Terugtocht der Japanners is
afgesneden
Gerucht over Schuschnigg's
arrestatie tegengesproken
De Duitschers in
T s jecho-Slowaki je
VOOR JURISTEN
EN GEESTELIJKEN
Belangrijker dan
godsdienst: olie
Het nieuws van heden
HUN VERNIETIGING TE
VERWACHTEN
VELEN WEER OP VRIJE
VOETEN GESTELD
Massaprocessen in
Rusland
De bewapening in
Engeland
DE BAROMETER
BURGERLIJK RECHT
EN ZIELZORG 9
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
DINSDAG 29 MAART 1938 - OCHTENDBLAD
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21094
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) vooi
Haarlem 25 cent per weekper kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD HAARLEM
JÉêssbs»*!»
Stakingen zijn in Frankrijk weer aan de orde van den dag. Een groep stakers
voor de Citroënfabrieken te Parijs
In verwarring vlucht de rest van
de troepen na bloedige ge
vechten om Tsining
Een nieuwe regeering
te Nanking
Bombardementen
Een vijfjarenplan
De Chineesche regeering, welke op het
Minister-president Hodza kondigt
de instelling van een minder-
hedenstatuut aan
Binnen het kader van
de grondwet
Het dreigend conflict in
de sigarenindustrie
Nog geen overeenstemming bereikt
KOLONEL HOUSE OVERLEDEN
Autowegen 't voornaamste onder
deel van Goering's herstelplan
Ook Goebbels komt
naar Weenen
Goering vertrokken
Het economisch herstel
24 nieuwe slachtoffers van Sovjet-
„gerechtigheid"
Het WeeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiii!
In Amerika worden proeven genomen met een nieuwe luchtschipmodel. Vier Diesel
motoren bevinden zich binnen het omhulsel en drijven een schroef aan, die ach
teraan den luchtreus is bevestigdHet luchtschip is tevens voorzien van vier groote
wielen, welke naar men zegt, nieuwe landingsmogelijkheden bieden
Roemenië onder den
indruk
Vrees voor verdere Duitsche
belangstelling voor het
Donau-bekken
Tekort op de Belgische
begrooting
Belastingbetalers zullen 1.200 mil-
lioen belga's op moeten brengen
4e druk
ing. 1.3.25 - geb. 13.90
L. C. G. MALMBERG - 's-BOSCH
Chamberlain en Inskip overleggen
met de werkgevers
De niet-inmenging
Verschillen
De verschillen in het leven maken
er voor een deel de wisselende leven
digheid aan. Welk een vervelende
wereld zou het zijn indien iedereen
in hetzelfde confectiepak]e liep en er
dezelfde gedachten op na hield. We
zouden een samenleving van scha
bionen krijgen, een verstarde ge
meenschap, een hel der eenvormig
heid. Laten we daarom de verschillen
in tere houden en niet bang zijn voor
verschillen. Maar.... laat er tus
schen alle verschillen van aanleg, van
aard, van aanvoelen, van denken, van
keuze, van levensopvattingéén har
monie zijn welke alle verschillen doet
samenstemmen tot een lofzang op den
Schepper der dingen. Verschillend
zijn de orgelpijpen en de klanken
maar in harmonie klinkt daaruit het
loflied op van den organist. Verschil
len moeten er wezen op aarde, maar
daarbij is noodzakelijk de harmonie
van al het geschapene.
Duitschland verlegen
om helium
Onaangenaam verrast door op
schorting van de levering
Schacht naar Brussel
Tegenbezoek aan gouverneur
Janssen
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
HANKAU, 28 Maart (Reuter)*
De Chineezen hebben Lintsjen en
Tsining heroverd. De terugtocht der
Japansche troepen is, naar gemeld
wordt, te Lintsjen afgesneden. Zij
trekken in verwarring in Oostelijke
richting terug.
Groot was de vreugde in Hankau en andere
Chineesche steden, toen officieel bekend werd
gemaakt, dat de Chineesche troepen een groote
overwinning hadden behaald in het Zuiden van
Sjantoeng door de herovering van Lintsjen en
Tsining.
