Millioenendroom vervlogen
i
I
Amsterdam en 's-Gravenhage
naderen eikaar
Men ócfoijft onó:
ALBERT HEIJN
ECHTE WALES ANTHRACIET
Mislukte opstand
in Brazilië
NEELT JE PATER EXIT
35 ct
60
29
29
21
34
NIEUWE RIJKSWEG VAN
DEN ZOMER GEREED?
DE TENTOONSTELLING
GEDENCK-KLANK"
EEN VERWAARLOOSDE
OPVOEDING
WITTOP KONING
WOENSDAG 11 MEI 1938
Rijke fantasieën werden tot
schrale werkelijkheid
Een brochure tot slot
MAAKT HET LE.VEN GOEDKOOPÊRj)
Nieuwe Graskaas,
Prima Slaolie
Stukjes Appelen
Valencia Pinda's
Fijnste Appelmoes
Philippe et Canaud
Sardines per blik 52,
K.N.A.C. klaagt over den slechten
toestand van Amsterdams
invalswegen
Stuk Sloterweg nog als
50 jaar terug
VJEQ AMSTERDAM-'s-GRAV EN H AGE
Gedeelte Amsterdam-Sassenheim)
mmm thans gereed en in gebruik
3—V/z EMISSIE HAARLEM
Beleggingsfront schrijft niet in
Unieke collectie op historisch
muziekgebied en waardige
apotheose van het
Concertgebouw-
jubilé
„Als je het niet vertrouwt, ga dan
maar naar de politie
Voor den Politierechter
Dat had hij niet verwacht
Een musicus ging verhuizen
GELDIG TOT 1 JULI
OVER: HET PLAN VAN PROF GELISSEN.
Fascistische elementen trachten
door wapengeweld het be
wind van Vargas omver
te werpen
De regeering is den
toestand meester
Officieel communiqué
KONING LEOPOLD PEETVADéS*
In het Gebouw „De Ruyter", aan de
De Ruyterkade te Amsterdam is de liqui
datievergadering gehouden van de twee jaar
geleden opgerichte vereeniging „Neeltje
Pater". Deze vereeniging was, zooals men
weet, opgericht door hen, die meenden di
rect of indirect van Neeltje Pater af te
stammen, om óf uit te maken welk bedrag
nog aan de erfgenamen toekwam, óf een
einde te maken aan de legenden, die in
sommige families, omtrent de rechten op
de nalatenschap van deze, op 8 Maart 1789
overleden, Broek-in-Waterlander dame
voortleefd
Zooals men zich zal herinneren, leefden in
den volksmond en uiteraard in het bijzonder in
de kringen, die zich terecht of ten onrechte
afstammelingen van Neeltje Pater noemden,
geweldige verhalen omtrent de niet verdeelde
rijkdommen, die te zijner tijd als een milde
regen over de erfgenamen moesten neerdalen.
Men sprak van zeven millioen, anderen hadden
het over 7 millioen, die op de Bank van Enge
land stonden en inmiddels met rente op rente
tot een onwaarschijnlijk bedrag waren aange
groeid, maar het fijne van de zaak wist nie
mand. Het was natuurlijk buitengewoon prettig,
zich in zoete droomen te verdiepen, doch de
realiseering daarvan stuitte op zoo groote moei
lijkheden, dat het voor een gewoon mensch
niet te doen was. En dit werd weer aanleiding
hun diensten aan te bieden. Niet tegen aan
deel in den buit, doch tegen contant geld, wat
menigen afstammeling of vermeenden afstam
meling, heel wa; contanten kostte.
Uit deze perikelen groeide nu twee jaar
geleden de vereeniging „Neeltje' Pater".
Wat ieder voor zich niet kon bereiken, zou
men in samenwerking gaan beproeven en dan
mag het vrijelijk worden gezegd, dat de vaak
als schertsgeval beschouwde zaak door het
bestuur op uiterst serieuze wijze ter hand
is genomen. Het draaide er weliswaar op
uit, dat niets, maar dan ook hoegenaamd
niets meer voor de erven beschikbaar is,
maar dat doet aan het onderzoek niets af.
De zaak van Neeltje Pater is nu door en
door uitgeplozen en dat is iets om diep
respect voor te hebben.
Wat nu, dank zij den diepgaanden nasporingen
van de heeren C. Pater, secretaris, en Jochem
Westerveld, commissaris van de vereeniging,
aan het iicht is gebracht, komt samengevat
hierop neer, dat het sprookje inderdaad op
waarheid berustte. Neeltje Pater was werkelijk
schatrijk en het bedrag van zeven millioen was
als men de roerende en onroerende goede-
ren vaI? Neeltïe in geld uitdrukt vrij dicht
bij de waarheid. En de rijkdom van deze
weduwvrouw is alleszins verklaarbaar, daar zij
de eenig overgeblevene van een geheelen familie
stam was. Alles wat successievelijk door de
voorvaderen, neven en nichten was nagelaten,
accumuleerde zich by Neeltje Pater. En waar
de geheele familie Pater er goed bij zat dat
blijkt het beste uit de bedragen, die de Paters
voor doop, trouwen en begraven moesten stor
ten werd Neeltje met recht schatrijk.
