Het vertrek van den Paus naar
Castel Gandolfo
China vormt nieuwe troepen
Franco bezet het
Val d'Aran
Het nieuws van heden
„DE BOHEEMSCHE LEEUW
BRULT NIET MEER"
De aardbeving in
Anatolië
Ciano naar
Londen?
ONAFHANKELIJK VAN
HITLER'S BEZOEK
GROOTE ACTIVITEIT DER
CHINEEZEN
Londen wacht de
Fransche ministers
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DONDERDAG 21 APRIL 1938 - OCHTENDBLAD
bureaux voor redactie EN ADMINISTRATIEi
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per weekper kwartaal
13.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD HAARLEM
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21132
De rechtsche troepen treden in
contact met de Fransche
grenswacht
Verzet der linkschen bij
Andorra
Het Schwarze Korpsover
T sjecho-Slowakije
Aanval op „neen"-stemmers
Poolsche geestelijken
naar Rome
Om de relieken in ontvangst te
nemen van den H. Andreas
Bobdia S.J.
deelnemen.
Aan de FranschSpaansche grens komen
de Fransche autoriteiten in
voortdurend vluchtelingen aan, die door
kampen worden ondergebracht
Het aantal slachtoffers reeds
tot 250 gestegen
Toenemende spionnage
in Engeland
In Whitehall zouden cafe's en
tearooms vol spionnen zitten
Het einde der Fransche
stakingen
Onderhandelingen tusschen werk
gevers en werknemers
T s jecho-Slo waaksche
legioenen in Italië
Oprichting in een dagorder van
Benesj herdacht
Het Weer
De H. Vader zou zeker niet wei
geren Hitler in audiëntie
te ontvangen
Kard. Faulhaber's
bezoek „ad limina"
Te Deum ging niet door
Met groote praal is het Egyptische parlement geopend.
verlaat de openingszitting
Koning Faroek
Bloedige straatgevechten worden
geleverd bij de poorten
van Lini
Lingji door Japanners
heroverd
Een kjéin Japansche detachement trok daarop
Amerika en Japan
Voorbereidingen voor de Fransch-
Britsche besprekingen
De passen van Otto
von Habsburg
BULGAARSCH-JOEGO-
SLAVISCH GRENSVERDRAG
Stil leven
Een stil leven en een ledig leven
zijn twee verschillende zaken. Een
stil leven kan vol wezen van arbeid en
geluk, althans van levensvoldoening.
Een leeg levevfis vaak juist een dave
rend bestaan van veel uiterlijkheid en
bombarie, maar zonder geestelijke
diepte'. Een stil leven vraagt niet al
leen wat mag, maar bovenal wat
moet. En stilaan wordt de ijzeren
plicht volbracht. De leuze is dan
daarbij: Goed willen is goed kunnen.
Vreest de stilte niet. Alleen zijn is
eens zoo wel, als een leven met een
kwaad gezel" zegt een oud spreek
woord. We moeten ons leven vullen
niet met het lawaai der verstrooiing,
maar met <Le vervulling van onze le
venstaak.
„De Kerk zal niet
marchandeeren"
Preek van Z. EmKard. Seredi
Britsche commissie naar
New York
Voor den aankoop van militaire
vliegtuigen
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct., fngez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
PONT DU ROI, 20 April. Volgens een
bericht van Havas van de Fransche grens,
bevindt het Val d'Aran zich thans geheel
in handen van de rechtschen. Reeds in
den nacht had een rechtsche verkennings-
patrouille den Portillon-pas bezet.
Omstreeks tien uur vanochtend traden
de rechtsche troepen in contact met de
Fransche grenswacht.
Om 1 uur vanmiddag verscheen een auto
met de Spaansche nationalistische vlag op den
Pont du Roi (de Koningsbrug) en bleef mid
denin staan, vijftien soldaten stapten uit en
begaven zich onder leiding van een jongen
luitenant naar den Franschen grenspost.
