Beroep op Fransche spaarders iflL &I1S f Het d rama van zaal 664 Het nieuws van heden Schuschnigg naar Innsbruck NIEMÖLLER IN HANDEN DER GESTAPO DE BAROMETER I HEERKENS THIJSSEN Co. 1 GLASVERZEKERINGEN VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 5970 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per weekper kwartaal f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week, per kwartaal f3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM WOENSDAG 9 MAART 1938 - OCHTENDBLAD DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21060 Ruim vijftien milliard francs ver- eischt voor de bewapening Regeering stelt zich verantwoordelijk De onderhandelingen met Rome Ren belangrijke stap in de richting eener algemeene ontspanning VACANTIE VAN EDEN ÉJIJ ij' ÉjÉiHi Economische controle in tijd van oorlog Na een oorlogsverklaring zou de dienstplicht in de V. S. worden ingevoerd Von Ribbentrop naar Londen Hij zal een onderhoud hebben met lord Halifax Een dikke mist hing over Londen Vliegtuigen moesten hun vertrek van Croydon uitstellen De Valera blijft nog in Londen Te Dublin beschouwt men dit als een gunstig teeken Nieuwe Roemeensche gezant te Rome Geaccrediteerd bij den koning van Italië en keizer van Abessinië De C 2 opzettelijk beschadigd? Greuelmarchen, die door officieele „Miesmacher" te Berlijn verspreid worden De schade aan de Spaansche duik boot zou twee millioen francs bedragen Gerucht over aftreden van De Man Sicherheitsverwahrung ofwillekeur? Het Weer De nieuwste Engelsche, jagers kunnen een snelheid per uur, bereiken Kilometer, Vier communisten in Cuba gedood Complot waarbij oppositieleden en militairen zouden zijn betrokken Smokkelen De taak der arbeiders bij den wederopbouw van Oostenrijk Een oproep van den Heïmatschutz NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct., Ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek. PARIJS, 8 Maart. (Havas h Na afloop van de zitting van het Fransche kabinet, waar in, zooals wij reeds in'een deel onzer vorige oplage berichtten, de regeering besloet vol machten te vragen voor de uitvoering van een program tot financieele saneering en socialen vrede, werd een officieel commu niqué gepubliceerd. Hierin werd het volgende medegedeeld: De eerste minister heeft met zijn collega's ge sproken over de vorming van een autonome kas Voor de landsverdediging en o.ver de aanstaande credietoperaties, waartoe die kas haar toevlucht Zal moeten nemen. Hij herinnerde er aan, dat hij, toen er Zater dag jj. werd gestemd over de oprichting van deze kas met algemeene instemming van de twee Kamers gewezen had op de noodzakelijk heid, de kracht der natie op elk gebied te doen toenemen met het oog op de gevaren, die het land zouden kunnen bedreigen. Nu de nieuwe instelling haar werkzaamheden Saat beginnen, is 't oogenblik gekomen haar met alle waarborgen te omringen, die noodig zijn voor het welslagen van haar operaties en alle maatregelen te nemen, die onontbeerlijk zijn °m, door een herstel der financiën en van het bedrijfsleven, tot een volkomen succes te gera ken van de inspanning, die van het land wordt gevergd. Minister Marchandeau heeft toen uiteen gezet, dat de buitengewone uitgaven voor de bewapening, die voor de eerste twee maanden van het jaar reeds 3 milliard, 150 millioen francs bedroegen, voor het geheelp financieele jaar een totaal-bedrag van ruim 15 milliard zullen vereischen. Hij wees er bovendien op, dat de schatkist ook voor de gewone uitgaven zeer hooge bedragen zal moeten opbrengen. Spr. herinnerde er aan, dat hij kort geleden een belangrijk ontwerp heeft voorbereid, strek kende tot beperking der uitgaven