■1
De nationalisten op 3 km.
voor Lerida
Mussolini stoft op
zijn leger
Japanners moeten
terugtrekken
Het nieuws van heden
Maarschalksstaf
voor den Duce
90Ö0 stakers in
Frankrijk
De bevrijdersbond
te Moskou
Cristea wederom
premier
NOG 45 KM. AFSTAND
VAN DE KUST
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PÉRS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE-
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
DONDERDAG 31 MAART 1938 - OCHTENDBLAD
DRIE EN ZESTIGSTE JAARCANG No. 2\Q9t
Abonnementsprijs (bii vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per weekper kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD HAARLEM
Stormachtige aanvaarding van
een wetsvoorstel
Uitbreiding van de
Fransche vloot
Gunstig advies van de marine
commissie der Kamer
Een samenzwering in
Uruguay ontdekt
Bij de betrekkingen tusschen de
volkeren komt het aan op
het oorlogspotentieel
Hij zal t.z.t. zelf het
opperbevel nemen
De leiders van den opstand
gearresteerd
Egypte versterkt zijn
defensie
Aanvullend crediet van een
millioen p. st.
Het Weer
Ook de metaalfabriek te Genne-
villiers stopgezet
Polens verkeer met
Litauen
De Njemen opent groote transport
mogelijkheden
Amnestie aangekondigd
Na de volksstemming in
Duitschland
Wederom een uitzending van den
geheimzinnig en zender
Het nieuwe Roemeensche kabinet
is reeds samengesteld
Hé
- a
De stemming te Barcelona is beter
dan in de laatste dagen
Tegenoffensief bij
Teruel
De „Stanwell"-kwestie
Een kijkje in het Quirinaal, waar in verband met het a.s. bezoek van Hitier aan
Rome voorbereidingen worden getroffen
Chineesche troepen zitten hen op
de hielen
Tsjang Kai Sjek aan
groot gevaar ontsnapt
DE ARIËR-PARAGRAAF
Ongerept ongebroken
Prins Bernhard naar
het buitenland
De verdeeling van
Palestina
De Britsche commissie na de
Paaschdagen te Jeruzalem
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
ROME, 30 Maart. (Stefani). Direct na de re
devoering van Mussolini hebben de leden van
de Kamer een buitengewone vergadering ge
houden.
De voorzitter van de Kamer deed voor
lezing van een wetsontwerp, waarbij de rang
van eersten maarschalk van het rijk wordt
ingesteld, welke rang wordt toegekend aan
den koning en keizer en aan Benito Musso
lini.
President Ciano werd luide toegejuicht; het
Wetsontwerp werd bij acclamatie aangenomen.
De president deelde mede het wetsontwerp
persoonlijk bij den Senaat te zullen indienen.
Nadat de Senaat met algemeene stemmen
het wetsontwerp inzake de begrooting van Oor
log, Marine en Luchtvaart had goedgekeurd,
deelde de president mede, dat de voorzitter
van de Fascistische kamer hem den tekst van
genoemd wetsontwerp had voorgelegd. Na vijf
minuten stelde een daartoe benoemde com
missie voor het wetsontwerp bij acclamatie
goed te keuren.
Alle senatoren en afgevaardigden juichten
het voorstel met geweldig enthousiasme toe.
De koning-keizer en Miwsolini zijn dus
tot eerste maarschalken van het rijk be
noemd. Alle leden van Senaat en Kamer
zongen het fascistenlied „Gïovinezza" en
riepen: „Leve de koning-keizer, leve de
Duce."
PARIJS, 30 Maart (Havas). De marinecom
missie der Fransche Kamer heeft het wets
ontwerp tot het openen van credieten voor een
buitengewoon defensieprogramma bestudeerd en
gunstig geadviseerd.
Door het ontwerp wordt de minister van Ma
rine gemachtigd voor 31 December 1939, met
behoud van de vroeger reeds verleende credie
ten, het op stapel zetten mogelijk te maken van
twee slagschepen, een kruiser, zeven dulkbooten,
een aantal andere vaartuigen tot een totaal van
24.000 ton, en drie petroleumtankschepen voor
de ravitailleering van de oorlogsschepen. Op de
begrootingen van 1938 tot en met 1942 mag
daarvoor een bedrag van zes milliard frank wor
den uitgetrokken.
ROME, 30 Maart (Havas) Mussolini heeft
vanmiddag in den tot de laatste plaats te-
zetten Senaat een redevoering gehouden, welke
per radio werd verspreid.
