De Baltische republieken en
Polen
b
Lenigt den harden
nood!
T entoonstelling
„Ons Ziekenhuis
HELSINKI-BQEKARES T
TOEKOMSTIGE SPIL?
V
PATRIA 6 CT NOBEL 8 CT SUPERBA 10 CT
Kerkelijk leven
ZATERDAG
18 JUNI 1938
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Bedreigingen uit Oost
en West
HOTEL
Niet op het verkeer
gelet
Meisje door auto gegrepen
en gedood
EXTRA-ROOD-CONTRACT IN
DE BAKSTEENINDUSTRIE
Cassatieberoep door den Hoogen
Raad verworpen
„De Weg 1938"
Minister Van Buur en opent de
tentoonstelling in Den Haag
DE „KARIMATA" WERKT
WEER
NIEUWE GEZANTEN
Voor een beter doel dan de jeugd-
werkloozenzorg kan men zijn
geld niet uitgeven
Onze toekomst staat op
het spel
OFFICIEELE CRISIS
PUBLICATIE
Denaturatievergoeding erwten en
veldboonen oogst 1937
99
Een overzicht van wat tot de uit
rusting van een moderne zieken
huisinrichting behoort
Moderne vindingen
AAN ALLE ARIËNSVRIENDEN
De gedachteniskerk te Enschede
moet een nationaal monu
ment worden
BENOEMING
In het bisdom Den Bosch
BEDEVAARTEN NAAR
KEVELAER
NAAR DE MISSIE
Die Katholischen Ausland-
deutschen
Roomske Friezen!
KANUNNIK v. d. MARCK
POSTZEGEL VOOR
BIJZONDERE VLUCHTEN
In Riga hebben de ministers van Buiten -
tandsehe Zaken van de Baltische staten
geconfereerd. Het verloop van deze confe
rentie is ook voor Nederland niet zonder be-
'ang, wijl ons land gecgraphisch zich bijna in
dezelfde positie bevindt als de Baltische ïan-
tleh, gelegen namelijk tusschen krachtige mo
gendheden.
De Beltische republieken Litauen, Letland
W- Estland hebben een moeilijke positie te ver
dedigen. De Sovjets, Duitschland en Polen
trachten de republieken in hun invloedssfeer
betrekken. Vastberaden hebben deze repu
blieken echter tot nu toe hun politieke en eco-
nonüsche onafhankelijkheid weten te handha
ren. Zij willen met de hen omringende groote
staten in vrede leven, maar wenschen niet mee
gesleurd te worden in de „groote politiek" en
Qerzelver voor kleine staten dikwerf zoo per
nicieuze combinaties, die gevaarlijk zijn, docdelijk
gevaarlijk voor hun onafhankelijkheid. Met vol
doening hebben in het begin van dit jaar Est-
!and en Letland de verzoening tusschen Polen
eh Litauen gadegeslagen, alhoewel zij weinig
enthousiasme voelden voor de methode, die
Polen aanwendde, Litauen te dwingen, de di
plomatieke betrekkingen te hervatten. Men
*as er van overtuigd, dat Polen langs den weg
der verzoening met Litauen zijn invloedssfeer
0ver Estland en Letland wenschte uit te brei
den. Litauen houdt zich nog altijd mokkend
'etwat terzijde en Letland is van de Poolsche
Mannen niet al te zeer gediend. Zij wijzen een
Voogdschap van Polen af. De Poolsche minis
ter
van Buitenlandsche Zaken kolonel Beek
deeft namelijk verregaande plannen. Hij tracht
®en neutralen statenbond te stichten, die een
dam moet opwerpen tegen den Duitschen
"Drang nach dem Osten" en den Russischen
•Drang nach dem Westen". Tot dezen neu-
tralen statenbond moeten volgens Beck's plan-
don niet alleen Litauen, Estland en Letland
dehooren. Deze vormen slechts één kern. De
d°nd moet zich uitstrekken van Finland tot en
Met Roemenië. Deze bond zou dan een neu
rale spil in Europa vormen, waarvan in War
schau het draaipunt moet komen. Litauen en
letland voelen weinig voor deze spilpolitiek.
