i
De nationalisten bezetten
electrische centrales
F
De tiende April
nadert
Basiliek van het
H. Graf gesloten
BARCELONA VERLIEST
EEN STROOMBRON
Goebbels over de
koloniën
Nederlaag van de
Japanners
BRITSCH PARLEMENT
OVER SPANJE
NIJ-ENAMEL lak
Het nieuws van heden
Aanslag op trein
in Palestina
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE i
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
f3.25. Bij onze Agenfen TJA ct. per week, DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD HAARLEM
per kwartaal f3.58
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voot
Haarlem 25 cent per weekper kwartaal
VRIJDAG 8 APRIL 1938 E AVONDBLAD
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21113
Oostenrijk op de zwarte
lijst
De houding der minderheden
Britsch-Italiaansche
overeenkomst
Kort na Paschen zou reeds een
witboek gepubliceerd worden
Vliegtuig botst tegen
een huis
Het Weer
Bouwvalligheid levert gevaar op
voor het publiek
De Pauselijke Nuntius
verlaat Weenen
Talrijke Spaansche burgers vluch
ten uit Cinca naar Frankrijk
De politiek van niet-
inmenging gehandhaafd
Tsjang Kai Sjek waarschuwt
echter voor al te uitbundige
vreugde
Maatregelen tegen de
Joden in Hongarije
Lord Faringdon over kanonnen,
aan weerszijden van Gibral
tar opgesteld
Donderdag debat in
het Lagerhuis
Wervelstorm over
Alabama
Tien personen gedood en
velen gewond
Duitsche spionnage in
de Ver. Staten
J. J. VAN KOOTEN
DJT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
Ontploffing in een
zeepfabriek
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., tngez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
De troepen van Franco zijn na de bezetting van Lerida terstond verder gerukt. Een
nationalistische ruiterij-af deeling op weg
1717 namen op de lijst der candi-
daten voor een Rijksdagzetel
BERLIJN, 8 April. (D.N.B.) In de Duit-
sche „Reichsanzeiger" wordt de lijst ge
publiceerd van de candidaten voor den
Rijksdag. Boven aan de lijst staat Hitier,
vervolgens Rudolf Hess, Goering, Prick,
Goebbels, Amann, Bohle.
i
Tot de Oostenrijkers, die op de lijst voor
komen, behooren gouwleider Leopold, Seyss In-
quart, de vroegere Oostenrijksche gezant te
Rome, Rintelen, en dr. Tavs. Verder nog dr.
Hugenberg, Von Papen, dr. Thyssen en Gott
fried Feder. In het geheel bevat de lijst 1717
hamen.
Rudolf Hess heeft te Weenen een redevoering
gehouden, waarin hij felle critiek leverde op de
democratie. Volgens Hess was het Oostenrijk
van Schuschnigg niet waaldijk vrij en onafhan
kelijk.
Ook was de oude Oostenrijksche staat vol
gens spr. niet Christelijk, wijl hij zijn burgers
de „bolsjewistische goddeloosheid in de armen
dreef om te verhinderen, dat zij zich aansloten
bij een buurrijk, dat de leer der goddeloosheid
met wortel en tak heeft uitgeroeid en dat een
ieder vrijlaat in de kerk te gaan, waarin hij
wil, zonder dat op eenigerlei wijze gewetens
dwang mag worden uitgeoefend."
Het bestuur van den bond van Polen met
Duitsch burgerrecht heeft een communiqué ge
publiceerd, waarin de Poolsche bevolking in
Duitschland wordt uitgenoodigd op 10 April
met „ja" te stemmen. Het „ja" van de Polen
heeft evenwel alleen betrekking op den An
schluss en niet op den Rijksdag, aangezien hier
in geen Polen zitting zullen hebben.
De Deensche minderheid heeft verklaard,
geen belangstelling te hebben voor de verkie
zing, aangezien dit een zuiver Duitsche zaak
betreft.
De Tsjecho-Slowaaksche minderheid te Wee
nen heeft eveneens besloten „ja" te stemmen,
terwijl de Litausche minderheid, welke onge
veer honderdduizend leden telt, die meerendeels
in Oost-Pruisen wonen, nog geen besluit heeft
genomen.
