Aanwinst voor de democratie
w:
-The [EAl>eRde jg
AKKERTJE
V.oJÜL ÏOJtvduex oihAe-Cd.
JU ó&rutcL J.tx HjööxL
FRAAIE DEMOCRATIE
EEN DICTATUUR IS
VERDWENEN
wmmm reoasseeringsdag
De weerstoestand
VRIJDAG 6 MEI 1938
BUITENLANDSCH OVERZICHT
In 't Baltische Estland
I Heerenho»
DE DOOP VAN PRINSES
BEATRIX
De Koningin naar Den Haag
JACHT OP EEN HERT OP HET
IJSELMEER
Het dier wist zijn belagers
te ontkomen
GEMEENTE HAARLEM
Uitgifte van f 13.193.000.nomi
naal 33V2 pet. obligatiën
Vacantietochtjes door ons land
W erkloozenkassen
Scherper toezicht en meer nauw
gezette handhaving
LANDBOUWORGANISATIES
Inschakeling in den economische!*
raad
VEREENIGING R.K. HERSTEL
LINGSOORDEN
Veel vee bij brand
omgekomen
Boerderij te De Wijk een prooi
der vlammen
HET KATHOLIEKE ZIEKEN
HUIS
Lustrumviering van de
vereeniging
VOOR DE SLACHTOFFERS
VAN GELOOFSVERVOLGING
NEDERLAND IN DEN
VREEMDE
BEDEVAART NAAR DOKKUM
Kind in heet zeepsop verbrand
Neem dadelijk 'n
Stop die razende kiespijn!
"AKKERTJES" zijn onfeilbare pijn
stillers en bevrijden U direct van
zenuwpijnen, spierpijnen, hoofdpijn.
Onschadelijk. Let op 't AKKER-merk.
Per koker van 12 stuks - 12 stuivers.
Per doos van 2 stuks - 2 stuivers.
is de titel van het extra-nummer dat het
dagblad „DE TIJD" op 29 April j.l. aan de
werkloosheid in Nederland heeft gewijd.
Dit extra-nummer wil een bijdrage vormen
tot de verdieping en verlevendiging van
het medegevoel met dien nood, waaronder
een groot deel onzer medeburgers gedrukt
gaat, tot de kennis van zijn omvang en
karakter en van de wegen tot zijn be-
strijding.
Toezending kan geschieden na ontvangst
g= van 15 cents aan postzegels.
ÜH Afgehaald aan ons bureau 10 cents.
JU DE ADMINISTRATIE VAN DE TIJD
d N.Z. VOORBURGWAL 65-73, AMSTERDAM
VOORLOOPIG DROOG,
KOEL WEER
T emperatuurvooruitzichten
zijn niet gunstig
WILDE PAPOEA'S OP
MENSCHENROOF
Zware taak voor de politie op
W est-Nieu w-Guinea
ALTAAR AAN BOORD DER
NIEUW AMSTERDAM
Sterfgevallen tengevolge van
het mond- en klauwzeer
VRIJWILLIGE BIJDRAGEN
VOOR DEFENSIE
UIT DE SIGARENINDUSTRIE
Katholieke vakbond van klein-
fabrikanten opgericht
De Baltische landen, Estland, Letland en
Lithauen, vragen weer eens de aandacht,
nu Polen het koene plan koestert, om een
barrière te schuiven tusschen Rusland en
Duitsehland, een as te vormen, die reikt van de
Baltische landen over de landen der Kleine En
tente tot aan de Zwarte Zee. Het optreden van
Polen tegen Lithauen, welke laatste staat altijd
recalcitrant is wegens Kowno, is nog in versche
herinnering. Letland en Estland schijnen ge
makkelijker te bewerken te zijn. Het Poolsche
Wan is echter nog toekomstmuziek.
In Letland en Estland heerschten in de laat
ste jaren bezadigde dictatoren. In Letland is dit
hog zoo. In Estland is de toestand sedert kort
Veranderd. Het werd vier jaren dictatoriaal ge
regeerd door den president Paets. Zonder een
staatsgreep keerde het terug tot de democratie.
