De gebeurtenissen te Oss
New-Yorksche Beurs
HET OPTREDEN VAN DE
MARECHAUSSEE
VRIJDAG 8 APRIL 1938
TWEEDE KAMER
De sociaal-democratische interpel-
lant Drop acht opheldering
noodig
Mr. Goseling vermaant
tot bezinning
Strafzaak tegen fabrieks
directeur
Op eigen gelegenheid
Antwoord op de gestelde
vragen
Publieke tribune ontruimd
Lord Gowrie in Indië
Bewijs van goede betrekkingen in
het Verre Oosten
K.L.M. en Imperial Airways
Bezoek aan Indië's hoofdstad
Biggenmerken
Machinistenexamen
Examen apothekers-assistent
Clearingkoersen
Onregelmatige stemming.
WISSELKOERSEN
AMERIK. GOEDERENMARKT
Auto in botsing met
tramtrein
Locomotief en twee wagons
ontspoorden
AMSTERDAMSCHE BEURS
Nabeurskoersen van 7 April
Academische examens
lReeds gedeeltelijk geplaatst in een
deel onzer vorige oplage)
In de gistermiddag gehouden vergadering
van de Tweede Kamer was aan de orde de
interpellatie van den heer Drop over de
voorloopige beslissingen ten aanzien van de
brigade der Koninklijke marechaussee te
Oss en hetgeen daarmede in verband staat.
De heer DROP (S.D.) zegt, dat er in deze
zaak klaarheid noodig is. Dit is ook op
grond van vroegere zaken tegen een hoofdcom
missaris van politie en een tweetal hoofdamb
tenaren noodig; ook dienaangaande is er nog
geen klaarheid.
Het gaat in Oss om maatregelen tegen per
sonen die rechtstreeks onder het departement
staan. Opheldering is noodig, ook na het ge
geven perscommuniqué.
Dat indertijd de marechaussee te Oss ver.
sterkt werd, was noodig en werd algemeen toe
gejuicht. Allerlei verhalen hebben de ronde ge
daan over de gemeentepolitie te Oss, maar van
ernstige feiten is er niets gebleken.
Den laatsten tijd zijn er berichten ingekomen,
dat niet tegen menschen met bijnamen, doch
dat ook tegen een fabrikant en een bankier werd
opgetreden. Het perscommuniqué is niet dui
delijk. Men moet uit de berichten opmaken,
dat het besluit om de brigade te Oss een deel
van haar taak te ontnemen, plotseling is ge
nomen. Er schijnt ook verschil van meening te
zijn tusschen de departementen van Justitie
en Defensie. Spr. wijst op het tweeslachtig ka
rakter der marechaussee. Een opperwachtmees
ter is ook hulpofficier van Justitie. Waarom is
nu opgetreden? Zeker niet om het geschil tus
schen twee departementen?
Uit verbalen en rapporten zou gebleken zijn,
dat bij opsporingswerkzaamheden door mare
chaussees rechtmatige belangen van burgers op
pijnlijke wijze zijn geschonden. Waaruit bestaat
dit en waaruit is dit gebleken? Er is pijnlijke
onzekerheid in bijna elk woord van het pers
communiqué. Waarom moet de marechaussee te
Oss zich van opsporingsdienst onthouden? De
verhouding tusschen gemeentebestuur en de
marechaussee is in het geding. Er is verwonde
ring over de herbenoeming van den burgemees
ter van Oss. In hoever daarvoor reden is, kan
spr. niet beoordeelen. Is de marechaussee haar
bevoegdheid tegen het gemeentebestuur te bui
ten gegaan? Hoe denkt men een verkeerden
toestand te herstellen door de marechaussee
gedeeltelijk buiten werking te stellen?
Spr. stelt de volgende vragen;
1. Welke zijn de niet wel te verantwoorden
uitingen in sommige persorganen, die tegen
stellingen hebben geschapen tusschen de bri
gade der Koninklijke marechaussee te Oss
eenerzijds en andere organen van bestuur en
politie anderzijds, welker aanwakkering niet
kan worden geduld?
2. Sinds hoelang is uit verbalen en rappor
ten gebleken, dat bij het opsporingsonderzoek
door de Kon. marechaussee te Oss methoden
werden toegepast, waardoor rechtmatige be
langen van burgers op pijnlijke wijze werden
geschonden, zoodat het onverwijld geboden was
maatregelen te nemen om het vereischte even
wicht te herstellen?
3. Welke bepaalde feiten, gebeurtenissen of
gedragingen hebben aanleiding gegeven tot het
besluit om aan de brigade der Kon. mare
chaussee te Oss opdracht te geven zich tot
nader order van opsporingsdiensten te ont
houden?
4. Wat is den minister bekend van de ver
houding tusschen gemeentebestuur of gemeen
tepolitie en de leiding der brigade van de
marechaussee te Oss, op welk tijdstip is een
minder goede verhouding hem bekend gewor
den en welke maatregelen stelt de minister
zich voor te nemen ten einde deze verhouding
op goede basis te regelen?