en herstel der openbare financiën. Hij heeft dit ontwerp op hieuw ter hand genomen en het lijkt hem meer dan ooit noodzakelijk, om het diepe vertrouwen Van het Fransche volk te behouden, dat men zal Vragen mede te werken met zijn spaargelden en Zijn werk. Het plan van den minister van Financiën werd door den raad goedgekeurd. Chautemps behandelde hierop den politieken kant van het vraagstuk en wees op de noodza kelijkheid om het land, als tegenprestatie voor het vertrouwen, dat men het vraagt, de zeker heid te geven, dat de geleidelijke saneering der overheidsfinanciën systematisch en energiek zal ivorden nagestreefd door een regeering, die geen borgen meer heeft voor den dag van morgen en Vrij is in haar optreden, in een atmosfeer van eendracht en arbeid, die de stijging der produc tie verzekert voornamelijk van die, welke van belang is voor de landsverdediging. Chautemps heeft er verder op gewezen, dat het de plicht der regeering is het parlement om de middelen te vragen, welke noodzakelijk zijn Voor de uitvoering van de zware taak, die op haar rust. De kabinetsraad heeft met algemeene stem- hven besloten, dat een betreffende verklaring overmorgen in beide Kamers zal worden voor gelezen en dat de nadrukkelijke goedkeuring van het parlement zal worden gevraagd van de ver- schiiuvide voorstellen, die ten doel hebben de hl de verklaringen van den premier en den mi- hister van Financiën uiteengezette en in het belang van het land zijnde maatregelen, uit te voeren. Ten einde de omschreven middelen te ver krijgen, zonder welke het nationale herstelwerk, hat zij vastbesloten wil doorvoeren niet moge lijk is, zal de regeering niet aarzelen voor het harlement de volle verantwoordelijkheid op zich nemen. LONDEN, 8 Maart. (Reuter). De aanvang der ypsprekingen te Rome beteekent, aldus verklaart ■fteuter, het intreden van een belangrijk stadium te het streven naar het tot stand brengen van ®6h algemeene ontspanning. Indien Lord Perth bn Ciano tot een regeling komen, zal die in het ~agerhuis volledig en openhartig besproken wor sen. Het is niet mogelijk den omvang der bespre kingen vast te stellen. Engeland heeft een agen da opgesteld, doch men weet te Londen niet, e'k programma door Italië is ontworpen. Het Britsche doel is in het algemeen een ont manning op den breedst mogelijken en veiligst teogelijken grondslag, voor de Middellandsche het naburige Oosten en het Midden-Oos ten. Te Londen is men van meening, dat de herhandelingen kans op succes bieden, indien k Italië dat doel bereiken wil. Londen, 8 Maart. (Havas.) Vóór zijn ver- ek uit Londenjheeft Eden verklaard, dat hij ho! van erWi' '8 geen vaste *lannen heeft voor den duur m In verband met het bezoek van Hitler in Mei aan Italië ivorden thans reeds te Rome voorzieningen getroffen voor een zoo luisterrijk mogelijke ontvangst WASHINGTON, 8 Maart (Reuter) De commissie voor militaire zaken van het Amerikaansche Huis van Afgevaardigden heeft goedkeuring gehecht aan een wet tot invoering van militairen dienstplicht en regeeringscontróle op de industrie onmid dellijk na verklaring van oorlog. Het wetsontwerp was aanbevolen door presi dent Roosevelt in zijn jongste bewapenings- boodschap. Sommige der regeeringsaanhangers van den linkervleugel hebben critiek uitge oefend op het ontwerp, aangezien zij van mee ning waren, dat dit neerkwam op automatische invoering van tijdelijke dictatuur in tijden van oorlog. Volgens het ontwerp zou na verklaring van oorlog de president der V. S. gemachtigd zijn tot: 1. Het oproepen van alle mannen tusschen 21 en 31 jaar, met de uitzonderingen, die de president zou kunnen voorschrijven. 