De Chineezen winnen terrein
in Zuid-Sjantoeng
Twee mannen
doodgereden
H*t
heden
Granaten vallen in
Madrid
Heftige aanval op
Mgr. Sproll
GROOT TEGENOFFENSIEF
INGEZET
Hitier te Rome
aangekomen
nieuws van
DE BAROMETER
I HEERKENS THIJSSEN Co I
VEREENfGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voot
Haarlem 25 cent per weekper kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f3.58
DAG&LAD M€T OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD HAARLEM
WOENSDAG 4 MEI 1938 - OCHTENDBLAD
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21154
Op den rijksweg tusschen Haarlem
en Halfweg onder een tram
trein geraakt
Het rechtsche geschut opent het
vuur op de hoofdstad
Het Britsch-Japansche
douane-accoord
Een aanleiding tot nader contact?
Blijde gebeurtenis in
Egypte verwacht
De Turksche kapper
verliest zijn fooi
Het Weer
illll
1 ZEE- EN
BINNENVAARTVERZEKERINGEN
Belastingvoorstellen in
België
De rechterzijde steunt de besluiten
van het Katholieke Blok
DE BRITSCHE RECRUTEERING
WÊ
-
Rijksstadhouder Murr sommeert
den bisschop af te treden
De Britsche handel met
Praag
Wenschelijkheid van een handels
verdrag wordt overwogen
De minderheden in
Roemenië
Een algemeen commissariaat
ingesteld
Processen tegen IJzeren
Garde
De Chineesche mobiele troepen
zijn Nanking reeds gevaarlijk
dicht genaderd
Nieuw Britsch-Japansch
incident te Sjanghai
Japansch protest te Moskou
Koning Victor Emmanuel en
Mussolini begroetten hem
aan het station
Hongaren naar Rome
Conferentie der Kleine
Entente
Uitvoerige agenda
Geen huwelijken met
nïet-Ariërs
Decreet van de autoriteiten
in Oostenrijk
Koning Leopold reist
derde klas
Verontruste detectives dachten,
dat de vorst verdwenen was
De Fransch-Britsche
samenwerking
Geen overeenkomst over 't opper
commando der strijdkrachten
Oostenrijk betaalt geen
rente
v v wwwwwwwwuuinmn///i?Z
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct., tngez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voot
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Dinsdagavond omstreeks zes uur is op
den Haarlemmerweg, tusschen Halfweg en
Haarlem, een ernstig ongeluk gebeurd,
waarbij twee personen om het leven zijn
gekomen.
Twee zwervers, die ter hoogte van de Vin-
kenbrug den rijweg en vervolgens de trambaan
wilden oversteken, werden door een tramwa
gen van de N. Z. H. T. M., welke uit de rich
ting Halfweg kwam, gegrepen.
De geneesheer Kuipers uit Haarlem, die kort
ha het ongeluk ter plaatse verscheen, kon
slechts bij beiden den dood constateeren.
De stoffelijke overschotten zijn naar de
Mariastichting te Haarlem overgebracht.
De politie stelt een uitgebreid onderzoek in.
Omtrent dit ongeluk werd later gemeld, dat
de slachtoffers zijn de 76-jarige B; en de 60-
jarige Van D,, beiden zonder vaste woon- of
verblijfplaats. Zij wilden den rijksweg en de
trambaan oversteken naar de Vinkebrug, toen
uit de richting Halfweg een tramtrein naderde.
Beide mannen kwamen onder de tram terecht,
werden een eind meegesleurd en vervolgens
deerlijk verminkt naast de trambaan geworpen.
De tram zelf kwam een eind verder tot stil
stand.
Het tramverkeer in de richting Haarlem on
dervond als gevolg van het ongeluk op dit
drukke uur eenigen tijd vertraging. Ook het
verkeer op den rijksweg ondervond eenige stag
natie.
MADRID, 3 Mei. (Havas.) Hedenmiddag
om vier uur is het rechtsche geschut be
gonnen met een bombardement van de
hoofdstad. De granaten vielen in het cen
trum der stad. Het aantal slachtoffers is
nog niet bekend.