5. Acht de Minister het uit een oogpunt van
algemeen justitieel beleid juist, in omstandig
heden als die te Oss aanwezig zijn, de brigade
der Kon. marechaussee surveillance en bewa
kingsdiensten te laten doen blijkbaar ook in het
territoir der gemeentepolitie, terwijl de brigade
haar voornaamste taak, waarvoor zij destijds is
versterkt, niet mag uitoefenen?
6. Moet de Minister niet erkennen, dat het
gevoel van rechtszekerheid kan zijn aangetast
door ingrijpen op een oogenblik, dat gerechtelijk
onderzoek werd gedaan in andere kringen der
bevolking dan die, waarin sinds 1935 misdrijven
werden opgespoord en tot berechting gebracht
en op welke wijze stelt hij zich dan voor de
waarborgen voor rechtszekerheid gelijkelijk voor
alle bevolkingsgroepen te herstellen of te ver
sterken?
Spr. heeft geen behoefte aan sensatie of cri-
tiek op den minister. Men bewijst geenerlei groep
een dienst door gedragingen te verbloemen. Het
feit te Oss ligt er nu eenmaal. Er was een reeks
misdrijven, waarvan de daders in het minst
draagkrachtig deel der bevolking leefden. Lof en
onderscheiding is ten deel gevallen aan hen, die
deze „misdadigers" deden vervolgen Doch nu
wordt opgetreden tegen een groep politie, meer
onafhankelijk van plaatselijke omstandigheden
dan de gemeentepolitie. Deze heeft niet veel tot
klaarheid gebracht, wel vele vergissingen be
gaan Hier klopt iets niet. Het is 't gevoel van
rechtsonzekerheid, dat vooral aanleiding is tot
de onrust, die deze zaak verwekt.
De minister van justitie, de heer GOSELING,
is den heer Drop en de Kamer erkentelijk voor
aanvraag en toestaan der interpellatie. Het
snelle antwoord aan den heer Wijnkoop op diens
vragen was een weg om een spoedige interpel
latie te bevorderen. Spr. hecht aan de groote
w&nrde hiervan in ons staatsbestel. En tegen
over het Hoofd van den Staat èn tegenover de
Volksvertegenwoordiging draagt spr. gaarne de
verantwoordelijkheid.
Spr. vermaant tot bezinning. Spr. waar
deert de interpellatie en haar soberen vorm.
We moeten trachten, in Nederland nuchter
heid te bewaren en evenwicht in stand te
houden. Daarvan zal de regeering zich niet
laten afbrengen door lichtvaardig optreden
of verdachtmaking.
Terecht heeft de interpellant verschil gemaakt
tusschen ingrijpen jegens de zelfstandige rech
terlijke macht en het politie-optreden. Van de
brigade Oss zal het personeel worden overge
plaatst. Tot nader order heeft het zich van op
sporingsdienst te onthouden.
In Oss blijft een brigade van gelijke sterkte.
Spr. moet zich beperking opleggen. Spr. kan
niet alle dossiers hier gaan behandelen. Spr.
zal rechtmatige belangen van Indlvidueele bur
gers en leden der brigade moeten ontzien. Spr.
mag niet lichtvaardig optreden, doch moet dat
doen zonder aanzien des persoons.
In veel van hetgeen over het gebeurde is
geschreven, wordt de indruk gevestigd, als
of het gaat tegen de door H.M. de Ko
ningin gedecoreerde brigade. Dergelijke
aantijging is onbehoorlijk.
Van de brigade in 1935, sterk 20 man, zijn
er 4 gedecoreerd, waarvan er nog 2 in Oss zijn.
Is echter iemand dan voor zijn heele leven
onfeilbaar? Het corps is een onmisbaar orgaan,
maar in handen van de verantwoordelijke
overheid. Deze laat het zich niet uit haar han
den wringen door pogingen van anderen. Spr.
zoekt eer schuld bij hen, die het corps met ma-
teloozen eerbied overgieten. De regeering moet
voor evenwicht zorgen, niet het minst in het
belang der menschen zelve.
Bij deze zaak zijn de ministers van
Justitie, Defensie en Binnenlandsche Za
ken betrokken. Het heeft den burgemees
ter van Oss niet aan tact en doortastend
heid ontbroken. Met den ambtgenoot van
Defensie is er ook volledige overeenstem
ming.
De marechaussee is in de eerste plaats poli
tiecorps; tucht en discipline c.a. ressorteeren
onder Defensie. Iedere minister heeft speci
fieke verantwoordelijkheid. De noodig geachte
mutaties hebben de volle instemming van den
minister van Defensie. Zelfs is er beweerd, dat
er groote oneenigheid zou zijn tusschen de mi
nisters van Justitie en Defensie! (Vroolijk-
heid).
Wat meer inzonderheid de derde vraag
betreft, komt spr. tot de strafzaak tegen
een fabrieksdirecteur te Oss. Die zaak
heeft haar normaal verloop. De verdachte
is in arrest en er is niet aan gedacht, hem
daaruit te ontslaan. Het vooronderzoek is
reeds ver gevorderd. Spr. wijst op lofwaar
dige activiteit der brigade ten deze.
Doch ook is het niet zoo, dat zij alleen te
prijzen is voor haar werk ten deze. Bijv. had
men zich evengoed tot de gemeentepolitie als
tot de marechaussee kunnen wenden. De fei
ten in andere strafzaken hebben met deze
strafzaak niets te maken; deze staat geheel
op zichzelve.
