De rechtsche troepen voor
Gandesa aangekomen
Vertegenwoordiger van Kard.
Innitzer te Rome
Dame door motor
doodgereden
ENGELSCHE KLOKKEN
OOK BENABARRE WERD
INGENOMEN
Tsjang Kai Sjek
dictator
SCHUSCHNIGG NOG IN
SLOT BELVEDÈRE
GEEN CONFERENTIE TE
FULDA
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H cf. per week,
per kwartaal f3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD HAARLEM
ZONDAG 3 APRIL 1938 - OCHTENDBLAD
VIER EN ZESTICSTE JAARGANG No. 21104
Over een front van 80 k.m. zijn de
rechtschen tot 60 k.m. de
zee genaderd
Tegenaanvallen der
linkschen
De vluchtelingen
De Kwo Min Tang verleent hem
verstrekkende bevoegdheden
Motorrijder eenige uren later aan
de bekomen verwondingen
overleden
In Downingstreet te Londen is het in
verhand met de gespannen verhoudin
gen in Europa dagelijks een voortdurend
gaan en komen van verantwoordelijke
autoriteiten
Overste Skirpa, de nieuwe gezant van
Litauen in Warschau
De nieuwe Poolsche gezant in Litauen,
Chorioat
De Salzburger Festspiele krijgen
een „Duitsch karakter"
De niet-officieele rede van Radio-
Vaticana heeft ten Vaticane
een goeden indruk
gemaakt
De Italiaansche en
Duitsche pers zwijgen
Leerlingen van de Italiaansche luchtvaa rt-academie te Littoria demonstreeren den
paradepas
Het bezoek van Hitier
aan Italië
Demonstraties van de Italiaansche
luchtmacht aangekondigd
LAMERIS
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiii
s S tor mwaarschu wings dienst
ilium
Engeland erkent den
„Anschluss"
Britsche ambassadeur te Berlijn
overhandigt nota's
Britsch-Italiaansche
besprekingen
Geen speciale nieuwe
ontwikkeling
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Passie-Zondag
Het stakingsconflict bij
Citroën
Regeeringsvoorstellen door beide
partijen aanvaard
WAAROM NOG ELDERS ERGERNIS
WANNEER DE ROEMER PRIMA IS?
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et., Inget
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
ALCANIZ, 2 April (Havas). De troepen
van generaal Garcia Valino zjjn heden
ochtend voor Gandesa aangekomen.
De rechtsche troepen hebben hier 2000
krijgsgevangenen gemaakt. Tevens wordt
vernomen, dat de troepen van Franco ook
Bcnabarre, op c.a. 25 Kilometer van Bar-
barstro, hebben ingenomen.
De aankomst der troepen van Franco voor
Gandesa is, sinds den overtocht van de Ebro,
een gebeurtenis met de grootste gevolgen. Tus-
schen Gandesa en den benedenloop van de
Ebro behoeven de troepen van generaal Garcia
Valino nog slechts de Sierra de Pandos over
te steken, om in het breede dal te komen, dat
naar Tortosa en naar de zee leidt. Langs den
weg bedraagt de afstand van Gandesa naar
Tortosa 42 Kilometer, en in vogelvlucht nog
geen 30 K.M.
Meer naar het Zuiden nadert het leger
van generaal Aranda de stad Morella, waar
eveneens een bergpas den weg vrijlaat naar
zee, in de richting van San Mateo en Vi-
naroz. Vanmorgen bevonden de rechtschen
zich over een front van 80 Kilometer op
een afstand van 40 en 60 K.M. van de Mid-
dellandsche Zee.
Volgens Barcelona wfst ondanks de herhaalde
aanvallen van de troepen van Franco de strijd
macht van de regeering haar stellingen bij Le-
rida te handhaven. Zelfs heroverden zij ver
scheidene stellingen, welke zij den dag tevoren
hadden moeten prijsgeven. De luchtmacht van
de regeering is zeer actief. Ook de artillerie
treedt geregeld op. Ten Zuiden van de Ebro
nemen de regeeringstroepen uitstekende posi
ties in. Tijdens een tegenaanval maakten zij
gisteren ten Westen van Molïnos in den sector
Alcoriza verloren terrein buit.
