Vereenigde Staten en Europa
DOUWE EGBERTS
VICKS HOESTBQHBOHS
DICTATUURINVLOED OP
LATIJNSCH AMERIKA
BESCHERMING VAN DEN
BELEGGER
B
MAANDAG 21 MAART 1938
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Kustenverdediging en
vlootpolitiek
De verkiezingen in
Bulgarije
Groote meerderheid voor
de regeering
Niemoeller nog in een
concentratiekamp
In het geheel zijn 20 predikanten
in hechtenis
Ernstige incidenten
te Allahabad
14 dooden hij gevechten tusschen
Hindoes en Mohammedanen
NIEUWE PETROLEUMHAVEN
TE ROTTERDAM
B. en W. hebben een plan bij den
raad ingediend
De ondergang van de
Claus Böge"
Bemanning laat zich niet uit over
oorzaak der ontploffing
Heidebranden bij
Ommen
Spiritusdrinkers stookten
een vuurtje
Staking bij de Peel-
ontginning
Ontevredenheid over het uurloon
Man dood gevonden
Vermoedelijk van steile trap
gevallen
NOG GEEN PAIS EN VREÊ
IN LOSSER
Dreigt er een nieuw conflict bij de
N.V. van Heek Zn.?
mojzsj
ECHTE FRIESCHE H EER EN-BAAI
OUD-HOLLANDSCHE PIJPTABAK
De verdediging van
Ned.-Indië
Inleiding van de kapiteins P. G.
Mantel en Jhr. J. M. R.
Sand berg
Vyfjarig knaapje
verbrand
Tragische ontdekking in een
afgebrande schuur
PRIMAVERA TE ROTTERDAM
De a.s. tentoonstelling wordt iets
heel bizonders
TWEE RIJWIELDIEVEN
GEARRESTEERD
Een van hen pas twee maanden
uit de gevangenis
Ongewenschte gevolgen van onbe
perkte vrijheid van aflossing
NEDERLANDERS IN BELGIË
GEWOND
De belangrijke gebeurtenissen, die in de
laatste weken in Europa hebben plaats
gegrepen, zijn op de houding der Ver
eenigde Staten niet zonder invloed gebleven.
Men is het er in het algemeen over eens, dat
de nieuwe Britsche politiek, die door Neville
Chamberlain, na het ontslag van minister Eden,
is ingeluid, voor Europa zóó groote veranderin
gen meebrengen kan, dat president Roosevelt
en Cordell Hull, die herhaaldelijk blijk gegeven
hebben van hun gezindheid met de groote de
mocratische staten, Frankrijk en Engeland,
nauwer samenwerking te zoeken, voorloopig
niets anders kunnen doen danafwachten.
Het denkbeeld, dat de Vereenigde Staten in een
wereld, die zich met koortsachtige snelheid
wapent, niet geïsoleerd kunnen blijven, had in
den laatsten tijd groote vorderingen gemaakt,
maar op dit oogenblik kraaien de aanhangers
van de isolationistische idee victorie, ofsohoon
Cordell Huil hun dezer dagen een gevoelig lesje
heeft gegeven. De partij der samenwerking met
dc Europeesche democratieën zwijgt en wacht.
Zij kan bezwaarlijk anders doen, want de pu
blieke opinie is ten aanzien van de bedoelingen
van Neville Chamberlain, zoowel als wat de
kans op slagen of mislukken van de onderhan
delingen met de dictators aangaat, hopeloos
verdeeld. Wat wil Chamberlain? is een vraag,
die tallooze Amerikaansche couranten zich de
zer dagen gesteld hebben. Maar een bevre
digend antwoord hebben zij niet vermogen te
geven. Men is het er niet over eens of de Brit
sche premier slechts tijd winnen wil tot de
Engelsche bewapening in een meer-gevorderd
stadium zal zijn gekomen, of hij de „spil" Rome
—Berlijn breken wil, of dat hij, ten slotte,
slechts tracht tot een evenwicht van krachten
in Europa te geraken, zooals dat voor 1914 be
stond. In dat laatste geval kan men, volgens
het oordeel van zeer-inzichtige Amerikanen, er
nagenoeg zeker van zijn, dat de groote repu
bliek in de Europeesche aangelegenheden min
der en minder belang zal gaan stellen.
