De Koninklijke Dictatuur in
Roemenië
Rotterdam en de
Regeering
UTRECHT
Een bedrijf werd
geplunderd
EEN OPGEDRONGEN
GRONDWET
WOENSDAG 9 MAART 1938
Samenwerking met
Indië
Open brief van wethouder
De Zeeuw aan minister
Steenberghe
Woning in asch gelegd
Intern, katholiek
Filmcongres
Overleg over samenstelling van
een Nederlandsche delegatie
Van 2023 September te Weenen
GEEN VOORRANG VERLEEND
Doodelijk ongeluk te Haarlem
De fabrieksbrand te
Weert
Directie noemt de eerste berichten
sterk overdreven
Laffe roofoverval te
Den Helder
DE NIEUWE PIUS-ALMANAK
WONING AFGEBRAND
De bewoner moest in nacht
gewaad vluchten
NEDERLAND-TSJECHO-
SLOWAKIJE
„Neerbosch" jubileert
Slachtoffer van circa f 90 beroofd
Verdwenen loopjongen
In de Brabantsche hoofdstad
aangehouden
NATIONALE SOBRIËTASDAG
TE UTRECHT
K A R E L I
BUITENLANDSCH OVERZICHT
De partijen voorloopig
machteloos
Waarborg de rust van Uw levens
avond door een polis van levens
verzekering van de „Utrecht".
Administratie der N.V. Thermion-
fabrieken te Lent was
één fraude
HET ONTWERP BEDRIJFS-
VERGUNNINGENWET
Aantal amendementen ingediend
BOEKENWEEK
Naar aanleiding van het feit, dat de minis
ter van Economische Zaken, mr. Steenberghe,
ter gelegenheid van den jaardag der Kamer
Van Koophandel en Fabrieken te Rotterdam
op 11 Maart a.s. een rede zal houden over de
economische politiek van ons land in vérband
toet onze havens, heeft de heer A. B. de
Zeeuw, wethouder van Rotterdam, een open
brief aan den minister gericht.
Daarin zegt de heer De Zeeuw, dat de Rot
terdammers met groote vreugde hebben ver
nomen, dat de minister de uitnoodiging van
de Kamer van Koophandel heeft aangenomen.
De Rotterdamsche bevolking weet zoo goed, dat
haar wel en wee, tot, in financieelen zin ge
sproken, de onderste lagen afhankelijk is
van den bloei van de haven. Zij weet evengoed,
dat de bloei afhankelijk is van de economi
sche en financieele politiek van de met haar
in verbinding staande landen. Maar ook weet
zij, hoezeer de groei en bloei van de havenstad
toede afhankelijk is van doeltreffende econo
mische en financieele politiek van het eigen
iand. De Rotterdamsche bevolking heeft on
dervonden, hoe verkeerde economische en fi-
hancieele politiek haar met ondergang dreigt,
hoe daardoor de havens worden tot anker
plaats van niet-in-de-vaart zijnde schepen en
hoe het aantal werkloozen tot over een half
honderdduizend stijgt.
De heer De Zeeuw herinnert er aan, dat
Rotterdam, dat zoo schrikkelijk lijden moest
door de verkeerde economische en financieele
politiek, eindelijk door de regeering in staat
Werd gesteld, in afwachting van andere in
overweging zijnde maatregelen, daadwerkelijk
steun aan de haven te geven door het eenigs-
zins gebrekkige en indirecte middel van de
gemeentelijke haventarieven. Handel, scheep
vaart en nijverheid, de geheele stad verheug
de zich over deze hulp door de Regeering.
Maar thans heeft de Regeering, zwijgende
over de rechten van Rotterdam, de stad aan
gezegd, die hulp niet langer meer te willen
verleenen. Niet omdat zij vernomen heeft, dat
de surtaxes worden afgeschaft, of de gratis
sleepdienst, of de Rijnvaartpremies, of omdat
de Duitsche staat zich terugtrekt tegenover
Hamburg of Bremen. Neen, daaraan verandert
biets, althans niet in het voordeel van Rot
terdam. Maar hier gaat de regeering de hulp,
die zij bij gebrek aan betere maatregelen had
geboden als tegenwicht tegen de maatregelen
ten bate van de buitenlandsche havens, aan
de eigen havens onthouden.