Door een uitstekende flankbeweging
hebben de Chineesche troepen ook Tawen-
koe, aan het Noordelijk gedeelte van den
TientsinPoekauspoorweg genomen, waarna
zij in Zuidelijke richting oprukten om de
Japansche achterhoede aan te vallen. De
Japansche troepen ten Zuiden van de rivier
de Tawen zijn geheel omsingeld. Men ver
wacht, dat zij vernietigd zullen worden.
De Chineezen hebben stellingen betrokken
langs de spoorweglijn ten Noorden van Lintsjen,
om een Japanschen terugtocht te verhinderen.
Bloedige gevechten, waarin de Japanners enor
me verliezen leden, gingen aan de herovering
van Tsining vooraf. De Chineezen achtervolgen
thans de overblijfselen van het Japansche leger
aan het front van Lini, die terugtrekken in de
richting van Tsjoehsjen, 120 Kilometer ten
Noordoosten van Lini.
Militaire deskundigen verklaren, dat de Ja
panners, nu de frontlijn 500 Kilometer lang is
geworden, minstens vijftig divisies noodig heb
ben voor hun krijgsverrichtingen. Zij beschikken
echter over slechts 16 divisies, aldus het Chi
neesche persbureau.
Generaal Pei Ken Hsoe heeft verklaard, dat
de Japanners, door hun bases te Tsinan en
Taian te verlaten, en in het heuvelachtige ge
bied van Zuid-Sjantoeng door te dringen, den
Chineezen een uitstekende gelegenheid gaven
hun den terugtocht af te snijden. Hij schreef de
groote Chineesche overwinning toe aan den
aanval op het hoofdfront en de flankaanvallen
op den linkervleugel.
Bjj Japansche luchtaanvallen op drie ste
den in Woehan zijn, naar het Chineesche
persbureau meldt, meer dan honderd bur
gers gedood en 140 gewond. De meeste
slachtoffers waren vrouwen en kinderen.
Veertig vliegtuigen namen aan den aanval
deel. Minstens vijftig woonhuizen werden ver
nield. Op het vliegveld van Hankau werd weinig
schade aangericht.
Vandaag is een „nieuwe regeering voor
Centraal China" geproclameerd, welke Nan
king als zetel zal hebben. Deze regeering
staat onder Japanschen invloed.
Tot hoofd van de nieuwe regeering is Liang
Hoeng Tsji benoemd. De bevoegdheden der
nieuwe regeering zullen zich vooreerst slechts
uitstrekken tot de provincies Tsjekiang, Kiang-
soe en Anhwei. Ook zal zij de functies der „oude
regeering", die tot dusverre door de Japanners
uitgeoefend werden, overnemen.
Naar aanleiding van de installatie der „cen
trale regeering" te Nanking heeft de woord
voerder der Chineesche regeering te Hankau
verklaard, dat de houding der regeering ten op
zichte van dergelijke pseudo-regimes duidelijk is
uiteengezet in December, toen medegedeeld is,
dat alle daden van die regimes van nul en
geener waarde worden geacht.
oogenblik te Tsjoengking gevestigd is, heeft
een vijfjarenplan opgesteld om het binnen
land van China vanaf de Gobi-woestijn tot
aan Indo-China economisch geheel onaf
hankelijk te maken.
Het voornaamste punt van dit plan is, dit
Chineesch gebiedsdeel in staat te stellen te
voorzien in alle behoeften der bevolking, zon
der invoer uit het buitenland. Dit plan der
Chineesche regeering is een' direct gevolg van
de mogelijkheid, dat Japan de controle van
het geheele Oostelijke deel van China van de
Gele Rivier tot aan de Zuidkust zal verkrijgen,
en daardoor het binnenland afsnijden van zijn
hoofdaders voor den invoer.
Vandaag is te Sjanghai de koers van den
Chineeschen dollar ingezakt, doordat de buiten-
landsche banken het gentlemen's agreement
met den minister van Financiën der Hankau-
regeering, den koers te handhaven op veertien
pence, terzijde geschoven hebben.