Onder degenen, die de buitenlandsche politiek
van president Roosevelt, zooals zij zich in den
laatsten tijd op krachtige wijze manifesteerde,
aanhingen en steunden, is de stemming voor
het oogenblik evenwel niet opgewekt. In deze
kringen ziet men in dat, voorloopig, de eenig-
mogelijke houding van de Vereenigde Staten
die van het „wait and see" kan zijn, en deze
houding geeft aan de groote groepen, die het
„never again" tot parool gekozen hebben, onge
veer vrij spel. Dat „never again" slaat op de
eventueele deelneming van de Vereenigde Sta
ten aan een nieuwen Europeeschen oorlog. Tot
hen, die deze leuze voeren, behoort een groot
aantal oud-strijders, die in openbare vergade
ringen het woord voeren en die er in iedere rede
met grooten nadruk op wijzen, dat Amerika
er niet opnieuw aan denken kan nog eens de
'Europeesche democratie te redden. Europa moet
zich zelf in de eerste plaats helpen, meenen zij,
en als het dictatoriaal geregeerd wil worden,
heeft Amerika zich daarmee niet in te laten.
Men geloove niet dat deze „isolationisten" met
meer sympathie ten aanzien van de Europee
sche dictaturen bezield zijn dan degenen, die tot
de Rooseveltsche „interventionisten" behooren.
Ook de „isolationisten" staan, als vrije burgers
van het vrije Amerika, vijandig tegenover eiken
vorm van dictatuur. Door hen in de eerste
plaats zal iedere inmenging van de Europeesche
dictatoriaal-geregeerde staten in Amerikaan
sche aangelegenheden op de scherpste wijze af
gekeurd en krachtig bestreden worden.
Dat Duitschland en Italië veel kans heb
ben eenigermate belangrijken invloed te
verwerven in de Vereenigde Staten zélf,
gelooven zij overigens niet. Maar hun gerust
heid te dien opzichte verdwijnt als zij aan
cie Midden- en aan sommige Zuid-Ameri-
kaansche republieken denken. Men verwacht
wel geen directen aanval van het racisme of het
fascisme op eenig punt van de Nieuwe Wereld,
maar men kan niet blind blijven voor het feit,
dat én Italië én Duitschland op de krachtigste
en handigste wijze propaganda maken onder
dat deel van de bevolking der Latijnsche repu
blieken, dat van Italiaanschen of Duitschen
oorsprong is. Deze propaganda, waarbij de radio
een machtig hulpmiddel is, heeft vooral in de
Midden-Amerikaansche republieken reeds aan
zienlijken invloed gehad. Deze invloed is zóó
onmiskenbaar, dat ook de regeering der Veree
nigde Staten er aandacht aan heeft moeten
Wijden. Ook voor Roosevelt, zooals voor iederen
Amerikaan, vormt het werelddeel Amerika een
«ehéél, en gebeurtenissen, die in het Midden
0i het Zuiden plaats grijpen, kunnen het Noor
den niet onverschillig laten. De Monroe-doc
trine behoort in haar ouden vorm wel-is-waar
tot het verleden, maar het axioma: geen in
menging van niet-Amerikaansche mogendhe
den in Amerikaansche aangelegenheden, heeft
zijn volle geldigheid behouden.
Verzekerd wordt, dat de Amerikaansche re
geering overweegt weldra draadlooze program
ma's te doen uitzenden, die speciaal voor La-
tijnsch Amerika bestemd zullen zijn. Ten slótte
loopt het gerucht dat sommige republieken van
Zuid-Amerika er aan zouden denken met de
Vereenigde Staten defensieve allianties te slui
ten om zoo de verleden jaar te Buenos-Aires
gesloten overeenkomsten tot haar uiterste mo
gelijkheden uit te bouwen. Het is meer dan
waarschijnlijk dat we hier slechts met een
proefballon te doen hebben, maar dat die opge
laten kon worden, is voor de omstandigheden
en voor de stemming en de opvattingen in som
mige kringen toch wel teekenend. Dat Brazilië
reeds verklaard heeft zijn verdediging in ieder
geval geheel met eigen middelen te zullen voe
ren, bewijst intusschen wel dat de loopende ge
ruchten niet van iederen grond ontbloot zijn.
