FIJN HOUT-TRI PLEX
Faase is Uw
Grossier!
NIC. WINDT
OOKVOOR 1938
fauna uit
heden en
in het Zuid-Limburgsche land
CENT
Daar blijf ïk bij J
Wederverkooper! Winkelier!
SCHOONMAAK-ARTIKELEN!
DE JUISTE STOFZUIGER
OP DE JUISTE PLAATS!!
WONINGINRICHTING
RADIO!! RADIO!!
J. G. KAASENBROOD
DE HERTEKOP
Het Oudste en
voordeeligste adres!
ONS LENTE-NUMMER
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
KL. HOUTSTRAAT 73 - TEL. 12910
DE STOFZUIGER CENTRALE HAGEMAN
VOOR UW
N.V. AUTOGARAGE VAN LENT, HEEMSTEDE
DIT IS ONS MOTTO EN WAAROM
Iedere stofzuiger, mits van een
Laat U door ons voorlichten welk model voor Uw
huis het beste is. Eerst dan heeft U 100 pCt.
waarde voor Uw geld!
TEL. 12762 - GED. OUDE GRACHT 52 - HAARLEM
MEUBELEN
BEDDEN
MATRASSEN
BEHANG ER IJ
STOFFEERDERIJ
DA COSTALAAN 5 - DRIEHUIS - TELEFOON 4609
WAGENWEG 146 - HAARLEM - TELEFOON 14951
bieden wij U weer een keur van
HUURWAGENS, met of zonder
chauffeur. Bespreek voor Uw a.s.
lentereizen tijdig een onzer nieuwe
Chevrolets.
OFF. BUICK EN CHEVROLET DEALER
De Lente in het Land
Het Tuingereedschap weer hij de Hand.
HOESBERGEN en KOCKMANN
KRUISSTRAAT 34-36 TELEFOON 12485
CENTRAAL - IJZERMAGAZIJN
ZIJLVEST N° 3
Inrichten van
antieke en artistieke
Interieurs
waren natuurvorscher
Veel schoonheid voor den
SEEFFASSJEK-DEKWK'
KEE.WE KS
VOOR
SPONSEN EN ZEEMLEDER
PANLAPPEN EN PANSPONSEN
WERK- EN WASCHBORSTELS
GOOTSTEENBORSTELS
GOOTSTEENSCHEPJES
ZEEPKLOPPERS
LUIWAGENS
PLUMEAUX
RAAGBOLLEN
STRAATBEZEMS EN ZEILZWABBERS
COCOS- EN HAREN-STOFFERS
KAMERBEZEMS IN COCOS EN HAAR
MEUBEL- EN STOELENSCHUIERS
BEDDEN- EN MATTENKLOPPERS
DWEILEN EN POETèDOEKEN
WAFEL- EN POTDOEKEN
VAAT- EN KOPJESKWASTEN
LAK-, VERF- EN STOFKWASTEN
„VERO" AFWASCHKWASTEN
ZEEPPOEDERS EN HUISHOUDZEEPEN
WAS- EN POETSARTIKELEN
KASTRANDEN, KASTPAPIER
GOUD- EN ZILVERBRONS
PUNAISES, ENZ. ENZ.
GOED FABRIKAAT, HEEFT GOEDE
EIGENSCHAPPEN, DOCH ALLEEN
WANNEER DEZE MACHINE OP DE
JUISTE PLAATS GEBRUIKT
WORDT, KUNNEN DEZE EIGEN
SCHAPPEN TOT HUN RECHT KOMEN
SLEEMODELLEN van 31.— tot 125.—
ZAKMODELLEN van ƒ49.— tot ƒ105.—
KLOP-VEEG-ZUIGERS van 81.— tot 200.—
V
ONZE PRIJZEN ZIJN DIT SEIZOEN ONGEKEND
LAAG GESTELD
Prima stalen TUINSPADEN met sterken steel 1.00
Prima stalen TUINHARKEN met steel 0.50
Prima stalen TUINSCHOFFELS met steel 0.6Ö
Prima stalen GRASKANTAFSTEKERS
met steel„1.00
SNOEI- of ROZENSCHAREN in 40 modellen 0.60
GRASSCHAREN met 2 houten handvatten 0.75
Onze bekende GRASMACHINES m. 4 messen 9.00
HEDEN ALS RECLAME: 3 onmisbare Tuingereed
schappen: SPADE, HARK. SCHOFFEL alles met
prima stelen, voor den totaalprijs van 2.10
Franco huis.
TOT 160.— TERUG VOOR UW OUDE TOESTEL!