President Roosevelt heeft instructie ge
geven aan de Amerikaansche douane Oos
tenrijk te schrappen van de lijst der naties,
die behandeld worden op de basis van
meestbe gunstig ing.
De Oostenrijksche handelsproducten zullen
Worden beschouwd als afkomstig uit Duitsch-
land, welk land, wat de voordeelen op handels
gebied betreft, op de zwarte lijst staat.
De staatssecretaris van het Duitsche minis
terie van Financiën, Reinhardt, heeft den amb
tenaren van de Oostenrijksche belastingkanto-
ren bekend gemaakt, dat binnenkort een aan
vang zal worden gemaakt met de gelijkschake
ling der Oostenrijksche belastingen.
LONDEN, 8 April. (Havas). De Engelsch-
ïtaliaansche overeenkomst, welke vermoedelijk
korten tijd na Paschen zal worden gesloten,
Zal worden gepubliceerd in den vorm van een
Witboek.
Over den tekst der overeenkomst zal in het
lagerhuis, vermoedelijk op 2 Mei, worden ge
debatteerd.
BRUSSEL, 7 April. (Belga). Een militair
•hegtuig is in de nabijheid van het vliegveld
le Evere tegen een huis aan den Leuvensche-
straatweg gebotst. De bestuurder, een kapitein,
^erd onmiddellijk uit het vernielde toestel be
rijd en naar het militaire hospitaal vervoerd.
Bii aankomst daar pverleed.hij^echtfrj
H Hoogste barometerstand 772.8
te Stornoway
Laagste barometerstand 741.0
te Helsingfors
VERWACHTING: In het Noorden ma-
=j tige tot krachtigen, in het Zuiden matige
Noordwestelijke tot Noordoostelijken wind,
j= gedeeltelijk bewolkt, waarschijnlijk nog IE
enkele lichte regen- of hagelbuien, koude
nacht, overdag weinig verandering in
temperatuur.
Zon op v.m. 5.21 onder n.m. 6.44 uur. EE
Licht op n.m. 7.14. Maan op n.m. 11,32
EE onder v.m. 2.07. Volle Maan 14 April. EE
liiiiiiiiiiiNiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
JERUSALEM, 8 April. (Reuter). De
Hooge Commissaris van Palestina heeft
besloten, dat de basiliek van het Heilig
Graf voor Palmzondag, 10 April a.s., voor
het publiek zal worden gesloten, aangezien
het gebouw zoo bouwvallig is, dat het niet
langer veilig voor het publiek kan worden
geacht.
De desbetreffende kerkelijke instanties mo
gen evenwel op eigen risico de gebruikelijke
Paaschplechtigheden vieren.
De regeering overweegt, welke maatregelen
genomen moeten worden om het gebouw te
restaureeren.
WEENEN, 8 April (Havas) Mgr. Cicognani,
de Pauselijke Nuntius, heeft Weenen definitief
verlaten.
SALAMANCA, 8 April (Havas) Volgens het
gisteren door het hoofdkwartier van Franco ge
publiceerde communiqué hebben de rechtsche
troepen o.a, de dorpen Talarn en Claret bezet.
Het terrein,' dat den vorigen dag veroverd was,
werd gezuiverd.
De troepen, die in het Zuiden opereeren, sta
ken de Noguera Pallaresa over bij den stuwdam
van Tremp en maakten zich meester van deze
stad, met den stuwdam en de waterreservoirs.
Zij bezetten eveneens de dorpen Vilamit-
jana, La Pobla de Segur en de electrische
centrale, die door middel van twee hoog
spanningskabels Barcelona van stroom
voorziet. Ook werden de electrische cen
trales te Cabet en Terradets veroverd.
De troepen in Aragon veroverden Villa Nueva
de la Sal. De legioen-soldaten rukten verder op
langs de wegen naar Cherta en Pauls. Een an
dere divisie heeft na het verzet van de link-
schen te hebben gebroken, o.a. Latosa, Munta-
nola en Blanca bezet.
