TREINBOTSING BIJ EDE
J
Moorddadige luchtaanval op
Soetsjau
Het kabinet-Spaak gevormd
WANDGEDIERTE
Parijs en de rede
van Mussolini
Het nieuws van heden
MATERIEELE SCHADE
IS ZEER GROOT
HONDERDEN DOODEN
EN GEWONDEN
Praag antwoordt
Londen en Parijs
Britsche gezant
verlaat Mexico
MARCK VICE-PREMIER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACT* PN ADMINISTRATIE
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per weekper kwartaal
f 3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD HAARLEM
MAANDAG 16 MEI 1938 - AVONDBLAD
VIER EN ZESTIGSTE JAARCANC No. 21175
Electrische trein reed waarschijn
lijk door onveilig signaal bij
een kruising
Drie gewonden
De oorzaak
Storing zal wel twee dagen
duren
Het Weer
Het gebouw der Canadeesche
Jezuïetenmissie door
bommen getroffen
De strijd om Amoy
Rus in Sjanghai dood
geschoten
Fa. H. v. LOON Tel. 23037
De as sterker dan men
dacht?
Concessies aan Sudeten zullen zoo
ver mogelijk gaan
Het nieuwe ministerie telt vier
katholieken, vier socialisten,
twee liberalen, één
partijlooze
Poolsche vliegers in
Mexico
Eerste socialistische
minister-president
De 15.000 er uit
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Inge*,
mededeetingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Zondagavond te half twaalf zijn
op de spoorlijn ArnhemUtrecht,
nabij het station Ede, de electrische
sneltrein ArnhemUtrecht en een
motortrein van den dienst Amers
foortEdeArnhem, tegen elkaar
gebotst. Beide treinen werden ernstig
beschadigd en de twee hoofdsporen
werden geheel versperd. Drie per
sonen hebben verwondingen opge-
loopen, doch gelukkig van lichten
aard.
Onmiddellijk na het bekend worden
van het ongeluk, zijn een aantal spoor
wegautoriteiten uit Utrecht naar Ede
vertrokken, onder wie de inspecteur
van het vervoer, de heer Rambonnet
en ingenieur Hupkes, chef der afdee-
ling tractie.
Met man en macht was men direct bezig
de baan vrij te maken, waarbij o.a. gebruik
werd gemaakt van een kraanwagen, welke
Uit Utrecht naar Ede is gedirigeerd. Ook
uit Nijmegen is een kraanwagen gere-
quireerd.
Het ongeluk is gebeurd met. de treinen no.
3?52, welke om 22.58 uur uit Zevenaar en om
23.11 uit Arnhem naar Utrecht was vertrokken
eh no. 3753, welke om 22.40 Amersfoort had
verlatén en om 23.18 uit Ede was vertrokken
haar Arnhem. Waarschijnlijk is de botsing op
een kruising geschied, waarbij een der treinen
W ver zou zijn doorgeschoten.
In den trein uit Arnhem, den laatsten van
bondag, zaten vrij veel passagiers. Deze zijn
overgestapt in een dieseltrein, welke tot dat
hoel uit Utrecht naar Ede was gezonden. Deze
dieseltrein is om 01.43 uur uit Ede naar Utrecht
teruggekeerd, waar hij om 2.15 uur aan het
t--8. is gearriveerd. Van de gestrande reizigers
Waren er 33 op weg naar de hoofdstad, waar
heen zij eveneens per extra trein zijn vervoerd.
Het spoorwegverkeer te Amsterdam heeft
hedennacht nog geen hinder van het ge
beurde ondervonden, aangezien er van Zon
dag op Maandag nooit goederentreinen uit
de Rietlanden vertrekken.
De electrische trein uit Arnhem bestond
uit zeven rijtuigen, die bij de botsing aan
zienlijke schade hebben opgeloopen. Het
grootste gedeelte van de onderstellen is uit
de rails gesprongen en ernstig vernield.
Ook de motortrein werd zwaar beschadigd.
Oe bestuurder van den electrischen trein
kreeg lichte verwondingen en kneusde een
voet. Hij kon ter plaatse worden verbon
den en is met een extra dieseltrein naar
zijn woonplaats, Amsterdam, vertrokken.
Voorts werd nog een der passagiers uit den
Arnhemschen trein licht gewond.
Ook een deel van de bovenleiding van
bet electrische net is vernield.