„In naam der regeering-Franco nemen wij
bezit van den Spaanschen grenspost van Val
d'Aran. Onze leider heeft drie bataljons van
totaal duizend man gezonden om Val d'Aran te
Veroveren. Wij hebben geen verzet ontmoet,
hadat wij den Col.de la Bonaigue hadden be
zet, maar met onze wapens hadden wy eiken
Verdediger kunnen terugdreven". Nadat de
luitenant deze woorden had uitgesproken, had
bij een kort onderhoud met de Fransche auto
riteiten en werd de nationalistische vlag aan
de grens geheschen.
Uit Barcelona meldt Havas, dat de repu
blikeinen thans meer verzet bieden bij Tor-
tosa,, ten Zuiden van de Ebro, ten Noorden
van Lerida bij Balaguer en in het Noorden
bij de Pyreneeën.
In den sector van Sort, waar de nationalis
ten langs den rechteroever van de Fallaresa
Waren opgerukt, waren zij tot vlak bij Andorra
gekomen, doch door tegenaanvallen kon het
onlangs verloren terrein weer veroverd worden.
Van Seo de Urgel zijn troepen naar het ge
bergte ten Noorden daarvan gezonden endaar-
door kon voorkomen worden, dat de nationa-
bsten ook daar de grens bereikten.
BERLIJN, 20 April. (Havas.) Het orgaan
Van de S. S., het „Schwarze Korps", pu
bliceert een kaart van Duitschland, waar
bij Tsjecho-Slowakije is geteekend als de
kop van een leeuw, waarvan de hals ge
klemd ligt tusschen Oostenrijk en Silezië.
Hieronder staat het volgende opschrift:
„De Boheemsche Leeuw misschien heeft
hij keelpijn, want sedert 10 April brult hij
Diet meer zoo kwaadaardig."
Het blad publiceert verder de foto's van een
kantal gearresteerde Oostenrijkers, leden van
bet Vaderlandsche Front. Zij zijn in gevange-
hiskleedij met een baard van enkele dagen. Het
kijn Ludwig, de chef van den regeeringspers-
dienst, Traeger, chef van de staatspolitie te
^i'az, Franz Mayer, uitgever van de Wiener
®tadtstimmen, Eckert, secretaris van het Va
derlandsche Front, Alexander, commandant
van de stormtroepen van het Vaderlandsche
^font en Stepan, de eerste secretaris van het
Vaderlandsche Front. Het blad ontkent, dat zy
gedood zouden zijn. Het „Schwarze Korps"
Werpt hun verschillende beleedigingen naar het
hoofd. Alexander o. a. wordt een gangster eer-
6te klas genoemd „Al Capone waardig".
Het orgaan toont zich verder zeer ontevreden
dVer groothertogin Feodora van Saxen Weimar,
die geweigerd zou hebben 25.000 Mark beschik
baar te stellen voor de verkiezingspropaganda.
Verder verwijt het blad 358 priesters te Rome,
dat zij aan boord van het Duitsche schip Gaete
tegen den Fuhrer zouden hebben gestemd. Het
hlad noemt het Duitschers naar den vorm, doch
het beschouwt hen niet meer als zoodanig.
Warschau, 20 April. (Stefani). Binnenkort
^1 een Poolsche delegatie, waaronder verschei
dene geesteiyken, zich naar Rome begeven ten
ehide de relieken van den op Paaschdag heilig-
y®rklaarden Andreas Boböla S. J., die zich op
bet oogenblik in de groote kerk der Jezuïeten
ï6 Rome, de Gesü, bevinden, in ontvangst te
heiden.
He relieken zullen naar Warschau overge
bracht worden en bewaard in een groote ba-
hiek, gewijd aan. den heilige, met den bouw
Waarvan men op het oogenblik bezig is. By
jkhkomst der relieken zullen te Warschau
bisterrijke feesten worden gehouden. O.a. staat
,®b processie op het programma, waaraan de
.arcünaai €n ane bisschoppen van Polen zul-
ISTANBOEL, 20 April. (Reuter.) Naar
tot nu toe vernomen werd zijn bij de aard
beving in Anatolië 250 personen om het
leven gekomen.