Enorm gemakkelijk legt U nu beslag op een schitterende
PHILIPS CONCERTO. Geweldige bedragen vergoeden wij U voor
Uw oude radio-apparaat, zoodat U voor fantastisch lagen prijs
bezitter wordt van een der allerbeste apparaten uit de nieuwe
SYMPHONISCHE SERIE! Hier zijn enkele verbluffende voor
beelden: voor een toestel dat U in 1934 kocht voor 98.— ver
goeden wij niet minder dan 95.Voor een toestel 1935, type 536,
geven wij U 140 terug. Restant betaling in overleg.
TECHNISCH INSTALLATIEBUREAU
GROOTE HOUTSTRAAT 131 TELEFOON 10271
men, die zich overal door de heggen slingert en
zelfs in den winter met zijn glanzende, pluizige
vruchten de wegen nog siert. De peppels met
hun rijzige silhouetten, hun maretakken, hun
dikke, roode katjes, zouden zij wel aan iemand
in Limburg onbekend zijn? En de boschrank
met haar mooie bloemen, zou zij ooit onopge
merkt blijven? Als een liaan groeit en klimt
deze plant overal tusschendoor, de zeer lange,
buigzame twijgen houden zich vast met de om
gekrulde steeltjes van de samengestelde blade
ren en iedereen, die deze ranonkelachtige plant
nog nooit heeft gezien, herkent haar direct aan
de vier roomwitte, satijnige kroonbladeren met
de vele meeldraden en stampers.
Natuurlijk zijn boom en klimplant niet uit
sluitend aan Zuidlimburg gebonden. Beide ko
men ook in andere provincies voor, maar zij
groeien hier zoo overvloedig, dat wij hen toch
wel tot de Limburgers mogen rekenen.
JB. JUStL jfcjtt. jksk. jfcjtt. JttSU JH
VAN OUDS
TELEFOON 12223 - HAARLEM
BIJLEVEREN EN STOFFEEREN
VAN ALLE MEUBELEN
Reparaties ook aan huis onder
garantie.
EMBALLEEREN van Antiek
Porselein, Kunstvoorwerpen,
Verhuizingen, enz.
Groote sorteering Meubelen,
Antieke Doeken, Sjaals, enz.
Inkoop en Taxeeren van
Antiquiteiten
Ook de prachtige sleedoorn is geen echte
Zuidlimburgsche plant, daar zij ook wel elders
gevonden wordt. Tegen het eind van April
echter is er in Limburg geen heg volkomen, als
er geen met bloemen bedekte plekken van den
slee-pruim in opglanzen. Zoo'n sleedoorn, be
dekt met een rijkdom van witte bloemen, is
een van de mooiste sieraden van het akkerland,
al duurt de vreugde maar kort. Soms zelfs, als
na de warme dagen een paar koude weken vol
gen, is 't met den glans en de glorie in enkele
dagen gedaan, maar wie in dezen tijd over de
Zuidlimburgsche akkers zwerft en eens een
kwartier lang blijft kijken naar wat daar alle
maal op die bloeiende struiken afkomt, de An-
drena's heeft gezien, de kleine graafbijtjes, de
eerste wespjes, vergeet deze struik zijn geheele
leven niet.
In de schaduw van diezelfde heggen, waarin
de sleedoorn prijkt, bloeit tegen het eind van
April een andere plant, die zeer veel in Limburg
voorkomt, maar door zijn groote, groene bla
deren, die de bloem soms geheel verbergen, niet
zoo sterk opvalt. Dit is onze vreemde, wilde
aronskelk, die ons, zoodra we haar hebben ont-
Zooals het bollenland, de boomgaard, het
weiland en het dennenbosch in het voor
jaar hun eigen, bekoorlijk aspect hebben
van het herleven der natuur, zoo biedt ook het
landschap van Zuidlimburg een eigen karakte
ristiek.
En wie als jeugdig, enthousiast natuuronder
zoeker door ingewijden over dat Umburgsche
land heeft hooren vertellen en over zeldzame
planten, prachtige orchideeën en vreemde fos
sielen heeft gelezen, stapt vol verwachting in
den trein naar het Zuiden, in de vaste ovettui-
ging, wanneer hij bij Maastricht of Heerlen is
aangekomen, in een dorado van planten en die
ren te zijn beland.
Een lokaaltje of bus soms een busje, waar
in iedereen genoeglijk zijn sigaar of pijp rookt,
brengt hem dan naar de plaats van bestem
ming en hij verwacht, dat de veelbegeerde en
zeldzame zink, kelk- en boschplanten zoo maar
langs den weg zullen groeien en zeldzame
kevers en vlinders overal rondkruipen en van
bloem tot bloem vliegen.
Hij komt echter bedrogen uit, schrijft M. Ba-
rendrecht-Hoen in de Toeristenkampioen, waar
aan wij een en ander ontleenen.
