Q
r/
l
'ft
ï,VVv
M
De laatste blad
zijde
Pathologische
reflexen
HET VREEMDE PAASCH-EI
De Duitsche Hens „Dat was niet de bedoeling F'
TWEE KINDEREN ONDER
ZAND BEDOL VEN
ZONDAG 17 APRIL 1938
VAN WEEK TOT WEEK
N
V
Onder stilstaanden auto
gekropen
Tweejarig meisje overreden en op
slag gedood
SNELLER INTERNATIONAAL
VERKEER
Douaneformaliteiten in den trein
VROUW VERDRONKEN
DAT ZEGT GENOEG!
NfcWfc'S KRACV-iT VOé12
Intern. Luchtvaart
conferentie
Van 2328 Mei a.s. in Den Haag,
op uitnoodiging der Neder-
landsche regeering
ROOMSCHE REIS-REÜNIE
ZANGHULDE IN DE
RESIDENTIE
Bij de doopplechtigheid van
Prinses Beatrix
GEEN ULTIMATUM TE DELFT
Loonactie bij F. W. Braat
beëindigd
GRAF VAN J. Pz. COEN
De plaats kan met vrij groote
zekerheid worden bepaald
Reddingspogingen kwamen helaas
te laat
WAPENARSENAAL ONDER
WATER
Nieuwe voorraad te Den Haag
opgebaggerd
BEDRIJFSCOMMISSIE VOOR
HET BANKWEZEN
Contact met de organisaties
LUCHTBESCHERMING
Drie richting aangevende
brochures
HARING NAAR RUSLAND
Nadat de evangelisten den dood en de
graflegging van hun Goddelijken Mees--
ter hebben verhaald, worden zij buiten-
Bewoon sober met verdere mededeelingen. Bij
allen volgt nog een kort hoofdstuk, slechts bij
Sint Jan volgen er twee. Men zou verwachten,
dac deze slothoofdstukken van het levensverhaal
öe« Verlossers echte apotheosen waren. Ze zijn
öat niet. Het zijn uiterst nuchtere hoofdstukken,
d'6 met weinige woorden de feiten vertellen.
Merkwaardig genoeg wordt het eigenlijke feit
Van de Verrijzenis niet verteld. Alle vier de
evangelisten gaan op precies dezelfde wijze te
^erk. Zij vermelden de graflegging en berieh-
teR> dat wachters werden aangesteld bij het
Btaf. Vervolgens vermelden zij, hoe het graf
ledig werd gevonden. Wat hiertusschen ligt,
Vordt door geen van vieren beschreven. Wij krij
gen het slechts medegedeeld bij monde van den
ehgel, die den steen afwentelde: „Vreest niet,
Vant ik weet, dat gij Jezus zoekt, den gekrui
mde. Hij is niet hier, want Hij is verrezen,
*°°als Hij gezegd heeft. Komt en ziet de plaats
Vaar Hij was nedergelegd. Gaat nu aanstonds
heen en zegt aan Zijn leerlingen: Hij is verre
ed van de dooden. Hij zal u voorgaan naar
^aliiea; daar zult gij Hem zien. Dit kwam ik u
h°°dschappen".
Gan vernemen wij, hoe de vrouwen haastig
beengingen, vervuld van schrik, maar ook van
ër°ote blijdschap. Ze gaan de tijding brengen
*ah de leerlingen.
Achtereenvolgens vertellen nu de evangelisten
v«rschillende verschijningen van Jesus: aan
Maria Magdalena, aan de heilige vrouwen, aan
Emmaüsgangers, aan de vergaderde aposte-
'ed, aan den ongeloovigen Thomas, die zijn vin-
mag leggen in de wonde, tenslotte aan den
°®Ver van het meer, waar Petrus de gelegenheid
bttjgt, zijn drievuldige verloochening goed te
^aken door de drievuldige geloofsbelijdenis'
"Heer, Gij -««eet, dat ik U liefheb".