Het ig hierdoor wel uitgesloten dat vandaag
^'i-ctrische tractie tusschen Ede en Arnhem
"hogelijk is. Verwacht werd dat men tegen zes
zeven uur hedenochtend een der sporen vrij
r°u hebben. De leiding van de opruimings-
Wrkzaamheden berustte bij den hoofd-ingenieur
ah de tractie, den heer Goedhart, terwijl in-
®ehieur Rambonnet de leiding te Utrecht in
handen heeft.
Het schijnt, dat het ongeluk is veroorzaakt,
J
°°rdat de trein uit Arnhem door het onvei-
''ke signaal is gereden op de plaats, waar de
?|j'ijn van Amersfoort de hoofdlijn kruist.
He spoorweg ter plaatse is ook ernstig be
zadigd.
tl,Het ügt in de bedoeling de internationale
^e>nen te doen loopen over Geldermalsen
esterenArnhem, zoolang de andere lijn ver-
(jjer<i is. Voor het overige is besloten een nood-
(j®nst in te stellen met electrische treinen van
re°ht tot Ede, waar de reizigers zullen moe-
q i overstappen in diesel-treinen, die hen ver-
W naar Arnhem zullen vervoeren. In omge-
f00 Hcbting zal het personenverkeer op over-
komstige wijze worden geregeld.
tie h ben trein uit Arnhem bevonden zieh
tls° een kleine vijftig reizigers, waarvan, zoo-
1atïfetnelt*' ruim dertig bestemd voor Amster-
H'j de botsing werden drie personen, ge-
hkkig niet ernstig, gewond. Het zijn de 25-
Jarige mej. J. Tailleur, te Amsterdam en
'hevrouw Geurts uit Utrecht, 27 jaar oud.
°°k een dér treinbestuurders heeft een
l°bte blessure opgeloopen. Nadat eenige ge-
lleesheeren, onder wie dr. Hymans uit Ede,
Eerste hulp hadden verleend, zijn beide
«ersti
•Benoemden resp. met een personen-
&Uf
0 en een ziekenauto naar het Juliana-
'ekenhuis te Ede overgebracht. Het bleek,
'nej. Tailleur een lichte hersenschudding
flat
baq
waarschijnlijk een kneuzing aan het bekken
heeft gekregen.
Wij vernemen nog, dat bij 't ongeluk een
uit Duitschland afkomstige reiziger een
groote snijwonde boven een der oogen heeft
opgeloopen. Hij kon ter plaatse worden
behandeld.
De motortrein uit Amersfoort bestond uit
2 rijtuigen, waarvan het laatste onbezet was,
hetgeen als een gelukkige omstandigheid moet
worden beschouwd, aangezien het er voor de
inzittenden ernstig zou hebben uitgezien.
Voorts mag men eveneens van geluk spreken,
dat bij deze botsing stalen materiaal betrok
ken is geweest. Ware dit niet zoo, dan zouden
de gevolgen van de botsing ongetwijfeld een
veel ernstiger karakter hebben aangenomen.
Wij hadden hedennacht nog een kort on
derhoud met den heer G. F. H. Giesberger,
chef der dienstregeling van de Nederlandsche
Spoorwegen. Deze zeide ons, dat alles in het
werk zal worden gesteld om vertraging op het
overige deel van het net te voorkomen.
Wat de lijn UtrechtArnhem betreft zullen,
indien deze niet tijdig vrij is, autobussen wor
den ingeschakeld voor den dienst tusschen
Arnhem en Ede v.v. Hierbij is evenwel onver
mijdelijk, dat er een vertraging van één uur
ontstaat. Voor wat aangaat het verkeer van
Arnhem in omgekeerde richting, dus van Ede
naar Arnhem, zal de stagnatie minder groot
zijn.
Komt de lijn Utrecht—Arnhem wel op tijd
vrij, dan zal het traject Ede—Arnhem met
dieseltreinen worden gereden, aangezien de
bovengrondsche electrische leiding gestoord is.
Ook hierbij zal een vertraging optreden. In
ieder geval zal men trachten het ongerief zoo
veel mogelijk te localiseeren.
De reizigers die vannacht aan het Weesper-
poortstation te Amsterdam zijn aangekomen
en die naar Haarlem moesten, zijn daarheen
per autobus vervoerd. Dit was ook het geval
met de reizigers van den motortrein uit Amers
foort, die op deze wijze de reis naar Anihem
hebben voortgezet.