Zoo hebben ook, onder den druk der om
standigheden, de besprekingen over de
uitbreiding van de oorlogsvloot een nieu
we wending genomen. Was men het er, nog niet
lang geleden, vrijwel algemeen over eens dat
Amerika van de zijde van Europa niets te duch
ten had en dat derhalve de geheele Amerikaan
sche vloot in den Pacific kon geconcentreerd
worden, nu wordt men in steeds breeder kring
van oordeel dat de V. S. óók in den Atlantischen
Oceaan onder alle omstandigheden over een
voldoend aantal oorlogsbodems moeten blijven
beschikken. President Roosevelt zelf heeft in
een persconferentie verklaard dat Amerika twee
kusten tegelijk moet kunnen verdedigen. Voor
loopig blijft dat evenwel een vrome wensch.
Admiraal William du Bose heeft medegedeeld,
dat een afzonderlijke vloot van voldoende sterk
te voor den Atlantischen Oceaan niet minder
dan 3200 millioen dollar kosten zou en dan nog
eerst over tien jaar klaar zou zijn. Voorstellen
van dezen omvang heeft de regeering dan ook
niet gedaan, maar dat neemt niet weg dat de
nieuwe uitgaven voor de vloot toch niet veel
minder dan een milliard dollar zullen bedragen
Maar tegen vlootuitbreiding verzet niemand
zich meer.
Men is het er over eens, dat Amerika, in een
wereld waarin alle landen, de grootste en de
kleinste, enorme sommen aan hun bewapening
ten koste leggen, zijn huidige en toekomstige
positie alleen handhaven kan als het hun voor
beeld volgt. Maar de meeningen loopen vér uit
een als de Amerikaansche neutraliteit ter sprake
komt. Dat de V. S. die neutraliteit zoo lang
mogelijk zullen willen handhaven, staat vast,
maar een deel der publieke opinie is, met Roo
sevelt en Cordell Hull, van oordeel, dat er zich
omstandigheden kunnen voordoen, waarin Ame
rika zijn onzijdigheid zal moeten opgeven, ook
al wordt het zelf niet aangevallen.
SOFIA, 21 Maart. (Havas) In volmaakte orde
zijn Zondag verkiezingen gehouden in de Bul-
gaarsche districten Plovdif en Wratza. Van de
41 gekozenen hebben 30 in de verkiezingscam
pagne verklaard zich achter de regeering te
scharen.
Van de honderddertig Kamerleden, welke se
dert het begin van de verkiezingen zijn gekozen,
hebben zich zes en tachtig achter de regeering
gesteld.
Zondag a.s. zullen in 't laatste district, Sofia,
verkiezingen worden gehouden. Hier zullen der
tig Kamerleden worden gekozen.
BERLIJN, 21 Maart. (Reuter) In de Belijde-
niskerk te Dahlem werd Zondag medegedeeld,
dat ds. Niemoeller zich nog steeds in het con
centratiekamp bevindt.
Het aantal predikanten, dat op het oogenblik
in hechtenis wordt gehouden, bedraagt twin
tig.
V
LONDEN, 21 Maart (DNB) Volgens berichten
uit Fiombay is de toestand te Allahabad, waar
zich incidenten tusschen Hindoes en Moham
medanen voordeden, erger geworden. Bij de on
lusten der laatste dagen zijn 7 personen om het
leven gekomen en 43 gewond. Gisteren is het
aantal dooden tot 14 opgeloopen. Duizenden
bewoners vluchten de bergen in. Alle winkels
zijn gesloten. Troepen zijn onderweg naar
Allahabad.