Dhidat zij er zeker van zijn, dat, treden zij
die, zij zich de vijandschap van Rusland op
den hals halen, zonder dat de altijd wat proble
matische vriendschap van Polen een aequiva-
leht daarvoor vormt. Beek kent deze geestes
gesteldheid der regeeringen van Litauen en
letland ten opzichte van zijn plannen. Hij
Mlüe de hoofdsteden der drie Baltische landen
^Zoeken. Hij zag er van af en bracht alleen
bezoek aan de hoofdstad van Estland, Re-
Val (Tallinn). Estland is namelijk de voorge-
'■omen spilpolitiek van Beek niet ongunstig
Gezind, niet uit liefde voor Polen echter, maar
Mtslmtend en alleen omdat dit land door zijn
Geëxponeerde ligging het meest bedreigd wordt
ëoor Moskou. Beck is hartelijk ontvangen,
Maar men heeft hem niet in het onzekere er
°ver gelaten, dat Estland geen bindende be-
^■ssingen zou aangaan, die op de solidariteit
er drie Baltische republieken een minder gun-
st'Sen invloed zou uitoefenen. Uit niets blijkt.
tiat Estland zijn tot dusver gevolgde politiek zal
vctanderen.
it is te opmerkenswaardiger, omdat
even voor het bezoek van Beek de minis
ters van Buitenlandsche Zaken der Bal-
^che republieken te Riga saamgekomen zijn
°M over de vraagstukken, bij de oplossing
^aarvan hun staten belang hebben, van ge-
^5chten te wisselen. Mogen wij de Baltische
aden gelooven, dan was de stemming der
Vefgaderden niet bijster opgewekt Niet zonder
'Mjt moesten zij opnieuw vaststellen, dat de
/Mkenbond en het beginsel der collectieve vei
lheid vooral voor kleine staten, die in
tQebele dagen op anderen moeten kunnen
Mkenen, van zoo ontzaglijk groot belang!
het internationale statenleven niet langer
Sarandeerende rol spelen, die hun toebedacht
^as- Dat brengt mee dat kleine landen, als de
Mtische republieken, die vele punten van
^Vereenkomst hebben, tot eiken prijs solidair
°eten blijven, vooral in een tijd, waarin de
Mhsejgjj van het volkenrecht iederen dag op-
'eUw op de ernstigste wijze geschonden wor-
eh- De Baltische staten zouden het liefst aan-
'tipg zoeken ,bij de Scandinavische mogend-
K6fleh, maar deze zijn op uitbreiding van hun
Mg, waartoe alleen Finland toegelaten is,
gesteld. Van politieke toenadering tot
Derde Rijk of tot de Republiek der Sovjets
e h Uit den aard der zaak geen sprake zijn,
z°o blijft althans naar Estland's oordeel
hiet veel anders over dan aansluiting bij
te zoeken, dat zich óók tegen Duitsche
u Russische gevaren te verdedigen heeft of
krijgen en dat dus, in bepaalden zin, in
jMlfde omstandigheden als de Baltische re
lieken verkeert.
la Schoon deze redeneering zeker niet on-
»®sch is, hebben de vertegenwoordigers van
1, aUen en Letland er ten slotte toch de voor-
Pr aan gegeven voor het oogenblik een „wait
fU See"-poiitiek te betrachten Als het tot de
l atie - -
van de PoolschRoemeensche alliantie en de
groeiende vriendschap tusschen Polen en Hon
garije leggen van het Poolsche streven in deze
richting getuigenis af. Evenwel, de verhouding
tusschen Polen en Tsjecho-Slowakije laat nog
altijd veel te wenschen over en net wantrou
wen, waarvan de Baltische staten, die voor al
les hun onafhankelijkheid wiilen behouden
blijk geven, verhindert dat de Noordelijke scha
kel van de keten gesmeed wordt.
Het is evenwel waarschijnlijk dat de Poolsche
houding jegens de Tsjecho-Slowaaksche repu
bliek veranderen zal zoo spoedig het vraagstuk
van de Poolsche minderheid tot een voor
Warschau bevredigende oplossing gebracht is
Want Polen zoo goed als Praag hebben ten
aanzien van den Duitschen „Drang nach Os-
ten" dezelfde opvattingen en gelijke belangen
Dat de Tsjecho-Slowaaksche republiek en die
der Sovjets elkaar in bepaalde omstandigheden
bijstand verschuldigd zijn, is intusschen ook
een omstandigheid, die samenwerking van
Warschau en Praag in den weg kan staan Men
kan er vrijwel zeker van zijn dat de Praagsche
regeering Moskou niet aan de Poolsche vriend
schap zal willen opofferen. Maar de Poolsche
politiek is er een van langen adem en haar
slagen of mislukken hangt voornamelijk af van
de algemeene fluctuaties van de Europeesche
politiek, waarop de Poolsche regeering s'echts
geringen invloed uitoefenen kan.
van een „spil" Helsinki-Boekarest
mocht, zal er voor de kleine republieken
W8 altijd gelegenheid bestaan daarvan deel
te
maken.
t et denkbeeld van een aaneengesloten front
k heutrale staten, zich uitstrekkend van de
j,j tische tot de Zwarte Zee, is zeker niet
Sjj maar verwezenlijkt evenmin. Niettemin
^aart p0]en g.gen moeite deze politieke fi-
r M het leven te roepen. De versteviging
In het nieuwe restaurant
en American Bar
Gregor Serban en zijn Roemenen,
Vraagt prospectus.