2. Het vaststellen van maximumprijzen by proclamatie voor alle artikelen, diensten, rechten of belangen in eigendom. 3. Het voorzien in het invoeren van regee ringscontróle op effectenbeurzen, goederen beurzen, openbare diensten, industrieele or ganisaties en materieele hulpbronnen. 4. Het eischen van registratie van alle per sonen, die betrokken zijn bij het beheer over of het toezicht op industrieele onder nemingen. 5. Invoering van een systeem van vergun ningen voor verschillende soorten zaken. De wet behelst geen gedetailleerde bepalin gen voor het verhinderen van het maken van oorlogswinst. Wel wordt gezinspeeld op een be lastingsysteem, dat alle winsten boven een be hoorlijke, normale opbrengst, welke zou worden vastgesteld door het Congres, zou absorbeeren. De minister van Financiën zal aanbevelingen doen voor de invoering van een dergelijk systeem op den dag, waarop de eerstvolgende Congreszitting geopend zal worden. zijn vacantie. Hij is echter niet voorne- teens te Parijs uit te stappen, maar prefereert Jr* rechtstreeks naar het Zuiden yan Frank- te gaan. BERLIJN, 8 Maart. (D. N. B.) De Duitsche minister van Ruitenlandsche Zaken, Von Rib bentrop, vertrekt hedenavond met den gewonen trein voor een kort verbiyf naar Londen. Lord Halifax heeft voorbereidingen getroffen om Donderdagmorgen om 11 uur in het Foreign Office een onderhoud te hebben met zijn Duit- schen collega. LONDEN, 8 Maart. (Havas). De voorsteden van Londen en geheel Zuid-Engeland waren hedenmorgen in een dikken mist gehuld. Tal- rüke voorstadstreinen hadden aanzienhjke ver traging. Op Croydon was het zicht vrywel nihil, en vyf vliegtuigen, die om negen uur van het vliegveld naar Amsterdam en Parys moesten ver trekken, waren gedwongen het vertrek uit te stellen. LONDEN, 8 Maart In stryd met hetgeen verwacht werd zullen De Valera en de andere leden der Iersche delegatie vandaag nog niet naar Dublin vertrekken. De Valera heeft van- middag om 12 wir-oen bezoek 7gëbss>cMaaR den» eersten minister. Men verwacht, dat een nader overleg zal worden afgesproken. Het besluit der Iersche delegatie nog in Lon den te biyven heeft in Dublin optimisme ge wekt ten opzichte van het succes der bespre kingen. Naar Reuter verneemt is het zeer wel mo gelijk, dat de EngelschIersche besprekingen nog in het begin der volgende week worden voortgezet. De onderhandelingen over een han delsovereenkomst hebben een langzaam verloop. BOEKAREST, 8 Maart (Havas) De gezant te Warschau, Alexander Zamfirescoe, is tot ge zant te Rome benoemd. Overeenkomstig de op de laatste bijeenkomst van den permanenten raad der Balkan-Entente te Ankara genomen besluiten, zullen de geloofsbrieven van den nieuwen gezant gericht zyn aan den „Koning van Italië en Keizer van Abessinië". Voorts wordt vernomen, dat het Roemeen sche gezantschap te Warschau eerstdaags tot den rang van ambassadeur zal worden verheven. PARIJS, 8 Maart. (Havas). De Paris Soir meldt uit St. Nazaire, dat de Spaansche duikboot „C 2" op geheimzinnige wijze be schadigd is. Men zal zich herinneren, dat eenige rechtsche Spanjaarden zich indertyd van de duikboot, die in dienst der Spaansche regeering stond, wilden meester maken. Het vaartuig was daarna te St. Nazaire ge repareerd en het zou thans zee kiezen om zich weer bij de regeeringsvloot te voegen. Men heeft nu ontdekt, dat de accumulatoren beschadigd zün: de schade zou by na twee millioen francs bedragen. Men heeft, volgens het blad, eenige reden om aan te nemen, dat er kwaadwilligheid in het spel is. BRUSSEL, 8 Maart. (Havas). In het begin van den middag deed te Brussel het gerucht de ronde, dat de socialistische minister van Fi nanciën, De Man, was