Geen aanvullend program voor
het Volksfront
De jeugdregistratie te Breda
ookt per
COMMUNISTISCH
GEWROET
I
m
JONGENS WERKEN ZEER
GOED MEE
Kerkelijk leven
ZATERDAG 25 JUNI 1938
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Verzet der radicalen
EERSTE STEENLEGGING VOOR
NIEUW COLLEGE
Plechtigheid bij Paters Jezuieten
te Maastricht
Werhlooze arbeidskrachten in
dienst der luchtbescherming
Systeem functioneert
naar tevredenheid
uks 25 cent
LANDDAG WERKNEMENDEN
MIDDENSTAND
Laatste ronde voor de eindspurt
op 3 Juli te Eindhoven
INT. KATH. RADIO-BUREAU
Van 710 Augustus bijeenkomst
te Amsterdam
De nieuwe luchtlijn
naar Australië
Sir Earle Page hoopt op een veel
vuldig wederkeerig bezoek
TENTOONSTELLING „DE
GOUDSCHE GLAZEN 1938"
Luchtbeschermings
fonds in oprichting
Twee loterijen op touw gezet ter
versteviging van het fonds
VOOR BEHOUD VAN
HOOGVEEN
Een beroep op natuurminnend
Nederland
SCHOENINDUSTRIE
De verbindendverklaring
HOTEL
Restaurant en terras aan zee.
Ensemble Secco Gitanos
AmericanBar - FranzKubesch, pianist.
Vraagt prospectus.
Brabantsch Volkstooneel
Vijf jaar een baken op
de wereldzee
K.R.O. wereldapostolaat
in den aether
OFFICIEELE CRISIS
PUBLICATIE
Denaturatievergoeding erwten en
veldboonen oogst 1937
H. M. kruiser Sumatra
Zooals onze Parijsche correspondent in
dertijd uitvoerig uiteen heeft gezet wa
ren de voornaamste resultaten van het
Pinkstercongres der Pransche sociaal-democra
ten de afscheiding van de Pivertisten (de vol
gelingen van Pivert, vereenigd in de Seine-
federatie, welke ontbonden werd door het Cen
trale Bestuur der partij) en de slotresclutie
van het congres, welke uitdrukking gaf aan het
verlangen der overheerschende stroOming in
de partij, de regeering-Daladier niet onmiddel
lijk naar het leven te staan. Het partijbestuur
nam echter tegelijkertijd op zich, ten einde ook
de meer krijgszuchtige elementen tevreden te
stellen, een plechtig beroep te doen op het
Volksfront Dit beroep werd gekleed in den
vorm van een aanvullend program.
Op een belangrijke bijeenkomst, welke Don
derdag 1.1. onder voorzitterschap van M. Victor
Basel, president van de „Liga der Mensehen-
rechten" door het Permanente Nationale Volks
frontcomité werd gehouden, is thans het socia
listische voorstel, het Volksfront te verzoeken,
zich uit te spreken ten gunste van een nieuw
aanvullend program, ter tafel gebracht. Dit
aanvullend program bevat voornamelijk voor
stellen ter nationalisatie van het crediet en
van groote bedrijven van openbaar nut.
Volgens de statuten van het Volksfront, kan
een nieuw program slechts worden aangenomen
met de eenstemmige goedkeuring van alle
partijen, die het Volksfront hebben gevormd,
t.w.: de S. P. I. O. (sociaal democraten), de
communistische partij, de radicaal-socialisten,
de socialistische republikeinen, de C. G. T.
(vakvereenigingen) en de Liga der Menschen-
rechten.
Met de hervormingen, welke de S. P. I. O.
zegt te verlangen, gaat de C. G. T. volledig
accoord, terwijl de Liga der Menschenrechten,
nauw verwant aan de loge en aan de radicale
party, het standpunt van deze laatste tot het
hare pleegt te maken.