Gelooft de minister, dat verhooging der ha-
Ventarieven verbetering in den toestand zal
brengen? De heer De Zeeuw wil niet vooruit
lopen op de rede van den minister, die met
spanning, met groote hope tegemoet wordt
Sezien. Maar de Rotterdammers begrijpen, dat
de minister wegen zal aanwijzen, waarlangs
-onze voeten moeten gaan". Wegen, die, als
worden gevolgd, zeker zullen voeren naar
Welvaart, naar een grooter aantal schepen,
daar sterker bevrachting.
Doch waarom, zoo vraagt de heer De Zeeuw,
■hoest de oude weg verlaten worden, welke had
bewezen een goede te zijn?
De wethouder besluit zijn open brief aldus:
„Dat u, hoewel de Regeering nalaat en te-
'ugneemt, wat andere regeeringen doen en
bandhaven, ons moed komt inspreken en in
ahze benauwenis hoop tracht te geven voor
toekomst, wij verheugen er ons hartelijk in
511 zijn dankbaar voor den steun, dien gij in de-
!en vorm nog aan Rotterdam denkt te kunnen
'en.
Het is voor den derden keer in korten tijd,
Jat een lid van de Regeering den Rotterdam-
•éhen handel een hart onder den riem steekt.
Gedachtig aan het „desespereert niet", en
lelijk
onze vaderen de hoop niet opgevende,
'roosten wij ons bij een zoo herhaald betoonde
heeleving van de Regeering met onze haven,
^hs toch zal het zijn: de Regeering verstaat
-ven uitnemend haar taak tegenover haar
kvens als het buitenland tegenover de zijne.
Ri dat vertrouwen, hartelijk welkom Excel-
htie op 11 Maart in onze havenstad."
Hi den afgeloopen nacht is door onbekende
rzaak de woning van den heer C. van Nes
de De Langestraat 9 te Alphen a. d. Rijn
tien grond toe afgebrand.
jjjr6 Heer Van Nes, die alleen thuis was, kon
t'j-ej|e^lechts met groote moeite in veiligheid
^an den inboedel kon niets worden gered.
et aangrenzende perceel nr. 11 werd even-
Ie h C'0or Het vuur aangetast, doch hier slaagde
landweer er in prffpr t.p vonrtnmpn
Ten "behoeve van de televisie-demonstratie
op de a.s. Jaarbeurs te Utrecht werd door
Philips reeds een tweetal ontvangst-wagens
met antennes geplaatst aan de achterzijde
van de Jaarbeursgebouwen
Bij de behandeling van de begrooting van
Koloniën heeft minister Welter in zijn groote
rede over de algemeene beschouwingen, op 1
Maart in de Tweede Kamer, inzake de econo
mische samenwerking tusschen Nederland en
Indië gezegd, dat Z.Exc. in overeenstemming
met den Gouverneur-Generaal wil bevorderen
de instelling van een plaatselijk onderzoek naar
den aard, den omvang en de factoren, die op
het vraagstuk van de uitbreiding van de écono
mische samenwerking tusschen Nederland en
Indië betrekking hebben. Dit onderzoek zou de
minister willen doen opdragen aan een hoofd
ambtenaar van het departement van Economi
sche Zaken en aan een Nederlandsch econoom,
die nauwe relaties heeft met de Ned. Industrie,
te zamen met een hoofdambtenaar van zijn
departement.
Waarschijnlijk zou daarnaast nog noodig zijn,
dat om soortgelijk contact ook een paar amb
tenaren en vertegenwoordigers van het parti
culier element uit Indië naar Nederland vertrek
ken en hier overleg plegen met de autoriteiten
en met de Nederlandsche industrie.
De ministers Weiter en Steenberghe hebben
nu, naar de Msb. meldt, voor dit onderzoek van
Nederlandsche zijde aangewezen de heeren J.
de Waard, hoofdambtenaar van 't departement
van Economische Zaken, mr. G. C. Hart, hoofd
ambtenaar aan het departement van Koloniën,
alsmede professor H. A. Kaag, lid van den Eco-
nomischen Raad en hoogleeraar aan de Katho
lieke Economische Hoogeschool te Tilburg.
Mogelijk is, dat ook nog in deze delegatie een
plaats zal worden aangeboden aan den heer
Soejono, oud-regent op Java, oud-lid van den
Volksraad, die hier te lande verblijft en lid is
van het Int. Comité belast met regeling van de
rubberproductie.