Zooals gezegd, stierf Neeltje Pater zonder af
stammelingen. Daarom moesten de naaste fa
milieleden worden opgezocht en te dien einde
snuffelde men in de doopregisters naar den
Jongsten gemeenschappelijken voorvader.
Het nageslacht van haar vader, Comelis
Dirkszoon Pater, was uitgestorven, dat van haar
grootvader, Dirk Corneliszoon, eveneens en zoo
kwam men op den overgrootvader, Comelis
Dirkszoon Pater, waarvan eveneens geen af
stammelingen meer in het leven waren. Doch
deze overgrootvader was gehuwd geweest met
Annetje Gerrit Mars, haar zuster, Aaltje Ger-
rit Mars, was gehuwd geweest met Jan Nan-
ningszoon Kok en uit deze verbintenis leefden
nog afstammelingen. Uit dit huweiyk waren
nameiyk ontsproten twee dochters, Tryntje Jans
Kok en Claasje Jans Kok, die respectievelük
met Cornelis Mars en Symon Claaszoon Ver
laan in het huwelijk traden. Uit het eerste hu
welijk sproot Neeltje Cornelis Mars, die met
Cornelis Witse Schoon huwde en daaruit sproot
Tryntje Cornelis Mars, die f 1229.432:11:8 ont
ving. Dus ruim 1,2 millioen gulden. Uit het hu
welijk van Claasje Jans Kok met Symon Claas
zoon Verlaan sproot Lijsje Symon Verlaan, die
weder met Jan Bakker huwde en haar huweiyk
met Symon Jansz. Bakker gezegend zag. Zijn
aandeel is verder recht in de familie opgedeeld,
doch de buit van Truitje Comelis Schoon ging,
na haar kinderloos afsterven, wederom terug
naar den (uitgestorven) gemeenschappelijken
voorvader en kwam zoo in vier deelen aan:
Aaltje IJsbrants Voogt, IJsbrand Voogt, IJs-
brandsz. Voogt en Trijntje IJsbrand Voogt. Dat
waren dus in totaal zes erfgenamen en dan
kwam nog de executeur testamentair, Comelis
Koker, die in totaal f569,585:15:8 incasseerde.
Ook voor hem dus een dik half millioen het
ïykt wel de Mijdrechtzaak! en wat dan ten
slotte de eenheden achter de dubbelepuntstee-
kens voorstellen, dat is nooit recht duideiyk
geworden.
Op deze wijze is zorgvuldig uitgeknobbeld wat
ieder toekwam en daarbij ingesloten bevindt
zich tevens het tegoed op de Engelsche Bank,
dat £28.000 aan contanten en in totaal £30.500
aan diverse effecten bedroeg. Dit tegoed is reeds
op den 23sten October 1789 dus in het sterf
jaar van de erflaatster opgevraagd en aan
de rechthebbenden uitgekeerd, zoodat deze bron
eveneens niet meer kan worden aangeboord.
Zooals licht te begrypen valt, is het niet een
voudig, deze zaken zoo nauwkeurig uit te plui
zen. Doopboeken, kerkregisters en notarieele
bescheiden moesten daarvoor worden omgespit:
Dat verlangt hart voor de zaak en een enorme
dosis speurzin, welke beide eigenschappen in
den heer Jochem Westerveld werden aange
troffen. Met ongeloofelyk geduld en dank zy
uitgebreide nazcekingen, Waarbij hü vooral ge
gevens vond in het Oud Reehteriyk Archief van
Broek in Waterland, dat zich momenteel in het
Rijks-Archief te Haarlem bevindt, is het hem
gelukt, een geslachtslijst van de familie Pater
samen te stellen. Een deel daarvan was in de
vergaderzaal aanwezig. Dat vormde een vel pa
pier ter grootte van een behoorlijken kamer
wand, zoodat men zich wel kan indenken, wat
het geheel is! En dan als allerdroevigst slot:
er is geen cent meer te verdeelen! Alles wat
zich in den boedel van Neeltje Pater bevond is
precies volgens recht en wet aan de wettige
erven gegaan. Er is geen enkel gegeven dat er
op wyst, dat familieleden, die de overledene
even „na" waren, voorbij zyn gepart en dat is
dus het einde. De legende is legende geweest
en nu tot kale werkelijkheid teruggebracht.
