Het nieuws van heden
VERORDENINGEN VAN DEN
BISSCHOP VAN LINZ
Kard. Innitzer bij
Z.H. den Paus
Japansche troepen
teruggedreven
Aragon is geheel
veroverd
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
W0ENSDA8 6 APRIL 1938 - AVONDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE i
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bii vooruitbetaling!) voor
Haarlem 25 cent per week per kwartaal
f 3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f3.58
DACBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD HAARLEM
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21109
Passieve deugden zijn over het
algemeen moeilijker te beoefe~
nen, dan actieve
De gebeurtenissen in
Oostenrijk
Verklaringen van een lid van den
persdienst van Schuschnigg
Engeland bouwt thans
„vliegtuig-jagers"
Ter beveiliging van eskaders tegen
bombardementen
Na een onderhoud met den
Kardinaal-Staatssecretaris
Een Donau-conferentie
bepleit
Butler ziet er echter niet veel
heil in
Rede van Roosevelt op
14 April
Het Weer
Chineesche vrijscharen drongen de
veroverde stad Chefoe binnen
Goud-smokkelaffaire
ontdekt in Roemenië
Verschillende vooraanstaande per
sonen werden gearresteerd
H. M. de Koningin heeft Dinsdagavond in den Dierentuin te Den Haag een
gedeelte bijgewoond van den Volkszang avond. H. M. in de loge, links de
oud-Gouverneur, pan Ned^Jndië, Z. Exc. Eock
Ingenomen Catalaansche steden
verliezen hun autonome
rechten
Spionnageproces te
Bern
Agent van Duitsche inlichtingen
diensten veroordeeld
Mahmoed Pasja blijft
premier
Koning Faroek weigerde ontslag
te verleenen
Regeering steunt op
meerderheid
- -
ii*i
111
RH
Radio-rede van den
H. Vader
Op den morgen van Paschen
GALJASSEN STREKEN" IN
BELGISCHE KAMER
Vergelijking in het voordeel van
ons parlement
Fongersrijwielen vanaf 48.--
J. J. VAN KOOTEN
GROOTE HOUTSTRAAT 140 - TEL. 12349
DJT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
GIFTEN VOOR DEFENSIE
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct> Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
WEENEN, 6 April (K.I.PJVi) Met het
oog op de politieke wijzigingen in Oosten
rijk heeft de bisschop van Linz, Mgr. Johan
nes Maria Gföllner, de volgende verorde
ningen uitgevaardigd aangaande de ziel
zorg in zijn diocees:
1. De geestelijkheid verrichte haar taak op
kerkelijk en godsdienstig gebied zeer ijverig,
zij verdiepe de zielzorg en houde zich vooral
bezig met de zielzorg voor de standsorganisa
ties en de zuiver kerkelijke vereenigingen en
broederschappen.
2. In predikaties, katechismus, biechtstoel en
zielzorg, aismede in particuliere brieven ver-
mijde men elke uiting en elk stelling nemen,
dat als politiek of staatsvijandig zou kunnen
Worden uitgelegd.
3. Men trachte het volk gerust te stellen en
de geloovigen te laten vertrouwen op Gods bij
zondere Voorzienigheid, alle kwaadwillige ge
ruchten en verdachtmakingen moet men moedig
en vastberaden tegengaan.
4. Eventueele arrestaties en andere maatre
gelen melde men onmiddellijk zelf of door ande
ren aan het Bisschoppelijk Ordinariaat. In drin
gende gevallen is iedere Deken gemachtigd,
noodzakelijke stappen aangaande de zielzorg te
doen.
5. De geestelijkheid beijvere zich heel speciaal
voor een persoonlijk-volmaakten onberispelijken
en kerkelijk-correcten levenswandel.
