Loerakker, volwaardig bestuurder
HET FRONT JE VAN DEN
„ROOJEN-JAKKER"
HET GEHEIMZINNIGE
DOCUMENT
DONDERDAG 21 APRIL 1938
Dat prijzen we zoo in je, dat
je de eenvoudige bloemist
arbeider, ondanks je
roem, gebleven bent"
Wacht U voor de
demagogie
Parochiaan
hem opeens aangeboden, voorja, voor
,lk heb 't gedaan"
Vorst schade in de
steenindustrie
Millioenen steenen waardeloos
geworden
VOORLICHTING OVER
NEDERLAND
Het wetsontwerp is thans
ingetrokken
STAKING TE TEGELEN
Arbeiders waren lid van diverse
organisaties
Sir Hubert Montgomery
De Engelsche gezant zal over
eenige maanden ons
land verlaten
SIGNALEEREN VAN HEIDE
BRANDEN
Oefeningen van de V.O.S. in
samenwerking met de Ned.
Heidemaatschappij
LANDBOUWER OVERVALLEN
EN MISHANDELD
Drie verdachten zware straffen
opgelegd
Pantserglas trotseerde
de kogels
Proefneming slaagde volkomen
CHR.-HISTORISCHE UNIE
Zelfbeschikkingsrecht van
de gemeente
R.K. Sigarenmakers
Patroonsvoor stellen aanvaard
TWEE MARINEVAARTUIGEN
BOTSTEN
Onderzoek voor den Marineraad
ZWEEFVLIEGER MAAKT
NOODLANDING
In prikkeldraad terecht gekomen
POGING TOT DOODSLAG
Vrouw in arrest gesteld
TRANSMIGRATIE VAN
CHRISTEN-BALIËRS
Vervanging van den
stempelplicht
De Bredasche proefneming
niets nieuws?
AMBULANCE NAAR CHINA
UIT DE STAATSCOURANT
B urgemeesters
Onderscheiding
Ontslag
Nadat Z. H. Exc. Mgr. J. P. Huibers de hul
digingsvergadering van den heer A. J. Loerakker
in Gebouw St. Bavo te Haarlem had verlaten,
kwamen nog verschillende sprekers aan het
Woord.
De heer de Bruin, voorzitter van het R.K.
Werkliedenverbond, wees er op, dat hij 23 54 jaar
Riet den jubilaris voor de arbeidersbeweging
Werkte. De Landarbeidersbond is een der groot
ste vakbonden en de heer Loerakker heeft een
Pracht staat van dienst en hij behaalde dien in
«n met zijn gezin. Hij was een volwaardig be
stuurder
Deze erkenning .is van zeer groote beteekenis.
Wat wordt er al niet gevraagd van een bestuur
der en wat wordt er al niet van hem verwacht!
Loerakker was een volwaardig leider van de Ka
tholieke Arbeidersbeweging, bouwer van de
•baatschappij, ziel van een Katholieken vakbond.
Het kerkelijke gezag stond in het middelpunt
Van zijn actie; waar geworsteld moest worden
°leeft ge de gezagsdragers van onze Kerk volgen
eh daarom zijt ge gezegend en geslaagd.
Er wordt momenteel een ongekende anti
papistische actie gevoerd. nu hebt gij de
voldoening, Loerakker, dat deze storm ons,
hie.de door uw zwoegen, niet zal deren.
Integendeel, onze tienduizenden katholieke
arbeiders zullen straks op deze actie reagee-
ren, waarvan de tegenstanders zullen staan
te kijken. Onze arbeiders staan in dichte
rijen achter Paus en Bisschoppen, achter het
Wereldlijke gezag.
Spr. wenschte zijn vriend van harte geluk met
üin jubileum en zijn onderscheiding.
Wat zoo mooi in jou is, aldus spr., dat is, dat
i'j ondanks je roem, de eenvoudige bloemist-
arbeider bent gebleven. Al had men je als mi-
bister geroepen, dan nog zou je de eenvoudige
Vriend A. J. gebleven zijn.
Namens alle instanties bracht spr. de geluk-
Wenschen over. De beste feestgave, die we je
hunnen geven is de voortdurende vriendschap
van de centrale leiding en van alle geledingen
Van de R.K. Arbeidersbeweging.
Mr. v. Haestert sprak vervolgens namens den
H.K. Boerenbond. Er is een tijd geweest, aldus
sPr., dat er alleen in theorie een samenwerking
Was tusschen boeren en landarbeiders. Die tijd
k voorbij, de samenwerking is er ook in de prak
tik. Aan wie hebben we dat te danken? Aan
heide organisaties, aan velen, maar voor het
'eeuwenaandeel aan den jubileerenden voorzit
ter, een man met groot inzicht, rechtvaardig
heidsbesef, tactiek.
Boerenbond en Landarbeidersbond gaan thans
hand in hand, vertrouwen elkaar, hebben elkan
der lief. Een blijvende vrede is gesloten en daar-
°P kan Loerakker met groote voldoening terug
gen.
Als den beste der besten bracht spr. hulde aan
den leider. Den bloemist-arbeider wenschte mr.