De ledenvergadering in gebouw De Ruy
ter was dan ook bedoeld als liquidatie-
vergadering, ofschoon dit doel, wegens een
te geringe opkomst, niet werd bereikt. Dat
gebeurt over veertien dagen. De secretaris
las zyn verslagen, de penningmeester, de
heer A. Scheer kreeg onder dank décharge
voor het door hem gevoerde beheer, terwijl
de voorzitter, de heer J. Vroegop, het
liquidatievoorstel verdedigde. Dit behelsde
de vereeniging te ontbinden en de aan
wezige kasmiddelen te besteden aan de
publicatie van een brochure, waarin de uit
komsten van het onderzoek zyn neergelegd.
Deze brochure zal dan tevens versierd zijn
met een beeltenis van haar, die alle moeite
veroorzaakte: mevrouw Neeltje in hoogst
eigen persoon, met Noordhollandsche kap
compleet. De verzamelde bescheiden zullen
dan in een archief worden neergelegd.
Dit voorstel vond bestrijding door den heer
Hottentot, die het beter achtte het aanwezige
kasgeld te besteden om de vergaderde beschei
den te la'ten legaliseeren, waartegen van be
stuurszijde heftige bezwaren werden geopperd.
Het was volgens het bestuur beter de vereeni
ging behoorlijk te liquideeren en de gegevens
aan het nageslacht na te laten dan de zaak te
laten verloopen. En dan ten overvloede: wat
had het voor zin, de bewijzen dat er niets
te halen valt nog eens te laten legaliseeren?
De oppositie van den heer Hottentot werd
HOFimflAMCIM
fijnste kwaliteit, per pond
per groote flesch 80,
per pond 33,
i f
i J
per pond
per groot blik25,
Voor dee lig ste Kruidenier sbedr ij f
in Nederland
daarby door andere leden voor wantrouwen in
het bestuur aangezien, zoodat de discussie een
moment fel werd. Bij nadere discussie bleek
dat echter niet zoo kwaad bedoeld en werd
tevens het voorstel van het bestuur aanvaard.
De heeren Pater en Westerveld kregen daarop
nog den dank der vergadering en daarmee
was de zaak de wereld uit. Over veertien dagen
volgt nu nog de wettelijke executie van de ver
eeniging en dan is het wachten op de ongetwy-
feld interessante brochure van den heer
Westerveld.
Op den eersten November 1935 werd het
eerste stukje van den specialen autoweg, die
weldra de hoofdstad van het Rijk met de
Residentie zal verbinden, voor het snel
verkeer opengesteld, zoo schrijft ons de
K.N.A.C.
Voortdurend werden daarna zoowel van de
Amsterdamsche zijde als van den Haag-
schen kant stukjes aan den weg toegevoegd,
maar het tempo der werkzaamheden deed
het ergste vreezen voor de spoedige open
stelling van den geheelen weg.
Thans is dan het grootste gedeelte gereed.
Men wacht met ongeduld op de openstel
ling van de nog ontbrekende schakel: Post-
brugVenneperdwarsweg.
Alleen zyn automobilisten niet erg te spreken
over de bovengrondsche kruisingen op het open
gestelde gedeelte, welke evenals de bekende en
gevreesde, ouderwetsche „ezelsbruggetjes" wer
ken en waarover men bij een daar ter plaatse
te verantwoorden snelheid met de vier wielen
van den grond wipt, maar ook hiermee zal mis
schien by het afmaken van de volgende via
ducten worden rekening gehouden. By het aan
leggen van nieuwe autowegen zullen deze be-
AMSTERDAM
HAARLEM
BENflEBROEK
HOOF
SCHIPHOL
HIUSGOM
AALSMEER
NHEIM
TG EEST
LEIDEN
DEYL
SPOORWEO-V/ADUCT
VIADUCT WARMOND
brug over ringvaart
dubbele BRUG over hoofdvaart
KXmSX DEZEN ZOMER GEREED
zwaren stellig worden ondervangen, door niet
meer den snelverkeersweg den secundairen weg
te doen overbruggen, doch omgekeerd, zooals
bij de kruising van dezen weg met den Warmon-
derdamschen weg en de J. P. Heyelaan is ge
schied, den secundairen weg over den snel
verkeersweg heen te voeren. De speciale auto
wegen mogen niet ondergeschikt worden ge
maakt aan de belangen van secundairen en ter-
tiairen wegenaanleg.
