Twee hoogtepunten van het
Eucharistisch Congres
WANDGEDIERTE
Het nieuws van heden
14-jarig meisje
vermoord
20 dooden bij
aardbeving
ALGEMEENE COMMUNIE
DER KINDEREN
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per weekper kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD HAARLEM
VRIJDAG 27 MEI 1938 - AVONDBLAD
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21192
Fa. H. v. LOON Tel. 23037
Driehonderd priesters brachten
den Kindervriend tot de
neergeknielde jeugd
Grootsche processie op
den Donau
De kindercommunie
Hevige dorj>sbrand
in Polen
De eerste algem. vergadering
De Scheepsprocessie
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN
Vreeselijke brand op
een olïetankschip
Negentien opvarenden in de
vlammen omgekomen of
zwaar gewond
Station van Cerbere
gebombardeerd
Het betere
merk
Een hyper-microscoop
Een fraai overzicht tijdens de openingsplechtigheid van het 34ste Internationaal Eucharistisch Congres te Boedapest
Het Weer
Het slachtoffer is met een hamer
de schedel ingeslagen
De schokken richtten in Parigi
(Ned.-Indië) groote ver
woestingen aan
Gebed voor het Eucha
ristisch Congres
Nadere bijzonderheden
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cei»t
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
GEGARANDEERD TOTALE UITROEIING
MARNIXSTRAAT no. 116 - HAARLEM
Zuiveraars v. Rijks- en Gemeentegebouwen
(Van onzen eigen redacteur)
Boedapest, 26 Mei
De Hemelvaartsdag is te Boedapest een
zonnedag geworden met twee hoogte-mo
menten: de ontroerende kinderconununie
des morgens op het Heldenplein, en de in
drukwekkende schcepsprocessie des avonds
op den Donau.
Vlogen des morgens de blanke kinderzie
len ais duiven tot Hem, Die ons verblijdt,
des avonds was de Donau-rivier getuige van
een schouwspel, dat zijn gelijke zoekt in de
geschiedenis van Europa.
Voor de Nederlandsche pelgrims werd de dag
begonnen om zeven uur met een H. Mis, op
gedragen door Z. H. Exc. Mgr. J. P. Huibers,
bisschop van Haarlem, in de St. Catharina-kerk
aan de Mezzarosütca.
Na afloop hiervan maakten verschillende
landgenooten van de gelegenheid gebruik kleine
tochtjes te ondernemen door en rond Boeda
pest.
Het Heldenplein, overheerscht door het
hoog op het monument gebouwde altaar,
koesterde zich reeds vroeg in een kil och
tendzonnetje, terwijl de bijna tallooze rijen
banken zich langzaam aan vulden met kin
deren, kleine en groote, kinderen uit de
hoofdstad, uit de provincie, uit de omrin
gende landen, ja zelfs uit Polen en België;
kinderen, gekleed in hun pittoreske, veel
kleurige, nationale of provinciale kleeder
dracht, en de verkenners in hun markante
uniformen.
Overgoten door de stralende lentezon bood
deze warreling van de duizenden jeugdige con
gresgangers een zeldzaam veelkleurig schouw
spel.
Langzaam vulden zich de rijen. Op meerdere
punten van het plein waren geïmproviseerde
biechtstoelen ingericht, waar vele priesters de
biecht hoorden vóór de plechtigheden begonnen.
Plotseling, tegen negen uur, verscheen een
bijna onafzienbare rij geestelijken in witte
superplie, Aartsbisschoppen, Bisschoppen en
prelaten van alle nationaliteiten, omgeven en
voorafgegaan door een menigte van koorkna
pen in hun roode toga's, op het plein.
Bazuingeschal weerklonk: de aankomst
van den stoet met den celebrant der H.
Mis, Z. Emin. Kardinaal Verdier, Aartsbis
schop van Parijs, met zijn gevolg, werd aan
gekondigd.