Er bestaat tusschen deze zaak en andere za
ken geen verband. Dit zegt spr. om de sfeer te
zuiveren.
Spr. komt tot de zaak van den dusgenaamden
bankdirecteur, die makelaar is en bezorger van
assurantiën. De aangehoudene werd vervoerd in
een zijspan van den marechaussee-motor, in-
plaats van in een auto, waarom hij gevraagd
had. Op 19 Maart om 3 uur is de man gearres
teerd, om 4 uur had huiszoeking plaats. Doch
de officier van justitie wist daar niets van. Wat
de inbeslagname betreft, heeft de wachtmeester
der marechaussee op eigen gelegenheid gehan
deld. Op 28 Maart is den verdachte beteekend,
dat hij niet verder zou worden vervolgd op
grond van het voor-onderzoek. Die zaak is af-
geloopen.
Spr. komt tot twee zaken tegen Ossche
burgers in geestelijken dienst. Daaromtrent
zijn verschillende personen gehoord, ook in
de residentie. Doch verdachte was niet ge
hoord, „omdat er geen verdachte als zooda
nig was". Van strafbare feiten is niet geble
ken. Zoo ging het o.m. om verjaarde zaken,
indien die al gepleegd waren.
De andere zaak betreft ook een Osschen
inwoner in geestelijke bediening.
Wat spr. het meest getroffen heeft, is de ma
nier, waarop men minderjarigen nu heeft mee-
nen te moeten hooren, over dingen die zeven
jaar geleden gebeurd zouden zijn. De kroon
getuige heeft 18 veroordeelingen achter den rug
een berucht individu, dat zich blijkens rappor
ten op zedelijk gebied beestachtig gedragen
heeft.
Er is gesuggereerd, dat op druk van hoo-
gerhand het verhoor niet is doorgezet. Spr.
komt daartegen op, o. m. op grond van een
brief van den officier van justitie van 29
Maart. Spr. heeft terdege begrepen, welke
kiemen hierin zaten. Door valschen schijn
heeft spr. zich niet van zijn plicht laten af
brengen juist in de sfeer van het moderne
Europa. Men had anders het Wetboek van
Strafrecht en Strafvordering wel kunnen
wegbergen.
Spr. critiseert het optreden der marechaussee
in zaken eigenlijk van civielen aard. Men moet
de sfeer, zoo groeiend, voelen, en zich afvragen
of dat zoo door kan gaan. Spr. heeft zich ge
regeld laten voorlichten om jour te blijven.
En zag zich genoopt, in overeenstemming met
den procureur-generaal, te constateeren: die
brigade is op hol geslagen. Overplaatsing was
in het belang van de menschen zelve. Hun
chefs hebben in 's Hertogenbosch van alle stuk
ken kennis genomen.
Toen zijn er verder maatregelen genomen.
Tijdelijk werd eerst. Vrijdag 1 April (vroolijk-
heid), aan de menschen der brigade opsporings
bevoegdheid ontnomen, niet aan de brigade.
Geenszins werd de brigade als het ware gecon
signeerd in de kazerne. Op 2 April zijn verdere
besprekingen gevoerd: inmiddels worden de
maatregelen uitgevoerd. De nieuwe brigade zal
met enkele dagen ook weer opsporingsbevoegd
heid hebben. Zooals het was, mocht het niet
blijven.
Spr. komt tot een beantwoording meer spe
ciaal der vragen, als in het bovenstaande neer
gelegd.
Het antwoord op de gestelde vragen luidt:
1. Niet wel is aan te nemen, dat interpellant
onbekend zou zijn met de in min of meer sen-
sationeelen vorm gestelde beschouwingen in
eenige bladen, waarbij ten koste van den bur
gemeester van die gemeente en de plaatselijke
politie de activiteit der Koninklijke marechaus
see overmatig werd geprezen, met nadruk werd
gewezen op tegenstellingen tusschen beide soor
ten politie en het gezag van het hoofd van
plaatselijke politie tegenover de in bijstand wer
kende rijkspolitie werd aangetast en ondermijnd.
Deze campagne moet naar mijn oordeel mede
ongunstig hebben gewerkt op de mentaliteit der
marechaussee.
2. Gedurende het verloop van een achttal da
gen zijn mij die methoden geleidelijk uit ver
balen en rapporten bekend geworden. Onverwijld
ingrijpen was te meer geboden, omdat de wijze,
waarop het onderzoek in de zaak der jeugd-
werkloozenzorg had plaats gevonden, den offi
cier van justitie reeds aanleiding had gegeven
om op 15 November 1937 de brigade der Kon.
marechaussee te verbieden onderzoeken in te
stellen in zaken waarbij organen der gemeente
Oss waren betrokken, hetgeen voor de brigade
der K. M. een ernstige waarschuwing moet zijn
geweest.