6. De geestelijkheid beware de discipline
onderling en tegenover den Bisschop, die zijn
verordeningen aan de tijdsomstandigheden zal
aanpassen. Kerkelijke aanwijzingen en godsdien
stige richtlijnen geeft uitsluitend de Bisschop,
verder geen enkele priester. Matiging is een
gebod van het verstand, om geen verontrusting
en verwarring te scheppen. Herder en kudde zijn
in gemeenschappelijk belang met elkander ver
bonden. Passieve deugden zijn over 't algemeen
moeilijker te beoefenen dan actieve.
7. De geheele saecUliere en reguliere geeste
lijkheid gaat op 10 April voor de verkiezing
naar de stembus, volgens de mededseling der
Bisschoppen van 27 Maart, en spore hiertoe ook
alle kloosterzusters aan.
NEW-YORK, 6 April. (Havas). René Kraus,
die lid was van den persdienst van het kabinet-
Schuschnigg, heeft te New-York tegenover jour
nalisten verklaard, dat hij zich over de ware toe
dracht der gebeurtenissen in Oostenrijk niet
Wilde uitlaten, zoolang Schuschnigg niet op
Vrije voeten was gesteld, doch dat hij in ge
val van verdwijning van den oud-kanselier zou
weten wat hij te zeggen had en wat te doen.
Hij verklaarde voorts, dat Schuschnigg zou
zijn verraden. De kanselier meende op de ka
tholieken en de patriotten te kunnen steunen.
Hij heeft zich vergist.
De overweldiging van Oostenrijk is niets
anders dan een militaire beweging, waartoe
reeds een jaar geleden besloten was, zonder
politieke of economische reden. Het is waar
schijnlijk, dat Hitier geen oorlog wil, doch hij
wordt hiertoe gedreven door den binnenland-
schen toestand, die hem dwingt tot nieuwe
avonturen, begunstigd door de zwakheid der
democratieën.
De vertegenwoordigers van den „Krüatischen
Cultuurbond" hebben een verklaring opgesteld,
waarin zfj mededeelen, dat de Kroatische min
derheid in Oostenrijk op 10 April zal stemmen
met „ja" voor de hereeniging van Oostenrijk
met Duitschland.
In een toekomstigen oorlog zullen de vlieg
tuigen niet alleen een geducht aanvalswapen
voor de landlegers zijn; de vliegtuig-moeder
schepen maken het mogelijk, dat ook vlieg
tuigen aan de gevechten op zee kunnen deel
nemen, en schietoefeningen hebben aange
toond, dat een bombardement uit de lucht
voor de oorlogsschepen een ernstige bedrei
ging is.
In navolging van wat men te land gedaan
heeft: de vorming van luchtdoel-artillerie,
heeft Groot-Brittannië thans twee kruisers
omgebouwd in „vliegtuig-jagers." Het zijn twee
schepen van 4.000 ton, die 29 knoopen loopen;
men heeft het geschut, dat zij voerden, ver
vangen door snelvurende luchtdoelkanonnen,
waarvoor men een ruim schootsveld heeft mo
gelijk gemaakt. De stukken zijn samengesteld
in twee groepen, elk met een centrale vuurlei
ding, respectievelijk op het voordek en bij den
commandotoren.
Weliswaar bezitten alle moderne oorlogssche
pen luchtdoelgeschut, doch dit is in het alge
meen slechts bruikbaar voor betrekkelijk korte
afstanden. De „vliegtuig-jagers" krijgen nu de
bestemming om vijandelijke escadrilles op te
vangen en te vernietigen vóórdat zij de sche
pen van het eigen eskader kunnen bereiken.
Daartoe zijn zij uitgerust met luchtdoelkanon
nen van groot kaliber, terwijl zij een flinken
munitie-voorraad kunnen meevoeren.
Op deze wijze hoopt men vijandelijke marine
vliegtuigen te dwingen op zoo groote hoogte te
vliegen, dat hun bombardementen door de ge
ringe trefkans zeer weinig uitwerking zullen
hebben.