De ontwikkeling van de petroleumbedrijven
in de Rotterdamsche haven is van dien aard
geweest, dat de in 1933 onder Pemis gereed ge
komen haven met omliggende terreinen, ter
grootte van 145 H.A., welke nog worden uitge
breid tot 185 H.A., binnenkort niet in staat zal
zijn om aan de behoefte van aanvragers te vol
doen.
Reeds als de in December verleende optie tot
1 Juli 1938 aan een ongenoemd olieconcern,
dat echter nog niet in de Rotterdamsche haven
is gevestigd, tot verhuring van het gevraagde
terrein van 18 H.A. leidt, zal een begin moeten
worden gemaakt met de inrichting van de
nieuwe petroleumhaven.
Het graven daarvan wordt door B. en W. van
Rotterdam in elk geval onvermijdelijk geacht.
Zij hebben daartoe thans een plan bij den raad
ingediend. De nieuwe haven, welke ten oosten
van de bestaande zal komen, zal twee K-M.
lang worden en een bodembreedte hebben van
120 tot 170 meter met een diepte van 10 meter
R.P. Het complex zal ongeveer 140 H.A. ver
huurbaar terrein omvatten. Tusschen de oude
haven en de nieuw te graven is een lichter-
haven ontworpen van 700 meter lengte bij 120
meter breedte en een diepte van 4 meter R.P.
Het voorloopige begin van uitvoering, dat B.
en W. aan deze plannen willen geven, zal
ƒ900.000 kosten, waarvan ƒ300.000 in 1938.
bevatten medici
nale ingrediënten
van Vicks VapoRub
Zondagmiddag zijn de opvarenden van het
in den nacht van Donderdag op Vrijdag in de
Noordzee vergane 2340 bruto ton metende Duit-
sche s.s. „Claus Böge" van de reederij J. M. K
Blumenthal te Hamburg, te Rotterdam aange
komen. Zij waren opgepikt door het Zweedsche
s.s. „Sverre Nergaard" van de reederij Sven
Salen te Stockholm.
Aanvankelijk schreef men het vergaan van de
„Claus Böge" in de Noordzee ter hoogte van
Esbjerg toe aan het loopen op een mijn. Later
wterd echter gemeld, dat het schip, met een
lading wapentuig op weg naar Huelva, aan
boord een ontploffing had gehad, ten gevolge
waarvan het tien minuten later zonk. De be
manning begaf zich in een open jol, waarin zij
een uur later door het Zweedsche schip werd
opgemerkt. Zij ging toen aan boord van dit
schip over.
Over het ongeluk aan boord van de „Claus
Böge" liet men zich niet uit.
De Duitschers zijn te Rotterdam van nieuwe
kleeren voorzien, waarna zij naar het Seemanns-
heim gingen. Later begaven zij zich naar het
Maasstation, vanwaar zij met den nachttrein
naar Hamburg terugkeerden.
Politie en brandweer van Ommen zijn Zater
dag en Zondag druk in de weer geweest met het
blusschen van heidebranden, welke aan achte
loosheid met vuur moeten worden toegeschreven.
Zaterdag ging een oppervlakte van 50 Hectare
helde in het Arrierveld benoordoosten Ommen
door brand verloren. Het terrein behoort aan
verschillende eigenaars.
Zondagmiddag werd brand gemeld bewesten
Ommen, onder de buurtschap Hessem. Hier ver
brandde een Hectare heide. Toegeschoten hulp
ken voorkomen, dat de vlammen een nabijge
legen bosch aantastten.
Nog vernamen wij, dat twee zwervers, H. v. d.
L. en V., beiden spiritusdrinkers, Zondagmiddag
in een bosch onder Ommen in zwaar beschonken
toestand een vuurtje hadden gestookt. De ge
volgen bleven niet uit, en weldra vatte het bosch
vlam. Van der L. liep daarbij zoo hevige brand
wonden op, dat hij naar een ziekeninrichting
moest worden vervoerd.
Voorbijgangers wisten den brand te blusschen.
