r
w;
I
H
De Engelsche
cup-finale
De nieuwe aanwijzingen van Kardi
naal Innitzer aan de geestelijkheid
BELEGGERSFROm
Het sexen der kuikens
bespoedigd
VRIJDAG 29 APRIL 1938
Een omwenteling in het
pluimvee bedrijf
Bezwaren tegen het sexen
De voordeelen
PRINSES BEATRIX-FONDS
AFSCHEID Dr. SCHEY
Het imposant voetbalfestijn
te Wembley
Huddersfield of
Preston
De voornaamste
punten
De plichten van de
zielzorgers
BERUCHTE INBREKER
ONTSNAPT
Zijn vrijheid zal wel niet
lang duren
ASCETISCHE STUDIEDAGEN
VOOR PRIESTERS
Van 16 tot 18 Augustus te Stein
KIND DOOR SLANGENBEET
GEDOOD
STAKING TE MONTFOORT
GAAT DOOR
DAKPANNENFABRIKANTEN
BIGGENMERKEN
Het eeuwfeest van het klooster en pensionaat Jerusalem" te Venray. Z. H. Exe.
Mgr. hemmens en minister prof. dr. J. R. Slotemaker de Bruine tijdens de receptie
voor genooaigden
HANEN
OF...
In de Nederlandsche, doch vooral in de bui-
tenlandsche vakpers voor het Pluimveebedrjjf
wordt reeds eenige jaren druk geschreven over
het onderwerp „sexen".
Voordat het sexen ingang vond in het pluim-
veebedrijf in Holland zijn we op dit gebied
nog lang niet waar we wezen moeten werden
de kuikens tot den leeftijd van circa drie weken
bij elkaar opgefokt, waarna de haantjes eruit
worden geselecteerd.
Hei uit Japan afkomstige sytseem van
sexen heeft het echter mogelijk gemaakt,
dat reeds den dag na het uitkomen der
eieren het uitschieten der haantjes kan
plaats vinden, hetgeen voor de pluimvee
houders een groote besparing van geld en
werk beteekent.
Het onderwerp lijkt ons daarom van een
dusdanig groot belang, dat het ook voor be
spreking in aanmerking komt in de niet-vak-
pers. e
Het is de Japan Chick Sexing Association,
die werkt onder auspiciën van de Japansche
Begeering, die het sexen der eendagskuikens in
Europa heeft ingevoerd; enkele jaren geleden
voor het eerst in België, waar G. Stepman te
Ansechem de hoofdvertegenwoordiger is voor
West-Europa.
Door bemiddeling van den Nederlandschen
vertegenwoordiger, den heer G. Igesz te Heiloo,
waren wij in de gelegenheid op het bedrijf van
den heer P. Lafère te Den Helder nader met
dit systeem kennis te maken, toen daar de
Japanner Seitaro Isa, geassisteerd door den
heer J. Best int Koog aan de Zaan, die als
manager fungeert, enkele duizenden kuikens
kwam sexen.
Wij vernamen dat deze Japanners, het
zijn tot dusver alleen Japanners, die deze
kunst verstaan, vóór dat zij het vaardig
heidsdiploma ontvangen, niet minder dan
200 a 300.000 kuikens gesext moeten heb
ben, waarbij zij dan minstens 97 pet. van
het materiaal goed moeten hebben gesext.
Maar dan zijn zij ook specialisten in hun
vak, zoodat zij een „capaciteit" van 1000
(duizend) kuikens per uur hebben, zooals
wij dan ook van nabij konden constateeren.
Engelsche en Amerikaansche en later ook
Belgische en Hollandsche sexers hebben gepro
beerd de Japanners te evenaren, doch zij ver
mochten hun gele collega's met de fijne vin
gers en het geoefend oog niet te benaderen.
Door de hooge eischen, die aan de candidaat-
sexers gesteld worden, hebben dezen, als zij het
diploma van de Japan Chick Sexing Associa
tion behaald hebben, en dit zijn er betrek
kelijk maar weinigen een phenomenale rou
tine in hun vak gekregen, zoodat zij circa 1000
kuikens per uur kunnen sexen.
Het sexen is oogenschijnlijk een simpele han
deling, waarbij de Japansche sexer met een be
wonderenswaardige vlugheid onder het licht
van een sterke lamp de organen van het een-
dagskuiken inspecteert, om vervolgens de haan
tjes van de hennetjes te separeeren.