Dit is in onze dagen een ongewoon verschijnsel
en daarom belangrijk. In den aanvang van 1934
hadden de partijstrijd en de politieke haat der
Verschillende fracties zulk een omvang aange
nomen, dat er van nuttigen parlementairen
arbeid geen sprake meer kon zijn. Het parle
ment scheen zich te hebben overleefd. Het land
Verkeerde op het randje van de anarchie. Toen
besloot de toenmalige minister-president, Kon-
stantin Paets, de uiterste middelen toe te pas
sen. Hij nam, om het land te redden en zeker
Wet gedreven door de zucht „dictator te spe
len", zijn toevlucht tot een staatsgreep. Ge
steund door generaal Laidauer, opperbevelheb
ber van het leger, zond hij de ontbonden volks
vertegenwoordiging naar huis en deed de leiders
her politieke partijen in verzekerde bewaring
hemen. De Esten, die de weelde van de demo
cratie en van het parlementarisme niet had
hen kunnen dragen, maakten kennis met de
hictatuur. Met een zeer-gematigde dictatuur
Overigens. Minister-President Paets, die zich
Regent" noemde en nog steeds zoo genoemd
Wordt maakte van zijn dictatoriale macht
slechts met groote voorzichtigheid gebruik, en
haaraan is vermoedelijk het succes toe te schrij
ven, dat hij, ook naar het oordeel van politieke
tegenstanders, heeft mogen boeken. Toen er, na
hen staatsgreep, weer rust in het land terugge
keerd was, stelde hij de gevangen genomen
Partijleiders, den een na den ander, op vrije
Voeten. Wel handhaafde hij de censuur vooi
Dolitieke beschouwingen, maar hij trachtte niet
he individueele vrijheid geheel aan banden te
leggen. Daarentegen bevorderde hij zooveel mo-
Seiijk den opbloei van het economische leven en
Wel met zoo goed resultaat, dat Estland een
Periode van welvaren kende gedurende de jaren.
Waarin bijna alle staten met haast onoverkome
lijke crisis-moeilijkheden worstelden. Zoo kor.
het gebeuren dat de meerderheid der bevolking,
hie voor het grootste deel uit boeren bestaat, het
Weuwe regiem geen kwaad hart toedroeg.
Maar Konstantin Paets w"as nimmer van plan
bet dictatoriale regiem langer te handhaven dan
Noodzakelijk blijken zou. Zijn ideaal was en is.
bet democratische regeeringssysteem. De „Re-
Bent" zelf en bijna alle Esten zijn geboren de
mocraten; zij wenschen noch autocratisch te
''Ogeeren, noch autocratisch geregeerd te worden
lang hebben zij de „zegeningen" van het
lyrisme leeren kennen om van alles wat op
hictatuur lijkt geen hartgrondigen afkeer te
hebben.
In 1936 vroeg de Regent daarom het volk
sich voor of tegen den terugkeer van hét
democratische regiem uit te spreken. Een
v°lksstemming werd gehouden en een overwel
digende meerderheid der kiezers verklaarde zich
Vóór vrijheid en democratie. Verkiezingen wer
den daarop gehouden, een „Nationale Vergade-
rmg" werd in het leven geroepen en deze nam
Een nieuwe grondwet aan, die op 1 Januari van
bit jaar afgekondigd werd en aan de dictatuur-
Periode definitief een einde maakte. Volgens
deze grondwet nu werden de verkiezingen voor
b® Tweede Kamer, die tachtig leden telt. ge
houden. Deze verkiezingen hebben, zooals dat
bi een democratisch geregeerd land behoort, op
basis van het algemeene, directe en geheime
kiesrecht plaats gehad. Op het resultaat is door
be regeering niet de minste pressie uitgeoefend,
blaar de Regent heeft niettemin een klinkende
herwinning behaald. De aanhangers van Kon-
fantin Paets hebben op 55 van de 80 zetels be-
fag weten te leggen. Daarenboven steunen nog
^ven andere afgevaardigden de regeering, zon-
b®1- tot he officieele meerderheid te behooren.
oppositie telt 18 leden; deze achttien leden
ziih socialisten. Zooals men ziet beschikt de re
dering 0ver een soliede meerderheid, die het
biogelijk maken zal veel vruchtdragend werk tc
v®i'richten.