De bedoeling is, dat de delegatie half Juni
naar Indië vertrekt en daar Java en een deel
van de Buitengewesten bezoekt. Daarna zou dan
het bezoek volgen van de Indische zijde aan
Nederland.
Bij informatie werd ons medegedeeld, dat
over deze aangelegenheid nog overleg wordt
gevoerd. Bevestiging van de genoemde
namen konden we evenwel niet verkrijgen,
daar nog geen beslissing genomen is.
Naar wij vernemen zal vanaf 20—23 Septem
ber te Weenen het Vierde Internationale R. K.
Congres voor de film worden gehouden. De
eerste drie congressen hadden in Den Haag,
München en Brussel plaats.
Het Weensche congres staat onder hooge pa
tronage van Z. Em. Kardinaal Innitzer, en Z.
Exc. Bondskanselier Schuschnigg.
Op het program staat de studie van de prac-
tische uitwerkingen van de Encycliek „Vigilanti
Cura".
Hedenmorgen omstreeks kwart voor zeven uur
is te Haarlem een doodelijk ongeluk gebeurd.
Een 26-jarige kruidenier O. wilde, komende uit
de Kloosterstraat, den Schoterweg oversteken
vermoedelijk om de Kleverlaan in te rijden.
Uit de stad naderde een vrachtauto, bestuurd
door een 43-jarigen vischhandelaar. De auto
mobilist verleende geen voorrang, waardoor de
wielrijder werd aangereden en eenige meters
meegesleurd.
De man werd op slag gedood. Het lijk is
per ziekenauto naar het ziekenhuis St. Joan de
Deo vervoerd.
De politie nam den vrachtauto in beslag en
maakte tegen den bestuurder proces-verbaal op.
manak in den loop der jaren kreeg, maakte het
noodig de gegevens meer systematisch te groe-
peeren. Daarom is deze jaargang ingedeeld in
twintig rubrieken en elke rubriek weer in meer
dere afdeelingen. Hierdoor wordt het gebruik
van dezen betrouwbaren gids niet weinig verge
makkelijkt. Wij vertrouwen, dat deze aloude
vraagbaak ook dit jaar haar weg zal vinden on
der onze geloofsgenooten.
De directie der Nationale Lucifersfabriek
N.V. te Weert deelt ons mede, dat de berich
ten over den Dinsdag bij haar plaats gehad
hebbenden brand sterk overdreven zijn. De
brand liet zich aanvankelijk nogal ernstig aan
zien, doch hij bleef beperkt tot de volgende
feiten:
Een drietal meisjes is in een ziekenhuis te
Weert opgenomen. Het bleek bij nader onder
zoek, dat de verwondingen niet van ernstigen
aard zijn. In één afdeeling hebben de machi
nes uitsluitend geleden door de waterschade,
doch niet door den brand.
Verschillende kisten lucifers zijn door het
water waardeloos geworden. De fabriek zal bin
nenkort wederom geheel in bedrijf worden ge
steld.
Als uitgave van de Drukkerij Ons Blad te Alk
maar is dezer dagen verschenen de Pius-alma-
nak voor 1938. Deze nieuwe jaargang (reeds de
vier en zestigste) van ons jaarboek voor de Ka
tholieken van Nederland toont wederom den
ernstigen wil om een zoo volledig en juist moge
lijke vraagbaak te zijn voor allen, die over een
of ander onderdeel van het katholieke leven in
Nederland en in de missiegebieden inlichtingen
wenschen.
De steeds grootere uitbreiding, welke de al-
i
In den afgeloopen nacht omstreeks half één
is door tot nu toe onbekende oorzaak brand uit
gebroken in de woning van G. D. V. te Midlum.
De bewoner, die alleen thuis was, moest zich in
nachtgewaad naar buiten begeven. De brand
weer uit Harlingen was spoedig ter plaatse en
wist uitbreiding van den brand te voorkomen.
De geheele inboedel is verbrand. Verzekering
dekt echter de schade.
Naar officieel uit Praag wordt medegedeeld,
zullen 17 Maart met Nederland te Praag han
delsbesprekingen worden geopend, teneinde de
aanvullende contingenten voor 1938 vast te stel
len. O.a. zal worden gesproken over een ver
hooging van het rijstinvoer-contingent.
Naar wij vernemen zal de weesinrichting
„Neerbosch" te Neerbosch binnenkort 75. jaar
bestaan. Dit jubileum zal op 10 Juni a.s. worden
gevierd.
