzen, dat
Schuschnigg krachtig de Duitsche missie van
Oostenrijk heeft onderstreept en dat het niet
zou passen zich in het buitenland te zeer te
verheugen over zekere punten, die tegen het
nationaal-socialisme gericht waren.
In nationaal-socialistische kringen heeft
niettemin de redevoering van Schuschnigg
groote teleurstelling gebaard. Men had er
op de besprekingen van Berchtesgaden een
geheel andere reactie verwacht.
Men put zich uit in het verzekeren, dat de
lijn der Duitsche politiek tegenover Oosten
rijk op geen enkele wijze zal veranderen, en
dat het Rijk van geen enkel fundamenteel
doel zal afzien.
De Italiaansche pers wijdt zeer veel aan
dacht aan de rede van Schuschnigg en legt
den nadruk op de „nieuwe bevestiging van de
autonomie en de onafhankelijkheid van het
Duitsche Christelijke Oostenrijk".
Met voldoening maakt men ook gewag van
de toespeling op de levensvatbaarheid van de
protocollen van Rome en de hulde aan de
werkzaamheid van Mussolini:
In kringen van het Vaticaan wordt de
rede van den Bondskanselier volledig goed
gekeurd. De katholieke kanselier, aldus
verklaart men, fiieeft zich een moedig ver-
Vrijdagavond is te Utrecht de ver
gadering van den Partijraad der R.
K. Staatspartij begonnen. Deze bij
eenkomst droeg een besloten karak
ter, na afloop waarvan de voorzitter
ons mededeelde, dat na *n korte be
raadslaging met 82 van de 1 1 6 stem
men mr. T. J. Verschuur tot Partij
voorzitter is gekozen.
Vervolgens zijn in het dagelijksch bestuur
nog gekozen mr. dr. P. J. Witteman, Over-
veen, met 100 stemmen, A. C. de Bruyn,
Utrecht, met 106, mr. Baron van Voorst tot
Voorst, Ubbergen, met 79 en mr. J. Houben,
Breda, met 102 stemmen, terwijl totaal 118
stemmen waren uitgebracht.
De waarnemende voorzitter, mr. J. J. A. H.
Houben, heeft aan het begin van den avond
een openingsrede gehouden, waarin hjj herin
nerde aan het heuglijk feit van de geboorte
van Prinses Beatrix. Spr. wees er op, hoe door
deze gebeurtenis de grondslag van onze een
heid, ons erfelijk nationaal koningschap, weer
is versterkt. Vooral In dezen kring verdient dit
een woord van innigen gelukwensch en dank
aan God. De geboorte van een nieuwe Oranje
telg is geen symbool zonder meer. Het Koning
schap der Oranjes is een levende realiteit, die
zich voortdurend laat gelden, maar in het bij
zonder bij gelegenheden, waarbij het ingrijpen
van de Kroon gewenscht is. Het behoort bij
ons democratisch Nederland. In verband hier
mede herinnerde spr. aan het woord van Wil
lem den Zwijger, dat het Staatshoofd spreke
ten behoeve der maatschappij en in het alge
meen belang.
Onwillekeurig gaan ook de gedachten uit
naar de groote moeders van het Oranjehuis,
van wie twee: Koningin Emma en Koningin
Wilhelmina tot onzen tijd gerekend kunnen
worden. Koningin Emma is helaas heengegaan
Bij deze twee heeft zich als derde Juliana ge
voegd, aan wie gegeven moge worden het ge
luk, dat de schoone naam van de kleine be
looft. Wij vbelen het als een behoefte des har
ten om Oranje lief te hebben en dit wordt
door ons, katholieken, te sterker gevoeld om
dat tot het geestelijk bezit der Oranjes een
sterk Godsvertrouwen behoort, dat ook thans
weer Is beloond.
dediger getoond van een standpunt, dat
altijd door de Kerk is goedgekeurd. De
slechte indrnk, op het Vaticaan gewekt
door het onderhoud te Berchtesgaden, is
door de rede totaal weggenomen.
De Oostenrijksche Reichspost spreekt in zijn
commentaar op de redevoering over Duitschen
vrede en Duitsche trouw en verklaart, dat te
Berchtesgaden slechts werd overeengekomen,
dat de nationaal-socialistische Oostenrijkers
rechtsgelijkheid zouden krijgen, doch geen voor
keur. Wien het met den vrede ernst is, moet
de overeenkomsten strikt naleven.
Schuschnigg, aldus verklaart men van andere
zijde, heeft met zijn rede de geheele wereld
aangetoond, dat het volk van Oostenrijk den
vasten wil heeft, zijn land en zijn vrijheid te
verdedigen. Thans moet vrede in Oostenrijk
heerschen. Een constructieve, economische en
financieele politiek zal de rotsvaste basis
vormen voor den opbouw.
BERLIJN, 25 Febr. (D.N.B.) Heden is
te Berlijn het proces begonnen tegen een
zekeren dr. Wannow, die ervan wordt be
schuldigd, 'n groot deel van den Nobelprijs
voor den vrede, welken de bekende pacifist
Ossietzky in 1935 heeft gewonnen, te heb
ben verduisterd.