°e samenstelling van de Eerste Kamer, die
Veertig leden telt, maakt het mogelijk, dat dit
°haam zijn controleerende rol ten volle zal
bhhen vervullen. Tien leden van de Eerste Ka-
1Ttcr worden door den President benoemd, en
be dertig andere worden door een beperkt aan-
a' kiesgerechtigden en door de corporatieve
°r8anisaties gekozen. In dit Hoogerhuis kunnen
Woordvoerders van alle belangrijke bevolkings
hoppen hun inzichten uiteen zetten. De prac-
s°he waarde van de door beide Huizen der
Volksvertegenwoordiging aangenomen wetten
an daarbij slechts winnen, vooral omdat on-
er de bestaande omstandigheden wetten, die
Ccn uitsluitend-demagogisch karakter dragen,
°P aanvaarding niet meer zullen kunnen reke
nen.
ie zich over zijn geloof schaamt,
schaam» zich over God Wie zich
over God schaamt, over dien zal
God zich schamen.
In overeenstemming met de nieuwe Grondwet
moeten de Presidentsverkiezingen aan het ein
de van dit jaar plaats hebben. Tot zoolang
oefent de Regent de presidentieel e functies uit
Als Konstantin Paets zich een verkiezing sot
President wil laten welgevallen, lijdt het wei
nig twijfel of deze „dictator", die, geheel vrijwil
lig, van de volstrekte heerschappij afstand
gedaan heeft om zijn land en zijn volk de vrij
heid te geven, waarop zij, naar zijn overtuiging,
recht hebben, zal met overgroote meerderheid
tot eersten president van de opnieuw-gedemo-
cratiseerde republiek gekozen worden.
De verandering van regiem heeft plaats gehad
zonder dat er ook maar van 't kleinste incident
sprake geweest is. De vier-jarige dictatuur-pe
riode heeft volk en partijleiders ongetwijfeld
veel geleerd, in de allereerste plaats deze
groote waarheid, dat een volk dat de vrijheid
niet waard is haar onherroepelijk verliest.
Zoo is de reeks der democratisch-geregeerde
staten in ons werelddeel weer met een verlengd.
Wij zijn, helaas, dermate gewend, dat die reeks
steeds korter wordt, dat het tegenovergestelde
ons als een merkwaardige gebeurtenis voor
komt.
Volgens de „Daily Telegraph", zal Prinses
Alice, hertogin van Athlone, Prinses Beatrix
ten doop houden. Prinses Alice zal Woensdag
uit Londen naar ons land vertrekken.
H.M. de Koningin is voornemens morgen (Za
terdag) in den loop van den dag van Het Loo
naar 's-Gravenhage te vertrekken voor een kort
verblijf in het paleis Noordeinde in verband met
de doopplechtigheid van Prinses Beatrix.
Jacht maken op een hert op het IJselmeer
is ongetwijfeld bijna even uitzonderlijk als schie
ten op vliegende visschen. Toch komt 't voor,
doch het „raadsel" moet dan aldus worden op
gelost:
Toen de beide Urker visschers M. Post en C.
Brands, die onder Kuinre een botter van een
zandbank hadden afgetrokken, hun boot in de
luwte van een in het IJselmeer vooruitsteken
den dam hadden vastgelegd, zagen zij na eeni-
gen tijd 'n zwaan op hen afkomen, die op den
dam werd gevolgd door een uit de bosschen bij
Kuinre afkomstig hert. Aan het einde van den
dam keerde de zwaan, blijkbaar bevreesd voor
de oppervlakte van het meer, terug. Het hert
deed dat niet. Het dier nam 'n sprong en even
later zagen de visschers het dier zeewaarts uit
het gezicht verdwijnen. Voor hen was dat het
sein den motor weer aan te slaan. Weldra dob
berde de U.K. 207 weer op de baren van het
IJselmeer en toen ging het er om, wie den
strijd het langst zou kunnen volhouden. Het
valt niet moeilijk te raden, dat de boot 't won.