Door verschillende niet-aan-de-praktijk ge
toetste critische beschouwingen rezen bij vele
pluimveehouders bezwaren tegen het sexen vol
gens deze methode en velen schromen nog hun
eendagskuikens aan de handen van de Japan
sche sexers toe te vertrouwen.
De praktijk heeft uitgewezen, dat deze be
zwaren ongegrond zijn gebleken, terwijl er daar
tegenover verschillende economische voordeelen
aan dit systeem van sexen verbonden zijn.
De bezwaren waren óf van financieelen aard,
óf men vreesde sterfte of besmetting van de
gesexte kuikens; bezwaren maken ook zij, die
financieel voordeel hebben bij het verkoopen
van on-gesexte kuikens, alsook diegenen, die
bij voorbaat bezwaren maken, zonder in de
praktijk ooit iets met gesexte kuikens te ma
ken hebben gehad.
Wie den Japanschen sexer aan den arbeid
ziet met een regelmaat als van de klok en
hem met behendige routine en zekerheid de
kuikens ziet behandelen, moet vertrouwen in
zijn werk krijgen. In één uur tijd had de Ja
panner Seitaro Isa, dien wij aan den arbeid
zagen, er precies 1100 in handen gehad; d. w. z.
voor het sexen van één kuiken had hij slechts
t.3 seconde noodig. Trekt men hiervan af den
tijd, benoodigd voor het uit de doos nemen van
het kuiken en het weer elders deponeeren na
de behandeling, dan duurt de eigenlijke han
deling van het sexen-zelf hoogstens VA 2
seconden. Met deze bewonderenswaardige vin
gervlugheid kan er dus van gevaar voor het
kuiken moeilijk sprake zijn.
Dit werd dan ook ditmaal bewezen, toen na
drie weken het sterftecijfer der gesexte kuikens
niet meer bedroeg dan 1 pet.
Opgemerkt dient echter, dat in dit geval de
kuikens gezond en sterk waren; zooals echter
de Japanner ons mededeelde, komen er in Ne
derland ook veel minderwaardige kuikens voor.
met welke diertjes hij dikwijls niet hooger kwam
dan 500 kuikens per uur.
Dat bij minderwaardige kuikens na het sexen
het sterftecijfer misschien grooter is, ligt niet
aan den sexer, doch aan de kwaliteit der kui
kens. Immers, d?ze kuikens hebben indien
niet gesext ook roods een grooter sterfte
cijfer dan haar meerwaardige zusters.
Dit is dan ook een der beweegredenen, waar
om broeders, die gewoonlijk minderwaardige
kuikens leveren, niet vlug tot het laten sexen
zullen overgaan en het ook anderen afraden.
Houdt of kweekt men on-gesexte kuikens, dan
worden de haantjes geleidelijk, vanaf den leef
tijd van drie weken, verwijderd, op welken leef
tijd zij praktisch niets opbrengen. Daartegen
over staan bij gesexte kuikens de kosten van
het sexen, doch deze zijn zóó gering, dat zij
belangrijk lager komen te liggen dan de voe-
derkosten van de haantjes, wanneer men niet
sext. Door verwijdering van de haantjes vanaf
den eersten dag spaart men dus belangrijk op
de voederkosten.
Een ander voordeel is, dat bij gesexte kuikens
de groei-omstandigheden veel gunstiger zijn;
de koppels worden minder groot en het is be
kend, dat de kuikens dan veel sneller groeien.
Zoowel op het bedrijf van den heer Lafère
als op dal van zijn afnemers van gesexte kui
kens is geconstateerd, dat de 3-weken-oude
hennetjes van de gesexte kuikens veel meer uit
gegroeid waren dan de drie-weeksche henne
tjes, die mét de haantjes waren opgefokt.
Ook is er meer uniformiteit van groei, daar
bij gesexte kuikens niet in die mate als bij
ongesexte kuikens het gevaar bestaat van ver
dringen van de hennetjes door de haantjes,
die veelal in de meerderheid zijn.
Nóg een voordeel is de besparing aan ruimte
(minder hokken) dus ook aan brandstof en
ander materiaal.
