Jubileum Raad van State
op sLot
We luisteren naar
FINANCIEN
EEN GESCHIEDKUNDIGE
BESCHOUWING
mmmm
De weerstoestand
MARKTEN
Dagfilm
DINSDAG 12 APRIL 1938
Het jaar 1588 is beslissend geweest
voor den regeeringsvorm
der republiek
Nationale gebeurtenis
herdacht
Het land in verval
Zaligverklaring van
Pater Damiaan
Inperking
RECLASSEERINGSDAG
Minister Goseling voor
de microfoon
INBRAKEN OP DE VELUWE
Twee daders gearresteerd
OP SLAG GÈDOOD
Vrouw voor haar woning
aangereden
Melaatschen als getuigen
opgeroepen
Koning Faroek opent
het parlement
MOORD OM DRIE CENT
HET KOUDE WEER
De toestand is thans abnormaal
VOETBAL
Om den wereldtitel
Een protest van Suriname
Woensdag 13 April
NED-INDIË—VEREENIGDE
STATEN
Niet op Hemelvaartsdag, doch
29 Mei
In verband met het 350-jarig bestaan
van den Raad van State heeft de vice-
president, jhr. mr. F. Beelaerts van
Blokland in de heden gehouden ver
gadering van dezen Raad een toespraak
gehouden, waaraan wij het volgende
ontleenen
Het was op 12 April 1814, dat de souvereine
Vorst den na het herwinnen onzer onafhanke
lijkheid aanstonds weder ingestelden Raad van
State in plechtige zitting, in het voormalig
Hotel der Heeren van Rotterdam, het tegen
woordige departement van Defensie, heeft ge
ïnstalleerd met een toespraak waarin de Vorst
de belangrijke taak van den Raad, als advisee-
rend lichaam, heeft uiteengezet.
Een bijzondere reden, om juist in dit jaar den
12den April in ons midden in herinnering te
brengen, ligt evenwel minder in het gebeurde
van 1814 dan in het feit, dat het heden 350 ja
ren geleden is, dat de Staten-Generaal der Ver-
eenigde Nederlanden de instructie hebben vast
gesteld, die de grondslag is gebleven voor de
werkzaamheid van den Raad van State voor den
ganschen duur onzer republiek.
Spr. gaf een uitvoerige historische beschou
wing over de jaren voor 1588 en vervolgde dan:
Nadat Leicester's tijdelijke afwezigheid van
November 1586 tot Juli 1587 reeds tot allerlei
moeilijkheden aanleiding had gegeven, vertrok
hij in het laatst van 1587 voor goed, het land in
nog grcoter verwarring achterlatende dan die,
waarin hij het bij zijn komst had aangetroffen.
In Engeland gekomen legde hij zijn ambt van
gouverneur en kapitein-generaal neder, maar
zonder dat daarvan aan de Nederlandsche over
heid werd kennis gegeven. Zoo zagen de Staten-
Generaal zich in Februari 1588 genoopt de gene
rale regeering in eigen naam op te dragen aan
den Raad van State, met tijdelijke verlenging
van diens rechtens afgeloopen mandaat.
De Raad van State miste toen echter alle ge
zag. Hij beschikte niet over de geldmiddelen om
het slecht betaalde krijgsvolk te voldoen. Van
daar oproerigheid en muiterij in tal van plaat
sen, afgezien nog van het feit, dat de eveneens
gebrek lijdende Engelsche hulptroepen zich aan
de Nederlandsche autoriteiten weinig gelegen lie
ten liggen. Maar ook de Nederlandsche bevolking
zelve was tengevolge van Leicester's wanbeleid
'én de bemoeiingen van de tot diens aanhang be-
hoorende drijvers in een toestand van weerspan
nigheid tegen hare eigen regenten komen te ver-
keeren. Alom traden een hopelcoze verdeeldheid
en schromelijke verwarring aan den dag, die te
meer te duchten waren, nu Parma's diplomatie
en legermacht ons zeer ernstig bedreigden en in
de Spaansche havens de laatste hand werd ge
legd aan de uitrusting van de Armada, bestemd
om Engeland en de Nederlandsche gewesten
onder het Spaansche geweld te doen bukken.
Eerst toen met April de Staten-Generaal offi
cieel van het ontslag van Leicester kennis had
den gekregen, gevoelden zij zich vrij om tot her
stel van de openbare orde en regeling van de al-
gemeene landsregeering met doortastendheid op
te treden. Een van hun eerste besluiten gold teen
het vaststellen van de instructie voor den nieu
wen Raad van State.
Het voor dien Raad bestemde, op francijn ge-
sfchreven, exemplaar van deze instructie van 12
April 1588 is verloren geraakt, maar in het ar
chief der Staten-Generaal, op het algemeen
rijksarchief, is de minute nog voorhanden; zij
vertoont enkele kleine verbeteringen en aanvul
lingen van de hand van Van Oldenbamevelt.