Toch had het nog ruim een half uur geduurd,
alvorens de beide mannen het hert hadden
bereikt. Post greep een stuk touw, maakte hier
een lasso van en wierp deze naar het zwem
mende dier. Op circa een K.M. uit de kust
speelde dit gevecht zich af. Het eindigde even
wel met een glorieuze overwinning van 't hert,
dat telkens uit de buurt van de verraderlijke
lassolus wist te blijven en toen de mannen ein
delijk hun vangpogingen hadden opgegeven
triomfantelijk naar de Overijselsche kust terug-
zwom.
De Amsterdamsche Bank N.V. en de Rotter -
damsche Bankvereeniging berichten, dat ten
laste van de gemeente Haarlem zal worden uit
gegeven 13..193.000 nom. 33'A pet. obligatiën
in stukken van 1000 nominaal.
De inschrijving is opengesteld op Donderdag
12 Mei a.s. ten kantore van bovengenoemde
bankinstellingen, tot den koers van 99% pet.
vermeerderd met 9 dagen rente a 3 pet. 's jaars,
zijnde 0,75 per obligatie, uitmakende in totaal
ƒ998,25 per obligatie van ƒ1000 nominaal.
De opneming van de leening in de prijscou
rant van de Vereeniging voor den Effecten
handel is aangevraagd.
De aflossing op deze leening zal aanvangen
op den len Juni 1939 en zal van jaar tot jaar
bedragen
1939 t/m. 1943 p. jaar ƒ387.000 ƒ1.935.000,
1944 ƒ368.000, 1945 en 1946 p. jaar ƒ325.000
650.000, 1947 t/m. 1949 p. jaar 552.000
1.656.000, 1950 545.000, 1951 t/m. 1954 p. jaar
525.000 2.100.000, 1955 517.000, 1956
ƒ504.000, 1957 ƒ496.000, 1958 t/m. 1960 p. jaar
ƒ516.000 ƒ1.548.000, 1961 ƒ515.000, 1962 en 1963
per jaar ƒ443.000, 1964 ƒ1.473.000.
Onder den titel „Tochtjes door Mooi Neder
land" hebben de Nederlandsche Spoorwegen
weer 'n handige gids samengesteld, waarin ver
schillende reisjes pasklaar zijn gemaakt. De
noodige aansluitingen op tram of boot zijn alle
aangegeven, zoodat men tevoren zijn geheele
plan reeds kan uitstippelen.
De korte beschrijvingen, die van verschillende
plaatsen zijn gegeven, maken het boekje nog
aantrekkelijker.
Het vertoont een bijzonder aardigen omslag.
Vooral voor leiders van gezelschappen is deze
gids onmisbaar.
„De wijde wereld in" is de titel van het nu
voor de negende maal verschenen gidsje voor
uitstapjes door ons land ten behoeve van Ka
tholieke scholen, patronaten, zangkoren en an
dere gezelschappen. Twee schoolhoofden, de
heeren J. Lindeman te Delft en H. Geurts te
Rotterdam, hebben dit boekje op uitstekende
wijze samengesteld.
Men vindt er alles in beschreven of vermeld,
dat de moeite van een bezoek of bezichtiging
waard is.
Het boekje opent met het reisgebed.
De directeur van den Rijksdienst der werk
loosheidsverzekering en arbeidsbemiddeling heeft
aan de gesubsidieerde vereenigingen met werk-
loozenkas een circulaire gezonden, waarin op
scherper toezicht en een meer nauwgezette
handhaving der voorschriften wordt aangedron
gen. Op het in acht nemen der tijdstippen van
aanmelding wordt de aandacht gevestigd.
Tevens wordt opgemerkt, dat geen uitkeering
mag worden verstrekt zonder dat de juistheid
van een ontslag uit loondienst is gebleken.
In de jongste vergadering van de dagelijksche
besturen der drie centrale landbouworganisaties
werd als plv. lid in den raad van beheer der
stichting Landverhuizing Nederland aangewezen,
dr. H. Molhuysen, secretaris van het Kon. Ned.
Landbouw-comité.