In den afgeloopen nacht hebben de regee-
ringstroepen in de Universiteitswijk van Ma
drid een mijn tot ontploffing gebracht. Een
gedeelte van het kanker-instituut werd ver
nield. Het puin werd direct door de regeerings-
troepen bezet.
Een heftige aanval der nationalisten, met het
doel het verloren terrein terug te winnen, bleef
zonder resultaat.
LONDEN, 3 Mei (Reuter) Te Londen
werd vandaag uiteengezet, dat de Britsch-
Japansche overeenkomst inzake de douane
in China, niet vooruit zou loopen op de
voorwaarden der slotovereenkomst, voor
wanneer de vijandelijkheden gestaakt
worden.
De tegenwoordige tijdelijke overeenkomst zal,
naar verwacht, het Chineesche crediet ten goede
komen, aangezien het tot op zekere hoogte den
dienst op de Chineesche leeningen voortzet en
ook den smokkelhandel tegengaat.
In welingelichte kringen te Tokio is men
van meening, dat de douane-overeenkomst
tusschen Engeland en Japan voor Engeland een
aanleiding zou kunnen zijn in contact te tre
den met de regeeringen te Tokio en Hankau
om te komen tot economische overeenkomsten.
Men is van oordeel, dat Engeland de dubbele
bedoeling heeft de eenheid van het Chineesche
douanesysteem te handhaven en te bewerken,
dat de buitenlandsche leeningen worden afge
wikkeld in een gezonde munt. De pogingen van
de Britsche diplomatie zouden derhalve ge
richt zijn op het verwezenlijken van een mone-
tairen wapenstilstand, welke de buitenlandsche
financieele belangen zou beschermen en een
precedent zou scheppen voor een regeling van
de politieke vraagstukken.
ALEXANDRIA, 3 Mei (Reuter) Van
gezaghebbende zijde wordt vernomen, dat
koningin Farida begin November een blijde
gebeurtenis verwacht.
Onder de kappersbedienden te Istanboel
heerscht groote ontevredenheid, aangezien het
hun niet meer zal zijn toegestaan kleeren van
de klanten af te borstelen, en zoodoende een
fooi in ontvangst te nemen.
Het gemeentebestuur van Istanboel heeft n.l.
dit afborstelen verboden op grond van het
feit, dat het zeer onhygiënisch is, op deze
wjjze stof en microben te vergaren.
In Roemenië is het zestig-jarig bestaan gevierd van de jeugdorganisatie „Teneremia
Romana". Aan het graf van den Onbekenden Soldaat werd een her
denkingsplechtigheid gehouden
Verwachting: Meest matige oostelijke EE
j= wind, gedeeltelijk bewolkt, waarschijnlijk ËE
droog weer, koude nacht, weinig veran-
EE dering in temperatuur overdag.
Verdere vooruitzichten: Helder droog
weer.
11111 11111111111111111111 1111111111111111111111111111111111111II11 III 11 1111 1111II1^
ASSURANTIEBEZORGERS
DAMRAK 60 AMSTERDAM
1 Tel. 45014 45016
niiiiiiiiiiiiillimiiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiR
BRUSSEL, 3. Mei (Belga-ANP) De liberale
leden der financieele commissie van de Belgi
sche Kamer en de katholiek Philippart, heb
ben bij de Kamer het voorstel ingediend de
oude crisis-belasting weer in te stellen.
Morgen zal besloten worden, of dit voorstel
in overweging zal worden genomen.
De fracties van de traditioneele rechterzijde
van Kamer en Senaat hebben vanmiddag
den politieken toestand besproken. Zij hebben
besloten de besluiten van het congres van het
Katholieke Blok te verdedigen en het voorstel
tot herstel van de crisisbelasting niet aan te
nemen, wanneer geen garanties worden gege
ven inzake het intrekken van de overige belas
tingvoorstellen.
De financieele commissie van de Kamer
heeft het voorstel van de regeering inzake
douane en accijnzen besproken.