Dinsdagavond hoorde de bewoner van per
ceel Timorpark 20 te Den Helder plotseling
gekerm en geschreeuw voor zijn woning. Toen
hij naar buiten kwam om te zien wat er gaan
de was, strompelde een circa veertigjarige
man, die later de heer Nijman, wonende in
de Vischstraat te Den Helder bleek te zijn,
het trottoir op, met een fiets aan de hand.
De man had een bloedende hoofdwonde.
Hij verklaarde, dat hij, toen hij zich per fiets
via de Timorlaan naar huize Parkzicht op den
Huisduinerweg begaf, onverhoeds was aange
vallen door twee hem onbekende personen.
Zij sleurden hem van zijn fiets en sloegen hem
met een hard voorwerp, vermoedelijk een steen
van een bouw-werk aldaar, op het hoofd. Tij
dens de vechtpartij, die hierna ontstond, wis
ten de laffe aanranders den heer Nijman zijn
portemonnaie, waarin zich een bedrag van
ruim 90.bevond, te ontfutselen. De man
moest dit bedrag afgeven in huize „ParK-
zicht", hetgeen de aanranders vermoedelijk
hebben geweten.
Terstond werd de politie gewaarschuwd en
geneeskundige hulp ingeroepen. Spoedig was
inspecteur J. Schipper ter plaatse, evenals
dr. Rienks, die adviseerde den man naar de
St. Lidwina-stichting te vervoeren.
De toestand van bet slachtoffer, dat een her
senschudding heeft bekomen, was hedenmorgen
redelijk wel.
Zooals gemeld, werd sinds Maandagmiddag in
Utrecht vermist een 19-jarige jongeman, J. K.
die als looper in dienst was bij een handelaar in
comestibles te Utrecht. Daar de jongen in het
bezit was van een bedrag van f 170, toebehoo
rende aan zijn patroon, werd verondersteld, dat
hij zich met dit bedrag uit de voeten had ge
maakt. Dinsdagmiddag werd door middel van
den politie-radio-omroep zijn opsporing en voor,
geleiding verzocht. Dit heeft tot resultaat gehad
dat de looper in Den Bosch is aangehouden. Hij
bleek nog 130 bij zich te hebben. Vandaag zou
hij naar Utrecht op transport worden gesteld.
Zondag 24 April, Beloken Paschen, dus dit
jaar niet op 15 Augustus, zal de Nationale
Sobriëtasdag worden gehouden te Utrecht.
Het onderwerp zal zijn: „Sobriëtas en het
gezin", de spreekster mej. Fé Haye, directrice
van de School voor Maatschappelijk werk te
Amsterdam.
Drie koninklijke
sigaren uit
het huis van
Huis en inboedel van den heer Van Nes wa-
a verzekerd.
weer er in erger te voorkomen.
Ten gevolge van allerlei hoogst actueele ge
beurtenissen op het terrein der buiten
landsche politiek, die direct behandeld
moesten worden, is het afkondigen van de nieu
we Koninklijke grondwet in Roemenië en alles,
was „drum und dran hangt" op den achtergrond
geraakt. Het is echter noodig over de gebeur
tenissen in dit woelige Balkenland nog iets te
zeggen.
Drie dagen nadat de nieuwte Roemeensche re
geering, die inderhaast gevormd werd, toen een
voortzetting van het regiem-Goga onmogelijk
gebleken was, omdat het rechtstreeks en op
zeer korten termijn naar den burgeroorlog zou
hebben gevoerd, het ontwerp eener nieuwe
grondwet publiceerde, heeft het Roemeensche
volk over dit fundamenteele staatsstuk zijn oor
deel moeten geven. Het spreekt vanzelf dat het
grootste deel der kiezers zelfs nog geen gelegen
heid had gehad zich met den inhoud der voor
naamste, diep in het individueele en collectieve
bestaan der burgers ingrijpende, bepalingen van
dit legislatief product vertrouwd te maken, Iaat
staan de portée er van te bestudeeren. Dit was
te minder mogelijk, daar de werkzaamheid der
politieke formaties geschorst is, zoodat de par
tijleiders geen gelegenheid hebben gevonden de
kiezers omtrent de strekking van dit nieuwe
„magna charta" voor te lichten, Zonder eenigen
twijfel hebben verkiezingen en volksstemmingen
in landen, waar de vrije meeningsuiting aan
banden gelegd is, altijd iets gekunstelds, maar
ditmaal heeft men in Roemenië toch wellicht
overdreven. Een nieuwe grondwet, die door het
volk goedgekeurd moet worden, zonder dat zij
nóch in het parlement nóch in het land ook
maar aan de minste discussie onderworpen ge-
v'eest is> Han bezwaarlijk beschouwd worden als
een charter, waarvan de bepalingen voor de
natie bindend zijn.