De organisatie achter het front bij Madrid
wordt ijverig voortgezet. Het werk van de man
nen, die geschikt zijn om aan den strijd deel
te nemen, wordt door vrouwen overgenomen.
Reeds worden talrijke ondergrondsche treinen
in de metro van Madrid door vrouwen be
stuurd.
Aan het front van Guadalajara leidt gene
raal Miaja persoonlijk de krijgsverrichtingen.
Hier is een hevige strijd gaande, welke zich ten
gunste van de regeeringstroepen ontwikkelt. De
rechtschen moesten het dorp Saelices ontrui
men.
Te Ludhon had men vanorhtend den indruk,
dat de uittocht van vluchtelingen uit het
Spaansche regeeringsgebied afloopt. Steeds min
der Spanjaarden komen de grens over.
Onder de miliciens, die naar Luchon ge
vlucht zijn, is een stemming gehouden over
de vraag, of zij naar het rechtsche Spanje
of naar het door de regeeringstroepen be-
HANKAU, 2 April (Keuter). Op de
gisteren te Hankau bijeengeroepen spoed-
bjjcenkomst van het Congres der Kwo Min
Tang is Tsjang Kai Sjek met dictatoriale
bevoegdheden bekleed. Hij is nj. benoemd
tot algemeen uitvoerend bestuurder van
de Kwo Min Tang, met het recht van uit
eindelijke goedkeuring en veto.
Deze functie is geschapen met het doel een
eenhoofdige staatsleiding te bezitten in het
conflict met Japan. Tevens bevestigde de ver
gadering opnieuw de beginselen van de Kwo
Min Tang en verwierp het communisme. He'.
Congres der partij behoudt haar aigemeene
controle op de landszaken, maar verleende aan
Tsjang Kai Sjek het recht het Congres te
verzoeken zijn besluiten te herzien.
Het Congres der Kwo Min Tang heeft een
manifest gepubliceerd, waarin o.a. gezegd
wordt, dat China uitsluitend op zich zelf moet
bouwen, zonder van de bevriende mogendheden
iets anders te verwachten dan moreelen steun,
waarvoor het overigens erkentelijk is. Het
Congres doet verder een beroep op de natio
nale eenheid, om de politieke geschillen »e
vergeten, en het belooft na de overwinning de
vorming van een regeering door het volk
overeenkomstig de leerstellingen van SoenYat
Sen.
Volgens Japansche berichten van het front
aan de spoorlijn TientsinPoekau, hebben Ja
pansche colonnes in het Zuiden van Sjantoeng
tien Chineesche divisies omsingeld. Tevens
hebben de Japansche troepen zich meester ge
maakt van de Fankau en Toengtsjoeang, ge
legen aan het Groote Kanaal.
heerschte gebied wenschten te worden ge
zonden. Uit de eerste resultaten maakte men
op, dat slechts 2 pCt. naar het rechtsche
Spanje wilden gaan.
Uit La Rochelle wordt gemeld, dat een pa
trouillevaartuig der Spaansche regeering, dat
indertijd op de reede een toevlucht had gezocht,
vandaag plotseling was vertrokken. Nadat men
het vaartuig weer ontdekt had, heeft men het
bevolen het anker te laten vallen.
In gezaghebbende kringen te Parijs toont men
zich zeer gereserveerd over de te nemen beslui
ten ten aanzien van de Spaansche vluchtelin
gen, die Frankrijk binnenstroomen. In den
Maandag te houden kabinetsraad zullen defini
tieve besluiten dienaangaande genomen worden.
Men schijnt tot de conclusie te zijn gekomen,
dat de Spaansche uitgewekenen moeten worden
teruggezonden, na ontwapend te zijn.