De politie stelde V. in verzekerde bewaring en
nam eenige flesschen spiritus in beslag.
FAj de Peelontginning onder Sevenum heb
ben vanochtend vijf-en-veertig arbeiders uit
Venray het werk neergelegd. De oorzaak van
deze staking is gelegen in het feit, dat de
beste ploeg slechts een uurloon kan maken
van zestien cent, enkele ploegen verdienen
twaalf cent per uur.
Bij een werktijd van vijftig uur per week
verdient de beste ploeg dus maar acht gulden
per week.
De uitvoerders van het werk zullen zich met
de directie van de N.V. Grond-maatschappij in
verbinding stellen.
Zondagmiddag heeft men in het perceel
Groote Havensteeg 23 te Hoorn een lugubere
ontdekking gedaan.
Familieleden, die den daar alleenwonenden
H. Bakker wilden bezoeken kregen bij hun
bellen geen gehoor.
Toen zij zich tenslotte toegang tot de wo
ning verschaften, vonden zij onder aan de
trap het lijk van den ruim 60-jarigen man lig
gen.
De politie werd gewaarschuwd en de gem.
arts dr. K. Zee. Deze constateerde, dat de
man vermoedelijk reeds een paar dagen gele
den moest zijn gestorven. Vermoed wordt, dat
de ongelukkige van de tamelijk steile trap
is gevallen en onder in het portaal bekneld is
geraakt.
Hij heeft niet meer kunnen opstaan en is
zonder dat omwonenden daar iets van hebben
ontdekt gestorven.
Onder het groote aantal menschen, dat in
Losser na de beëindiging der staking bij de N.V.
L. van Heek Zn. te Losser nog steeds op
straat loopt, bestaat groote ontevredenheid over
de houding der firma, die de voorwaarde „geen
rancune-maatregelen" van den Rijksbemidde
laar aanvaardde en die toch nog steeds niet
weer de dag- en nachtploeg in de fabriek heeft
ingevoerd. De firma zegt, dat haar dat nog niet
mogelijk is geweest met het oog op de ontwrich-
ting van het bedrijf door de staking, maar dat
argument wordt door de arbeiders weinig steek
houdend geacht. Bovendien heeft het kwaad
bloed gezet, dat van de groepen, die thans wel
aan het werk zijn, verscheidene arbeiders nog
op straat staan, wier werk thans wordt verricht
door menschen die voor de staking niet op de
fabriek werkten. Dat wordt in elk geval als
rancune beschouwd. Voorts heeft ergernis ge
werkt de houding der firma tegenover en
kele arbeiders, wélke van haar woningen in
huur hebben en aan wie zij het aanvankelijk
ingehouden loon niet heeft uitbetaald met het
motief dit te willen inhouden voor de huur.
Wij hebben ons ook tot een der hoofdbe
stuursleden gewend van een textielarbeiders
organisatie en deze bevestigde ons, dat het in
Losser nog lang niet pais en vree is. De arbei
ders hebben, zeide deze, gegronde grieven en
het is ook inderdaad niet uitgesloten, dat de
weer te werkgestelden zich met de nog niet
weer aangenomenen solidair zullen verklaren. In
elk geval hebben de drie organisaties het nood
zakelijk geacht den Rijksbemiddelaar mededee-
ling te doen van de houding door de firma, na
de staking aangenomen, aan hem de grieven der
arbeiders bekend gemaakt en zijn bemiddeling
ingeroepen om de firma alsnog tot nakoming
der aangenomen voorwaarden te bewegen.
De tweede nacht van den Stillen Omgang in de hoofdstad. De Volendammers in den
stoet der duizenden
Voor de Vereeniging ter Beoefening van de
Krijgswetenschap zal in een bijeenkomst op Vrij
dag 25 Maart, des avonds te acht uur, in het
lokaal Fluweelen Burgwal 22 te 's Gravenhage,
worden behandeld het onderwerp „De harmonie
in de weermacht in Nederlandsch-Indië, taak en
samenstelling van het Koninklijk Nederlandsch-
Indische leger", door de heeren: P. G. Mantel en
jhr. J. M. R. Sandberg, kapiteins van den gene-
ralen staf K. N. I. L.
