Zoekt gij betrouwbaar Personeel? I Plaats dan een „Omroeper" voor 80.000 gezinnen Het vraagstuk van onze spelling Kort en volledig Het gevaarlijke stukje MARKTEN WOENSDAG 4 MEI 1938 De huiseigenaar en de belasting Veel verschil tusschen belegger en exploitant Faillissementen uitgesproken op Dinsdag 3 Mei VER. NEDERLANDSCH FABRIKAAT Jaarvergadering afd. Haarlem De verbreeding van den Leidsche- vaartweg tusschen tramdijk en Zandvoortschelaan nadert haar voltooiing Met Pinksteren gereed Orgelbespeling PROVINCIALE STATEN VAN NOORDHOLLAND Verleening financieelen steun voor den bouw van een koloniehuis Zwakke en praetubercu- leuze kinderen NIEUW LID VAN DEN GEMEENTERAAD „SANCTA MARIA" TE ZAANDAM Opening van de nieuwe vak- en huishoudschool door minister Slotemaker de Bruïne BELGISCHE SCHOLIEREN OP BEZOEK HEEMSTEDE Madrid opnieuw gebombardeerd OVERVEEN Prof. Woltjer heeft Dinsdag middag zijn interpellatie gehouden Minister Slotemaker antwoordt NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT tr STAD De afdeeling Haarlem van den Ned. Bond Van Huis- en Grondeigenaren hield gisteren avond in café Brinkmann haar jaarvergade ring, waar na een openingswoord van den voorzitter, speciaal gericht tot de afgevaar digden van de Amsterdamsche afdeeling, mr. L. G. v. Dam. een inleiding hield over „De huiseigenaar en de belasting". Spr. zette de verschillende belastingen, Waarmede in het bijzonder de huiseigenaar te maken heeft, uiteen, daarbij er op wijzend, dat het geenszins noodig is, te veel belasting te betalen, maar dat dit door het zeer ingewik kelde vaderlandsche belastingstelsel nog al eens voorkomt. Beginnende bij de eenvoudigste belasting, de grondbelasting, zeide spr., dat deze geheven wordt naar een oude waardebepaling, op grond van de belastbare opbrengst in 1896. Al leen bij aanbouw, heropbouw na brand, e.d., kan men herziening krijgen. Ook met de personeele belasting heeft de huiseigenaar weinig te maken; alleen maar als hij een huis gemeubeld of gestoffeerd ver huurt. De voornaamste belasting is wel de in komstenbelasting, waarvan wij de aangifte biljetten zoo juist ontvangen hebben. Men tan in verschillende verhoudingen tegen over onroerende goederen staan, n.l. als be legger, dan geeft men de inkomsten uit de huizen op als opbrengst uit onroerend goed; als exploitant, in welk geval de huizen be drijfsmiddel zijn en men dus de inkomsten daaruit als voortgevloeid uit onderneming en arbeid opgeeft en tenslotte als aandeel houder van een huizenexploitatiemaat- schappij, In dit laatste geval zijn de huizen geen persoonlijk eigendom, doch behooren zij tot de N.V. Het maakt wel degelijk verschil of men op geeft: „opbrengst uit onroerend goed" of: „uit onderneming en arbeid." Op de eerste plaats is de winst bij verkoop voor den belegger een vermogensvermeerde ring, doch de exploitant dient deze winst op zijn inkomstenbelastingformulier te zetten, ter wijl hij in het tegenovergestelde geval het ver lies van zijn inkomen mag aftrekken. Vervolgens mag een belegger de afschrijving niet in mindering van zijn inkomsten brengen, de exploitant wel. Tenslotte heeft de exploi tant al zijn huizen te zamen als 1 bron van inkomsten te beschouwen; voor den belegger is ieder huis afzonderlijk een bron. Wanneer is iemand nu belegger en wan neer is hij exploitant? Hoewel hiervoor geen vaste regels bestaan, speelt het eigen ka pitaal, dat in de huizen is gestoken, een groote rol. Exploitant, de rechtspraak is niet vlug geneigd iemand als exploitant te qualifieeeren, als hij 50 grootendeels verhypotheekte huizen exploiteert of met grootendeels geleend geld grond koopt en van de exploitatie der daarop gebouwde huizen met zijn gezin leeft. Een algemeene regel is er echter niet, zoo- dat bij voorbaat niet is te zeggen of men ai dan niet afschrijving als vermindering van in komen kan opgeven. Vervolgens besprak inleider de wijze waarop men moet aangeven. De allesbeheerschende datum is 1 Mei. Wel ke inkomstbronnen bestaan er op dien datum? Men heeft ze te splitsen in oude, die er waren voor den len Januari van het vorige kalender jaar (dit jaar dus voor 1 Januari '37) en die na dien datum zijn gekomen. Neemt men voor de eerste de inkomsten van Januari '37 tot Januari '38 als maatstaf aan, voor