Uitvoerig werd van gedachten gewisseld om
trent een van den minister van Economische
Zaken ontvangen schrijven, waarin deze mede
deelt in beginsel bereid te zijn te bevorderen,
dat een zelfstandige instelling door den georga-
niseerden landbouw in het leven geroepen, op
dezelfde wijze als de nijverheidsraad en de mid-
denstandsraad wordt behandeld. De bedoeling
hiervan is, dat de landbouw op volkomen dezelf
de wijze als de andere takken van volksvlijt in
den arbeid van den economischen raad zal wor
den ingeschakeld. Een en ander zal nader onder
de oogen worden gezien.
Besloten werd het bij de Tweede Kamer inge
diende wetsontwerp tot wijziging van de omzet
belasting in studie te nemen. Het voornemen be
staat zich tot de Volksvertegenwoordiging te
richten met een adres, waarin wordt aangedron
gen op vrijstelling van omzetbelasting voor ver
schillende land- en tuinbouwproducten met het
doel den binnenlandschen afzet dier producten
te vergrooten.
De Vereeniging R. K. Herstellingsoorden voor
Longlijders en Zwakke Kinderen heeft te Am
sterdam de algemeene vergadering gehouden.
De balans en de verlies- en winstrekening
werden goedgekeurd. Er was een klein batig
saldo, dat naar de nieuwe rekening werd over
gebracht.
Voor „Dekkerswald" werd voor verbouwingen
en verbetering in het afgeloopen jaar een be
drag uitgegeven van bijna 33.000 en voor
„Heliomare" van ruim 14.000.
Uitbreiding van Heliomare werd besproken,
waartoe onderhandelingen loopende zijn met
grondeigenaren.
Als leden van den Raad van Bestuur werden
herkozen de heeren: Anton Leeuwenberg, Haar
lem; Dr. L. A. M. v. d. Spek, Amsterdam; Eere
kanunnik L. Stolk, Amsterdam; Deken-Pastoor
J. L. van Mulukom, Nijmegen; E. J. M. L.
Schaepman, den Haag; Mr. W. J. Berger, den
Haag, Procureur-Generaal; terwijl als nieuw
lid van den Raad van Bestuur werd gekozen:
3r. J. ten Brink.
IgipT- iNSim^SEN A;:ü: J /UiDTLN
In den afgeloopen nacht omstreeks drie uur
is door nog niet bekende oorzaak brand ont
staan in de boerderij van den landbouwer R.
Klomp, eigendom van den landbouwer W. van
Strik te IJhorst, nabij De Wijk.
De bewoners werden door het geknetter van
het vuur wakker en moesten zich in allerijl
in nachtgewaad in veiligheid stellen.
De brand had zich intusschen zoodanig uit
gebreid, dat aan blusschen niet te denken viel.
De geheele boerderij werd dan ook een prooi
der vlammen.
Twee paarden, negen koeien, vier pinken,
vier kalveren, eenige varkens en vier geiten
kwamen in de vlammen om.
De schade, welke aanzienlijk is, wordt door
verzekering gedekt.
Zooals bekend, viert de Vereeniging van Ka
tholieke Ziekenhuizen in Nederland in Juni
haar eerste lustrum met als middelpunt een
grootsche tentoonstelling in de Jaarbeursge
bouwen te Utrecht.
Aan het programma ontleenen we nog het
volgende
Maandag 20 Juni is de openingsdag.
In de groote zaal van het Jaarbeursrestau
rant te Utrecht zal het bestuur te elf uur een
receptie houden.
Na afloop daarvan zal te 12 uur 's middags
officieel de tentoonstelling „Ons Ziekenhuis"
worden geopend.
Dinsdag is de Ziekenhuisdag.
Na een plechtige Hoogmis is de algemeene
ledenvergadering in de groote zaal van het
Jaarbeurs-restaurant. Gesproken zal worden
over: de taak van het Katholieke Ziekenhuis in
den tegenwoordigen tijd en over: het besturen
van een Katholiek Ziekenhuis.
Woensdag wordt de dag voor verplegenden
Te 11 uur begint het congres van religieuzen-
en leeken-verplegenden in de groote zaal van
het Jaarbeurs-restaurant.
