Vele slachtoffers bij aanval op Swatau Schrijfwijze van taal onze J. V. J. BEHTHOLÉ Jr. Co. heden JAPANSCHE OPMARSCH TOT STAAN GEBRACHT HORLOGES VOOR SPORT Voor alles: geen oorlog Russisch schip buitgemaakt \SSIIRAi\TIEBE»WMF Gecombineerde ziekte- en Ongevallenverzekering PREMIE 15 CENT PER WEEK Herstel der kerken in Spanje Het nieuws van DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS ZONDAG 3 JULI 1938 - OCHTENDBLAD Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per weekper kwartaal f 3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week, per kwartaal f3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD HAARLEM Uit een oorlog van tien jaar zou Japan als tweederangs- mogendheid te voor schijn komen De beschuldigingen tegen Frankrijk Fransche stap te Tokio Het Weer LAMÉPI5 Pater L. H. Perquin O.P. Z. H. de Paus schonk den zieke den Apostolischen Zegen Chamberlain zegt niet van zijn politiek te zullen afwijken 14 DAGEN LOURDES f59.50 Trek-bergtocht JUNGFRAUGEBIED INT. REISBUREAU „HOLLAND" Duitsche Bisschoppen te Fulda bijeen Jaarlijksche conferentie wordt in Augustus gehouden Maandag verklaring over Franco's antwoord aan Londen Commissie van advies ingesteld De zoon van Tsjang Kai Sjek bevorderd Soldaat-eerste klasse geworden Het Leninisme is dood LAXGE HEEIIEIVSTHAAT II TELEFOON 14268 m* VRAAGT INLICHTINGEN 165 Godshuizen in één bisdom verwoest en ontheiligd Het requisitoir tegen de wed. Becker Men kan deze vrouw niet aan de maatschappij teruggeven Verklaringen van den gevluchten G.P.Oe-leider Loesjkof Aanval op Schuschnigg Beschuldigingen van „Der Stuermer" De begrooting van de Ver. Staten Het kleinste deficit in acht jaar DIT NUMMER BESTAAT UIT ACHT BLADZIJDEN Politieke crisis in Brazilië? WAAROM NOG ELDERS ERGERNIS WANNEER DE ROEMER PRIMA IS? BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884 VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21254 NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel SO ct.. Ingei. mededeelingen 50 cent; Idem op pag éèn 65 cent per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek SWATAU. 2 Juli. Van Chineesche zijde Wordt medegedeeld, dat de Japanschc vliegtuigen, die gisteren Swatau hebben gebombardeerd, groote schade hebben aan gericht. Meer dan 300 huizen zijn verwoest, terwijl meer dan 300 personen gedood of gewond zijn. Zooals gemeld werd de aanval uitgevoerd door negen vliegtuigen. Hiervan waren drie eendekkers, die een 50-tal zware en tientallen lichtere bommen op de stad hebben doen neer komen. Het bombardement duurde van haii vijf tot half zeven. Men vreest, dat onder het Puin der verwoeste huizen nog eenige slacht offers bedolven liggen. De gebouwen van een buitenlandsch concern, naar men gelooft een Amerikaansche onderneming, zijn getroffen; oen gebouw van het Roode Kruis en de ge meentelijke bibliotheek zijn beschadigd, terwijl ook het stadsgedeelte, waarin de handels zaken en de consulaire vertegenwoordigingen gevestigd zijn, niet werd gespaard. Een bom dicht bij het ziekenhuis terecht gekomen. Een gemeenteschool werd verwoest; er moeten daarbij 200 leerlingen het slacht offer zijn geworden Japansche vliegtuigen hebben vanmorgen wederom een aanval op Swatau ondernomen, doch er zijn slechts weinig slachtoffers, aange zien de stad en omgeving reeds door de bevol king ontruimd waren. De buitenlandsche consuls hebben den vreemdelingen aangeraden het ge bied te verlaten. De Japanners, die vanmorgen getracht heb ben onder dekking van het geschut