Het Int. Eucharistisch Congres te Boedapest geopend
Grootsche bijeenkomst onder
een stralenden hemel
Hulde aan Christus
Koning
Z. Em. Kard. Pacelli begroet
de Congresgangers
De Pauselijke
Bulle
DRIELEDIG DOEL VAN
HET CONGRES
Het nieuws van heden
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per weekper kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27 lA ct. per week,
per kwartaal f3.58
DONDERDAG 26 MEI 1938 - OCHTENDBLAD
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21191
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD HAARLEM
Het 34e Internationaal Eucharistisch Congres te Boedapest
is Woensdagmiddag geopend met een plechtige bijeenkomst op
het Milenniumplein in de Hongaarsche hoofdstad, die gewor
den is tot een grootsch begin van deze dagen van aanhankelijk
heid aan den Eucharistischen Christus.
Na de voorlezing van de Pauselijke bulle, waarbij Kard.
Pacelli tot Kardinaal-Legaat benoemd wordt, spraken Kardi
naal Serédi, Primaat van Hongarije, de Hongaarsche minister van
Onderwijs, Hóman, en Mgr. Heylen, de voorzitter van het Per
manent Comité, woorden van welkom tot de Congresgangers.
De bijeenkomst vond haar hoogtepunt in de rede van den
Kardinaal-Legaat, wiens woorden door de tienduizenden, die op
het plein bijeen waren, staande werden aanhoord.
Opening van het Congres
Kardinaal Serédi spreekt
Godsdienst en nationaal leven
De belangrijkste plechtigheden tijdens het Eucharistisch Congres worden op het
Heldenpleindat plaats biedt aan vijfhonderdduizend menschen, gehouden. Hierbo
ven ziet men ook het reusachtige altaar, dat on het vlein is ongericht
Mgr. Heylen.
Een samenvatting des geloofs, een
strijdperk van heiligheid en
een band van liefde
Midden in den ernst
dezer tijden
Wegens het feest van O.H. Hemel
vaart zal dit blad hedenavond en
morgenochtend niet verschijnen.
DE DIRECTIE
Compendium fidei
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN
r,.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel SO et., Ingez.
mededeellngen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
(Van onzen eigen redacteur)
Boedapest, 25 Mei
Geheel den morgen, tot laat in den middag,
daalde de regen Woensdag neer over de Con-
gresstad, en reeds scheen alle hoop vervlogen,
dat de openingsplechtigheden van het 34e Eu
charistisch Congres op het groote Heldenplein
een glanzende vreugde voor het oog, zouden
opleveren.
Maar tegen vier uur gelukkig was de war
me zon in de kilte doorgebroken en waren
de wolken uiteengehaald; en als een stralen
de koepel overhuifde een volle zonnehemel
het Sacramentsaltaar op het Heldenplein,
waar tienduizenden zich verzameld hadden.
Er waren tribunes opgericht naast de beide
museumgebouwen, ter weerszijden van het groote
monument waarachter zich, hoog boven een
poortgebouw, de tribune voor de Kardinalen en
het Sacramentsaltaar verhieven.
Om kwart over vier trok een ontzagwekkende
groote stoet van geestelijken, onder wie wij o.m.
Z. H. Exc. Mgr. J. P. Huibers, den Bisschop van
Haarlem, en Z. H. Exc. Mgr. Jan Olav Smit uit
Rome ontwaardden, van het Stadspark uit, over
de brug naar den gedempten en met tribunes
ovef-bouwden vijver het plein op.
Elf Kardinalen in hun roode gewaden
gingen onmiddellijk aan den Kardinaal
legaat, Z. Emin. Eugenio Pacelli, vooraf, die
zegenend tusschen de tienduizendkoppige
menigte voortschreed.