Toen Vrijdagavond het dienstmeisje Henny
ten Brink zich per autobus van haar dienst
naar huis wilde begeven en uit den Eper auto
bus nabij haar woning te Hattem stapte, lette
zij niet op het verkeer, liep om den bus heen
en werd door een juist passeerenden auto ge
grepen.
Zwaar gewond werd zij op medisch advies
overgebracht naar het ziekenhuis in Zwolle,
waar zij hedennacht aan de bekomen verwon
dingen is overleden.
De Hooge Raad heeft arrest gewezen in de
procedure tusschen de N.V. steenfabriek Kerk-
driel en de vereeniging „Nederlandsche Bak
steenindustrie" betreffende financieele ver
plichtingen, voortvloeiende uit een destijds door
een aantal steenfabrikanten en medebelangheb
benden aangegane overeenkomst, welke beoog
de tot prijshandhaving zoo mogelijk prijs
verbetering van het product te geraken.
Met het oog op de malaise hadden eenige
groote steenfabrikanten een vereeniging opge
richt, waarna werd besloten, ter voorkoming
van verdere prijsdaling, een vergroot percen
tage rood te stoken het rood is hier als min
derwaardig product te beschouwen en aldus
met inbegrip van dit extra-rood 25 procent van
de productie op te offeren, ten einde 75 pro
cent goede, harde kwaliteit over te houden. Om
deze overeenkomst door te zetten, ging men eer
verbintenis aan met de arbeidersorganisaties
waarbij het werd voorgesteld, dat het systeem
goed was om de prijzen op peil te houden en
aldus tevens de belangen der arbeiders te be
hartigen. Men beloofde den arbeiders een
nieuw collectief contract op gunstige voorwaar
den, mits zij zich verbonden eventueel in sta
king te gaan bij die fabrikanten, die zich niet
bij de afspraak hadden aangesloten en deze sta
king vol te houden totdat die aansluiting zon
zijn geschied, terwijl gedurende de staking de
uitkeeringen der organisaties aan de stakers
door de vereeniging zouden worden verhoogd
met een toeslag van zoodanige grootte, dat de
stakers het volle inkomen zouden behouden.
De steenfabriek Kerkdriel, welke uitsluitena
harde steenen bakte, kon geen beperking van
haar goede productie verdragen, zonder zich
zelve vrijwel lam te leggen, doch zij moest voor
de overmacht zwichten en een arbitrage-com
missie besliste, dat zij 80.000 schadevergoeding
moest betalen.
Kerkdriel kwam hiertegen in verzet, met een
vordering bij de rechtbank, betoogende. dat de
overeenkomst een onzedelijken grondslag had,
doch dit college, evenals in hooger beroep het
gerechtshof, stelde haar in het ongelijk.
De Hooge Raad heeft thans het door Kerk
driel ingestelde cassatieberoep verworpen.
De tentoonstelling' „De Weg 1933", welke
van 18 Juni tot 3 Juli op „Houtrust" te
Den Haag wordt gehouden, is vandaag door
den minister van Waterstaat, mr. dr. ir.
J. A. M. van Buuren, met een rede geopend.
Z. Exc. zeide o.m., dat de eischen om een
vak-tentoonstelling te doen slagen tweeledig
zijn. Zij moet uit technisch oogpunt belang
wekkend maar daarnaast zoo aantrekkelijk
mogelijk zijn.
Het is spr. bekend dat de commissie van
voorbereiding van het achtste internationale
wegencongres aanvankelijk heeft overwegen
om zich te bepalen tot een tentoonstelling van
zuiver wegentechnischen aard.
Tenslotte is men gekomen tot een ontwerp
van veel wijder strekking, het resultaat hier
van is deze tentoonstelling.
Vervolgens richtte de minister zich tot de
buitenlandsche afgevaardigden op het inter
nationaal wegen-congres.
De organisatie-commissie heeft ernaar ge
streefd, aldus de minister, dat deze tentoonstel
ling in de eerste plaats een internationaal ka
rakter zou dragen. Zij is daar volkomen in
geslaagd, gezien het groot aantal landen, dat
met bjjzonder belangwekkende stands verte
genwoordigd is.