De communistische partij had tot dusverre
over het algemeen de zusterpartij, de S. P I. O.
systematisch gedwarsboomd bij al haar pogin
gen een uitbreiding van het Volksfrontprogram
te verkrygen. „Alvorens het program uit te
breiden", placht zij te zeggen, „moet eerst het
bestaande worden uitgevoerd." Door op dit
standpunt te blijven staan beoogde zij voor
namelijk de socialisten, die de VolksfrOntregee-
ringen leidden of er actief aandeel aan had
den, er op te wyzen, dat zij niet bij machte
waren hun beloften na te komen. Zij ergerde
daarmede niet zuinig de socialisten, terwijl zij
tegelykertijd voor de radicalen, die in plaats
van op theoretische uitbreiding van het Volks
front veel meer op practische inkrimping er
van bedacht waren, een kostbare steun was.
Het argument, waarmede de S.P.I.O. zich
trachtte te verweren was dan, dat: „om
het minimumprogram werkelijk ten uit
voer te kunnen leggen, men over meer pressie-
midelen moest beschikken en dat die slechts in
een uitbreiding van het oorspronkelijke pro-,
gram konden worden gevonden."
Ditmaal schenen de communisten echter van
taktiek te zijn veranderd, zy verkondigden
Riet alleen het eens te zijn met de uitwerking
van een nieuw program, maar verlangden zelfs
de by eenkomst van een nationaal Volksfront
congres, waarop de verschillende partijen "oy
monde van een 10.000 gedelegeerden den eed van
14 Juli 1935 zouden hernieuwen.
Op de vergadering van het nationaal Volks-
Op den feestdag van het Allerheiligst Hart is
te Maastricht de eerste steen gelegd voor het
nieuwe Collegium Maximum en der Theologi
sche Faculteit van de Nederlandsche Provincie
der Paters Jezuïeten.
De hoogeerw. pater provinciaal Victor Esser
was voor deze plechtigheid naar Maastricht
overgekomen.
Nadat des morgens een plechtige Hoogmis in
de kerk van het H. Hart was gecelebreerd, ver-
eenigde zich tegen vyf uur in den namiddag de
volledige kloostergemeenschap met talryke auto
riteiten, o.a. den Commissaris der Koningin in
Limburg, mr. dr. van Sonsbeeck, den burgemees
ter van Maastricht, mr. W. Michiels van Kesse-
Rich en anderen, die bij den bouw betrokken
Waren op hetjterrein van den nieuwbouw.
Nadat de pater provinciaal in de hal der bi
bliotheek den herinneringssteen gezegend had,
plaatste hij hem in den muur, waarna hij een
korte toespraak hield en daarin den overleden
rector Lamers herdacht.
Als slot van deze korte plechtigheid werd in
een der spreekkamers gerecipieerd, waar alle
aanwezigen hun gelukwenschen kwamen aan
bieden.
De Canisius-congregatie zal een beeld van St.
Petrus Canisius aanbieden, naar een ontwerp
van den beeldhouwer Charles Vos, ter plaatsing
in den voorgevel van het Bibliotheekgebouw.
De Stichting „Het Graf van St. Servaas" za
melt gelden in voor een serie glasramen, welke
als geschenk der burgerij zullen worden aan
geboden. Deze ramen zullen geplaatst worden
in de hal bij den hoofdingang en zullen voor
stellingen geven van den arbeid der Paters Je
zuïeten te Maastricht van de zestiende eeuw af.
De buurtbewoners zullen aan het nieuwe Col
lege een Angelusklokje schenken.
frontcomité is echter afdoende gebleken, dat de
situatie van 1938 geheel verschilt van die in 1935.
Het is den communisten niet gelukt opnieuw de
leiding te nemen en zelfs de radicalen te doen
„marcheeren". Als zij gedacht hebben, dat het
anders had kunnen zijn, hebben zij zich wel aan
een schromelijke illusie overgegeven.
Bastille-dag, 14 Juli, zal het overtuigende bp-
wijs, dat het Volksfront niet dood is, hetwelk in
een hernieuwing van den eed door een nationaal
congres zou zijn gelegen, niet leveren.
En de vertegenwoordiger van de radicale partij
heeft het is heelemaal geen verrassing zon
der er doekjes om te winden, te verstaan gegeven,
dat zyn partij niet gunstig denkt over het aan
nemen van een aanvullend program, waarover
bovendien slechts het nationaal partijcongres
bevoegd is zich uit te spreken en dat zal niet
gehouden worden dan pas na medio October.