In het Zuiden van ons land liggen de fossielen
niet bij dozijnen langs den weg en is ook de
Eenbes in het bosch geen plant, die bij honder
den voorkomt. En er wordt dan ook nog wei
eens geklaagd, dat Zuidlimburg tegenvalt, dat
men er wel mooie wandelingen kan "maken,
maar dat lang niet alle planten, die in de Flora
vermeld staan, ook werkelijk worden gevonden.
Zooals overal in ons land, is ook in Limburg
de laatste jaren veel veranderd, veel verdwe
nen, veel wegen werden aangelegd, al is daar
naast ook veel moois blijven bestaan. Boven
dien, al groeien er op sommige plaatsen op de
heuvels en in kleine hoekjes bosch nog veel
zeldzame planten, toch zijn er in den loop der
jaren zooveel excursies in dit mooie land ge
maakt, zooveel tochten ondernomen, dat ook dit
niet zonder invloed op het leven der planten
bleef. Botaniseertrommels werden wel eens te
vol gestopt en de plantenschop werd wel eens
al te royaal gebruikt, zoodat hier en daar me
nige vindplaats van een orchidee verdween.
Het is dan ook te begrijpen, dat iemand, die
Zuidlimburg door en door kent, niet alle orchi-
deeënplekjes wil verraden en dat hij de vind
plaats van een zeldzame boschplant angstvallig
geheim houdt.
Moet men echter het land nog „ontdekken",
dan is de kans heel groot, dat men ook niet
anders vindt dan de gewone wespenorchis, die
ook in de Scheveningsche Boschjes en overal
elders groeit en is men al blij wanneer men de
bestrossen van een aronskelk ergens in een heg
ontdekt.
Wanneer men het land echter beter heeft
leeren kennen en vele vergeten, droge dalletjes,
heuvels en boschhoekjes heeft gevonden, dan
komen ook de orchideeën te voorschijn. Wil
men dit mooie land goed leeren kennen en alle
planten, die hier groeien en bloeien, vinden,
dan zijn daarvoor vele zwerftochten nooóig.
Maar dan trekken ook, als stukken van een
ongemonteerde film, allerlei beelden van het
Zuidlimburgsche landschap aan ons oog voor
bij.
Daar zijn de beekjes met htm prachtige be
groeiing, hun weilanden, hun zoom van popu
lieren, de kronkelende, klotsende Geul, de klei
ne Geleen, de Gulp, daar zijn de kalkheuvels,
de vergeten dalen, de stukjes bosch, de streek
om Epen, om Gulpen, de Welterberg, die lang
zamerhand bij vele entomologen beroemd gaat
worden, daar zijn de holle wegen, begroeid met
allerlei bloeiende planten, met kruidvlier, met
Verbena, met marjolein, waarover de insecten
krioelen, de Brunssumer hei, die, hoewel groo-
tendeels bedorven door de Staatsmijn Hendrik,
toch nog prachtige plekjes heeft en daar is
Voerendaal met zijn weilanden vol gele moes
distels, voor zoover ze tenminste nog niet zijn
gescheurd!
Daar zijn de oude kalkbranderijen, begroeid
met Clematis, de weilanden met de herfsttijloos,
de wegen, die in April zijn bestrooid met de
donkerroode katjes der populieren. En daar
zijn, niet te vergeten, het prachtige Museum te
Maastricht en het geologisch museum te Heer
len, waar wij zoo heerlijk gebrek aan kennis
kunnen aanvullen. Waar te beginnen, waar te
eindigen, zoo, dat het beeld van de Flora vol
ledig wordt?
En daartusschen dringen zich dan de komi
sche herinneringen, als een sprinkhanenvangst
op de Brunssumer hei, een wilde jacht, dwaass
Fleurige viooltjes
over het bouwland, tot groot vermaak van de
boeren, achter tallooze koninginnepages, waar
van we maar geen gaaf exemplaar konden be
machtigen en een op en neer rennen van den
Welterberg, waar de zeldzame Luzemevlinder
telkens ons net ontweek. Dan was er nog een
prachtige tocht bij Gulpen, waar we langs een
weggetje vol bloeiende planten onze eerste
Zuidlimburgsche hommels vingen, een dal, waar
we eind Mei de prachtige soldaatjesorchis en de
bruine orchis bij honderden zagen bloeien en
een weitje, dat we via prikkeldraad-en-landhek
versperring bereikten, om er de zeer zeldzame
poppenorchis te zoeken, te vinden, maar
niet te plukken!
En dan komen we tot de conclusie, dat
Zuidlimburg ons na een eerste teleurstel
ling veel goeds heeft gebracht en dat er
verborgen schatten zijn te vinden, die ons
echter niet op een presenteerblaadje wor
den aangeboden.