In den stoet zagen wij o.m.: Kardinaal Ka-
kowski, Aartsbisschop van Warschau, Kardinaal
Dougherty, Aartsbisschop van Philadelphia, Kar
dinaal Van Roey, Aartsbisschop van Mechelen
en Primaat van België, Kardinaal Hlond, Aarts
bisschop van Posen en Primaat van Polen, Kar
dinaal Serédi, Aartsbisschop van Esztergom en
Primaat van Hongarije, Kardinaal Verdier,
Aartsbisschop van Parijs, Kardinaal Fossati,
Aartsbisschop van Turijn, Kardinaal Tappouni,
Syrisch Patriarch van Antiochië, Kardinaal
Goma y Tomas, Aartsbisschop van Toledo en
Primaat van Spanje, Kardinaal Piazza, Pa
triarch van Venetië.
Hedenavond worden nog in de congresstad
Eerwacht Kardinaal Gerlier, Aartsbisschop van
Lyon en Primaat van Gallië, Kardinaal Kaspar,
Aartsbisschop van Praag en Kardinaal Hinsley,
Aartsbisschop van Westminster.
Nadat de indrukwekkende stoet het plein was
rondgetrokken, bestegen de Kardinalen, door
het poortgebouw gaande, waar zich de Hon-
Saarsche edelwacht als een eere-wacht had op
gesteld, de trappen, welke naar de voor hen
gereserveerde tribunes voerden voor het monu
ment.
De halve ronding van het Heldenmonument,
opgericht ter gelegenheid van het duizendjarig
bestaan van Hongarije, sloot prachtig het eene
gedeelte van het Heldenplein af. Daarachter
strekt zich echter nog een gedempte vijver uit,
f®n waaraf men wel is waar geen uitzicht heeft
op het Heldenplein, maar wel een vrijen blik
kan werpen op het altaar en den troon van den
Kardinaal-Legaat.
Er waren dezen eersten middag nog enkele
,e"ge plaatsen op de talrijke tribunes en te
midden van de ontelbare bankenrijen, maar bij
volgende plechtigheden zullen ongetwijfeld
°ok deze plaatsen bezet zijn. Want de stroom
fan vreemdelingen houdt den geheelen dag aan.
Hoogstwaarschijnlijk zal Donderdagmorgen
Em. Kardinaal Verdier, de Aartsbisschop van
parijs, hier een H. Mis opdragen.
De komst van den Kardinaal-Legaat, die
'Veral met vorstelijke eer wordt ontvangen, werd
°t>geluisterd door een militaire eere-wacht met
muziek.
In zijn toespraak Dinsdagavond had Kardi
naal Pacelli zoo fijnzinnig gesproken over het
spenen altaar, dat op het plein van Hongarije's
oemrijke geschiedenis, het Heldenplein, nog
eh luister afwachtte van het Eucharistische
ongres. Straks zullen zich hier de tienduizen-
vereenigen met den Christus Mysticus,
I VA liiCU eiuii
eh Christus Eucharisticus.
Thans reeds zijn dezen Woensdagnamiddag
lehduizenden samengestroomd om te luisteren
^aar de redevoeringen, die door middel van de
jTorrne luidsprekers en versterkingsinstallaties
et luchtruim worden ingezonden.
Bazuingeschal kondigt ook nu weer
de komst van den afgezant van den
Paus van Rome aan.
De Pauselijke Hymne weerklinkt
en het Veni Creator wordt aange
heven.
Dan treedt wij-bisschop Mgr. Zaltan
Meszlenys naar voren en doet voor
lezing van de Pauselijke Bulle.
De eerste sprekers op de officieele openings
plechtigheid van het 34ste Eucharistische We
reldcongres waren de vertegenwoordigers der
Hongaarsche geestelijkheid in den persoon van
Z. Em. Kardinaal Serédi, Aartsbisschop van
Esztergom en Primaat van Hongarije, en der
Hongaarsche regeering Z. Exc. minister Hó-
man. Zij kwamen voor de eigenlijke opening
van het congres den afgezant des Pausen in
het bijzonder begroeten.
Vorst-primaat-kardinaal Serédi heette als
Primaat van Hongarije alle aanwezigen eerbie
dig welkom, in het bijzonder den Kardinaal-
Legaat.