Het sexen beteekent een belangrijke evo
lutie in het pluimveebedrijf, die niet is tegen
te houden; in andere landen, zooals België,
Engeland en Amerika, is het reeds alge
meen van toepassing, in Nederland is men
er nog niet lang mee bezig, hoewel de Ja
pansche sexer Seitaro Isa reeds op tal van
bedrijven van vooruitstrevende pluimvee
houders in Noordholland en op de Veluwe
werkzaam is geweest en tot het einde van
dit broedseizoen nog werkzaam zal zijn.
Het laat zich echter aanzien, dat het sexen
volgens deze Japansche methode ook in ons
land algemeen ingang zal vinden, al zal dit
voorloopig nog wel uitsluitend door Japanners
geschieden.
Omdat de praktijk uitwijst, dat de financieele
en economische voordeelen van het opfokken
van gesexte kuikens grooter zijn dan van on-
gesexte kuikens en den met-zijn-tijd-meggaan-
den broeder, die laat sexen, dus een voor
sprong heeft op zijn collega, die nog steeds be
zig is de kat uit den boom te kijken, zullen
steeds meer pluimveehouders hun bezwaren
tegen het sexen iaten varen en het regelmatig
toepassen op hun bedrijf.
Het bestuur van het Prinses Beatrix-fonds be
richt met groote erkentelijkheid, dat het een be
drag van 5316,81 heeft ontvangen als opbrengst
van de actie, gevoerd door de stichting „Ons
Kind" en door het landelijk comité van aanbe
veling van deze stichting.
Het bestuur herinnert er aan, dat het Prinses
Beatrix-fonds hulp verleent aan gezinnen, waar
kinderen bijzondere nooden hebben doen ont
staan en beveelt dit fonds nogmaals in aller
daadwerkelijke belangstelling aan. Het gironum
mer is Den Haag, no 75000.
Boven: de eieren worden in de broed
machine geschoven. Midden: de één-
dagskuikens in de iade van de broed
machine; op den achtergrond de scha
len, waar de kuikens uit zijn gekropen.
Onder: de Japanner, Seitaro Isa aan
den arbeid
De Rijkszuivelconsulent voor Noordholland,
dr. L. T. V. Schey, zal op 30 April a.s. zijn
functie als zoodanig beëindigen wegens het be
reiken van den pensioengerechtigden leeftijd.
Door de Zuivelcommissie voor Noordholland zal
een receptie worden gehouden met gelegenheid
tot afscheid nemen, op Maandag 2 Mei a.s. des
namiddags van 2—4 uur in het Parkhotel te
Hoorn.
ie zijn plicht doet slechts uit
dwang, leeft vergeefs zijn leven lang.
Welke plaats zal, zij 't ook voor een enkelen
dag grootere populariteit genieten dan Wembley
Zaterdag!
Over welke plek zal meer worden gesproken
en naar worden geluisterd als het Empire Sta
dium! Want behalve de 92.000 exceptioneele
menschen, die zich in het bezit van een ticket
weten en voor wie de „gates" geopend staan,
zullen niet slechts de radio-apparaten van de
geheele Britsche Empire scherp op het moeder
land afgestemd zijn, doch „all over the world!"
Men zal als 't ware aan de lippen hangen van
den erpert par excellence, Ivan Sharp, die dit
maal gesecondeerd wordt door den niet minder
befaamden Georg Allison, manager van Arsenal.
Onbetwist is het voor Engeland een dei-
hoogtepunten van het sportseizoen. welke posi
tie de Cup-final hoofdzakelijk vanwege haar
traditie heeft verworven. Men vraagt niet, wie
zijn de finalisten, noch naar hun antecedenten
het is de groote finale. Een match, die men
afzonderlijk moet beschouwen, die gelicht wordt
uit het kader van alle-dag-sport, doch die een
eigen uitzonderlijke sfeer om zich heen weet te
scheppen. Die sfeer bestaat niet slechts uit de
duizenden blijde en opgewonden menschen, maar
ook door de muziek van de Welsh Guards, het
„community-singing" en zeker niet in 't minst
door de aanwezigheid van Z.K.H. den Koning,
mogelijk in gezelschap van Zijn Gemalin.
Daarom verbaast het niet, dat zelfs de spelers,
overigens doorgewinterde knapen, dien zenuw
prikkel slechts moeilijk kunnen overwinnen.