de laatste dient men het inkomen, dat daar van 1 Mei '38 tot 1 Mei "39 waarschijnlijk uit zal voortvloeien, te schatten. Als kosten mag men aftrekken: de brand verzekering, de kosten van verhuring, de on derhoudskosten, enz. Men dient die onderhoudskosten nood zakelijke reparaties voor het op peil houden van het huis wel te onderscheiden van de kos ten, die men tot verbetering aangewend heeft; deze immers vormen een vermogensvermeer dering: het huis stijgt er door in waarde. Voor den exploitant gelden in hoofdzaak deze regels ook; hij mag echter bovendien de af schrijving op verhuurde huizen in mindering brengen. Voor de vermogensbelasting heeft men alleen rekening te houden met de verkoop waarde van het huis. En dikwijls wordt deze veel te hoog opgegeven. Ten slotte sprak inleider nog over de wet op de richtige heffing, waardoor belasting ontduiking door dikwijls eenige aandeelhouders Van een N.V. tot exploitatie van huizen be langrijk kan worden tegengegaan. De wet op de dividend- en tantième-belasting valt buiten deze wet op de richtige heffing. Na een dankwoord van den voorzitter werd de gelegenheid tot het stellen van vragen ge geven. H. G. de Carpentier, melkhandelaar, wonen de te KOog aan de Zaan, Sluispad 42. Curator mr. D. de Jong te Haarlem. P. J. Anderies, handelende onder den naam firma "H. Gompelman, manufacturier. wonende te Beverwijk, Duinwijklaan 43. Curator mr. A. van Leyenhorst te Haarlem. Hans Wolf Jr., handelende onder den naam Technisch Buroeau Wolf Jr., kcopman, wo nende te Heemstede, Oude Posthuisstraat 47. Curator mr. H. J. Pot te Haarlem. Rechter-cPmmissaris in deze faillissementen mr. L. Vliegenthart te Haarlem. Wegens gebrek aan actief werd opgeheven het faillissement van-, B. J. Meeuwissen, timmer man, wonende te Lisse, Heerenweg 459. Curator mr. J. Verlooy te Heemstede. Door het verbindend worden der Uitdeelings- Kjst is geëindigd het faillissement van: de N.V. «Melkproducten", gevestigd te Zaandam. Curator mr. L. V, Hoog te Haarlem. Bij arrest van het Gerechtshof te Amster dam d.d. 20 April 1938 is vernietigd het fail lissement van: Jacobus Gorter, groen tenkoop- man, wonende te Haarlemmermeer. Curator mr. L. Ali Cohen, te Haarlem, Onder voorzitterschap van den heer H. P. Deinum hield de afdeeling Haarlem en Om streken der Vereeniging Nedél'landsch Fabri kaat haar jaarvergadering. De jaarverslagen werden goedgekeurd. De voorzitter bracht dank aan den secreta ris en den penningmeester voor hetgeen in 1937 wederom door hen voor de afdeeling werd ver richt, evenals aan den heer Van Weerden, die gedurende eenige maanden het secretariaat waarnam. De financieele toestand der afdeeling blijkt niet ongunstig te zijn. Het aantal leden, ver geleken b;j het vorig jaar, vertoont een lichte daling. In den lichtstoet, gehouden ter gele genheid van het huwelijk van het Prinselijk Paar, werd deelgenomen met een reclame wagen. waarmede een eerste prijs kon worden verworven. Ook in den reclameoptocht op 8 Mei, georganiseerd door de B. E. L.-tentoon- stelling, reed deze wagen mede. Voor dezen optocht werd door de afdeeling een zilveren medaille ter beschikking gesteld, uitsluitend vOor die wagens, welke alleen voor Nederlandsch fabrikaat reclame maakten. Tusschenkomst werd verleend bij een ge schil ontstaan doordat artikelen waren gele verd met etiketten in onze nationale kleuren, waarvan later bleek, dat zij uit het buiten land afkomstig waren. Er werd een uitvoerige correspondentie met het hoofdbestuur gevoerd over de reorganisatie der vereeniging en de daaruit voortvloeiende wijziging van statuten en reglement, welke reorganisatie in 1938 haar beslag zal krijgen. Het bestuur- organiseerde voor de leden een lezing-avond, waar jhr. dr. J. C. Mollerus een voordracht hield over „Mijn ervaringen in Ne- derlandsch-Indië, Curasao en Zuid-Amerika in verband met de ontwikkeling van den afzet van Nederlandsch fabrikaat" In de vergadering van 21 April 1937 werd de heer C. Ooms, directeur van de Spaarnestad. tot bestuurslid gekozen. Het bestuur is thans als volgt samengesteld: H. P. Deinum, voorzitter, mr. L. L. F. André de la Porte, secretaris, dr. J. van Heerde, pen ningmeester, mevrouw BeundersVroesom de Haan, mej. mr. M. J. Kluitman, C. Kaptein, C. Hin, A. van