Zegenend begaf zich de Kardinaal naar het
hoofdaltaar, dat zich veertig meter hoog boven
den beganen grond op het Heldenmonument
verheft.
De klokken van al de kerken der congres-
stad luidden plechtig. Rechts en links van het
hoofdaltaar namen de bisschoppen hun plaat
sen in en de Kanunniken zetten zich in de op
een lager podium zich bevindende kanunniken-
banken.
De gouden kandelaars met hun lange, blan
ke kaarsen en het kruis op een offertafel,
Glinsterden in het zonlicht.
Het muziekcorps, dat de plechtigheid opluis
terde, deed de Congreshymne hooren.
Toen de bisschoppen en prelaten de trappen
Van de voor hen bestemde tribunes bereikt
hadden, keerde de processie der priesters en
koorknapen terug, om nu den stoet, die vijf
Groote, kostbaar bewerkte schrijnen bracht, in
te halen.
Deze arken omsloten de cibories met de hos
ties, die straks onder de H. Mis geconsacreerd
2ouden worden, om aan de jeugdige communi
cantjes door een driehonderdtal priesters te
borden uitgereikt.
De gezangen van de H. Mis werden door de
Verzamelde menigte, waaronder zich niet min-
°er dan 200.000 kinderen bevonden, medegezon-
Gen.
Na de H. Communie van den Celebrant gin
gen de driehonderd priesters langs de ban-
kenrjjen, waarop de kinderen hadden plaats
Genomen, om de H. Communie uit te dee-
len. „Laat de kleinen tot Mjj komen" heeft
de groote Kindervriend gesproken. En ze
zijn tot Hem gekomen. Nu kwam Hjj tot
hen.
Acolythen assisteerden de priesters by het
asthouden der patenen en vergezelden hen
jhet gewijde kaarsen. Driehonderd kelken en
Patenen zijn voor deze Kindercommunie (en
.h"aks voor de Communie der volwassenen) ver-
aardigd, welke na het Congres ter beschikking
r arme kerken zullen worden gesteld. De God
An het Geheim der Eucharistie was het, die de
'einen by Zich had geroepen en by deze dui-
'ehden kinderen hadden zich ook de Hongaar
se pelgrims gevoegd, om dit schoone schouw-
Pel, waarin de historie der toekomst gevormd
'^rdt, bij te wonen.
v half elf werd de Eucharistische priester-
,<*gadering gehouden in de St. Stephanus-basi-
j®k. Hier hield de Kardinaal-Legaat, Z.Em.
ardinaal Pacelli, de openingsrede. Voorts
berden nog het woord pater Raoul Plus S.J.,
de Aartsabt van Pannonhalma, Chry-
clrv!°m Kelemen- De slotrede werd uitgesproken
qPor den voorzitter van het Permanent comité
•j,r Eucharistische Congressen, Z.H.Exc. Mgr.
Heylen, die sprak over het thema, dat de
priester moet zün een „alter Christus" door de
navolging van het leven van Christus in de
H. Eucharistie: een verborgen leven, een wer
kend leven, een lijdend leven en een zegevierend
leven.
De vergadering werd - opgeluisterd door Pa-
lestrynsche gezangen.
De algemeene communie der kinderen en de
scheepsprocessie op den Donau waren twqfe
hoogtepunten van het Eucharistisch Congres te
Boedapest.
De eerste openbare algemeene vergadering van
het Congres ving te vier uur in de groote feest
hal aan. De Pauselijke Legaat was hierbij niet
aanwezig; Z.H.Exc. Mgr. Th. Lud. Heylen leidde,
als voorzitter van het congres, deze by eenkomst
n. De bekende Hongaarsche priester-schryver,
mgr. prof. dr. Tihamér Tóth, hield in 't Hon-
gaarsch een rede over de Eucharistie als den
band der liefde met God, en na hem improvi
seerde gloedvol de hoofdredacteur van de „Os-
servatore Romano", Graaf Dalla Torre, 'n rede
over de Eucharistische glorie.