Sint Lucas zegt, dat de apostelen eerst na
beze verschijningen een verhelderd inzicht ver
dierven, zoodat ze de Schriften konden ver
staan. Tot dusver hadden zij geleefd bij de fei-
kh. Voorzeker, het waren wonderbare feiten,
het waren onbegrijpelijke feiten, het waren fei-
die een zekere overgave van het eigen per-
So°niijk vooroordeel eischten. Doch bij het zien
Vah deze feiten was het niet moeilijk, zijn volle
^''trouwen te schenken aan Jesus. Slechts één
Vah de twaalf, de verrader, kon op den duur
wantrouwen en zijn achterdocht niet over
winnen. De anderen aanvaardden de werkelijk
heid, die in hun leven gekomen was, omdat zij
Sagen met hun oogen en hoorden met hun ooren.
"Mi getuigen wat wij zelf gezien hebben" --
^Bt Sint Jan.
smadelijke dood van Jezus had uiteraard
b'ePen indruk op hen gemaakt, doch de wonder
bare Leeraar, dien zij gedurende drie jaren ver-
6eaelden, had Zelf tot in kleinigheden dezen
b°od voorspeld, zoodat zij ook hierin de bevesti
ging zagen Zijner herhaaldelijk bewezen won
dermacht. Echter, nu was hij aan het kruis ge
storven Zijn lichaam was in het graf gelegd.
volgenden dag leefden zij voor het eerst
«en wereld zonder Jezus.
Aan zulk een wereld waren de leerlingen niet
'beer gewend. Wie Hij ook was, zijn afwezigheid
haakte het leven somber en de ziel kleinmoe-
.Toen voltrok zich het wonder van Paschen.
Heer verrees en vertoonde Zich aan de leer
den. Na getuigen te zijn geweest van de fei-
b, waren zij voor een korte stonde overgele
gd aan hun eigen idee. Hiermede kwamen zij
biet ver. Zij konden zichzelf nauwelijks eenige
j^klaring geven van het vele, dat zij in de
patste drie jaren beleefden. En ziet, daar blijkt
e Wjze Leeraar, de trouwe Meester, de wonder
de Vriend plotseling teruggekomen op aarde,
bij
v<*>:
is Weer in hun midden. Hij had ook dit
'rspeld: dat hij verrijzen zou. „Breekt den
t) "apel Gods af" had Hij gezegd „en in drie
Ben bouw Ik hem weer op". De drie dagen
dar(
'en voorbij en voor hen stond Hij, lichamelijk
'gehwoordig. Het lichaam is immers de tempei
0ds! Nu begrepen zij. Hun oogen gingen op
*1
0,
°°r de spreekwijze van de Schriften, die een
bdere taal is dan de spraak van de feiten en
'e toch de taal is van de werkelijkheid, door
6 feiten bevestigd.
v die tot dusver alleen gezien hadden, met
.pondering en met vertrouwen, begonnen nu
Belooven in den vollen zin van het woord.
Verrijzenis werd voor hen de grondslag van
onomstootelijke geloof. Namens hen allen
gt het heel duidelijk de laatst gekomene van
'lis
but
°0k
apostelen, de heilige Paulus: „Indien Chris-
hiet is verrezen, dan is uw geloof zonder
en dan zijt gij nog in de zonden; dan zijn
bij verloren gegaan, die in Christus ontslie-
Zoo wij alleen voor dit leven onze hoop
ly -en op Christus, dan zijn wij de meest be
zienswaardige van alle menschen."
^«tzelfde bevestigt Jezus, als Hij spreekt tot
°bias, ook Didymus genaamd: „Gelooft ge,
^at ge Mij hebt gezien? Zalig, die niet zien
toch gelooven."
Verrijzenis is het groote feit van het leven
qj1 Jezus en toch: dit groote feit wordt door
evangelisten niet beschreven. Zij getuigen
U cAts wat zij gezien hebben. Welnu: de Ver-
bbeni.