De congressisten, aldus de Kardinaal, zijn
van heinde en ver gekomen naar de hoofdstad
Boedapest, om hier mede te vieren het groote
feest van den Christus Eucharisticus, waardoor
nog grootere luister wordt bijgezet aan de
Hongaarsche blijdschap bij het negende eeuw
feest van den H. Stephanus.
Hoe ook gefolterd in den loop der tijden,
bleef Hongarije trouw aan het oude Geloof,
aan de aangewezen richtlijnen, onder de schutse
van Onze Lieve Vrouw, die de Patronesse over
ons land is, en bleef Hongarije steeds in ge
hoorzaamheid verbonden met den Vader der
Christenheid.
Temidden van de verdeeldheid dezer
wereld, erkennen de Katholieken den Paus
als hun Vader, zien zü in alle mede-men-
schen broeders in Christus en vereenigen
zij zich broederlijk voor het altaar van den
Godmensch.
Hier wordt deze eenheid van allen over
de geheelc wereld tot een schoone bevesti
ging. Moge het Rijk van Christus zich uit
breiden tot over de grenzen der aarde.
Z. Exc. minister Balini de Hóman sprak als
de woordvoerder der koninklijke Hongaarsche
regeering. De menschheid aldus Z. Exc.
was langen tijd in een gruwelijke crisis onder
gedompeld, doordat de geesten besmet werden
met materialistische ideologieën. De mensch
keerde zich af van de eeuwige waarheden en
moreele verplichtingen, die eeuwen lang hem
tot gids gediend hadden naar.zijn einddoel. In
den strijd tusschen oude en nieuwe levensbe
schouwingen en wereldbeschouwingen dreigde
het materialisme te zegevieren. Bij het begin
dezer eeuw echter is de bloesem van geest en
ziel, welke dood scheen, weer ontloken, en ont
waakten bij de menschen weer de sluimerende
idealen van hooger leven. Zij, die in de ver
warring en verdolling van onzen tijd zich 'nweg
zochten uit den chaos, keerden zich af van de
materie en wendden zich tot het geestelijk
leven. Tegelijkertijd met het opkomen der
welvaart rees de waarde der geestelijke dingen
en der moraliteit.
Vooral twee gToote factoren hadden hierop
invloed: het geloof in God en het nationaal
geweten. Het zich één weten met Christus en
het zich één weten in eigen volk, deze twee
aspecten van het zich afkeeren van het mate
rialisme, dat is het wat de H. Stoel ons geeft
in de Internationale Eucharistische Wereld-
Congressen. Deze machtige manifestaties van
geloof en vertrouwen in de Christelijke idealen
groeien jaar na jaar in omvang in de ver
schillende deelen van onze aarde, als een stu
wing en bemoediging en onuitputtelijke bron
van energie voor de bestrijding van het ma
terialisme.
Deze beweging is er een bewijs van, dat
de enkele technische vooruitgang in de
laatste decennia er ver van is de men-
schelijke ziel te bevredigen, indien daar
niet mee gepaard ging een vooruitgang van
geestelijk leven. De Eucharistische Con
gressen grijpen diep in het bewustzijn van
ieder volk.
I
Vooral voor de beginselen der eeuwige waar
heden en voor de nationale gedachte en een
heid. De congressen zijn de synthese van reli
gieuze moraliftit en nationaal gevoel. Daarom
stelt heel Hongarije, stellen het bijzonder zijn
leiders er een hooge eer in, dat de H. Vader
dit land heeft gekozen als de plaats voor het
Internationaal Eucharistisch Congres, mede
Ons Credo, dat van hier opstijgt, zoo ver
volgde de Kardinaal-Legaat, is een fier ant
woord aan hen, die geloof en vereering weigeren
aan de geheimen van de scheppende Almacht
en de barmhartige Verlossing.
Tegenover ons verheft zich het sombere tront
der goddeloozen, die de gesloten vuist var, den
anti-christ heffen tegen den Hemel en alles
wat ons heilig is.
Tegenover Ons strekken zich de rijen uit van
hen, die verkondigen, dat geluk en grootheid
van individuen en volkeren niet kunnen bloeien
in de schaduw van het Kruis.