Donderdag is de Medische Missie-dag.
Te half elf vergadert het Ned. Medisch Mis
sie-Comité.
's Avonds: Groote propaganda-vergadering
voor het Medisch Missie-werk.
Vrijdag zijn er geen vergaderingen.
Zaterdag is de Sluitingsdag der tentoonstel
ling.
Katholieken van Nederland, spoort uw jon
gens en meisjes aan van 8 tot 15 Mei mee te
doen aan het Jeugdapostolaat bij uitstek. Be
vordert den geïllustreerden kaartverkoop ten
bate van de Slachtoffers van Geloofsvervolging.
Gezien de groeiende belangstelling, welke er
in Australië voor Nederland blijkt te bestaan,
heeft de vereeniging „Nederland in den vreem
de" besloten eenige series lantaarnplaatjes over
Nederland en over de Zuiderzeewerken blij
vend aan het adres van het Neder! andsche
consulaat-generaal te Sydney te stationneeren,
waar zij steeds voor hen, die voordrachten over
ons land willen houden, beschikbaar zijn.
Bij gelegenheid van de 13e Nationale St. Bo-
nifatius-bedevaart naar Dokkum, Zo'ndag en
Maandag 24-25 Juli as., zal Z. H. Exc. de Bis
schop van Haarlem, Mgr. J. P. Huibers, op den
avond van Zondag 24 Juli in de St. Bonifatius-
kerk te Leeuwarden een Pontificaal Lof cele-
breeren.
Tijdens dit Lof zal de W. E. Pater Borro-
maeus de Greeve O.P.M. de predikatie houden.
Terwijl het vierjarig kind van de familie K.
te Lobberich achter het huis speelde, liep het
achteruit in een kuip gevuld met heet zeepsop.
Met vreeselijke brandwonden overdekt werd 't
kind gevonden. Het overleed spoedig na het
ongeval.
iiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Onze weerkundige medewerker schrijft:
Het weer over het geheele Noordwestelijke
gedeelte van Europa wordt beheerscht door een
gebied van hoogen druk, waarvan de kern tus
schen IJsland en Schotland ligt en dat buiten
gewoon stabiel is. Het is wel te verwachten, dat
het daar ten minste nog eenige dagen zal blij
ven liggen, zoodat we geen storingen uit het
Westen of Noordwesten te verwachten hebben.
Het weer zal dientengevolge voorloopig droog
blijven, behoudens een geringe kans op lichte
buitjes in het Noordoostelijkste gedeelte van ons
land. Het weer zal desniettegenstaande voor
loopig het droge karakter behouden, dat het
reeds lang heeft gehad.
De temperatuur-vooruitzichten zijn over het
algemeen nog niet gunstig. Door den hoogen
druk over N.W.-Europa en de lagere over het
N.O.-lijk gedeelte blijft nog koude lucht uit het
hooge Noorden over Skandinavië toevloeien en
het is te verwachten, dat een deel van dien
kouden luchtstroom als Oostelijke of Noord
oostelijke wind over ons land en omgeving naar
het Zuidwesten van Europa zal afvloeien. De
temperatuur kan daardoor nog niet boven de
normale stijgen en daar de laatste de beteeke-
nis heeft van koel weer, moeten wij voorloopig
niet rekenen op warmte.
Elk jaar treedt omstreeks 10 of 11 Mei een
afkoeling op, welke dit jaar tusschen 8 en 10
Mei kan worden verwacht, dat is dus op of kort
na Zondag a.s.
Overigens zal het weer zich nog wel eenige
dagen goed houden. Van bewolking en zonne
schijn is voor zoo lang vooruit niets met zeker
heid te zeggen. Om dezen tijd van het jaar tre
den over de Westelijke Oostzee dikwijls kleine
storende depressies op, die twee of drie dagen
lang zwaar bewolkt en licht buïig weer in ons
land, voornamelijk in het N.O. brengen. Met
deze kans moeten wij thans ook rekening hou
den, hoewel die klein is.