Ook is neg -in het archief van den Raad van
State een officieel afschrift aanwezig, dat eenige
weken later door den griffier der Staten-Gene
raal in een vergadering van den Raad van State
werd aangeboden. Duidelijk blijkt, dat bij het
opstellen van deze instructie de vroegere in
structies, met name die van 1586, tot voorbeeld
hebben gediend. Maar er is meer dan een be
langrijk verschil.
De gedachte aan een landsheerlijk, eenhoofdig
gezag is thans losgelaten. De Staten-Generaal
hebben voorgoed de plaats van den landsheer in
genomen.
Zoowel uit de bepalingen zelve der instructie
als bij een vergelijking met die van vroegere
instructies blijkt de bezorgdheid van de Sta
ten, dat de Raad van State te groote macht
zal hebben.
auto, bestuurd door den heer K. uit Klarenbeek,
gegrepen en op slag gedood.
De vrouw wilde den weg oversteken, om bij
een groentenkar te komen. Doordat zij wat doof
was, heeft zij blijkbaar den auto niet bemerkt.
De heer K. staat bekend als een voorzichtig
autorijder.
Jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland, vice-
president van den Raad van State
De inperking kwam, naar het mij voorkomt
veeleer voort uit het streven van de Staten
zelf, zooveel mogelijk de macht in handen te
houden.
Met vrij groote zekerheid mag men aanne
men, dat het ook in de Staten-Generaal de
Hollandsche afgevaardigden zijn geweest, die er
het meest toe hebben bijgedragen, aan den Raad
van State het gezag te onthouden, dat dit col
lege behoefde om daadwerkelijk als centraal
regeeringslichaam op te treden.
April 1938 luidt niet alleen het einde in
van de gedachte aan een eenhoofdig bewind,
het is tevens het tijdstip waarop zij, die
altijd in de eerste plaats op de bres hadden
gestaan voor het nauwgezet eerbiedigen
van de privilegiën en rechten van steden
en gewesten, voorgoed het streven naar een
werkelijk centraal gezag hadden over
wonnen.
Men kan met recht zeggen, dat het
jaar 1588 beslissend is geweest voor
den regeeringsvorm der republiek. Het
is het jaar waarin de Raad van State
geacht kan worden zijn nationale
taak als orgaan van de onafhanke
lijke gewesten, waaruit ons tegenwoor
dig koninkrijk is voortgekomen, te heb
ben aangevangen.
Want al waren in de eerste maanden na
het vaststellen van de instructie van 12 April
nog slechts Gelderland, Holland en Zeeland
door onderscheidenlijk 1, 3 en 2 leden
in het college vertegenwoordigd, de Raad van
State was toch van den aanvang af aange
wezen als het lichaam, dat, onder toezicht
van de Staten-Generaal, de gemeene zaken van
alle Noord-Nederlandsche gewesten zou be
sturen.
Wanneer wij heden de vaststelling her
denken van de instructie van 1588, dan rer-
denken wij daarmede een nationale gebeur
tenis, die gedurende meer dan twee eeuwen
den regeeringsvorm van ons vaderland
heeft beheerscht. En al heeft het sterk
ontwikkeld stedelijk en gewestelijk particu
larisme niet gedoogd, dat in het staats
bestel der republiek de Raad van State
een zoo belangrijke plaats inname als aan
Prins Willem van Oranje voor oogen had
gestaan, dit neemt, niet weg, dat de Raad
zich als ministerie van oorlog en tot op
zekere hoogte ook minister van financiën
der unie en bestuursorgaan der generali
teitslanden bij voortduring van een gewich
tige taak heeft mogen kwijten.
Hij heeft het voorrecht gehad alle stari-
rouders en ook de meeste jongere Prinsen uit
het Huis van Oranje aan zijne vergaderingen
te zien deelnemen en geregeld met hen te mo
gen samenwerken in het belang van onze weer
macht.
Die uitzonderlijke band met het Huis van
Oranje is ook onder de gewijzigde omstandig
heden, waaronder ons college sedert 1814 werk
zaam is, nooit verslapt. De zeer gewaardeerde
aanwezigheid van H. K. H. Prinses Juliana
ook in deze vergadering is daarvan het tref
fend bewijs. En het is nog voor slechts enkele
dagen door H. M. de Koningin op zoo bij
zonder innemende wijze aan den dag gelegd
in de herdenking van de 'gebeurtenis van 1588.
Ik stel u voor, van die erkentelijkheid te doen
blijken door op heden aan Hare Majesteit,
onze hoogvereerde presidente, een telegram
van eerbiedige hulde te zenden.
Naar wij vernemen, zal de minister van
Justitie, Exc. mr. C. Goseling; Dinsdag 3 Mei
as., des avonds van 7.458 uur voor de korte
golf-microfoon, het woord voeren in verband
met den Nationalen Reclasseeringsdag.
Gelijk bekend is, bestaat er tusschen het
departement van Justitie en de Reclasseerings-
instellingen voortdurend contact en wordt ook
door het Departementshoofd de organisatie van
den Nationalen Reclasseeringsdag met belang
stelling gevolgd.