PRAAG, 28 Maart. (Reuter) In een door
den Tsjecho-Slowaakschen minister-presi
dent Hodza uitgesproken en door de radio
verspreideredevoering heeft de regeering
aangekondigd, dat een minderhedenstatuut
zal worden opgesteld voor de Duitsch-spre-
kende bevolking van Tsjeclio-Slowakije.
•Alle bestaande wetten en maatregelen, welke
van toepassing zijn op de Duitsch-sprekende
minderheid, zouden worden geconsolideerd in
een nieuwen maatregel, welke de wettelijke ba
sis zal vormen voor de oplossing van het
minderhedenvraagstuk.
Hodza zeide: „Wij treden een nieuwe fase in
van onze minderhedenpolitiek. De regeering
van Tsjecho-Slowakije zal haar politiek, de
minderhedenkwestie te behandelen binnen het
kader van de Tsjecho-Slowaaksche grondwet,
voortzetten.
Tsjecho-Slowakije heeft altijd weerstand
geboden aan alle pogingen van buitenaf
om zijn binnenlandsche politiek te beïn
vloeden. Het zal in deze houding geen wij
ziging brengen."
De president der Tsjecho-Slowaaksche Repu
bliek, Benesj, heeft vandaag den gezant van
Tsjecho-Slowakije te Londen, Jan Masaryk,
ontvangen.
Maandag is te 's Gravenhage onder lei
ding van den Rijksbemiddelaar in het vier
de district, mr. T. J. Verschuur, wederom
een bespreking gehouden tusschen partijen
betrokken bij het dreigend conflict in de
sigarenindustrie.
Er werd nog geen overeenstemming be
reikt. De besprekingen zullen op 1 April
worden voortgezet.
NEW YORK, 28 Maart. (Reuter) Kolonel
House, de vertrouwde vriend en adviseur van
president Wilson uit de jaren van den wereld
oorlog, is overleden.
WEENEN, 28 Maart (Havas) Nationaal-
Socialistische kringen spreken het gerucht tegen,
dat Schuschnigg naar de gevangenis is overge
bracht en verklaren, dat de voormalige Bonds
kanselier zich nog steeds met zijn vader in zijn
appartementen bevindt.
Volgens Havas schijnt nog geen definitieve be
slissing genomen te zijn omtrent een tegen
Schuschnigg in te stellen gerechtelijke vervol
ging. Indien hiertoe zou worden overgegaan, zou
de oud-kanselier waarschijnlijk beschuldigd wor
den van schending der grondwet. De oude
grondwet schreef namelijk voor, dat tot orga
nisatie van een volksstemming slechts door den
geheelen ministerraad kon worden besloten.
Schuschnigg wordt ervan beschuldigd, het ple
bisciet eigenmachtig te hebben georganiseerd.
Van de zijde der politie wordt medege
deeld, dat in de laatste drie dagen weder
om 686 personen uit de voorloopige hech
tenis zijn ontslagen, nadat te voren reeds
verscheidene personen op vrijg voeten wa
ren gesteld.
De politie streeft er naar, aldus zegt men,
niemand langer vast te houden dan dringend
noodig is. De op vrije voeten gestelde personen
zullen overigens nog voor den gewonen rech
ter moeten verschijnen, daar de motieven voor
de arrestaties geenszins slechts op politiek ge
bied lagen, doch grootendeels van strafrechte
lijken aard waren. Het betreft o.m. een groot
aantal overtreders der deviezenverordeningen,
verder gevallen van pogingen kapitaal over de
grens te brengen, gevallen van corruptie,
ambtsmisbruik en mishandeling van onderge
schikten.
Goering is hedenochtend van Weenen naar
Wiener Neustadt vertrokken, waar hij de lucht
haven en de vliegtuigfabriek zal bezichtigen.
Hij zal in den loop der week bezoeken bren
gen aan Graz, waar hij een rede zal houden, en
aan Mauterndorf, waar hij een gedeelte zijner
jeugd heeft doorgebracht, en waar hij Donder
dag en Vrijdag zal blijven. Zaterdag zal hij te
Salzburg zijn.
Goebbels zal eveneens te Weenen een ver
kiezingsrede houden.