Dat de regeering haar grondwet met een
enorme meerderheid heeft zien aannemen, heeft
dan ook niet de minste beteekenis. De wijze,
waarop gestemd werd, bewijst wel, dat het de
regeering er slechts om te doen was tot eiken
prijs te zegevieren. Alle kiesgerechtigde burgers
zijn gedwongen zich naar het raadhuis in de
gemeente hunner inwoning te begeven, om daar,
met luider stem, mee te deelen of zij vóór of
tegen het voorgestelde wetsontwerp waren. Wie
het waagde tegen te stemmen en er behoorde
in de gegeven omstandigheden zeker moed toe
een „neen" te doen hooren! werd „opgeschre
ven". De namen dezer recalcitrante, „slechte",
staatsburgers zijn op een afzonderlijk register
geplaatst; de tegenstemmers zullen hun van de
groote meerderheid der kiezers afwijkende mee
ning hebben toe te lichten, en men kan er zeker
van zijn, dat hun houding hun voor het oogen-
blik en in de naaste toekomst meer schade dan
voordeel bezorgen zal.
Maar gezegevierd heeft de regeering. Het
bovenomschreven kiesstelsel heeft tot, te ver
vrachten, resultaat gehad dat van de 4 millioen
300.000 kiezers nauwelijks vijfduizend den moed
gevonden hebben te verklaren, dat zij de libe
rale grondwet der Bratianoe's verkozen boven
het charter, dat door den orthodoxen patriarch
Miron Cristea en het door hem gevormde kabi
net volk en land is opgedrongen.
Dat de nieuwe grondwet principieele wijzi
gingen in de structuur van het staatkun
dige leven des lands aanbrengt, is zeker,
maar dat de nieuwe aera een gelukkig tijdperk
zal zijn, is aan ernstigen twijfel onderhevig. Alle
politieke stelsels bezitten hun voor- en nadee-
len, maar het kan tot niets goeds leiden, wan
neer men tracht omtrent den aard van een be
paald systeem bij de massa valsche voorstellin
gen te wekken. Eenigen tijd kunnen bepaalde,
in den grond niet ter zake dienende woorden,
zekere illusies scheppen, maar er komt zeker
een oogenblik, waarop die woorden de feitelijke
waarheid niet langer kunnen bemantelen. Het
staat vast dat Koning Carol uitmuntende be
doelingen heeft, en dat hij van oordeel is, dat
land en volk er slechts mee gebaat zullen zijn,
wanneer hij den invloed der politieke partijen,
die zoo vaak vruchtdragenden parlementairen
arbeid belet hebben, zooveel mogelijk, en zelfs
volkomen, tracht uit te schakelen.
Maar niettemin begeeft de vorst zich op een
uiterst gevaarlijken weg als hij het land een
legeering opdringt, die den schijn van een grond
wettelijke en parlementaire orde handhaaft,
maar die in werkelijkheid slechts gehoorzaamt
aan den souverein, wiens inzichten en meenin
gen wet zijn, en aan wien alle staatsorganen vol,
komen onderworpen zijn. Het in Roemenië aan
vaarde stelsel is te gevaarlijker, omdat het in
feite een dictatuur is, die zich in bedrieglijke
vermomming aandient, én omdat de touwtjes
van die dictatuur in handen van den koning
samenloopen. Reageert op zekeren dag de pu
blieke opinie en reacties kunnen in de ge
geven omstandigheden nauwelijks uitblijven
dan is niet alleen het kabinet van Miron Cristea
in gevaar, maar óók de positie van den drager
van de Kroon, die voor de handelingen van zijn
kabinet de rechtstreeksche verantwoordelijkheid
aanvaard heeft.
Op dit oogenblik heeft het ministerie.