Maandagnacht om half 4 heeft de politie te
Apeldoorn op heeterdaad bij het plegen van
inbraak betrapt de twee gebroeders B„ te
Beekbergen, die de laatste paar maanden deze
omgeving door talrijke inbraken en diefstallen
onveilig hebben gemaakt. Zij verschaften zich
steeds toegang tot de huizen door het uitsnij
den van ruiten. Beiden zijn in het politiebureau
ingesloten.
Hoewel het onderzoek nog wel een paar da
gen zal duren, kan nu reeds worden aangeno
men, dat beide mannen aan meer dan vijftig
inbraken schuldig zijn, te Apeldoorn en tal van
andere plaatsen op de Veluwe gepleegd. Vaak
namen zij op één nacht vier vijf inbraken
voor hun rekening.
Beiden hebben volledig bekend.
Hedenmorgen omstreeks half twaalf is op den
Hoofdweg te Loenen gemeente Apeldoorn de on
geveer 60-jarige gehuwde mej. Hinrichs op den
rijweg voor haar woning door een passeerenden
Men seint ons uit Honoloeloe dat verscheidene
personen die pater Damiaan, den held van
Molokai persoonlijk hebben gekend door de ker
kelijke autoriteiten zijn opgeroepen om tijdens de
eerste zitting van deze kerkelijke rechtbank ge
tuigenverklaringen af te leggen.
Onder de getuigen die zijn opgeroepen bevinden
zich twee verpleegden uit de melaatschenkolonie
Kalaupapa: een hunner was de huisknecht van
pater Damiaan, terwijl de andere getuige een
vrouw is, die als kind van 10 jaar pater Damiaan
zeer goed heeft gekend. Verder zullen worden
gehoord een inlandsche religieuze, zuster Elisa
beth, die in Honoloeloe werd geboren en in 1881
voor het eerst naar de melaatschenkolonie kwam,
alsmede enkele familieleden van pater Damiaan.
CAIRO, 12 April. (Reuter.) Met de traditio-
neele pracht en praal heeft koning Faroek he
den de zitting van het parlement geopend.
In de door minister-president Mahmoed Pasja
voorgelezen troonrede wordt o.a. gezegd, dat de
besprekingen te Rome, waaraan de Egyptische
regeering deelneemt, indien zij eindigen in den
geest, welke hen thans kenmerkt, een der krach
tigste factoren van den vrede beloven te worden.
Ja. heusch, er
zijn automobilisten,
die hun wagen niet
afsluiten als ze hem
onbeheerd laten' staan I
Ideaal, zooietsvoor los-
loopende Jongens om zoo n
auto even te „leenen'" voor 'n
„vroolijken avond 1"
En wat erop volgtiPolitie...,
rechtbank.... II
Srengt hen niet in verleiding: sluit uw
auto af II
Een Javaansche kippenkoopman heeft op den
pasar van Pasoeroean amok gemaakt met het
gevolg, dat de pasarmantri Warto werd dood
gestoken, de marktmeester Sumanpouw en de
adjunct-marktmeester Franquemont beiden
licht werden gewond.
Aan het relaas, dat de „Ind. Crt." van dit
drama gaf, ontleenen wij het volgende:
Een Javaansche kippenkoompan uit Grati
werd door den mantri van den pasar gemaand
om zijn entrëe, de somma van. 3 cent, te be
talen.
De koopman voelde hiervoor echter weinig,
waarop de hulp werd ingeroepen van den adj.-
marktmeester Franquemont, die eveneens tever
geefs trachtte het geld los te krijgen.
Daarop kwam de marktmeester Sumanpouw.
die tegen de menschen zeide: „Ga maar weg, ik
zal dat zaakje wel opknappen."
De koopman vertelde toen, dat hfj geen geld
had, om de entree te betalen, waarop de heer
Sumanpouw zijn portemonnaie uit den zak
haalde met de bedoeling, den man de 3 centen
voor te schieten.
Op het zeifde oogenblik trok de koopman ech
ter zijn kris en stak twee maal naar den markt
meester, die licht gewond werd.
De heer Sumanpouw gaf den aanvaller een
trap, waarop deze wegliep en op de twee andere
marktambtenaren afging.
Hij stak den mantriWarto dwars door het
hart, zoodat dezé op de plaats dóód neerviel. De
heer Franquemont, die te hulp wilde schieten,
liep een paar steken op en werd hevig bloedend
naar het ziekenhuis vervoerd.
Hij maakt het thans naar omstandigheden
goed. De dader werd door politieagenten over
meesterd en op het politiebureau achter slot en
grendel gezet.