H.K.HPrinses Juliana woonde Dinsdag
de zitting van den Raad van State te
's Cravenhage bij. De Prinses verlaat
het paleis Noordeinde, om zich naar de
vergadering te begeven
VATICAANSTAD, 6 April. (Havas). Z.Em.
Kard. Innitzer had hedenmorgen wederom
een onderhoud met den Kardinaal-Staats
secretaris, Pacelli, waarna hij terstond door
den H. Vader in audiëntie ontvangen werd.
Ten Vaticane wordt de grootste discretie in
acht genomen ten aanzien van deze besprekin
gen, die men van het hoogste belang acht.
Nadat Kardinaal Innitzer door Z. H. den
Paus ontvangen was begaf hü zich onmiddel
lijk daarop weer naar Kardinaal-staatssecre
taris Pacelli, met wien hij wederom langdu
rige besprekingen voerde.
Toen kardinaal Innitzer het appartement
van Z. H. den Paus verliet, glimlachte hij en
maakte een voldanen indruk.
LONDEN, 6 April (Reuter) In antwoord op
een in het Britsche Lagerhuis gestelde vraag,
of hij met het oog op de noodzakelijkheid een
verder conflict in Europa te voorkomen, er voor
zou ijveren zoo spoedig mogelijk een Donau-
conferentie bijeen te roepen ter behandeling
van de nog open vraagstukken der bevolkings
minderheden in de landen van Midden- en
Zuid-Europa zeide Butler, dat de Britsche re
geering zich bewust is van het belang van deze
vraagstukken, die buitengewoon ingewikkeld
zijn. Het schijnt evenwel aan twijfel onderhe
vig, of onder de huidige omstandigheden als
resultaat van een internationale conferentie wel
het beoogde doel zou worden bereikt, aldus
Butler.
WASHINGTON, 6 April (Havas) Roose
velt zal de bijeenkomst bijwonen, welke het
bestuur der Pan-Amerikaansche Unie op 14
April zal houden. In diplomatieke kringen ver
wacht men, dat de redevoering, welke presi
dent Roosevelt bij die gelegenheid zal houden,
een zeer belangrijke bepaling zal vormen van
de buitenlandsche politiek der Vereenigde Sta
ten.
Hoogste barometerstand:
773.5 te Valentia.
Laagste barometerstand:
738.6 te Jan Mayen
VERWACHTING: Meest matige Noord- |j
Westelijke tot Zuid-Westelijken wind, be-
trokken tot zwaar of half bewolkt, weinig
of geen regen, weinig verandering in tem- E=
peratuur. 5
Zon op v.m. 5.26 onder n.m. 6.40 uur.
Licht op n.m. 7.10. Maan op n.m. 9.07 s
onder v;m. 0.38. Eerste kwartier 7 April.
^iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiKiiiiiiiuiiiu.iiiiini
SJANGHAI, 6 April. (Reuter) De Japan
sche troepen, die over het Groote Kanaal
waren getrokken en oprukten naar Soet-
sjau, schijnen thans teruggedreven te zijn
naar den Noordelijken oever van het ka
naal.
De Japanners houden vol, dat zij Taiertsj-
wang hebben bezet, niettegenstaande de ont
kenningen van de Chineezen. Langs het kanaal
werd heden nog fel gestreden; het schijnt, dat
thans de toestand gelijk is aan zeventien dagen
geleden, toen de Japansche troepen den Noor
delijken oever bezet hielden en de Chineezen
den Zuidelijken.
Volgens betrouwbare inlichtingen hebben
Chineesche vrijscharen de Japansche troepen
in de buitenwijken van de haven Chefoe in
Sjantoeng aangevallen. Twee vrachtauto's vol
gesneuvelde Japanners keerden naar het cen
trum der stad terug.
De Chineesche vrijscharen zijn Dinsdagmid
dag het Westelijk deel der stad binnengetrok
ken. De Japansche oorlogsschepen in de haven
hebben in allerijl landingsdivisies aan land ge
zet. Ook de Japansche luchtmacht neemt deei
aan de gevechten.