Hij gaf een overzicht van de resultaten,
verkregen op het gebied der militaire oplei
ding, sedert de rede, welke hij in 1925 in den
Senaat heeft gehouden.
De Duce deed uitkomen, dat Italië voort
aan beschut zal zijn achter zijn eigen
„onoverschrijdbare" natuurlijke grenzen.
Hij zeide, dat op alle wijzen het offensief
het beste defensief is. Hij verklaarde, dat
Italië 8 tot 9 millioen man op de been
kan brengen, waarvan vier millicen strij
ders voor de eerste linie.
Hij voegde hieraan toe, dat de polemieken
welke aan de andere zijde van de Alpen wor
den gevoerd om te bewijzen, dat de Afrikaan-
sche campagne en de deelneming van Ttali-
aansche vrijwilligers aan den oorlog in Spanje
Italië hebben verzwakt, „belachelijk" zijn.
Italië, aldus de Duce, is thans feitelijk het
eenige land, dat sinds 1918 ondervinding heeft
opgedaan in den modernen oorlog. In 876 in
richtingen werken 580.000 arbeiders aan de
landsverdediging.
Mussolini verklaarde, dat de kwestie van
het eenhoofdige opperbevel in Italië reeds
is opgelost. In geval van een oorlog zou
Mussolini zelf het opperbevel op zich ne
men.
Wat de marine aangaat, bezit Italië thans
de machtigste duikbootvloot ter wereld, en
geen enkel land kan het dit record ontnemen.
Voor de luchtmacht kan Italië rekenen op
20.000 a 30.000 vliegers, die de beschikking heb
ben over verscheidene duizenden toestellen.
Spreker eindigde zijn redevoering met te
zeggen, dat degene, die het zou durven wagen
thans den rechten en belangen van het Itali-
aanëche vaderland een slag toe te brengen „te
land, ter zee en in de lucht het vastberaden
en zeer trotsche antwoord zou ontvangen van
een geheel gewapend volk."
„Wij verstaan het den vrede in het alge
meen, doch vooral „onzen vrede" te verzekeren.
Laten wij iedere illusie, iedere utopie van ons
afzetten. Daarom hebben wij den „winkel",
welke ze verkoopt, Genève, verlaten. Waar het
op aankomt en waar het bij de betrekkingen
tusschen de volken steeds op aankwam, is hun
oorlogspotentieel."
Na te hebben herinnerd aan Napoleon Bo
naparte, een Italiaan, die in Frankrijk het in
strument vond, dat hem in staat stelde zijn
bovenmenschelijk militair genie te ontplooien,
zeide Mussolini, dat de Italianen eens de eer
ste soldaten op de wereld zouden zijn.
De redevoering van Mussolini werd harts
tochtelijk toegejuicht.
MONTEVIDEO, 30 Maart. (Havas). Er is in
Uruguay een militaire samenzwering ontdekt,
die het bewind van Terra omver wilde werpen
en den nieuwen president Baldomir wilde ver
hinderen de macht te aanvaarden. Leiders wa
ren generaal Gomeza en de prefect van politie,
Elgue. Het complot schijnt totaal mislukt te
zijn; het is rustig in het land.
Terra en Baldomir hebben order gegeven
voor de arrestatie van Elgue. Men verzekert,
dat de samenzwering het werk is van aanhan
gers van Acevedo, die bij de verkiezingen door
Baldomir werd versiagen.
De zoon van Terra, die tevens schoonzoon
van Acevedo is, zou bij het complot betrokken
zijn. Generaal Gomeza, die is afgetreden als
inspecteur van het leger, zal terecht staan.
Men gelooft, dat Terra bereid is onmiddellijk
af te treden, opdat Baldomir hem kan opvol
gen.
CAIRO, 30 Maart (Reuter). Het Egyptische
kabinet is gemachtigd tot aanvullende credie
ten ten bedrage van een millioen pond sterling
voor defensiedoeleinden, met inbegrip van den
aankoop van twee eskaders militaire vliegtuigen
en oorlogsmateriaal,
PARIJS, 30 Maart. (Havas) De directie van
de motorenfabriek Gnome et Rhöne deelt
mede, dat de Fransche bond van metaalbewer
kers hedenochtend order heeft gegeven tot een
sit-down staking in de fabriek te Gennevilliers.
Het aantal stakers is hiermede tot negendui
zend gestegen. De arbeiders eischen verhooging
der basis-salarissen.
5 Verwachting: Meest matige Westelijke
H wind, gedeeltelijk bewolkt, waarschijnlijk
droog weer, iets kouder des ochtends, later
iets zachter.