De bijeenkomst werd besloten met verschillen
de drie-minuten-toespraken van eenige groepen
vertegenwoordigers van verschillende vreemde
landen. België was door een Pranschen en een
Nederlandschen spreker vertegenwoordigd. De
laatste was de Belgische verkeersminister Z.Exc.
Marck.
Hij werd toegejubeld, toen hij herinner
de aan het Eucharistische geloofsleven der
Vlamingen, wier kunstenaars, wier letter
kundigen van oude tijden tot op heden in
hun werken de Eucharistie aanbaden met
woord en penseel, en wier schilders vanaf
de primitieven, de renaissancisten tot de
modernen van dezen tijd, als een Servaes
e.a., het H. Altaarsacrament verheeriykten.
Een Joannes Berchmans en zoovele heilige
levens getuigen van het innige Eucharis
tische geloof der Vlamingen in het Geheim
der Altaren, dat bezongen is van Vondel
tot Gezelle.
Een zoon van het land van St. Norber-
tus, een zoon van St. Norbertus-orde zelf, is
het tenslotte, die in den persoon van den ge-
vierden Mgr. Heylen de stuwkracht werd voor
de Internationale Eucharistische Congressen
van dezen tijd.
Een ware ovatie viel dezen Vlaming voor
zijn in vloeiend Nederlandsch gehouden rede
van het Congres ten deel.
De Duitsche taal werd dezen middag alleen
gesproken door een geesteiyke als vertegen
woordiger van Danzig.
De scheepsprocessie op den Donau is een
triomftocht geworden van het Licht in de
duisternis, van den Christus Eucharisticus
op de wateren.
Te acht uur werd in de St. Stephanusbasi-
liek het •Allerheiligste in een plechtige pro
cessie te voet naar de Donaukade gevoerd,
waar een aantal schepen, dat aan de processie
deei zou nemen, gereed lagen. Terwijl de
Schola Cantorum Sabariensis in de basiliek
het Verbum Supernum aanhief, zette de plech
tige processie zich in beweging. Aan het hoofd
ging een detachement bereden politie, gevolgd
door een eerewacht, bestaande uit een halve
compagnie militairen. Dan kwam de eigenlijke
processie met het kruis voorop. Een bonte ver
scheidenheid van seculiere en reguliere gees
telijken, Bisschoppen, Abten, proosten, prela
ten en Kardinalen, die het Allerheiligste om
stuwden. Een halve compagnie militairen, en
bereden politie sloten den stoet. Een aantal
verlichte schepen volgde op den Donau de
scheepsprocessie.
Op 'het eerste schip, met het verlichte pro-
cessiekruis voorop, werd door biddende kloos
terzusters plaats genomen; op het tweede vaar
tuig groepeerde zich de lagere geestelijkheid.
Het derde vaartuig mocht den Christus
over de wateren dragen. De Kardinaal
Legaat knielde voor het Allerheiligste, dat
op het altaar, dat op het schip was opge
richt, was opgesteld. De Kardinalen, Bis
schoppen en prelaten omringden het al
taar.
Wereldiyke autoriteiten en ambteiyke afge
vaardigden bevolkten het vierde schip.
Tienduizenden volgden dit wonderbaarlüke
WARSCHAU, 27 Mei (Havas) In het Pooi-
sche dorp Szaltyn hebben twee kinderen door
onvoorzichtigheid brand doen ontstaan in hun
ouderiyke woning. Met ongehoorde snelheid
breidde het vuur zich uit, zoodatin Szaltyn
28 huizen en in het aangrenzende dorp 70 hui
zen vernield werden. Vier personen kwamen in
de vlammen om; dertien andere bekwamen
ernstige brandwonden.
By een brand op een olietankschip kwamen 19
personen in de vlammen om of werden zwaar
gewond.