Juist deze stands maken de tentoonstelling
voor ons zoo buitengewoon leerzaam.
Spr. vroeg verder de aandacht voor de Ne
derlandsche inzendingen en wees op de moei
lijkheden, waarmede onze ingenieurs te maken
hebben als gevolg van den weeken ondergrond
in ons land.
Tenslotte verklaarde de minister de tentoon
stelling „De Weg 1938" geopend.
De gep. generaal majoor L. C. A. van de
Kasteele, voorzitter van de tentoonstellings
commissie, zegde hierna dank aan den minis
ter en aan allen, die door hun aanwezigheid
blijk geven belang te stellen in deze gebeurte
nis.
Zich tot den minister richtend, zeide spr. o.m.:
Uwe Exc, heeft er zoo juist al op gezinspeeld,
dat oorspronkelijk een expositie van veel klei
neren opzet in de bedoeling lag; dat wij uitvoe
ring hebben kunnen geven aan de later naar
voren gekomen plannen, stemt ons tot groote
dankbaarheid jegens hen, die zulks hebben
mogelijk gemaakt door een groot deel van het
geldelijk risico, dat daaraan verbonden was,
voor hun rekening te willen nemen.
Tenslotte richtte spr. zich tot de buitenland
sche bezoekers en wees o.m. op de internatio
nale beteekenis der tentoonstelling.
Nadat de „Karimata" Vrijdag weer boven het
wral» van de Lutine was gebracht, zijn in den
loop van den nacht de baggerwerkzaamheden
hervat. Het weer is thans gunstig. Er staat een
lichte, zuid-westelijke wind, ook de vooruit
zichten zijn goed.
H. M. de Koningin heeft hedenmiddag om
streeks twee uur op Haar Daleis Soestdijk ont
vangen: de heer N. I. Momtchiloff, ter over
handiging van zijn geloofsbrief als buitengewoon
gezant en gevolmachtigd minister van Z. M.
den koning van Bulgarije bij Hr. Ms. Hof, als
mede den heer Artur Pacak, ter overhandiging
van zijn geloofsbrief als buitengewoon gezant
en gevolmachtigd minister van Tsjecho-Slowa
kije bij Hr. Ms. Hof.
Van 19 tot en met 26 Juni wordt in het
geheele land de collecte gehouden voor
de jeugdwerkloozenzorg. Het minste
bedrag, dat noodig is om de inrichtingen in
stand te houden is f 50.000 per jaar. Van dit
bedrag dat aan den lagen kant is geraamd,
moet het werk worden bekostigd voor ruim
100.000 werklooze jongens en voor de meisjes,
welke in de verschillende inrichtingen ge
durende langeren of korteren tijd verblijven.
Het verblijf in deze kampen is noodzakelijk;
men heeft er de laatste weken reeds herhaalde
malen over kunnen lezen. Door de heerschende
werkloosheid onder de jongere menschen wordt
de toekomst van Nederland bedreigd. Ons volk
begint waardevoller eigenschappen te verliezen
dan alleen zijn lichamelijke kracht en zijn be
kwaamheid tot het uitoefenen van een vak. Het
begint zijn geestkracht te verliezen en zijn maat
schappelijke deugden. Een groot deel van de
jeugd raakt zijn vreugde in den arbeid kwijt
en heeft geen besef meer van de zegenende
waarde van het werk. Het is niet de jeugd zelf,
die hier een blaam treft, want zij krijgt geen
gelegenheid om de waarde en de vreugde van
den arbeid te leeren kennen. Zij loopt doelloos
rond, zij ziet geen verlichting in de toekomst,
zij voelt zich overbodig en haar kracht weet zij
een nutteloos bezit, zij maakt geen plannen
meer en ervaart niet meer, hoe groot de mensch
kan zijn als hij zichzelf een taak stelt en deze
taak naar best vermogen volbrengt; zij is wan
hopig en gelooft niet meer in de vaderlijke
voorzienigheid en zorg van God, omdat zij
meent, dat aan dit wachten en dit nietsdoen
nooit, nooit een einde zal komen. De jongens
kennen hun kracht en weten, dat zij ze niet ge
bruiken kunnen; zij voelen de behoefte om een
gezin te stichten en weten niet, hoe dit ooit,
mogelijk kan zijn.