Het gedeelte tusschen de Postbrug en den
Venneperdwarsweg, ongeveer 14 K.M. lang,
bevat niet minder dan veertien viaducten en
bruggen, waaronder verscheidene van zeer
groote afmetingen. Voorts moesten héél wat
terreinmoeilykheden, voornamelyk tenge
volge van de uiterst slappe bodemgesteldheid
worden overwonnen. De slappe lagen werden
zooveel mogelyk verwijderd of door zand-
storting weggeperst, teneinde de latere na-
zakking van den weg te beperken. Een vak
ter lengte van 700 M. vorderde zelfs niet
minder dan 400.000 M3. zand.
By het wachten voor de spoorbaankruising
bij Sassenheim vroeg de automobilist zich steeds
maar af drie jaren lang wanneer er nu
eens aan de spoorwegviaduct werd begonnen.
Gelukkig werd einde van 1937 ook deze puzzle
opgelost. Er kwam een begin en de aannemers
van dit werk hebben er gang achter gezet! Tegen
het einde van deze maand zullen waarschynlyk
de spoorwegviaduct en ook de nog in uitvoering
zynde brug over de Sassenh^imervaart, die beide
geheel in gewapend beton worden uitgevoerd,
gereed zijn. Ook de brug over de Zuideiyke
Ringvaart van den Haarlemmermeerpolder, die
een beweegbaar gedeelte krijgt ten behoeve van
de scheepvaart, is nog in voorbereiding.
Wanneer wordt nu de verbinding Am
sterdam's Gravenhage voor het verkeer
opengesteld? Een vasten datum kon de dienst
van Waterstaat nog niet geven. De K.N.A.C.
gelooft zich echter niet sterk te vergissen,
als ze als haar vermoeden uitspreekt, dat
Waterstaat dezen zomer wel eens voor een
verrassing zou kunnen zorgen ter gelegen
heid van het Internationale Wegencongres,
dat van 19 Juni2 Juli te Scheveningen
wordt gehouden.
Men zal van heinde en verre gekomen
wegendeskundigen toch niet een bezoek aan
Amsterdam willen laten brengen langs den
ouden weg over SassenheimLisseHaar
lem, terwyl een Autostrada, op enkele détails
na, klaar ligt! Wie zal zeggen, of dit Wegen
congres niet een goeden invloed gehad heeft
om ons eenige maanden eerder in staat te
stellen het traject 's GravenhageAmster
dam met eenige kilometers te bekorten?
By het besluiten dezer bespreking, gewyd aan
een grootsch opgezet werkplan van den Rijks
waterstaat, dat millioenen kost,' moet de K.N.A.C.
echter de verzuchting van het hart, dat de
hoofdstad des Ryks zich aan het tot stand
komen dezer snelverbinding met de Residentie
wel héél weinig heeft laten gelegen liggen! In
1935 kwam het eerste gedeelte, eigenlijk een
verbinding naar Amsterdams luchthaven, ge
reed. De toestand van dezen invalsweg van
Amsterdam spot met ieder begrip van veilig
heid en verkeersordening.
Ter plaatse, waar reeds de voorrangsweg een
aanvang genomen heeft, wordt voor de met
groote snelheid uit de richting 's Gravenhage
naderende automobielen een uiterst gevaariy'ke
situatie geschapen, doordat vlak achter elkaar
twee oversteekplaatsen voor fietsrijders zijn aan
gewezen. Het verdere gedeelte van de viaduct
tot de eerste stedelijke huizenblokken spot met
iedere beschrijving als invalsweg van de hoofd
stad des Rijks.
De toestand is nog dezelfde als een halve
eeuw geleden! Langs het smalle, kronkelende
boomenlaantje van den Sloterweg moeten auto
mobielen, autobussen en vrachtwagens zich
wringen om de stad binnen te rijden. Een
paardenkarretje of een bakfiets is voldoende
om het geheele verkeer tot een slakkengang
te doemen.
Zoo ziet Amsterdams Vroedschap thans de
moderne snel-verbindingen tusschen hoofdstad
en residentie, besluit de K.N.A.C.
Naar wy vernemen, zullen de bij het Beleg-
gingsfront aangesloten instellingen niet in
schrijven op de 33% pCt. leening der gemeen
te Haarlem, waarvan de inschrijving op Vrij
dag a.s. iz opengesteld, aangezien het rende
ment daarvan, zelfs indien de verhoogde rente
in 1948 doorgaat, slechts 3.154 pCt. bedraagt,
en de voorwaarden niet voldoen aan de ge
stelde richtlijnen.
ti
Wij zijn in de gelegenheid geweest, ken
nis te nemen van de hoogst belangrijke
muziek-tentoonstelling „Gedenck-Klank",
welke ter gelegenheid van het gouden ju
bilé van het Concertgebouw gedurende de
maand Mei in het Stedelijk Museum te
Amsterdam wordt gehouden.