Van Haestert daarbij in de bloemetjes te zetten.
De hervormer der Maatschappij in Christelij-
hen zin werke, ondanks zijn ruim 60 jaren, nog
'ang voor den Boerenstand!
De pastoor der parochie van de familie Loer-
akker, de zeereerw. heer Schalke, bracht den
jubilaris naar voren als pionier van het Christe-
hjk parochieleven, als parochiaan, waaraan ieder
kjch stichten mag, als belever van de idee der
katholieke Actie, waarvoor hl) kracht zoekt in
de dagelijksche H. Communie.
De vertegenwoordiger van den Christelijken
Landarbeidersbond sprak namens zijn hoofdbe
stuur over „onzen besten vriend Loerakker, een
kerel uit één stuk, een man van trouw en prin-
Hater u-'. Borret, voorzitter van den Alg. R.K.
handbouwbedrijfsraad, wees er op, hoe hij als
h!an van de theorie prachtige medewerking on
dervond van Loerakker, den grooten man van
de praktijk, die zoo'n juist en fijn inzicht bleek
hebben in sociale kwesties. De samenwerking
dioge nog lang duren.
Deken Borsboom, oud-bondsadviseur, sprak
harnens de adviseurs. Spr. is na zijn vertrek ge-
thteresseerd gebleven bij zijn R.K. landarbeiders
fh hij leest nog trouw het bondsorgaan. De de-
ken ging terug naar het verleden en haalde
venige humoristische staaltjes op uit de dagen
Van wording. „Het frontje van den voorzitter,"
V'eP spr. onder groote hilariteit uit, „zal ik nooit
Vergeten. En een van de mooiste bijnamen van
®h jubilaris heb ik altijd „Rooien-jakker" ge
vonden."
Door CHRISTIAN HAUGEN
10
.Tien duizend pond! Een beduidend vermogen
"'ets! Hij behoefde slechts de handen uit te
hekken. Maar vanzelfsprekend moest daar iets
"hter zitten.
Hij schudde het hoofd.
>.Neen", zei hij, „deze historie komt me te dol
te belachelijk voor."
■■Het is volle ernst," verklaarde Hunter.
"U ontvangt een grooter bedrag, dan u anders
meerdere jaren aan salaris verdient.
Bovendien krijgt u al uw kostbaarheden terug
natuurlijk ook uw waardepapieren en uw
"ankboek. Sla toe. Tien duizend pond! U ont-
ahgt meer dan twintig maal de waarde van
vtgeen u daarvoor moet afstaan."
Hodney dacht na. Met tien duizend pond kon
'j Weer de levenswijze volgen, waarnaar hij zoo
JT'angde en zich bewegen onder zijns gelijken,
ijh met de opgedane ervaring in beurszaken, zou
hem niet moeilijk vallen, om binnen enkele
'aren dat kapitaal te verdubbelen. Maar wat.
°°r den drommel, beteekende dit waanzinnige
De deken besloot zijn geestige toespraak met
het uitspreken van de beste wenschen voor de
toekomst van den bond, zijn voorzitter en diens
gezin.
Dan besteeg de feesteling onder luid applaus
het spreekgestoelte. „Het gaat toch eigenaardig
in het leven," aldus spr., „thuis kan er niets
verkeerd gaan, of ik heb 't gedaan en nu van
daag blijk ik alles in den bond ie hebben ge
daan, al is 't dan dat men er niets verkeerds in
ziet."
Spr. dankte allen, die aan de huldiging mede
werkten, aan het bestuur, aan de afgevaardig
den etc.
Het had spr. zeer getroffen, dat des morgens
in alle plaatsen waar een afdeeling is, een H.
Mis werd opgedragen, om Gods zegen over zijn
verdere werk af te smeeken.
De feestgave: 2000 nieuwe leden herbergt een
zee van arbeid. Alle eer bracht spr. aan de stille
werkers, aan de vrienden, die nooit geen eer
krijgen, maar als schakels in de beweging on
misbaar zijn.
Het vertrouwen in Gods leiding, vertrouwen
in elkaar, vertrouwen in de overwinning, moge
vaardig blijven. De Katholieke Arbeidersbewe
ging heeft tot doel om de maatschappelijke ver
houdingen dusdanig om te buigen, dat de arbei
der voor zijn gezin kan zorgen en dat de recht
vaardigheid en liefde in acht zullen worden ge
nomen. De sociaal-godsdienstige zijde is de voor
naamste.
Waar rechtvaardigheid en liefde in het ge
drang komen, daar wordt God verdrongen. Het
zou in Mexico en Spanje nooit zoover gekomen
zijn, als werkgevers en werknemers elkaar daar
hadden gevonden.
In Duitschland zou de Katholieke Arbeiders
beweging nooit verdrongen zijn als Katholieken
en Christelijken hand in hand op één front had
den gestreden.
„Weest waakzaam!" riep spr. uit, „wacht u
voor hen, die u valsch inlichten, voor de dema
gogie. De Ossche kwestie is er een om nooit te
vergeten, het heeft weer eens alle katholieken
in het geweer geroepen en dat is een geweldig
voordeel, waarvan de tegenstanders kunnen lus
ten."