Het ministerie van Binnenlandsche Zaken
heeft een nota gepubliceerd, waarin bijzonder
heden worden gegeven over de vreemdelingen in
Franco's leger. Gezegd wordt:
1. Franco heeft geenerlei financieelen steun
van het buitenland gekregen en het noodige
geld in Spanje en onder de Spanjaarden in het
buitenland gevonden.
2. De legionarissen in het Franco-leger vor
men 24 bataljons.
3. Het vreemdelingenlegioen, voor den oorlog
gedeeltelijk bestaande .uit buitenlandsche ele
menten, bestaat thans bijna geheel uit natio
nale elementen.
4. De Mohammedaansche troepen uit het
Spaansche protectoraat in Afrika nemen geheel
vrijwillig deel, op grond van hun krijgslustige
neigingen en de persoonlijke bekoring, die
Franco op hen uitoefent.
Sinds gisterenavond passeeren vluchte
lingen, Spaansche burgers uit de hoogvlakte
van Cinca en de dorpen Parsan en Bielsa,
de Fransche grens. Vanmorgen waren reeds
750 uitgewekenen in Frankrijk aangekomen.
Verklaringen van Del Vayo
De minister van Buitenlandsche Zaken te Bar
celona, Alvarez del Vayo, heeft de vertegenwoor
digers van de pers ontvangen en tegenover hen
den wil der regeering bevestigd om den oorlog
tot de overwinning voort te zetten. „Wanneer
men deze regeering zou willen kwalificeeren,
zou men haar de regeering der heilige eenheid
kunnen noemen. De persoonlijkheid van Negrin
en zijn houding vormen de zekerste waarborgen
voor den vastberaden wil tot uitersten weer-
Den leden van den Raad van State werd Donderdagavond door H. M. de Koningin
ten paleize Noordeinde te Den Haag een diner aangeboden ter gelegenheid van
het 350rjang bestaan van den Raad: De vice-president, jhr. mr. F. Beelaerts van
Blokland,-arriveert^aan hetjtgleis op
stand. Zelfs, wanneer wij den oorlog zouden
moeten verliezen, zouden wij tot het einde blij
ven strijden."
Naar aanleiding van de nota, die de regeering
te Barcelona te Parijs en Londen heeft laten
overhandigen en waarin erop wordt aangedron
gen, dat de politiek van niet-inmenging wordt
prijsgegeven, geeft men in welingelichte krin
gen te Parijs te kennen, dat er noch te Parijs,
noch te Londen sprake van is, dat onder de
huidige omstandigheden wijziging wordt ge
bracht in de non-interventie-politiek.
In een schriftelijk antwoord heeft de Britsche
onder-secretaris voor Buitenlandsche Zaken op
de vragen van de hertogin van Atholl, conser
vatief Lagerhuislid, medegedeeld, dat het hem
niet mogelijk is, hare beweringen als gegrond te
beschouwen, volgens welke 32 Duitsche stoom
schepen oorlogsmateriaal gelost hebben in
Spaansche havens, die in handen zijn der
rechtschen, tusschen 2 Januari en 14 Maart en
volgens welke 27 Italiaansche schepen oorlogs
materiaal naar de rechtschen vervoerd hebben
tusschen 21 Februari en 14 Maart.
,Wij zullen ze terugvragen, en
anders heroveren"
MiiNCHEN, 8 April (Havas) In een ver
kiezingsrede te München heeft dr. Goebbels ge
zegd, dat het noodzakelijk is, dat de leiders
waken voor de vereeniging van de nationale
krachten van het Duitsche volk voor het tijd
stip „wanneer wij veronderstellen, dat het
oogenblik is aangebroken, waarop de aarde op
nieuw zal worden verdeeld.
Wij verwezenlijken onze doeleinden het een
na 't ander, op het oogenblik, waarop dit naar
het ons toeschijnt het minste risico zal op
leveren.
Brüning en Stresemann, die bekend waren te
Parijs en Londen om hun verzoenende houding,
hadden geen succes.
Dat is nu veranderd. Wij hebben het voor
nemen onze verloren plaats onder de zon
terug te vragen en anders te heroveren.
