De Chineezen zijn wederom
in den aanval
Stadt Schanke
k
Het antwoord van
Franco
Waarnemers naar
Spanje
Het overleg te
Praag
F r ansch-T ur ksche
overeenstemming
Schuldenkwestie
geregeld
Balalona hevig
gebombardeerd
DOORGEDRONGEN TOT
IN ANKING
Frankrijks belang
en Spanje
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per weekper kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD HAARLEM
ZATERDAG 2 JULI 1938 - OCHTENDBLAD
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21252
Almeria voorgesteld cis
neutrale haven
Sir Robert Hodgson bij
Lord Halifax
De Sands jak-kwestie door
accoorden opgelost
Het standpunt der Nederlandsche
regeering
Amerika bestelt weer
vliegtuigen
Nieuwe orders ten behoeve
van de luchtmacht
Een overeenkomst tusschen
Engeland en Duitschland
In de provincie Castellon woedt
een felle strijd
Swatau anderhalf uur lang gebom
bardeerdvele dooden
en gewonden
Het vraagstuk Hainan
Wie stak de dijken door?
m
Het oordeel der Parijsche „Temps"
DINERS a 1.25, 0.75
Malinée- en avond-amusement
Vanaf heden NIEUWE SHOWS
De toestand van pater
Perquin
Een reuzenvliegtuig
in aanbouw
Heen en terug over den Atlan-
tischen Oceaan, zonder
nieuwe brandstof
in te nemen
Het WeeriiitHHUHHHiiHHHiiiiuiiiHimmiHHiHig
De kwestie van het zelfbestuur
zal nader bestudeerd moeten
worden
Overige punten op 20
Juli in het parlement
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et., jngor.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. BI] contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
LONDEN, 1 Juli. (Havas.) Sir Robert
Hodgson, de Britsche agent te Burgos, heeft
zich vanochtend naar het Foreign Office
beseven, waar hij verscheiden uren heeft
vertoefd.
Zooals men weet, zou Sir Robert vandaag
Verslag uitbrengen aan Lord Halifax over de
resultaten der stappen, welke hij onlangs bij
de autoriteiten te Burgos heeft ondernomen
inzake de bombardeering van Britsche schepen
Naar blijkt doet Franco in zijn antwoord
aan Engeland opnieuw het aanbod Almeria
te neutraliseeren zonder daaraan een nieuw
voorstel te verbinden.
Volgens Britsche diplomatieke kringen be
gint Franco zijn antwoord met uitdrukking te
geven aan zijn diepe waardeering voor de Brit
sche houding en betoogt de rechtsche regee
ring, dat de aanvallen op Britsche schepen in
de havens der Spaansche republikeinen niet
Weloverwogen waren. Zij rechtvaardigt deze
bewering met de onmogelijkheid de nationali
teit te erkennen van ieder schip, dat in een
haven voor anker ligt, wegens de groote hoog
te waarvan deze aanvallen worden uitgevoerd.
Zij houdt de wettigheid dezer aanvallen staan
de, daar de regeering in deze havens oorlogs
industrieën heeft gevestigd en munitie-op
slagplaatsen heeft ingericht, waardoor de
doelen een militair karakter hebben gekregen
De door de nationalistische bombardementen
Veroorzaakte ontploffingen leveren volgens de
hiededeeling van Barcelona het bewijs van het
bestaan van deze munitie-opslagplaatsen.
Voorts wordt te kennen gegeven, dat de aan
gevallen schepen voor het meerendeel contra
bande vervoerden en de Britsche nationaliteit
hadden „geüsurpeerd".
Teneinde evenwel tegemoet te komen aan de
Britsche wenschen herinnert de rechtsche re
geering aan haar vroeger aanbod, dat beoogt
een veiligheidszone in te stellen in het Zuide
lijk gedeelte van het gebied der republikeinen.
Almeria wordt opnieuw voorgesteld als beant
woordende aan alle eischen. Dat brengt een
neutrale controle met zich mede.
Men wijst in diplomatieke kringen op het
vriendschappelijke karaktër van de médè-
deeling van Franco. Bovendien wordt er
in gezegd, dat alles zal worden gedaan om
voor het vervolg te voorkomen, dat Brit
sche schepen zouden worden getroffen. De
regeering van Burgos behoudt zich echter
het recht voor militaire doelen te bombar
deeren.
PARIJS, 1 Juli. (Havas). De Fransche minis
ter van Buitenlandsche Zaken, Bonnet, heeft
Vanmiddag den Turkschen ambassadeur, Suad-
öavaz, ontvangen en daarna den journalisten
inlichtingen verschaft. Bonnet legde den na
druk op de gelukkige uitkomst der Fransch-
Turksche onderhandelingen en zeide, dat het
vraagstuk van Alexandrette beiden landen de
gelegenheid heeft geboden over verschillende
kwesties te spreken.