der oor logsschepen nabij Haimoen aan land te komen, zouden teruggedreven zijn. In de Golf van Haimoen zouden twee Japansche xrUisers, drie torpedojagers, drie gewapende koopvaardijsche pen en vijf gewapende treilers voor anker lig- Cen. Uit Hankau wordt gemeld, dat de Chi- neezen den opmarsch der Japanners in Westelijke richting langs den Jangtse tijde lijk tot staan hebben gebracht Zij heb ben Niang Niang Mau, dat op eenige kilo meters ten Westen van Matang is gelegen, heroverd. De Chineezen deelen verder mede, dat de Japanners Donderdag eenige honderden man schappen bij Niang Niang Mau aan land had den gezet, doch dat al hun aanvallen op df Chineesche stellingen werden afgeslagen. De Chineezen hebben krachtige versterkin gen qntvangen bij Hoekau, dat 50 K.M. stroom opwaarts van Matang aan den Jangtse is gele gen. Er wordt daar een aanval der Japanner; verwacht, die er volgens de „Central China Post" krachtigen tegenstand zullen ontmoeten. Het blad heeft verder vernomen, dat de Chi neezen daar ter plaatse een zeer moeilijk te overschrijden versperring hebben gelegd. De Japansche troepen hebben zich, volgens Domei, meester gemaakt van de stad Toeng Ha Sien, ten Zuidwesten van Sjantoeng. De Chineezen werden teruggedreven naar het Zui den, aan den Oostelijken oever van het Toeng Pei-meer. De „North China Daily News" schrijft naai aanleiding van de verklaring van den Japan- «chen minister van Oorlog, generaal Itagaki dat Japan voorbereid is op een oorlogstijd van tien jaren, dat zijn voorgangers steeds verze kerd hebben, dat Japan geen langdurigen oor log zou voeren, daar dit in de kaart spelen der Chineezen zou zijn. Het blad verklaart, dat indien de oorlog tien jaar zou duren, Japan, of het nu win naar wordt of niet, er als tweederangs- mogendheid uit te voorschijn zou komen. De Japansche minister van Financiën, Ike- da, heeft aan journalisten verklaard, dat de oorlogsindustrie zal versterkt worden en de voorhandene grondstoffen voor militaire doel einden zullen worden vergaard. Reeds is het binnenlandsche verbruik van katoen, ijzer er eder verboden en dezelfde maatregelen zullen voor 29 andere grondstoffen genomen worden. De werkloosheid zal bestreden worden dooi nieuwe bepalingen in de mobilisatiewet. Teven: houdt de regeering zich bezig met net vast stellen van maximumprijzen, welke 20 a 30 pet onder het tegenwoordige prijspeil liggen. De Fransche ambassadeur te Tokio, Arsène Henry, heeft vanmorgen aan generaal Oegaki den Japanschen minister van Buitenlandsche Zaken, de resultaten medegedeeld van het on derzoek, dat de Fransche regeering heeft in gesteld naar verschillende kwesties welke het voorwerp van beschuldiging der Japansche pers tegen Frankrijk uitmaakten. Dc ambassadeui heeft erop gewezen, dat, naar het onderzoek heeft vastgesteld, deze beschuldigingen abso luut ongegrond zijn. Met name wat betreft den beweerden wapen handel aan de grenzen van Tonkin en via den spoorweg van Yoennan, hebben de onderzoe kingen der autoriteiten van Indo-China beves tigd. dat het spontaan door Frankrijk ingestel de embargo strikt wordt nageleefd De ambassadeur hernieuwde daarom de formeele tegenspraak, welke de Fransche regeering reeds tegenover de oeweringen der Japansche pers had geplaatst. en ver zekerde, dat Frankrijk tot dusver nooit heeft nagelaten een strikt neutrale hou- 1 ding in het Chineesch-Japansche conflict te bewaren. Terwijl de ambassadeur uiting gaf aan zijn verbazing over het voortduren van deze dui delijk tendentieuze