Het decreet voor het economische herstel
van Oostenrijk, dat generaal-veldmaarschalk
Goering tijdens zijn te Weenen gehouden rede
heeft voorgelezen, bevat o.m. het volgende:
„De rijksminister van financiën wordt ge
machtigd, gelden beschikbaar te stellen voor de
bevordering van het nationale werk in Oosten
rijk. De gelden worden verstrekt als leeningen
of toelagen. Speciaal de volgende werkzaam
heden dienen in Oostenrijk te worden bevor
derd:
aanleg van rijks- en andere autowegen;
uitbreiding van bestaande en de bouw van
nieuwe installaties voor het gebruik van water
kracht;
mijnbouw en de productie van petroleum;
ontginning van terreinen;
bevordering van de landbouwproductie;
oprichting van zuivelbedrijven;
onderhoud en uitbreiding van openbare en
particuliere bouwwerken, de verdeeling van
woonhuizen en de verbouwing van andere hui
zen tot kleine woningen.
Dr. Todth, algemeen bouwinspecteur, heeft
hedenmiddag binnen het kader van de opening
der tentoonstelling „De wegen van A-dolf Hit-
Ier" uiteenzettingen gegeven omtrent den voor
genomen wegenaanleg. Hij zeide, dat het voor
nemen bestaat het rijksnet der autowegen met
1100 K.M. uit te breiden. De volgende nieuwe
verbindingen zullen worden aangelegd:
1. SalzburgLinzWeenen; deze lijn moet
aansluiten op de groote verbinding Londen
Istanboel. 2. WeenenWiener NeustadtRad-
stadt—Salzburg met een zijweg naar Graz. 3.
Kufstein—Innsbruck, met aansluiting op de
rijksautowegen van Muenchen en Salzburg bij
Rosenheim
MOSKOU, 28 Maart. (D. N. B.i, Het of-
ficieele orgasm van de Sovjet-Republiek
Kasakstan, de „Kasakskaja Prawda" meldt,
dat daar in een nieuw massa-proces ne
gentien vroegere prominente functionaris
sen der republiek, o.m. de vroegere presi
dent van Kasakstan, Koeloembetof, ter
dood zijn veroordeeld. Het vonnis is reeds
voltrokken.
Een tweede proces is te Prokopiefsk in het
gebied van Nowosibirsk gevoerd; hier werden
vijf beklaagden ter dood veroordeeld.
Verwachting: Meest matige, in het
H Noorden tijdelijk toenemende, Zuid-Wes-
j= teljjke tot Westelijken wind, betrokken
p tot zwaar bewolkt, weinig of geen regen, p
in het Noorden wellicht tijdelijk regen,
weinig verandering in temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Somber, zacht
weer.
P£C8S SUPSTftfArt
LONDEN, 28 Maart. De leider van de Roe-
meensche Nationale Boerenpartij, Manioe, heeft
een verklaz-ing afgelegd betreffende de annexatie
van Oostenrijk door Duitschland, zoo meldt de
correspondent van de „Daily Telegraph" te Boe
karest, waarin hij er op aandringt, dat Roe
menië er naar streven zal bondgenootschappen
met Groot-Brittannië, Frankrijk en de andere
staten met gelijke belangen te versterken, Ma
nioe is van meening, dat Duitschland niet te
vreden zal zijn met alleen de bezetting van
den Boven-Donau, doch er naar streven zal de
controle te krijgen over het graan en de petro
leum van de Donauvlakte.
Deze verklaring van Manioe is door de cen
suur onderdrukt. Twee dagbladen bespreken het
probleem echter. In een hoofdartikel schrijft
de „Curentul" o.m., dat Duitschland zonder
twijfel de Roemeensche petroleum en de con
trole op de Donau-monding noodig heeft.
De voormalige minister van Buitenlandsche
Zaken, Gafeucoe, bepleit in de „Pinpul" het
nemen van maatregelen door Roemenië om
zichzelf te verdedigen. Hij wijst er op, dat de
•verklaringen van den Hongaarschen minister
van Buitenlandsche Zaken, De Kanya, er op
wijzen, dat Hongarije een toenadering tot de
Kleine Entente wenscht.