Te Boven-Smilde is Zaterdagavond om
streeks half zes een zeer ernstig verkeersonge
luk voorgevallen. Uit den bus van de Ned.
Tramweg-maatschappij stapte mevrouw de
wed. Lahghout uit Loosdrecht, om een bezoek
aan haar zoon, ds. J. Langhout te brengen. Bij
het oversteken van den verkeersweg werd zij
gegrepen door een motor, bestuurd door den
twintig jarigen ongehuwden heer M. de Boer
uit Steenbergen, gemeente Roden.
Mevrouw L. werd tegen den weg gesmakt.
Zwaar gewond droeg men haar bij haar
zoon binnen, waar zij korten tijd later den
geest gaf. De heer De Boer sloeg met zijn
motor tegen een betonnen muurtje, dat
langs de Drentsche Hoofdvaart loopt
en smakte eveneens tegen de straat. Hij
liep een ernstige schedelbasisfractuur op,
In bewusteloozen toestand is hij naar het
ziekenhuis te Assen vervoerd, waar hij in
den loop van den avond aan zijn verwon
dingen is bezweken.
De marechaussee van Smilde stelt een on
derzoek naar de toedracht van het gebeurde in.
WEENEN, 2 April (D.N.B.). in een weerleg
ging van in Fransche bladen gepubliceerde De-
richten over Oostenrijksche aangelegenheden
deelt het Duitsche Nieuwsbureau mede. dat de
vroegere Oostenrijksche Bondskanselier Dr.
Schuschnigg zich tezamen met zijn familie
behouden en wel en ongestoord in het slot
Belvedère, zijn vroegere woning, bevindt. Te
vens spreekt het D.N.B. tegen, dat de vroegere
Oostenrijksche perschef te Berlijn, Londen en
Parijs, Wasserbaeck, zou zijn gefusilleerd. Hij
moest in Schutzhaft genomen worden, maar
verkeert in de beste gezondheid.
Goering is vanmiddag te Salzburg aangeko
men. Hij werd verwelkomd door den rijksstad
houder, Seyss Inquart. In een toespraak ver
klaarde hij: De regeering zal ervoor zorgen, dat
Oostenrijk weldra even sterk en economisch
even krachtig is als het vorige rijk. Salzburg zal
zijn Duitsch karakter herkrijgen en de Salz
burger Festspiele zullen hieraan in de toe
komst beantwoorden.
Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d.
2 April:
Zooals te verwachten was, heeft de gerucht
makende uiteenzetting omtrent „politiek katho
licisme", welke gisteravond door Radio-Vaticana
uitgezonden werd, aanleiding gegeven tot aller
lei veronderstellingen en geruchten.
Wij kunnen met stelligheid tegen
spreken, dat Kardinaal Innitzer naar
Rome zou zijn ontboden. Het Vati-
caan zou het zeer op prijs hebben ge
steld, wanneer de Oostenrijksche
Bisschoppen, vóór tot de verklaring
over te gaan, zich met Rome in ver
binding hadden gesteld.
Wel heeft Kardinaal Innitzer, ken
nelijk in verband met de radio-uit
zending, een vertegenwoordiger, Mgr.
Weinbacher, naar Rome gezonden,
die, naar wij vernemen, hedenavond
per vliegtuig is gearriveerd.
Van een conferentie der Duitsche Bisschoppen
te Fulda is niets bekend, hetgeen wel beteekener.
moet, dat een dergelijke conferentie niet heeft
plaats gevonden en ook niet zal plaats vinden in
de eerstvolgende dagen, aangezien Mgr. Graaf
von Galen te Rome vertoeft, en deze allicht
mededeeling van een dergelijke conferentie zou
hebben gedaan. Mgr. Graaf von Galen ver
toeft niet te Rome in verband met de verkla
ring der Oostenrijksche Bisschoppen.