De vertegenwoordigers van communistische
party en S.P.I.O. hebben ter vergadering ook
nog de gelegenheid aangegrepen elkaar hevig
den mantel uit te vegen en wederkeerig elkaar
de schuld te geven van de mislukkingen, welke
twee jaren Volksfrontbewind zoo rykelijk heo-
ben opgeleverd. De verhoudingen tusschen de
drie groote politieke partijen van het front wor
den er niet beter op. De „Populaire" schrijft dm
ook terecht met kennelijk pessimisme naar aan
leiding van de jongste bijeenkomst van net
nationaal comité, dat de moeilijkheden zeer ern
stig blijven en dat de party niet anders doen kan
dan te trachten den samenhang van het Volks
front te behouden. Van veel optimisme getuigt
deze uitlating geenszins.
Deze plaat geeft op schrille wijze een beeld, van de gevolgen van het niet tijdig
nemen van maatregelen, om met de luchtbescherming op de hoogte te komen
(Van onzen specialen verslaggever)
Een van de grootste moeihjkheden
welke men ontmoet by het bestrijden
van de jeugdwerkloosheid, is het be
reiken der jongelui. De ervaring heeft uit
gemaakt, dat ongeveer 20 pCt. zich aan
meldt en dat bij de arbeidsbemiddeling
slechts 50 pCt. der jongens staat inge
schreven. Ook deze moeilijkheid moet
overwonnen worden, omdat een intense
bestrijding der jeugdwerkloosheid onmoge
lijk is zonder een nauwkeurige en regel
matig bijgehouden kennis der betrokkenen.
Om dit doel te bereiken is de jeugdregis
tratie een afdoend middel.
Deze registratie, die thans in enkele gemeen
ten begonnen is, op vrijwillige basis, functio
neert daar zeer goed.
Alle jongens, die voor goed de school verlaten,
worden direct bij het Jeugdregistratie-bureau
ingeschreven. Daarvoor mceten zij zich per
soonlijk melden: het meest afdoende is, dat
het schoolhoofd ze daartoe voor het verla
ten van de school naar dit bureau verwijst en
controleert of zij het gedaan hebben. Zij ont
vangen dan een soort arbeidsboekje, Staat van
Dienst genaamd, waarin zoowel de werkgever
als de aard van het werk, dat zij in het vrije
bedrijf verrichten wordt genoteerd. Bovendien
staan in het boekje aangegeven de genoten
schoolopleiding en de behaalde diploma's. Het
registratiebureau houdt nauwkeurig copie van
het boekje. De werkgevers zullen in eigen be
lang geen jongen meer aanstellen, wiens boekje
niet in orde is of die er in het geheel geen
mccht hebben.
Regelmatig eens per twee maanden worden
de jongens gecontroleerd of zij hog bij den
zelfden werkgever werken en zoo niet, waar zij
dan wel zyn. Als zy zich dus bij wisseling van
betrekking of werkloos worden niet zelf heb
ben aangemeld bij het bureau, dan komt dat
tcch bij de twee maandelijksche controle uit.
Zij, die werkloos zijn, worden er op gewezen,
dat zij zich bij de arbeidsbeurs moeten laten
inschrijven. Bovendien wordt hun de weg ge
wezen hoe zij gedurende de werkloosheid be
hoorlek aan den gang kunnen zijn in Centrale
Werkplaats, werkobject, cursus of kamp. Zoo
doende is iedere jongen ook als hij werkloos
Is in staat zyn boekje continu gevuld te hou
den, want deze werklooze bezigheden worden
natuurlyk evengoed in den Staat van Dienst
genoteerd als normaal werk. Behalve, dat deze
dienst dus steeds volledig op de hoogte zal
kunnen houden van den stand der jeugdwerk
loosheid, heeft zij ook het nuttig effect, dat de
betrokken jongen een prikkel heeft zyn beekje
zoo mooi mogelijk te houden.
De werkgevers krijgen van hun kant de ge
legenheid om met meer zorg hun jeugdig per
soneel uit te zoeken, omdat de Staat van Dienst
hun volledig inlicht over de bezigheden, die de
solliciteerende jongen tot nu toe verricht heeft.