Hun stellingen luiden als volgt:
1. De huidige politiek-strategische verhoudin
gen in den Pacific vereischen een snelle en aan
zienlijke versterking van het defensie-apparaat
in Nederlandsch-Indië.
2. In de defensie-grondslagen ware in krach
tiger termen tot uitdrukking te brengen Neder
lands grimmige wil zich met klem tegen elke
poging tot aanranding van ons grondgebied in
Ned.-Indië te verzetten.
3. Vermogen en betrouwbaarheid van de bom
menwerpers hebben een zoodanig stadium van
ontwikkeling bereikt, dat aan „slagluchtmacht"
voortaan 'n belangrijk aandeel in de verdediging
van den archipel kan, en, gelet op de in dat
wapen besloten liggende mogelijkheden, ook
moet worden toegekend. Dit aandeel dient
zich uit te strekken zoowel over Java als over
de gewesten daarbuiten.
Het optreden van het lucht-slagwapen in de
buitengewesten dient niet alleen de beveiliging
van kwetsbare punten in die buitengewesten,
doch vormt mede een intergreerend onderdeel
aan de verdediging van Java.
4. Ten einde een redelijke werking van de
slagluchtmacht over de geheele breedte van haar
operatieterrein, alsmede in de diepte naar ruimte
en tijd te verzekeren, ware de kortelings opge
richte organisatie van land-bommenwerpers van
het K.N.I.L. te doen uitgroeien tot ten minste
3 groepen van 3 afdeelingen van 9 bommenwer
pers in eerste lijn.
5. De binnen het financieele en personeele
kunnen van Nederland en Nederlandsch-Indië
hoogst bereikbare uitwendige veiligheid voor
Ned.-Indië, kan slechts verkregen worden dooi'
een uit zee-, land- en slagluchtmacht harmo
nische samengestelde weermacht.
De preventieve en repressieve werking van een
aldus samengestelde weermacht gaat aanmer
kelijk uit boven hetgeen tot nu toe te dien aan
zien bereikbaar werd geacht.
6. Als onderdeel van de harmonisch samen
gestelde weermacht dient het leger te bestaan,
behalve uit de reeds genoemde offensieve lucht
macht, uit locale defensieorganen voor de reeht-
streeksche verdediging van de strategisch be
langrijke punten op Java en in de buitengewes
ten, onderdeelen voor de territoriale verdediging,
zoomede uit een sterk en goed uitgerust veld
leger.
7. Qualitatieve en quantitatieve versterking
van het veldleger is noodig om hiervan een be
hoorlijk gevechtsinstrument te maken.
Uitrusting van het veldleger met luchtdoel
artillerie en anti-tankwapen is noodzakelijk, ver
sterking van de mobiele artillerie en aanschaf
fing van vechtwagens als de proef slaagt
urgent te achten. Daarnaast dienen ook de
infanterie en de lichte troepen te worden ver
sterkt, zoowel materieel als personeel.
8. Als onderdeel van de territoriale verdediging
van Java vormt de directe luchtverdediging een
belangrijken factor; uit militaire overwegingen
moet naar de grootst mogelijke beperking wor
den gestreefd.
9. Om het Indische leger, de Indische defensie,
öp het vereischte peil te brengen en te hand
haven, is noodig:
a. een ander stelsel van legervorming, althans
gedeeltelijk;
b. een krachtig defensiebeeld, gedragen door
de gezamenlijke inspanning van Nederland en
Indië en zich kenmerkende door een groote mate
van stabiliteit.