afgetreden en zou worden opgevolgd door zijn partijgenoot Merlot, thans minister van Openbare Werken. De Man's ver trek zou een regeeringscrisis veroorzaken. Het zou in verband gebracht moeten worden met de moeilijkheden, die bij het indienen van De Man's belastingvoorstellen verwacht werden. Niettemin is het gerucht van officieele zyde in het geheel niet bevestigd. De minister houdt reeds verscheidene dagen het bed. Zelfs indien hij zich op medisch advies voorloopig uit de zaken van zijn departement zou moeten terug trekken, zou zijn beslissing, aldus verklaart men, niet afhankelijk zijn van de politieke situatie. (Van onzen Berlijnschen correspondent) Ofschoon Woensdagavond ons lange wachten op de invrijheidstelling van ds. Niemoellcr vergeefsch was geweest, wei gerden wij Donderdagmiddag toch geloof te hechten aan de geruchten, als zou de ge heime staatspolitie den meest vooraan staanden leider der Belijdeniskerk, ondanks het feit, dat deze zijn rekening met de justitie vereffend had, hebben overgebracht naar den „Alex", gelijk het Berlijnsche hoofdbureau van politie naar den Alexan- derplatz, waar het staat, in den volksmond genoemd wordt. De betreffende geruchten kwamen bovendien uit het buitenland en daarin hebben de na- tionaal-socialistische machthebbers werkelijk geiyk! wat er aan gene zijde van de Duit sche grenzen over het Derde Rijk zooal beweerd wordt, is er om het maar zacht uit te druk keninderdaad wel eens naast. En toen kwam plotseling de tijding, dat de „Miesmacher", die het „Greuelmarchen" van Niemoeller's arrestatie door de Gestapo in omloop had gebracht, niemand meer of minder was dan het officieele Duitsche persbureau D.N.B. Wij moesten onwillekeurig even terugdenken aan het proces-dr. Wannow, dat misschien tot taak had om de aandacht der buitenlandsche pers van het proces-Niemoeller af te leiden en dat in elk geval als een goed geregisseerde, voor de groote massa ook wel overtuigende en eerlijk is eerlijk! zeer zeker niet geheel on gerechtvaardigde contrapropaganda beschouwd kan worden tegen een zeker soort van al te voorbarige en door politieke hartstochten fel gekleurde berichtgeving over het Derde Rijk. Het genoemde D.N.B.-telegram spreekt over een zekere „beroering", welke het „milde von nis" onder de bevolking zou hebben veroorzaakt en welke zich misschien zou willen uiten in betoogingen, waartegen de geheime staatspolitie ds. Niemoeller in bescherming had genomen. Nu moet het ons van het hart, dat het „be roerde volksdeel", waarvan hier sprake is, over uitstekende en min of meer officieele informa tiebronnen moet beschikken, want de Duit- schers, die zich laten voorlichten door radio en pers, weten nog steeds niet, dat ds. Niemoeller veroordeeld werd „met aftrek van de preventieve hechtenis"! Dat de uitspraak van het vonnis in openbare zitting plaats had, zegt in dezen niets, daar alleen maar officieele persoonlijkheden en leden van de buitenlandsche pers tot de recht zaal werden toegelaten. De publieke tribune bleef leeg. En daar komt nog iets bü. In de verwarring, welke op de overstelpende gebeurtenissen van den éden Februari volgde, dook plotseling het Ds. Niemöller VERWACHTING: In het Noorden meest matige, in het Zuiden zwakke tot mati- s gen Westeiyke tot Zuidwesteiyken wind, ochtendmist vooral in het Zuiden, overi- S gens licht tot half bewolkt, droog weer, H weinig verandering in temperatuur. VERDERE VOORUITZICHTEN: Weinig j| verandering. HÏlillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillHllllllliliH fJiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiiiiiiiMimiiii^ ASSUR ANTIEBEZORGERS f DAMRAK 60 AMSTERDAM 1 Tel. 45014 45016 alllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllNllllllllllllllllllllllr; gerucht op over relletjes te Berlijn en elders Onder alle leugens over het Derde Rijk, trok het nationaal-socialisme zich deze wel het meest aan. En dat is ook niet zoo onbegrijpelijk, als men als neutrale toeschouwer dagelijks opnieuw kan gadeslaan, hoe het huidige Duitschland geen grooter ideaal kent dan absolute orde en rust. Thans zou datzelfde Duitschland zijn toe vlucht moeten nemen tot methoden, die tot nu toe slechts werden toegepast in de Zuid- Staten van Noord-Amerika, waar de ge vangenis al te dikwijls de laatste toevlucht is voor hem, die door een wraakzuchtige en bloeddorstige menigte gelyncht dreigt te worden? Een vuiger „Greuelmarchen" heeft zelfs de toomelooze fantasie der beruchte emigrantenpers tot heden niet verzonnen. Intusschen heeft de geheime staatspolitie ds. Niemoeller Vrijdagmorgen overgebracht naar het grootste der drie nog bestaande concern tratiekampen. De meest vooraanstaande leider der Belijdeniskerk is één der namelooze tien duizend geworden, die de partijpers pleegt af te schilderen als verworden individuen, waarvoor een beschaafd land de rest zyner burgers nu eenmaal in bescherming nemen moét. De particuliere meening van persooniykhe- den, die eigenlijk veel te belangrijke posten be- kleeden om een eigen oordeel ten beste te kun nen geven, luidt, dat de geheime staatspolitie ds. Niemoeller in verzekerde bewaring heeft ge steld, omdat het gevaar niet denkbeeldig was, dat hy opnieuw de vergrijpen zou begaan, waar voor hy pas terecht heeft gestaan dit is in derdaad zoo en het staat zelfs zoo goed als vast, dat ds. Niemoeller resoluut de vrijheid gewei gerd heeft, welke men hem aanbood onder voor waarde, dat hij zijn actie staken zou; en dat men den predikant vermoedeiyk niet als een gewonen gevangene zal behandelen, doch reke ning zal houden met zijn waardigheid en het principieel karakter zijner overtredingen. In dit verband spreekt men er zelfs van, dat ds. Nie moeller een huisje toegewezen zou krijgen, waar zün vrouw en zijn zes jeugdige kinderen de bal lingschap van hun man en vader zouden kun nen deelen. Ook deze kijk op de kwestie is interessant, daar ds. Niemoeller dan in „Sicherheitsverwah rung" genomen zou zyn. Het nationaal-socialis- tisch strafrecht heeft de mogelijkheid gescha pen om gewoonte-misdadigers, die onverbeter- lyk blijken te zijn, voor onbepaalden tijd achter slot en grendel te zetten. Deze „Sicherheitsver wahrung" is echter wel degelük aan vaste rege len gebonden. Zoo moet de betreffende mis dadiger meermalen voor hetzelfde soort delic ten en minstens één maal met tuchthuis gestraft zijn. En bovenal: alleen de rechtbank kan „Sicherheitsverwahrung" opleggen, waar toe dan nog zelden of nooit wordt overgegaan zonder dat de beklaagde bij een vorig proces ge waarschuwd is, dat hy den volgénden keer reke ning had te houden met deze mogelijkheid. In zaal 664 van het Berlijnsche paleis van justitie, waar ds. Niemoeller terecht heeft gestaan, is de kwestie der „Sicherheitsver wahrung" niet ter sprake gekomen. En waarom ook? Wanneer nu de Gestapo daar desondanks toe overgaat, bewyst zy niet al leen, dat zy onder en boven de wet staat, doch zet zij heel de Duitsche rechtspleging op losse schroeven. De Fransche regeering doet een beroep op de spaarders tot het verstrekken van gelden voor de defensie. Schuschnigg zal hedenavond te Innsbruck een redevoering houden. Jagoda bekent medeplichtig te zijn aan den moord op Maxim Gorki. De Tweede Kamer heeft de nieuwe wet op de ruilverkaveling aangenomen. Bij een ontploffing in een lucifersfabriek te Weert