Verdere vooruitzichten: Weinig veran-
dering.
illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
WARSCHAU, 30 Maart. Als gevolg van het
herstel der Foolsch-Litausche betrekkingen zal
de rivier Njemen, aan welker mond de haven
stad Memel ligt, een belangrijke rol gaan spe
len. Deze stroom bevloeit een gebied, dat bij
zonder rijk is aan hout, een van de voornaam
ste uitvoerproducten van Polen, en aan graan,
een ander belangrijk uitvoerproduct. De Nje
men vormt de verbinding tusschen de Baltische
Zee en de Zwarte Zee door tusschenkomst van
de Szozara en de Jasiolda, welke weer door
het kanaal van Oginski, dat in 1786 werd vol
tooid, met elkaar zijn verbonden. De Njemen
zal echter geschikt moeten worden gemaakt
voor vrachtschepen met grooten inhoud. Het
houtvervoer door middel van vlotten kan bij
den tegenwoordigen stand met succes geschie
den.
BERLIJN, 30 Maart (Havas) Algemeen
wordt toegegeven, dat na de volksstemming van
10 April een uitgebreide amnestie voor poli-
tieke veroordeelden zal worden afgekondigd.
RIGA, 30 Maart. (Reuter) Het geheime radio
station te Moskou, dat kort geleden in het Rus
sisch een uitzending heeft gegeven, waarin een
uiteenzetting werd gegeven van het program
van den „bevrijdersbond", die zich ten doel stelt
het regiem van Stalin omver te werpen heeft
gisteravond zijn uitzendingen hervat met een
felle aanklacht van de Sowjetregeering. De
sprekers, die voor den zender optraden, deden
aanvallen op de Russische regeering, die zij
beschuldigden van inmenging in de zaken van
andere naties, met het doel een internationalen
chaos in het leven te roepen. Voorts deelden zij
mede, dat hun gelederen gestadig uitgebreid
worden. Binnenkort, zoo zeiden ze, zal de „be
vrijdersbond" een legale partij zijn.
De storingspogingen van den kant van de
Sowjet-radiostations wisten de ontvangst van
het uitgezondene lichtelijk te bemoeilijken.
BOEKAREST, 30 Maart (Reuter).
Koning Carol van Roemenië heeft den af
getreden minister-president, patriarch
Miron Cristea, opdracht gegeven een nieu
we regeering samen te stellen. Miron
Cristea is geslaagd in de vorming van een
nieuwe regeering.
Petrescoe Comen maakt van de nieuwe re
geering deel uit als minister van Buiieuland-
sche Zaken; Argeseanoe als minister van Oor
log. De meeste portefeuilles zijn in dezelfde
handen gebleven.
De patriarch heeft in een schrijven aan den
koning de redenen van het aftreden zijner re
geering uiteengezet.
In den brief wees hij erop, dat zijn regee
ring een overgangsregeering was, welker taak
het zou zijn, belangrijke hervormingen, o.a.
de wijziging van de grondwet, te verwezen
lijken. Het land heeft de nieuwe grondwet
vrijwel eenstemmig aangenomen. De begroo
ting is goedgekeurd. De regeering had in haar
huidigen vorm derhalve geen reden van be
staan meer.
De voornaamste portefeuilles zijn in de nieu
we Roemeensche regeering aan de volgende
ministers toegewezen:
Minister-president: Christea; Buitenlandsche
Zaken: Petrescoe Comnen; Binnenlandsche Za
ken: Calinescoe; Financiën: Gancicoe; Marine
en Luchtvaart: Teodorescoe; Defensie: generaal
Argeseanoe en Justitie: Iamandi.
Miron Cristea
Japan bereidt zich voor op de Olympische Spelen. Reeds is de baan voor het bob
sleeën gereedgekomen en met nationale wedstrijden geopend
SARAGOSSA, 30 Maart. (Reuter) Van
middag stonden de troepen van Franco op
drie kilometer van Lerida.
In de Noordelijke zone zijn de troepen
van Franco de Cinca overgetrokken, boven
het dorp Serafina, dat vanmorgen bezet is.
De troepen, die ten Oosten van Caspe ope-
reeren aan den weg, die naar Gandesa
leidt, hebben de dorpen Maella en Fabara
veroverd.
De rechtsche troepen hebben hedenochtend
vasten voet gekregen op den weg van Alcaniz
naar Morella, op 17 K.M. ten Zuiden van Al
caniz. Zjj zijn hemelsbreed nog 45 K.M. van
Tortosa verwijderd.