Bij het aanschouwen van de aangerichte
verwoesting was de eerste indruk, dat men,
gezien de hevigheid van de botsing, van ge-
hRgeloopen, terwijl mevrouw Geurts
Hoogste barometerstand 766.4 te Janmayen s
Laagste barometerstand 756.1 te Nordoyan
VERWACHTING: Matige tot zwakken, |j
later weer toenemende, Zuidelijke tot
H Westelijken wind, lat'er wellicht verder H
ruimende wind, zwaar bewolkt of betrok-
ken met weer toenemende regenkans,
iets koeler. 5
EE Zon op v.m. 5.06 onder n.m, 8.48. Licht
op n.m. 9.18 Maan op n.m. 5.59, onder
v.m. 6.21 Laatste kwartier 22 Mei.
luk mag spreken, dat hierbij geen dooden te
betreuren zijn en het aantal gewonden tot
slechts drie beperkt bleef, wier verwondingen
van dien aard zijn, dat geen blijvend letsel
daarvan het gevolg zal zijn.
De botsing, welke juist tégenover de kunstzij
defabriek E.N.K.A., welke op een 400 M. afstand
van het station Ede is gelegen, geschiedde, werd
op dit station gehoord en ook nam men hier een
vuurstreep als van een bliksemschicht waar, zoo
dat men onmiddellijk veronderstelde, dat de ge
volgen van een dergelijke botsing hoogst ernstig
moesten zijn. Weliswaar had de electrische trein,
welke met een snelheid van 120 K.M. rijdt, reeds
afgeremd, om het station binnen te komen, doch
de snelheid was toch nog van dien aard, dat
van een onmiddellijk stoppen door krachtig
remmen geen sprake was. Aan het feit, dat
het gedeelte van den trein, waarin de passagiers
zich bevonden, reeds den wissel was gepasseerd
en de aanrijding juist op dezen wissel geschied
de, is het te danken, dat er niet veel meer
slachtoffers van deze botsing zijn. Ook de be
stuurder van den aangereden trein, die door
het gebeurde erg overstuur was, kon na korten
tijd naar zijn woonplaats vertrekken. Hoe het
ook zij, of de machinist het signaal, dat voor
zijn trein op onveilig stond, niet heeft opge-
denmerkt, ofwel dat hij door een nog niet opge
helderde oorzaak niet in staat was den trein
tijdig tot stilstand te brengen, vast staat, dat hij
op dat oogenblik het station Ede niet mocht
binnenrijden.
Verwacht wordt, dat het wel twee dagen
zal duren vooraleer de weg weer normaal
zal zijn. Een gedeelte van den weg is stroom
loos gemaakt, zoodat geen electrische tractie
zal kunnen doorgaan.
De leiding vair het politieonderzoek ter
plaatse berust bij commissaris Tenkens uit
Ede.
Het treinongeval te Ede. Duidelijk ziet men op deze foto hoe groot de materieele
schade is.
SOETSJAU, 16 Mei. Naar het Chinee-
sche persbureau meldt, heeft Soetsjau een
luchtbombardement doorgemaakt, zoo
zwaar als het nog niet gekend heeft. Vijf
tig Japansche vliegtuigen bombardeerden
de stad gedurende twaalf uur en lieten
280 brandbommen in het centrum van
Soetsjau vallen.
Tusschen de 700 en 800 burgers werden ge
wond of gedood, drieduizend gebouwen ver
woest. Doordat de vlammen door den sterken
wind werden aangewakkerd, werd de stad tot
een zee van vlammen. Daar de vliegtuigen
voortdurend boven de stad bleven, kon geen
hulp verleend worden.
Zeven bommen zijn neergekomen op het ge
bouw der Canadeesche Jezuiëtenmissie. Zeven
vluchtelingen werden daar gewond, terwijl een
kleine jongen om het leven kwam. In de arme
wijken zijn meer dan 500 hutten vernield.
De Japansche woordvoerder te Sjanghai
heeft vertrouwelijk medegedeeld, dat de Chi-
neesche troepen bij Soetsjau in groote verwar
ring terugtrekken. Zij wijken in Westelijke
richting langs den Loenghai-spoorweg. De
Chineezen daarentegen ontkennen niet alleen,
dat deze lijn zou zijn afgesneden, doch bewe
ren, dat zij de Japansche afdeeling, die tot
dicht bij den spoorweg was doorgedrongen,
hebben omsingeld. Zij hebben twaalf tanks
buitgemaakt. De Japanners zouden 500 dooden
verloren hebben.
Van gezaghebbende zijde wordt vernomen,
dat de Japanners Vrijdag na een bombar
dement door oorlogsschepen en luchtmacht
200 man aan land hebben gebracht in Zuid-
Foetsjau, die zij later we«r terugtrokken. Of
ficieel wordt gemeld, dat een landingsafdee-
ling uit Amoy, Taipantsjau, tegenover Amoy op
het vasteland gelegen, heeft genomen.