Deze geest is verderfelijk, want als hij een
generatie doorwerkt, zullen er tientallen van
jaren noodig zijn om een volk op te heffen uit
de indolentie. Wij moeten voorkomen, dat deze
geest zich meester maakt van de jongens en
daarom is het noodig de jongelui eens uit hun
omgeving te halen, hen geestelijk te vernieuwen,
hun gelegenheid te geven op verhaal te komen
en hun te doen weten, dat hun toestand mis
schien toch niet zoo zwart en somber is, als
zij het zich voorstellen. Daartoe moeten onze
werkkampen in stand gehouden worden.
De regeering doet daarvoor het hare, maar
het is noodig, dat katholiek Nederland daaren
boven per jaar minstens f 50.000 bijeenbrengt.
Hier staat de kracht en de toekomst van de
katholieke jeugd op het spel. Voor een beter
doel dan om deze jeugd te behouden,
kan men zijn geld niet uitgeven. Daarom
geeft met ruime hand aan deze collecte, ai was
het alleen maar om deze intentie, dat gij zelf
gespaard zult worden voor de ramp van een
somber werkloos leven!
De Nederlandsche Akkerbouwcentrale maakt
bekend, dat de denaturatievergoeding voor
erwten van oogst 1937, welke zijn gedenatu
reerd in het tijdvak van 13 tot en met 18 Juni
1938, voor groene erwten, door handelaren ge
denatureerd en voldoende aan de standaard
monsters van de kwaliteitsklassen A, B of C,
respectievelijk f2.20, fl.70 en fl.20 per 100
kg. zal bedragen en voor voedererwten, door de
telers gedenatureerd f0.70 per 100 kg.
De steunvergoeding voor veldboonen van den
oogst 1937, welke aan de daartoe gestelde
eischen voldoen en door telers of handelaren
zijn gedenatureerd in genoemd tijdvak, zal
f2.30 per 100 kg. bedragen.
Voorts wordt nog medegedeeld, dat evenals
voor erwten ook over de in de week van 20
25 Juni te denatureeren veldboonen voor het
laatst een steunrgeling zal worden vastgesteld.
Indien in die week door omstandigheden geen
opzichter voor het houden van toezicht be
schikbaar kan worden gesteld, zal aan dege
nen, die tijdig denaturatie overeenkomstig de
voorschriften aanvroegen, nog gelegenheid tot
denaturatie worden gegeven in de daarop vol
gende week, tegen de vergoeding vastgesteld
voor de week 20 t/m. 25 Juni.
Reeds meerdere malen hebben we in ons blad
nededeelingen gedaan over de tentoonstelling
„Ons Ziekenhuis", welke van Maandag a.s. tot
en met Zaterdag 25 Juni in de Jaarbeurs
gebouwen te Utrecht gehouden wordt bij gele
genheid van het eerste lustrum van de Ver
eeniging van R.K. Ziekenhuizen.
Een rondgang over de in aanbouw zijnde
tentoonstelling heeft ons reeds verzekerd, dat
hier werkelijk iets bijzonders geboden wordt en
aan de leiding komt lof toe voor haar initiatief.
Daar het ziekenhuis-wezen veelomvattend
is, zal men hier niet alleen stands aantreffen,
die alleen voor degenen, die direct bij het zie
kenhuis geïnteresseerd zijn, van belang zijn,
maar ook artikelen, welke de algemeene be
langstelling verdienen, zoodat deze belangwek
kende en bijzondere tentoonstelling aan ieder
kan worden aanbevolen.
Het gaat immers niet alleen om medische
instrumenten, maar tot de ziekenhuisinrich
ting behoort ook de uitrusting van een keu
ken, linnen en dies al meer.
Niet ontveinsd kan worden, dat medici en
verplegenden het meest van hun gading zullen
vinden door kennisneming van verschillende
nieuwe vindingen op medisch-technisch gebied.
Het spreekt wel vanzelf, dat zeer bijzonder de
aandacht gevestigd zal worden op het katho
lieke ziekenhuiswezen, dat een geschiedenis van
honderd jaren heeft. Verder is er een overzicht
van hetgeen het Wit-Gele Kruis tot stand heeft
gebracht,
De stand „Ons Ziekenhuis" vormt het mid
delpunt van heel de tentoonstelling, •waarin een
beknopt overzicht gegeven wordt van hetgeen
door katholiek initiatief in Nederland op zie-
kenhuisgebied werd bereikt.