campagne, heeft hij krach tig de aandacht der Japansche regeering ge vestigd op de verkeerde uitwerking, welke hier mede in de betrekkingen tusschen Frankrijk en Japan geriskeerd wordt. De burgeroorlog in SpanjeEen nationalistische stormcolonne rukt op naar een door de regeringstroepen bezette stelling VERWACHTING: Zwakke tol matigen Noordwestelijke tot Westelijken wind, half tot zwaar bewolkt met plaatselijk lichten regen en kans op onweer, zelfde temperatuur. •H VERDERE VOORUITZICHTEN: Weinig |j verandering. nilllllllllllllllllllllltllllillllllllllllllllllilliilllllllllllHIIUIIIIIIIIIIMIIli UU RWER K HANDEL LEIOSCHESTRAAT18" -C' Naar wij vernemen, blijft de toestand van pater L- H. Perquin O.P., onveranderd zorg wekkend. De zieke mocht van Z. Em. Kardinaal Pa- celli een telegram ontvangen, waarin deze hem mededeelde, dat Z. H. de Paus nem den Apostolischen Zegen schonk als onderpand dei- goddelijke vertroosting. In de Spaansche gebieden, welke door de nationalisten worden bezet, wordt terstond een hulpactie ingezet om den nood der burgerbevolking te lenigen LONDEN, 2 Juli. (Reuter). De Britsche minister-president, Chamberlain, heeft te Kettering (Northamptonshire) op een groote vergadering het woord gevoerd en bij die ge legenheid gezegd; „Ik acht het mijn eersten Plicht iedere zenuw in bedwang te houden, teneinde een herhaling van den wereldoorlog in Europa te voorkomen. Ik kan niet gelopven, dat iemand, die niet verblind is door partij- vooroordeel, iemand, die er over nadenkt, wat 6en nieuwe oorlog zou beteekenen, het niet met mij eens zou zijn en niet zou wenschen, dat ik mijn pogingen zal voortzetten." Met betrekking tot de Britsche schepen, welke handel drijven op Spanje, zeide de minister- President, dat zij vier of vijf malen den ge- Wonen vrachtprijs hebben ontvangen. „Wij hebben gewaarschuwd, en indien de reeders des ondanks en met het oog op deze winsten nog steeds schepen naar deze wateren zenden en Wanneer deze schepen dan gebombardeerd wor den, is het dr.n redelijk ons te vragen op te treden, hetgeen niet alleen hen, doch ook u ir. deze oorlogsverschrikkingen zou betrekken? Wat mij betreft, aldus Chamberlain, ik zou van meening zijn, dat, indien wij zouden luisteren naar verzoeken van dezen aard, wy het vertrouwen dat het volk van Groot- Brittannië in ons stelt zouden beschamen. 14 dag. R.K. Jeugdreis 25 Juli, 1, 8 en 15 Aug. 14 dg. Vogezen-Zwitserland 59.50 - 1817, 1-15-2918. 8-daagsche fietst. Ardennen 27.50 - 24|7, 7 en 21|8 9 daagsche fietstocht België en Engeland 35. 30, Juli, 13 Aug. overnachten in berghotels - Faulliorn 2684 M. 14 dagen 97.50, 1, 15 en 29 Aug. LAAN VAN MEERDEKVOORT 176, DEN HAAG Dit beteekent niet, dat wij luchtbombar dementen op schepen zouden vergoelijken, of dat wij een blokkade van havens door mid del van vliegtuigen zouden erkennen. Na herinnerd te hebben aan de door Franco gegeven verzekering, dat Britsche schepen niet voor bombardementen werden uitgekozen, doch dat bommen door hoogvliegende toestellen uitge worpen Britsche schepen konden treffen, zeide Chamberlain, dat hij moest toegeven, dat het voor hem moeilijk was deze uitlegging in over eenstemming te brengen met eenige bekende feiten, doch dat de vliegers van Franco zich misschien ten slotte niet steeds streng aan hun instructies houden. Met betrekking tot de in het Lagerhuis gevoerde debatten over de buitenlandsche politiek zeide Chamberlain, dat hij niet zal afwijken van de politiek, welke naar zijn meening de juiste is voor