Et worden fouten gemaakt, er zal wel eens
reden zijn tot kritiek, maar wij mogen God
vurig danken, dat Hij ons in Nederland een
Christelijke Regeering heeft geschonken! Ver
trouwen zij de leuze, vertrouwen in dat men-
schenwerk, ook in ons werk.
Tot slot zongen de vergaderden „Roomsche
Blijdschap".
De familie Loerakker recipieerde dan kort in
een der andere zalen van gebouw St. Bavo. Zeer
velen maakten hun opwachting: hoofdbesturen
der verschillende vakbonden van het R.K. Werk
liedenverbond, vertegenwoordigers der R.K.
Staatspartij, vrienden en kennissen etc. Om zes
uur begon de Schouwburg-avond, die zich be
paalde tot tooneel en muziek!
En vandaag heeft de jubilaris gelegenheid om
zich'te werken door de stapels brieven en tele
grammen, die hem uit alle deelen van het land
en der gemeenschap bereikten.
Naar wij van bevoegde zijde vernemen, heeft
de vorst van de laatste nachten groote schade
aangericht in de steenindustrie langs Rijn en
Waal. Millioenen steenen, die in de maand
April waren gevormd, zijn door de vorst zoo
goed als waardeloos geworden, wat een groote
schadepost beteekent.
De ministers van Financiën en Algemeene
Zaken deelen thans officieel mede, dat het
wetsontwerp tot wijziging en verhooging van
het tweede hoofdstuk A der Rijksbegrooting
voor het dienstjaar 1938 (voorlichting over
Nederland in het buitenland) wordt ingetrok
ken.
(De vorige week hebben wij er reeds melding
van gemaakt, dat het wetsontwerp ingetrokken
zou worden. Red.).
Bij de firma Egidius Janssen te Tegelen,
die o.a. briefhouders en metaalwaren vervaar
digt, is Woensdagmorgen een staking uitgebro
ken. Op de fabriek werken arbeiders in het
voorstel toch? Stenton was er waarachtig niet
de man naar om hem een weldaad te bewijzen
Wat kon dan zulk 'n enorme waarde voor hem
hebben? Natuurlijk niets anders dan het ge
heime document, dat hij in zijn bezit waande.
Hunter trommelde ongeduldig met zijn vingers
op het rooktafeltje.
„Ik kan u geen bedenktijd geven," verklaarde
hij uitdrukkelijk. „U moet nu op staanden voet
antwoorden: ja of neen."
De telefoon ging weer en Algy zag, Hoe Hun-
ter bij dit onverwachte geluid opsprong als een
getergd dier, dat zich gereed maakt voor een
aanval. Dan bleef hij eenige oogenblikken ver
bitterd voor zich uitstaren.
Algy stond op om te luisteren.
„Hallo. Algy Rodney!"
Toen hij de stem herkende, kon hij onmogelijk
zijn groote verbazing verbergen. Eerst meende
hij zich vergist te hebben, doch hij kende dien
klank maar al te goed.
Het was Cynthia, die hij nog steeds in de af
gesloten slaapkamer dacht.
Haar woorden klonken hem toe als in een
droom en hij was blij, dat hij Hunter den rug
kon toekeeren, zoodat deze niets van zijn ont
steltenis merkte.
XI.
U LIEGT
„Ik heb t begin van uw onderhoud met Hun-
ter gehoord," zeide Cynthia. „En om nu maar
niet de minste aanleiding tot argwaan te geven,
moest ik zorgen voor hem thuis te zijn. Daarom
cartonnagebedrijf en metaalbewerkers. De
eerstgenoemden zijn voor een deel lid van den
Ned. R. K. Grafischen Bond, tot welke argani-
satie ook verscheidene arbeiders der laatste
categorie behoorden. De firma stelde zich op
het standpunt, dat bij de splitsing van het be
drijf in twee fabrieken de metaalbewerkers
niet in den Grafischen Bond, doch in den Me-
taalbewerkersbond thuishooren. Toen bij de
dezer dagen tot stand gekomen splitsing de
cartonnage-arbeiders overeenkomstig de ar
beidsregeling voor het grafisch bedrijf een
loonsverhooging kregen, die niet op de metaal
bewerkers werd toegepast, besloten de arbei
ders na overleg met hun organisatie gezamen
lijk het werk neer te leggen. De staking omvat
40 man.
Sir Hubert Montgomery, Buitengewoon ge
zant en gevolmachtigd minister van Groot-
Brittannië te 's-Gravenhage, zal over eenige
maanden zijn functie neerleggen en ons land
verlaten. Dit houdt verband met den termijn,
welke in Engeland voor de vertegenwoordigers
aan buitenlandsche hoven is gesteld en die ge
woonlijk vijf jaar bedraagt.