De moordenaar heeft reeds meermalen aanlei
ding gegeven tot moeilijkheden; zijn geestver
mogens schijnen lichtelijk gestoord te zijn. Dit
blijkt o.m. uit hetgeen zich in 1936 bij 's Lands
kas heeft afgespeeld. Op zekeren dag kwam hij
daar binnen wandelen om zijn honorarium ad
200, dat hij als zanger bij de Nirom verdiend
zou hebben, te innen. Hij werd daarop naar
„Forrong" gebracht, doch na 6 maanden verple
ging weer vrijgelaten.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiuiii
Onze weerkundige medewerker schrijft:
Het weer, dat sedert het midden van de
maand Februari van een heel bijzonderen aard
is geweest, die afwijkt van het verloop in verre
weg de meeste jaren, blijft dit karakter voor-
loopig behouden. We hebben hierop reeds her
haaldelijk gewezen. Het weer der laatste dagen
was bovendien al heel merkwaardig. Het gaat
hierbij niet enkel om het feit, dat het koud is
geweest omdat guur weer in dezen tijd van het
jaar iets heel gewoons is. Maar wanneer wij
de oorzaken hiervan nagaan en daarbij den
weerstoestand over het geheele gebied van
Europa en de wijde omgeving nagaan, dan zien
wij pas goed hoe buitengewoon de weerstoestand
is. In het laatste gedeelte der vorige week werd
het grootste gedeelte van Europa overstroomd
door zeer koude lucht. Een luchtstroom van
meer dan 1500 k.m. breedte, die een snelheid
had van' ten minste 40 k.m. per uur, en die uit
het Noordpoolgebied afkomstig was, stortte ge
weldige massa's koude lucht over ons wereld
deel uit en het is dus geen wonder, dat de
temperatuur sterk gedaald is. Deze koude lucht-
massa heeft over de Westelijke helft van Europa
een groot gebied van hoogen druk opgebouwd.
In ons land steeg hierdoor Zondag de barometer
tot boven 780 mm, een hoogte, die maar zelden
bereikt wordt.
In de heldere nachten en bij de groote droogte
der koude lucht daalde de thermometer tegen
den ochtend tot een paar graden beneden het
vriespunt. Op den grond, waar de temperatuur
in heldere nachten altijd lager is dan op een
paar meter hoogte, daalde de thermometer tot
5 graden C onder nul, d.w.z. er kwamen scherpe
nachtvorsten voor, die wellicht hier en daar
schade hebben aangericht onder het jonge ge
was. Zondagmorgen vroeg kon men buiten wit
bevroren velden waarnemen. Overdag stond er
een scherpe N.-wind, maar het weer was prach
tig.
Na het licht-buiige weer is opnieuw groote
droogte ingetreden.
Deze nieuwe algemeene weerstoestand is
voorloopig stabiel maar zal meer bewolking
brengen, die echter geen aanleiding geeft
tot regen. In verband met het jaargetijde is
deze weerstoestand abnormaal.
(Nadruk verboden).
Naar bekend is het organisatiecomité der
wereldkampioenschappen voetbal tijdens het
jongste weekende te Parijs bijeengekomen, op
welke vergadering verschillende aangelegenhe
den, betrekking hebbende op voorwedstrijden
en eindtournooi, behandeld werden. Men her
innert zich, dat Suriname onverwacht niet
meer aan de voorwedstrijden der Centraal-
Amerikaansche groep waarvan de winnaar
in de achtste finale te Lyon op 5 Juni tegen
Roemenië moet uitkomen zou deelnemen en,
dat er slechts een toumooi tusschen Cuba,
Salvador en Oosta Rica zou worden gehouden.
De oorzaak van dit plotselinge uitvallen van
Suriname was niet bekend en het lid van het
organisatiecomité, de heer K.J. J. Lotsy .heeft
te Parijs tevergeefs om nadere inlichtingen ge
vraagd.
Naar wij vernemen zijn thans nieuwe
moeilijkheden ontstaan ten gevolge van het
feit, dat Suriname telegrafisch geprotes
teerd heeft tegen de te Parijs genomen
beslissing, waarbij Suriname van de voor-
wedstrijden moest worden uitgesloten, om
dat men van dit land geen bericht had
ontvangen.
De heer Lotsy heeft n.l. uit Paramaribo een
HILVERSUM I, 1875 en 415.5 M.
NCRV-Uitzending
6.307.00 Onderwijsfonds voor de
Scheepvaart
8.00 Schriftlezing, meditatie, gew. muz.
8.30 Gramofoonmuziek.
9.30 Gelukwenschen.
9.45 Gramofoonmuziek.
10.30 Morgendienst.
11.00 Gramofoonmuziek.
11.15 Ensemble v. d. Horst.
12.00 Berichten.
12.15 Gramofoonmuziek.
12.30 Ensemble v. d. Horst.
1.30 Gramofoonmuziek.
2.00 Vioolvoordracht met piano.
3.00 Christ, lectuur.
3.20 Gramofoonmuziek.
4.00 Zang met piano.
4.45 Gelukwenschen.
5.45 Gramofoonmuziek.
6.00 Land- en tuinbouwpraatje.
6.30 Taalles en Causerie over het Blnnen-
aanvaringsreglement.
7.00 Berichten.
7.15 Boekbespreking.
7.45 Reportage.
8.00 Berichten ANP, SOS-berlchten.
8.15 Gramofoonmuziek.
8.30 Kon. Christ. Oratoriumver. Amster
dam, Utr. Sted. Orkest en solisten.
10.30 Berichten ANP.
10.35 Dampraatje.
10.50 Gramofoonmuziek. Ca. 11.5012.00
Schriftlezing.
HILVERSUM II, 301.5 M.