Op een groote kaart van Nederland wordt met
Lichtjes .aangegeven, waar katholieke zieken
huizen of sanatoria zijn gevestigd, waarboven
een symbolische voorstelling met de spreuk
„Charitas Christi urget nos" (De liefde van
Christus dringt ons). Het is een voorstelling,
die ontleend werd aan de levensgeschiedenis
van den H. Johannes de Deo, den bijzonderen
patroonheilige der ziekenverpleging. Een tien
tal foto's geeft verder een overzicht van de
voornaamste katholieke ziekenhuisinrichtingen
in ons land. Wanneer wij door een der groote
toegangspoorten den stand binnengaan, dan
zien wij, hoe de religieuze kunst ook een plaats
vindt in het ziekenhuis. Er zijn tal wsj afbeel
dingen van ziekenhuiskapellen, een bijzonder
fraaie stola, ontworpen en vervaardigd door
Johanna Wichmann, alsmede cartons van den
bekenden kunstschilder Henri Jonas en enkele
mozaïeken van J. van Colette, die ook het af
fiche van deze tentoonstelling ontwierp.
Verder werd een verzameling bijeengebracht
van dissertaties en wetenschappelijke publica
ties, die in katholieke ziekenhuizen werden be
werkt, waaruit blijkt, hoe de wetenschap hier
ook gediend wordt.
Zagen we reeds in de eerste zaal een ma-
quette van het „St. Joannes de Deo" aan het
Westeinde te Den Haag, zooals dit wordt uit
gebreid, veel fotomateriaal brengt ons in ken
nis met nadere bijzonderheden, terwijl voorts
onze aandacht gevestigd wordt op speciale af-
deelingen, welke tot onze ziekenhuizen behoo-
ren, zooals een schitterend geoutilleerd vrou
wenkliniek in verschillende inrichtingen of een
afdeeüng voor besmettelijke zieken.
Daarnaast zijn er ongeveer vijftig vooraan
staande firma's, die exposeeren.
De groote belangstelling voor deze tentoon
stelling van de zijde der fabrikanten blijkt wel
hieruit, dat enkele maanden geleden reeds alle
stand-ruimte verhuurd was.
Het is ondoenlijk alle firma's te noemen, die
hier hun producten hebben ingezonden.
We volstaan met te zeggen dat geen enkel
medisch apparaat ontbreekt. Op het gebied der
röntgenologie vindt men de nieuwste snufjes,
terwijl men elders een overzicht krijgt van wat
tot een modern bactereologisch laboratorium
behoort.
Operatie-tafels en diathermie-toestellen, in-
'strumenten voor tandartsen, men vindt ze in
den meest geperfectionneerden vorm. Maar
ook aan het huishoudelijk gedeelte van het
ziekenhuis is gedacht en daarvoor bezoeke men
slechts de stands van de keukenbenoodigdhe-
den, men neme kennis van het nieuwste op het
gebied van ververschingstechniek en het ideale
systeem van fabricage van een matras.
Inderdaad, deze tentoonstelling heeft door
haar omvang onze verwachtingen overtroffen
en we voorspellen een druk bezoek.
Tijdens de tentoonstelling worden verschil
lende filmvoorstellingen gegeven, zoowel voor
het publiek als speciaal voor medici en verple
genden.
Bovendien wordt iederen dag tusschen 5 en
7 uur in het Scala-theater de prachtige Rönt-
genfilm van de Ufa vertoond.
De tentoonstelling is iederen dag geopend van
des namiddags 1 tot 5 uur en des avonds van
7 tot 10 uur.
Het bekende Athi-strijkje zorgt voor muzi
kale opluistering.
WILLEM D
Pater Elp. Bruna, secretaris van het Nationaal
Ariënscomité, verzocht ons plaatsing van het
volgende
Dit jaar is het tien jaar geleden, dat Alphons
Ariëns zijn gave priesterziel aan God teruggaf.
In die tien jaar hebben zijn vele vereerders
en vrienden hem in het geheel niet vergeten,
zij hebben zich beijverd zijn nagedachtenis
levendig te houden door het propageeren van
Ariënsherdenkingsavonden, door het oprichten
van 'n pracht van een standbeeld te Enschede,
door het verspreiden van boeken en geschriften,
het publiceeren van artikelen over dezen soci
alen pionier en held van de naastenliefde. Voor
dit jaar heeft, met toestemming van Z. H. Exc.
den Aartsbisschop, het Nationaal Ariënscomité
op zich genomen, de gelden bijeen te brengen
tot het stichten van een gedachteniskerk ter
eere van Ariëns te Enschede. Deze kerk zal
door beschilderingen, glas-in-loodramen enz. 'n
blijvende herinnering moeten worden aan het
heerlijk werk van sociale, charitatieve en ka
tholieke actie, dat hij juist in dat Twentsche
centrum is begonnen en in later jaren over
heel ons land heeft voortgezet.