(Nadruk verboden)
Men herinnert zich, aldus de correspondent te
Fak-Fak van de „Javabode", dat in September
Mantion-Papoea's, een wilde stam in het bin
nenland van West-Nieuw-Guinea, een grooten
wraaktocht hebben gehouden, waarbij zeven
menschen van den kampong Barma werden
vermoord, twee opgegeten en zes als slaven mee
gevoerd.
Reden voor dezen snel tocht was het volgende:
Een bewoner van kampong Barma had den
zoon van het hoofd der Mantions verzocht in
een vruchtboom te klimmen. Ongelukkigerwijs
gleed de jongen echter uit en overleed een paar
dagen later aan de bekomen kneuzingen. Niet
lang daarna verscheen de vader met zijn man
nen om op bloedige wijze wraak te nemen op de
bewoners van Barma. Direct na het gebeurde
werd een politie-patrouille het binnenland in
gezonden, welke het gelukte om vier der ge-
roofden terug te krijgen; tevens werd een aan
tal daders gevangen genomen.
Deze en ook een tweede patrouille ont
moetten de grootste moeilijkheden, vooral ook
omdat men er steeds op moest bedacht zijn uit
een hinderlaag in het dichte struikgewas met
pijlen te worden beschoten, zooals beide pa
trouilles ondervonden. De derde patrouille in
Maart uitgezonden om de rest van de daders te
vatten, verging het niet beter. Men had te kam
pen met gebrek aan water, aangezien de streek
slechts uit kalkgebergte bestaat, terwijl in het
geheele doortrokken gebied geen paden of we
gen bekend zijn. Eenige malen werd ook deze
patrouille beschoten. Hardnekkig werden echter
de daders tot diep in het binnenland achter
volgd.
Het bestuur heeft in het gebeurde aanleiding
gevonden om in deze streek permanent politie
toezicht te laten houden.
De voorzitter van de Liberale Staats
partij, het kamerlid Mr. W. C.
Wendelaar, is een voorvechter van
de parlementaire democratie en een be
strijder van elke dictatuur, hetzij natio-
naalsocialistische, fascistische of com
munistische. Men behoeft zijn liberale
denkbeelden niet te deelen om voor zijn
democratische gezindheid waardeering
te gevoelen. Volgens de staatsrechtelijke
structuur van ons parlementaire stelsel
zijn de raadgevers van de Kroon, de mi
nisters, verantwoordelijk tegenover de
volksvertegenwoordiging, het parlement.
Het parlement heeft het recht de minis
ters over hun handelingen te interpellee-
ren. Neemt het parlement in meerder
heid geen genoegen met het beleid of
de handelingen van een minister, dan
kan het zijn vertrouwen in dien minis
ter opzeggen. Welnu, naar aanleiding
van de door den minister van Justitie
genomen maatregelen tegen de mare
chaussee-brigade te Oss is er in de Twee
de Kamer geïnterpelleerd. Op deze in
terpellatie heeft Z.Exc. Minister Gose-
ling zijn in deze gevoerd beleid zoodanig
gerechtvaardigd en gemotiveerd, dat de
overgroote meerderheid van de Kamer,
óók de interpellant zelve en óók Mr. W.
C. Wendelaar, volkomen overtuigd wa
ren van de juistheid zijner handelwijze.
Daarmee was staatsrechtelijk deze kous
geheel en al af. Wat doet nu Mr. Wen
delaar, de liberale kampioen van onze
staatsrechtelijke parlementaire demo
cratie? Op grond van mededeelingen van
een staatsrechtelijk niet verantwoorde
lijke instantie als een zeker deel der op
sensatie beluste dagbladpers, dat den
minister van leugens beschuldigt, meent
hij een parlementaire enquête te moe
ten voorstellen, welke in de door
ministers en parlement afgedane kous
nog eens naar het naadje moet gaan
zoeken. Waarom? Omdat Mr. Wen
delaar méér vertrouwen heeft in de
politieke sensatie-pers dan in den
minister? Of omdat Mr. Wendelaar
zich als gewiekst parlementariër door
den minister bij den neus heeft la
ten nemen? Of omdat de meerderheid
van het parlement zich kalmpjes om
den tuin heeft laten leiden?