In een interview verklaarde Henlein, dat in de
Sudeten-Duitsche kwestie drie mogelijkheden
zijn: autonomie, volksstemming van aansluiten
bü Duitschland, of ingrijpen van Berlijn.
Een reorganisatie van het Japansche Kabinet
bracht vijf sleutelposities in militaire handen.
Slechts de houding van den Sovjet-gedelegeer
de in de sub-commissie ter non-interventie
verhinderde het bereiken van een volledig ac-
coord inzake de vrijwilligerskwestie.
Doodelijke ongelukken tydens den Hemel
vaartsdag, waarvan drie slachtoffers by onbe
waakte overwegen.
Eerste lustrum der K. J. M. V. te Utrecht ge
vierd.
Twintig dooden by aardschokken in Parigi
(Ned,-Indië)groote verwoestingen werden aan
gericht.
Veertienjarig meisje te Almeloo aangerand en
daarna vermoord.
Feijenoord kampioen van Nederland.
Nederlandsch voetbalelftal voor den wedstrijd
tegen Ned.-Jndië gewijzigd.
O
FALLRIVERS (Massachussets), 27 Mei
Aan boord van het olietankschip „Elwood"
heeft zich een ontploffing voorgedaan, tenge
volge waarvan brand ontstond. In korten tijd
stond het schip in lichterlaaie. Negentien per
sonen kwamen in de vlammen om of werden
zwaar gewond; dertig opvarenden sprongen in
zee, een wordt vermist.
LONDEN, 27 Mei. (Reuter). Vliegtuigen
der Spaansche nationalisten hebben vyftien
bommen laten vallen op het station van Cer
bere bij de Fransche grens. Verscheidene wa
gens van een personentrein werden getroffen.
Twee huizen werden vernield. Twee personen
licht gewond.
De leden van het Corps Consulaire te Ali
cante hebben een bezoek gebracht aan den
civielen gouverneur, om uitdrukking te geven
aan hun gevoelens van verontwaardiging over
de bombardeering der burgerbevolking te Ali
cante uit de lucht.
Op de consulaire gebouwen waait de vlag
halfstok.
Aan het Oostelijk front blijven de regeerings-
troepen terrein winnen in het gebied van
Tremp. Zy hebben de hermitage van Esplugas
veroverd en zich meester gemaakt van ver
scheidene hoogten ten noorden van Isona.
Een Britsch oorlogsschip stelt te Valencia een
onderzoek in na^r de omstandigheden waar
onder de „Thorpehall" door bommen tot zinken
is gebracht.
BERLIJN, 25 Mei (DNB) Naar uit het cen
trale laboratorium van Siemens en Halske te
Beriyn wordt medegedeeld, is het aan twee
jeugdige onderzoekers gelukt den eersten hyper
microscoop te vervaardigen, welke een hon-
derdduizendvoudige vergrboting mogeiyk maakt.
Tot dusver was het slechts mogelijk tweedui-
zendvoudig te vergrooten. In plaats van gewone
lichtstralen worden bij dezen nieuwen hyper-
electronenstralcn gebruikt,
Stand op Vrijdag 1 uur njn.: 759
Vorige stand: 753.1
Het 34ste Internationaal Eucharistisch Congres te Boedapest is Woensdagmiddag geopend met een plechtige bijeenkomst.
Z. Em. Kardinaal Pacelli, Pauselijk Legaat, bij zijn aankomst op het Heldenplein
Daarop zün beiden samen weggewandeld. Daar
hedenmorgen by het iyk ook het zakje brood
werd gevonden, neemt men thans aan, dat het
misdrüf reeds Woensdagavond moet zün ge
pleegd.
ontroerende schouwspel vanaf de oevers der
rivier, welke baadde in een zee van licht, waar
overal tegen de bruggen de symbolen van kelk,
monstrans, hostie en kruis waren aangebracht
De processie voer eerst stroomopwaarts van
af het Eöstöosplein tot aan de nieuwe Horthy-
brug, om daar te keeren en terug te varen
rond het St. Margaretha-eiland.