De Amerikaansche financier William Hunt,
de vroegere diplomatieke vertegenwoordiger
der Vereenigde Staten te Tientsin, heeft van
daag mededeelingen gedaan omtrent een der
grootste financieele operaties in de geschiedenis
van China.
Hij deed mededeeling van den aankoop,
tegen een niet genoemden prijs, van de door
de regeering geëxploiteerde „China Mer
chants Steam Navigation Company", die 44
schepen bezit, en van de dochtermaatschap
pij, de „Nanyang Tobacco Company", met
alle terreinen en andere bezittingen.
Het syndicaat, dat naar men zegt, Britsche
en Amerikaansche fondsen achter zich heeft
wordt te Delaware ingeschreven als de „China
Foreign Steamship Corporation" voor het ex-
ploiteeren van een koopvaardijvloot.
De onder Japansch toezicht staande regeerin
gen te Peiping en Nanking zullen, naar Domei
meldt, te gelegtener tijd samengevoegd worden.
Dit besluit is genomen op een tweedaagsche con
ferentie, die de vertegenwoordigers der beide
regeeringen te Peking hebben gehouden. Te
vens werd besloten om, zoolang de samensmel
ting nog niet tot stand is gekomen, elkaar we-
derkeerig te steunen.
BOEKAREST, 6 April (Havas) De Roe-
meensche politie is op het spoor gekomen van
een goud-smokkelaffaire, in verband waarmede
o.a. de oud-minister van Justitie, minister van
Staat Xeni en de vroegere Roemeensche gezant
te Rio de Janeiro, Alexander Buzdugan, gear
resteerd zijn. In totaal zijn twaalf personen in
staat van beschuldiging gesteld. Negen zijn in
verzekerde bewaring gesteld, terwijl drie naar
men meent, de wijk hebben genomen naar
Parijs.
Men heeft reeds vastgesteld, dat de verdach
ten voor een bedrag van 15 millioen lei aan goud
naar het buitenland hebben gesmokkeld, doch
men gelooft, dat het totale bedrag nog grooter
is, en noemt als Waarschijnlijk 100 millioen lei.
Volgens het D.N.B. heeft men drie van de
twaalf verdachten op vrije voeten gelaten, ter
wijl vier er in geslaagd zijn naar het buiten
land te ontkomen. Deze vier zijn de directeur
van de Internationale Slaapwagen Maatschap
pij „Flavian", de advocaat Enescoe en de beide
hooge bankemployé's Komorowski en Loebel.
m
SARAGOSSA, 6 April. (Havas) Dinsdag
avond kon men zeggen, dat geen front in
Aragon meer bestaat. Het leger van gene
raal Moscardo, dat ten Noorden van Lerida
optrad, is opgerukt in de richting van de
troepen van generaal Yague, en voor Bala-
guer, twee kilometer ten Noordoosten van
Lerida, aangekomen.
De troepen van Franco bevinden zich thans
in de nabijheid van de rivier Naguara Palla-
resa, welke parallel met de Noguera Ribagor-
zana stroomt. Deze rivieren leveren zestig pro
cent van de electrische energie voor Barcelona
en de voornaamste industriecentra van Cata-
lonië.
De nieuwe opmarsch heeft het geheele front
overgebracht op Catalaansch gebied.
Het dorp Ibars de Noguera werd bezet. Een
andere colonne bereikte Grenona en stak de
Rio Farfana over. Het belangrijke dorp Menar-
guens, bij de samenvloeiing van de Farfana en
Egra werd eveneens bezet.
De strijdkrachten, die ten Zuiden van de
Ebro operseren, blijven vorderingen maken
Nieuwe linksche aanvallen op de stellingen in
den sector van Saelices werden afgeslagen.
Gisteren is de ministerraad te Burgos zeven
uur lang bijeen geweest.