Bovendien is het voor velen hunner een nieuwe
sensatie, want is Wembley niet de hoogste voet
baleer voor eiken prof? Met hoeveel trots laten
vroegere helden hun Cup-medaille niet zien In
dit verband kan nog van eer worden gesproken,
want hier bereikt men de hoogste sport, die in
de Britsche voetbalwereld te bereiken valt.
Men kent de namen van de beide finalisten
Preston North End en Huddersfield Town. In
beker-voetbal zeker geen onbekenden. Beide clubs
kunnen prat gaan op een zelfden staat van
dienst, beide wonnen éénmaal de Cup en kwa
men drie keer uit in zulk 'n Final. Alleen is
Huddersfield's succes van meer recenten datum
dan dat van hun a.s. tegenstanders. Wat Preston
betreft moeten wij teruggaan tot het seizoen
1888/'89, dus ver in het grijze verleden, in
tegenstelling met Huddersfield. dat in het
seizoen 1921/'22 slaagde. In dat jaar stonden
kan 't toevalliger! dezelfde kemphanen te
genover elkander, welken kamp Huddersfield
met 10 won. Daar tegenover schijnt Preston
North (End thans zijn schade te willen inhalen,
want ook het vorig jaar bereikte het Wembley,
doch verloor toen met 31 van Sunderland.
Maar thans, in den 62sten eindstrijd, zal
het
Voor enkele weken, men schreef toen 26
Maart, was men unaniem in zijn oordeel, dat
Preston ditmaal zou zegevieren. Deze uitspraak
werd gebaseerd op de competitie-resultaten,
waarbij Preston's spel kampioens-aspiraties
verried, terwijl Huddersfield Town toen al de
grootste moeite had om het hoofd boven water
te houden. Behalve het verschijnsel, dat men
de competitie niet als maatstaf kan aanleggen,
is over de Preston-ploeg een groot onheil ge
komen. Twee harer steunpilaren werden der
mate gewond, dat van spelen geen sprake kon
zijn; het waren de linkshalf Milne en de mid
denvoor Dougal. Dit is 'n handicap van belang,
die behalve de eenheid van het team ook het
moreel behoorlijk heeft geschokt. En wat pre
cies in de kaart is getrokken van Huddersfield,
dat juist zijn kracht zoekt in opportunisme.
Zoo trad deze finale het stadium van on
zekerheid in.
Nu mag dit de attractie verhoogen, aan de
andere zijde dient het betreurd te worden, dat
Preston zhlk 'n onheil overkwam. Hoewel bij
elke match onzekere factoren optreden, tast
men over de komende ontmoeting thans geheel
in het duister.
n aansluiting op hetgeen onzeWeen-
sche correspondent reeds aan ons blad
seinde over de aanwijzingen, die Kardi
naal Innitzer aan den clerus van Oosten
rijk heeft gegeven, laten wij thans de ver
taling van de voornaamste dezer richtlij
nen, zooals zij in het kerkelijk orgaan van
het Aartsbisdom Weenen gepubliceerd wer
den, volgen:
I. Onwankelhaar en onveranderd blijven het
doel en de taac van de zielzorg voor alle tij
den: de verkondiging van de blijde boodschap
van het Rijk Gods, de mededeeling der gena
de, de redding der zielen voor het eeuwige le
ven.
II. Wat wel veranderen kan en wat bij de
verandering der uiterlijke omstandigheden en
de geestesverhouding der menschen steeds op
nieuw moet worden getoetst aan de veranderde
verhoudingen, zijn de richting en de methoden
dier zielzorg.
III. Op grond hiervan moet onder de huidige
omstandigheden voor zielzorger en zielzorg
vastgehouden worden aan de navolgende pun
ten van principieelen en praktischen aard:
Allereerst punten van principieelen aard:
1. Den door de nieuwe politieke oriënteering
geschapen toestand moeten wij zien als een
grootsche taak, die ons door de Goddelijke
Voorzienigheid is opgedragen.
Deze taak brengt zeer groote en ernstige
moeilijkheden met zich mee, maar zij geeft ons
ook talrijke en veelbelovende mogelijkheden.
Wij zullen die taak slechts tot een goed ein
de kunnen brengen eenerzijds door een groot en
levendig geloof in de waarheid en de genade
van Christus, die al het goede met haar ze
genrijke goedheid doordringt en al het kwade
overwint, anderzijds door een eensgezind en of
fervaardig gebruik maken van de middelen,
die de zielzorg ons geeft.