Sir Hubert Montgomery, die thans 62 jaar
oud is, aanvaardde zijn functie hier te lande
in Augustus 1933. Voordien was hij werkzaam
als „chief-clerk" bij het Foreign Office, een
benaming, die men thans niet meer kent, doch
die men het best zou kunnen aanduiden met
hoofd van de administratie van het ministerie
van Buitenlandsche Zaken. De geheele loop
baan van Sir Hubert Montgomery is trouwens
nauw verbonden met dit ministerie. Zoo be
kleedde hij o.m. ook de functie van vice-
marshal van het corps diplomatique te Londen,
een ambt, dat een intermediair beteekent tus
schen het hof en de diplomatie.
De Engelsche gezant is Knight-commander
of the Victorian order, Knight-Commander of
the order St. Michael and St. George, Com
mander of the Bath-order en is voorts begif
tigd met verscheidene buitenlandsche orde-
teekenen.
Donderdagmiddag zullen drie vliegtuigen,
bemand met leden van de vrijwillige organisa
tie van sportvliegers, van het vliegveld Ypen-
burg opstijgen en zich naar de Veluwe begeven,
om daar in samenwerking met de Nederland-
sche Heidemaatschappij proeven te nemen be
treffende het signaleeren van heidebranden.
Tot nu toe worden heidebranden door uit
kijkposten op hooge torens gesignaleerd, maar
het is duidelijk, dat men van uit een vliegtuig
een veel grooter gebied kan beslaan. Boven
dien kan men het verloop van den brand be
ter blijven volgen.
Er zal nu gecontroleerd worden of inderdaad
de vliegtuigen eerder de branden opmerken
dan de uitkijkposten. Daartoe wordt een stuk
heide-ontginning tusschen Apeldoorn en Arn
hem in brand gestoken en de drie vliegtuigen
zullen dezen brand melden aan het hoofdkwar
tier van de Nederlandsche Heidemaatschappij.
De vliegers zullen dan boven het terrein van
den brand blijven cirkelen, om eventueel na
dere berichten te geven.
Deze oefeningen vangen te ongeveer één uur
's middags aan. De drie toestellen starten om
twaalf uur- van Ypenburg.
De rechtbank te Leeuwarden deed Woensdag
uitspraak in de zaak tegen den 24-jarigen land
arbeider W. van der Z. te Wierum, den 21-
jarigen varensgezel U. K. en den 18-jarigen
arbeider J. S., beiden uit Holwerd. Allen zijn
gedetineerd wegens poging tot diefstal met ge
weldpleging, subsidiair poging tot afpersing en
het wederrechtelijk binnendringen op een be
sloten erf.
In den avond van 12 Januari drongen de
verdachten de schuur van den landbouwer G.
van der Kooi te Wier (Westdongeradeel) bin
nen met het doel v. d. Kooi te berooven. Toen
de boer bezig was zijn vee te voeren, werd
hij door de verdachten overvallen en mishan
deld. De mishandeling werd eerst gestaakt,
toen Van der K. aanbood, geld te zullen halen.
Toen hij echter met een geweer in de schuur
terugkwam, kozen de verdachten het hazen
pad.
De officier van justitie had tegen ieder vier
jaar gevangenisstraf geëischt.
De rechtbank veroordeelde W. van Z. en U.
K. ieder tot vier jaar gevangenisstraf en J. S.
tot twee-én-een-half jaar gevangenisstraf, door
te brengen in de jeugdgevangenis.
heb ik de deur van een nevenvertrek, hetwelk
misschien wel door 'n ander gehuurd wordt,
opengebroken en sta nu aan de telefoon. Ik
moet u namelijk ten sterkste afraden, op het
voorstel van Hunter in te gaan. Zeg onder alle
omstandigheden „neen."
„Ja," antwoordde Algy, enkel om maar iets te
zeggen.
Hunter echter keek hem wantrouwend aan.
„Stenton weet natuurlijk wel, waarom hij u
zoo'n groot bedrag biedt," ging Cynthia ver
der. „En ik geloof, dat ik 't ook weet. Maar
daarover later. Over 'n paar uur bel ik weer op.
Nu moet ik gaan. Doet u, alsof een vriend een
praatje met u kwam maken.'
„Ik heb er geen," antwoordde Algy met groote
beslistheid.
Cynthia antwoordde niet meer. Zij hing den
hoorn op den haak en Mrs. Jones keek niet
weinig verbaasd, toen zij de elegante jonge
dame uit de kamer van den ouden Perkin zag
komen. En haar verbazing nam nog toe, toen zij
zich herinnerde, dat zij diezelfde jonge dame in
Rodney's kamer gelaten had en Perkin heele-
maal niet thuis was.
Intusschen fingeerde Rodney een gesprek aan
de telefoon en vertelde onder andere, dat hij
morgen geen tijd had om te komen, want dat
hij nog denzelfden avond vertrok naar Rams-
gate, om daar z'n vacantie door te brengen.
Toen hij afgebeld had en weer ging zitten,
vroeg Hunter:
„Bent u werkelijk van plan, om naar Rams-
gata te gaan? Het komt me erg zonderling voor,
dat u dit in mijn bijzijn vertelt."
Woensdagochtend werden op de schietbaan
van het kamp Waalsdorp proeven genomen met
pantserglas, in het bijzonder met het doel dit
glas voor luchtbeschermingsdoeleinden te ge
bruiken.