Frankrijk gaf toe, dat de regelingen van 1921
de Turksche elementen in den Sandsjak in een
bijzondere positie plaatsen; Turkije bevestigde
Van zijn kant geen territoriale wenschen te
hebben.
Een militair accoord stelt de voorwaarden
Vast, waaronder Frankrijk en Turkije zullen
hebben te voldoen aan de garantie, die zij te
zamen ten aanzien van den Sandsjak op zich
hebben genomen. In een protocol, door de
generale staven onderteekend, worden de be
palingen voor de samenwerking der strijd
krachten vastgesteld. 'Er wordt nog gewerkt
aan een driezijdige overeenkomst, ter regeling
Van het grensverkeer en de nabuurbetrekkingen.
Een Fransch-Turksch vriendschapsver
drag zal zeer binnenkort geteekend worden;
het heeft ten doel de consolidatie van het
bestaande evenwicht in het Oostelijk deel
der Middellandsche Zee.
Suaddavaz zeide, dat de Fransch-Turksche
Vriendschap sterker dan ooit uit het geschil
voorschijn komt.
De kleinste man ter wereld is Paul del
Rio uit Atlantic-City (Amerika). Hij is
achttien jaar oud en ruim een halve
meter lang
De Regeeringspersdienst meldt:
Naar reeds in de pers werd gepubliceerd,
heeft de Engelsche regeering bij de onze doen
informeeren of deze bereid zou zijn, zich met
de regeeringen van Groot-Brittannië, Noor
wegen en Zweden te doen vertegenwoordigen
in een commissie van waarnemers, die naar
Spanje zou worden uitgezonden, om rapport
uit te brengen over het bombardeeren van open
steden.
De Nederlandsche regeering heeft hierop
Dinsdag 28 Juni geantwoord, dat zij tot mede
werking alleen bereid ware, indien het verzoek
van de beide betrokken parfïjen kwam.
■WASHINGTON, 1 Juli (Reuter) Het Ame-
'Kaansche departement van Oorlog heeft 98
Vliegtuigen met toebehooren besteld voor een
totaal bedrag van 14 millioen dollars. Louis
°hnsonj de waarnemende minister van Oorlog,
-eeft verklaard, dat het de bedoeling was op 1
Pli 1940 de beschikking te hebben over 2320
oderne vliegtuigen „voor de eerste linie". Hij
oogde daaraan toe. dat in het gisteren geëin-
She dienstjaar bestellingen waren gegeven
K>r 588 toestellen van gelijke, zoo niet van
ere kwaliteit dan van eenig vliegtuig, dat
Gereld wordt gebouwd.
LONDEN, 1 Juli. (Reuter). Sir John
Simon, de Britsche minister van Financiën,
heeft in het Lagerhuis medegedeeld, dat de
Engelsche en Duitsche delegaties, die on
derhandeld hebben over de herziening der
Engelsch-Duitsche betalingsovereenkomst,
waarbij rekening gehouden werd met de
inlijving van Oostenrijk bij het Duitsche
rijk, vandaag tot overeenstemming zijn ge
komen.
De basis der overeenkomst is, dat de rijks-
regeering, zonder dat wordt vooruitgeloopen
op de kwestie der wettelijke aansprakelijkheid,
aan de Britsche regeering de bedragen zal te
rugbetalen, die waren uitgekeerd op grond van
haar garantie der Oostenrijksche leeningen. Zij
zal voorts den volledigen dienst verzekeren der
obligaties, welke op 1 Juli 1938 in het bezit
waren van Britsche onderdanen.
De beide regeeringen zijn o.m. overeen
gekomen in verdere onderhandelingen te
treden over een vergrooting van den weder-
zijdschen handel en een verbetering der
handelsbetrekkingen tusschen de beide
landen.
Er zullen formeele overeenkomsten worden
geteekend, welke met ingang van vandaag van
kracht zullen zijn.
BARCELONA, 1 Juli (Havas) De stad
Balalona, een Noordelijke voorstad van
Barcelona, heeft gisteren een moorddadig
bombardement ondergaan. Volgens de laat
ste berichten zouden er 60 dooden en hon
derd gewonden zijn.
Tien Savoia-toestellen vlogen boven de stad.