Miron Cristea, dat een zeer impopulair,
autocratisch en antisemietisch kabinet
vervangen heeft, bij een deel van de natie nog
een zeker crediet, maar het is de vraag of het
van dit crediet nog lang profiteeren zal, Het
Roemeensche volk heeft nog geen gelegenheid
of tijd gehad zich van den nieuwen toestand
helder rekenschap te geven. Weldra evenwel
zal men, voorgelicht door de vroegere parle
mentaire leiders, wien men op den duur toch niet
gehéél den mond zal kunnen snoeren, tot het
inzicht komen, dat het nieuwe charter de
macht van den vorst aanzienlijk vergroot, ter
wijl het die van de volksvertegenwoordiging, en
dus die van het volk, tot de kleinst.mogelijke
proporties terugbrengt. Men zal zich er reken
schap van gaan geven, dat de ministers nog
slechts tegenover den koning verantwoordelijk
zullen zijn en dat deze volkomen vrijheid heeft
de door de wetgevende vergadering aangeno
men wetsontwerpen al of niet te bekrachtigen.
Men zal begrijpen gaan, dat de buitenlandsche
politiek aan iederen rechtstreekschen of indi.
recten invloed van de natie onttrokken is; de
koning verklaart oorlog en sluit vrede, gaat
verdragen aan of zegt die op, en alleen de
koning bezit het recht wijzigingen in de fun
damenteele wet des lands voor te stellen.
Voor het oogenblik zegevieren in Roemenië
de inzichten van den vorst over de geheele
linie en de groote politieke partijen zijn vol
komen machteloos zich tegen den koninklijken
wil te verzetten. Zelfs Codreanoe, de machtige
chef van de „IJzeren Garde", heeft onder den
druk der omstandigheden zijn partij moeten
ontbinden. Dat neemt niet weg dat de over
tuigingen, waarin de Roemeensche burgers ge
durende tientallen jaren opgevoed zijn en die
in den Roemeenschen bodem diep wortel ge
schoten hebben, niet met een decreet of met
een pennestreek te vernietigen zijn.
Reeds is de nieuwe grondwet op plechtige
wijze afgekondigd, maar te bewijzen blijft dat
het stelsel, dat het nieuwe charter inluidt,
waarlijk levensvatbaarheid heeft en in staat
zal blijken, de staatsmachine in regelmatigen
gang te houden. Mocht het daartoe niet bij
machte zijn, dan is een periode van de ergste
troebelen te vreezen. Een zegevierende reactie
zal ditmaal niet alleen het ministerie.Miron
Cristea wegvagen, maar vermoedelijk óók een
einde maken aan een koninklijke dictatuur,
waarmee Roemenië voor de eerste maal in zijn
geschiedenis geheel onvrijwillig een proef
neemt,
N.V. LEVENSVERZEKERING-MAATSCHAPPIJ „UTRECHT"
TE UTRECHT.
Een nader onderzoek naar de sluiting der
Thermionfabrieken te Lent heeft reeds zeer
ernstige feiten aan het licht gebracht.
In het kort komt het hierop neer, dat de twee
gearresteerden, 'n directeur en 'n verkoopleider,
kans hebben gezien in de vier jaren van hun be
heer het geheele bedrijf tot den ondergang te
voeren. Het is nog niet mogelijk gebleken 'n vol
ledig inzicht te krijgen van de verduisterde be
dragen, omdat alles uiterst geraffineerd is ge
gaan. Waarschijnlijk is een bedrag van meer dan
honderdduizend gulden zoek gemaakt.
Achteraf is gebleken, dat de gearresteerde di
recteur geen gunstig verleden heeft. Tot kort
voor zijn benoeming als directeur te Lent was
hij leider van een verkoopkantoor te Budapest.
Het schijnt, dat hij, toen daar de zaken vol
komen misliepen, hals over kop verdwenen is.
Hoe het mogelijk is geweest, dat deze directeur
kans heeft gezien zoovele jaren achtereen de
zaak geheim te houden, is een raadsel. Het wordt
meer begrijpelijk, als men weet, dat de directeur
en de gearresteerde leider van het verkoopkan
toor Ameropa samenwerkten om den waren toe
stand zoo lang mogelijk te verdoezelen.
De beide gearresteerden bewaren tot nu toe een
hardnekkig stilzwijgen over hun gestes, doch de
politie heeft voldoende bezwarend materiaal
tegen hen bijeen verzameld. O.m. kon een privé-
kasboek van den directeur in beslag worden
genomen.
Een onderzoek wordt ingesteld naar de moge
lijkheid om het bedrijf weer opnieuw in werking
te stellen. Vooreerst hangt dat, zooals gemeld, af
van de welwillendheid der Philipsfabrieken, die
aan het bedrijf licentie hadden verleend. Bc-en-
dien echter is de greote moeilijkheid, hoe aan
nieuw kapitaal te komen.