Dipl. ing. Verduin, leider der luchtbescher-
mings mij. tot het vervaardigen van luchtbe-
schermingsbenoodigdhsden te Den Haag, die
het pantserglas heeft samengesteld, had een
proefglas ter beschikking gesteld, waarmede,
onder leiding van majoor Weeda, verschillen
de schietproeven genomen werden.
Het pantserglas ziet er uit als gewoon glas
en is volkomen doorzichtig, zoodat het voor
alle gewenschte doeleinden gebezigd kan
worden.
Het proefglas, hetwelk in een „u"-vormig
ijzeren raam gevat was, werd tusschen een rij
van zandzakken geplaatst, waarop een zware
stalen frlaat gelegd werd, ten einde het even
tueel terugslaan van kogels te voorkomen.
Het eerste schot werd gelost op een afstand
van tien meter, met een legerpistool van
9 m.M., hetwelk slechts weinig schade aan
het proefglas toebracht. Het tweede schot werd
gelost op een afstand van 5 meter met een
Mauserpistool van 7.65 m.M. Ook dezen kogel
werd met succes weerstand geboden.
Ten slotte werd nog een derde kogel met een
Mauserpistool van 7.65 m.M. op de pantser
plaat afgevuurd eveneens op vijf meter af
stand, welke evenmin door het pantserglas
heendrong.
De proefneming slaagde volkomen, hetgeen
vooral met het oog op luchtbeschermingsmoge
lijkheden, zooals voor bedrijven, waar in oor
logstijden het werk voortgezet moet worden,
evenals voor automobielen, enz., van groote
waarde kan blijken te zijn.
In de te Amsterdam voortgezette algemeene
vergadering der Christelijk-Historische Unie is
op voorstel van het hoofdbestuur besloten, in
het beginselprogram het volgend artikel op te
nemen:
„Het zelfbeschikkingsrecht der gemeente wor
de gehandhaafd in overeenstemming met de
taak, welke de gemeente naar historie en
Grondwet in ons staatsbestel vervult.
De financieele verhouding tusschen het Rijk
en de gemeenten en het toezicht op door de wet
aangewezen handelingen der gemeentebesturen,
alsmede de gezagsoefening der hoogere organen,
zijn zoodanig, dat het bewustzijn van zelfstan
digheid en eigen verantwoordelijkheid van die
besturen worde versterkt."
De afgevaardigde van de afdeeling Elim ver
dedigde vervolgens een voorstel, waarbij de ver
gadering de noodzakelijkheid uitspreekt om de
steunnormen, werkverschaffingsloonen en den
steun aan de kleine boeren te verhoogen.
De afgevaardigden van Hoogeveen en Ilpen-
dam pleitten eveneens voor een verbetering van
den steun aan de arbeidersbevolking ten plat-
telande. Zij ondersteunden het voorstel-Elim.
Na de middagpauze werd het afwijzend prae-
advies van het hoofdbestuur nader toegelicht
en werd besloten deze kwestie te laten rusten
tot de zomerconferentie.
Bij het begin vn de middagzitting, die werd
bijgewoond door den minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, prof. dr. J. R.
Slotemaker de Bruine, werd het resultaat van
de stemming ter verkiezing van drie leden van
het hoofdbestuur der Christelijk Historische
Unie medegedeeld. De periodiek aftredende le
den, prof. dr. Th. L. Haitjema en mr. dr. A. A.
van Rhijn werden herkozen, terwijl in de vaca
ture ds. J. Hoekstra, die niet herkiesbaar was,
werd benoemd ds. H. Bogers te Achlum.
De afdeeling 's Gravenhage II diende de al
gemeene vergadering een motie in, waarin men
zich bij vernieuwing en met volle overtuiging
uitspreekt vóór krachtigen steun aan elke daad,
welke de politiek van internationaal recht en
van trouw aan gesloten verdragen zal kunnen
bevorderen.
De heer Snoeck Henkemans lichtte deze
motie nader toe. Hij merkte o.m. op hoe in den
laatsten tijd ten aanzien der internationale
verhoudingen weder de politiek van het recht
wordt teruggedrongen door een politiek van be
lang en geweld.
Op voorstel van den voorzitter ging de ver
gadering met de uitspraak, welke in de motie
is neergelegd, mee.
De afgevaardigde van Hoog-Soeren ontwik
kelde bezwaren tegen de bepaling, dat men
maximum 200 mag bezitten alvorens voor
steunuitkeering in aanmerking te komen. Spr.
verzocht het hoofdbestuur te bewerken, dat
deze bepaling wordt ingetrokken.
Namens het hoofdbestuur werd betoogd, dat
de Unie in deze generlei zeggenschap heeft.
Het hoofdbestuur zal het verzoek van Hoog-
Soeren echter aan de Kamerfracties overbren
gen.
Het resultaat van de discussies was tenslotte,
dat de vergadering uiting gaf aan den wensch,
dat wijziging wordt gebracht in de bepaling van
het maximum-bezit, alvorens voor steun in aan
merking te komen.