VARA-Uttzenc'ing
8.00—10.00; 10.20—7.30; 8.00—12.00
8.00 Gramofoonmuziek.
9.30 Keukenpraatje.
10.20 Voor Arbeiders in Continubedrijven.
12.00 Gramofoonmuziek.
12.45—1.45 VARA-Orkest.
2.00 Knipcursus.
5.30 Gramofoonmuziek.
6.05 Orgelspel.
6.30 Gramofoonmuziek.
7.10 Zang.
8.00 Herhaling SOS-berichten ANP en
VARA-Varia.
8.15 Radiotooneel.
9.30 Noviteiten-Orkest.
10.00 Berichten ANP.
10.20 Zang en piano.
11.00 Esmeralda-Septet,.
11.3012.00 Gramofoonmuziek.
DROITWICH, 1500 M.
10.20 Orgelspel.
11.05 Gramofoonmuziek.
11.35 BBC-Midland-Orkest.
12.35 Gramofoonmuziek.
1.05 Schotsch Studio-Orkest.
1.35 BBC-Zangers.
2.05 Gramofoonmuziek.
2.40 Populair concert.
4.20 Gramofoonmuziek.
4.40 Billy Cotton's Band.
5.20 Berichten.
5.40 Landbouwpraatje.
6.00 Cabaretprogramma.
6.50 Charles Ernesco's kwintet.
7.35 Variété-programma.
8.20 Berichten.
8.40 Pianoduetten.
9.20 Kutcher-Striikkwartet.
10.20 Joe Loss' Band.
10.5011.20 Jazzmuziek.
RADIO-PARIS, 1648 M.
9.10 Gramofoonmuziek.
11.35 Orkest Garc'e Républicaine.
12.50 Zang.
2.05 Clavecymbelvoordracht.
2.20 en 3.20 Zang.
3.35 Vioolvoordracht.
4.20 Cantrelle-Orkest.
5.20 Cellovoordracht.
5.35 Zang.
7.50 Cellovoordracht.
8.20 Gevarieerd programma.
9.5010.05 Gramofoonmuziek.
KEULEN, 456 M.
11.20 Orkest van Trampersoneel.
12.35 en 1.30 Rhein. Landesorkest.
3.50 Gramofoonmuziek.
5.50 Kamermuziek.
6.3012.20 Concert.
BRUSSEL, 322 en 484 M.
323 M.
11.20 Gramofoonmuziek.
11.50 Omroepsalonorkest.
12.30 Omroepdansorkest.
12.501.20 Gramofoonmuziek.
4.20 Omroepsalonorkest.
5.50 Cellovoordracht.
6.20 Zang.
7.20 Kapel Reg. Grenadiers m. m. v. sol.
9.5010.20 Omroepdansorkest.
484 M.
11.20 Gramofoonmuziek.
12.501.20 Gramofoonmuziek.
11.50 en 12.30 Ludo Langlois' orkest.
4.20 Fud Candrix' orkest.
4.55 Gitaarsoli.
5.30 Zang en piano.
6.35 Gramofoonmuziek.
7.20 Omroeporkest en solisten.
9.30 en 9.4510.20 Gramofoonmuziek.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
6.30 Herbert Fröhlich's orkest.
7.35 Gramofoonmuziek.
8.20 Uit Rome: „Turand'ot", opera.
10.50 Berichten.
11.0511.20 Gramofoonmuziek.
telegram ontvangen van den Surinaamschen
voetbalbond, waarin in de eerste plaats ge
constateerd wordt, dat deze bond vandaag on
officieel vernomen heeft, dat Suriname van
de voorwedstrijden der Centraal Amerikaan-
sche groep is uitgesloten. Verder wordt den
heer Lotsy verzocht bij de F.I.F.A. ten krach
tigste te protesteeren tegen deze beslissing,
daar de Surinaamsche Voetbal Bond met den
F.I.F.A.-vertegenwoordiger, den heer Campbell,
afgesproken had, dat men wel zou deelnemen.
De heer Lotsy heeft zich onmiddellijk met
het F.I.F.A.-secretariaat te Zürich en met het
organisatiecomité te Parijs in verbinding ge
steld met het verzoek Suriname alsnog in de
gelegenheid te stellen aan het voortournooi
deel te nemen. Dr. Schricker, de F.I.F.A.-secre-
taris heeft zich telegrafisch tot den heer Camp
bell gewend met het verzoek om inlichtingen
over deze zonderlinge aangelegenheid. Al het
mogelijke zal worden gedaan om dit nieuwe
probleem op te lossen. De mogelijkheid is lang
niet uitgesloten, dat de vier genoemde Cen
traal Amerikaansche landen het voortournooi
tenslotte hebben georganiseerd buiten Suri
name om.