Nu zal het mogelijk zijn met kennis van za
ken die maatregelen te treffen, die in iedere
gemeente ncodig zullen zijn om alle werklooze
jongens in de voor hen noodzakelijke bezig
heden te betrekken, welke bezigheden dan niet
meer op de gids behoeven te worden vastge
steld maar volkomen kunnen aansluiten op de
gebleken behoefte.
Een proef met dit systeem wordt reeds
genomen in de gemeenten Breda en Ny-
megen. Om het werk aan te vangen moes
ten eerst daarvoor alle jongens van 14 tot
21 jaar uit het bevolkingsregister worden
overgenomen. Hieruit zijn toen de scholie
ren geschrapt, zoodat men de niet-school-
gaande jeugd over hield. Dezen zyn allen
stuk voor stuk opgeroepen. 85 pCt. voldeed
aan den eersten oproep, 10 pCt. aan den
tweeden; de rest werd door huisbezoek be
reikt. Htm k doel wan het systeem indivi
dueel uitgelegd en daarna het boekje uit
gereikt. De ervaring heeft al dadelijk ge
leerd, dat zoowel de jeugd als de werk
gevers dezen maatregel ten zeerste waar-
deeren. Daarnaast zal dan in deze gemeen
ten moeten worden bekeken, hoe door ver
schillende maatregelen twee op één,
vak- en andere cursussen, e. d. de moge
lijkheid geschapen wordt, dat er voor iede-
ren jongen, die werkloos is, iets te doen
zal zijn.
Er moge nog op worden gewezen, dat dwang
tot inschrijving overbodig is, omdat de zaak
zich zelf dwingt. Immers het is duidelijk dat
een jongen, die geen boekje heeft op den duur
nérgens meer aan den slag komt, want geen
werkgever zal ooit meer een jongen willen heb
ben, wiens Staat van Dienst niet getoond kan
werden.
By onzen tocht langs de werkkampen
hebben we ook een bezoek gebracht aan
ie jeugdregistratie te Breda. Deze is hier
verbonden met de centrale werkplaatsen, waar
de jongens kunnen komen om vakbekwaamheid
te leeren. Zij hebben daarnaast ook gelegen
heid om practisch te werken, want er is in
de gemeente Breda een aantal objecten, waar
aan deze jongens te werk worden gesteld. Dat
is dringend noodig, want zonder soortgelijke
objecten, zonder gelegenheid dus om practisch
te werken, verloopt de animo om de centrale
werkplaatsen te bezoeken, zeer vaak.
De oplossing, die de gemeente Breda ge
vonden heeft, lijkt ons uitermate prac
tisch. Deze jongens werken daar namelijk
voor de luchtbescherming en zijn o.m. be
zig met het aanleggen van een schuil-
loopgraaf, uitgevoerd in beton. Het is be
kend, dat het budget der gemeenten geen
zware posten verdraagt, welke worden uit
getrokken ten bate der luchtbescherming.
Daarom kunnen dergelijke werken niet in
het vrye bedrijf worden uitgevoerd. Doch
door het tewerkstellen van jeugdige ar
beidskrachten, kunnen deze schuilplaatsen
en andere werken zeer goed tot stand ko
men. Dit is een idee, dat door meer ge
meenten overwogen kan worden als een
der middelen om te bereiken, dat het jon
ge geslacht werk houdt, het werken leert
en niet vergaat in ledigheid.
Naar de perscommissie van den W. M.-Land-
dag ons mededeelt, blykt in breeden kring
groote belangstelling te bestaan voor dezen
Landdag, die 3 Juli a.s. te Eindhoven wordt
gehouden. Uit alle deelen van het land zullen
de werknemende middenstanders naar de
Lichtstad optrekken. Als sprekers treden op:
de centraal adviseur Mgr. dr. H. A. Poels, pater
J. Jacobs en dr. A. J. M. Cornelissen.
Enkele dagen voor dezen Landdag, namelijk
Dinsdag 28 Juni, zal de heer P. J. de Vos, lei
der van het Propaganda-Bureau, voor de K.
R. O.-microfoon, 's avonds van kwart voor elf
tot elf uur, onder den titel „De laatste ronde
voor de eindspurt op 3 Juli te Eindhoven" alle
katholieke intellectueele werknemers aanspo
ren naar dezen Landdag te komen.