Zondagmorgen omstreeks elf uur is brand
uitgebroken in de schuur van de tuinderswo
ning van den heer Timmermans aan de Water
leidingsingel te Venlo. De brandweer was spoe
dig ter plaatse en wist het vuur met enkele
stralen te blusschen. Een paard, dat in de
schuur stond, kon tijdig naar buiten worden
gebracht. Gróót was echter de ontsteltenis, toen,
nadat de vlammen gedoofd waren, een onder
zoek in de schuur tot de ontdekking leidde, dat
het vijfjarig zoontje van den heer P., dat in de
schuur moest zijn komen spelen, voordat het
vuur uitbrak, verbrand was. Het lijkje was ge
heel verkoold.
De zevende Primavera, welke van 7 tot 18
April te Rotterdam zal worden gehouden, zal
dit jaar een gansch andere sfeer hebben dan
de vorige exposities.
In een dezer dagen gehouden speciale ver
gadering van de technische commissie van de
Primavera zijn daartoe verschillende besluiten
genomen.
De weelde der bloemen en planten en de
artisticiteit van de tuin-architectuur zullen zich
ditmaal op de Primavera ontplooien in een
schitterend heuvellandschap, waar zich een kab
belende beek doorheen slingert. Boven dit idyl
lisch stukje wereld diende de kap-constructie
van de Nenyto-hal te verdwijnen. Zij wordt nu
aan het oog onttrokken door een azuur getint
velum, hetwelk de geheele Primavera over
koepelt.
Het tweede belangrijke besluit was er een
om het risico van de grilligheid van de maand
April op te heffen.
Mocht onverhoopt de zachte tempera
tuur ons in de eerste helft van April onthouden
worden, dan zal men haar toch aantreffen in
de Primavera, waar een behaaglijke luehtver-
warming in werking kan worden gesteld op elk
moment, waarop zulks wenschelijk is.
Het derde besluit betreft den aanleg van een
moderne verlichting, hetgeen een extra feërie
zal beteekenen.
Ook de Alpen- en rotstuinen, welke op het
groote buitenterrein zijn gegroepeerd, direct
voor het hoofdgebouw, zullen des avonds op
aantrekkelijke wijze worden verlicht.
De politie heeft Vrijdag een 22-jarigen winkel
bediende aangehouden, die den laatsten tijd bij
verschillende rijwielhandelaren te Den Haag
fietsen had verkocht, welke hij gestolen had,
terwijl hij aan de koopers een valschen naam
en een gefingeerd adres opgaf. Hij heeft bekend
zes fietsen te hebben gestolen, doch men heeft
reden om aan te nemen, dat het er heel wat
meer zijn geweest. Zes fietsen zijn reeds in ver
schillende winkels in beslag genomen.
Een 38-jarige recidivist, die reeds 17 jaar
heeft uitgezeten, en eerst 2 maanden geleden
uit de gevangenis was ontslagen, is eveneens
terzake van fietsendiefstallen aangehouden, toen
hij een gehuurde bakfiets trachtte te verkoo-
pen.
De man zag zich gedwongen dit feit te be
kennen, doch ook in dit geval neemt de politie
aan, dat hij nog veel meer fietsen heeft ge
stolen,
Het bestuur van de Vereeniging voor den
Effectenhandel te Amsterdam heeft het vol
gende medegedeeld:
De daling van den rentevoet heeft ten ge
volge gehad, dat tal van in de prijscourant
opgenomen obligation en pandbrieven aflos
baar werden gesteld en werden geconverteerd
in leeningen van een lageren rentevoet.
Hoewel in het algemeen het recht van den
debiteur erkennend, om zijne schulden te allen
tijde af te lossen (behoudens de beperkingen
volgens het burgerlijk wetboek en de beper
kingen, welke zijn overeengekomen, is het
bestuur toch van oordeel, dat die onbeperkte
vrijheid van aflossen in sommige gevallen tot
ongewenschte gevolgen heeft geleid.
Het is voorgekomen, dat een nog geen jaar
geleden boven pari uitgegeven leening reeds
nu is aflosbaar gesteld en geconverteerd in
een leening van een lager rentetype. Gezien
het agio, dat doör de obligatiehouders bij de 1
uitgifte is betaald, is het practische resultaat,-
dat zij een belangrijk lagere rente hebben ge
noten dan het rentetype hun in uitzicht stel
de.