Alvorens de rondleiding aanving, sprak de
voorzitter van de tentoonstellingscommissie,
Herman van den Eerenbeemt, een woord van
welkom tot de aanwezigen, waarbij hy een
woord van dank richtte tot het gemeentebe
stuur, voor de medewerking, en aan de leden
der commissie, die zich de meeste moeite voor
de totstandkoming van de tentoonstelling heb
ben getroost: jhr. D. C. Röell en jhr. W. J.
H. B. Sandberg. Dezen dank strekte spr. tevens
uit tot de heeren M. H. Piothuis Jr. en H. L.
C. Jaffé, aan wier yver en punctualiteit het te
danken is, dat de uitgebreide en beschrijvende
catalogus reeds vóór den aanvang beschik
baar was.
Daarna schetste spr. het doel van deze ten
toonstelling, dat wy in drie deelen kunnen sa
menvatten: ten eerste een uitvoerige documen
tatie over den invloed van de muziek op de
beeldende kunsten; ten tweede het vastleggen
der verschillende perioden uit Nederlands mu
ziekleven van den vroegsten tijd tot op heden
in woord en beeld en tenslotte verduidelijking
der beteekenis van de groote meesters der Toon
kunst voor het publiek door middel van een
artistiek waardevol portret en belangrijke ma
nuscripten. In het bijzonder richtte dit laatste
doel zich op dia musici, die met het Nederland-
sche muziekleven betrekkingen onderhielden.
De tentoonstelling is in chronologische volg
orde ingericht. De eerste zaal geeft den vroeg
sten, de laatste zaal den laatsten tijd en daar
naar parallel loopt de catalogus. Met dien ver
stande echter, dat deze, terwille van de détail
studie, in acht hoofdstukken is onderverdeeld
terwijl tenslotte nog een collectie geselecteerde
afbeeldingen het besprokene verlucht.
Uit de eerste afdeeling vermelden wij een
Luiksch miniatuur uit de dertiende eeuw, een
schilderytje met twee musiceerende engelen van
Hans Memlinck uit de collectie Goudstikker en
een handschrift met het strikt eenige portret
van Okeghem. Uit den daarop volgenden tyd
stammen een aantal prenten en enkele uiterst
zeldzame muziekwerkjes, zooals de eerste uit
gave van Sweelinck en de eerste uitgave van
Orlandus Lassus. Uit de zeventiende eeuw
volgt dan een groot aantal schilderijen en kost
bare instrumenten. Onder de schilderyen wordt
daarin de eereplaats bekleed door den, langen
tyd aan Frans Hals toegeschreven „Luitspeler"
uit het Rijksmuseum, die betrekkelyk kortelings
als een werk van J. Leyster, leerling van Hals
is herkend. Verder staan hier een paar prach
tig bewaarde spinetten, terwyl verscheidene
geschilderde klavierdeksels een beeld geven van
de hooge kunstvaardigheid uit die dagen. Ver
der is er nog een interessant portret van Swee
linck, dat het Haagsch museum kortelings
door ruiling verwierf.
De vierde zaal bevat een aantal hoogst be
langwekkende geschriften, zooals een manus
cript van Huygens en den eersten druk van der
Gedenck-klank. Daarbij komen een aantal por
tretten van vooraanstaande musici uit dien
tyd, alsmede enkele schilderyen, waarop musi
ceerende gezelschappen zyn afgebeeld. Daar
onder de „Bruiloft van Cana" van Jan Steen
en een schilderij van J. M. Molenaar, waarop
vier generaties van de familie van Loon
Ruychaver zyn weergegeven. In die afdeeling
pry ken verder verscheidene portretten door
pieter de Hoogh, alsook het portret van An-
thonis Verbeeck, stadsklokkenist van Amster
dam, door B. van der Helst.
Daarop volgt de meer recente historie. Hier
vinden we het belangrijke schildery van De
Lelie „De Opening van Felix Meritis". een por
tret van Mozart op elf-jarigen leeftyd, een por
tret van Chopin door Arie Scheffer, een portret
van Liszt door de Hongaarsche regeering inge
zonden en een ander portret van Liszt, afge
staan door H.M. de Koningin en dat nog nooit
werd geëxposeerd. Daarby komt een aantal in
teressante handschriften en drukwerken en
dan nog een uiterst zeldzaam voorwerp: een
aan het bestuur van Felix Meritis aangeboden
metronoom.
Het laatste gedeelte behandelt onze generatie
en de meesten van de daar afgebeelde perso
nen zijn ons van de foto-pagina's der dagbladen
volkomen bekend. Desondanks is het toch in
teressant deze markante koppen door kunste
naarshand in beeld gebracht te zien. Zoo zien
we het portret van P. A. L. v. Ogtrop door The-
rèse Schwartze, mr. R. van Rees, oud-voorzit
ter van het Concertgebouw, door Toorop, de
bekende schilderijen van de opening, door prof.