De afdeèling Ouder-Amstel had ten slotte
een voorstel ingediend, waarin de vergadering
als haar meening uitspreekt, dat alle crisis
maatregelen zoo spoedig mogelijk dienen te
worden opgeheven.
Na een korte discussie ging de vergadering ac-
Algy haalde de schouders op en lachte.
„Ik geef de zaak volkomen op," zeide hij. „En
wat 't zonderlinge betreft; Mr. Stenton heeft
daarin toch zeker een schitterend record ge
slagen. 'n Onverklaarbare moordaanslag, 'n on
verklaarbare ontvoering, 'n onverklaarbare spi-
onnage, en tot slot een onverklaarbaar bod; wat
zegt u daarvan?"
Hunter glimlachte.
„Voortreffelijk in scène gezet," antwoordde
hij. ,Maar ik kan u de verzekering geven, dat 't
u niet zal gelukken, mij uit te hooren. Zóó groen
ben ik niet meer in m'n vak. Ik heb u al meer
gezegd, dat 't gevaarlijk is, Stenton te weer
streven. Overigens wil ik u wel bekennen, dat
uw comedie eenvoudig belachelijk is. Wij zijn er
vast van overtuigd, dat u drommels goed op de
hoogte bent. Daarom begrijp ik niet, dat u maar
blijft aandringen. Geef u verder geen moeite,
om iets van ons omtrent Stenton's plannen te
weten te komen. Maar genoeg daarover. Gaat u
op ons voorstel in?"
„Neen."
Hunter verloor 'n oogenblik zijn zelfbeheer-
sching.
„Welnu, beken dan liever direct dat u 't ge
vonden hebt en noem 'n prijs," zeide hij ge-
ergerd.
„Wat gevonden?" vroeg Algy. Hij begreep ech
ter reeds lang, wat Hunter bedoelde. Doch hij
wilde zekerheid hebben.
Hunter antwoordde niet doch keek hem vol
minachting aan en stond op. Bij de deur geko
men waagde hij nog 'n laatste kans.
„Ik wil u nog 'n goeden raad geven," zeide
coord met het prae-advies van het hoofdbe
stuur, waarin wordt gezegd, dat, indien met
„zoo spoedig mogelijk" bedoeld wordt, dat elk
geval afzonderlijk moet worden beoordeeld en
een crisismaatregel steeds zal moeten worden
opgeheven, zoodra hij niet meer „absoluut nood
zakelijk" of „dringend gewenscht is", de uit
spraak in zooverre overbodig is, dat dan ieder
haar onderschrijft.
Jhr. mr. de Geer heeft de bijeenkomst hier
na op de gebruikelijke wijze gesloten.
De R. K. Tabaksbewerkersbond heeft te Nij
megen onder leiding van den heer Jac. Gemen
een buitengewone algemeene vergadering ge
houden, ten einde een standpunt te bepalen
ten opzichte van de Vrijdag 8 April door de
werkgevers gedane uiteindelijke voorstellen.
Deze bondsvergadering werd vanwege het R. K,
Werkliedenverbond bijgewoond door Jos. Veld.
man en namens den Belgischen Christelijken
Tabaksbewerkersbond door Louis Schrijvers.
Ook pastoor Van Dijk, die als tondsadviseur
met onverflauwde belangstelling de actie heeft
gevolgd, was aanwezig.
De vergadering hechtte, naar de Volkskrant
meedeelt, zonder hoofdelijke stemming haar
goedkeuring aan de patroonsvOorstellen, het
hoofdbestuur opdragend, te trachten te ver
krijgen wat nog mogelijk is.
30 December van het vorig jaar zouden de
marine-vaartuigen de Abraham van der Hulst
en de Pieter Flores in onderling verband een
oefening houden buitengaats bij Vlissingen,
waarvan de leiding berustte bij den comman
dant van de Van der Hulst. Deze oefening is
echter niet beëindigd kunnen worden ten ge
volge van een aanvaring tusschen beide schepen.
Naar de oorzaak van deze aanvaring heeft
de marineraad in een openbare vergadering een
onderzoek ingesteld, waarbij beide commandan
ten aan een verhoor werden onderworpen.
Het bleek, dat beiden de gegeven signalen en
bevelen anders hadden verstaan.
De marineraad zal later uitspraak doen.
Woensdagochtend omstreeks kwart over. tien
heeft op een weiland in de buurtschap de An
kelaar, gem. Apeldoorn, een zweefvliegtuig van
de zweefvliegschool te Teuge een noodlanding
gemaakt.
De bestuurder van het toestel, de heer Bau-
ling uit Deventer, voorzitter van de zweefvlieg-
club Teuge, die Woensdagochtend voor 't maken
van een overlandvlucht te Teuge was opgeste
gen, was door gebrek aan thermische lucht-
stroomingen gedwongen te dalen.
Bij den uitloop is het toestel in een prikkel-
draadraster terecht gekomen.
De heer Bauling werd aan het hoofd gewond
en is per ziekenauto naar het Julianaziekenhuis
te Apeldoor ovnergebracht.