Naar het Chineesche persbureau meldt wordt
Amoy door Chineesche troepen omsingeld. In
de stad zelf heerscht groote verwarring, door
dat plunderaars hun slag slaan. Tusschen de
zes- en zevenduizend inwoners zijn, aldus de
Chineesche lezing, door de indringers om het
leven gebracht. Vrouwen en kinderen zouden
door de machinegeweren der Japansche vlieg
tuigen neergeschoten zijn, terwijl zij op de
vlucht waren.
Aan boord van twintig transportschepen zijn
Japansche versterkingen aangekomen. De Chi
neezen houden stand in de heuvels.
Te middernacht is Zondag tusschen het door
de Japanners bezette gebied en de internatio
nale nederzetting te Sjanghai een witte gardist
door een schildwacht der Japansche marine
doodgeschoten. Een tweede Rus werd ernstig
gewond. De Japanners beweren, dat dè Russen
reden in een auto, die blijkbaar goederen ver
voerde, welke in het Japansche gebied gestolen
waren, Zij weigerden te stoppen, waarop de
schildwacht schoot.
GEGARANDEERD TOTALE UITROEIING
MARNIXSTRAAT no. 116 - HAARLEM
Zuiveraars v. Rijks- en Gemeentegebouwen
PARIJS, 14 Mei (Havas) Na een gron
dige bestudeering van de rede, die Musso
lini vanmorgen te Genua heeft gehouden,
trekken bevoegde Fransche kringen hier
uit geen pessimistische conclusie.
Men kan zijn verklaringen uitleggen als een
middel om indruk te maken op de Fransche
onderhandelaars, teneinde hen tot grootere
concessies te bewegen.
Wat de verklaring betreft, dat „Frankrijk
de overwinning van Valencia wil en Italië die
van Franco", wijst men erop, dat het stand
punt van Frankrijk steeds geweest is, dat het
lot van Spanje door de Spanjaarden zelf moet
worden geregeld en dat het daarom nooit
daadwerkelijk partij heeft gekozen in den bur
geroorlog. Hoe het ook zij, naar de meening
der Fransche regeering kan de Spaansche
kwestie voor het welslagen der besprekingen
met Italië geen beletsel vormen.
De verklaring van Mussolini, dat de totalitaire
staten in het hier ondenkbaar geachte geval,
dat de groote democratieën een ideologischen
oorlog zouden voorbereiden, onmiddellijk een
blok zouden vormen, wordt als veelbeteekenend
beschouwd.
Men is te Parijs geneigd aan te nemen, dat
Mussolini de rede heeft willen aanvullen, die
hij bij het bezoek van Hitier heeft uitgespro
ken. Indien deze opmerking gerechtvaardigd is,
zou eruit blijken, dat het bondgenootschap
waartoe de ontmoeting der beide dictatoren
heeft geleid, nauwer is dan men tot dusver had
verzekerd.
Overigens schijnt de rede van Mussolini niet
bepaald nieuwe elementen te hebben opgele
verd.
PRAAG, 16 Mei (Havas) Minister Krofta
heeft Zaterdag de gezanten van Frankrijk
en Engeland ontvangen en hen in kennis ge
steld van het antwoord der Tsjecho-Slowaak-
sche regeering op den stap, dien zij verleden
week Zaterdag hebben ondernomen in de kwes
tie der Sudeten-Duitschers.
Krofta gaf den beiden gezanten de verzekering,
dat de Tsjecho-Slowaaksche regeering vastbe
sloten is, ten behoeve van de nationaliteiten in
Tsjecho-Slowakije en o.a. ten behoeve van de
Sudeten-Duitschers zoover te gaan als met de
Integriteit van het land In overeenstemming te
brengen is. De regeering zal zoo spoedig mo
gelijk de noodige maatregelen in dien zin ne
men.
Naar verluidt heeft minister Krofta de vol
gende bijzonderheden omtrent het minderhe-
denstatuut genoemd:
In alle kringen van openbaar bestuur zal de
Duitsche bevolking evenredig vertegenwoor
digd zijn (22 procent in de centrale organen,
elders naar gelang van de plaatselijke sterkte
der minderheid).
Voor de Duitsche districten zal er een zekere
vorm van zelfbestuur komen. Men gelooft, dat
dit verwezenlijkt zou worden door uitbreiding
van de bevoegdheden der gemeenteraden.
MEXICO-CITY, 15 Mei (Reuter) De
Britsche gezant in Mexico O'Mallcy heef);
een bezoek gebracht aan het ministerie van
Buitenlandsche Zaken en een nota overhan
digd, waarin gezegd wordt, dat hij in op
dracht van zijn regeering Mexico verlaat
met den geheelen staf van het gezantschap.