N. van der Waay,*een serie bekende musici door
P. Bobeldijk, een ets van Mahler en een ets van
Muck, het jongste portret van dr. Willem Men
gelberg door mevr. M. PayneBest van Rees
caricaturen van Mengelberg door Raemakers,
alsmede een kostelijke caricatuur van J. Braa-
kensiek: „De pauze tydens het jubileum-con
cert bij het 25-jarig bestaan van het Concert
gebouw". Een kostbaar stuk scherts met frap
pante portretten. Talryk zyn in deze afdeeling
de herinneringsvoorwerpen en om niet te uit
gebreid te worden, noemen we twee dingen: de
collectie plaquettes van Alsbach en de lauwer
krans, in April 1866 door zyn Amsterdamsche
vereerders aan Frans Liszt aangeboden.
Zoo is de tentoonstelling een levende docu
mentaire van de Nederlandsche muziekgeschie
denis, waarby de inrichters de volle bewonde
ring verdienen, omdat zy er zoo voorbeeldig in
zijn geslaagd, deze materie op voor ieder aan
trekkelijke wijze te rangschikken.
Een tentoonstelling die men om zich zeil
niet te kort te doen niet inag overslaan!
Het blykt maar al te vaak, dat jongemen-
schen, die een slechte en een verwaarloosde
opvoeding hebben genoten, tot daden komen,
die streng moeten worden afgekeurd.
Veel kwaad zou er voorkomen worden wan
neer de ouders eens terdege op het doen en
laten van hun kinderen zouden letten.
Ware dit bij den 19-jarigen verdachte B. v.
d. W. steeds het geval geweest, dan was hes
misschien nooit zoover gekomen dat hy zich
voor „meerdere misdrijven van verduistering
van geld" voor den politierechter had te ver.
antwoorden.
Zoo moest hij dan voor 't Utrechtsch ge
rechtelijk college verschijnen en bij oehande
ling van het hem ten laste gelegde bieek dat
hy zijn patroon tweemaal had benadeeld.
De eerste verduistering betrof het achter
houden van een tweetal doozen met gummi
hakken. Aan een klant moest verdachte deze
2 doozen afgegeven, doch toen deze weigerde
de doozen in ontvangst te nemen, werden zy
niet meer aan den patroon teruggegeven, maar
nam verdachte ze zelf in eigendom. Hierbij
bleef het echter niet.
Op 6 April beurde v. d. W. by een klant
ƒ2.75 met het doel om dit bedrag aan zyn
patroon af te dragen. Inplaats nu zulks zon
der meer te doen, vertelde hy zijn werkgever
dat hy geen geld gebeurd had en hield de
2.75 in eigen zak.
De politierechter achtte het noodzakelyk dat
verdachte een strenge leiding bij zijn opvoe
ding kreeg.
Verdachte merkte op, dat hij liever niet de
gevangenis inging en verzocht om in een jeugd,
kolonie te worden geplaatst.
Getuige C. de H., verdachte's patroon, ver
telde dat hij zyn aangeklaagden bediende al
tijd met medelijden had behandeld. Hij was
zelfs zoover gegaan hem voorschot en on-
derkleeding te geven. In het begin' van den
diensttijd had hy zich steeds goed gedragen
Vervolgens werd het woord verleend aan den
officier van justitie. Zijn eisch luidde 4 maan
den gevangenisstraf met een proefty a van 3
jaar.
De politierechter achtte hier sprake van een
moeilijk geval. In het rapport over verdachte
uitgebracht waren nog wel eenige lichtpunten
aan te wijzen. Met den eisch van den ambte
naar ging hij accoord, doch stelde bovendien
als voorwaarde, dat verdachte geruimen tyd ln
de jeugdkolonie Wilhelmina te Hoogeland moest
verblijven.
Politierechter: „En laat ik je nooit meer
terugzien."
Verdachte: „Nee, Edelachtbare".
In de verdachtebank verscheen vervolgens
een 26-jarige tuinier, die zich te verantwoor
den had voor verduistering van een fiets.
Dit heerschap had nauwelyks zyn 3 Jaren
vryheidsberooving in Veenhuizen achter deD
rug, of hij had zyn geweten wederom met eeD
diefstal bezwaard. In Almelo leende hy een
fiets voor 0.50 en karde er mee naar Amers
foort. Voor een tientje wilde hy het vehikel
aan een rywielhandelaar van de hand doen.
Deze vertrouwde de zaak niet erg en liet dit
tegenover verdachte blijken. Bang dat de koop
niet zou doorgaan, zei verdachte: „Als je het
niet vertrouwt, ga dan maar naar de politie.'-
De rijwielhandelaar volgde dit advies letter
lijk op en het gevolg was dat verdachte door
de politie werd geverbaliseerd.