'bis hebben zij niet gezien. Zij verhalen die
b ook niet. Prof. Lagrange vestigt hierop de
"dacht. Hij schrijft:
^"Geen der Evangelisten heeft ook maar met
Woord de Verrijzenis verhaald. Een groot
^stenaar, Frangois Rude, vervaardigde een
dat Napoleon voorstelt, terwijl hi) zich
zijn rustplaats in het graf om te
$>v %aken tot de glorie der onsterfelijkheid. De
bgelisten hebben niet gepoogd ons te be-
lj b'jven, hoe dat lijkkleurige en vermorzelde
t,nabm van vreugde opsprong, toen het weer
tje 'even gewekt werd door den terugkeer van
Cv/1, noch hoe het lichaam, hetwelk den Zoon
by s tot het ondergaan van zooveel lijden had
bj "'°Pgen, hervormd werd in heerlijkheid en
^bkzaligheid, daar de Vader in Zijn Eeuwig
titaan sprak: „Mijn Zoon zijt Gij, heden heb
v°ortgebracht", noch ook, hoe Jezus Chris
tin Vader bedankte, omdat Hij Hem den vol
keren tot erfdeel had gegeven. Dit zijn allemaai
dingen, die men niet kan zeggen en die verbor
gen blijven in Gods geheimenissen. Ook deze
bescheidenheid is een krachtig bewijs voor de
waarachtigheid van hun getuigenis. Zij getui
gen, wat men op aarde had kunnen waarne
men: eerstens dat het graf ledig was, en ver
volgens, dat Christus nog steeds leefde."
Zoo is de laatste bladzijde der evangeliën als
het Ware een proef op den geheelen inhoud. Er
staat niets, wat de schrijvers niet kunnen ver
antwoorden met dezelfde zekerheid als waar
mede de getuige voor de rechtbank onder eede
verklaren kan: Ik getuig wat ik gezien neb.
Voor de rechtbank der wereldgeschiedenis
hebben zij hun betrouwbaarheid kenbaar ge
maakt door hun soberheid. Zij hebben zich be
paald tot de weergave van de waargenomen
feiten, hoewel hun oogen waren geopend en
hoewel zij wisten dat de feiten alleen niet vol
doende zijn, maar dat het aankomt op den zin
van de feiten. „Zalig hij, die niet gezien heeft
en toch geloofd". Zij hebben deze woorden met
eigen ooren opgevangen. Zij hebben deze woor
den zelfs opgeteekend. Zij zijn van de waarheid
dezer Woorden diep overtuigd geweest. Maar
toen het er op aankwam, te getuigen, hebben
zij zich nochtans strikt gehouden aan hetgeen
zij wel hadden gezien. Hun was het inzient
verhelderd en ze maakten onderscheid tusschen
de waarneembare werkelijkheden en den zin
van alle dingen.
Zoo is de laatste bladzijde der evangeliën,
die bladzijden waarop de Verrijzenis niet wordt
beschreven juist door hetgeen zij verzwijgt eer,
machtige en overtuigende geloofsbelijdenis. De
mannen, die hier aan het woord zijn, vullen
niet door de verbeelding, zelfs niet door de
vaste overtuiging, aan, hetgeen aan hun waar
neming ontbrak. Zij bepalen zich tot hun taak.
Zij vertellen wat zij zagen. Geen hunner nad de
Verrijzenis gezien. Ze hadden alleen het ledige
graf gezien en ze vertellen over het ledige graf.
Ze hadden alleen den verrezen Verlosser gezien
en ze vertellen over den verrezen Verlosser.
Ze laten iedere schets achterwege van die
geweldige gebeurtenis, waardoor hun oogen ten
volle werden geopend, hun inzicht ten volle
verhelderd, him geloof ten volle bevestigd.