Het moet worden een Nationaal monument,
een gedachteniskerk door offers en gaven van
heel Katholiek* Nederland in eendrachtige be
zieling samengebracht.
Door een ruime gift heeft Z. H. Exc. de Aarts
bisschop deze actie reeds ingezet en gestmuleerd.
Laten nu op de eerste plaats de vereenigingen,
voor welker opbouw en bloei Ariëns zooveel ja
ren lang geleden en gestreden heeft, hun bij
drage storten naar de draagkracht van hun kas.
Hij zal hun offers steunen door vanuit den
hemel voor den noodigen zegen op hun werk
te zorgen.
Laten die honderden particulieren, die hem
gekend hebben en die allen zonder uitzondering
veel aan hem te danken hebben, zoo mogelijk
met een ruime gift deze kerk mede opbouwen,
maar het penningske der weduwe is niet min
der waardevol en wordt door Ariëns zelf des
te meer gewaardeerd.
Men zende de giften uitsluitend naar de
penningmeesteresse van het Nationaal Ariëns
comité: mej. Fé Haye, Hobbemakade 25, Am
sterdam, Gronummer 230745.
Z. H. Exc. de Bisschop van 's-Hertogenbosch
heeft benoemd tot pastoor te Rossum: den wel-
eerw. heer H. W. M. Daniëls, die kapelaan was
te Oeffelt.
Deken Holtman van Kevelaer heeft van den
burgemeester van deze bedevaartsplaats het vol
gende schrijven ontvangen:
„Daar eenige Nederlandsche Processiebesturen
blijkbaar hun bezorgdheid geuit hebben, geef ik
gaarne op uw verzoek de verzekering dat de Ne
derlandsche pelgrims gerust naar Duitschland
kunnen komen. Het is aan Nderlandsche Bede
vaarten toegestaan, juist als in vorige jaren,
hun Kerkelijke vereenigingsvanen in de proces
sie mee te dragen. De pelgrims en bezoekers van
de Bedevaartplaats genieten zoowel veiligheid
als voorkomendheid."
Met bestemming naar Borneo (Oost Indië)
zijn vertrokken Br. Placidus (Adr. W. J. Dig-
nouts uit Breda) met standplaats Bandjerma-
sin, waar hij zijn Missie-arbeid zal beginnen
aan de Bijz. Katholieke Chineesche school;
en Br. Julianus (Theod. J. Antonissen uit Den
Haag) naar Pontianak, waar hij benoemd is
als onderwijzer aan de Bijzondere Handels
school, welke speciaal dient voor Chineezen,
die zich in de handelstechniek wenschen te be
kwamen. Uit Marseille zullen beide Missiona
rissen met het M.S. „Baloeran" naar Indië
vertrekken.
Tot nog toe werken op Borneo in de diverse
stichtingen een dertigtal broeders van de Con
gregatie van Huybergen.
Wie vorher schon bekannt gemacht is, findet
am 3 Juli statt unsere grosse Glaubensfahrt
aller deutschen Katholiken Hollands nach
Dokkum, zur Marterstelle des Apostels Boni-
fatius.
Alle deutschen Katholiken ohne Unterscheid
des Alters, Geslachtes und Standes werden
hiermit nochmals herzlich eingeladen, sich an
dieser Glaubensfahrt zu beteiligen. Der Son-
derzug geht von A'dam ab gegen 6,20 Uhr;
hier vereinigen wir uns mit den Teilnehmern
von Rotterdam, Den Haag, Haarlem und Am
sterdam.
Das Programm für Dokkum ist folgendes:
Um 10,00 Uhr feierlicher Einzug aller Wall-
fahrtsteilnehmer in die Kirche.
Um 10,30 Uhr das Pontificalamt des Bis-
schofs von Osnabrück, Dr. Wilh. Berning, mit
gemeinschaftlichen Singen der Speyer Dom-
messe.
Um 2 Uhr ist dann die grosse Glaubens-
kundgebung mit Predigt des Bisschofs und im
Anschluss daran die Sacramentsprozession.
Die Rückreise ist auf 6 Uhr festgesetzt und
verlauft wie die Hinreise.
Der Fahrpreise betragt 4,75 fl.
Das motto muss lauten: Alle tun mit. Mel-
det euch an bei
.Hern Kaplan L. G. Eppink,
Minrebroederstr. 15, Utrecht.