De behartiging der Britsche belangen wordt
overgelaten aan den vice-consul, daar de con
sul-generaal met vacantie is.
O'Malley heeft volgens TIavas tegenover de
pers verklaard, dat de datum van zijn vertrek
nog niet is vastgesteld. Tevens wees hij op de
hoffelijkheid der Mexicaansche autoriteiten te
zijnen opzichte, waaraan hij toevoegde, dat hij
niet het minste incident kent, waarvan een
Britsch onderdaan op Mexicaansch gebied het
slachtoffer zou zijn geweest.
1
De Katholieke Verkenners in België hebben Zondag het vijf en twintig-jarig be
staan van hun organisatie gevierd. Z. Em. Kardinaal van Roey en Koning Leopold
sloegen te Brussel het défilé gade.
BRUSSEL, 16 Mei. (Belga) De kabinets
formateur Spaak Is er Zondag in geslaagd,
zijn ministerie samen te stellen.
Het bestaat uit de volgende leden:
Premier en Buitenlandsche Zaken: Spaak.
Vervoerswezen, Posterijen en Radio: Marck.
Openbaar Onderwijs: Dierckx.
Financiën: Max Leo Gérard.
Justitie: Pholien.
Binnenlandsche Zaken en Volksgezondheid:
Merlot.
Nationale Defensie: Luit.-gen. Denis.
Economische Zaken, Middenstandszaken en
Landbouw: Heymans.
Arbeid en Sociale Voorzorg: Delattre.
Publieke Werken: Balthazar.
Koloniën: Prof. de Vleeschauwer.
Voor de eerste maal in de parlementaire ge
schiedenis van België is een socialist eerste
minister geworden. De in zoo korten tijd saam-
gestelde nieuwe regeering omvat vier socialis
ten, vier katholieken, twee liberalen en één on
partijdig' deskundige (generaal Denis). Zes
leden der regeering zijn Kamérlid, twee senator,
voorts zijn hieraan drie niet-parlementsleden
toegevoegd. Wat de taal betreft: vijf ministers
zijn Vlamingen, vier Walen en twee behooren
tot het Brusselsche taalgebied.
Zes leden van het kabinet-Janson zijn in de
regeering-Spaak overgenomen.
Nieuw toegetreden zijn de ministers: Pholien,
Heymans, Balthazar, de Vleeschauwer en Gé
rard.
In de nieuwe regeering zal Marck be
kleed zijn met de functies van vice-premier.
Wanneer Spaak zich buitenslands bevinden
zal. zal Marck de vergaderingen van den
ministerraad presideeren.
Zoodra de samenstelling der nieuwe regeering
bekend was geworden, zijn de katholieke rech
terzijden van Kamer en Senaat in vergadering
bijeengekomen. Na de vergadering werd een
communiqué uitgegeven, waarin o.m. wordt me
degedeeld, dat de traditioneele rechterzijde de
redenen besproken heeft van het wantrouwen
dat de samenstelling der nieuwe regeering bij
haar wekt. Zij heeft echter besloten het regec-
ringsprogram af te wachten om ten aanzien
van de regeering in het parlement een defini
tieve houding te bepalen.
MEXICO, 15 Mei (Havas) De vijf Poolsche
vliegers, die Vrijdagmorgen uit Los Angeles ver
trokken waren voor een vlucht uit de Vereenigde
Staten naar Polen via Zuid-Amerika, zijn te
middernacht in Mexico aangekomen. Heden zijn
zij naar Guatemala vertrokken.
Minister-president Spaak.
ERNSTIGE SPOORWEGBOTSING BIJ EDE.
GROOTE MATERIEELE SCHADE. DRIE GE
WONDEN.
Hevige Japansche luchtaanval op Soetsjau;
honderden dooden en gewonden.
Spaak geslaagd in de vorming van een nieuw
kabinet.
Dc Britsche gezant verlaat Mexico.
De „Nieuw-Amsterdam" reeds heden in New
York.
Marechaussee schiet te Echt een krankzinnige
dood, die gevaar opleverde voor zijn omgeving.
Brand in een dieseltrein bij Deventer.
Groote veenbranden in Drente.
Feijcnoord of Heracles kampioen van Neder
land?
Laga wint de Varsity-1938.
Bij de heden gehouden trekking der Staats
loterij is de prijs van f 15.000.gevallen op
no. 7305.
Stand op Maandag 1 uur n.m.: 761.6
Vorige stand: 761.4