Zonder de Verrijzenis zou ons geloof ij del en
zonder nut zijn. Beleven ook w'ij niet vaak dagen
in deze moderne wereld die overeenkomen
met hetgeen de apostelen en leerlingen moeten
gevoeld hebben in die dagen, verstreken tus
schen de graflegging en de vreugdeboodschap
van den engel? Is het ook ons niet vaak te moe
de, alsof wij moeten rondwaren in een wereld,
waar Jezus afwezig is? Wachten wij niet ver
geefs de verrijzenis van den Zoon Gods in deze
maatschappij
Het Paaschfeest is er nochtans en de verhei-
dering van het inzicht, waardoor wij den zin
van de Schriften kunnen verstaan. Wij weten,
dat onze Verlosser leeft. Wij weten, dat Hij Zich
vertoonen kan, juist op het oogenblik, waarop
wij moedeloos dreigen te worden bij het betreu
ren Zijner afwezigheid. De Evangelisten hebben
in sobere woorden verhaald, Wat zij werkelijk
ervaren hebben. Hierdoor hebben zij ons ge
leerd, te vertrouwen.
A. v. D.
Zaterdagmiddag te ongeveer twee uur was
het tweejarig dochtertje van den café-houder
De Haan te Waalwijk voor de ouderlijke wo
ning aan het spelen. In een onbewaakt oogen
blik kroop de kleine onder een auto, welke al
daar stond geparkeerd. De bestuurder van den
wagen merkte het kind helaas niet op. Terwijl
het meisje zich nog steeds onder den auto be
vond, reed hij weg, met het vreeselijke gevolg,
dat een wiel over het hoofdje van de kleine
ging. Het kind was op slag dood.
Zooals reeds eenige jaren met een drietal in
ternationale treinen, welke via Roosendaal des
middags en des avonds ons land binnenkomen,
gebruikelijk is, zullen met Ingang van de nieuwe
Zomerdienstregeling der Ned. Spoorwegen ook
de Baseier nachttreinen op het station Roosen
daal niet meer worden opgehouden voor het
verrichten van de douaneformaliteiten. De vi
sitatie zal dan ook bij deze treinen in den trein
zelf geschieden, waardoor het oponthoud dezer
treinen in het station te Roosendaal van onge
veer 25 minuten tot 5 minuten zal worden
teruggebracht en de aankomst boven den Moer
dijk met 20 minuten wordt vervroegd.
In verband met deze nieuwe regeling zal een
8 a 9 tal ambtenaren van de Invoerrechten en
Accijnzen, o.w. ook eenige verificateurs, binnen
kort uit andere plaatsen worden overgeplaatst
naar Roosendaal, waar men de beschikking zal
moeten hebben over meerder personeel om van
daaruit de visitatie in de treinen te kunnen ver
richten nog voor de trein in Rotterdam aan
komt.
Reeds ten vorigen jare stond het vast, dat
deze regeling zou worden ingevoerd en de mo
gelijkheid is niet uitgesloten, dat in de toekomst
deze regeling der visitatie ook nog voor andere
treinen zal worden ingevoerd.
Zaterdagochtend geraakte de vijftigjarige
echtgenoote van den heer G. Kuiper, wonende
aan den Lindendijk te Oldemarkt, bij het in
stappen in een roeibootje te water. Schipper P.
Hof, die met zijn motorboot passeerde, heeft
haar kort na het ongeval op het droge ge
bracht. De levensgeesten waren echter reeds
geweken. Het stoffelijk overschot is naar de
woning vervoerd.
Bij het Bestuur van de Chr. Schoolvereeniging
in de Wieringermeer, die voor haar twee scho
len, waarvan de aanbesteding 26 dezer zal ge
schieden, een oproep deed voor twee onder
wijzers en twee onderwijzeressen, zijn ruim
achttienhonderd sollicitaties binnengekomen.
Van 23 tot 28 Mei a.s. zal op uitnoodiging
van de Nederlandsche regeering de 39ste
„Conférence Aéronautique Internationale"
(C.A.I.) gehouden worden in de gebouwen
van de Eerste Kamer en het Departement
van Waterstaat te 's Gravenhage.
Deze internationale cbnferenties dateeren
reeds uit de jaren 1920—1921 en zijn oorspron
kelijk door de officieele luchtvaartinstanties
van België, Frankrijk en Engeland ingesteld.