3. Tot de bedoelde opdracht hebben aan
leiding gegeven de volgende feiten:
a. Zaak v. d. H.:
Opmaken van processen-verbaal t.a.v. feiten,
die reeds geruimen tijd zijn verjaard en waar
van de belangen zoo gering waren, dat, al ware
de verjaringstermijn nog niet voltooid geweest,
een opsporingsonderzoek niet opportuun was te
achten. Arrestatie en de wijze waarop zulks ge
schiedde. Huiszoeking en in beslagneming ge
heel archief op eigen gezag. De aan deze heele
zaak gegeven ruchtbaarheid.
b. Zaak opzichters-werkverschaffing:
Ondanks mededeeling van het hoofd van po
litie van Oss, dat hem bij onderzoek gebleken
was, dat het hier geen strafbaar feit betrof,
overgegaan tot arrestatie van die twee jonge
menschen, die bij voorgeleiding na vier dagen
door den Officier van Justitie werden in
vrijheid gesteld. Indien van eenigr strafbaar
feit sprake zou zijn geweest, had dit geen
hoogere waarde kunnen betreffen dan ongeveer
10,—. Veelruchtbaarheid, waardoor gemeente
lijke gezagsdragers volkomen ten onrechte in
een kwaad daglicht werden gesteld.
(Zie antwoord op vraag 2).
c. Onrechtmatige arrestatie in een van den
aanvang af als civielrechtelijk te onderkennen
financieele kwestie, waarbij klaarblijkelijk de
bedoeling heeft voorgezeten door vrijheidsbe-
rooving pressie tot oplossing der kwestie in een
bepaalde richting te beïnvloeden.
d. Onderzoekingen tegen de beide gees
telijken. In beide gevallen een uitvoerig on
derzoek, terwijl vaststond, dat van een
strafbaar feit geen sprake was. Verhoor van
verschillende minderjarigen. Een minder
jarige, die eerder reeds had verklaard, dat
met hem niets was voorgevallen, gehoord in
het bijzijn van den aangever, die 18 straf,
vonnissen tegen zich zag gewezen en ook
bij de Kon. Marechaussee als zeer ongunstig
bekend stond. Ruchtbaarheid omtrent die
zaken.
e. Gegronde verdenking van mishandeling
van een persoon, verdacht van overtreding der
Vuurwapenwet, ten einde hem tot bekentenis
te brengen.
f. In verbalen in strijd met de waarheid
verklaren, op last of met medeweten van den
officier van justitie te handelen.
4. Het is mij bekend, dat de verhouding tus
schen Kon. marechaussee en gemeentepolitie
na in 1934 en 1935 aanvankelijk slecht te zijn
geweest, aanzienlijk is verbeterd onder leiding
van den vorigen opperwachtmeester en weder
ernstig is verstoord sedert de herplaatsing in
Oss van den tegenwoordigen brigadecomman
dant. Verwacht mag worden, dat de goede ver
houding zal worden hersteld door den eerst-
genoemden opperwachtmeester, die juist met
het oog daarop wordt teruggeplaatst.
5. Deze voorloopige maatregel werd door
noodzakelijkheid geboden.. Een voorname taak
van de versterkte brigade ligt in de beoefening
mede der preventieve politie, het door haar
gezag en waakzaamheid voorkomen van straf
bare feiten. Het ware onjuist geweest de
brigade daarvan te ontheffen.
6. De juistheid van hetgeen in deze vraag
wordt gesuggereerd kan ik in geen enkel op
zicht erkennen. Daargelaten de vraag of de
jonge opzichters der werkverschaffing, de over
treder der Vuurwapenwet, de winkelier B. én
zelfs de assurantiebezorger v. d. H. behooren
tot vooraanstaande kringen van Oss, die, zoo
als ook enkele bladen hebben ga'insinueerd,
thans tegen de onderzoekingen der actieve
marechaussee zouden moeten worden be
schermd, merk ik op, dat ik geen onrecht
matig optreden duld ten aanzien van eenig
persoon tot welken rang en stand deze ook
mocht behooren.
De door het optreden der Kon. Mare
chaussee in het algemeen in gevaar ge
brachte rechtszekerheid zal worden hersteld
en versterkt, doordat door den betrokken
korpschef in overleg met mijn ambtgenoot
van Defensie en mij het noodige ter ver
vanging van personeel wordt verricht.
De eer van het corps is niet aangetast. Dat
voelt men ook in het corps, zooals spr. heeft
ervaren. Spr. leest een desbetreffend telegram
van de eerste divisie, die dezer dagen jubileer
de, voor. Evengoed als de weermacht moet de
politie een goed apparaat zijn in handen van
de regeering. Anders is geen opbouwend werk
mogelijk. Krachtige, evenwichtige gezagshand-
having erkent ook de rechten der burgers. Moge
het onderling vertrouwen ten deze in het Ne-
derlandsche volk nu hersteld zijn.
De heer DROP repliceert. Spr. vraagt zich
af, of bepaalde feiten den minister eerst kort
geleden bekend zijn geworden. Dit acht spr.
wel van belang.
De heer ROST VAN TONNINGEN (N.S.B.)
zegt, dat de interpellatie volkomen aan spr.'s
verwachting heeft beantwoord. Tevoren heeft
de minister de vragen van den heer Drop ont
vangen om ze te kunnen beantwoorden Spr.
prijst de onkreukbare plichtsbetrachting der
marechaussee; minister Goseling heeft haar het
zwijgen opgelegd. Spr. beroept zich op art. 4
der Grondwet. Deze Kamen heeft niet eens
harteloosheid
De VOORZITTER hamert.