2. Ons priesterlijk leven moet thans meer dan
ooit innerlijk diep godsdienstig en heilig zijn;
uiterlijk moet de priester in ieder opzicht zich
onberispelijk toonen en een voorbeeld zijn, zoo
wel als herder der zielen, alsook als staatsbur
ger. Tot een dusdanig voorbeeldig leven en
houding als christen en als staatsburger moe
ten wy ook de aan onze zorgen toevertrouwde
geloovigen opvoeden en aansporen.
3. Als leeraar der geloovigen zullen wij te al
len tijde het geheele Evangelie en de onvermin
derde leer van de Kerk verkondigen.
Wij zullen deze leer zuiver en onvervalscht
geven aan onze geloovigen, zonder eenige open
lijke of heimelijke nevenbedoeling.
4. In ons priesterambt moeten wij, het we
zenlijke van het bijkomstige onderscheidend,
met grooten ijver en met alle middelen in het
bijzonder het sacramenteele leven, dat de ge
meenschap in en met Christus bewerkt, in onze
geloovigen verzorgen en tot volle ontplooiing
trachten te brengen.
5. Als herders der zielen mogen wij niets an
ders zoeken dan de zielen voor Christus te
winnen en hen te brengen tot een totaal en
volledig Christendom. Christenen te maken,
die overal, waar zij zijn, Gods heiligen wil vol
brengen en zich den naam van Christen waar
dig toonen, dat is het doel van de zielzorg.
Vervolgens eenige punten van practischen
aard:
Ieder onzer heeft noodig doelbewuste vastbe
radenheid en optreden en priesterlijk optreden.
De priesters moeten zich meer individueel
van mensch tot mensch met de zielzorg bezig
houden om succes te bereiken.
Onze parochies moeten echte gemeenten
worden, d.w.z. godsdienstige gemeenschappen,
waarin een bewuste en levende band tusschen
hoofd en ledematen en tuschen de ledematen
onderling bestaat en werkzaam is.
Iedere zielzorger moet zich een juist beeld
van zijn arbeidsveld vormen.
Alle politiek moet van den kansel verre
blijven.
Een grondige en positieve behandeling van de
christelijke leer is verkieslijker dan een dikwijls
al te goedkoope apologetiek, die alleen voor
lichtgeloovigen berekend is, en meer schade
brengt dan voordeel. De woorden moeten ge
wogen worden, niet geteld.
Wat de Katholieke Actie aangaat zeggen de
aanwijzingen: „Wat betreft de Katholieke
Actie blijven hoofdzakelijk de bepalingen van
de diocesane Synode van kracht."
Preston start zeer waarschijnlijk als volgt:
Holdcroft
Callimore Beattie (A)
Shankly Smith
Watmough Mutch Lowrie Beattie (R)
O'Donnell
Huddersfield:
Beasley Watson Mcfadyen Isaac Hulme
Boot Young Willingham
Mountfbrd Craig
Hesford
Huddersfield Down heeft het blijkens boven
staande elftal-samenstelling noodzakelijk ge
oordeeld zijn ouden rechtervleugel Wienand
Barclay te vervangen door den vroegeren Ar-
senalman Hulme en zijn Huddersfield-collega
Isaac. Merkwaardig is 't dat beide vleugels eens
de Arsenal-kleuren droegen.
Wij willen ons niet in de beweegredenen ver
diepen, welke Huddersfield tot dit ingrijpen
deden besluiten; wij hopen dat de verrichtingen
aan de gestelde verwachtingen beantwoorden.
Evenals de match zelf.
En dat de sterkste winne
Na de Donderdag gehouden zitting van de
Haarlemsche rechtbank is een beruchte figuur
uit de Amsterdamsche onderwereld, de 33-jarige
koopman J. S., spoorloos verdwenen. Hij was als
getuige gehoord in een zaak tegen een anderen
bekende van politie en justitie.
Toen men hem uit zijn cel wilde terugbrengen
naar het huis van bewaring met nog twee an
dere zware jongens, wist hij te ontsnappen en
op nog onverklaarbare wijze het gerechtsgebouw
te verlaten.