Biddend volgden de tienduizenden de
heerlijk verlichte scheepsprocessie, en allen
knielden neer, toen een kanonschot weer
klonk en de Kardinaal Legaat vanaf zyn
schip aan allen, aan de Stad, aan het land
en aan de geheele wereld den Zegen met
het Allerheiligste gaf.
Op dezelfde wijze als by de aankomst van
de processie aan de kade werd het Allerheilig
ste vanaf het schip weer in plechtige processie
te voet naar de basiliek van St. Stephanus ge
bracht.
Enkele der wonderbaariykste uren van het
congres hebben wij op den avond van Hemel
vaartsdag te' Boedapest doorleefd.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH
VERWACHTING: Zwakke tot matigen
§f wind aanvankelijk uit Oostelijke later
wellicht omloopend naar Noordelijke
richtingen, toenemende bewolking met
ij kans op regen of onweer, later koeler.
Hoogste barometerstand 762.8 te Danzig
§1 Laagste barometerstand 747.2 te Brest
Zon op 4.51 - onder 9.04 - Licht op 9.34
Maan op v.m. 3.24 onder nam. 6.37
29 Mei N.M.
Z. Em. Kardinaal Pacelli, de Legaat des
Pausen, tijdens een van zijn te Boeda
pest gehouden redevoeringen
POSSO, 27 Mei. (Aneta). In Pa
rigi en omstreken zijn hevige aard
schokken waargenomen, welke zware
verwoestingen hebben aangericht.
Slechts enkele gebouwen zijn staande
gehouden. De schade kan nog niet
worden bepaald. Voor zoover be
kend, zijn er twintig dooden gevon
den. De kampongs langs de kust heb
ben het meest te lijden gehad
Hillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllir:
Hedenmorgen vond een opzichter
van de Gemeentewerken te Almeloo
in een schuurtje op de werven van
dien dienst, gelegen aan den Ouden
Kloosterweg, het lijk van een 14-
jarig meisje, F. H. genaamd.
Uit het door de politie ingestelde
onderzoek bleek, dat het meisje het
slachtoffer is geworden van een on
verlaat, die, nadat hij niet nader te
noemen handelingen had gepleegd,
het kind met een hamer den schedel
heeft ingeslagen. Het stoffelijk over
schot is naar het Algemeen Zieken
huis te Almeloo overgebracht.
De substituut-officier van Justitie,
de rechter-commissaris en de burge
meester van Almeloo hebben ter
plaatse een onderzoek ingesteld.
De dader is nog onbekend.
BERLIJN, 27 Mei (Havas). In de Katho
lieke kerken in Duitschland zün Zondag gebe
den gestort voor het Eucharistisch Congres te
Boedapest. De Duitsche Katholieken, die het
congres niet mogen bijwonen, wenschten zich op
deze wyze voor den arbeid van het Congres uit
te spreken.
Naar wij nader vernemen, is het jeugdig
slachtoffer afkomstig uit het woonwagenkamp
aan de Turfkade.
Het is inmiddels vast komen te staan, dat
het meisje Woensdagavond met een man in de
omgeving van de haven is gezien. Reeds
Woensdagavond echter was het slachtoffer niet
in het kamp teruggekeerd; de vader heeft hier
van kennis gegeven aan de politie.
In het woonwagenkamp heerscht groote be
roering. De politie heeft reeds eenige mannen,
op wie verdenking rust, met het slachtoffer ge
confronteerd.
De moeder van het meisje had Woensdagavond
het kind naar de stad gestuurd om brood te
halen by den bakker Stoppelman aan de Groo
testraat. Gebleken is, dat het meisje het brood
in dien winkel heeft gehaald, waarna zy waar
schijnlijk op den terugweg kennis heeft gemaakt
met een man, met wien zü in de omgeving van
de Haven nabij het café Hendriks een tydlang
heeft staan praten.