De radiorede van gisteravond droeg geen
officieel karakter. Wij vernemen nochtans,
dat zü ten Vaticane en in het bijzonder op
de Staatssecretarie een goeden indruk heeft
gemaakt. Men is verheugd, dat duidelijk en
krachtig party werd gekozen.
Geruchten, dat Kardinaal Innitzer zal af
treden en zich terug zal trekken in een Duitsch
klooster, blijven geheel voor rekening van de
verspreiders.
De „Osservatore Romano" van hedenavond
zwijgt volstrekt over de radiouitzending van gis
teravond. Wij vernemen, dat dit stilzwijgen ver
band houdt met het karakter der uitzending,
dat niet officieel was.
Reuter meldt uit Vaticaanstad, dat de Vati-
caansche persdienst een volledige Italiaansche
vertaling van de uitgezonden rede aan de Itali
aansche bladen heeft verstrekt, die er echter
geen woord van publiceeren.
Volgens Havas weet men niets van ge
ruchten, als zou Duitschland het Concordaat
verbreken, omdat de H. Stoel zich niet heeft
vereenigd met de houding van het Oosten
rijksche Episcopaat ten aanzien van de a.s.
volksstemming.
Alle Duitsche perscommentaren, gewijd aan
den brief van Kardinaal Innitzer en aan den
oproep der Oostenrijksche Bisschoppen, laten
uitkomen, dat het buitenland gaarne op dit
terrein een splitsing in Duitschland zou zien.
Het gaat er derhalve om, thans de Duitsche
Bisschoppen op te wekken het voorbeeld der
Oostenrijksche Bisschoppen te volgen. In nat.-
socialistische kringen verwacht men stellig een
dergelijk gebaar.
Tot dusver is noch de radio-uitzending
van het Vaticaan, noch het artikel in de
„Osservatore Romano" ter kennis gebracht
van het Duitsche publiek. In politieke krin
gen meent men, dat Hitier hierop in een van
zijn verkiezingsredevoeringen zal antwoor
den.
De bisschoppelijke coadjutor van het diocees
Fulda, Mgr. dr. Dietz, heeft volgens het Duit
sche Nieuwsbureau tot de Katholieken van het
diocees een oproep gericht, waarin hij erop
wijst, dat een groot keerpunt in de geschiedenis
is aangebroken. Hij zegt voorts de gegronde
hoop te koesteren, dat de „schepper van het
nieuwe en onherroepelijke Groot-Duitschland"
de nationale vereeniging zal verbinden met een
grootsche toenadering en aldus de vreugde van
het nieuwe en grootere Duitsche volk zal vol-
toien. Daarom roept hij den Katholieken van
het diocees toe zijn vertrouwen te deelen, en op
den dag der verkiezingen een „hartgrondig ja"
te stemmen. Tevens worden de geloovigen ver
zocht op dèn dag der volksstemming bijzondere
gebeden voor het Duitsche volk te storten.
Volledigheidshalve maken wij nog melding
van een Reuter-bericht, dat een meening weer
geeft, die zeer afwijkt van hetgeen onze Ro
meinsche correspondent uit de meest bevoeg
de kringen vernam.
De Reuter-correspondent meldt:
„Terwijl men in Vaticaansche diplomatieks
kringen vandaag zijn verwondering uit over
de radio-uitzending van Radio Vaticana, wordt,
naar de Vaticaansche persdienst mededeelt,
dit optreden van het radiostation in kringen
van het Vaticaan afgekeurd. De uitzending is
geschied buiten weten van den staatssecre-
Havas meldt nog uit Berlijn, dat „de con
ferentie der Duitsche Bisschoppen, welke gis
teren te Fulda is gehouden, teneinde de hou
ding te bespreken ten aanzien van de volks
stemming op 10 April, naar vernomen wordt,
is uiteengegaan, zonder dat een eenstem
mig besluit is genomen. Den Bisschoppen werd
individueel de vrijheid gelaten om te'beslissen
over de geschiktheid en den vorm van een
eventueelen oproep ten gunste der volksstem
ming."