Weerden en C. Ooms. Bij de rondvraag kwam de wensch naar vo ren, dat er meer propaganda moet worden ge voerd by de neringdoenden eenerzijds en de fabrikanten anderzijds. Een grootere toetreding tot de vereeniging van de laatste categorie is van het hoogste belang. De voorzitter merkte op, dat de aanstaande reorganisatie hierin waarschijnlijk wel wijzi ging zal brengen. Men wil komen tot leden fabrikanten, leden-handelaren en gewone leden. De heer Van der Weerden, zeide, dat de be langstelling van de leden zeer veel te wen- schen laat. Een grootere belangstelling moet gewekt worden. De heer Kaptein stelde voor een weg te vinden om bij den winkelier voortdurend het Nederlandsche fabrikaat te prOpageeren door te wijzen op het groote belang, door middel van circulaires etc. De voorzitter zeide, dat reeds in dien geest gewerkt was. Op voorstel van den heer v. d. Weerder werd besloten deze kwestie door het bestuur aan een nadere beschouwing te laten onderwerpen. De heer J. van Aken, die 32 jaar werkzaam was op de afdeeling zetterij van de uitgevers maatschappij J. A. Boom te Haarlem, heeft Zaterdag afscheid genomen, daar hij den pen sioengerechtigden leeftijd had bereikt. Hij werd des morgens toegesproken door den directeur, den heer J. A. Boom, die hem een gouden hor loge met ketting aanbood. Ook door anderen werden waardeerende woorden gesproken, o.m. door den heer W. .Oudshoom, procuratiehouder en den bedrijfsleider, den heer J. Meesters. De heer van Aken dankte voor de belangstelling, Bij de firma Enschedé en Zn. waren gisteren twee jubilarissen, de heer P. Wouda, werkzaam op de afdeeling Kostprijsbureau, en de heer B. Wagemaker, boekdrukker. Beiden waren veer tig jaar in dienst der firma. Zij werden ieder door een feestcommissie van huis gehaald. De heer Wouda werd allereerst toegesproken op de afdeeling drukkerij, waar hij 28 jaar werk zaam is geweest, door den heer van Heyningen, die hem namens de oud-collega's een rook tafel en een bloemenmand aanbood. Op zijn eigen afdeeling vond hij een bloemenhulde van de vennootschap en werd hij toegesproken door den heer L. ten Brink. Namens de collega's werd hem een Engelsche boekenkast en een fruitmand aangeboden. De heer Wagemaker werd door het personeel der afdeeling een rook tafel en een tafelcouvert aangeboden. Ten kan tore van de directie werden beide jubilarissen gefeliciteerd door den directeur, den heer A. D. Huysman, die hun de gebruikelijke enveloppe aanbood. Op 1 Mei was de heer C. J. Uriot, commies bij het P. T. T.-bedrijf, veertig jaar ambtenaar De belangstelling, welke hij ondervond, was groot, wat bleek uit het groote aantal geluk- wenschen van collega's, oud-collega's en vrien den. De directeur van het postkantoor, de heer J. H. T. Phaff, feliciteerde den heer Uriot na mens het hoofdbestuur der Posteryen, die hem schetste als een trouw, eerlijk en voorbeeldig ambtenaar. De heer Uriot kreeg verschillende bloemstukken en namens de afdeeling pakket- post personeel en loketten zegelverkoop een heerlijke fruitmand. De examens hoofdacte zullen dit jaar te Haarlem afgenomen worden voor wat betreft de provincie Noordholland, uitgezonderd de in spectiën Amsterdam en Hilversum en de ge meenten Terschelling en Vlieland. De voorzit ter dezer commissie zal zyn de heer J. J. Fe- ringa, inspecteur van het lager onderwijs in de inspectie Den Helder, te Alkmaar. De wethouder van onderwijs, de heer A. G. Boes. zal vandaag geen spreekuur houden. Dit '■wordt verplaatst naar Donderdag 12 uur. De metamorphose van den Leidsche- vaartweg van een bultige, min of meer gevaarlijke verkeersader tot een prachtige geasfalteerde heirbaan met een natrium- verlichting, die aan alle eischen voldoet, ligt weer eenige maanden achter ons. Doch de automobilist, de wielrijder en vooral de voetganger, die vanuit de rich ting Haarlem voor zijn pleizier over dezen weg rijdt of wandelt, mondde bij den op rit van de N.Z.H.