LONDEN, 3 Mei (Havas) De Britsche mi
nister van Oorlog, Hore Belisha, heeft aan de
pers een uiteenzetting gegeven van de nieuwe
maatregelen inzake de recruteering, welke hij
heeft genomen. Hij zeide, dat op het oogenblik
het rhythme van de recruteering bevredigend
is, doch er bestaat nog een deficit van 22.000
officieren en minderen, dat moet worden opge
vuld eer een normaal effectief van het vredes-
leger zal zijn bereikt. Voor het territoriale leger
is dit tekort 40.000 officieren en minderen.
Nabij Lyon zal 'n beeld van O. L. Vrouw
worden geplaatst. Het beeld, vervaar
digd door den beeldhouwer George
Serraz, is meer dan 33 meter hoog en
weegt ongeveer 450 ton
STUTTGART, 3 Mei. (Havas). In de
„Nationalsozialistischer Kurier" heeft de
rijksstadhouder van Wuerttemberg, Murr,
een aanval gedaan op den bisschop van
Rothenburg, Mgr. Sproll.
Mgr. Sproll was de eenige kiezer van Ro
thenburg, die zijn stem niet heeft uitgebracht
bij de volksstemming op 10 April j.l. Murr
schrijft, dat men niet kan zwijgen bij een af
wezigheid als die van Mgr. Sproll. Men moet
deze beschouwen als een bewuste demonstratie
tegen den staat en bet nationaal-socialisme.
Murr beschuldigt Mgr. Sproll van schijnheilige
aanvallen op de partij. De bisschop heeft ge
poogd zich te rechtvaardigen door te zeggen,
dat zijn geweten hem niet toeliet te stemmen
voor een lijst van afgevaardigden, waarvan
velen verklaarde vijanden van de Kerk zijn,
Murr brengt hiertegen in dat de bisschop de
grootheid van de taak, welke de Voorzienigheid
den Fuehrer heeft toevertrouwd, niet wil be
grijpen. De bisschop droomt van een martel
kroon, doch deze eer zal hem worden gewei
gerd, hij heeft tegen zijn plicht gehandeld Hij
moet hieruit de consequentie trekken.
Zonder twijfel beteekenen deze aanvallen
van Murr op den bisschop een sommatie aan
Z. H. Excellentie, om zoo spoedig mogelijk af
te treden.
LONDEN, 3 Mei (Reuter) In het Britsche
Lagerhuis is de vraag gesteld, of de regeering
het niet wenschelijk achtte met de regeering
van Tsjecho-Slowakije te onderhandelen over
het sluiten van een handelsverdrag overeen
komstig het onlangs tusschen de Vereenigde
Staten en Tsjecho-Slowaküe gesloten verdrag,
met het doel Tsjecho-Slowakije op grond van
wederkeerigheid markten aan te bieden ter ver
vanging van die, welke door de Duitsche actie
in Midden-Europa zijn gesloten.
Butler, de onderstaatssecretaris van Buiten
landsche Zaken, heeft hierop geantwoord, dat
de Britsche regeering steeds bereid is den han
del tusschen het Vereenigd Koninkrijk en
andere landen uit te breiden. Hij gaf de ver
zekering, dat geen mogelijkheid dienaangaande
over het hoofd zal worden gezien
BOEKAREST, 3 Mei (Havas) Vandaag is
een commissariaat-generaal voor de minderhe
den in het leven geroepen. Een nog niet aange
wezen hooge persoonlijkheid zal aan het hoofd
daarvan worden geplaatst. Het commissariaat-
generaal zal toegevoegd worden aan het minis
ter-presidium en zonder advies van den premier
zal geen enkel besluit ten opzichte van de min
derheden kunnen worden genomen.
Uit de instelling van dit commissariaat-gene
raal blijkt de wil der regeering nog meer aan
dacht te wijden aan het lot der minderheden,
welker problemen moeten worden geregeld in
het binnenland, zonder tusschenkomst van
buiten.
Alle krijgsraden in Roemenië houden zich
bezig met processen tegen leden van de IJze
ren Garde, die zijn aangeklaagd wegens het in
bezit hebben van verboden wapenen, wegens
het deelnemen aan verboden politieke werk-
-zaamheden en andere delicten.