Men vreest evenwel, dat het aantal doo-
den nog grooter is, aangezien men nog niet
over volledige inlichtingen beschikt.
LONDEN, 20 April. (Havas). Het EngeL
sche blad de Star meent té weten, dat de
aanzienhjke toeneming van het aantal
spionnen, dat naar Engeland gekomen is
sedert het bewapeningsprogramma wordt
uitgevoerd, levendige ongerustheid wekt bij
het ministerie van Oorlog.
Te Aldershot, aldus het blad, worden als
huisbedienden in de officierswoningen een zeer
groot aantal vreemdelingen gebruikt. Bijgevolg
zou het ministerie van Oorlog den gehuwden
officieren instructies hebben gegeven thuis zich
te onthouden van bespreking van kwesties van
militairen aard. Gelijke stappen zouden zijn
gedaan bij de functionarissen van de admi
raliteit en het ministerie van Luchtvaart.
Het blad voegt hieraan toe, dat in Whitehall,
het centrum der ministeries, de hotels, restau
rants en tearooms dagelijks vol spionnen zit
ten, amateurs zoowel als beroepsspionnen, die
hopen inlichtingen te vernemen, die een in
discreet ambtenaar zich zou kunnen laten ont
snappen.
PARIJS, 20 April. (Havas). In geheel Frank
rijk is het werk in de metaalnijverheid hervat.
De gedelegeerden van werknemers en werkge
vers in de metaalindustrie, die gisteren door
den minister bijeengeroepen zijn ter bestudee
ring van de aanbevelingen van den hoogsten
arbiter tot vaststelling van nieuwe collectieve
arbeidsovereenkomsten, zijn heden bijeengeko
men in het ministerie van Arbeid. Men ver.
wacht, dat de onderhandelingen verscheidene
dagen zullen duren.
PRAAG, 20 April. (Ceteka.) Ter gelegen
heid van den twintigsten verjaardag van
de vorming van Tsjecho-Slowaaksche le
gioenen in Italië heeft president Benesj een
dagorder gepubliceerd, die in alle garnizoe
nen aan de troepen zal worden voorgelezen.
Vandaag, zoo wordt in de dagorder gezegd,
herdenken wij de vorming van het Tsjecho-
Slowaaksche leger in Italië, die werkeiykheid
werd door de conventie tusschen de Italia'an-
sche regeering en den nationalen Tsjecho-Slo-
waakschen raad, die 21 April 1918 te Rome
werd geteekend.
Wy vergeten geen der politici van toen, die
in den geest van den Italiaanschen „risorgi-
mento" tot den onzen hebben bijgedragen. De
tegenwoordige minister-president van Italië.
Mussolini, behoort tot hen. Wij zy'n nog er
kentelijk jegens Italië, voor de opoffering, waar
mede het ons vervolgens geholpen heeft, naar
onze haardsteden terug te keeren en ons in
1919 tegen de buitenlandsche aanvallen te ver
dedigen.
Ik spreek den wensch uit, dat de traditie van
deze historische samenwerking der Italiaansche
natie met Tsjecho-Slowakije, en de traditie van
onzen gemeenschappelijken stryd voor de vry-
heid voor altijd een eereplaats in het Tsjecho-
v Laiowaatoche leger..zullen innemen.
H VERWACHTING: In het Noorden zwak-
ke, veranderlijke wind, in het Zuiden
zwakke tot matigen wind uit Noordelijke
tot Oostelijke richtingen, meest half be-
l| wolkt, droog weer, lichte vorst des och- EE
tends, overdag zelfde temperatuur.
M VERDERE VOORUITZICHTEN: Weinig
verandering.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
ROME, 20 April. (Reuter). Op voorzichtige
wijze wordt in gezaghebbende kringen te Rome
gewag gemaakt van de mogelijkheid van een
bezoek van Ciano aan Londen, wanneer de
Britsch-Italiaansche overeenkomst van kracht
zal zijn geworden.