Niet iedereen echter gaat naar Zuidlimburg
om er zeldzame orchideeën en fossielen te zoe
ken en wellicht zal juist deze bezoeker, wien
het niet om zeldzaamheden te doen is, sneller
onder den indruk van het mooie landschap met
zijn bloeiende planten komen, dan de jager op
zeldzaamheden. Welke toerist bij voorbeeld, die
Zuidlimburg in het voorjaar bezoekt, denkt niet
direct aan de peppels met de dikke roode katjes,
die, kort en rond in het begin, tegen het midden
van April snel uitgroeien, afvallen en de wegen
bestrooien.
Welke bezoeker, die .van Valkenburg of
Houthem uit in den zomer de dagelijksche auto
tochten meemaakt om het land in-één-enkelen-
keer te leeren kennen, wordt niet getroffen door
de mooie Clematis met haar roomwitte bloe-
Ook hier is het groen-gele omhulsel het schut
blad en zitten de eigenlijke, wat onooglijke,
bloemen samen op een steel, de bloeikolf, die
door allerlei vliegjes en mugjes wordt bezocht.
Daar de planten nogal van schaduw houden en
in de ruigte van de heg niet dadelijk opvallen,
loopen wij nogal eens aan hen voorbij, maar
wie even let op de grove, gevlekte bladeren en
dan zoekt of er ook bloemen tusschen zijn ver
borgen, leert een aardige, interessante plant
kennen.
Deze gebondenheid van bepaalde planten aan
bepaalde grondsoorten kunnen we ook heel
mooi in de naaste omgeving van Epen bestu-
deeren, waar de beroemde zinkplanten groeien
langs een zeer klein gedeelte van de Geul. Ieder
een, die in den vollen zomer Epen bezoekt en
daarbij natuurlijk het pad door de weilanden
langs de Geul niet overslaat, moet met deze
merkwaardige zinkflora in aanraking komen.
Bij honderden staan er de gele zinkviooitjes in
het gras, die wij nergens anders in ons land dan
op deze'plek, waar de grond een spoortje zink
bevat, zullen vinden!
Ook de iets eerder bloeiende Alpenboerenkers
en de Armeria, het Engelsch gras, zijn aan deze
plekken langs de Geul gebonden, zoodat dit
plekje langs een van onze beken wel uniek mag
heeten.
Dan is er nog de rijke boschflora, waarvan
wy in April reeds ten volle kunnen genieten.
Viooltjes, sleutelbloemen, anemonen en klaver
zuring bedekken bij honderden den vochtigen
grond en over een poos zullen de zeldzame
eenbes en andere volgen.
Niet minder beroemd zijn de holle wegen met
borstelkrans, gevlekte doovenetel, marjolein,
verbena en centaurea, die, uitgebloeid, tot laat
in den herfst zelfs de wegen nog sieren.
En op dat alles vangt dan de insectenliefheb
ber zijn bijzondere Zuidlimburgsche insecten.
Want daar dit land door klimaat en ligging ge
schikt is voor bepaalde planten, kan men er ook
talrijke zuidelijke insectensoorten verwachten.
Vaak genoeg ziet een wandelaar dan ook den
reuzenhaan over den weg kuieren, die eigenlijk
alleen in Zuidlimburg veel voorkomt en wel
eens voor een mestkever wordt gehouden. Het
dier behoort echter tot de goudhaantjes, al is
deze naam op onzen vriend door zijn somber,
zwart uiterlijk niet heel toepasselijk.
Maar het belangrijkste is in Zuidlimburg toch
wel de dierenwereld uit het verleden! Zeer be
kend zijn de groote fossielen, o.a. de Maashage
dis, die hier in het krijt zijn gevonden.
Ook nu nog kan men in groene en op bepaal
de plekken langs den weg allerlei fossielen,
dieren uit het verleden, vinden en wie zich
hiervoor interesseert, kan niet beter doen, dan
eens rustig een ochtend of middag het museum
van 't Natuurhistorisch Genootschap te Maas-
FrihVit to Vipy.ivlrPTi
Hier vindt men alle belangrijke dieren uit het
krijttijdperk en het is zeer zeker de moeite
waard voor iemand, die in Zuidhmburg naar
fossielen komt zoeken, hier eens terdege rond
te kijken. Wie het heel volledig wil doen, be
zoekt dan ook het Geologisch Museum te Heer
len, waar men de prachtigste plantenafdrukken
uit den steenkolen tijd kan vinden.
Zoo vindt men dus in het Zuidlimburgsche
land niet alleen de flora en fauna van het
heden, maar is er ook nog veel merkwaardigs
te ontdekken uit het verleden.
JteHÉB
dekt, zal doen denken aan de groote, mooie
bloemen uit de winkel-étalages, al ziet het wilde
exemplaar er natuurlijk niet zoo fraai uit.