zijn acht meisjes gewond. Wetsontwerp tot verhooging van de inkomsten en dividend- en tantième-belasting ter dekking van de Defensie-uitgaven. Beurs van New York: tendenz blijft dalende. O HAVANNA, 8 Maart. (Havas). Tydens een huiszoeking, die door een afdeeling militairen verricht is in een huis nabij Cojimar, ten Noor den van Havanna, zyn vier communisten ge dood. Twee hunner waren burgers, de twee anderen waren onderofficieren der marine. Een sergeant is gewond. Het zou hier gaan om een complot, waarvan men niet weet, hoe uitgebreid het is geweest. Volgens de veiligheidsdiensten echter is het mogeiyk, dat op den voorgrond tredende leden der oppositie en verscheidene subalterne officie ren der marine en van het leger er by zouden zün betrokken. Vanmorgen zyn nog verscheidene arrestaties verricht. De politie zet het onderzoek in oppositiekringen voort, Het begint in het klein, een heel enkelen keer. De verleiding wordt grooter, vooral als alles naar wensch verloopt. En dan wordt het een be roep, gevaarlijk, zonder dat men er zich aan kan ontworstelen. Wij allen smokkelenSoms veel en dikwijls. Het begint met kleine afwij kingen in onze levenshouding, kleine tekortkomingen tegenover God en den naaste en het vreet steeds ver der en dieper in. We smokkelen met de Vastenwet en met de Zondagshei liging, we smokkelen allemaal. En toch is dit niet de ware levenshouding van den katholiek. Niet schipperen, niet smokkelen, een goed voornemen voor dezen Vastentijd. INNSBRUCK, 8 Maart (Havas) Bonds kanselier Schuschnigg wordt morgenochtend in Innsbruck verwacht. Hij zal Woensdag avond om zeven uur te Innsbruck een re devoering houden voor de leiders van het Vaderlandsche Front en de vertrouwenslie- len der Tiroolsche boeren en arbeiders. Te Weenen worden onderhandelingen gevoerd tusschen de leiders der arbeidersbonden en den minister voor Arbeidersaangelegenheden, Rott, met het doel de arbeiders te doen deelnemen aan den wederopbouw van Oostenryk. Van welingelichte zyde wijst men erop, dat deze besprekingen gunstig verloopen en dat zy gevolgd zouden kunnen worden door geiyke on derhandelingen in de provincie. Tijdens een bijeenkomst van arbeidersgedele geerden in verschillende industrieele onderne mingen is een verslag voorgelezen van de gede legeerden, die door den Bondskanselier op 3 Maart zyn ontvangen. Volgens dit verslag heeft Schuschnigg bevestigd, dat de arbeiders geen geringere rechten zouden hebben dan de andere bevolkingsklassen en dat latere besprekingen ge wijd zouden worden aan verschillende funda- menteele kwesties betreffende de belangen der arbeiders. De arbeidersgedelegeerden, die door den Bondskanselier ontvangen werden, brachten den integralen wil der arbeiders tot uitdruk king om de verdediging van een onafhankeiyk Oostenrijk te verzekeren. Het voornemen van zekere kringen van den ouden Heimatschutz om het politieke tooneel weer te betreden, is naar buiten duideiyk ge worden door een oproep aan de „kameraden", uitgegeven door de leiders dezer organisatie in Opper-Oostenrijk. Deze oproep herinnert aan het oude program van den Heimatschutz en de leuzen die uitgin gen naar een vry Oostenryk en bestrijding van het marxisme. Het accoord van Berchtesgaden wordt in den oproep dan ook toegejuicht, aange zien hierdoor alle krachten saamgetrokken kunnen worden tegen het wereldgevaar van het bolsjewisme. Tot dit doel noodigt de oproep alle „kameraden" uit om alle pogingen tot een verzoening met het nationalistische kamp te steunen. iNs iv luimiimiiiiiiiiiiiium ju ■■y? Stand op Woensdag 1 uur v.m.: 762.1 Vorige stand: 770.4

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 1