De officier requireerde 3 maanden gevange
nisstraf.
In zyn pleidooi wees beklaagde's verdediger
erop, dat hier geen sprake kon zyn van ver
duistering, doch dat in de dagvaarding „poging
tot verduistering" had moeten staan. Het mis
drijf was immers niet voltooid geworden. De
koop was immers niet gesloten en ergo kon
verdachte geen verduistering ten laste worden
gelegd.
De politierechter was het met deze zlenswyze
niet eens. Hy wees het pleidooi af door op te
merken: „Op het moment dat verdachte zyn
daad had gesteld, gedroeg hij zich als Keer en
meester over de fiets."
U toont geen berouw over uw daad te heb
ben en het wordt hoog tyd dat u eens flink
wordt aangepakt! Met deze woorden veroor
deelde hy beklaagde conform den eisch.
Een musicus te Utrecht was op 6 April
naar Bilthoven verhuisd. In het door hem
bewoonde huis had hij voor later trans
port nog wat stoelen, pendules en andere kleine
voorwerpen achtergelaten.
Een 28-jarige schilder uit Utrecht was van
dezen toestand op de hoogte en trok met een
handkar naar het onbewoonde perceel toe, ten
einde iets van zyn gading te vinden. Wat hem
leek nam hy mede en bracht dit naar een op-
kooper, die voor de voorwerpen 9 gaf.
De politie kwam er achter en maakte tegen
B. verbaal op.
Voor dezen diefstal eischte de officier van
justitie 6 maanden.
Van de gelegenheid om zijn cliënt te verde
digen, maakte pleiter ruim gebruik. Hy wees
erop dat de gezinsomstandigheden tot de daaa
geleid hadden. Door werkloosheid was verdachte
in groote moeilijkheden geraakt en verkeerde
in een radelooze en moedelooze stemming. Alles
was door hem weer in orde gebracht. De meu
bels en de overige voorwerpen waren voor ƒ9,
welk bedrag hij met groote moeite byeen gekre
gen, teruggekocht. Spr. verzocht om clementie.
De houding van beklaagde tijdens de recht
zitting getuigde van zeer veel berouw. Hy was
erg onder den indruk van het proces.
De politierechter wilde nog Iets meer van
verdachte weten en deelde mede de zaak aan
te houden tot 20 Mei e.k.
o.a. a 2.— afm. 20/35
1.75 afm. 12/20
per 70 K.G.
HARMENJANSWEG 67 A TELEFOON 16100
Naar aanleiding van hetgeen er in de pers
werd gepubliceerd over het plan van Prof. Dr.
Ir. Gelissen om, door middel van een algemeene,
vrijwillige salaris- en loonsverlaging een aantal
werkloozen weder in het genot van arbeid en
een bescheiden inkomen te stellen, merk ik,
zonder de feiten onder oogen te zien of door
dezen maatregel de koopkrcht van het Neder
landsche volk noemenswaard zal stijgen en of
door deze goedkoope personeelsuitbreiding de
overproductie der fabrieken e.d., meer dan zulks
op het oogenblik reeds het geval is, zal worden
opgevoerd, het volgende op.
Vanaf eind 1933 tot Maart 1936 werden de
Provinciale ambtenaren in Noordholland totaal
zeven maal op hun salaris gekort; hierby dient
men in het oog te houden, dat deze kortingen
van Hoogerhand onder het motief „aanpassen"
werden opgelegd, ofschoon de uitkomsten yan
RIO DE JANEIRO, 11 Mei. (Reuter).
Officieel wordt medegedeeld dat de opstand
is mislukt. Het nationale departement voor
propaganda heeft per radio medegedeeld, dat
er geen reden tot ongerustheid bestaat, daar
de regeering den toestand meester is.
De regeering deelt voorts mede, dat bet
overal in het land rustig is. Deze eerste pogin?
der fascisten met wapengeweld het bewind vab
Vargas omver te werpen, heeft aanleiding ge
geven tot gevechten, die eenige uren hebben
geduurd.
Emilio Valverde, een vooraanstaand leider der
groenhemden, behoort tot degenen, die op het
ministerie van Oorlog werd gearresteerd. D®
groenhemden hebben eenige barakken in brand
gestoken.
Versehaidene personen werden gearresteerd-
toen zy probeerden te vluchten. Twaalf andere
werden gearresteerd in de buurt van het paleis
van den president.
In een officieel communiqué wordt medege
deeld: Een bende gewapende groenhemden efl
burgers, die de uniformen droegen van politie
beambten en marine-officieren, heeft een P°*
ging gedaan eenige openbare gebouwen, o.ib-
het ministerie van Marine en het Guanabar-
paleis te bezetten.