Onze Rbmeinsche correspondent seint ons
d. 20 April;
Wij dementeerden reeds het bericht, dat de
H. Vader voornemens zou zyn, op 30 April
naar Castel Gandolfo te vertrekken. Aanvan
kelijk was het voornemen van den H. Vader,
zoóals wij reeds eenigen tijd geleden bericht
ten, aanstonds na Paschen naar Zijn zo
merverblijf te vertrekken. Het weer is echter
zeer guur. Het zal dan ook van de weersom
standigheden afhangen, wanneer de H. Vader
vertrekt. Het kan zijn, dat dit zeer binnen,
kort is,
In geen geval houdt de datum van ver
trek echter verband met de komst van
Hitier naar Rome. Berichten, die hierom
trent gepubliceerd zijn, berusten geheel op
fantasie. Er bestaat immers voor den H.
Vader geen enkele reden om voor Hitier
Rome te verlaten.
Men heeft gezegd dat de H. Vader zulks zou
doen om te voorkomen, dat Hitier den H. Vader
een bezoek brengt. Onze zeer gezaghebbende
zegsman zeide echter, dat, indien Hitier een
verzoek tot den H. Vader richtte om door
Hem te worden ontvangen, de H. Vader dit
zeer zeker niet zou afwijzen.
Het vertrek naar Castel Gandolfo zou inte
gendeel het bezoek van Hitier zeer vergemak,
kelijken, daar het ceremonieel op Castel Gan
dolfo veel eenvoudiger is. Er bestaat echter
geen verband tusschen den vertrekdatum naar
Castel Gandolfo en het bezoek van Hitier aan
Rome, noch in den zin dat de H. Vader Hitler's
bezoek zou ontwijken, noch in den zin dat
de H. Vader een bespreking met Hitier zoekt
Niettemin zou een bezoek van Hitier aan den
H. Vader zeer verhelderend kunnen zijn voor
den huidigen godsdienstigen toestand in
Duitschland.
Zooals men weet bevindt Kardinaal Faui.
haber zich op het oogenblik te Rome.
Wy maakten reeds melding van het be
richt, dat de Kardinaal door den H. Vader
in audiëntie is ontvangen.
Het bezoek van Kardinaal Faulhaber aan
Rome draagt geen byzonder karakter. Het is,
zooals wij reeds meldden, een gewoon bezoek
„ad limina", dat reeds in Februari zou ge
bracht worden.
Van een zekere betrekking, die zou bestaan
tusschen het bezoek van Kardinaal Faulhaber
aan Rome en besprekingen, die onlangs te
Beriyn met verschillende autoriteiten zouden
gehouden zijn, is in Romeinsche, welingelichte
kringen niets bekend. Tevens maant men tot
de grootste voorzichtigheid omtrent eenige be
richtgeving over een te verwachten nieuwe
godsdienstvervolging.
Karakteristiek voor den huidigen toestand is
het volgende:
Op den avond van Paschen zou in de Anima
alhier een Te Deum gezongen worden in ver
band met den Anschluss. Mgr. Hudal had de
Duitsche geestelijken hiervoor uitgenoodigd met
een schrijven, waarin de stemming te Gaeta
ter sprake komt, die naar gemeld is, wei de
slechtste uitslag is geweest van de geheele stem
ming. Men heeft dit in Duitschland geweten
aan agitatie, door emigranten gevoerd. Mgr.
Hudal meende nu, dat de voorgenomen plech
tigheid gelegenheid bood om den slechten in
druk weg te nemen.
Het schrijven vond weinig instemming by de
Duitsche geestelijken. Men vond het niet noo.
dig zich te verontschuldigen voor een daad, die
men gesteld had volgens den wensch van Hitier,
n.l. om volgens het geweten een uitspraak te
doen. De plechtigheid met Te Deum is naar
wy vernamen niet doorgegaan op een wenk
van hoogerhand.
SJANGHAI, 20 April (Reuter) China
is bezig met het opleiden van duizenden
nieuwe soldaten. Een buitenlandsch waar
nemer verklaart, dat de geheele mannelijke
bevolking van de provincies Hoenan,
Kwangsi en Kweitsjau een militaire oplei
ding schijnt te krijgen.