Tegen tien uur heeft een groep boven de bin
nenstad gekruist en een vijftiental bommen uit
geworpen. De schade is belangrijk. De andere
groep heeft een arbeiderswijk gebombardeerd en
70 bommen uitgeworpen. Zestig huizen zijn be
schadigd. Voorts hebben eenige vliegtuigen van
geringe hoogte mitrailleurvuur gericht op La
Rambla.
De permanente deputatie van de Cortes heeft
vanochtend een buitengewone zitting gehou
den. Aanwezig waren met name Negrin, Araquis-
tain, Alvaro de Albornoz en La Passionaria.
Martinez, de president van de Cortes, leidde
de bijeenkomst.
Negrin heeft in geheime zitting een breed
voerige uiteenzetting gegeven van den militairen
toestand en den buitenlandschen politieken toe
stand. Hij deed mededeelingen over den in het
buitenland gewekten indruk door de houding der
Spaansche regeering t.a.v. de bombardeering van
open steden.
De deputatie sprak opnieuw haar vertrouwen
in de regeering uit en keurde haar politiek
volkomen goed.
HANKAU, X Juli. Naar het Chineesehe
telegraafagentschap meldt, wordt steeds
feller gestreden bij Tsingsjanpa op ver
scheidene kilometers ten Noorden van
Matang, na de landing van Japansche
troepen daar op Dinsdagmiddag. De Chi
neezen vielen onmiddellijk deze troepen aan
om een tijdelijke Japansche dreiging in de
richting van Taihoe, ongeveer 40 K.M. van
Htoepeh, af te weren.
De Chineezen hebben twee strategische pun
ten, die in Japansche handen waren, Woensdag
heroverd, na bloedige gevechten, waarbij twee
duizend man Japansche troepten uiteengeslagen
werden ten Westen van Tsiensjan, 40 K.M. ten
Noord-Oosten van Taihoe.
Intusschen heeft een Chineesehe colonne
Donderdagmorgen, een plotselingen aanval
ondernomen op Anking, waarbij zij er in
slaagde door te dringen tot de buiten
wijken der stad. Ondanks een krachtig bom
bardement van de Japansche artillerie
handhaafden de Chineezen hun offensief.
In Noord-China laat de guerilla den Japan-
schen troepen geen rust. Onvermoeid vallen üe
guerillabenden de Japanners aan langs de
grenzen van Hopei, Tsjahar en Sjansi.
In een communiqué wordt bekend gemaakt,
dat de Chineezen Sjoetsjeng en Tautsjitsjen
heroverd hebben, twee belangrijke strategische
punten in het midden van de provincie Anhwei.
De Japanners hebben zich 40 K.M. naar het
Oosten teruggetrokken. Voorts wordt in dit
communiqué bekend gemaakt, dat de Japan
sche eenheid, die oprukte naar Taihoe, door de
Chineezen teruggedreven is halverwege Taihoe
en Tsiensjan. De Japanners trekken terug naar
Tsiensjan.
Het Japansche ministerie van Marine en dat
van Buitenlandsche Zaken ontkennen ten
stelligste de beweringen der Chineesehe regee
ring, dat de Japansche troepen, welke Matang
hebben bezet, gifgassen zouden hebber, ge
bruikt.
Negen Japansche vliegtuigen hebben an
derhalf uur lang Swatau gebombardeerd en
daarbij groote verwoestingen aangericht. Er
moeten veel dooden en gewonden rijn.
Honderden bommen zijn neergekomen op
de woonwijk. Tot de slachtoffers behooren
vele vrouwen en kinderen
De Chineesehe ambassade te Londen publi
ceert een telegram van het ministerie van Eiui-
tenlandsche Zaken te Hankau, waarin wordt
bekend gemaakt, dat de Japansche militaire
autoriteiten de dijken van het Groote Kanaal
in verscheidene districten van Noord-Kiangsoe
hebben opgeblazen, teneinde hun achterhoede
te beschermen tegen de aanvallen van Chinee
sehe vrijscharen.
Verscheidene duizenden Chineesehe boeren
en arbeiders trachten thans de overstroomingen
tot staan te brengen en de dijken te herstellen.
De Japansche bond van gepensionneerde
hooge regeeringsambtenaren heeft een re
solutie aangenomen, waarin de regeering
wordt gevraagd de Fransche protesten in
zake Hainan te verwerpen. Men wijst er op,
dat aangezien China en Japan in obrlog
zijn, Japan volle vrijheid heeft Hainan te
bezetten.
Verder wordt gewezen op de hulp van Frank
rijk en 'Engeland en op de anti-Japansche
houding van deze landen. Het Fransche protest
mbet als een uiterst onvriendelijke daad worden
beschouwd.
De resolutie is voorgelegd aan den minister
president en de ministers van Buitenlandsche
Zaken, Obrlog en Marine.