Groot-Brittannië, door critiek, welke hem zoowel ongegrond als verkeerd voorkomt. Sprekende over den laatsten oorlog, zeide Chamberlain dat „wij toen gevochten hebben om deze vrije democratie te behouden voor bui tenlandsche overheersching en voor hetgeen het buitenland zou voorschrijven, en voor de hand-" having van een regiem van orde en wet boven een regiem, van geweld." Naar uit Berlijn gemeld wordt, zal dit jaar de conferentie der Duitsche Bisschop pen te Fulda van 15 tot 18 Augustus ge houden worden. De beraadslagingen zullen voornamelijk ge houden worden over het probleem van de jeugd- opvoeding, vooral met het oog op de invoering van de z.g. Gemeinschaftsschule. Naar in welingelichte kringen verluidt zullen de Oostenrijksche Bisschoppen niet aan deze conferentie deelnemen. ROME, 2 Juli (Havas). De Italiaansche bladen vernemen uit Saragossa, dat de rechtsche kruiser „Canarias" te Malaga is binnengekomen met het Russische tank schip „Tsjernoff", dat 60.000 H.L. voor de regeering bestemde aardolie vervoerde, op sleeptouw. De „Canarias" had de „Tsjer noff" ter hoogte van Valencia buitgemaakt. Volgens berichten uit Gibraltar zijn twee leden van den nationalen raad van phalanx en traditionalisten, Aznar en Velez, tezamen met talrijke andere personen gearresteerd. Zij zou den zich tegen Franco hebben verzet. Maandag zal in het Britsche Lagerhuis een verklaring worden afgelegd betreffende de gisteren op het Foreign Office gehouden bespreking tusschen Lord Halifax, den mi nister van Buitenlandsche Zaken, en Sir Robert Hodgson, den Britschen agent te Burgos. Inmiddels heeft de Britsche regeering den beiden Spaanschen regeeringen geantwoord, dat de commissie van enquête naar het bombardee ren van open steden nog niet is gevormd. We gens de voorwaardelijke aanvaarding van N e- derland om tot de commissie toe te treden, maakt de geheele kwestie nog een voorwerp van overweging uit. De minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen heeft ingesteld een com missie van advies in zake de schrijfwijze van de Nederlandsche taal. Aan deze commissie is opgedragen advies uit te brengen nopens enkele bepaalde vraagpunten betreffende de schrijfwijze der Nederlandsche taal. In de commiosie zijn benoemd: tot lid en voorzitter: dr. J. P. Fockema Andreae, oud- Commissaris der Koningin in de provincie Gro ningen, te Bilthoven, gemeente De Bilt; tot le den: drs. E. Boekman, wethouder voor het on derwijs en de kunstzaken der gemeente Amster dam; Antoon F. Coolen, letterkundige, te Waalre; Mr. dr. J. Donner, raadsheer in den Hoogen Raad der Nederlanden, te 's-Gravenhage; mgr. prof. dr. F. Féron, president van het Groot- Seminarie, te Roermond; dr. C. B. van Haerin- gen, leeraar aan een gemeentelijke H. B. S. te 's-Gravenhage; prof. dr. G. van der Leeuw, voorzitter van den liturgischen kring, te Gro ningen; dr. E. H. Renkema, inspecteur der gymnasia, te 's-Gravenhage; Prof. dr. F. Sas sen, hoogleeraar aan de R. K. universiteit, te Nijmegen; L. Welling, hoofdinspecteur van het lager onderwijs, te Groningen enC. J. J. Wcster- mann, lid der redactie van het Algemeen Han delsblad, te Hilversum, en tot secretaris: dr. H. E. Buiskool, te Lelden. BERLIJN. 