1 cbJscbcpcRcbmcbcpcbAcbcb^djJjcfecbcpcBcbqic^cbcbcjDcócbcbcfeiicncpcbcbcncbcticfccbcbcpcnAcbcbcbJiiitcbcfccpcbcfccbcbctKfccbffecti
In het bericht, waarin de besluiten van het
organisatiecomité voor de wereldkampioen
schappen, hetwelk dezer dagen te Parijs bijeen
kwam, stonden vermeld, is medegedeeld, dat de
ontmoeting tusschen Nederlandsch-Indië en de
Vereenigde Staten op Hemelvaartsdag te Rot
terdam zou worden gespeeld. Dit is natuurlijk
onjuist: de wedstrijd vindt op Zondag 29 Mei
in het Feijenoordstadion te Rotterdam plaats.
BROEK OP LANGENDIJK, 12 April Lan-
gendijker Groenten veiling 41.000 kilo roode
kool f 5.30—7.10, 120.000 kilo gele kool f 2.30—
3.90, 67.000 kilo Deensche witte kool f 2.803.80,
1150 kilo Savoye kool f 2.80—3.80, 1300 kilo bie
ten f 2—3.30, 650 kilo aardappelen f 1.902,
eigenheimers f 3.40, 100 kilo rammenas f 30.
BODEGRAVEN, 12 April. Aangevoerd 108
partijen Goudsche kaas, 8860 stuks. Prijs met
R.M., le soort 22—23, 2e soort 19—21. Handel
matig.
BOVENKARSPEL, 11 April. „De Tuinbouw"
15 baal aardappelen: Blauwe 1.301.85, Eigenh.
1.25 per baal. 1000 kg. Roode kool 4.306.50, 2650
kg. Deensche kool 1.502.10 per 100 kg. Poot-
aardappelen 1029 cent per bak. Aanvoer 300
BEVERWIJK, 11 April. Vereen. Veilingen Ken-
nemerland en Vrije Veiling. Spinazie 2032 et.
per kist. Sla 1.705 per 100 stuks. Andijvie 10
12 cent per kist. Rabarber 68, Raapstelen 1.5,
Radijs 34.5, Peterselie 12, Selderie 12 cent
per bos. Prei 34.5, Aardappelen 33.5, Witlof
46, Wortelen 22.5 cent per kg. Knollen 24,
Bloemkool 1618 cent per stuk. Gele kool 24,
Roode kool 36 cent per kg.
BLOKKER, 11 April. „Op Hoop van Zegen"
Andijvie 8.00^9, Postelein 13.00—14, Rabarber
4.50—4.90, Spinazie 7.30—7.70. Sla 2.70—2.90,
Witlof 6.10—7.90, Bevelanders 3.20, Br. Seedling
17.0020, Goudreinet 9.8026.30, Pr. V. Engeland
8.3023.10, Winterjannen 8.3013.90.
GRONINGEN, 12 April. Veemarkt. Kalf- en
Melkkoeien le srt. 290310, 2e srt. 260280, 3e
srt. 180220. Kalfvaarzen 140280, 180240.
Vare koeien 170190, 130—160. Vaarzen 160-
190, 110—130. Stieren 58—59, 54—56 ct. p. kg.
Kalveren en Pinken 90130. Slachtvee 6566,
57—58, 39—40 ct. Vette kalveren 72—76, 64—68
ct. p. kg. Wëldeschapéïi 1'8—24. Véttè Lammeren
1721. Vette schapen 2832, 2024. Biggen 12
20, 2.250 de week. Vette varkens 5152, 44—46
ct. Zouters 4849.
Aanvoer: Runderen 1451, Kalveren 1418, Scha
pen 274, Lammeren 39, Varkens 512, Biggen 143
Paarden 36.
Overzicht: Het kalf- en melkvee werd vrijwel
prijshoudend verhandeld; alleen door de hooge
prijzen en vraagprijzen eindigde de markt minder
vlug; voor het slachtvee bleven mede de prijzen
onveranderd. Stieren bij geringen aanvoer, prijzen
ruim zoo hoog. Vette kalveren handel iets vlug
ger met iets hoogere prijzen; de nuchtere kalveren
welke goed waren te plaatsen, werden verhan
deld van 4.7.50; in wolvee verliep de handel
in alle soorten bij geringen aanvoer lusteloos. De
zesweeksche lammeren waren bij geringen aan
voer met moeite te plaatsen; wegens den kleinen
aanvoer heden nog geen noteeering. Voor de
vette varkens en zouters liepen de prijzen bij
minder vluggen handel iets terug. Voor biggen
bleven c'e prijzen onveranderd.
LEIDEN, 12 April. Veemarkt. Aanvoer 159
varkens 5455 cent. Handel sleepend.
NOORD-SCHARWOUDE, 12 April 500
kilo aardappelen: bevelanders f 2.30; 500 kilo
uien: drielingen f 10.70, uien f 11.80, grove
uien f 11.60; 3500 kilo peen f 3.603.80, kleine
peen f 0.801.40, 44.900 kilo roode kool f 6.20
7.30; 105.300 kilo D. Witte kool f 2.80—4.30,,
76.300 kilo gele kool f 2.203.80, 500 kilo taaie
gele kool f 5.20, 400 kilo witlof f 4.506.20.
PURMEREND, 12 April Boter 925 kilo;
melkboter f 1.28—1.34, weiboter f 1.261.29.