De opstandelingen slaagden er in het minis
terie van Marine in hun bezit te nemen, docb
om vyf uur werd dit door militairen heroverd-
Gemeld wordt, dat de opstand slechts drie eIi
een half uur heeft geduurd.
het financieel beleid der Provincie en o.a. dis
van het beheer der Provinciale bedrijven, zeef
gunstig waren en zijn.
Als sluitsteen volgde toen nog in September
1936 de devaluatie, wat practisch voor ons eeij
salarisverlaging beteekende van 5 tot 10 pet.
Het uiteindelyk gevolg van een en ander is
dan ook, dat zeer velen onder ons er slechts met
groote moeite in slagen om met de tot een mini
mum gedaalde inkomsten de door allerlei om
standigheden steeds stijgende uitgaven te be
strijden.
Uit het bovenstaande moet u wel duidelijk
blijken, dat wij in de laatste jaren voldoende
veelal zelfs bovenmatig o.m. in de kosten ter
bestrijding van de werkloosheid ons deel bij
dragen, zoodat het niet aangaat thans, wederom
met een beroep op het saamhoorigheidsgevoe'1
opnieuw een korting te ondergaan. Het is ons
dan ook volstrekt onmogelijk eenige sympatic
te toonen voor een dergelijk plan; wij wijzeP
het daarom met beslistheid van de hand. Voof
ons, Provinciale ambtenaren, kan op het oogeB'
blik alleen sprake zijn van salarisverhooging, die
dringend noodig is.
M.i. dient men by plannen als het onderha
vige allereerst een beroep te doen op het saam
horigheidsgevoel" van dat deel der bevolkih?'
hetwelk daartoe financieel wel in staat is eP
voorts de vraag onder oogen te zien of de hui
dige economie niet vervangen kan of moet wor
den door een bedrijfsvoering, welke in meerder®
mate dan nu is ingesteld op de behoeften der
gemeenschap.
Dan kunnen we spreken van saamhorig
heidsgevoel met daadwerkelijke resultaten!
Ambtenaaf'
Geachte Redactie,
Hiermede ben ik zoo vrij, bij U om inlichtingen
te komen over het volgende:
In de couranten is bekend gemaakt, dat Z.
Koning Leopold van België de Peetvader aai
zijn van Prinses Beatrix.
Het peetschap wil toch zeggen, dat degels-
die dit op zich neemt, zal toezien en zoo noodL
maatregelen nemen, dat het petekind wordt op
gevoed en zijn verdere leven leiden zal gehce
volgens zijn geloof. Hoe kan nu, is mijn vraag'
de katholieke Koning dit peetschap aanvaarde11
over een protestantsch kind? Dit peetvaderschaP
houdt voor serieuze menschen toch meer in, da11
louter een ceremonie. Bovendien is het kath0'
lieken nog verboden protestantsche kerkdiensten
en godsdienstoefeningen bij te wonen. HoeW®^
ik natuurlijk toegeef, dat dit een speciaal geV®
is en m.i. een protestantsche godsdienstoefening
voor volwassen katholieken geen kwaad kan-
U zoudt mij en met mij vele anderen zeef
verplichten, indien U ons eenige opheldering
kon geven hoe het met dit peetvaderschap v®
België's Koning gesteld is.
U bij voorbaat dankend, teeken ik,
Hoogachtend,
Mevr. M. de B-
Antwoord der Redactie. De, overigens vp°®
de hand liggende, bezwaren van de geachte in
zendster zijn niet zoo ernstig als op het eerst®
gezicht wel lijkt. Allereerst dient te worden °P'
gemerkt, dat het hier niet gaat om den d°°p
van een katholiek, zoodat hier de katholieke oV
vattingen niet geldig zijn. Indien inzendst®
meer bedoelt te vragen hoe een katholiek vors
zooals Koning Leopold, er toe kon besluiten
peetschap over Prinses Beatrix op zich te n®^
men, dan zouden wy haar willen doen opmeT"
ken, dat het peetschap in dit geval, zooals WJ
vele vorstelyke doopplechtigheden, geen enk
religieus verband aangeeft, maar een politie
karakter draagt. Het is een eerbetoon van H- M
H. Prinses Juliana en Z. K. H. Prins Bernh®r
aan den koning van een naburig en bevrien
land. Meer niet. Zooals inzendster waarschynm
gelezen heeft zal ook de aartsbisschop
Utrecht de doopplechtigheid bywonen. Ook
vaP
pet
moet zuiver als een hoffelijkheid tegenover
Vorstelijk Huis worden gezien en geenszins
een deelnemen aan of betuiging van instemm1"
met een protestantsche godsdienstplechtigb®1