In den loop der tijden hebben verschillende
landen het nut en de belangrijkheid van deze
periodieke bijeenkomsten ingezien en hebben
zij zich mede met den arbeid der C. A. I in
gelaten.
Onder praesidium van den directeur van
den Luchtvaartdienst van het Departement
van Waterstaat, den heer H. Ch. van Ede
van der Pais, zullen Op de reeds vermelde
data de gedelegeerden van België, Frank
rijk, Ehgeland, Duitschland, Denemarken,
Tsjecho-Slowakije, Polen, Zwitserland en
Nederland bijeenkomen en verschillende
belangrijke luchtvaartonderwerpen be
spreken.
De delegatie voor Nederland bestaat uit de
heeren H. Ch. E. van Ede van der Pais, direc
teur van den Luchtvaartdienst, S. L. Hof en
O. J. Selis, inspecteurs van dezen dienst, en
dr. H. G. Cannegieter, hoofddirecteur van het
Kon. Ned. Meteorologisch Instituut te De Bilt.
De commissievergaderingen van de commis
sies voor exploitatie, radio-aangelegenheden,
meteorologie en douane-aangelegenheden, zul
len plaats vinden op 24, 25 en 27 Mei a.s., ter
wijl de plenaire zitting, waar de arbeid van de
commissies aan een eindbeschouwing zal wor
den onderworpen, op 28 Mei in de Trèves-zaal
van het Ministerie van Waterstaat gehouden
zal worden.
Het belangrijkste punt, dat naar onze mee
ning op de agenda van de exploitatiecommissie
voorkomt, is wel het voorstel van Nederland
ten aanzien van de regelingen met betrekking
tot het vliegen en landen bij slecht zicht, om
gelijkluidende internationale bepalingen in het
leven te roepen. Verschillende landen hebben
op dit punt reeds voorzieningen getroffen; ons
land is daarbij niet achter gebleven. Doch het
is zaak, dat het vliegend personeel door middel
van internationaal vastgestelde normen en be
palingen het vliegen en landen bij slecht zicht
worde vergemakkelijkt
Het verdient dan ook allen lof. dat de Neder
landsche Luchtvaartdienst dit punt zoo spoedig
aan een internationale bespreking heeft willen
Onderwerpen.
Wij herinneren onze lezers nog eens aan de
prachtige reis der Nederlandsche Reisvereeni-
ging voor katholieken welke men wederom in
dit blad vindt geannonceerd. De Roomsche
Reis-Reunie betreft dit jaar de kusten van
Frankrijk en Engeland. Het motormailschip
Sibajak is gecharterd en de volgende reis zal
men daarmede kunnen maken: vertrek 18 Juni
van Rotterdam naar Cherbourg, Pontosson,
Mont St. Michel, Torquay (Engelsche Rivière):
terug 24 Juni te Rotterdam
Gedurende deze zeereis worden excursies ge
maakt naar Mont St. Michel, Kaap la Hague,
Buckfast Abbey, Glorious Devon enz. Inlich
tingen en programma verstrekt het inlichtings
bureau der Ned. Reisvereen. v. Katholieken,
Heerengracht 215 te Amsterdam.
Het Haagsch comité voor volksfeesten zal
Donderdag, 12 Mei, den dag waarop H.K.H.
Prinses Beatrix zal worden gedoopt, voor het
paleis Noordeinde een zanghulde doen brengen
door plm. 9500 leerlingen van de hoogste klas
sen van openbare en bijzondere scholen in de
residentie.
De besturen van de samenwerkende metaal
bewerkersorganisaties hebben besloten, de
loonactie bij de Kon. fabriek F. W. Braat te
Delft te beëindigen en geen ultimatum te stel
len.