Er schijnt een overvloed van munitie te zijn.
Duizenden kisten geweren en andere wapens
worden vervoerd naar afgelegen opslagplaatsen,
die in heuvelen verborgen liggen. Overal wijzen
teekenen op weloverwogen activiteit: vliegvel
den worden aangelegd, wegen gebaand, stalen
bruggen gebouwd, spoorwegen uitgebreid.
In den sector van Lini wordt, naar het
Chineesche Persbureau meldt, reeds dagen
lang verwoed gevochten. De Westeiyke en
Noordelijke poorten van Lini zyn gisteren
hevig door de Tapansche artillerie gebom
bardeerd.
de stad binnen, doch werd spoedig door de
Chineezen ingesloten. By de Westeiyke poorten
worden thans bloedige straatgevechten gele
verd.
In den sector van Jihsien hebben de Japan-
sche troepen hedenochtend vroeg een aanval
ondernomen, doch zy werden teruggeworpen.
Gebruik makend van de verplaatsing van
een groot aantal Japansche troepen uit Zuid-
Sjansi en Noord-Honan naar Zuid-Sjantoeng,
zenden de Chineezen krachtige versterkingen
naar Zuid-Sjansi en Noord-Honan om te
trachten de Japanners in te sluiten.
In Oost-Sjansi hebben de Chineezen ongeveer
drie- tot vierduizend Japanners gedood en hon
derd transportauto's buitgemaakt. Acht dis
tricten in West-Sjansi zün thans van Japan
sche troepen gezuiverd.
Hoewel voortdurend aangedrongen wordt op
het zenden van versterkingen uit Japan, zyn
gisteren niettemin uit Tientsin 1500 man Ja
pansche troepen per trein naar Mandsjoekwo
gezonden. Dit wettigt het vermoeden, dat zich
in Mandsjoekwo een incident heeft voorge
daan.
In Chineesche berichten wordt toegegeven,
dat Lingji in Japansche handen is gevallen.
In de straten wordt nog gevochten en
Chineesche afdeelingen, welke buiten de stad
lagen, zyn naar de stad getrokken om te
pogen de Japanners te verdreven.
Vanochtend is ook een felle stryd ontbrand
om het bezit van Hantsjwang.
De Amerikaansche ambassade te Tokio deelde
gisteren mede, dat het bedrag van 10.730 dollar,
dat in Japan is büeengetracht voor de slacht
offers van de „Penay", gebruikt zal worden om
een vereeniging op te richten ter bevordering
van de Japansch-Amerikaansche vriendschap, 1
LONDEN, 20 April. (Havas). De Britsche
minister van Buitenlandsche Zaken, Hali
fax, zal aan het einde van deze week te
Londen terugkeeren en terstond een aan
vang maken met de voorbereiding der
Fransch-Britsche besprekingen op 29 en 30
April.
Diplomatieke Engelsche kringen verwachten,
dat de Fransche en Britsche staatslieden geen
moeite zullen hebben het geheel eens te wor
den over de problemen der buitenlandsche po
litiek en der defensie, die zullen worden aan
gesneden.
Het Britsch-Italiaansche accoord zal worden
besproken, terwijl tegelijkertijd de Fransch.
Italiaansche betrekkingen behandeld zullen
worden, evenals de punten, waarover Frankrijk
met Italië wil onderhandelen.
Uiteraard zullen verder de Spaansche en
Midden-Europeesche problemen op den voor
grond der besprekingen staan. Ten aanzien van
Spanje verwacht men geen wy'ziging der Brit
sche houding. Ten opzichte van Midden-Europa
ligt het voor de hand, dat de Britsche regee
ring overleg wil plegen met de Fransche mi
nisters over de diplomatieke actie, die onder,
nomen zou kunnen worden, of het standpunt,
dat zou moeten worden aangenomen ter con
solideering van de positie der staten, die zich
onder Duitschen druk bevinden. Ten slotte zal
het algemeene defensievraagstuk onder oogen
worden gezien. Daarbij zou ook het vraagstuk
der le vensmiddelen voorziening in tijden van
oorlog ter sprake kunnen komen.