Tegenover ons sleept de vormlooze menigte
voort van degenen, die zonder persoonlijke
vijandigheid zich laten meedragen door onver
schilligheid of frivoliteit. En tegenover ons ver
heffen zich ook de staties van den Kruisweg,
dien de Kerk van Christus heden met Haar
Schepper gaat.
In dezen tijd stijgt ons Credo omhoog,
niet meer als een rustige zang van stille
tijden, maar als het mannelijke lied van den
dag van striid.
(Voor vervolg zie pag. 3)
HET 34stc INTERNATIONAAL EUCHARIS
TISCH CONGRES IS WOENSDAGMIDDAG
TE BOEDAPEST GEOPEND.
Volgens nog niet bevestigde berichten zou de
beweging van Cedillo tot mislukking gedoemd
zijn.
Krofta heeft tegenover de Duitsche regeering
zijn leedwezen uitgesproken over de grensinci
denten door Tsjechische vliegtuigen.
Werkloosheidsdebat in de Tweede Kamer be
gonnen.
Het voorstel-Wendelaar tot het houden van
een enquête over Oss schijnt niet veel kans
te maken.
Wijziging van de Bedrijfsradenwet door de
Tweede Kamer z. h. st. aanvaard.
Mislukte start met noodlanding van auto-
girovliegtuig; toestel ernstig beschadigd, be
stuurder ongedeerd.
Beurs van New-York: Stemming verdeeld.
Boedapest is naar aanleiding van het Internationaal'Eucharistisch Congres des avonds prachtig versierd
ter inleiding van het eeuwfeest van onzen H.
Stephanus.
De koninklijke Hongaarsche regeering,
ten volle doordrongen van de waarde der
uitverkiezing, heet met warmte en met
Magyaarsche trouw en gastvrijheid het
Internationaal Congres in Boedapest wel
kom. Tenslotte wendde de minister zich
met een. korte latijnsehe toespraak tot Kar
dinaal Pacelli, waarin hij hem vooral wel
kom heette als afgezant van den H. Vader.
2. H. Exc. Mgr. Th. L. Heylen, voorzitter
van het Internationaal Permanent Comité der
Eucharistische Congressen, hield daarop de
volgende toespraak
In den naam van het Permanent Comité dei
Internationale Eucharistische Congressen zeg
ik, dat wij gelukkig zijn, omdat het 34ste Eucha
ristische Congres te Boedapest gehouden wordt.
Wij verheugen ons er over, omdat wij
overtuigd zijn, dat dit congres een konink
lijke triomf zal zijn van Christus Eucharis
ticus, en een bron van genade, niet alleen
voor Hongarije, maar ook voor de gansche
Kerk.
Deze overtuiging wordt ons gegeven door ae
herinnering aan het nationaal congres ter ge
legenheid van het centenarium van den H.
Emericus, en vooral door de bovennatuurlijke
voorbereiding van dit congres.
Deze overtuiging wordt versterkt door den
Zegen van den Heiligen Vader door de leiding
va., den Kardinaal-Legaat en door de vurig
heid van alle congressisten.
Wij beginnen dus met ijver en vertrouwen en
zullen trachten te verkrijgen, dat de Eucha
ristie, niet alleen nu, maar altijd zij Sacramen-
tum pietatis, Signum unitatis en Vinculum
caritatis, het Sacrament van goedheid, het
Teeken der eenheid en de Band van liefde.
Deze woorden van den Heiligen Augustinus
werkte Mgr. Heylen verder uit.
Kardinaal Pacelli ving zün rede tijdens de
openingsplechtigheden van het Int Eucha
ristisch Congres op het Heldenplein te
Boedapest aan in het Hongaarsch: „Ge
loofd zij Jezus Christus! Beminde Hon
gaarsche broeders.
Als Legaat van den Pans breng ik U den
warmen, vaderlijken groet van Zijne Heilig
heid, en ik verheug mij oprecht, dat ik de
boodschap van onzen gemeenzamen Vader
hier op deze plaats,mededeelen kan.