Terstond werd een onderzoek ingesteld, doch
zonder resultaat. Of zijn ontsnapping hem veel
zal helpen, valt te betwijfelen, daar het signale
ment van den man in geheel het land bekend ia
Op initiatief der redactie van „Ons Geestelijk
Leven", tijdschrift voor ascese en mystiek, sul
len dezen zomer Ascetische Studiedagen wor
den gehouden, voorloopig alleen voor priesters
of toekomstige priesters.
Deze eerste studiedagen zullen gehouden
worden in het missiehuis te Stein van 16 tot 18
Augustus onder voorzitterschap van pater dr.
P. v. d. Pluijm.
Als onderwerp van deze eerste bijeenkomst
werd gekozen: de priesterlijke volmaaktheid en
hare gronden.
Karjosemito uit de desa Karangmaiang te
Sragen was in de morgenuren bezig met het
verrichten zijner werkzaamheden op de sawah,
toen zijn buurman hem de ontstellende mede
deeling deed, dat Karjo's driejarig dochtertje
Kasijem dood in den tuin was gevonden.
De desapolitie werd gewaarschuwd, die spoe
dig vergezeld van de bevoegde bestuursambte
naren ter plaatse was. Uit het onderzoek maak
te men op, dat het kind geen natuurlijken dood
gestorven was en gezien de gapende wonden aan
hoofd en voeten was daarbij waarschijnlijk
mishandeling in het spel geweest. De sectie
wees echter uit, aldus de Indië-Bode, dat de
doodsoorzaak niet moest gezocht worden in
mishandeling, doch in den beet van een gif
slang.
Den Rijksbemiddelaar prof. Josephus Jitta is
het in een Donderdagmiddag gehouden vergade
ring niet mogen gelukken de werkgevers en
werknemers bij de fa. van Rooyen te Montfoort
nader bij elkaar te brengen. De werkgevers
hebben elke loonsverhooging van de hand ge
wezen, omdat de uitkomsten van het bedrijf
over 1937 dit niet toelaten.
De werknemers hebben in een Donderdag
avond gehouden spoedvergadering besloten Za
terdagmorgen het werk neer te leggen. Circa 60
personen zijn bij het conflict betrokken. De fir
ma, die oogenblikkelijk veel werk heeft, zal met
hulp-personeel van elders trachten het bedrijf
op gang te houden.
Dezer dagen is in een te 's Hertogenbosch
gehouden vergadering van dakpannenfabrikan-
ten besloten tot oprichting van een vereeniging
van dakpannenfabrikanten in Nederland.
Alle aanwezige fabrikanten traden tot deze
vereeniging toe, terwijl van Vele anderen be
richt van sympathie was binnengekomen, zoo
dat verwacht mag worden, dat deze vereeniging
de geheele Nederlandsche dakpannenindustrie
zal omvatten.
Van 11 tot 16 April 1938 zijn aangebracht
39.699 biggenmerken, tegenover 47.746 in de
overeenkomstige periode van 1937.
Van de toekenning 1938 zijn tot 16 April ge
bruikt 302.865 merken, tegenover 362.826 mer
ken van de toekenning 1937 op het overeen
komstige tijdstip van het vorige jaar.
Voor een juiste beoordeeling diene, dat van
1 Januari tot genoemden datum in totaal zijn
gemerkt 565.512 biggen, welk aantal voor het
zelfde tijdvak in 1937 bedroeg 512.965.
Zij, die niet alleen geen cent, maar aelfs
geen boterham hebben te beleggen.