-trams pllotseling op een nauw gedeelte uit, dat voortduurde tot de Zandvoortschelaan. En hoewel het stukje bij den tramopgang nog wel eenigen tijd een „bult" zal blijven in den Leidschevaartweg tusschen kathedraal en Zandvoortschelaan, zijn nu ook de dagen van dit smalle gedeelte op Heemsteedsch gebied geteld. Onlangs plaatsten wij een uitvoerig artikel over het Heemsteedsche uitbreidings plan, waarin wij mededeelden de bepaling der gemeente, dat een strook langs dert Leidsche vaartweg door de bouwonderneming, die den grond tusschen spoordijk en Leidschevaart wilde exploiteeren, ter verbreeding aan haar moest worden afgestaan. De exploitant heeft inmiddels een overeen komst met de gemeente geteekend en de weg- verbreedingswerkzaamheden, waarvan de kos ten voor een groot gedeelte door de gemeente betaald worden, zijn reeds in vollen gang. Ja, zij naderen zelfs haar voltooiing, zoodat men er op rekent omstreeks Pink steren gereed te zijn. Vóór het drukke strandseizoen dus, wanneer de Leidsche vaartweg door duizenden en duizenden Haarlemmers en Amsterdammers gebruikt wordt. De weg wordt ongeveer tweemaal zoo breed. In het midden is een berm te zien, die het verkeer in beide richtingen zal scheiden. Op dezen berm komt de natriumverlichtnig. Deze verbreeding is een groote verbetering te noemen in de verbinding tusschen Westelijk Haarlem en Zandvoort. Het blijft natuurlijk jammer, dat de tramdijk nog als spelbreker blijft optreden. Doch eens zal ook dit obstakel verdwenen zijn. Zooals bekend, is het de be doeling de spoorbaan op te hoogen en de tram deze in plaats van per viaduct, zooals nu, per tunnel te laten kruisen. Uit den aard der zaak zulleh echter groote sommen met de uitvoering van deze plannen gepaard gaan. En, naar men ons mededeelde, duurt het minstens nog een jaar voor men hiermee begint. Niettemin zullen de plannen eenmaal verwezeniykt worden, en behalve groote verbeteringen, ook ingrijpende stads- beeldwyzigingen brengen. Men denke slechts aan een kaarsrechte Houtvaart, aan huizen en straten tusschen deze en de Leidschevaart het bouwen van huizen op de strook tusschen spoorbaan en laatstgenoemd water zal niet zoo heel lang meer duren, de woonwegen worden reeds aan gelegd, aan plantsoenen en tuinwijken, waar nu nog slechts weilanden zijn, enz. enz. De verbreeding van het stukje Leidschevaart weg zal ongetwijfeld door de talrijke personen, die daar dagelijks passeeren en in het bijzon der door de bestuurders der breede autobussen, worden toegejuicht. Het programma van de orgelbespeling m de Grobte- of St. Bavokerk te Haarlem op Don derdag 5 Mei 1938 des namiddags van 34 uur door den heer Jacob Bijster vermeldt: 1 Fantasia et fuga g kl. t„ J. S. Bach. 2 a Nu syt willecome, b Ons is gheboren een Kindekijn, Flor Peeters. 3 Variaties en Finale over een Oud Ned. Lied, Jacob Bijster. 4 le Rhapsodie op. 7, C. Saint Saëns. 5 Grande Pièce Symphonique, Cés. Franck. Ged. Staten stellen voor te bepalen, dat van het eventueele tekort van de in October 1938 te Amsterdam te houden luchtbeschermings- tentoonstelling door de Provincie het 2/7 ge deelte, tot een maximum van f 2000 voor hare rekening wordt genomen. Het bestuur van de Vereeniging voor Christe- ïyke Gezondheids- en Vacantiekoloniën in Ne derland heeft aan Ged. Staten verzocht te be vorderen, dat door de Provincie een garantie wordt verleend vbor de rente en aflossing van een geldeening, door de vereeniging tot een bedrag van ten hoogste f 70.000 aan te gaan bij de Coöperatieve Centrale Raiffeisenbank te Utrecht. Deze geldleening zal dienen ter bestrijding van de kosten van den bouw van een nieuw ko loniehuis te Egmond aan Zee, ter vervanging van het „Zeehuis" der vereeniging aldaar, het welk niet meer aan de aan een zoodanige in richting te stellen eischen voldoet en voor win- terverpleging geheel ongeschikt is. Dit laat ste wordt bevestigd door het ter zake ingewon nen advies van den Inspecteur van de Volks gezondheid, door wien dan ook het onderha vige verzoek der vereeniging krachtig wordt ondersteund. De kosten, gemoeid met den bouw van het nieuwe koloniehuis, dat 64 kinderen zal kun nen herbergen, worden geraamd op 100.000, waarvan de vereeniging een bedrag van f 30.000 uit eigen middelen zal beschikbaar stellen. Ged. Staten stellen voor aan het verzoek te voldoen. In de vergadering van 7 December werd door het lid S. Rodrigues de Miranda c.s. de vol gende motie ingediend, welke door Prov. Sta ten werd overgenomen: „De Staten, van oordeel, dat het gewenscht is, na te gaan voor welke door de Provincie gesubsidieerde vereenigingen of instellingen