VI f 4- 1
*S!> V. «1
■gÊgKSSmi
Deze afgodsheelden in een Chineeschen tempel overleefden een luchtaanval op
een der steden in Sjantoeng. Rechts een der goden van het booze gezicht. Links
Kwan-Jin, de godin der barmhartigheid, die haar serene kalmte ook bewaarde
temidden van dezen tegenslag
PARIJS, 1 Juli. (Havas). De Parijsche
.Temps" bespreekt de positie van Frankrijk
tegenover het Spaansche conflict en schrijf',
dat het belang van Frankrijk eischt, dat de
Spaansche brand niet overslaat buiten de gren
zen van het schiereiland; dat Frankrijk niet
bij voorbaat in onmin raakt met de parti],
welke de meeste kansen heeft meester te
v/orden van geheel Spanje; en dat Frankrijk,
zonder te probeeren de as RomeBerlijn te
breken, al datgene voorkomt, wat haar zou
kunnen verstevigen.
„Geheel verschillend daarvan is het belang
der regeering te Moskou, welke ongetwijfeld
niet heeft afgezien van haar droom inzake de
wereldrevolutie en in ieder geval kan probeeren
de permanente dreiging van het Duitsche rijk
af te wenden naar het Westen. Verschillend
daarvan is ook het belang der regeering te
Berlijn, welke in Spanje een verlenging van
het conflict moet wenschen, dat het van kracht
worden der Italiaansch-Britsche overeenkomst
uitstelt, de aandacht der vredelievende mogend
heden afleidt en den nationaal-socialistischen
manoeuvres in midden-Europa veroorlooft zich
vrijer te ontwikkelen.
Te veel Franschen met goede bedoelingen
dienen thans dikwijls onbewust belangen, die
niet de hunne zijn. Kan men van hen niet
vragen weer meer aandacht te hebben voor
het nationale belang? Wanneer zij dit zouden
doen, zouden zij niet de traditie van idealisme
verraden, welke de traditie van de Fransche
natie is. Want de Fransche zaak is verbonden
aan die van den vrede, dat wil zeggen, aan de
beschaving".
LEIDSCHEPLEIN 5—9 A'DAM
TEL. 33072
ZONDAG DINER a 1.25
Hors d'Oeuvre varié Bouillon Printanière
Gekookte Zalm - Sc. Mousseline, versche aardapp.
Kalfsfricandeau Doperwten Worteltjes,
Gebakken aardappelen
PUDDING of IJS.
Wjj vernemen, dat de toestand van pater L.
H. Perquin nog steeds zeer zorgwekkend is.
De Amerikaansche militaire autoriteiten be
waren het grootste stilzwijgen omtrent een
reusachtig vliegtuig, dat, naar men zegt, in
staat zal zijn over den Atlantischen Oceaan
naar Europa en terug naar Amerika te vliegen,
zonder dat nieuwe brandstof aan boord be
hoeft te worden genomen.
Dit toestel, een bommenwerper, wordt ge
bouwd in de Douglas-fabrieken, in een kleine
alleenstaande loods, welker ramen met witte
verf ondoorzichtig zijn gemaakt. Men zegt, dat
dit model de nieuwste troef der Vereenigde
Staten is in hun streven naar de suprematie in
de lucht.
De employé's van de Douglas-fabrieken mo
gen, onder bedreiging van wettelijke straffen,
niet over den bouw spreken, zoodat alles ge
heim zal blijven, zoolang het ministerie van
Oorlog dat wenscht. Men gelooft, dat de vleu
gelspanning tweemaal en het gewicht driemaal
zoo groot zal zijn als die van het grootste
vliegtuig, dat tot dusverre gebouwd is. Vlieg
tuigen van dit type zouden plaats bieden aan
honderd passagiers, indien ze voor vreedzame
-doeleinden gebruikt zouden worden.
Koning Leopold van België was tegenwoordig bij de feestelijke
opening der Hanzefeesten te Antwerpen. Naast den Koning de gouverneur
van de provincie, baron Hollevoet
S VERWACHTING: Zwakke veranderlijke
wind, meest zwaar bewolkt met mogelijk
eenigen regen en kans oo onweer, iets jE
wanner.