Runderen, totaal 1106 stuks: vette koeien 225
f0.640.72 per kilo stug; gelde- en melk
koeien 837 f 130310 per stuk, matig; stieren
44 f 0.540.60 per kilo, matig; paarden 14 f 80
185 per stuk, stug; vette kalveren 22 f 0.300.60
per kilo, matig; nuchtere kalveren voor de
slacht en voor de fok 1096, voor de slacht f 6
12 per stuk, vlug; voor de fok f 1118 per
stuk, vlug; vette varkens 164 f 0.520.57 per
kilo, vlug; magere varkens 23 f 2843. per stuk,
matig; biggen 356 f 1628 per stuk, matig;
schapen 869 f 1734 per stuk, matig; bokken 64,
f 313 per stuk.
Kipeieren f 2.903.20 per 100 stuks, eend
eieren f 2.20 per 100 stuks, kievitseieren 650
1517 ct. per stuk.
ROTTERDAM, 12 April. Veemarkt. Totaal
aanvoer 5233. Paarden 134; Veulen 1; Magere
runderen 1612; Vette runderen 850; id. kalve
ren 73; Graskalveren 126; Nuchtere kalveren
2067; Schapen en lammeren 252; Varkens 3;
Big 1; Bokken en geiten 114.
Prijzen per Kg.: Vette koeien 76, 68 50—54 ct.;
Vette ossen 70, 66, 5456 ct.; Stieren 64, 58, 54
ct.; Vette kalveren 115, 100, 6575 ct.; Schapen
504540 ct.; Nuchtere kalveren 40, 35, 30 ct.;
Veulens 60, 52, 44 ct.
Prijzen per stuk: Schapen ƒ28—2420; Zuig-
lammeren 161410; Nuchtere slachtkalve-
ren 976; id. fokkalveren ƒ25—22—18;
Slachtpaftrden ƒ250195140; Werkpaarden
380—330—200; Hitten 250—200—100; Stieren
335—275—200; Kalf koeien 320—280—25;
Melkkoeien ƒ325285205; Varekoeien 215—
180—150; Vaarzen 225—170—120; Pinken ƒ185
150lift; Graskalveren 1208050; Bokken
en geiten ƒ12—8—4.
Overzicht: Vette koeien en ossen aanvoer iets
ruimer, handel tamelijk, prijzen als gisteren
prima koe 80, prima os 74; Stieren aanvoer
ruim, handel flauw, prijzen iets lager; Vette
kalveren aanvoer iets grooter, handel kalm,
prijzen als vorige week, prima 1.25; Schapen
en lammeren aanvoer gelijk vorige week, ham
del traag, prijzen onveranderd; Zuiglammeren
aanvoer tamelijk, handel goed, prijzen als giste
ren; Nuchtere slacht- fokkalveren aanvoer rui
mer, handel tamelijk, prijzen iets stijver; Paar
den aanvoer iets kleiner, handel lui, prijzen
beste slachtpaarden iets duurder betaald overi
gens onveranderd; Kalf- en melkkoeien aan
voer gelijk vorige week, handel redelijk, prijzen
iets hooger; Varekoeien aanvoer flink, handel
matig, prijzen prijshoudend; vaarzen en pinken
aanvoer iets ruimer, handel stil, prijzen als vo
rige week; Graskalveren aanvoer gelijk vorige
week, handel matig, prijzen prijshoudend; Bok
ken en geiten aanvoer ruimer, handel tamelijk,
prijzen onveranderd.
Er was op de markt een af deeling voor t-.b.c.-
yrij rundvee.
De „Assam Thee-onderneming Soemadra"
is voornemens over 1937 een dividend uit te
keeren van 6 pCt. tegen 3 pCt. het vorig
jaar.
De Cultuur Mij. „Tjimonteh" keert over
1937 een dividend uit van 27 pCt. tegen 15
pCt. het vorig jaar. Een interim-dividend
van 10 pCt. is reeds uitgekeerd.
De Cultuur Mij. „Tjimonteh keert over
1937 een dividend uit van 14 pCt. tegen 6
pCt. het vorig jaar.
De Vereenigde Blïkf abrieken zijn voorne
mens over het jaar 1937 een onveranderd
dividend uit te keeren van 10 pCt.
De Nivas verkocht 430
suiker voor consumptie.
ton superieure
De „Javabode" meldt, dat de Bataaf sche
Petroleum Mij. dezer dagen zal beginnen
met een boring op het land Tjitjaoe van
Michiels Arnold Landen. Emplacementen
voor deze boring zijn reeds gebouwd.
De Rottèrdamsche Droogdok Mij. boekte
in 1937 'n winst van f 995.000 tegen 275.000
in 1936 én keert een dividend uit van 10
pCt. tegen 5 pCt. De sterk verbeterde be
drijfsresultaten en de liquiditeitspositie
stelden in staat, diverse inrichtingen in
overeenstemming te brengen met alle
eischen. De machinefabriek werd uitge
breid. Belangrijke afschrijvingen werden
toegepast.