De heer ROST VAN TONNINGEN zegt, dat
de marxisten zich in deze Kamer vroolijk hebben
gemaakt over het lot van jonge meisjes. Spr.
herinnert aan een zoek geraakt dossier in de
zaak-Van 't Sant. Spr. prijst de marechaussee,
die Oss zuiverde van Toon de Soep e.d. De heer
Drop ging de marechaussee te lijf (daverende
vroolijkheid). Spr verzoekt den hamerenden
voorzitter dit luidruchtige gezelschap tot de orde
te roepen.
(De Voorzitter hamert opnieuw).
Spr. critiseert de herbenoeming van den bur
gemeester van Oss.
Spr. critiseert de houding van den heer Spey-
ait yan Woerden jegens den wachtmeester,
Spr. critiseert ook 's ministers houding jegens
de brigade marechaussee te Oss. De houding
van den minister is een gevaar voor de rechts
zekerheid. Wie deze wenscht, eischt het aftre
den van den minister, van dit kabinet.
Spr, protesteert tegen de hartelooze wijze,
waarop deze Kamer (de VOORZITTER ha
mert) deze interpellatie behandelt. Nu stellen
regeering en volk zich buiten het volk (applaus
op de publieke tribune).
Op last van den president werd de pu
blieke tribune ontruimd, omdat daar geap
plaudisseerd werd.
In een hoofdartikel schrijft de „Times" o.m.
het volgende:
Het was een gelukkige gedachte van den Gou
verneur-Generaal van Nederlandsch-Indië om
den Britschen Gouverneur-Generaal van Austra
lië voor te stellen op zijn reis naar Europa een
kort bezoek te brengen aan Nederlandsch-
Indië.
Lord Gowrie brengt thans een bezoek, dat
getuigt van de goede betrekkingen en gelijkheid
van belangen, die bestaan tusschen Nederland
en Groot-Brittannië, evenzeer in het Verre
Oosten als in het Westen.
Er was een tijd toen de Engelschen en Neder
landers mededingers en vijanden waren in die
streken. De regeling echter, waarbij de Brit-
sche regeering de Indische eilanden teruggaf
aan Nederland en sir Stamford Raffles Singa
pore vestigde als Britsche basis, heeft sindsdien
steeds voortgeduurd en behulpzame samenwer
king in de plaats gebracht van wederzijdsche
animositeit. Wat de Nederlanders tot stand
gebracht hebben op de eilanden, sedert deze
ophielden Fransch of Britsch te zijn, vormt
een zeer fraaie geschiedenis van materieele ont
wikkeling, gepaard gaande met een toenemende
deelneming der inlanders aan het civiele be
stuur, waarin de tegenwoordige eerste minister
van Nederland, dr. Colijn, in de laatste jaren
een belangrijke rol heeft gespeeld. De deelge
nootschap der beide rassen is thans zoo intiem,
dat de inlanders en de Nederlanders een enkele
maatschappij vormen. In de tropische omgeving
van Batavia en Palembang gaan zij samen en
brengen de weelde tot stand, die den achter
grond vormt van een groot deel van Hollands
welvaart. En het zeer nauwe verband met Den
Haag wordt gehandhaafd door twee uitmun
tende Nederlandsche stoomvaartlijnen en de
luchtdiensten der K. L. M.
Uiteraard, aldus gaat de Times verder, zijn er
zekere moeilijkheden geweest in de aanpassing
van de sferen waarin de K. L. M. en de Impe
rial Airways nuttig konden optreden, aangezien
beide ondernemingen vliegen over zoo'n groo-
ten afstand, die geheel gelijk is en zoovele ge
lijke plaatsen bedienen. Maar het algemeene
goede begrip tusschen de volken en regeerin-
gen van Groot-Brittannië en Nederland heeft
ertoe bijgedragen, een goede regeling te vinden.
De ontwikkeling van de luchtroute naar
Australië heeft de Britsche belangstelling voor
Ned. Oost-Indië gestimuleerd. En misschien is
er ruimte voor een grootere handelsactiviteit
tusschen Ned.-Indië en het Britsche gemeene-
best. In ieder geval is het uiterst tevreden
stellend, dat in deze dagen van concurreerende
bewapeningen van onderlingen argwaan, de ver
sterking door Engeland van de fortificaties te
Singapore aan de eene zijde van de Ned.-In-
dische eilanden en van Darwin, aan den ande
ren kant, geen schrik gewekt heeft onder de
bewakers van de Nederlandsche bezittingen. In
tegendeel wijst alles erop, dat deze defensieve
maatregelen beschouwd worden door onze Ne
derlandsche vrienden als een toe te juichen
aangelegenheid.
Om de woorden van Lord Gowrie te gebrui
ken, Nederlandsch-Indië is de dichtst bijzijnde
nabuur van Australië en er bestaat tusschen
Groot-Brittannië en Nederland dat merkwaar
dige verschijnsel: werkelijke internationale
vriendschap.
BATAVIA, 7 April (Aneta). Vandaag werd
het hoogtepunt van de trip door Insulinde be
reikt: het bezoek aan Indië's hoofdstad Batavia.