De besprekingen, die tusschen Roemenië en
Hongarije gevoerd worden, vorderen goed. De
Hongaarsche gezant te Boekarest, die namens
Hongarije de onderhandelingen voert, is naar
Boedapest vertrokken.
BRUSSEL, 28 Maart. (Havas). Bevoegde
kringen ramen het tekort op de Belgische be
grooting op 1.800 millioen belga's. Dank zi)
drastischen beperkingen en herziening van de
ramingen der uitgaven hoopt de minister van
Financiën slechts 1.200 millioen aan de belas
tingbetalers te moeten vragen. Verder zouden
speciale maatregelen worden overwogen, om
betere controle te verkrijgen op de belasting
aangifte in de vrije beroepen. Tenslotte worat
gehoopt op een aanzienlijke afneming der
werkloosheid, waarvan de toename in het be
gin van het jaar een verhooging van den
steun met een half millioen deed verwach
ten,
Mr. W. J A. J. DUYNSTEE, C.n.R.
geheel herzien en bijgewerkt
Verkrijgbaar bij de boekhandel en
bij den uitgever
Sinds jaren woedt in Mexico een kerkver
volging, welke alleen maar te vergelijken valt
met die in Sovjet-Rusland. De presidenten die
Mexico de laatste jaren gehad heeft, Obregon,
Calles bijgenaamd de bloedhond en Car-
deuas hebben alles gedaan om systematisch de
Katholieke Kerk in dit katholieke land uit te
roeien. De kerkelijke goederen werden ont
eigend, de bisschoppen en priesters vermoord
of verbannen, de katholieke scholen gesloten.
Soms moesten de katholieken zelfs hun toe
vlucht nemen tot geweld, daar alle in lijdzaam
heid aangewende middelen volkomen vruch
teloos bleken. Maar ook dit hielp weinig. De
presidenten gingen voort moordende wetten
tegen het katholicisme uit te vaardigen en het
communisme openlijk te prediken.
Paus Pius XI vaardigde den 29en Sept. 1932
een encycliek uit, waarin Zijne Heiligheid, het
wereldgeweten trachtte wakker te schudden
door te wijzen op de schreeuwende onrecht
vaardigheden, welke de Mexicaansche katho
lieken moesten verduren.
Maar de wereld zweeg.
De Apostolische Delegaat van Mexico Mgr:
Ruiz y Flores, publiceerde in December 1934
een herderlijk schrijven, waarin hij de katho
lieken der geheele aarde opriep, om het lijden
der Mexicaansche Kerk toch wereldkundig te
maken en de leugens der vijanden der Kerk te
weerleggen.
Maar de wereld zweeg.
Met Paschen 1937 verscheen er opnieuw een
herderlijk schrijven van den H. Vader over de
Kerkvervolging.
De wereld bleef zwijgen.
Alle pogingen, vooral het Amerikaansche
volk voor de hevige Kerkvervolging te interes
seeren, zijn steeds vergeefsch geweest. Als
Washington gewild had zou de kerkvervolging
spoedig zijn opgehouden en zouden de presi
denten wel een toontje lager gezongen hebben.
Maar nu de Mexicaansche regeering er toe
is overgegaan groote eigendommen van Ame
rikaansche en Engelsche olietrusten te ont
eigenen, nu de petroleummagnaten waarschijn
lijk groote verliezen zullen lijden, nu is de
heele wereldpers in opstand, wijst zij met de
grootste verontwaardiging op het gebeurde in
Mexico.
Nu zwijgt diezelfde pers, die voor de kerk
vervolging slechts een medelijdend lachje over
hadden, niet meer.
Nu richt zij haar zwaarste geschut op de
regeering van president Cardenas.
Maar nu betreft het ook niet den godsdienst,
maar iets veel belangrijkereolie!