2 JuU. (Reuter) Tsjang Wei Go, de zoon van maarschalk Tsjang Kal Sjek, die in het Duitsche leger zijn militaire opleiding geniet, is bevorderd tot soldaat-eerste klasse. Tsjang Wei Go ligt thans in garnizoen tc Innsbrueck met net Beiersche regiment Alpen jagers, waarbij hij is ingedeeld. Hij is met hei regiment Oostenrijk binnengerukt bij den Anschluss en zal in het Duitsche leger blijven tot zijn militaire ooleidine voltooid zal zijn. SARAGOSSA, 2 Juli (Reuter). Het aarts- diocees van Saragossa heeft doen onderzoeken, welke parochiekerken tijdens den burgeroorlog geleden hebben en staat thans voor het groote vraagstuk om deze kerken te herstellen en te herbouwen. Van de 368 parochiekerken in het diocees, hebben 165 zich bevonden onder het re- publikeinsche bewind. In geen enkel ge val is één kerk absoluut onbeschadigd ge bleven. Tien zijn volkomen neergehaald. Andere hadden nieuwe bestemmingen ge kregen, of hadden zwaar geleden van bom men en kogels. Overal zijn de altaren uit de kerken gehaald, en de versieringen ver wijderd, om de gebouwen in te richten als stallen, dancings, markten, ziekenhuizen, enz. In sommige gevallen hebben zij onder brand geleden. Een der grootste verliezen is dat dei prachtige fresco's van Goya te Fuendetodos, welke hopeloos verminkt zijn. Een groot ver lies beteekent ook het verdwijnen van net lichaam der H. Martelares Vicenta, dat onge schonden in de kerk van Cantavieja bewaard werd. Te Calanda is een kapel verbrand, welke was opgericht ter herdenking van een plaatse lijk wonder. De driehonderdjarige herdenking van dit mirakel valt in Maart 1940; men hoopt de kapel dan herbouwd te hebben. In het geheele bisdom zijn belangrijke ar chieven en geschriften verloren gegaan, als mede waardevolle relieken, ornamenten, gewa den en kunstvoorwerpen. Van de priesters in het diocees zijn, naar men beweert, 76 vermoord en worden 40 ver mist. De 624 overigen zijn op leeftijd en de seminaristen, die zich voorbereiden om hun plaats in te nemen, zijn meerendeels aan het front. In bijna alle onlangs veroverde dorpen zijn in de puinen der kerken voorloopige al taren opgericht. Men hoopt de kerkgebouwen geleidelijk in hun vroegeren staat te herstellen. LUIK, 2 Juli. (Belga) De advocaat-generaal te Luik heeft hedenmorgen zijn requisitoir voortgezet. Hij analyseerde elk der elf doode- Ijjke vergif tigingsgevallen, welke hij aan de wed. Becker toeschrijft. Het requisitoir was er vooral op gericht, het bestaande verband tusschen de sterfgevallen aan te toonen, welke alle zijn ontstaan in te genwoordigheid van en na de verpleging dooi de wed. Becker. De advocaat-generaal schil derde de verdachte af als een doorgewinterde schelm, die tot moord haar toevlucht nam, om dat zij geen andere middelen van bestaan meer had. Hij wijst op de leugens, de verdachtma kingen en de andere middelen, welke de wed. Becker heeft aangewend om de justitie op een dwaalspoor te brengen. Iedereen heeft zij be drogen. Indien alle apothekers, aldus de advo caat-generaal, op het verzoek van het parket geantwoord hadden, zou men nog meer ver steld staan over het door haar gebruikte aan tal fleschjes digitaline. „Haar aan de maat schappij teruggeven, zou gelijk staan met haar toe te staan haar misdaden voort te zetten." Maandag zal de advocaat-generaal zijn requi sitoir vervolgen. TOKIO, 2 Juli. (Domei). De „Tokio Nitsji Nitsji" publiceert een verklaring, welke Loesj kof heeft afgelegd tegenover Japansche auto riteiten. Loesjkof is thans op weg naar Japan. Zooals men weet was hij vroeger leider der GPOe. Volgens zijn verklaring moet hij lang geaarzeld hebben, aleer hij er toe besloot naar Mandsjoerije te vluchten. Hoewel hij gevlucht, is wegens het directe gevaar dat voor hem zou bestaan met het oog op de algemeene zuive ring, moet de eigenlijke reden, volgens