Besloten werd allen veroverden Catalaan -
schen plaatsen hetzelfde bestuur te geven
als in het overige, door de rechtschen be
zette deel van Spanje bestaat. Alle op grond
van het vroegere autonomisch statuut van
Catalonië verleende speciale rechten komen
derhalve terstond te vervallen.
De stad Huesca, die twintig maanden lang
stand heeft gehouden tegen de haar omsinge
lende regeeringstroepen, krijgt de benaming
„heldenstad".
Het nieuwe ministerie-Negrin telt vijf socia
listen, twee republikeinen, een links-Catalaan,
een links-republikein, een vertegenwoordiger
van de republikeinsche unie, een lid van de
CNT en een lid van de UGT.
BERN, 6 Apri. (Havas). Een spionnage
proces, dat thans voor de rechtbank te
Bern dient, heeft belangrijke aanwijzingen
gegeven over de werkwijze der Duitsche in
lichtingendiensten.
Procureur Wethli hield Dinsdag zijn requisi
toir tegen Toedli, die beschuldigd wordt van
overtreding der Bondswet op de spionnage.
Hij toonde aan, dat Toedli door aan den anti-
communistischen „Weltdienst" te Erfurt in
lichtingen te verschaffen over verschillende
Zwitsersche personen, wist, dat deze gegevens
bestemd waren voor de Duitche inlichtingen
diensten.
De procureur eischte tegen Toedli bij verstek
een gevangenisstraf van twee maanden.
De advocaat der civiele partij sprak over een
uitgebreid spionnagenet, dat door bemiddeling
van Toedli en „anti-communistische" organisa
ties zich uitstrekte over tal van landen en
samenkwam bij Fleischauer.
De „Imperial Fascist League" te Londen was
eveneens in relatie met Toedli, die overigens de
agent van Europa was van de pan-Russische
fascistische beweging, die haar zetel heeft te
Charbin. Uit de tusschen Toedli en de leiders
der pan-Russische beweging, met name in
Bulgarije, Joego-Slavië, Polen en België
gehouden besprekingen blükt, aldus de
advocaat, dat Toedli inlichtingen ver
zamelde over uit Rusland geëmigreerde perso
nen en deze gegevens ter beschikking stelde
van Erfurt. De advocaat eischte een strenge
straf. „De activiteit van dergelijke lieden is
in hooge mate schadelijk voor de neutraliteit van
Zwitserland. Deze individuen stellen lijsten op
van toekomstige veroordeelden en verdachten,
en bereiden in Zwitserland een actie voor, welke
gelijk is aan die, welke zich thans in Oostenrijk
afspeelt."
Na verscheidene uren in raadkamer te zijn ge
weest, heeft de rechtbank te Bern vonnis ge
wezen. Toedli werd schuldig bevonden en ver
oordeeld tot drie maanden gevangenisstraf en
tot betaling van negen tienden der kosten van
het proces. Isler werd op vrije voeten gesteld; hij
zal echter een tiende der proceskosten moeten
betalen.
CAÏRO, 6 April. (Reuter). Koning Fa-
roek van Egypte heeft geweigerd Mahmoed
Pasja zijn ontslag als minister-president te
verleenen en heeft hem opgedragen de toe
spraak van den koning tot het nieuwe parle
ment gereed te maken.
De koning heeft het ontslag van de regeering-
Mohammed Mahmoed Pasja niet aanvaard in
verband met de weigering der Saadisten zitting
te nemen in een coalitie-kabinet.