HANKAU, 3 Mei. (Reuter). De Chineesche
legermacht in Zuid-Sjantoeng heeft he
denochtend een krachtigen aanval ingezet
tegen het Japansche centrum. De Chinee
zen beweren tien kilometer te zijn opgerukt.
Nadat hedenochtend het tegenoffensief der
Chineezen was ingezet, is de middelste Chinee
sche colonne er volgens een mededeeling van.
het Chineesche persbureau in geslaagd, door de
Japansche linie heen te dringen en den tegen
stander zware verliezen toe te brengen.
Een der Chineesche bevelhebbers, die de
operaties aan het front van Zuid-Sjantoeng
leiden, heeft in een interview met de buiten
landsche correspondenten te Soetsjau verklaard,
dat het de opzet der Japanners was, aan het
front van Zuid-Sjantoeng een breedopgezette
omtrekkende beweging uit te voeren, doch dat
deze opzet totaal mislukt is. De Japanners
wachten thans eerst nieuwe versterkingen af,
doch de Chineezen zijn vastbesloten, voor de
aankomst dezer versterkingen den vijand op de
vlucht te drijven.
De laatste dagen hebben Chineesche mo
biele troepen ook in de omgeving van Sjang
hai een groote bedrijvigheid aan den dag ge
legd. Te Sjanghai kon men het geweervuur
hooren. De Chineesche troepen zijn reeds
gevaarlijk dicht tot Nanking genaderd. Op
het oogenblik staan zij op 20 K.M. ten Zui
den van deze stad.
De arbeidersorganisaties te Hankau hebben
een oproep gericht tot de leidende vakorgani
saties in het buitenland, waarin aangedrongen
wordt op het toepassen van sancties tegen Ja
pan, o.a. door het vervoer van oorlogsmateriaal
naar Japan onmogelijk te maken. De overwin
ning van China, zoo wordt in den oproep ge
zegd, zal ook de overwinning zijn van den we
reldvrede en de rechtvaardigheid.
Te Sjanghai heeft zich wederom een
Britsch-Japansch incident voorgedaan.
Een vrachtauto van de Britsche marine, be
stuurd door een Chineeschen chauffeur en ge
ëscorteerd door slechts één Engelsch marine
soldaat, stopte, komende uit de door de Japan
ners bezette wijk Hongkioe, voor het Britsche
consulaat-generaal. Een Japansch militair po
litieagent kwam toegesneld en gaf den Chinee
schen chauffeur bevel naar Hongkioe terug te
keeren. Hij riep de hulp in van Japansche
schildwachten, die op de nabije brug stonden.
De sergeant van de wacht in lipt consulaats
gebouw kwam tusschenbeide, waarop de Japan
sche politieagent hem bij den arm greep en
eischte, dat de auto naar Hongkioe zou terug-
keeren. De sergeant weigerde. Een oogenblik
later trok de Japansche politieman zich even
wel terug.
Een niet-officieel Japansch bericht over deze
zaak verklaart, dat de Engelsche vrachtauto
met munitie door Hongkioe is gereden. De En
gelsche autoriteiten echter houden vol, dat de
vrachtauto geen munitie vervoerde.
De Japansche regeering heeft heden te Mos
kou nogmaals in krachtige bewoordingen ge
protesteerd tegen den steun, dien de Sovjet-Unie
aan de Kwomintang-regeering verleent in den
vorm van wapens, munitie, piloten en technici.
De ambassadeur Sjigemitsoe heeft reeds her
haaldelijk vertoogen tot de regeering te Moskou
gericht. Japan, aldus het protest, moet derhalve
deze openlijke ondersteuning van China door.
Sovjet-Rusland wel als een vijandige, tegen Ja
pan gerichte houding beschouwen. Tokio ver
wacht in-allen ernst, dat de regeering der Sovjet-
Unie haar houding spoedig zal wijzigen.