Intusschen staan ruim tweehonderd arbeiders
op straat. Veel hoop, dat de fabriek hen weer
opnieuw aan werk zal helpen, hebben zij niet
meer. Gezien de boven geschetste moeilijkheden,
lijkt dit gemis aan vertrouwen niet misplaatst.
Een der commissarissen van de fabriek heeft
onlangs de zaak aan 't rollen gebracht. Bij na
vraag naar de balansen der diverse ondernemin
gen, welke in de N.V. Thermion-fabrieken te
Lent waren vereenigd, kreeg hij telkens gunstige
overzichten, terwijl de balans van het geheele
concern een zeer groot tekort vertoonde. Al
spoedig kwam aan het licht, zij het nog niet in
ontstellende duidelijkheid, dat er ernstig ge
knoeid was. Een accountantsonderzoek maakte
het al spoedig duidelijk, dat de geheele admini
stratie één fraude moet zijn geweest.
Toen de zaak eenmaal zoover was, werd de hulp
der Justitie ingeroepen. Allereerst werd, zooals
gemeld, de directeur, naar wiens antecedenten
thans een grondig onderzoek wordt ingesteld,
gearresteerd, terwijl een dag later de verkoop
leider van Ameropa werd ingesloten.
Zooals gezegd, is het voorloopig nog onmoge
lijk een juist inzicht te krijgen in den huidigen
deplorabelen toestand van het bedrijf. De gear
resteerde leiders zijn aartszwendelaars gebleken.
Tevens is het nog onmogelijk te achterhalen,
waar de verduisterde gelden zijn terecht geko
men. Achteraf is gebleken, dat de directeur zelf
niets bezat, terwijl hij te Lent een dure, kost
baar gemeubileerde villa heeft laten bouwen.
Politie en justitie staan in dit opzicht voor een
raadsel, vooral omdat de gearresteerden verder
niets meer loslaten.
De heer Van der Goes van Naters c.s. heeft
op artikel 10 van het ontwerp-bedrijfsver-
gunningenwet een amendement ingediend,
waarvan de strekking is, dat bezwaarschriften
tegen beslissingen van den minister op verzoe
ken om een vergunning niet ter afdoening bij
den minister moeten worden ingediend, doch
dat de aanvragers zich daarmede tot de Kroon
kunnen wenden.
Verder wordt voorgesteld, dat de Kroon, al
vorens op het bezwaarschrift te beslissen, den
economischen raad daarover zal hooren.
Voorts heeft ir. Vos c.s. een aantal amen
dementen ingediend, waarvan het eerste op
art. 3 de strekking heeft de bevoegdheid van
de Kroon tot het voorschrijven van vergunnin
gen te verruimen in dien zin, dat de betref
fende Algemeene Maatregel van Bestuur kan
worden genomen, indien het algemeen belang
zulks naar het oordeel van de Kroon wensche-
lijk maakt, dus zonder dat zooals in het
wetsontwerp wordt voorgesteld voor de be
oordeeling van dat algemeen belang eerst een
verzoek van ondernemers of vereenigingen van
ondernemers in den betrokken bedrijfstak moet
zijn ingekomen.
Daarnaast wordt voorgesteld, dat een ver
zoek tot het nemen van zoodanigen Algemeenen
Maatregel van Bestuur kan worden ingediend
in de eerste plaats door een bedrijfsraad of
anders indien deze voor den betreffenden
bedrijfstak niet bestaat niet alleen door
ondernemers of organisaties van ondernemers,
doch ook door een of meer organisaties van
arbeiders in een tak van nijverheid.
Voor het geval de Kamer het amendement
betreffende de ruimere bevoegdheid van de
Kroon niet mocht aannemen, stelt de heer
Vos c.s. voor, dat de Kroon een Algemeenen
Maatregel van Bestuur kan nemen, nadat een
bedrijfsraad of, wanneer deze in den betreffen
den bedrijfstak niet bestaat, ondernemers of
vereenigingen van ondernemers of een of meel
vereenigingen van arbeiders daartoe het ver
zoek doen en het algemeen belang zulks naar
het oordeel van de Kroon wenschelijk maakt.
De Boekenweek zal dit jaar gehouden wordes
van 2—3 ApriL
I