zijn zeggen, gelegen zijn in het feit, dat „het Le ninisme in de Sovjet-unie thans dood is. Loesjkof deelt verder mede, dat het roode leger geconcentreerd is ten Oosten van het Baikal-meer. Er bevinden zich daar 400.000 man bovendien zijn er 25 divisies scherpschut ters en 2000 vliegtuigen, terwijl zich te Wladi- wostok, Nahodka en Olga 90 duikbooten be vinden. BERLIJN, 2 Juli. (Havas) In een speciaal nummer over de Oosteórijksche Joden valt het anti-semietische blad „Der Stuermer" heftig Schuschnigg aan. De vroegere bondskanselier wordt er van beschuldigd „Oostenrijk te heb ben overgeleverd aan de Joden". „Zelfs" zou hij behoeftige Joden hebben ondersteund. Ook oud-president Miklas wordt aangevallen, om dat hij met zijn naam de terreur van Dollfuss en de gerechtelijke moorden van Schuschnigg heeft gedekt. WASHINGTON, 2 Juli. (Reuter). Blijkens de vandaag gepubliceerde cijfers van het Ameri kaansche ministerie van Financiën bedraagt het deficit over het begrootingsjaar, dat 30 Juni is geëindigd, 1.459 millioen dollars. Dit is het kleinste deficit, dat de Vereenigde Staten in de laatste acht jaren hebben gehad. De ontvangsten hebben 6.241 millioen dollars bedragen, de uitgaven 7.766 millioen. Be rechtschen maakten bij Valencia een Rus sisch tankschip buit. De Japansche luchtaanval op Swatau eischte vele slachtoffers. In een redevoering zeide Chamberlain, dat hij zijn buitenlandsche politiek niet zal wijzigen, die gericht is op voorkoming van een oorlog. De jaarlijksche conferentie der Duitsche Bis schoppen zal in Augustus e.k. te Fulda gehou den worden. Men vreest, dat Brazilië voor een politieke crisis staat. Commissie van advies ingesteld in zake de schrijfwijze van de Nederlandsche taal. Duizenden demonstreeren tot behoud van Schiphol Manifest van het R.K. Werkliedenverbond, waarin een beroep wordt gedaan op het Neder landsche volk tot bestrijding van de werkloos heid. Te Utrecht is het 25-jarig bestaan van „Her wonnen Levenskracht" herdacht. Viering van het jubileum van de K.N.A.C. te Scheveningen. Verschillende ernstige verkeersongevallen zijn Zaterdag gebeurd. New-Yorksche beurs: Stemming zeer vast. Het komt in orde In Amsterdam bestaat nog het eer zame gilde der kruiers een groep betrouwbare gedienstigen, die te al len tijde voor u klaar staan om tegen vastgesteld tarief van alles voor u te verrichten. Zoowel verhuizingen en transporten als het wegbrengen van een brief en het bezorgen van een boodschap. Men kent de grap van den Amsterdamschen ouderwetschen krui er die de dochter des huizes naar den schouwburg moest brengen: „voor uwes edele uw dochter weggebracht 50 ets." zoo luidde Zaterdags zijn „briefje". Wij hebben nog zoo'n kruier wiens telefonische antwoord steeds strijk en zet is: „het komt in orde". En hoe gek ook de opdracht is, hoe moeilijk de boodschap, hoe onvind baar de gezochte die een brief moet ontvangen: hij brengt het in orde! Gelukkig wanneer er zulke menschen op de wereld zijn. Ze moeten voor ons allen een voorbeeld zijn. Wanneer we een taak hebben te vervullen, dan moet ons devies luiden: „het komt in orde." RIO DE JANEIRO, 2 Juli (Havas) De Braziliaansche minister van Buitenlandsche Zaken, Aranha, en generaal Monteiro, chef van den generalen staf, zijn afgetreden. Men vreest dat dit een politieke crisis tengevolge zal heb ben. Heiligeweg 39-45, A'dam. A. J. v. d. MADE OOK VOOR INDISCHE RIJSTTAFEL Stand op Zondag 1 uur v.m.: 758.6 Vorige stand: 758.5.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 1