1 VERDERE VOORUITZICHTEN: On-
S zeker. |j
llHillllllHlllflIHIIIIIIIWHIIIIIimHHIlWIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlHlIllllli
PRAAG, 1 Juli (Havas) Om vier uur
vanmiddag is onder voorzitterschap van
president Benesj en in tegenwoordigheid van
Hodza. Krofta en Derer een belangrijke
bespreking begonnen der Tsjecho-Slowaak-
sche ministers, hoofden Van politieke de
partementen,
Deze politieke ministers zijn: die van Binnen-
landsche Zaken, Cerny, (Landbouwerspartij), van
Economische Zaken, Bechyne (soc. democraat),
van Onderwijs, Franke (soc. nat. partij), van
Handel, Mlococh (Werkliedenpartij) en van
Volksgezondheid, Jezek (Nat. dem.).
De raad heeft de kwestie van het zelfbestuur
der nationaliteiten besproken, een belangrijk
onderdeel van het nationaliteitenstatuut, dat
thans in voorbereiding is.
Bij de besprekingen tusschen de regeering
van Praag en de partij der Sudeten-Duit-
schers zijn drie elementen te onderscheiden:
1. Een nieuw wetsontwerp in zake het ge
bruik der talen werd door Hodza aan Kundt en
Rosche overhandigd.
2. Het gedeelte van het nationaliteitensta
tuut, dat geen betrekking heeft op het zelfbe
stuur der nationaliteiten, werd eveneens door
Hodza overhandigd aan de gedelegeerden van
Henlein.
3. Het gedeelte van het nationaliteiterista-
tuut dat betrekking heeft op het zelfbestuur der
nationaliteiten wordt thans in den raad der mi
nisters van de politieke departementen bestu
deerd.
Men is algemeen van opvatting, dat de
beide eerste deelen tegen 20 Juli ter ratifi
catie aan het parlement zullen kunnen wor
den voorgelegd. De kwestie van het zelfbe
stuur is evenwel dermate Ingewikkeld, dat
zij nog nader moest worden bestudeerd.
De „Rundschau",, het orgaan van de Sudeten-
Duitsche partij, publiceert een opstel van den
afgevaardigde Kundt, waarin deze o.m. ver
klaart, dat als oplossing van het nationaliteiten
probleem de gedachte aan landenautonomie
practisch door „reaipolitiek" kenners van 't Tsje-
chisch-Duitsche probleem nooit ernstig opgevat
kan worden. Iedere zich van zijn verantwóór
delijkheid bewuste politicus moet de verwerke
lijking van deze reeds in het oude Oostenrijk on
vruchtbare gedachte afwijzen als uitvloeisel van
een aan de werkelijkheid vreemd nationalisme
of van een nationaal imperialisme.
Deze gedachte wordt echter thans door de
Tsjechische pers en door invloedrijke Tsjechi
sche politici als grootsche oplossing van het
DuitschTsjechische probleem voor binnen- en
buitenland gepropageerd.
Franco zou Londen voorstellen Almeria te neu
traliseeren en als haven te gebruiken.
De Engelsch-Duitsche schuldenkwestie is door
een overeenkomst geregeld.
De kwestie van zelfbestuur in Tsjecho-Slowa-
Idje moet nader worden besproken; de overige
punten zouden op 20 Juli bij het parlement
worden ingediend.
Het standpunt der Nederlandsche regeering
ten aanzien van het zenden van waarnemers
naar Spanje.
De voorstad Bellalona van Barcelona werd
gebombardeerd; er vielen 60 dooden.
De Chineezen zijn wederom in den aanval.
De Franseh-Turksche kwestie inzake den
Sandsjak wordt opgelost door het sluiten van
accoorden.
Te Den Haag is hat 25-jarig bestaan van het
Rijksbureau voor Drinkwatervoorziening her
dacht.
New Yorksche Beurs: Vaste stemming; slot op
het hoogste punt van den dag.
c
Waardeering
We hadden het dezer dagen over
waardeering. Pas als een mensch dood
is of wanneer hij afscheid heeft ge
nomen van zijn werk komen we in
eens tot het besef wat zoo iemand
voor de samenleving heeft beteekend
en hoeveel we aan hem te danken
hebben. Maar tijdens zijn dagelijksch
bestaan hebben we zijn verdiensten
niet opgemerkt, ze hoogstens aan
vaard ais een vanzelfsprekend iets en
hem misschien het leven onaange
naam gemaakt door gevit op kleinig
heden. We moeten ons voornemen
onze verdienstelijke mannen niet aan
het eind van hun leven of daarnal
te eeren maar bij passende gelegen
heden te toonen hoezeer ze door hun
omgeving moeten worden gewaar
deerd. Laten we ons van dezen plicht
niet afhouden door de befaamde „be
scheidenheid" van een jubilaris. La
ten we niet alleen hem maar ook den
zijnen toonen hoe hoog zoo iemand in
onze achting staat.
Stand op Zaterdag 1 uur van. 758.4
Vorige stand: 756.0