Reeds vroeg zijn de gasten per vliegtuig van
Soebang vertrokken, zoodat zij reeds voor 8 uur
op het vliegveld Tjililitan aankwamen.
Precies om tien uur begaven Lord en
Lady Gowrie zich in een la Daumont be
spannen galakoets, vergezeld van een eere
escorte der cavalerie, naar het paleis aan
het Koningsplein, waar de gouverneur-
generaal van Ned.-Indië jhr. van Starken-
borgh Stachouwer, zijn Australischen ambt
genoot begroette.
Na een uur ten paleize vertoefd te hebben
keerden de hooge bezoekers naar paleis Rijswijk
het verblijf van den G.-G. terug.
Voor het even unieke als kleurige schouwspel
dat het bezoek hood, bestond zeer groote pu
blieke belangstelling.
Des avonds had een gala-diner plaats ten
paleize Koningsplein.
Van 21—26 Maart 1938 zijn aangebracht
37.294 (v. j. 45.060) biggenmerken.
Van de toekenning 1938 zijn tot 26 Maart j.l.
gebruikt 182.787 (v. J. 229.048) merken.
Voor een juiste beoordeeling diene, dat van
1 Januari af in totaal zijn gemerkt 445.338 (v,
j. 379.186).
'S GRAVENHAGE. Geslaagd voor het eerste
gedeelte van diploma b: A. Adriaanse te Rot
terdam en H. S. Leijs eveneens te Rotterdam.
UTRECHT. Geslaagd: De heer H.J.v.d. Berk
hof, Utrecht en de dames V. E. Brouwer,
Utrecht, M. H. Lasance, Vessem en P. E. J.
Abelmann, Utrecht.
Koersen voor stortingen op 8 April 1938 tegen
verplichtingen, luidende in; Reichsmarken
32.49, lires f 9,50, peseta's l 10.50,
NEW-YORK, 7 April. De effectenbeurs vol
hardde ook heden in haar apathische houding.
Het publiek legde groote gereserveerdheid aan
den dag met het gevolg, dat de handel, die de
laatste dagen al weinig meer te beteekenen
had, nog verder inkromp. Het aanbod, dat gis
teren in de tweede beurshelft de koersen nog
tamelijk sterk had doen dalen, was heden ech
ter weer opgehouden. Wellicht waren hiervan
de berichten omtrent een' nieuw uitgavenpro-
gram, dat in het voornemen van president Roo
sevelt zou liggen en dat naar men meende te
weten milliarden dollars zou omvatten, de oor-
Slotkoersen April 7 6
Allied Chemical 132 132
American Can Co. 79% 82
Am. Car. F.dry 16 16%
Amer. Ro'.lime Mills 15157/s
Am. Smelt. Ref. 33 33
Am Tel. TeL 123% 124
n. Tobacco B. 67% 68
Am. Waterworks 77%
Anaconda Copper 24 24
Atchison Topeka 2525%
Baltimore Ohio 5% 5%
Bethlehem Stee) 43 43Vs
Canadian Pacific 5% 5%
Case Treshing 60 68
Chase National B. 38 38
Ches. Ohio 2 6 26
Chicago Rock Isl.
Crysler Motor 40 40
Cities Service 1% 1
Consol Gas N.Y. 18'A 19
Continental Oil 2324
7 Dawesl. 32
5% Young 25% 25%
Deleware Huds. 8 8
Douglas Aircraft 35% 35%
Dupont de Nem. 95 96%
Eastman Kodak 132 133
El. Bond Sh. 5% 5%
General Electric 30% 30
General Motors 28 Va 28
Good Year 16% 167/g
Hudson Motor 6 6
Illinois Central 7 7
Intern. Harvester 54 55
Intern. Nickel 42 41
Intern. Tel. Tel. 7% 7
Kennecott Copper 30% 30'A
Missouri Pacific
Idem pref. 1 1
Montgomery Ward 27 Va 27
Nat. City Bank 22% 22%
Nat. Dairy Prod. 13Vs 13Vs
New York Central 12 llVs
North. Amer. Co. 15% 15%
Norfolk a Western 138 138
Pennsylvania 16V8 16%
Phillips Oil 31 31
Proctor a Gamble 42 42
Publ. Serv. N. J. 28 28%
Radio Corporation 5% 5
Sears Roebuck 50% 51%
Shell Union Oil 12 12%
Socony Vacuum 12Vs 12 /s
Southern Pacific 10% 10%
Southern RaUway 7 7
Standard Brands 7 7
Stand. OU of N.-J. 42% 43
Tidewater Ass. OU 11 11%
Union Pacific 61 62
United Aircraft 21% 21%
United Corp A. 2 2%
U. - Leather 4
U. S. Rubber 23% 23 Vs
U.S. Steel 41% 41%
Western Union 20 'A 20Vs
Westingh. Electr. 68 67
Woolworth Building 39 40Vs
Gedaan en laten, t bieden.
s= ex dividend. ex coupon.