de korting op het Provinciaal subsidie van 10 pet., welke sinds 1934 wordt toegepast, moet wor den opgeheven, noodigen Gedeputeerde Sta ten uit na te gaan, welke sociale bemoeiingen door de verlaging van het subsidie niet meer op voldoende wijze tot haar recht kunnen ko men, en eventueele voorstellen tot herstel van subsidies tot de aanvankelijke bedragen in de eerste gewone zitting in 1938 bij de Staten in te dienen." Overeenkomstig de uitnoodiging, in deze motie vervat, zijn door Ged. Staten de onder het kortingsbesluit vallende provinciale subsi dies, voor zoover strekkende tot bevordering van sociale belangen, alle stuk voor stuk ge toetst aan de vraag, in de tweede alinea van de motie omschreven. Het resultaat daarvan is dat Ged. Staten voorstellen met ingang van 1 Juli 1938 aan de instellingen, welke koloniehuizen voor zwakke en praetuberculeuze kinderen kinderen van zeer jeugdigen leeftijd (kleuters) daaronder begrepen exploiteeren, tot wederopzeggens een jaariyksch subsidie uit de provinciale kas te verleenen, berekend naar 0.54 per verpleeg- dag (was 0.48), voor ieder kind uit de pro vincie Noordholland, in die koloniehuizen ver pleegd, mits de inrichtingen en de daarin ge geven verpleging voldoen aan de eischen, door de Ryksinspectie voor de hygiëne van het kind en de bestrijding van de tuberculose gesteld Of te stellen; hun besluit van 13 December 1933, voor zoo ver betreft de subsidieverleening ten behoeve van de verpleging van zwakke en praetubercu leuze kindeten in gezinnen, met ingang van 1 Juli 1938 in te trekken. De voorzitter van het centraal stembureau voor de verkiezing van de leden van den raad der gemeente Haarlem maakt bekend, dat van Nadat des morgens een plechtige H. Mis, Welke door den zeereerw. heer pastoor J. M. van der Marck, met assistentie van de kapelaans Van Nobelen en Mulder, werd opgedragen en te half tien de kerkelijke wijding van het gebouw had plaats gehad, is de nieuwe Vak- en Huishoud school „Sancta Maria" in de Oostzijde te Zaan dam Maandag officieel door minister Slotema ker de Bruïne geopend. Tot de talrijke aanwezigen die van hun be langstelling blijk gaven, behoorden o.m. mej. J. F. Beumer, inspectrice; Ir. Hofstede, inspecteur van het Nijverheidsonderwijs; M. P. Bolten, hoofdambtenaar van den Rijksgebouwendienst; Mr. Dr. in 't Veld, burgemeester van Zaandam, en het hoofdbestuur van de congregatie van J.M.J. uit Den Bosch, de orde die het beheer en de leiding voert van de nieuwe vakschool, vertegenwoordigd door Mère Jozeftine en de Overste Anna Catharina. De aula, waarin de plechtigheid plaats greep, was geheel gevuld met belangstellenden, waar toe ook behoorden een groot aantal der leerlin gen. Nadat de minister, vergezeld van de hooge ambtenaren, die hem bij zijn arbeid ter zijde staan, is binnengekomen, zingen de leerlingen een welkomstlied. Daarop heeft pastoor van der Marck namens het schoolbestuur het begroetingswoord gespro ken, w»aarin hij allen welkom heette, met name Zijne Excellentie den minister, burgemeester In 't Veld, en mej. Beumer, de inspectrice. De eerw. spreker wees er op, dat 65 jaar ge leden de Zusters van J.M.J. de school waren begonnen met 32 leerlingen. Deze toen nog alleen naaischool verkreeg spoedig zóó'n goe den naam, dat het aantal leerlingen regelmatig vermeerderde, zoodat, nu 15 jaar geleden, de in richting in een nijverheidsschool kon worden omgezet. Ook daarna verheugde de school zich in een toenemenden groei, die de thans tot stand gekomen uitbreiding noodzakeiyk maakte. Men kan dus wel zeggen, datdeschpol op soliede basis, berust. Hierna verkreeg minister Slotemaker de Bruïne het woord, die er allereerst op wees, dat het vakonderwijs niet behoort beschouwd te v/orden als van lagere orde: elk onderwijs heeft zijn beteekenis. Evenmin mag er sprake van zijn of een onder wijsinstituut zijn zetel heeft in een grootere of kleinere gemeente, omdat die uiteindelijk weer samenwerken tot bloei van het geheel. Het gaat hier om een stuk nijverheidsonder wijs, dat ten doel heeft meisjes te bekwamen voor haar toekomstige taak en daarom onmis baar is voor den opbouw van het geheel. De congregatie van J. M. J. heeft in dit op zicht groote verdiensten, waarvoor spreker alle waardeering heeft. Spr. wenscht