Van 7 tot 10 Augustus a.s. zal het Interna
tionaal Katholiek Radio-Bureau te Amsterdam
byeenkomen. Het thema van de besprekingen
luidt; „De katholieke gedachte en het katho
lieke leven in den omroep".
De volgende problemen zullen o.m. behandeld
worden: „Hoe werken de katholieken Op het
gebied van de radio?" „Hoe moeten zijn samen
werken?" „Hoe kan deze samenwerking uitge
breid worden?"
Het Congres van het Radio-Bureau zal, vol
gens een vborloopige beslissing, in 1940 in Wee-
nen gehouden worden, terwyl de Raad van
het Radio-Bureau reeds tevoren in 1939 te
Parys byeen zal komen.
Aan den maaltijd, dien de Nederlandsche re
geering Vrydagavond in het Kurhaus te Scheve-
ningen heeft aangeboden aan de Australische
ministers en autoriteiten, die ter gelegenheid
van de opening van de luchtverbinding der
K.L.M. en der K.N.I.L.M., een bezoek aan ons
land brengen, is de reeds door ons vermelde
rede van den minister van Waterstaat, dr. ir.
Van Buuren, beantwoord door Sir Earle Page,
den waarnemenden eersten minister van
Australië.
Spr. begon met te herinneren aan de vele
oude banden, welke reeds eeuwen her bestaan
hebben tusschen het gemeenebest Australië en
Nederland. Sprak men niet eertijds van „Oud-
Holland" en „Nieuw-Holland" en doet de naam
Tasmania geen herinneringen oprijzen aan den
koenen Hollandschen zeevaarder Tasman?
Spreker schetste de groote beteekenis van de
nieuwe verbinding tusschen Nederlandsch-Indië
en Australië, welke thans staat geopend te wor
den en sprak den wensch uit, dat deze nieuwe
lijn moge bijdragen tot de ontwikkeling van
beide gebiedsdeelen en dat er een veelvuldig
wederkeerig bezoek het gevolg van moge zyn
tot heil van de vriendschap en de samenwerking
in dat deel der wereld.
Volgende spreker was generaal Snyders, die
eveneens wees op het verheugende karakter van
de gebeurtenis, aan welks vooravond wij thans
staan. Door den dienst der K.L.M. is het thans
mogelyk om van Amsterdam en Londen uit in
zeven dagen Sydney te bereiken.
De Australische minister White wenschte
hierna in een geestige tafelrede de Nederland
sche luchtvaart geluk met den nieuwen dienst.
De Nederlandsche luchtvaart is in Australië
vooral populair geworden door de Melbourne-
race in 1934, toen Parmentier zoo'n groot succes
heeft behaald.
Laatste spreker was de heer Plesman, die
namens de K.L.M. en de K.N.I.L.M. hulde en
dank bracht aan de Imperial Airways en aan
de Qanta, voor de goede samenwerking.
Hij waagde zich aan een voorspelling en
meende, dat de toekomst onze luchtverbinding
in drie dagen van Londen naar Sydney zal
brengen.
De Minister van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen, prof. dr. J. R. Slotemaker de
Bruine, heeft Vrijdag de tentoonstelling „De
Goudsche Glazen 1938", welke van 24 Juni tot
31 Augustus in de St. Janskerk te Gouda wordt
gehouden, geopend in tegenwoordigheid van tal
rijke autoriteiten van gewest, stad en omgeving
directeuren van musea, rijks- en gemeentebiblio
theken instellingen van kunst en historie en
«vele particulieren, kunstminners, uit den lande.
Luchtaanvallen op Canton, op Soetsjau, op
Barcelonaopja, vult uzelf maar in. Op
tientallen plaatsen, die in oorlogsgebieden lig
gen, waarvan men leest: zestienhonderd doo-
den, duizend dooden, achthonderd. Alsof een
menschenleven geen waarde meer heeft! Pro
testen van de beschaafde wereld, besprekingen
in den boezem der Engelsche Regeering, van
het Engelsche Lagerhuis, van de menschheid,
die er haar afschuw over uitspreekt, doch er
meerendeels de verschrikkingen nimmer van
meemaakte.