135
82
17%
16%
34%
126%
68
7%
25%
35%
6
44%
5%
70
39%
271/s
41%
1
19%
24%
25%
9Vs
357/8
98%
137
6%
31%
29
17%
6%
8%
56
43%
7%
3H/8
Vs
lVs
28%
24%
13Vs
12%
16
136
17%
31
43%
29
5%
52
123/4
12%
113A
8
7%
44 Vs
11%
63
22%
2%
4%
24%
43
20
69%
40%
Slotkoersen April 7
6 5
NEW YORK, 7 April
Brussel
16.84
16.84
16.83%
Rome
5.26%
5.26%
5.26%
Madrid
Bern
22.94
22.93
22.94%
Weenen
Oslo
24.95
24.92%
24.94
A'dam
55.36
55.36
55.36
Londen
4.96^
4.96%
4.96
Parijs
3.06%
3.08%
3.09
Berlijn
40.13
40.13
40.14
7 Apr.
Rubber
Standaard
6 Apr.
NEW YORK,
7 Apr.
7 April
6 Apr.
Mei 11.35
11.09
Dec.
11.85
11.61
Juli. 11.54
11.26
Jan.
11.95
11.67
Sept 11.66
11.40
Mrt.
12,03
11.81
Oct. 11.73
11.47
Suiker
Mrt.
Sept
2.12-13
2.11-12
Mei 2.07-08
2.07-08
Jan.
2.09-11
2.10-12
Juli 2.10-11
2.10-11
Mrt.
2.11-12
2.12-13
Koffie
(Rlo - Nieuw
contract)
(Santos)
Dec.
Dec.
Mei 4.09
4.13
Mei
5.75--
5.80
Juli 3.92
3.92
Juli
5,69
5.73
Sept 3.79
3.83
Sept
5.62-63
5.73-78
Dec. 3.79-
3.83
Dec.
5.63-
5.68
Mrt. 3.79
3.83
Mrt.
5.66-68
5.72-73
Katoen
Mrt. 8,38-40
8.47
Oct.
8,55
8.63
Mei 8.44-45
8.52--
Dec.
8.58- -
8.65
Juli 8.53-54
8,60
Jan.
8.64
8.69
Tin
Loco 37.90
37.85 Termijn 37.95
37.85
7 Apr.
Tarwe
Mei 82% -%
Juli 793/4 -7/g
Sept. 80% -%
Mais
Mei 597/g
Juli 611/8
Sept 613%
Reuzel
Mei 8.30
Juli 8,55
Sept. 8.80
6 Apr.
81%-3/8
79 -Vs
797/g-80
59%
61%
61%
8,25
8,47
8,67
CHICAGO, 7 April
7 Apr. 6 Apr.
Haver
Mel 27 Vs 271/s - -
Juli 26% 261/8 -
Sept 2 6"/g - 26
Rogge
Mei 59 581/8
JUli 58% 57Va
Sept 577/g 57
Oct.
Jan.
Mrt.
8.82% 8.72%
7 Apr. 6 Apr.
Tarwe
Mei 124% •- 1231/g
Juli 1113/g 10>7/S
Oct. 873/g 867/g
Rogge
Mei 617/g 61%
Juli 62V2 62%-
Oct.
Haver
Mei 47% 463/g
Juli 431/s 421/8
gedaan en laten t.
8 nominaal
WINNIPEG, 7 April
7 Apr. 6 Apr.
Gerst
Mei 58 577/g
JuU 557/a.- 55%
Oct. 51%51%
Lijnzaad
Mel. 148%147%--
Juli 149%149%
Oct. -
Oct. 38 37%--
E3 bieden
zaak, doch dan moet geconstateerd worden, dat
de reactie hierop van de beurs wel heel zwak
is geweest, want van grootere vraag was geen
sprake. De stemming was prijshoudend en daar
mede was alles gezegd. De koersen waren in
hoofdzaak öf onveranderd, öf een fractie hoo-
ger dan gisteren, maar de handel was van zóó
geringen omvang, dat men van een bepaalde
stemming eigenlijk niet kon spreken. Ook na
de eerste transacties kwam hierin geen ver
andering. Het feit, dat het spoorwegrapport
van den president eerst de volgende week ver
wacht kan worden, heeft hiertoe wellicht ook
bijgedragen. In het eerste uur bedroeg de om
zet niet meer dan 90.000 shares, terwijl de koer
sen nauwelijks veranderden, in welken toestand
trouwens ook in het tweede uur geen wijziging
kwam. Bij uiterst kleine fluctuaties trokken
de noteeringen over het algemeen nog een
kleinigheid aan, waarna bij den aanvang van
het derde uur echter weer een lichte reactie
intrad.
Bij uiterst kleine koersfluctuaties en een steeds
terugloopenden handel zette de koersreactie .in
het verdere verloop nog voort, doch in het
laatste uur werd de stemming eenigszins on
regelmatig, Het einde van den beurshandel gaf
voor de meeste fondsensoorten slechts zeer
kleine voor- of nadeelige verschillen te zien.