daarom bestuur en Zusters geluk met de tot standkoming van het werk. Met büzondere ingenomenheid vestigt de mi nister er de aandacht op, dat de aula, waarin deze plechtigheid plaats vindt, niet is betaald met rijksgeld, doch uit eigen middelen is bekos tigd waaruit een geestelijke volkskracht spreekt, die voor anderen tot voorbeeld mag worden ge steld. Met den wensch, dat het werk gezegend zal worden, verklaart de minister de school voor geopend. Burgemeester In 't Veld acht de opening van deze onderwijsinrichting een zeer belangrijke gebeurtenis. Namens het gemeentebestuur wenscht spr. allen geluk en spreekt de hoop uit, dat de schooi vruchtbaar werk zal mogen verrichten. Daarop houdt Annie Hazen namens de leer lingen een toespraak vol goede v/enschen voor den bloei van de school, waarna ten slotte een der dames-afgevaardigden van de landelijke vereeniging voor Nyverheidsonderwijs „St. Ber- nardus" haar gelukwenschen uit. Na een slotwoord van pastoor van der Marck, worden de aanwezigen in de gelegenheid ge steld het gebouw te bezichtigen. Ook voor de niet-genoodigde belangstellenden zal de nieuwe vak- en huishoudschool ter be zichtiging worden opengesteld en wel op Zater dag 7 en Zondag 8 Mei. De gezamenlijke leeraressen van de school hebben ter gelegenheid van de opening een mooie electrische klok geschonken, die in de hal van.het.gebouw een plaats heeft gekregen. heden af ter secretarie der gemeente, bureau Burgerlijken Stand, Bevolking en Verkiezingen, Zijlstraat no. 70, voor een ieder ter inzage is r.edergelegd zijn besluit tot benoemd verkla ring van den heer G. Blokdijk, als lid van den gemeenteraad, noodzakelijk geworden door het bedanken van den heer W. J. H. Bartels. Gisteren hebben 400 Belgische scholieren een bezoek aan onze stad gebracht. Groepsgewijze hebben zij, in het gezelschap van leerlingen der middelbare scholen uit onze stad, de Groote Kerk bezichtigd, waar de heer Michels het orgel bespeelde. Vervolgens werd een bezoek gebracht aan het Frans Halsmuseum, waar obk wethouder Boes zich bij de jongelui aansloot. Daarna vertrok het gezelschap naar Hille- gom om de bollenvelden te bezichtigen. Vereeniging voor Vreemdelingenverkeer. Maandagavond hield de Vereeniging tot bevor dering van het Vreemdelingenverkeer een alge mene ledenvergadering in hotel-restaurant „Boekenrode". De voorzitter, de heer E. Levebure, sprak zeer waardeerende woorden jegens den heer E. A M. A. Steger, die wegens zijn benoeming tot burgemeester van Oirschot de Vereeniging heeft verlaten. Uit het jaarverslag van den secretaris bleek, dat, dank zij de groote propaganda voor „In Heemstede wonen", de aanvragen om inlich tingen steeds toenemen, vooral onder repa- trieerende Ind.ischen. In dit verband doet de secretaris een beroep op de winkeliers, die mede belang hebben in den toename van beter gesitueerde inwoners, om de vereeniging met hun lidmaatschap te versterken. Hoewel de plannen reeds eerder gemaakt zijn voor een Kwakelbrug over de Bronsteevaart, ter verbinding van het wandelpad langs het ka naal en het Spaarne met het Bronsteepark, moet de bouw daarvan, met het oog op de ver bouwing van de kiosk aan de Zandvoortsche laan, ook dit jaar achterwege blijven. Het jaarverslag van den penningmeester heeft een voordeelig saldo van 183. Het leden tal was gestegen tot 118. De begrooting 1938 werd goedgekeurd met aan inkomsten een totaal bedrag van 686 en aan uitgaven ƒ763, zoodat het resultaat weel een nadeelig saldo zal zijn. Uitbreiding van het ledental is dus dringend noodig. In de controlecommissie werden benoemd de heeren A. P. Andretsch en D. Kikkert. Als be stuursleden werden herkozen de heeren D. J. v. d. Stam, Dr. E. A. M. Droog, N. Wildschut en A. J. J. Verspoor. In de vacature-Steger werd gekozen de heer V. Klep. Tot afgevaardigde naar de algemeene ver gadering' werd benoemd de heer N. Vos, tot plaatsvervanger de heer G. W. Vaags. Vervolgens deelde de voorzitter mede, dat spoedig de gerestaureerde kiosk feestelijk her opend zal worden. Er worden thans onderhan delingen gevoerd met den heer II. J. Pistorius, boekhandelaar alhier, voor het beheer dezer kiosk. Dit gebouwtje is thans door den heer C. L. Kwak aan de Vereeniging geschonken en zal, na de restauratie, aan alle eischen