LONDEN, 28 Maart. (Reuter) Na een bij
eenkomst, welke drie kwartier heeft geduurd
en waarbij bijna 50 personen aanwezig waren,
o.m. Chamberlain, Inskip en vertegenwoordigers
der werkgevers, werd het volgende communiqué
uitgegeven:
Na de bijeenkomst van de vorige week met
den algemeenen raad van het vakvereenigings-
congres heeft de Britsehe minister-president,
die vergezeld was van Inskip, een bijeenkomst
gehad met de nationale confederatie van werk
geversorganisaties over de verdere versnelling
van de verdedigingsprogramma's.
De minister-president herhaalde, dat het
niet zijn bedoeling was speciale voorstellen voor
te leggen om deze versnelling te verzekeren.
Practische stappen, welke genomen zou
den kunnen worden om effect te geven aan
de wenschen der regeering, zouden het
beste kunnen worden besproken tusschen
de werkgevers en de vakvereenigingen in
den desbetreffenden tak van industrie.
De minister-president zeide, dat hij den
werkgevers heeft verzocht met hem bijeen te
komen om hun den toestand uiteen te zetten
en hun te vragen hun medewerking te willen
verleenen.
De vertegenwoordigers der werkgevers heb
ben Chamberlain de verzekering gegeven, dat-
de confederatie alles zou doen, wat in haar
macht ligt, om de meest volledige medewerking
te verleenen, en dat zij het vertrouwen hebben,
dat de regeering zou kunnen rekenen op den
goeden wil en den steun van alle werkgevers.
Als volgende fase in de besprekingen zal
Inskip op 4 April een ontmoeting hebben met
de vertegenwoordigers der vereeniging van
technici.
LONDEN, 28 Maart. (Reuter) De ondercom
missie voor de niet-inmenging zal Donderdag
a.s, bijeenkomen.
De Japansche terugtocht is afgesneden; de Chi
neezen. bedreigen hen met totale vernietiging. Te
Nanking werd een marionnetten-regeering van
Midden-China geproclameerd.
De Spaansche nationalisten zouden Lerida ge
nomen hebben. Franco ontkent, dat de bombar
dementen onschuldige burgers als doelwit heb
ben.
In Palestina werden vier personen door terro
risten vermoord; bij achtervolging verloren drie
der moordenaars het leven.
Hodza kondigde een minderhedenstatuut voor
Tsjecho-Slowakije aan.
In een tweetal processen in Sovjet-Rusland
werden 24 personen ter dood veroordeeld.
Dr. Hjalmar Schacht gaat Donderdag naar
Brussel.
De subcommissie tot niet-inmenging zal Don
derdag a.s. weer bijeenkomen.
Chamberlain en Inskip overlegden met de werk
gevers over de bewapeningsprogramma's.
Het Belgische begrootingstekort wordt geraamd
op 1.800 millioen Belga's.
In Roemeensche kringen komt vrees voor ver
dere Duitsche belangstelling in het Donau-bek
ken aan den dag.
Tusschen partijen, betrokken bq het dreigend
conflict in de sigarenindustrie, is nog geen over
eenstemming bereikt.
Dr. ir. Damme over de voorloopige resultaten
der P.T.T.-conferentie te Caïro.
In Den Haag komt een monumentale bank ter
nagedachtenis aan Koningin Emma.
Beurs van New York; Verdeelde stemming.
BERLIJN, 28 Maart. (Havas). Het opschor
ten van de levering van helium aan Duitsch
land door de Vereenigde Staten, in verband
met de weigering van Duitschland garanties
te geven, dat dit gas niet voor militaire doel
einden zal worden gebruikt, heeft de Betrokken
Duitsche kringen onaangenaam verrast. Over
deze aangelegenheid wordt het grootste stil
zwijgen betracht. Men gelooft, dat pogingen
in het werk worden gesteld, dit incident, dat
de dienstregeling van de Zeppelins in de war
dreigt te sturen, langs diplomatieken weg te
regelen.
BRUSSEL, 28 Maart. (Belga). De president
van de Duitsche Rijksbank, dr. Schacht, wordt
Donderdag a.s. te Brussel verwacht. Hij zal
een tegenbezoek brengen aan den gouverneur
der Nationale Bank van België, Janssen, die
onlangs een bezoek aan Berlijn heeft gebracht.
Stand op Dinsdag 1 unr v.m. 763.8
Vorige stand 766.2