Het toestel, dat niet ernstig werd beschadigd,
zal gedemonteerd worden en naar het vliegveld
Teuge worden getransporteerd.
De marechaussee te Stadskanaal heeft voor
den Officier van Justitie te Assen geleid E. B.,
vrouw van A. S. te Gasselternijveenschemond,
wegens poging tot doodslag op haar man. Met
vork en mes zou zij haar man by een huiselijke
twist te lijf zijn gegaan.
Na verhoor is de vrouw in arrest gesteld.
Naar het N. v. d. D. v. N. I. verneemt, over
weegt het Binnenlandsch Bestuur van Bali de
transmigratie van een groep Christen-Baliërs
naar een voor landbouw geschikt terrein op
Tjandikoesoema in West-Bali. Voorloopig zal
hiervoor een zestigtal gezinnen worden aan
gewezen.
Deze Christen-Baliërs, die vrijwel allen tot
de bezitlooze klasse behooren, hebben indertijd
het verzoek gedaan tot verkrijging van onont
gonnen terreinen, welke zij in een soort van
gemeenschap zouden ontginnen. Tegen een
dergelijke kolonisatie werd van bestuurswege
geen enkel bezwaar geopperd, doch de moei
lijkheid is de aanpassing eener Inlandsch
Christen-gemeenschap in een Balisch zelfbe
stuur, gezien het groote verschil in godsdien
stige opvattingen.
Wat betreft de uitoefening hunner gods
dienst zal geen enkele beperkende bepaling ge
maakt worden.
hij. „Neem de tienduizend pond en verlaat on
middellijk uw kamers. Het is uw eenige uitweg.
Verzet u zich toch niet tegen Stenton."
Algy keek hem lang aan. t
„Ik kan niet," zei hij dan.
Hunter greep hem bij den arm en schudde
hem onstuimig heen en weer.
„Mensch, begrijp u dan niet, dat uw leven op
het spel staat!" roep hij uit en zijn stem klonk
deigend en overredend tegelijk.
Rodney wrong in vertwijfeling de handen.
„Zoo waar als ik hier sta, ik kan niet," ant
woordde hij. „U moogt ervan denken wat u wilt,
maar 't is de zuivere waarheid. Ik begrijp er
niets van. Geef dan toch eens een verklaring."
Hunter liet zijn arm los en keek hem aan,
alsof hij wilde zeggen: u liegt! Doch hij preste
de lippen op elkaar en sprak geen woord.
Algy Rodney was weer alleen.
Mrs. Jones was totaal overstuur, toen om acht
uur dezelfde jonge dame weer aanbelde. Doch
Algy ontving zijn bondgenoote met overgroote
blijdschap.
„Ik heb met smart op u zitten wachten," zeide
hij. „U bent de eenige mensch, met wiens hulp
ik misschien ooit iets zal begrijpen van al de
geheimen, die mij omgeven. Ik heb de beide
broeders Hunter gevraagd mij toch te zeggen,
waarom ik achtervolgd word en waarom Sten
ton mijn vijand is. Maar beiden denken, dat ik
comedie speel. Zij willen me eenvoudig niet ge-
looven."
Cynthia antwoordde niet.
(Van onzen parlementairen redacteur)
In de „Nieuwe Rott. Crt." van Zaterdag
avond schrijft „men" uit Twente, dat de po
gingen, welke thans te Breda worden onder
nomen om een einde te maken aan het stem
pelen der werkloozen, in de pers wel op tame
lijk opvallende wijze als iets nieuws voor Ne
derland zijn aangekondigd, doch dat maat
regelen van denzelfden aard reeds jaren ge
leden in Twente genomen werden; daar zijn
reeds sinds 1932, onder leiding van een te
Enschede opgerichte en zetelende centrale
commissie, groepen werkloozen gevormd, welke
werkzaam zijn in volkstuintjes,. Er zijn
vakcursussen gevormd, er zijn voetbalwedstrij
den georganiseerd, men heeft er zich toege
legd op zwemsport en athletiek, er zijn excur
sies gehouden, men vormde er tooneelgroepen,
een zangkoor, een orkest, enz. Zij, die deel
uitmaakten van deze groepen, behoefden niet
te stempelen.
Inderdaad vertoont het hier opgesomde een
zekere overeenkomst met wat te Breda onder
nomen wordt, maar niettemin zijn de beide
gevallen geheel verschillend en wèl in uit
gangspunt en doelstelling, alsook in hoe groot
heid van den opzet.
In Twente is men er van uitgegaan, dat het
nuttig is, stukjes cultureel werk te doen ver
richten (vakcursussen zijn overigens vrij al
gemeen) en met het oog op het cultureele
streven kon men dan ook profiteeren van
eenigen steun uit 's Rijks kas; als bijkomstige
omstandigheid gold, dat de deelnemers niet
behoefden te komen stempelen.
Te Breda stelt men echter voorop, dat er
een einde moet komen aan het stempelen en
dat alle bruikbare methoden tot dit doel moe
ten worden aangewend. In het Bredaasche
systeem zal men dus een veel grootere vrij
heid genieten en veel méér kunnen aanpakken
Hier zal aan leiders 20 pet. boven hun steun
bedrag iets heel nieuws worden toege
kend. Hier neemt het Rijk de kosten voor be-
noodigd arbeidsmateriaal op zich.