De eerste Nederl. Verzekering Mij. keert
over 1937 een dividend uit van 25 pCt. tegen
30 pCt. het vorig jaar.
De Koninkl. Nederl. Spoorboot Mij. heeft
2064 Amortisatiebewijzen met f 50 per stuk
uitgeloot.
Op de beurs te Parijs neemt men aan,
dat het nieuwe Fransche Kabinet voor de
zelfde moeilijkheden komt te staan als het
vorige, maar acht men zijn houding voor
de beurs en de zakenwereld geruststellend-
Men acht op financieel gebied de combina
tie ChautempsMarchandeau een lib$re
politiek. Het feit, dat de regeering weder
een verhooging met fr. 5 milliard van het
voorschot bij de Banque de France zal aan
vragen, acht men het begin van een nieuwe
inflatie, hetgeen zijn invloed op het betaal
middel zal doen gelden.
De Chemin de Fer de Paris a Orleans is
voornemens over 1937 een bruto-dividend
uit te keeren van fr. 64 tegen fr. 66.60 per
aandeel het vorig jaar en een dividend van
fr 49 tegen fr. 51.60 per winstbewijs.
De goudprijs te Londen daalde met 1 d-
tot 140/Vz274.000 werd aan goud om
gezet.
De Union Minière du Haut Katange boek
te in 1937 een netto-winst van fr. 406.55
mïllioen en keert een dividend uit van
fr. 100 bruto. De leeningen in Engelsche
ponden en Nederlandsche guldens werden
afgelost.
-jijtfc*--':"".*"- "'J
De Amerikaansche Senaat nam de wet
aan welke, voor 5 milliard belastingen
vaststelt voor 1939. Volgens deze wet zal de
belasting op de niet verdeelde winsten wor
den opgeheven en zal een belasting van 15
pCtop de winsten worden geheven op
mijen boven 25.000. Voorts zal een belas
ting worden geheven van 15 pCt. op kapi
taalwinsten. Ten slotte zal de belasting voor
schotkist-emissies worden opgeheven.
In zijn boodschap aan het Congres heeft
president Roosevelt zijn steunplan voor de
Spoorwegen kenbaar gemaakt. Het plan
omvat het volgende: een regeeringsleeninQ
van 300 mïllioen voor aankoop van ma
teriaal en verlichting van de eischen der
Reconstruction Finance Corporation voor
het verstrekken van leeningen. Voorts de
oprichting van een federalen trdnsportraad
voor tioee jaar, welke verspilling moet voor
komen en coördinatie moet bevorderen. Al
le executieve functies, inzake het transport
wezen moeten ressorteeren onder één fede
raal departement en alle gerechtelijke en
wettelijke quaesties betreffende het vervoeg
moeten door een onafhankelijke commissie
worden behandeld. Roosevelt gaf andermaal
zijn afkeer te kennen van regeeringssubsi-
dies en overheidsexploitatie van de Spoor-
v:egen.
De Refico zal, blijkens Roosevelts bood
schap gedurende een jaar aan de spoorwe
gen credieten mogen verschaffen, zonder
dat hiertoe speciale vergunning noodig is
van de Interstate Commerce Commission-
De voorzitter van de Security and Exchan
ge Commission noemde het rapport onvol
doende, niet concreet gesteld en niet Q0'
eigend om de huidige crisis op te lossen.
De uitgaven der Amerikaansche Sporen
bedroegen in 1937 966.83 mïllioen, hetgeen
162.96 millioen of 20.3 pCt. meer is aan W
1936. Zij waren grooter dan in eenig jaa
sedert 1930.
De New York Central boekte in Februari
j.l. een verlies van 4.39 mïllioen tegen een
winst van 1.02 mïllioen in Februari 1937-
In de eerste twee maanden een verlies van
7.29 millioen tegen een verlies van 1-W
in de overeenkomstige periode van het bo
na jaar.
Roosevelt moet voornemens zijn, in de
eerst volgende maanden 5 milliard uit tv
geven tot bestrijding van de economische
depressie.
De staalproductie in Amerika wordt voo^
deze week op 32.7 pCt. der capaciteit 9e'_
raamd tegen 32.6 pCt. de vorige week e*.
90.3 pCt. in dezelfde periode van het vont
jaar.
De Federal Reserve Board deelt mede, dat
de omzetten van de Amerikaansche waren
huizen in Maart 14 pCt. lager waren dan
in Maart 1937. In het eerste kwartaal 9 pU*:
lager dan in het eerste kwartaal van he*
vorig jaar.
De staalschroot-prijs in Amerika
met dollarcent tot 8Y* dollarcent per
De Standard Oil of California behaald^
in 1937 een winst van 3.15 per aanaef
tegen 1.78 per aandeel in 1936.
Het Pond Sterling bewoog zich heden
ochtend te Amsterdam op 8.95%—8.96Y.
sl 8.96yB); de Dollar op 1.80—1.80% (v. SK
1.80 7/16); de Frank op 5.56—5.59 (vorig
5.59%); de Belga op 30.35—30.40 (vorig
30.39%) en de Zwitsersche Frank op 41.40
41.45 (vorig slot 41.39%).