Ossietzky had den beklaagde een algemeen»
volmacht gegeven om het geld, ongeveer hon
derdduizend mark, van Noorwegen naar
Duitschland te brengen, tegen een provisie van
twintigduizend mark. Wannow liet in Duitsch
land het geld evenwel op zijn eigen rekening
schrijven en leende aanzienlijke bedragen ervan
aan zijn vrienden en bekenden. Toen de politie
ingreep kon zij nog slechts zestienduizend mark
voor Ossietzky redden.
Bij het proces is gebleken, dat de Bank van
Noorwegen eerst heeft geweigerd het geld aan
Wannow uit te betalen, omdat hij verzuimd had
zijn handteekening te laten legaliseeren.
Heden moest de zitting onderbroken worden,
aangezien Ossietzky nog niet sterk genoeg bleek
om het getuigenverhoor vol te houden.
BOEDAPEST, 25 Febr. (D.N.B.) Te Alsone-
medi in Hongarije is een molenaarsknecht ge
arresteerd, die ervan beschuldigd wordt, dertien
personen, waaronder zijn naaste familieleden,
met arsenicum te hebben vergiftigd.
Drie personen zijn ten gevolge hiervan reeds
overleden. De dader wilde zich in het bezit stel
len van het aanzienlijke erfdeel zijner verwan
ten. Ook eenige medeplichtigen van den gif
menger zijn gearresteerd.
LONDEN, 25 Febr. Malcolm MacDonald, de
minister voor de Dominions, heeft vanochtend
wederom een onderhoud gehad met De Valera.
Later op den dag hebben de Engelsche minis
ters de vertegenwoordigers van Eire ontvangen.
Vanmiddag werden op het ministerie voor de
Dominions de handelsbesprekingen hervat.
De Valera zal morgenochtend met de overige
leden van de Iersche delegatie vertrekken. De
delegatie zal Donderdag te Londen terugkeeren
om de besprekingen voort te zetten. Intus-
schen zullen de deskundigen, die te Londen ge
bleven zijn, doorgaan met de bestudeering van de
kwesties van technischen aard.
WEENEN, 25 Febr, (D.N.B.) De Bondspre
sident heeft heden den Duitschen ambassadeur
Von Papen in afscheidsaudiëntie ontvangen. De
vertrekkende ambassadeur zal eenigen tijd in de
bergen gaan doorbrengen.
PARIJS, 25 Febr. (Havas). Vanochtend
heeft de Fransche Kamer een aanvang ge
maakt met een debat over de buitenland
sche politiek der regeering.
In de regeeringsbank hadden De Tessan en
Delbos plaats genomen. Pezet van de demo
cratische volkspartij opende de interpellaties.
Hij toonde zich ongerust over de gebeurtenis
sen in Oostenrijk en zeide: „Zal Frankrijk
Schuschnigg's oproep tot verhindering van den
„Anschluss" beantwoorden? Zullen Engeland en
Frankrijk antwoorden op het beroep, dat de
Bondskanselier gisteren op hen gedaan heeft?
Al neemt Engeland een zekere vrijheid op juri
disch en politiek gebied, wij Franschen zijn ge
bonden. Wij moeten niet den indruk wekken,
dat wij sidderen voor de Duitsche bedreigin
gen."
De afgevaardigde Valentin van de republi-
keinsche federatie sprak over de Duitsche ko
loniale eischen. Frankrijk, zoo zeide hij, kan de
koloniale kwestie niet beschouwen als een ter
rein, waarop overeenstemming met Duitschland
bereikt moet worden of waarover zelfs maar ge
sproken zou moeten worden.
Champeaux van de alliantie van linksch-repu-
blikeinen en onafhankelijke radicalen betreurde
het, dat de Fransche regeering niet eerder tot
normale betrekkingen met Italië teruggekeerd
is, en drong er op aan, dat Frankrijk niet bui
ten de Britsch-Dultsche besprekingen blijft.
Ook Boucher (republikeinsche federatie) her
innerde aan de Duitsche koloniale eischen en
deed een heftigen aanval op de buitenlandsche
politiek van het Volksfront. Hij verweet „den
sectarisehen politici" Frankrijk in onmin te
hebben gebracht met Italië, terwijl slechts het
Italiaansche leger aan den Brenner Duitsch
land had kunnen doen terugwijken. Duitsch
land heeft Fransche koloniën opgeëischt, om
dat de Fransche regeering nooit met stelligheid
geweigerd heeft.
De vergadering werd vervolgens tot den na
middag verdaagd.
Om vijf minuten over drie werden de debat
ten hervat.
Namens de socialistische partij sprak Grum-
bach. Spreker betreurde het, dat men vroeger
niet meer concessies heeft gedaan aan het re
publikeinsche Duitschland. Ook spreker en zijn
vrienden hebben gewild, dat Italië een vriend
bleef van Frankrijk, doch door de verovering
van Ethiopië heeft Italië zelf de verantwoorde
lijkheid voor de breuk op zich genomen.