ROME, 3 Mei. (D.N.B.). Om half negen
Dinsdagavond is de speciale trein van Hitier
te Rome aangekomen.
Als eerste stapte de Fuehrer uit den trein. Hij
w;rd door Koning Victor Emmanuel en door
Mussolini met hartelijke woorden verwelkomd
Na het verlaten van het rijk versierde station,
waarvoor zich een enthousiaste menigte had
verzameld, inspecteerde de Fuehrer met den
Koning en den Duce de op het stationsplein
opgestelde eerecompagnieën. In een stoet van
vijftien wagens werd daarop naar het Quirinaal
gereden, waar Hitier zijn intrek zal nemen.
De Fuehrer en de Koning hadden plaats ge
nomen in de door zes paarden getrokken histo
rische staatskoets. Aan beide zijden van den
acht kilometer langen, feestelijk geïllumineer-
den intochtsweg naar Rome stonden de forma
ties van de fascistische partij en de militie op
gesteld, waarachter zich een groote menschen-
menigte verdrong, die den Duitschen gast luide
toejuichten.
Voor den ouden stadsmuur werd de Fuehrer
welkom geheeten door den Gouverneur van
Rome, Prins Colonna, met den vice-gouverneur
en twaalf leden van den Romeinschen gemeen
teraad, alsmede 22 stadsdienaren, allen in his
torische kleederdracht.
Naar uit Vaticaanstad wordt gemeld, maakt
de „Osservatore Romano" met geen enkel woord
melding van het bezoek van den Duitschen
Rijkskanselier aan Italië.
Onder leiding van den president der Hon-
gaarsche landbouwkamer, afgevaardigde Von
Mecser, hebben zich tien Hongaarsche Rijks
dagafgevaardigden van den rechtervleugel der
regeeringspartlj naar Rome begeven, om tij
dens het bezoek van Hitier aan Italië uitdruk
king te geven aan de verbondenheid van Hon
garije met Duitschland en Italië.
BOEKAREST, 3 Mei. (D.N. B.) Het blad
Curentul bericht, dat de conferentie der Kleine
Entente, welke morgen te Sinaja zal beginnen,
zich met de volgende punten zal bezig houden:
Erkenning van het Italiaansche imperium, het
vraagstuk van de betrekkingen met Hongarije,
het vraagstuk der minderheden, de houding
van de staten der Kleine Entente inzake het
Donau-vraagstuk bij de behandeling hiervan
in de komende vergadering van den Volken
bond, het vraagstuk van de verhouding van de
Kleine Entente tot de groote mogendheden en
den toestand in Midden-Europa.
Minister-president Stoyadinowitsj is uit Bel
grado naar Sinaja vertrokken, teneinde deel te
nemen aan de werkzaamheden van den perma
nenten raad der Kleine Entente.
Bij oefeningen van het Engelsche leger
viel bij het beklimmen van een heuvel
een rupswagen naar beneden
WEENEN, 3 Mei. (Röhter.) Teneinde te voor
komen dat Ariërs in het huwelijk treden met
Joden, hebben de ambtenaren van den burger
lijken stand en de priesters van de nieuwe be
windvoerders in Oostenrijk opdracht gekregen
in het vervolg den ondertrouw en het voltrek
ken van het huwelijk zelf tegen te houden, in
dien een van de partijen niet-Arisch is. Op het
oogenblik is dit bij decreet geregeld, in afwach
ting van het in overeenstemming brengen van
de Oostenrijksche huwelijkswetten met de
Duitsche.
Zondag is Koning Leopold van België uit
Brussel vertrokken om eenigen tijd vacantie te
nemen in Tirol. Onder weg heeft zich volgens
„Paris Soir" het volgende vermakelijke incident
voorgedaan. Toen de trein te Bazel arriveerde
bemerkten de talrijke detectiven, die in denzelf
den trein met den koning waren meegereisd tot
hun groote ontsteltenis, dat de koning was ver
dwenen. De koninklijke reiziger was noch in zijn
compartiment, noch in den restauratiewagen te
vinden. Moest men naar Brussel telegrafeeren?