Jimrne witte wol fen 19 Juli netwier? Det is
de greate dei fen Fryslan. 'nDei fen nationaele
bitsjutting! Den komme minsken üt alle oarüen
fen lis lan nei it heitelan om tsjügenis to jaen
fen hjar gelove en fen tankberens. It is de
Bonifatiusdei yn Dokkum. Dér hat de lullige
Marteler syn libben jown om üs ré to meitsjen
for de himmel.
Mar wij Friezen moatte fooropgean. Wij, fen
dy hege grize stamme. Kom Friezen op 19 Juli
mei nei Fryslan. Dér hearre wij wer eris üs
memmetael. En hüzen üt üs berneiid komme wer
yn üs op. Wij binne dochs net forjitte det
hillich lupke groun. Elts jier moatte wij nei
Fryslan ta op beafeart om seis sterke tot wir-
den yn üs gelove en om krêft op to dwaen, de
krêft fen Bonifatius, om to striden for it wiere
gelyove, om de seine fen God oer üs wirk, oer us
affeare oer üs hüsgesin, oer de wrald dy 't hüs
sa ófkeart fen God.
Friezen, jimme foaral, op nei Dokkum!
Jimme kenne jimme oanjan:
Amsterdam: Pastoor J. Schiphorst, 2e Oos
terparkstraat 220.
Bussum: Pastoor J. Alfrink, Pastorie St. Vitus.
Hilversum: Kapelaan F. Mets, Pastorie St.
Vitus.
Baarn: Pastoor J. v. Oppenraay.
Utrecht: Pater A. Grijpink O. E. S. A., Pas
torie Rozenstraat 1.
Amersfoort: Kapelaan B. Veltman, Pastorie
H. Franciscus Xaverius.
Zwolle: Kapelaan G. Hutjens, Pastorie Nieuw-
straat.
En bij alle kantoren van Centropa.
Vertaald luidt het bovenstaande als volgt:
ROOMSCHE FRIEZEN!
Jullie weten wel van 19 Juli nietwaar?
Dat is de groote dag van Friesland.
'nDag van nationale beteekenis!
Dan komen menschen uit alle oorden van ons
land naar het „vader"-land, om getuigenis af
te leggen van hun geloof en dankbaarheid.
Het is de Bonifaciusdag in Dokkum. Daar
heeft de Heilige Martelaar zijn leven gegeven
om ons klaar te maken voor den Hemel.
Maar wij, Friezen, moeten vooropgaan. Wij,
van dien hoogen, grijzen stam. Kom, Friezen,
op 19 Juli mee naar Friesland! Daar hooren wij
weer onze moedertaal. En gedachten uit onzen
kindertijd komen weer in ons op. Wij zijn toch
niet vergeten dat heilig stukje grond! Elk jaar
moeten wij naar Friesland ter bedevaart, cm
zelf sterker te worden in ons geloof en om
kracht op te doen. De kracht van Bonifacius
om te strijden voor het ware geloof, om den
zegen van God over ons werk, over onze zaken,
over ons huisgezin, over de wereld, die het huis
zoo afkeert van God.
Friezen, jullie vooral, op naar Dokkum! Jullie
kunnen zich opgeven.
Natuurlijk worden hierbij ook nogmaals de
niet-Friezen, ofwel alle Katholieke Nederlanders,
ter bedevaart naar Dokkum uitgenoodigd. Dit
is dé Nationale Bedevaart naar een Nationaal
Genadeoord
In den toestand van den Hoogeerw. heer Th.
v. d. Marck, kanunnik en secretaris van het
Bisdom Roermond, is een gunstige wending
gekomen.
Naast het bekende driehoekszegel van f 0.3U
is er een nieuw zegel, uitsluitend voor bijzondere
vluchten, aangemaakt in de waarde van 12%
cent.
Het ontwerp is van den grafischen kunstenaar
Aart van Dobbenburgh, voorstellende een zich
in de vlucht oriënteerende kraai, de vogel die
cm zijn uitnemende vliegeigenschappen, waarin
sterkte aan koenheid zich paren, bekend is.
De uitvoering is geschied in rotogravure in de
kleuren blauw-grijs-bruin; de afmetingen zijn
28 bij 39 A m.m.
Deze zegel zal voor het eerst worden gebezigd
voor de frankeering van stukken, te verzenden
met de vlucht van het K.L. M.-vliegtuig tegen
het einde van het jaar naar Zuid-Afrika, ter
gelegenheid van de herdenking van Dingaans-
dag.
Omtrent de verkrijgbaarstelling op de kanto
ren, welke eerst over eenige maanden te ver
wachten is, zullen t.z.t. nadere berichten vol
gen.