mogen zich erover verbazen, dat er nog
beleggers zijn, die inplaats van zich te ver
heugen over het feit, dat zij nog iets te be
leggen hebben, zoo ontevreden zijn over den
gang van hun beleggingszaken, dat zij ge
meend hebben een front te moeten vormen
Deze ontevredenheid van een groot aantal
beleggers laat zich gemakkelijk begrijpen,
want zij, die van de opbrengst van door hen
belegde gelden geheel of voor een groot deel
moeten leven, zijn ernstig gedupeerd gewor
den door de sterke daling van den rentevoet
der soliede beleggingsfondsen. In tegenstel
ling met min. de Wilde's officieele motto,
betreffende 's Rijks schatkist: „Er is geen
geld!" lijdt de particuliere geldmarkt aan
overvloedige ruimte. In de tegenwoordige ris
kante economische en politieke omstandig
heden is het moeilijk voor een belegger fond
sen te vinden, die hem behalve veiligstelling
van de hoofdsom óók nog een z.i. redelijke
rente garandeeren. Het geld is goedkoop, de
rente laag, tenminste vergeleken bij die van
vroegere jaren. Om in dezen toestand veran
dering te brengen, heeft het Beleggersfront
besloten een belangrijk percentage van hun
spaargelden onbelegd te laten en dus niet
in zaken te steken. Het is de bedoeling door
stelselmatige vermindering van het aanbod
van te beleggen geld een verder afzakken
van den rentevoet voor beleggingen te voor
komen. In het maandschrift „Economie"
wijdt Prof. H. A. Kaag van de Kath. Econo
mische Hoogeschool te Tilburg een interes
sante beschouwing aan de door het besluit
van het Beleggersfront ontstane situatie.
Na erop gewezen te hebben, dat het
Nederlandsche bedrijfsleven nauwe
lijks op adem begon te komen, toen
de wereldconjunctuur reeds een gevoelige
daling vertoonde, constateert hij, dat de pri
maire problemen, welke het Nederlandsche
volk gedurende de volgende jaren zal hebben
op te lossen, de volgende zijn:
le. een inschakeling van het tot over de
300.000 gestegen leger van werkloozen in het
productie -proces
2e. versterking en uitbreiding van ons
economisch apparaat;
3e. versterking van onze verdediging, tot
waarborg van het handhaven van onze on
afhankelijkheid.
De oplossing dezer problemen is niet ge
makkelijk, ofschoon de belangrijk lagere prijs
van grondstoffen en machinerieën, die wij
tot uitbouw van ons economisch apparaat
uit het buitenland moeten betrekken, de uit
voering van dit program technisch ten goede
komt. Het is echter, volgens Prof. Kaag, noo
dig, dat de beschikbare economische krachten
van ons land, met name kapitaal en arbeid,
worden gecoördineerd en tot een zoo hoog
mogelijk resultaat Worden aangezet. Het door
een belangrijke groep, die de spaargelden
van het Nederlandsche volk beheert, geno
men besluit om een belangrijk percentage
(20 pCt.) van die gelden onbelegd en dus
in de kous te laten en niet aan den uitbouw
van het economisch apparaat te laten deel
nemen, schijnt Prof. Kaag zóózeer in strijd
met de mogelijke oplossing der bovengenoem
de problemen, dat hij dit besluit, indien het
van te voren in al zijn gevolgen zou zijn
overzien en desniettegenstaande bewust werd
genomen, als een nationale misdaad zou wil
len qualificeeren. Immers door dit besluit
wordt moedwillig een aanzienlijk deel der
voor belegging en deelname aan het econo
misch leven geschikte gelden economisch en
indirect ook sociaal onvruchtbaar gemaakt,
en daardoor wordt de kans op nieuwe werk
gelegenheid verminderd in plaats van be
vorderd.
Het Beleggersfront, dat den huidigen ren
tevoet in zijn Belang te laag acht, handelt
door dit besluit in strijd met het hoogere
en meer algemeene belang van het voeren
van een economische politiek, welke ter be
strijding van de ondraaglijke werkloosheid
door het extra-uitvoeren van groote werken
zoowel nationaal als sociaal gebiedend nood
zakelijk is. Het noodigt de overheid, die geld
te kort komt, als het ware uit maatregelen
te nemen om dit in de kous gestopte geld
b.v. door een gedwongen rentelooze leening
of een gedwongen leening van laag rente-
type of door het invoeren van een extra
belasting op onbelegd vermogen te harer
beschikking te krijgen voor de uitvoering van
het hierboven vermelde onontkoombare pro
gram. Indien dit zou geschieden, zouden zij,
die thans .het geld in de kous stoppen, de
kous op den kop krijgen en terecht. Indien
niet allen zonder uitzondering en naar ver
mogen samenwerken om het werkloosheids
vraagstuk zoo goed mogelijk op te lossen,
zal deze oplossing niet slagen. Er moeten nu
eenmaal offers gebracht worden, offers, die
echter rijkelijk beloond zullen worden door
het genezen van de kwaal, welke thans onze
nationale volkskracht dreigt te ondermijnen.