Het leger van generaal Aranda, dat vasten
voet gekregen heeft in de Sierra San Marcos,
in het N.W. der provincie Castellon, bevindt
zich 45 K.M. van de haven Vinaroz. De gevech
ten, die zich gisteren in deze beide sectoren
hebben afgespeeld, waren buitengewoon hevig.
De regeeringstroepen doen wanhopige pogingen
om den opmarsch der troepen van Franco te
stuiten en ondernemen tot dit doel aanval op
aanval.
De indruk, die men vandaag in verschil
lende milieux te Barcelona krijgt, is beter dan
de vorige dagen. De regeering, bijgestaan door
de vakvereenigingen en de politieke partyen,
streeft er naar een geest van weerstand op te
bouwen. Aan het front zelf heeft de regeerings-
luchtmacht gisteren het optreden der recht
sche luchtstrijdkrachten kunnen stuiten. Ver
sterkingsbrigades worden gevormd. Alle par
tijen en organisaties staan aan den kant van
de regeering, die bijna voortdurend in zitting
bijeen is en die alle maatregelen neemt om het
front te stabiliseeren.
De groote convooien, die men sedert
eenige dagen bij Madrid heeft waargeno
men, hebben troepen overgebracht, bestemd
voor het offensief der regeeringstroepen,
dat ten Zuidwesten van Teruel, in de rich
ting van Albarracin, is ingezet. In dezen
zeer bergachtigen sector zijn de regeerings
troepen snel gevorderd.
De tegenstand van de rechtschen werd na
korte en hevige gevechten gebroken; gister
avond werden drie dorpen door de aanvallende
troepen bestookt.
In antwoord op een vraag in het Britsche
.7 -JS'.
Lagerhuis betreffende het bombardement van
het Britsche schip „Stanwell" heeft Butler na
mens de regeering verklaard, dat de Britsche
regeering tot de conclusie is gekomen, dat het
schip het voorwerp is geweest van een welover
wogen aanval. De Britsche agent te Burgos heeft
instructie gekregen krachtig te protesteeren met
betrekking tot dit incident, dat de Britsche re
geering beschouwt als volstrekt niet te recht
vaardigen en waarvoor zij de rechtsche autori
teiten verantwoordelijk acht. De Britsche agent
heeft voorts opdracht een onmiddellijk onder
zoek te eischen en het recht voor te behouden
voor de Britsche regeering vergoeding te eischen
voor de schade aan personen en eigendommen
toegebracht.
De hertogin van Atholl, Wills, conservatief
lid van het Lagerhuis, Archibald Sinclair, libe
raal, en Attlee, leider der Labour-oppositie, heb
ben een manifest gepubliceerd, waarin zij vra
gen fondsen te zenden, om de Spaansche regee
ring te hulp te komen, en om 2000 Baskische
kinderen, die nog in Engeland zijn, in staat te
stellen daar te blijven, tot zij naar hun ouders
teruggezonden kunnen worden.
De Spaansche regeering heeft een bedrag van
170.000 kronen betaald als schadevergoeding
naar aanleiding van het bombardement van het
Noorsche schip „Gulnes" in een Spaansche
hg ven, waarbij verscheidene leden der beman
ning gedood of gewond werden.
HANKAU, 30 Maart. (Reuter). De Japan-
sche troepen in den sector van Lingji in het
Zuidoosten van Sjantoeng zijn vanmorgen
weer begonnen met een algemcenen terug
tocht in Noordelijke richting, waarbij de Chi
neesche troepen hen op de hielen zitten.
Een divisie Chineesche cavalerie heeft,
naar gemeld wordt, Pingtsjoean bereikt, op
40 mijl ten Noorden ran Tsinan, de hoofd
stad van Sjantoeng.
De Chineesche strijdkrachten, vernielen sys
tematisch de spoorweg- en hoofdwegverbindin
gen achter het Japansche front en maken het
oodoende moeilijk voor Japansche versterkin
gen en ravitailleeringsconvooien de fronten in
Sjantoeng te bereiken.
Vandaag is het bekend geworden, dat
Tsjang Kai Sjek, toen hij onlangs een be
zoek aan het front langs den spoorweg
TientsinPoekau bracht, aan een groot ge
vaar ontsnapt is.
Hy vloog in de richting van Soetsjau met
een escorte van 14 Chineesche vliegtuigen, die
in de buurt van Kweiteh in Honan door 24 Ja
pansche toestellen werden aangevallen. In een
verwoed gevecht, aldus wordt verklaard, werden
vijf Japansche en twee Chineesche toestellen
neergeschoten, waarna de Japanners zich ver
wijderden.