Maar ondanks die protesten tegen aanvallen
op een weerlooze bevolking, ondanks pogingen
om deze aanvallen slechts op militaire doel
einden te doen geschieden, ondanks de beste
bedoelingen jen plannen, blijft het dreigende
zwaard boven ons hoofd hangen. Ook boven
het hoofd van ons Nederlanders.
Over luchtbescherming en hetgeen daarvoor
gedaan kan worden, is in ons blad reeds her
haaldelijk uitvoerig geschreven. Daarbij is te
vens naar voren gebracht, dat het wel dege
lijk mogelijk is, maatregelen te treffen, even
goed als men zich wapenen kan tegen epide
mieën. Doch voor een zoodanige teweerstelling
is in ons land een ongekende mobilisatie noodig,
een vreedzame, algeheele, nauwe samenwerking
van alle lagen der bevolking, die zich gezamen
lijk wapenen tegen noodlottige gebeurtenissen,
van een geheel volk, dat voorbereid en klaar
wil wezen, als ooit de hel der verschrikking in
den meest ongebreidelden, ondenkbaren en
gruwelijksten vorm zou losbarsten.
Van de noodzakelykheid van luchtbescher
ming is thans vrijwel iedere Nederlander door
drongen: Luchtbescherming is zelfbescherming,
is gezinsbescherming. Voor de passieve luchtbe
scherming wordt de laatste maanden veel, zelfs
zeer veel gedaan. De eenige door de Regeering
op dit gebied erkende instantie, de Nederland
sche Vereeniging voor Luchtbescherming (Nas
sau öuwerkerkstraat 3, Den Haag), kon dezer
dagen zijn 50.000ste lid inschrijven; in Septem
ber '36 waren het er nog maar driehonderd.
Deze geweldige toeneming spreekt boekdeelen:
zij laat zien, dat ons volk het nut en de nood
zakelijkheid begrijpt, dat men op den goeden
weg is, dat de vereeniging goede en ook ge-
wenschte voorlichting geeft. Wil zij dit even
wel kunnen blijven doen, dan is de vorming van
een Luchtbeschermingsfonds, waaruit de gel
den voor de enorme propaganda, die op dit ge
bied noodig is, geput kunnen worden, eerste
eisch. Van vele zijden werd daartoe reeds
medewerking ondervonden, doch deze mede
werking is nog ontoereikend en moet alge
meen zijn.
Eén van de middelen, om dit Fonds te ver
stevigen, werd gevonden in twee groote loterijen
(de grootste, welke in ons land ooit gehouden
zijn, d.w.z. wat de prijzen betreft).
Voor deze loterijen heeft de geniale teeke
naar Dr. Louis Raemaekers welwillend een
plaat geteekend, die op schrille, maar daarom
niet minder juiste wijze aantoont, wat de ge
volgen zijn, als men niet tijdig maatregelen
neemt, om met luchtbescherming op de hoogte
te komen. Een waarschuwing voor hen, die nog
afzydig bleven!
Het wil ons niet noodig toeschynen, deze actie
in de aandacht van onze lezers aan te bevelen,
want ieder, die de noodzakelijkheid van een
Luchtbeschermingsfonds erkent (en wie zou dit
niet doen?), zal gaarne aan de totstandkoming
en het slagen daarvan medewerken, door een
of meer loten in een dezer loterijen te nemen,
die men kan betrekken: Van Diepenburc'n-
straat 154, Den Haag. (Organisatie Loterijen
van de Ned. Ver. voor Luchtbescherming).
Bovendien is aan de plaat van Dr. Raemae
kers een prijsvraag met groote prijzen verbon
den, waarvan de voorwaarden eveneens aan dit
adres te vernemen zijn.
De Vereeniging tot behoud van Natuurmonu
menten in Nederland heeft, dank zij den steun,
welken zij van de vrienden van het Nederland
sche landschaps- en natuurschoon heeft mogen
ondervinden, in den loop der jaren een groote
reeks van terreinen, een totale oppervlakte be
strijkende van 12.000 H.A., in eigendom mogen
verwerven. Eén landschapstype evenwel is nog
zeer onvolledig in de bezittingen der vereeni
ging vertegenwoordigd, n.l. het hoogveen, een
Nederlandsche bodemformatia bij uitnemendheid.