Ik kwam met liefde in Uw schoon vaderland,
en ik bid God, dat Hij het Eucharistisch Con
gres en alle deelnemers zegenen moge. Gods
zegen met ons. Leve het Eucharistisch Congres,
leve Hongarije, leve de Hongaren."
De Kardinaal vervolgde nu zijn rede In het
Fransch.
Het Internationaal Eucharistisch Congres, al
dus de Kardinaal, is, nu het voor de 34ste maal
gehouden wordt, teruggekeerd op den bodem
van ons oude Europa, waar het zijn oorsprong
vond.
Nederige zielen, maar sterk in het geloof, dat
bergen verzetten kan, hebben bewogen door
hun devotie tot de H. Eucharistie, het eerste
initiatief mede geopperd.
Wij hebben de zon van het Congres in
schittering het heelal zien doorloopen, en
overal op den aardbol deed haar flambouw
de kleuren branden van den standaard van
den Eucharistischen Koning.
Onder de roemruchte metropolen van Europa
is thans de hoofdstad van Hongarije uitver
koren.
De Kardinaal-Legaat herinnerde aan de
glorierijke Christelijke historie van dit iand,
welke aanving met den H. Stephanus. die zijn
land en volk wijdde aan de Heilige Moeder
Gods, en die Zijn kroon ontving uit de handen
van den Pontifex Maximus.
Hij bracht dat land zijn groet, maar speciaal
den rijks-regent en zijn echtgenoote, den Kar-
Kardinaal Pacelli.
dinaal-primaat, den anderen leden van 't Heilig
College, den Apostolischen Nuntius, den aan
wezige Bisschoppen, Mgr. Th. L Heylen, den
president van het Internationaal Comité der
'Eucharistische Congressen en vervolgens meer
in het algemeen aan alle deelnemers.
Vbor allen smeekte Z. Em. van God de ge
nade af, dat tijdens het Congres uit het Hart
van Jezus de overvloedige wateren mogen stroo
men, waaraan alle volkeren, die dorsten naar
vrede en waarheid, zich lesschen kunnen.
Is de grandioze gebeurtenis van het
Congres in dezen zwaren tijd niet mis
plaatst?
Het is niet ondanks den ernst der tijden,
maar juist omwille daarvan, dat het Con
gres gehouden wordt.
Het doel van het Congres vat de Kardinaal
dan samen in drie hoofdstukken:
I. Temidden van een wereld, waarin het ge
loof kwijnt, in een fier en onverstoorbaar
„Credo" de fundamenteele waarden te procla-
m-eeren van de verlossing, van welke de Eucha
ristie een synthese geeft als een compendium
fidei, een samenvatting des Geloofs.
II. Temidden van een wereld, die zich steeds
verder van de Goddelijke wetten tracht te ver
wijderen, te belijden een volledige en gewetens
volle onderwerping aan de wet van de Heilige
Eucharistie, welke harmonie vereischt tusschen
geloof en gedrag, een palaestra sanctitatis: een
oefenschool van heiligheid.
III. Temidden van een wereld, die door pro
vocaties tot tweedracht geschokt is en uit haar
evenwicht gebracht, alle menschen van goeden
wil te vereenigen in een apostolischen kruistocht
van liefde, om werken voort te brengen van een
dracht, sociaal welzijn en opoffering in een ge
voelen van broederlijke liefde, geïnspireerd door
de Eucharistie, het vinculum caritatis: een band
van liefde.
Aan Onzen beminden Zoon Kardinaal Euge
nio Pacelli, Staatssecretaris en Camerlengo der
H. Kerk, Heil en Apostolischen Zegen.
Het roemrijk geloof en de liefde vervullende
vroomheid der beminde Hongaren schitteren
in de zorg en de liefde, waarmede een jaar
lang reeds het Congres werd verbeid en voor
bereid. Als in vromen wedijver bereidden alle
rangen en standen der Hongaarsche steden,
door het voorbeeld van de hoofdstad aange
spoord, zich voor in oefeningen en gebeden om
in zuiver gemoed en volle liefde den grootscnen
triomf van het Lam Gods onder den sluier van
de broodsgedaante in het H. Sacrament des
Altaars te vieren.