Wanneer wij a.s. Zondag allen „ja" stemmen,
zal dat het visitekaartje zijn, dat het Duitsche
volk te Parijs en Londen afgeeft.!'
LONDEN, 8 April (Reuter) Volgens een
bp de Chineesche ambassade ontvangen te
legram uit Hankau, is de Japansche op-
marsch naar Hsoetsjaufoe uitgeloopen op
een jammerlijke mislukking. De Japansche
troepen in Zuid-Sjantoeng zijn tot een
algemeenen terugtocht langs den spoorweg
Lintsjeng—Taiertsjwang overgegaan: zij
worden voortdurend achtervolgd.
De Japansche troepensterkte bij Taiertsjwang,
die 20.000 man bedroeg, is vrijwel tot de helft
verminderd. Verscheidene duizenden Japanners
zijn nog omsingeld, een klein deel kon naar
Sjisjoe Joean ontkomen. De Chineesche troepen,
die achter het Japansche front opereeren, heb
ben Joetsjeng bezet.
Omtrent de groote Chineesche overwinning
by Taiertsjwang wordt nog gemeld, dat de com
mandanten van twee Chineesche divisies voor
den slag een document hebben geteekend,
waarin zij verzochten terechtgesteld te worden,
indien zij er niet in zouden slagen, de Japan
ners te verslaan.
Volgens de officieele Chineesche berichten
werden de Japansche troepen door een reus
achtig tegenoffensief verslagen. In 24 uur zijn
7000 tot 8000 Japanners gesneuveld, twee Ja
pansche divisies, aldus wordt verklaard, bevin
den zich in vollen aftocht en worden stelsel
matig vernietigd. Veel tanks, gepantserde wa
gens, machinegeweren en ander oorlogstuig vie
len den Chineezen in handen.
Te Hankau heerscht een uitbundige
vreugde. Niettemin verklaarde Tsjang Kai
Sjek, dat het nog geen tijd is om te jui
chen, omdat China's toekomst nog door vele
hinderpalen belemmerd wordt. Het leger
zal nog menig offer moeten brengen, en ook
de burgers zullen het nog vaak moeilijk
hebben. Men moet blijven worstelen, tot de
eindoverwinning behaald is.
De Japansche keizer zal den 26en April een
plechtigheid bijwonen, tijdens welke de nage
dachtenis zal worden verheerlijkt van 4.533
officieren en soldaten van het Japansche leger,
die in China gesneuveld zijn.
Ni
BOEDAPEST, 8 April. (Havas). De Hon-
gaarsche regeering zal heden bij de Kamer
een wetsontwerp indienen, waarbij volmachten
worden gevraagd om bij decreet den invloed
der Joden in het economische, cultureele, we
tenschappelijke, literaire en artistieke leven
des lands te beknotten.
De deelneming der Joden op deze gebieden
zal over het .algemeen beperkt worden tot 20
peg,.
Fransche gendarmerie in de Pyreneeën,
trekkend voor de naderende troepen
willen
uitziende naar vluchtelingen, die, weg-
van Franco, naar Frankrijk de wijk
nemen
LONDEN, 8 April. (Reuter) In een motie tot
verdaging van het Britsche Lagerhuis voor het
Paaschreces op Donderdag a.s. heeft Hender
son voorgesteld op dien dag een debat over de
buitenlandsche inmenging in Spanje te hou
den. Butler zal de voornaamste spreker namens
de regeering zijn.
In het Britsche Hoogerhuis heeft Lord Fa
ringdon de aandacht gevestigd op de jongste
versterking en opstelling van kanonnen aan
beide zijden van de Straat van Gibraltar.
Hij gaf een opsomming van de plaatsing
van het geschut en zeide, dat daartoe vele
Duitsche kanonnen van zwaar kaliber be
hooren. In sommige gevallen is het zelfs ge
schut van 31.5 c.M.
De onderstaatssecretaris van het ministerie
van Oorlog, Lord Strathcona, herinnerde in zijn
antwoord aan de verklaring van Inskip op 27
Juli j.l„ waarin deze zeide geen reden tot be
zorgdheid te zien.