voldoen. By de rondvraag kwam ter sprake de wen- schelijkheid van gelegenheid tot wandelen in particuliere buitenplaatsen. De voorzitter zegde toe, in deze zaak diligent te zijn. Meer licht. Op het kruispunt Heemsteed sche DreefCamplaan is een hooge lichtmast geplaatst met een tweetal sterke lampen. Op het zoo drukke kruispunt is dit een goede ver betering. MADRID, 3 Mei (Havas) Tijdens een nieuw bombardement in de avonduren vielen de granaten van het geschut der nationalisten in alle wijken der stad. Toen de batterijen der re- geeringstroepen het vuur beantwoordden, kwam er een einde aan het bombardement. Serenade voor Gouden Echtpaar. Het echtpaar P. Koelemeyer en Maria Kol, wonen de in het Tuindorp, zal op 16 Mei as. den dag herdenken, waarop het voor 50 jaar in den echt werd verbonden. Ter eere van het ingaan der bruidsdagen, bracht de R.K. Harmonievereeni- ging Euphonia Maandagavond een serenade aan het bruidspaar. Het was voor de oudjes een groote verrassing en deze aardige attentie werd zichtbaar door hen op prijs gesteld. (Reeds gedeeltelijk geplaatst in een deel onzer vorige oplage) In de Dinsdag gehouden vergadering van de Eerste Kamer heeft prof. Woltjer zijn interpellatie gehouden omtrent het door de Regeering gevoerde beleid inzake de schrijfwijze der Nederlandsche taal. De interpellant stelde aan het eind van zijn betoog de volgende vragen: 1. Kan de regeering duidelijk maken, dat haar in de memorie van antwoord betreffende het ontwerp van wet tot vaststelling van hoofdstuk VI der Rijksbegrooting voor het dienstjaar 1938 medegedeelde beslissing inzake de schrijfwijze der Nederlandsche taal in overeenstemming is met de namens haar door den minister van Al gemeene Zaken, voorzitter van den raad van ministers, in de vergadering der Eerste Kamer van 14 Januari 1938 ter zake afgelegde verkla ring? Zoo neen, wil zij dan aan de Kamer mede- deelen, welke nieuwe omstandigheden er zich na dezen datum hebben voorgedaan, die haar noopten, op deze verklaring terug te komen? 2. Kan de regeering duidelijk maken, dat de voorbereiding van een wetsontwerp, waardoor haar bemoeienis met de schrijfwyze der Neder landsche taal op wettelijke basis zal rusten, niet de erkenning inhoudt, dat die wetteiyke basis thans nog ontbreekt, en derhalve de tot nu ter zake gegeven voorschriften volgens haar zelve onwettig zyn? 3. Kan de regeering duidelijk maken, dat hare in de eerste vraag bedoelde beslissing in de be hoefte aan spoedige zekerheid (die haar ge noopt heeft af te zien van de blijkens de me morie van antwoord aan de Tweede Kamer over hoofdstuk I der rijksbegrooting voor het dienstjaar 1938 beoogde instelling van een.com- missie, „die op zeer korten termijn de regeering zal kunnen adviseeren omtrent de problemen, die rijzen met betrekking tot de schrijfwijze der taal") inderdaad zal voorzien? 4. Kan de regeering duidelijk maken, dat hare in de eerste vraag bedoelde beslissing in overeenstemming is met haar hier vóór ge noemde memorie van antwoord kenbaar ge maakt streven „om zooveel mogelijk in harmo nie te handelen met de Belgische regeering", die, naar de mededeeling in de memorie van antwoord aan de Eerste Kamer betreffende hoofdstuk VI der rijksbegrooting, „harerzijds verre de voorkeur zou (hebben) gegeven aan een nieuw onderzoek van het geheele spellingsvraag- stuk" en dat het haar niet mogelijk was, te vol doen aan dezen uitgesproken wensch der Bel gische redering, die toch geheel ging in de rich ting van haar eigen aanvankelijk voornemen, het vraagstuk van de schrijfwijze van de Ne derlandsche taal „in zijn geheel in beschou wing te nemen" (memorie van antwoord Twee de Kamer hoofdstuk I) en aldus de kans te ver- grooten, dat de eenheid van schrijfwijze in het taalgebied van het Nederlandsch bewaard blijft? 