Het heeft Ons zeer verheugd, dat tezamen
met de geloovigen van Hongarije allen in ge
heel de wereld, die zich katholiek noemen, zijn
uitgenoodigd. Aldus in „gebed vereenigd, zuilen
zij door de openlijke deelname aan de viering
van de H.H. Geheimen boete kunnen doen voor
alle godslasteringen en misdaden van hen. die
de tegenwoordigheid Gods onbeschaamd loo
chenen of haar openlijk of onder sluwe be
woordingen bestrijden. Bij deze omverwerping
van Goddelijke en menschelijke rechten, ach
ten Wij niets passender en heilzamer om de
misleide geesten der menschen terug te voeren
naar de onveranderlijke beginselen der waar
heid, dan hen te sterken met den hemelschen
troost. Daardoor zullen zij al hun handelen
kunnen regelen naar de voorschriften der
eeuwige wetten en op de grondslagen van
rechtvaardigheid en liefde. Terwijl wij dus doel
en streven van dit Congres, dat zeker schitte
rend belooft te zullen worden, zoowel door de
aanwezigheid van vele hooge persoonlijkheden
als het onnoemelijk aantal Hongaren en bewo
ners van de wereld, loven, wenschen Wij met de
gansche liefde van Ons hart op bijzondere wijze
aan de plechtigheden deel te nemen. Daarom
hebben Wij besloten, U, beminden Zoon, tot
Onzen Legaat te kiezen, U die dagelijks voor
alle kerken ter wereld met zooveel toewijding
werkt. Daarom zenden Wij U als Onzen gezant
„a latere" naar het Congres als trouwen en
klaren tolk van Onze eigen gedachten, zoodat
gij Ons persoonlijk vertegenwoordigend, de
plechtigheden en oefeningen kunt bijwonen.
De argumenten, welke worden aangevoerd in
de vergaderingen zijn meer dan ooit gescnikt
om de verdoolde geesten te verzoenen en aan
de menschen de liefde, welke het H. Sacra
ment is, te brengen. En vooral ook om de naties
onderling tot vrede te brengen, te meer, daar
zij elkaar wantrouwend beschouwen door een
uitzinnigen wedloop naar bewapening.
Zeer gelegen komt de herinnering aan het
negende eeuwfeest van den dood van den H.
Stephanus, die de Hongaarsche natie heeft ge
sticht. Deze natie getuigt, dat God geen groo-
ter gunst kon bewijzen aan individuen en ge
meenschap dan het ontvangen van het H. Ge
loof en het behoud daarvan te bevorderen,
wanneer men het eenmaal heeft ontvangen. De
groote H. Koning Stephanus is een allerschit
terendst voorbeeld van een Christelijk vorst,
die terecht als steun en grondslag van het
Hongaarsche volk wordt beschouwd. Inderdaad
heeft hij niet alleen door het geloof te brengen
aan de Hongaren den weg gewezen naar net
eeuwig heil, doch bovendien veredelde hij het
volk door de middelen der menschelijke en bur
gerlijke cultuur.
Dank zij dezen heiligen Koning toch staat
hier zoo'n aantal menschen, dat zichzelf heeft
gesierd door rechtschapenheid van rede, we
tenschap, kunst en andere deugdeif. Terwijl W«
zoodanige zegeningen en lofprijzingen toestie
ren aan Onze dierbare Hongaren en alle
andere volkeren, bidden Wij God, dat de zen
ding, welke U werd toevertrouwd, en het pur
per, dat U siert, een gelukkig en heilzaam
resultaat mogen brengen.
Heilwensch en onderpand zij de Apostolische
Zegen, welken Wij met overgroote liefde zenden
aan U, beminden Zoon, aan Onze beminde
missie, aan de andere kardinalen, aartsbisschop
pen en bisschoppen en aan de burgerlijke auto
riteiten der Hongaarsche natie.
Gegeven te Castel Gandolfo bij Rome
12 Mei op het feest van de H.H. Nereus
en Achilles in het jaar 1938, het 17de
van Ons Pontificaat.