Het belangrijkste acht spreker op het
oogenblik de betrekkingen tot Duitschland
en hij vraagt of het aan het bewind komen
van de regeering van het Volksfront de ver
houding minder goed heeft gemaakt.
Spreker viel vervolgens Flandin aan; deze
heeft in de commissie dingen gezegd, welke hij
volgens spreker in de Kamer niet zou herha
len. Volgens Flandin zou de demoralisatie van
de geesten in Frankrijk naar een oorlog leiden.
De socialisten verlangen slechts één politiek,
n.l. die, welke de grootste garantie geeft voor
het handhaven van den vrede. Vrede met
Duitschland kan volgens Grumbach evenwel
niet bestaan op grondslag van Hitler's rede van
20 Februari.
De rede van Grumbach werd herhaaldelijk
onderbroken door toejuichingen van linksch en
interrupties van rechtsch.
Vervolgens werd de zitting te kwart voor vijf
opnieuw verdaagd.
Na de hervatting kreeg Ibarnegaray van de
„Parti social francais" het woord. Hij ver
klaarde, dat alle Franschen overeenstemming
zoeken met Duitschland. Sedert twintig jaar
doet Frankrijk niets dan toegeven.
Spreker vroeg zich af aan welke beloften
Mussolini gehoorzaamt om de Donau-staten
aan Duitschland over te laten. Vervolgens
bracht spreker hulde aan Schuschnigg en hij
begroette de toenadering tusschen Engeland en
Italië.
Tenslotte vatte hü de politiek, welke moet
worden gevolgd, als volgt samen
Waakzaamheid ten aanzien van Duitschland,
vriendschap met Italië en steun aan Oosten
rijk.
Te tien minuten over zeven vanavond werd
de vergadering geschorst tot half tien.
De benoeming van Lord Halifax tot minister
van Buitenlandsche Zaken in Engeland officieel
bekend gemaakt.
Nazi-kringen te Berlijn teleurgesteld over de rede
van Schuschnigg; instemming te Rome en op
het Vaticaan.
Debatten in de Fransche Kamer over de bui
tenlandsche politiek.
Tot voorzitter van de R.K. Staatspartij is ge
kozen mr, T. J. Verschuur.
Vrijdag heeft de Tweede Kamer de behandeling
van de Indische begrooting voortgezet.
De ministerieele beslissing betreffende kazerne
bouw te Ermeloo is spoedig te wachten.
Geslaagde conversie van leening Noordholland.
New-Yorksche Beurs: stemming onregelmatig.
O
U itspreken
We zijn in den tijd der jaarvergade
ringen. Verslagen van secretaris en
penningmeester worden voorgelezen
en debat ontbrandt soms over het be
stuursbeleid. Wee den voorzitter die de
kritiek denkt te kunnen smoren. Wee
vooral hem die de menschen niet hun
gedachten rustig laat formuleeren.
Laat de menschen toch uitspreken!
De meesten bedoelen het zoo ernstig
niet als het aanvankelijk lijkt. Laat
gerust naar voren komen wat er leeft
en woelt in een kring. Iedereen moet
zich kunnen uitspreken. En wie de
kunst verstaat de menschen kalm aan
het woord te laten, zonder nochtans
de leiding uit handen te geven, zal on
dervinden dat daarmede de zaak het
beste gediend is. Hak iemands be
toog niet midden in een zin af. Poog
te begrijpen wat een ander bedoelt.
Leer zelf de kunst van luisteren in
dien ge wilt dat anderen naar u luis
teren en uw leiding volgen!
SOFIA, 25 Februari (Havas). De gisteravond
door de Bulgaarsche politie garresteerde poli
tici werden, na gehoord te zijn, op vrije voeten
gesteld. Het doel hunner bijeenkomst was een
brief aan den koning op te stellen om te protes
teeren tegen het optreden der politie in de
provincie tegenover personen, die voor de vol
gende verkiezingen candidaat zijn gesteld.
Deze brief werd vanmiddag op het paleis af
gegeven. De onderteekenaars verzoeken onver
wijld door den koning in gehoor te worden ont
vangen.
Zij protesteeren voorts tegen hun arrestatie.
LONDEN, 25 Febr. (Reuter) In Duitsche
kringen wordt verklaard, dat Von Ribbentrop
binnenkort een bezoek aan Londen zal bren
gen om afscheid te nemen van zijn vrienden.
Het verluidt, dat hij dan Chamberlain en
Halifax zal ontmoeten.
Het zou niet onnatuurlijk zijn, indien de be
sprekingen dan het terrein der Britsch-Duit-
sche betrekkingen zouden beslaan.
Niets wijst er evenwel op, dat deze bespre
kingen anders zullen zijn dan een niet-formeele
ged achten wisseling.
PARIJS, 25 Febr. (Havas) De Britsche
ambassadeur te Parijs, Sir Eric Phipps, heeft
vanmiddag tijdens een onderbreking van de zit
ting van de Kamer een onderhoud gehad met
Chautemps en Delbos.
Stand op Zaterdag 1 uur v.m.: 773.1
Vorige stand: 772.1