ROME, 2 April (Havas). Behoudens on
voorziene omstandigheden zal Hitier op 3 Mei
as. in Rome aankomen. 6 Mei vertrekt hij
naar Napels en keert vandaar den volgenden
dag naar Rome terug. 9 Mei zal hij zich te
Florence bevinden.
Bij het a.s. bezoek van Hitier zal de Itali
aansche luchtmacht een grootsche demonstra
tie geven aan de kust van de Middellandsche
Zee, waaraan 300 toestellen zullen deelnemen.
Echte bommen van alle kalibers met groote
explosieve kracht zullen worden uitgeworpen.
De demonstratie zal zich binnen enkele minu
ten afspelen en den indruk wekken van een
werkelijken luchtaanval. Daarna zullen de toe
stellen gezamenlijk „stunts" uitvoeren.
UURWERKHANDEL
LEID5CHESTRAAT 18
10 11 12 1 2j
9 3
S 7 6 5
Verwachting: Krachtige, wellicht storm-
achtige Westelijke tot Noordelijken wind,
gedeeltelijk bewolkt, regen- en hagel-
buien, kouder.
Verdere vooruitzichten: Guur, buiig
weer.
EE Geseind Zaterdagavond te 20 uur aan alle H
posten: „Wordt verwacht: storm uit het
Noordwesten."
BERLIJN, 2 April. (D.N.B.) De Brit
sche ambassadeur te Berlijn, Sir Neville
Henderson, heeft den Duitschen minister
van Buitenlandsche Zaken, Von Ribben-
trop, heden twee nota's overhandigd, waarin
de Vereeniging van Oostenrijk met het
Duitsche rijk wordt erkend en de bekrach
tiging wordt verzocht voor het te Weenen
op te richten consulaat-generaal.
De vroegere consul-generaal te München,
Gainer, zal dez enpost bekleeden. In de tweede
nota behoudt de Britsche regeering zich haar
houding voor ten aanzien van kwesties, welke
betrekking hebben op verdragen en andere
aangelegenheden, nadat Oostenrijk heeft op
gehouden als onafhankelijke staat te bestaan.
Te gelegener tijd zal de Britsche regeering
hierover een nieuwe mededeeling verstrekken.
In officieele Parijsche kringen meldt men
dat de Fransche regeering de ontvangst heeft
bevestigd van de mededeeling der Duitsche re
geering, waarin de nieuwe status van Oosten
rijk werd uiteengezet. Deze bevestiging, door
middel van een nota aan de Duitsche ambas
sade te Parijs, neemt acte van de feitelijke ge
beurtenissen, zonder een erkenning de jure te
be teekenen.
Men verneemt verder, dat de Fransche am
bassadeur te Berlijn de Duitsche regeering zeer
spoedig een tweede nota zal overhandigen,
waarin het exequatur wordt gevraagd voor een
consul-generaal te Weenen, daar het Fransche
gezantschap in die stad is opgeheven.
LONDEN. 2 April (Reuter) In welinge
lichte kringen wordt gemeld, dat de onderhan
delingen met Italië bevredigende vorderingen
maken, maar dat er geen speciale nieuwe ont
wikkeling te constateeren valt.
In Britsche kringen is men van meening, dat
de Britsch-Italiaansche besprekingen reeds tot
overeenstemming over de aigemeene beginselen
hebben geleid en dat de onderhandelingen voor
Paschen met succes bekroond zullen worden.
Niettemin gelooft men, dat de onderteekening
der overeenkomst uitgesteld zal worden tot een
bevredigende regeling van de terugtrekking der
vrijwilligers uit Spanje verkregen zal zijn.
In Fransche kringen te Londen wordt ge
zegd, dat de Britsch-Italiaansche besprekin
gen in Parijs gunstig beoordeeld worden en
dat een overeenkomst den weg zou kunnen
effenen voor directe Fransch-Italiaansche
onderhandelingen.