De kanselarijen waarschuwen?
Na eenigen tijd vond men den koning. Hij
had heel eenvoudig in een coupé derde klas
plaats genomen, waar eenige Zwitsersche boe
ren hem gezelschap hielden.
De koning liet den detectives weten, dat hij op
deze wijze zijn.... studiereis wenschte voort te
zetten.
Heftige aanval van den Rijksstadhonder van
Wuerttemberg op Mgr. Sproll.
De Chineezen hebben een groot tegenoffensief
ingezet in Zuid-Sjantoeng; Britsch-Japansch
incident te Sjanghai.
De rechtsche troepen in Spanje openen bet
vuur op Madrid.
Rijkskanselier Hitier te Rome aangekomen.
Interpellatie-WoK-jer over onze spelling in de
Eerste Kamer.
Tusschen Haarlem en Halfweg zijn twee man
nen door een tram gegrepen en gedood.
Bij een groeten veenbrand onder friezenveen
zijn honderden hectaren veen en 6 milKoen
turven door het vuur verteerd.
Bouwstaking in het Noorden des lands ge
ëindigd.
New-Yorksche beurs: markt in herstel.
C
Doe het goed
Het is niet de kunst om veel te
doen, welke ge beoefenen moet, maar
om hetgeen ge doet goed te doen.
Want de wereld heeft meer aan de
qualiteit dan aan de guantiteit al
speelt deze ook een rol. Het aantal is
natuurlijk mede van waarde doch ook
het aantal wordt het beste gediend
door goed werk te verrichten. Ook dus
wanneer ge vèèl moet verrichten
dient toch allereerst onze aandacht
gericht op het góed-verrichten onzer
taak. Wat we hebben te volbrengen
dienen we naar behooren te volbren
gen. Sprekers, hoorders, denkers, da
ders vindt ge in soorten, rijp en groen.
Maar de wereld is alleen gediend met
sprekers, denkers, werkers die voor
hun taak ten volle staan!
Daarbij dienen we dan de waarheid
als doel van al ons streven te be
schouwen en te bedenken dat vrome
woorden enkel klank zijn, maar vrome
daden pas aller dank vereischen. En
wanneer we bij al ons arbeiden en
ploeteren ook rust behoeven, dan die
nen we te bedenken: wie zelf rust be
geert make het anderen niet lastig.
LONDEN, 3 Mei. (Havas.) In antwoord op
een vraag van den Labourleider Attlee heeft
minister-president Neville Chamberlain in het
3ritsche Lagerhuis ten aanzien van de Fransch-
Britsche besprekingen verklaard, dat de mi
nister van Buitenlandsche Zaken en hijzelf
verheugd waren met de Fransche gasten ver
scheidene internationale vraagstukken" te be
spreken.
De besprekingen hebben beide regeeringen
geholpen eikaars standpunt beter te begrijpen
en hebben wederom getoond, welke belangen
beide staten vereenigen.
De minister-president gaf verder toe, dat de
officieele verklaring, welke na de besprekingen
is gepubliceerd, niet den woordelijken tekst van
de besprekingen inhield.
Chamberlain antwoordde ontkennend op een
vraag of bij de Fransch-Britsche besprekingen
een overeenkomst was bereikt voor de benoe
ming van een oppercommando voor de Britsch-
Fransche strijdkrachten bij het uitbreken van
moeilijkheden.
NEW YORK, 3 Mei (Reuter) De Stock
Exchange te New York heeft bericht ontvan
gen, dat de op 1 Mei vervallen rente op
4.310.000 dollar 6 pCt. obligaties der stad Wee-
nen en 2.379.000 dollar TA pCt. obligaties ten
laste van het electriciteitsbedrijf in Tyrol niet
betaald wordt.
Dit is de eerste stap, welken Duitschland heeft
gedaan met betrekking tot leeningen ten be
drage van bijna 18 millioen dollars, welke ver
strekt zijn aan Oostenrijksche provincies, ge
meenten en ondernemingen.
Stand op Woensdag 1 uur v.m.: 766.8
Vorige stand: 762.2
4