Eenmaal besloeg het binnen onze grenzen een
oppervlakte van bijna 200.000 H.A., thans zijn
er nog slechts enkele honderden H.A. overge
bleven en het is voor het behoud van deze opper
vlakte levend hoogveen, dat de vereeniging nu
een beroep doet op de vele natuurliefhebbers in
ons land, ten einde deze hoogveengebieden in
haar bezit te krijgen. Het eenige, dat de Ver
eeniging tot behoud van Natuurmonumenten in
Nederland ontbreekt, is de benoodigde koopsom,
ten bedrage van ƒ25.000. Hiervoor roept zy de
medewerking van natuurliefhebbend Nederland
in, daarbij verwijzende naar haar gironummer
32391.
Wanneer de poging tot het verwerven van dit
levend hoogveen niet mocht slagen, dan zal
aan het Pochtelooer veen binnenkort de natuur
staat ontnomen zyn. Dat beteekent dan tevens,
dat verloren gaat een voor de wetenschap
uiterst belangryk studieveld, dat nog tal van
onopgeloste problemen biedt.
Het Fochtelooer veen is gelegen aan de
Friesch-Drentsche grens, in den driehoek Foch-
teloo, Appelscha, Veenhuizen.
Zooals reeds gemeld, bevat de staatscourant
een beschikking van den minister van Sociale
Zaken, houdende verbindendverklaring van be
palingen der collectieve arbeidsovereenkomst
voor de schoenindustrie.
Tot de schoenindustrie worden geacht te be-
hooren alle ondernemingen of gedeelten van
ondernemingen, waar de vervaardiging van
schoenen, laarzen of pantoffels langs fabriekma-
tigen weg geschiedt.
Van de toepassing der verbindend verklaarde
bepalingen worden uitgezonderd de ondernemin
gen van de N.V. Vereenigde Nederlandsche Rub
berfabrieken Heveafabrieken te Heveadorp, de
N.V. Rubberfabriek „Vredestein" te Loosduinen
en het fonds voor sociale instellingen ten be
hoeve van de werklieden der Staatsmynen in
Limburg.
Te Tilburg is opgericht een nieuwe tooneel-
groep onder den naam van „Brabantsch Volks-
tooneel" onder leiding van Kees van letsel.
Morgen, Zondag 26 Juni, zal het vijf jaar ge
leden zijn, dat de K.R.O. voor het eerst de
luisteraars in de overzeesche gebieden via de
Philips ultra-kortegolf-zenders bereikte.
Ongetwijfeld is deze lustrumdatum een onge
dwongen gelegenheid om even bij stil te staan.
Op dezen historischen datum in 1933 toch, werd
door het initiatief van den K.R.O. een moderne
band gesmeed en een contact gelegd tusschen
de Nederlanders hier en de Nederlanders in den
vreemde, waar ter wereld ook verspreid, een
band en een contact, dat gezien den inhoud van
de wekelijks terugkeerende uitzendingen niet
alleen van godsdienstig, maar ook niet minder
van nationaal belang was. Door deze geregelde
uitzendingen toch veroverde Nederland zich in
den aether een plaats, waarop het recht had en
waarnaar velen reeds jarenlang verlangend had-
den uitgezien.
Dat bij het projecteeren van de KR.O.-
Wereld-uitzendingen op de eerste plaats gedacht
is aan de duizenden missionarissen, priesters en
religieuzen, zonen en dochters van ons volk, die
met terzijdestelling van alle menschelijke eigen
voordeel, zich losrukten uit den kring hunner
dierbaren om Wille van het zieleheil van anderen,
werd vijf jaar geleden vanzelfsprekend be
schouwd. Maar dat de geboden programma's In
de afgeloopen jaren tot voordeel waren van alle
Nederlandsche luisteraars, waar ter wereld ook,
werd niet alleen door den K.R.O. bedoeld en
verwacht, maar werd door deze luisteraars zelf
in den loop der jaren herhaaldelijk bevestigd.
De omschrijving van de doelstelling „meer bij
zonder voor de talrijke missionarissen" is du.?
nooit een exclusiviteit geweest, wel een accen
tueering.
Regelmatig kwamen rapporten binnen van
missionarissen, van mariniers, van schepelingen,
van particulieren, die hun vreugde betuigden
over het verschijnen van de Nederlandsche
stem in den aether, het contact met het vader
land.