Velen zijn yan meening, dat een Britsche er
kenning van de verovering van Abessinië het
voor Frankrijk gemakkelijker zou maken tot
een dergelijken stap over te gaan, nadat de
kwestie te Genève behandeld zal zijn. Er zou
dan geen belemmering meer zijn voor het be
noemen van een Franschen ambassadeur te
Rome.
Een vertegenwoordiger van Kardinaal Innitzer,
Mgr. Weinbacher, is te Rome aangekomen.
Geruchten omtrent een Bisschopsconferentie te
Fulda worden tegengesproken.
De Britsche ambassadeur te Berlijn heeft aan
Von Kibbentrop een nota overhandigd, waarin
Londen den Anschluss erkent.
Schuschnigg bevindt zich volgens het D.N.B.
behouden en wel met zijn familie in slot Bel
vedère.
De rechtsche troepen zqn voor Gandesa aange
komen en hebben Benabarre genomen.
De Kwo Min Tang verleende aan Tsjang Kai
Sjek dictatoriale bevoegdheden.
Verhooging graanheffingen en verlaging crisis
heffing op suiker.
Ernstig verkeersongeluk te Boven-Smilde; twee
dooden.
Staking van de Rotterdamsche stucadoors een
week opgeschort.
Het nieuwe paviljoen van „Larenstein" te Velp
door minister Goseling officieel geopend.
Beurs van New York; Stemming vast.
We gaan nu heel in het bijzonder
Christus' lijden gedenken. God of
mensch. Néé niet óf: God-mensch.
Hier is het de God, die mensch ge
worden is om ons te verlossen. Hij
geneest de zieken, kreupelen en stom
men. Hoort ze jubelen en de kinderen
jubelen mee. Eeren we alleen den
mensch, dan^ wordt alles wankel.
Eeren we den God. dan wordt alles
zekerheid. Indien Hij waarlijk God is,
wordt het lijden een zegen. Het aard-
sche tranendal een korte reize naar
het land van geluk. Doch ook: indien
Hij God is, hebben wij Hem te volgen,
hebben we Zijn voorschriften na te
volgen. Zijn woorden te gehoorzamen.
Er is geen ontkomen aan. Op dezen
Passiezondag hebben we den God-
mensch te erkennen of te verlooche
nen. Onze zekerheid te aanvaarden of
te verwerpen, maar met de zekerheid
ook de consequentie om Zijn woorden
na te komen. Wij hebben ons kruis op
te nemen en Hem te volgen.
PARIJS, 2 April (Havas). Met betrek
king tot het conflict bij Citroën heeft de Fran
sche regeering aan beide partijen de volgende
voorstellen gedaan:
De fabriek zal onmiddellijk door de arbei
ders ontruimd worden. Onmiddellijk daarop
zullen de werkgevers de verschuldigde loonen
uitbetalen. Hedenmiddag wordt een arbitraal
onderzoek ingesteld, teneinde de loonkwestie
te regelen. De arbiter zal morgen uitspraak
doen.
De delegatie van arbeiders en technici van de
Citroënfabrieken heeft het voorstel van de re
geering betreffende een snelle arbitrage en her
vatting van den arbeid door het geheele per
soneel op Maandagochtend a.s. aanvaard.
De directie van de Citroënfabrieken heeft
Vincent Auriol een brief doen toekomen, waarin
zij toezegt, aan de voorgestelde voorwaarden
te zullen voldoen.
De directie acht het evenwel niet mogelijk
een buitengewone arbitrage te aanvaarden over
de loonkwestie in de Parijsche metaalindustrie,
terwijl onderhandelingen worden gevoerd over
wijziging der collectieve overeenkomst. Zij is
van meening, dat deze kwestie langs wettelijken
weg op algemeen plan geregeld moet worden.
Heiligeweg 39-45, A'dam. A. J. v. d. MADE
OOR VOOR INDISCHE RIJSTTAFEL
IN) i i i uiuiimiilllllllllUPPli;^
Stand op Zondag I uur v.m. 756.3
Vorige stand 762.8