BATAVIA, 16 April. (Aneta.) Eenigen tijd
geleden konden wij berichten, dat bij de ver
bouwing van een pakhuis in de benedenstad te
Batavia tot museum eenige zeer belangrijke
vondsten zijn gedaan, n.l. fragmenten van graf
zerken met inscripties. Thans zijn onder lei
ding van den oudheidkundigen dienst nieuwe
ontgravingen verricht, waarbij een belangrijk
nieuw vast punt is gevonden, n.l. 't graf waar
mede de koster van de Hollandsche kerk, Ewe-
ke genaamd, in 1806 zijn telling begon. Dit
was het graf van den in 1652 overleden kapi
tein der compagnie-mardijkers: Diogo Feman-
des van Boody. Hierdoor is dus het eerste graf
van de lijst van graven, door Eweke opgemaakt,
komen vast te staan. Voorts is nog vastgesteld
de plaats van een der kolommen van de oor
spronkelijke kerk, waardoor het totaal bestek
is bepaald. Door de vaststelling van genoemde
punten en door het feit, dat thans de lijst door
Eweke bijgehouden en die van Boockesteyn, da
teerend van 1738, met elkaar kloppen, is de
waarschijnlijkheid dat het graf van Coen kan
worden bepaald zoo zeer gestegen, dat men
practisch kan spreken van zekerheid.
De stichting „Oud-Batavia" heeft het voor
nemen deze plaats op bijzondere wijze te ken
merken. Op welke wijze is echter nog niet
vastgesteld. Het graf, dat nu voor aanwijzing
als te zijn van Coen in aanmerking komt, werd
reeds in 1935 door de toenmalige commissie
voor onderzoek naar het Coen-graf met ande
re graven geopend. Dit graf bleek het geraam
te te bevatten van een mannelijk persoon van
meer dan gewone lengte. Daar destijds boven
genoemde gegevens nog niet waren gevonden,
kon men toen niet tot identificatie overgaan.
In de buurtschap Zeldam, gemeente Ambt-
Delden, waren Zaterdagmiddag eenige kinderen
bij een zandkuil aan het spelen. Op een gege-
\en oogenblik, toen twee kinderen van den land
bouwer H. Kuypers te Zeldam een jongen van
zes en een meisje van zeven jaar zich in den
buil bevonden, stortte een gedeelte er van in.
Beide kinderen werden onder het zand bedolven.
Hun vriendjes waarschuwden onmiddellijk de
bewoners van nabijgelegen huizen. Na veel
moeite wist men de arme kleinen te bevrijden
Geneeskundige hulp mocht echter niet baten.
De levensgeesten van beide kinderen bleken
reeds geweken te zijn.
Het wapenarsenaal in het water van de
Waldeck Pyrmontkade te Den Haag is nog
niet uitgeput.
De baggeraars hebben weer nieuwen voor
raad opgehaald^ die ditmaal bestond uit een
kleinen revolver, 226 revolverpatronen en 27
geweerpatronen.
De werkcommissie ter bestrijding der werk
loosheid doet, naar Het Volk mededeelt, po
gingen, ook voor het bankwezen en den geld
handel een bedrijfscommissie in te stellen. Zij
heeft daartoe reeds vergaderd met 6e kantoor
bediendenorganisaties en zoekt thans contact
met de werkgeversvereenigingen in dezen tak
van bedrijf.
De rijksinspectie voor de bescherming van
de bevolking tegen luchtaanvallen heeft bij de
algemeene landsdrukkerij een drietal brochures
doen verschijnen, t.w.:
1. Het gasmasker G '35 (beredenen); be
schrijving, behandeling en oefening.
2. Richtlijnen voor het bouwen en inrichten
van schuilplaatsen tegen luchtgevaar.
3. Richtlijnen voor het nemen van zelfbe
schermingsmaatregelen tegen luchtaanvallen in
groote gebouwen.