Het komt het bestuur daarom voor, dat het
wenschelijk is, als eisch te stellen, dat in de
prospectussen van nieuwe in de noteering op
te nemen guldensleeningen, welke boven pari
worden uitgegeven, wordt bepaald, dat, indien
versterkte of algeheele vervroegde aflossing ge
durende het eerste jaar na de uitgifte ge
schiedt, het geheele agio bij de hoofdsom moet
worden bijbetaald. Indien zoodanige aflossing
gebeurt in het tweede jaar van den looptijd,
zal bijbetaling moeten geschieden van 2/3 van
het betaalde agio en wanneer zij geschiedt in
het derde jaar van den looptijd van 1/3 van
het agio.
Ten aanzien van alle guldensleeningen acht
het bestuur het bovendien, met behoud van het
recht van de debiteuren, om te allen tijde
deze leeningen af te lossen voor zoover de af
lossingsbevoegdheid niet voor een zekeren ter
mijn is uitgesloten, een redelijken eisch ten be
hoeve van de beleggers, dat zij, indien reeds
binnen een jaar na den stortingsdatum ver
sterkte of algeheele vervroegde aflossing plaats
vindt, van den debiteur een schadeloosstelling
ontvangen. Deze schadeloosstelling zal moeten
bedragen 1 procent 's jaars, gerekend pro rata
temporis, en wel naar het aantal maanden
(gedeelten van een maand als een geheele
maand gerekend) dat tusschen den dag der
versterkte of algeheele vervroegde aflossing en
het einde van de voornoemde periode van een
aar na den stortingsdatum nog moet verloo-
pen.
Indien de uitgifteprijs der betreffende lee
ning beneden pari is geweest, zal de schade
loosstelling slechts verschuldigd zijn, indien en
voor zoover deze het genoten disagio overtreft.
Guldensleeningen, waaromtrent bovenstaande
bepalingen ten aanzien van versterkte of alge
heele vervroegde aflossing niet in de prospec
tussen worden opgenomen, zullen niet tot de
officieele noteering worden toegelaten.
Ten aanzien van pandbrieven bestaat reeds
bij een aantal hypotheekbanken het goede ge
bruik, dat, hetzij uitdrukkelijk bij de uitgifte
wordt bepaald, hetzij op andere wijze er voor
wordt zorg gedragen, dat pandbrieven niet
binnen tenminste een jaar na de uitgifte weder
worden aflosbaar gesteld.
Het spreekt overigens vanzelf, dat dezelfde
motieven, welke tot vorenstaande bepalingen
hebben geleid, in beginsel ook op pandbrieven
toepasselijk zijn, zoodat, voorzoover er hypo
theekbanken mochten zijn, die het goede ge
bruik nog niet in toepassing brengen, deze dit
voortaan ongetwijfeld eveneens zullen invoeren.
Voorzoover reeds in de prijscourant opgeno
men leeningen betreft, meent het bestuur te
kunnen verwachten, dat de debiteuren deze be
palingen als een behoorlijke uitvoering van de
overeenkomst zullen erkennen en zich naar de
billijke strekking daarvan zullen gedragen, aan-
gezien het doel van de nieuwe bepalingen is de
bescherming van den belegger, die zijn gel®
aan den debiteur heeft toevertrouwd.
Zondagochtend is op den straatweg bij Capel-
len (België), op dezelfde plaats, waar eenig®
weken geleden een Nederlandsche auto door een
afsluitboom van een spoorwegovergang is ge"
reden, opnieuw een Nederlandsche auto ver
ongelukt. De auto, waarin de heeren C. de Jager
en A. Zuidweg uit Arnemuiden gezeten waren,
reed tegen den afsluitboom, waardoor het voor
stuk van den auto geheel werd vernield. Beide in
zittenden werden aan het gelaat gewond; de
heer Zuidweg zoo ernstig, dat hij in de Sin»
Jozefskliniek te Capellen moest worden opge'
nomen. De heer dé Jager kon, na verbonden t"
zijn, huiswaarts keeren.