Voor de gewone Nederlandsche programma's
groeide de belangstelling zoo, dat de K.R.O. be
sloot niet meer eens per week één uur voor alle
werelddeelen uit te zenden, doch op verschillen
de uren voor bepaalde Werelddeelen met een
programma in den aether te- komen. Dat ge
schiedde in Februari 1936 na een langdurige
voorbereiding.
De eigenaar van de Phohi- en P.C.J.-zenders,
Philips te Eindhoven schreef dan ook in het
jaarverslag van 1936: „Aan den KR.O. komt de
eer toe, dat hij als eerste der Nederlandsche Om-
roep-organisaties ertoe overgegaan is, zich met
het Uitzenden van dergelijke programma's (d.i.
voor de geheele Nederlandsche gemeenschap be
stemde), via de Phohi-zenders te belasten."
Met recht werden de woorden hierop van
toepassing: „De stem van Nederland klinkt over
zeeën en werelddeelen als een levend getuige
nis van de plaats, die Nederland in de rij der
volkeren inneemt."
Sedert dien datum is de K.R.O. dus 's Zon
dags vier maal in den wereldaether, t.w. in den
voormiddag voor Azië, Japan en Achter-Indië,
iets later voor de Nederlandsche Koloniën, in
den vooravond voor Afrika e niets na midder
nacht voor Midden- en Zuid-Amerika.
De katholieken van Nederland mogen den
K.R.O. dankbaar zijn, dat hij door hun luttele
gave zooveel heeft weten tot stand te brengen
en een nauwer contact en inniger band verkre
gen is tusschen ,11e vaderlanders.
Door moeite noch kosten heeft de K.R.O. in
Nederland zich laten weerhouden om te begin
nen en door te zetten.
Het is reeds van veel belang, dat waar de
K.R.O. onder leiding van pater J. Dito zyn
werelduitzendingen begon uit evenzeer katho
lieke als nationale overwegingen, groote waar
deering ontmoet bij hen, voor wie dit werk werd
ondernomen. Toch ook hopen Wij voor den
K.R.O., dat hij dit Wereld-Apostolaat zal mogen
en kunnen volhouden, in het belang van onze
cultuur en om de noodzakelijkheid van het
contact, dat juist in dezen tijd elke Nederlan
der met zijn geboorteland moet onderhouden.
Dat wij allen Zondag naar draagkracht bij
dragen tot versteviging van het moderne KR.O.
Wereldapostolaat, dat nu juist vijf jaar geleden
door eendrachtige samenwerking en met durvend
enthousiasme is begonnnen.
De Nederlandsche Akkerbouwcentrale maakt
bekend, dat de denaturatievergoeding voor erw
ten van oogst 1937, welke zijn gedenatureerd in
het tydvak van 20 tot en met 25 Juni 1938, voor
groene erwten, door handelaren gedenatureerd
en voldoende aan de standaardmonsters van de
kwaliteitsklasse A, B of C, respectievelyk ƒ2.20,
1.70 en 1.20 per 100 kg. zal bedragen en voor
voedererwten, door de telers gedenatureerd,
0.70 per 100 kg.
De steunvergoeding voor veldboonen van den
oogst 1937, welke aan de daartoe gestelde
eischen voldoen en door telers of handelaren zijn
gedenatureerd in genoemd tijdvak, zal ƒ2.30 per
100 kg. bedragen.
Zooals reeds werd medegedeeld is deze week
voor het laatst een steunvergoeding vastgesteld.
Dit houdt dus in, dat de aanvragen voor dena-
turatie uiterlijk op 23 Juni moeten zijn ont
vangen.
Indien door omstandigheden geen opzichter
voor het houden van toezicht beschikbaar kan
worden gesteld, zal aan degenen, die tydig de-
naturatie aanvroegen, nog gelegenheid tot de-
naturatie worden gegeven in de daarop volgen
de week, tegen de vergoeding, vastgesteld voor
genoemd tijdvak.
's Gravenhage, 24 Juni. 1938.
H. M. kruiser Sumatra onder bevel van kapi
tein ter zee L. F. Klaassen is Vrijdag te Aden
.aangekomen.
0