Wanneer een man, reeds op jaren, plotseling
getroffen wordt door een bewusteloosheid, zoo
dat hij neerstort, en hij ligt daar met snorken
de ademhaling, de lippen opgeblazen, het hoofd
donkerrood tot paars, dan komen de huisge-
nooten ijlings bijeen en de dokter wordt ge
roepen. Als dan de huisgenooten zien, dat 's
dokters eerste werk is, den patient met een
potlood of een steel van een percussiehamertjé
onder den voet te strijken, dan zal allicht bii
iemand de gedachte opkomen of misschien de
dokter zelf wel goed bii zijn verstand is. Want
voor het leekenoog zit de ziekte niet in den
grooten teen van den patiënt, waarnaar de
dokter met zooveel belangstelling kijkt. Inder
daad maakt de dokter gebruik van een der
fraaiste en eenvoudigste ontdekkingen, die in
de laatste tijden gedaan zijn. Wanneer n.1. bij
het bestrijken van de voetzool de groote teen
langzaam en zonder schokken ver naar den
voetrug gebogen wordt, is dit een pathologi
sche, d.w.z. een ziekelijke reflex, naar den ont
dekker het verschijnsel van Babinski genaamd.
Om nu te kunnen begrijpen, wat een patho
logische reflex is, moet men eerst het wezen
van een normalen reflex beschouwen. Zulk een
normale reflex is b.v. de kniepeesreflex. Wan
neer iemand het eene been losjes over het an
dere werpt en de pees vlak onder de knieschijf
wordt beklopt, dan wipt het onderbeen op.
Door het bekloppen van de pees wordt de
gevoelszenuw, die in die pees uitloopt, geprik
keld. Deze prikkeling doorloopt deze gevoels
zenuw en belandt in het ruggemerg. Daar in het
ruggemerg (in het lendengedeelte) gaat deze.
prikkel over van de gevoelszenuw op de bewe
gingszenuw (er wordt als het ware contact ge
maakt) een prikkel doorloopt de bewegings
zenuw en belandt in de strekspieren van het
dijbeen; deze spieren trekken zich samen en
het onderbeen wordt gestrekt, d.w.z. het wipt
in de hoogte. Dit heet een reflex, of reflecto-
rische beweging, omdat zij buiten den wil om
gaat; en de hier beschreven kniepeesreflex is
normaal, dus komt bij gezonde menschen voor.
Nu zijn er ook een aantal pathologische re
flexen bekend, die alleen bij bepaalde ziekelijke
toestanden voorkomen. Zoo komt de reflex van
Babinski voor, wanneer de pyramidenbaan on
derbroken is; en omgekeerd, en dat is de groo
te waarde van dezen reflex, wanneer de pyra-
middenbaan ononderbroken is.
De pyramidenbaan is een bundel zenuwve
zels, die door het ruggemerg tot in de her
senen verloopt. Het zijn zenuwen voor de be
weging; en door deze zenuwbaan hebben de
hersenen (dus ook de wil) controle op de be
wegingen van romp en ledematen. Deze baan
wordt pyramidenbaan genoemd, omdat de ze
nuwcellen in de schors der hersenen, waaruit
deze zenuwvezelen ontspringen, den vorm heb
ben van een pyramide. De cellen liggen dus in
de hersenen, hun vezelen loopen door hersenen
en ruggemerg en eindigen in het ruggemerg.
Op de plaats waar zij eindigen, ligt een an
dere cel, die eveneens een langen uitlooper
heeft, die buiten het ruggemerg verloopt, en
naar romp en ledematen gaat.
De reflexen nu verloopen door laatstgenoem
de vezel en cel. en verloopen niet door de py
ramidenbaan. De kniepeesreflex geschiedt dus
door medewerking van een gevoelszenuw en
een bewegingszenuw, maar komt niet in de her
senen. En toch, wanneer de pyramidenbaan be
schadigd is of onderbroken, komen er andere,
abnormale reflexen voor den dag. Men denkt
zich de verklaring van dit vreemde verschijn
sel zoo. In normale omstandigheden bewerken
de hersenen, en door de hersenen de bewuste
wil, niet alleen de beweging van romp en lede
maten, maar zij belemmeren ook bepaalde be
wegingen, remmen vooral verschillende reflec-
torische, onwillekeurige bewegingen. Onwille
keurig trekken wij de hand terug, als deze bij
een heet voorwerp komt; maar door onzen wil
kunnen wij deze onwillekeurige beweging rem
men, en het heete voorwerp toch met de hand
naderen. Dat kan echter alleen als de pyrami
denbaan gaaf en ongestoord is. Als de pyrami
denbaan echter beschadigd is, gaan de lagere
zenuwen hun eigen gang, worden niet meer
gecontroleerd en geremd. Als de ouders er niet
zijn. doen de kinderen kattekwaad, en als wij
de kinderen kattekwaad zien doen, besluiten
wij daaruit: de ouders zijn niet bij de hand.