Een uitzondering vormden echter Westinghou-
se Electric, die de winst, in de ochtenduren be
haald, tamelijk goed konden handhaven en bij
het slot 1 punt hooger afkwamen. Daarente
gen ontmoetten warenhuisfondsen eenig aan
bod, waardoor Sears Roebuck 1 en Woolworth
11/8 punt verloren. De ongunstige verkoopen
van Woolworth over de maand Maart, die gis
teren gepubliceerd werden, oefenden heden in
vloed uit. Montgomery Ward gaf bij zeer kleine
koersschommelingen een onveranderden slot-
prijs te zien. Van de canningshares waren het
American Can, die langzaam aan terug liepen
en 2>% punt inzakten, terwijl van de chemische
waarden het Du Pont waren, die ruim 1 punt
moesten afstaan. Sporen lagen meerendeels ge
drukt op de verwachting, dat in verband met
de terugloopende bedrijvigheid in tal van in
dustrieën ook 't aantal te verladen wagons in on-
gunstigen zin zal worden beïnvloed. Union Pa
cific liepen 1 dollar terug. Van de overige af-
deelingen valt niet veel te memoreeren. U. S.
Steels bewogen zich tusschen 42 en 40 5/8, wel
ke laatste koers in het vierde uur tot stand
kwam. Chryslers rangeerden tusschen 40 en
39. De totaal-omzetten bedroegen slechts 330.000
shares, verdeeld als volgt: le uur 90.000 2e uur
60.000; 3e uur 70.000; 4e uur 30.000 en 5e uur
80.000 shares.
Op den onbewaakten overweg aan de Groote
Woerd te Naaldwijk is Donderdagavond tien
uur een tramtrein van de Westlandsche Stoom
tram Mij. in botsing gekomen met een perso
nenauto. De auto werd totaal vernield, de in
zittenden bekwamen wonder boven wonder
geen ernstig letsel. De locomotief en twee goe
derenwagens ontspoorden.
De bestuurder van den auto, de heer P. Vol-
lebregt, heeft blijkbaar bij het starten van zijn
wagen in de Woerdlaan het naderen van den
tramtrein niet gehoord, zoodat auto en trein
tegelijk bij den overweg aankwamen. Hier volg
de met een geweldigen klap de botsing. De
auto maakte een halven slag om en werd totaal
vernield. De inzittenden, de heer Vollebregt,
zijn echtgenoote en een logée, bekwamen weinig
letsel, doch waren zoo overstuur, dat dr. v.
Bijllaardt hulp moest verleenen.
De locomotief en de eerste twee wagons lie
pen uit de rails. De rails werden over een leng
te van 75 M. vernield en krom gebogen. Met
het opruimingswerk werd dadelijk begonnen.
Onder leiding van inspecteur Beekman stelde
de politie een uitgebreid onderzoek in.
(Medegedeeld door Simoons en Co.,
A. van Vliet en Zn. en L. Slijper)
Van 3.30—4.30 uur
Kon. Olie
Aku
Anaconda
U. S. Steel
Rep. Steel
Shell Union
309
34%i
18%18 3/8
31 3/16—31 3/8
10%
91/16
Van 4.30—5.00 uur
Kon. Olie
Anaconda
U. S. Steel
Beth. Steel
309%
18%—1813/16
31%—-311/8
31%
LEIDEN. Bevorderd tot doctor In de wis- en
natuurkunde op proefschrift getiteld: „Onder
zoekingen over gassen onder zeer lagen druk
en bij lage temperatuur in verband met de
gasthermometrie beneden het kookpunt van
helium", de heer G. Schmidt, geboren te ApeL
doorn.
Geslaagd doctoraal examen Indisch recht
de heer Th. A. Charls, Den Haag.
Dbctoraal examen rechten mej. L. S. de
Lange, Bergen en de heeren J. H. Burger,
Noordwijk aan Zee en J. Kolkman, Den Haag.
Doctoraal examen klassieke letteren, de heer
P. Kool, Overschie.
Candidaatsexamen Indisch recht de heer W-.
A. van der Dussen, Den Haag.
Doctoraal examen rechten (vrije studie) mej.
W. Boer, Den Haag.
AMSTERDAM. Bevorderd tot doctor in de
geneeskunde op proefschrift de heeren J. H.
Bekker, geb. te Amsterdam; R. Gispen, geb.
te Zwolle.
Geslaagd voor het cand. examen in de klas
sieke letteren de heer H. van Heerikhuizen en
voor het candidaatsexamen in de economische
wetenschappen de heeren H. A. R. Hazenberg.
M. M. G. H. Regout en W. J. van der Maen.
Bevorderd tot accountant de heer P. James.
ROTTERDAM (Ned. Handelshoogeschool)-
Gepromoveerd tot doctor in de economische
wetenschappen de heer J. Muiemeister op proef
schrift getiteld: Het belasten en regelen van
het reizigersverkeer.
Candidaatsexamen economische wetenschap
pen de heeren H. E. de Vos, H. D. M. Goed
hart, L. J. M. Caminade, J. Kerkhoven en I*
J. Craamer.
UTRECHT. Geslaagd voor het doet. examen
Indisch recht J. H. M. Haye, K. F. R. Jansen.
Doctoraal examen rechtswetenschappen mej-
A. W. Waller.
Doctoraal examen geneeskunde 2e ged. J.
A. van Rijn, F. J. Bergstra, mej. W. Ch. H.
Kruit, mej. M. J. van IJsselstein, G. E. ten
Bokkel Huinink.