5. Is de regeering bereid, de in haar verklaring van 14 Januari klaarblijkelijk bedoelde methode alsnog te volgen? Op de vragen 1 en 2 heeft de MINISTER VAN ONDERWIJS, PROF. SLOTEMAKER DE BRUïNE, als volgt geantwoord: De minister van Algemeene Zaken, voorzitter van den Raad van ministers, heeft in de verga dering van de Eerste Kamer van 14 Januari 1938 verklaard, niet in staat te zijn om de cri- tiek van den heer Woltjer op de methode, die de regeering indertijd heeft gevolg inzake het spelling-vraagstuk, afdoende te weerleggen. Daaraan werd de mededeeling toegevoegd, dat de regeering zich zou beraden op hetgeen prof. Woltjer genoemd had de staatsrechtelijke zyde van het vraagstuk en dat zij vertrouwde binnen niet al te langen tijd een oplossing te zullen vinden, die ook dien geachten afgevaardigde beter zal voldoen dan de methode, die tot nog toe gevolgd is geworden. In de memorie van antwoord betreffende het ontwerp van wet tot vaststelling van hoofd stuk VI der rijksbegrooting voor het dienstjaar 1938, gericht tot de Eerste Kamer, heeft de re geering medegedeeld, overtuigd te zijn, dat een wettelijke grondslag voor haar bemoeienis met de schrijfwijze der taal gewenscht is; dat zy dan ook een wetsontwerp voorbereidt, waarin de bevoegdheid wordt vastgesteld van de Kroon om voorschriften te geven met betrekking tot de schrijfwijze van de Nederlandsche taal en waarin zij wordt gemachtigd, deze schrijfwijze voor bepaaldelijk aangewezen instanties ver plicht te stellen. Een en ander is met elkander in overeen stemming. De memorie van antwoord bevat bovendien de mededeeling, dat de regeering reeds aanstonds eenige beslissingen genomen heeft en daarmede niet heeft gewacht totdat de wet zou zijn tot stand gekomen, omdat het noodzakelijk was, onmiddellijk zekerheid te ver schaffen en een vacuum te vermijden. Zij heeft namelijk overwogen, dat het zonder meer in trekken van de spellingbesluiten 1936 een vol ledige onzekerheid en een volledig vacuum zou doen ontstaan, hetgeen dermate door bezwaren gedrukt wordt, dat het verre de voorkeur ver dient voorshands en in afwachting van de in voorbereiding zijnde andere methode nog ge durende korten tyd den weg te bewandelen, die in 1934 is ingeslagen. Op vraag 3 antwoordt de minister: Het is duidelijk, dat de getroffen beslis sing aanstonds zekerheid geeft omtrent de wijze, waarop de regeering de spelling der Nederlandsche taal wenscht geregeld te zien. Er is geen aanleiding voor de veron derstelling, dat, als zij formeel op andere, namelijk wetteiyke basis zal kunnen han delen, zy materieel anders beslissen zal dan zii thans reeds heeft beslist. Het antwoord op vraag 4 luidt: De genomen beslissing is in overeenstem ming met het kenbaar gemaakte streven der regeering om zooveel mogelijk in harmonie te handelen met de Belgische regeering. Er be staat volledige overeenstemming inzake ge slacht erf voornaamwoord evenals inzake de schrijfwyze van de bastaardwoorden en de sa mengestelde woorden. Inderdaad zou de Belgische regeering er verre de voorkeur aan gegeven hebben, indien het geheele spellingvraagstuk aan een nieuw onderzoek zou zijn onderworpen; hetgeen be- teekent, dat naast de genoemde onderwerpen ook nog het woordbeeld zou worden in be schouwing genomen. Hiertegen rees echter by de Nederlandsche regeering het bezwaar, dat aldus aan een deel der uitgevers een belang rijke geldelijke schade zou worden toegebracht, nadat korten tijd geleden dit zelfde reeds had plaats gehad. Bij het afwegen der twee ele menten, die aldus in geding kwamen, heeft zy aan het vermijden van een herhaalde schade de voorkeur gegeven. Daarbij woog mede, dat de verkregen overeenstemming inzage geslacht en voornaamwoord betrekking heeft op dat deel van het vraagstuk, dat naar het oordeel der regeering het belangrijkste element ver tegenwoordigt in de ontwikkeling en het ka rakter van de taal. In de Memorie van Ant woord is medegedeeld, dat de Belgische regee ring dit standpunt verstaat en dat zij naast belangstelling voor de technische toetsing van het woordbeeld volledige medewerking verleent inzake de overige in geding zijnde onderwer pen. Als antwoord op vraag 5 zegt de minister, dat de Regeering, gelyk uit het antwoord op vraag 1 en 2 blijkt, niet slechts bereid is, doch dat zij heeft besloten, de methode te volgen van het voorbereiden eener wettelijke basis: met dien verstande, dat zy gedurende de periode, die verloopen moet, eer de wet kan zijn tot stand gekomen, ter vermijding van groote bezwaren de sinds 1934 gevolgde methode voorshands handhaaft. 's-HERTOGENBOSCH, 3 Mei. N.V. Botermijn. Aanvoer 18675 kg. Hoogste prijs 1.40, laagste 1.29, middelprys 1.37 per kg,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 4