Als de pyramidenbaan beschadigd is, ontbreekt
de controle der hersenen, en komen er andere
onbekende reflexen voor den dag. Zoo zien wij
b.v. dat bij bepaalde zenuwziekten, die de con
trole van de hersenen over de willekeurige be
wegingen onmogelijk maken, de blaas zich op
bepaalde tijden, bij een bepaalden graad van
vulling, ontledigt. Dit gaat reflectorisch,
onwillekeurig. De blaas zorgt voor zichzelf, nu
het hoog er gezag ontbreekt. Zoo heeft Ba
binski den reflex ontdekt, die naar hem ge
noemd is en waardoor men den toestand van
de pyramidenbaan kan beoordeelen. In een
oogenblik kan men dus vaststellen of het een
ziekte van het centrale zenuwstelsel is of niet.
Na Babinski is men natuurlijk deze zaak nog
verder gaan onderzoeken. Men heeft gemerkt,
dat deze reflex, blL de langzame beweging van
den grooten teen naar den voetrug, ook op an
dere wijze is op te wekken, b.v. door aan den
binnenkant onder langs het scheenbeen te wrij
ven. De ontdekker van deze variant heeft het
genoegen gehad, dezen reflex naar hem den re
flex van Oppenheim te hooren noemen.
Dan zijn er nog andere pathologische reflexen
gevonden, die echter niet zoo duidelijk en zoo
constant voorkomen als de reflex van Ba
binski.
Eigenaardig is, dat deze pathologische refle
xen normaal bij kleine kinderen voorkomen,
en na het gezegde is dat ook wel te begrijpen;
want het kleine kind is immers nog niet in
staat met den wil zijn bewegingen te con
troleeren. Het centrale zenuwstelsel is dan ook
bij kinderen nog niet volkomen afgewerkt; de
verschillende banen zijn, om in electrische ter
men te spreken, nog niet voldoende geïsoleerd,
zoodat zij haar werk nog niet kunnen verrich
ten.
De reflex van Babinski is dus vooral van be
lang, om te onderscheiden of een bepaalde
ziekte, vooral een verlamming of een spier
kramp, in de lagere zenuwen zetelt, dan wel
in de hersenen of in het ruggemerg. Deze diag
nose wordt daardoor zeer vergemakkelijkt; en
dit is van groot belang. Immers voor de be
handeling is het noodzakelijk te weten of een
verlamming te wijten is aan een ziekte van de
spier, van de zenuwen, van ruggemerg of her
senen. De kennis van deze localisatie, zooals
het heet, heeft de neurologie gebracht, waar
zij is. Deze localisatie is thans uitgewerkt tot
een groot, uitgebreid en ingewikkeld systeem,
waardoor het in zeer veel gevallen mogelijk ge
worden is, met nauwkeurigheid de plaats, of
liever het kleine plaatsje aan te wijzen, dat in
hersenen of ruggemerg ziek is, zonder dat men
het ziet. En dit gaat waarlijk nog nauwkeuriger
dan de aanwijzing van de zieke plaats in de
longen, die men met behulp van Röntgenstra
len wel zien kan. Zoo is de redeneering vaak
nog machtiger dan het zintuig.
DR. TH. H. SCHLICHTING
De reedersvereeniging voor de Nederlandsche
haringvisscherlj heeft aan Rusland van den nog
resteerenden voorraa 19d37 vier tot vijf duizend
tonnen haring verkocht.
Hiermede is in 1938 het eerste haringcontract
met Rusland tot stand gekomen voor het begin
van het nieuwe seizoen.