Het tegenwoordige kabinet blijft derhalve aan
het bewind. Veertig onafhankelijken hebben
zich bij de regeeringspartij aangesloten, zoodat
deze thans de meerderheid heeft met 135 van
de 264 afgevaardigden.
i
c,-
De eerste divisie der Kon. Marechaussee te Den Bosch herdacht Dinsdag het
120-jarig bestaan. De divisie-commandant, overste A. W. de Koningh, vergezeld door
burgemeester Van Lanschot, inspecteerde de manschappen, die ook voor de
autoriteiten defileerden
Naar wij vernemen, zal Z.H. de Paus op
Paasch-Zondag, 17 April, over het kortegolf-
station van Radio-Vaticana, op een golflengte
van 50,26 M., een toespraak houden van 11.50
12.20 A. T.
Het onparlementaire optreden van enkele
groepen in de Belgische Kamer is voor „Taxan-
der" aanleiding geweest in het Handelsblad
van Antwerpen een vergelijking te maken met
ons land.
De „oppositiegroepen, die nogal hoog op-
loopen met de voorbeelden van Duitschland en
Nederland" vermaant hij, dat ze zich in wer
kelijkheid wat meer aan die landen mochten
spiegelen. Inzonderheid aan Nederland, een
parlementair land zooals België.
„Men vergelijke de debatten van verleden
Donderdag in de Belgische Kamer met die van
denzelfden dag in de Nederlandsche Kamer:
dan heeft men geen moeite om van den eenen
kant ernstige menschen te erkennen en van den
anderen kant een groep die als een bende
groote kwajongens te werk gaat; van den eenen
kant ernst en deftigheid, van den anderen ru
moer en opzettelijk lawijt.
De heer Tollenaere en zijn makkers kun
nen de tooneeltjes, die zij graag uitlokken, heel
voornaam- en geestig vinden, ze mogen heel
goed weten, dat hun manier van optreden in
de Nederlandsche Kamer zoo onfatsoenlijk zou
geAmden worden en zoo'n ijskoude atmosfeer
zou uitlokken, dat ze waarachtig het niet een
tweede maal zouden aandurven ze te herhalen.
Het Nederlandsche Eerste of Tweede Ka
merlid houdt zich bij een zakelijk betoog van
zijn gedachten, windt zich niet op, onderbreekt
andersdenkenden niet, eerbiedigt het gezag van
den voorzitterszetel en zwijgt als hij niets goeds
te zeggen heeft.
Men kan bij voorbeeld de gedachten van den
nationaal-socialistischen redenaar van Donder
dag in de Tweede Kamer niet deelen, maar die
mensch spreekt ten minste op bedaarde en rus
tige wijze en verdedigt zijn zienswijze op def
tige manier.
Minister Steenberghe beantwoordde hem op
denzelfden toon en het bleef een parlementair
debat, dat het aanzien van het parlement niet
in de oogen van de bevolking verlaagde.
Wij vragen aan hen, die zich het monopolie
van vereering voor Nederland toeëigenen, dat
ze zich aan het Nederlandsche Parlement zou
den spiegelen.
Dan zouden ze ten minste het oordeel voor
komen dat de man in de straat over sommige
onzer parlementsleden velt:
„En het-is om zulke pal jassenstreken uit te
zetten, dat wij aan die heeren 40.000 fr. per
jaar moeten betalen."
Z. H. de Paus zal op Paasch morgen een radio
toespraak houden voor Radio-Vaticana.
Kard. Innitzer is heden na een onderhoud met
Kard. Pacelli door den H. Vader ontvangen.
De provincie Aragon is thans geheel in recht-
sche handen.
De Japanners zijn over het Groote Kanaal te
ruggeworpen.
Moderne kazernes verrijzen te Waalsdorp.
Rede van Gouverneur Wouters in de Koloniale
Staten van Curacao.
Blijkens de verantwoording van de vrijwil
lige bijdragen voor de versterking van de de
fensie is tot en met de afrekening van heden
f 79.250.26 (vorige opgave f 69.364.30) ontvan
gen.
Bü de Vereeniging voor Nationale- Veiligheid
is sinds de vorige opgave f 675.ontvangen.
In totaal heeft deze vereeniging in de laat
ste dagen ontvangen f 7637.48.
Ni i i i ivv.
Stand op Woensdag 1 uur njn.: 766.3
Vorige stand: 765.8