Otto von Habsburg, tegen wien de Duitsche
autoriteiten een aanklacht wegens hoogverraad
aanhangig hebben gemaakt, zal zijn Oosten-
rijkschen pas, welke op naam stond van den
hertog de Bar, moeten inleveren, om een
nieuwen pas van de Belgische regeering ie
kunnen krijgen. Overigens is dit niet de eer
ste keer, dat de pretendent van den troon der
Habsburgers van pas verandert. Sinds Otto
met zijn vader keizer Karei en zijn moeder
keizerin Zita na den oorlog uit Weenen moest
vluchten, heeft hij onder verschillende namen
gereisd en heeft paspoorten van talrijke lan
den gehad, o.a. Hongarije, Portugal, Frankrijk
en Spanje.
BELGRADO, 20 April. (D.N.B.) De Joego
slavische minister-president Stoyadinowitsj en
de Bulgaarsche gezant Popof hebben heden een
op den negenden November 1935 te Sofia ge
sloten verdrag onderteekend, dat de bewaking
en het onderhoud van de toenmaals definitief
vastgestelde 536.1 K.M. lange Bulgaarsch-Joe-
go-Slavische grens regelt.
Het Val d'Aran door de troepen van Franco
bezet.
China werkt hard aan de vorming van een
nieuw leger.
Naar verluidt zou een bezoek van Ciano aan
Londen worden overwogen.
Sir Hubert Montgomery, de Engelsche gezant
bij het Nederlandsche Hof, zal over eenige
maanden ons land verlaten.
Vorstschade in de steenindustrie.
De R. K. Tabaksbewerkersband aanvaardt de
patroons voorstellen.
Het wetsontwerp tot voorlichting over Neder
land in het buitenland is thans ingetrokken.
Jubileum der St. Lebuïnus-vereeniging.
Geslaagde proefneming met pantserglas.
New-Yorksche beta's: stemming onregelmatig.
O
BOEDAPEST, 20 April. (Havas). Zijne Em.
Kardinaal Seredi, primaat van Hongarije, heeft
onder de Pontificale H. Mis, welke hy den eer
sten Paaschdag in de kathedraal van Esztergom
heeft opgedragen, een predikatie gehouden,
waarin hy o.a. zeide: „De Kerk zal niet mar
chandeeren en heeft nooit gemarchandeerd, om
schijnbaar gunstige resultaten te verkregen. zy
heeft geen oogenblik gemarchandeerd op het
moment, dat geheele naties haar verlieten. En
thans zal zy evenmin marchandeeren met de
valsche sociale en economische leerstellingen,
welke zich meester maken van de menschen, de
klassen en zelfs van de staten, om ze tegenover
de Kerk te plaatsen."
LONDEN, 20 April. (Reuter). Eenige deskun
digen van het Britsche ministerie van Buiten
landsche Zaken hebben zich vandaag naar New
York begeven om er de mogelijkheid na te gaan
direct vliegtuigmateriaal aan te schaffen, totdat
de Britsche fabrieken, die reeds op volle capa
citeit werken, hun productie zullen kunnen uit
breiden.
Het verluidt, dat indien de missie in de Ver-
eenigde Staten niet ten volle zal slagen, zy den
toestand in Canada zal nagaan.
Naar verluidt zal de Amerikaansche regee
ring geen hinderpalen in den weg leggen aan
de Britsche aankoopen van luchtvaart
materiaal. De regeering is sterk genoeg om de
protesten af te wijzen, die ongetwyfeld zullen
komen van den kant van militante groepen in
het Congres. D^ verkoop van een groot aantal
militaire vliegtuigen aan Engeland zou zeker
door de isolationisten aangegrepen worden
als voortreffelijk materiaal voor hun cam
pagne. Het isolationistische blok is nog mach
tig, vooral in den Senaat.
INj t k utunmiiinniinnm;; t
Stand op Donderdag 1 uur v.m.: 7763
Vorige stand: 769J