Van het Departement van Sociale Zaken uit
wordt thans op groote schaal de opheffing, al
thans de vervanging van den stempelplicht ter
hand genomen.
Op groote schaal; wat er in Twente (waar
voor natuurlijk niets dan lof!) geschiedde, was
slechts in zeer beperkten kring bekend.
Het is voor de eerste maal, dat op aeze
wijze getracht wordt, den stempelplicht te doen
verdwijnen voor een zoo groot mogelijk aan
tal wefkloozen, en daarin is het nieuwe van
minister Romme's initiatief gelegen.
De Twentsehe medewerker van de „Nieuwe
Rott Crt." schrijft:
„Hoe gaarne het Oosten aan het Zuiden ook
een primeur gunt, het is niet meer dan billijk,
dat ook hier het „Eere wien cere toekomt"
geldt."
Het mt>ge waar zijn, dat het Oosten het Zui
den een primeur gunt, maar de vraag rijst, of
men in zekere kringen zulk een primeur ook
gunt aan een bepaalden minister.
Naar de „Deli-Crt." meldt, zijn van Sumatra's
Oostkust negentien Chineesche chauffeurs °n
monteurs met twee ambidance-auto's en een
personen-auto scheep gegaan op de „Van
Heutsz" om naar Honkong te reizen. Zij zullen
zich ter beschikking stellen van het Roode Kruis
in China om hulp te verleenen aan de slacht
offers van den oorlog.
Deze expeditie wordt uitgezonden door de
Ambulance-vereeniging van Chineesche auto
handelaren en mecaniciens op Sumatra.
Tegelijkertijd wordt ook een hoeveelheid ver
band- en geneesmiddelen tot een totaalgewicht
van ongeveer vier duizend kilo, gezonden.
De K. P. M. zal de auto's gratis van Balawan
naar Honkong brengen.
Opnieuw benoemd tot burgemeester van Ros-
sum A. F. van Goelst Meyer; van Abbenbroek
G. van Andel; van Heenvliet C. von Lindern;
van Schoonhoven A. M. Nieuwenhuizen: van
Beemster P. Kikkert; van Koedijk W. C. Nina-
ber; van Oostzaan J. W. Zigeler; van Oud-
Karspel A. J. Wijnveldt; van Schellinkhout J.
Palenstjjn; van Aagtekerke J. Bosselaar; van
Westkapelle jhr. mr. A. F. C. de Casembroot;
van Scheemda H. K. Veneman; van Heerlen
M. F. G. M, van Crunsven en van Thorn J. H.
C. Noers.
Aan K. Kooiman is op verzoek met 1 Mei 1938
eervol ontslag verleend als burgemeester der
gemeenten Bergambacht en Ammerstol.
Toegekend de aan de orde van Oranje-Nassau
verbonden eere-medaille, in brons, aan J. W.
van den Boogaerdt, machinedrijver bij „Hol-
landia", Hollandsche fabriek van melkproduc
ten en voedingsmiddelen N.V., te Vlaardingen.
Met 1 Sept. 1938 is aan mr. dr. H. S. Veldman
op verzoek eervol ontslag verleend als voorzitter
van den raad van arbeid te Apeldoorn, onder
dankbetuiging.
„U gelooft mij misschien ook niet?", voegde
Algy er verbitterd aan toe.
Zij keek hem geruimen tijd onderzoekend aan.
Het zwijgen werd bijna pijnlijk.
„Ik geloof u," zeide zij eindelijk. „Maar nu
begrijp ik ook van de heele zaak geen steek
meer."
„En daarom kan ik u dan ook tot mijn spijt
niet verklaren, waarom Stenton u zoo vijandig
gezind is. Misschien heeft hij een wrok tegen
uw familie, nog van uit den tijd, dat uw ouders
leefden. In ieder geval heeft 't geen doel. er
steeds over na te denken, waarom hij een aan
slag op uw leven deed. De rest laat zich ge
makkelijk begrijpen. Ik weet, dat Stenton reeds
geruimen tijd naar een document zoekt en al
zijn spionnen met de opsporing daarvan belast
heeft. In den nacht, toen hij u trachtte te doo-
den, kwamen er weer berichten binnen en hij
meende, dat 't hem nu eindelijk zou gelukken
de schuilplaats van het document te achterha
len. Hij hield 't voor zeker, dat in uw bezit
moest zijn en in uw bureau opgeborgen lag.
Toen zette hij een nieuw plan in elkaar. Doch
daarover later. Nu heb ik iets met u te bespre
ken van zeer veel gewicht en wel 't volgende:
Stenton vond het document niet. Het ligt dus
voor de hand, dat hij 't verkeerde bureau heeft
laten halen.
Ik ben op deze gedachte gekomen, toen ik in
uw slaapkamer een ander bureau zag staan.
Misschien kunnen wij het document wel vin
den."
(Wordt vervolgd)