Strathcona voegde hieraan toe:
Ik ben mij niet bewust van eenige wijziging
in den toestand, welke een verandering in de
houding der Britsche regeering zou kunnen
rechtvaardigen, maar ik zou wel zeer dankbaar
zijn, indien Lord Faringdon mij in het bezit
zou steller* van de berichten, waaraan hij zijn
inlichtingen ontleent.
NEW YORK, 8 April. (D. N. B.-A. N. P.)
De staat Alabama is gisteren wederom door
een wervelstorm geteisterd. Door het in
storten van woonhuizen zijn alleen reeds
te Allveville tien menschen gedood en on
geveer zestig gewond. Ook in talrijke ande
re plaatsen werden velen gewond.
Aanhoudende sneeuwstormen en regen- en
hagelbuien in twaalf bondsstaten van Texas tot
Nieuw-Engeland en strenge vorst hebben reus
achtige schade aangericht. De fruitkweekeryen
in Illinois hebben alleen reeds een schade van
meer dan een millioen dollar.
WASHINGTON, 8 April. (Havas). Men
zal zich herinneren, dat 26 Februari JJ. de
Duitsche Johanna Hoffmann, de kapster van
de „Europa" en twee medeplichtigen, in Ame
rika waren gearresteerd in verband met ver
dwenen van geheime stukken betreffende de
Landsverdediging.
De Amerikaansche contra-spionnage heeft
thans drie andere personen van Duitsche af
komst gearresteerd, die verdacht worden even
eens medeplichtig te zyn. Een vierde is spoor
loos verdwenen.
De zaak van de valsche paspoorten van Adolf
Rubens, die op het oogenblik in Moskou ge
vangen zit, schijnt eveneens hiermede in ver
band te staan.
De federale autoriteiten hebben te kennen
gegeven, dat) naar aanleiding van de arrestatie
van Boening, Hermann en Unkel, die van
spionnage verdacht worden, een grondig on
derzoek zal worden ingesteld naar de activi
teit van den „German-American Bund", waar
van. de ledennazi-sympathieën hebben, i
Alleen vertegenwoordiging
GROOTE HOUTSTRAAT 140 - TEL. 12349
Kort na Paschen zou reeds een witboek gepu
bliceerd worden over de Britsch-Italiaansche
overeenkomst.
De basiliek van het H. Graf te Jerusalem moet
wegens bouwvalligheid gesloten worden.
Een wervelstorm over Alabama kostte tien per
sonen het leven; velen werden gewond.
De Spaansche nationalisten bezetten eenige be
langrijke electrische centrales.
Palestynsche terroristen pleegden een aanslag
op een goederentrein, die gelukte.
Doodelijk ongeluk op een onbewaakten over
weg onder Gouda.
Uitspraak in goudclausule-proces; eisch tot
betaling in goudwaarde afgewezen.
O
JERUZALEM, 8 April (Havas) Gewa
pende terroristen hebben op de bjn van
Palestina naar Egypte een goederentrein tot
ontsporing gebracht. De locomotief en drie
tankwagens met petroleum vlogen in brand.
Het treinpersoneel werd beschoten, doch
niet getroffen.
Afdeelingen militairen en politie zyn naar de
plaats van het gebeurde gezonden.
Een aanslag op een personentrein, die op weg
was van Jeruzalem naar Lydda mislukte. Geen
der reizigers werd door de schoten der terro
risten getroffen.
DRESDEN, 8 April. (D.N.B.) Donderdag
heeft in de zeepfabriek in Doebbeln een ont
ploffing de ziederij vernield. De ontploffing
ontstond in een reservoir met ongeveer drie
duizend liter vloeibaar vet. Een deel van het
gebouw sloeg door het keldergewelf, waar ar
beiders werkzaam waren. Zes gewonden kon
den geborgen worden; vier personen liggen
nog onder het puin. Men vreest, dat zy om
het leven zijn gekomen.
(Nikkuunmunmiiu n bi
Stand op Vrijdag 1 uur n.m.: 767.6
J'orige stand: 766.8