Het voorstel tot het instellen van een
parlementaire enquête is, hoe men het
keert of wendt, in dit geval een staats
rechtelijke monstrum en een motie van
wantrouwen tegen den minister en een
brevet van parlementaire onbekwaam
heid aan den voorsteller en het geheele
parlement. De Kamer zal goed doen zich
zelf en de parlementaire democratie be
ter te eeren dan het Kamerlid Wende
laar zich zelf heeft gedaan en de en
quête van de hand te wijzen. De voor
zitter van de Liberale Staatspartij kan
nog een lesje in parlementaire democra
tie gaan halen bij zijn N.S.B.-collega
Rost van Tonningen, die door de ver
klaringen van Minister Goseling zich
allerminst overtuigd verklaarde en nu
op grond van vermeende nieuwe gege
vens een tweede interpellatie wenscht.
Vertrouwt de heer Wendelaar zichzelf
zoo weinig, dat hij thans den minister
geen nieuwe vragen durft stellen, maar
zijn toevlucht wil nemen tot een enquête
buiten den minister om? Dan is zijn
zelfvertrouwen maar weinig geringer
dan het vertrouwen, dat zijn partij in
hem stelde, toen zij hem met een poo-
vere meerderheid van enkele stemmen
op het voorzittersgestoelte handhaafde.
Dezer dagen heeft Z.H.Exc. Mgr. J. P. Hui
bers aan boord van de „Nieuw Amsterdam" het
scheepsaltaar geconsacreerd.
In de week van 24 tot en met 30 April zijn
tengevolge van het mond- en klauwzeer gestor
ven 3 runderen en 8 kalveren.
Het totaal aantal dieren, dat sedert 19 Sep
tember 1937 aan deze ziekte is bezweken, be
draagt 10.450, te weten 3128 runderen, 3972 kal
veren, 3058 varkens en biggen, 242 schapen en
50 geiten.
Volgens de laatste verantwoording is tot nu
toe aan vrijwillige giften bij het departement
van Defensie binnengekomen een bedrag van
f 115.385.45.
De Vereeniging voor Nationale Veiligheid
heeft sinds de vorige opgave f 2088.50 ontvan
gen. Het totaal der bijdragen sinds het begin
,der inzameling bedraagt nu f 109.011.08.
Men schrijft ons:
Te Roermond is dezer dagen een bespreking
gehouden tusschen een aantal sigarenfabrikan
ten. In principe werd toen besloten het initia
tief te nemen tot organisatie van de klein- en
middelfabrikanten in de sigarenindustrie, die 'n
zelfstandig bedrijf hebben. De nieuw op te rich
ten bond zal zich plaatsen op Katholieken
grondslag en deel gaan uitmaken van den Ned.
R.K. Middenstandsbond. Een vertegenwoordiger
van de vakcentrale woonde de besprekingen bij.
Er werd een voorloopig bestuur benoemd, be
staande uit de heeren J. Th. M. Jansen, Bel-
feld, voorzitter; Th. H. Bors, Tegelen, secreta
ris; G. H. Hermans, Reuver; J. Niessen te Hel
den en A. Smit te Tegelen.
Dit comité geeft leiding aan de organisatie
van den kring Limburg van den op te richten
vakbond en zal tevens de definitieve oprichting
van den Landelijken R.K. Vakbond voorberei
den.
Reeds eenigen tijd is in den kring van de
klein-ondernemers in de sigarenindustrie her
nieuwde belangstelling ontstaan voor de oprich
ting van een eigen vakorganisatie. Aanleiding
daartoe vormen de bijzondere moeilijkheden in
dezen tak van bedrijf en de zorgen, waarvoor het
kleinbedrijf komt te staan, nu ook in dit bedrijf
tal van maatregelen dreigen te worden bindend
verklaard.
Uiteraard verzetten de kleinfabrikanten zich
allerminst tegen sociale en economische maat
regelen in het bedrijf; wel vreezen ze, dat een
bindende doorvoering van maatregelen, welke
uitsluitend zijn ingesteld op de omstandigheden
van het groot-bedrijf, voor de klein-ondeme-
mers groote moeilijkheden zal brengen.