De luchtmacht der Japansche marine heeft
gisteren en vandaag vluchten ondernomen bo
ven Kwantoeng, Foekian en Tsjekiang. Giste
ren hebben de Japansche vliegers verschillende
punten langs den KantonHankauspoorweg
bestookt en vandaag hebben zij een bezoek ge
bracht aan Foetsjau in Foekien en Tsjoetsjau
in Tsjekiang, waar vliegtuigen gebombardeerd
werden.
Domei meldt, dat de Japansche troepen zich
slechts 65 kilometer van Hoetsjaufoe bevinden.
Een Chineesche divisie, die Taieultsjwang wilde
hernemen, werd met zware verliezen terugge
slagen. Een andere Japansche afdeeling is vol
gens Domei nog slechts vijf kilometer van
Tsjaufoe in het Zuidwesten van Sjantoeng.
Op de algemeene vergadering van den bond
van staatsambtenaren in Polen is besloten tot
(aanvaarding yan de Ariërparagraaf,
Ir den Senaat heeft Mussolini in een rede zijn
weermacht verheerlijkt.
De Italiaansche Kamer en Senaat namen een
wetsvoorstel aan, waarbij aan koning Victor
Emmanuel en Mussolini de maarschalkstital
verleend wordt.
De Japanners leden in Sjantoeng een nieuwe
nederlaag.
De nationalisten staan thans op 3 K.M. afstand
van Lerida. De regeeringstroepen doen een
tegenoffensief bij Teruel.
De Britsche Palestina-commissie zal na de
I'aaschdagen te Jerusalem aankomen.
Patriarch Miron Cristea heeft een nieuw Roe-
meensch kabinet samengesteld.
Een groote amnestie wordt in Duitschland aan
gekondigd na de volksstemming.
In het Fransche metaalbedrijf staken thans 9060
personen.
Ter versterking van de defensie krijgt het Egyp
tische kabinet de beschikking over een aanvul
lend crediet van een millioen p.st.
Washington heeft Londen meegedeeld, dat het
een beroep doet op de veiligheidsclausule in het
viootverdrag.
Prins Bernhard naar het buitenland vertrokken
ter bevordering van zijn definitief herstel.
De Eerste Kamer is begonnen met de behande
ling van de begrooting van Economische Zaken
en van het Landbouwcrisisfonds.
Doodelijk ongeluk op onbewaakten overweg te
Renswoude.
Beurs van New York: Stemming verdeeld.
Wij moeten ons geloof en onzen
godsdienst vrij houden van allerlei
bijkomstigheden die er wel nauw mee
contact kunnen hebben maar innerlijh
er toch vreemd aan zijn. We strenge
len al te vaak geloof en godsdienst
met modebegrippen en groepsinzich-
ten dooreen. Daardoor komt er ver
warring en wanneer we teleurgesteld
loorden in het bijkomstige of prijs
moeten geven het toevallige, dan ont
staat er een groot gevaar dat we het
wezenlijk geloof en den waarachtiger
godsdienst misverstaan zullen en
schade laten lijden. We moeten daar
om steeds zuiver het essentieele weten
te scheiden van het bijkomstige en
immer klaar voor oogen houden dat
Gods rijk niet van deze wereld is. We
moeten offers brengen om het gees
telijk erfdeel der vaderen te behouden
en over te dragen aan nieuwe, ko
mende geslachten die onder andere
omstandigheden en andere mensche-
lijke inzichten het ongerepte geloof
en den ongerepten godsdienst sullen
voortdragen tot de voleinding der
tijden
Men bericht ons, dat Prins Bernhard
Dinsdag, in gezelschap van Prins Aschwin.
voor eenige weken naar het buitenland is
vertrokken, ter bevordering van zijn defi
nitief herstel.
LONDEN, 30 Maart. Vandaag is Thomas
Reid benoemd tot lid der commissie inzake de
verdeeling van Palestina. Reid was laatstelijk
voorzitter van de Volkenbondscommissie, belast
met de organisatie van en het toezicht op de
verkiezingen in den Sandsjak Alexandrette.
Men verwacht, dat de commissie na de Paasch
dagen te Jeruzalem zal aankomen.
Zooals men weet, is Sir John Woodhead voor
zitter der commissie en zyn de andere leden
Sir Alison Russell en A. P. Waterfield.
IN) I I 4-yX.
Stand op Donderdag 1 uur v.m. 766.5
Vorige stand 765.4
