De strategische positie van het
eiland Hainan
is
Aanvallen niet speciaal gericht op
Britsche schepen
De onteigening in
Mexico
HEEFT FRANKRIJK NABIJE
EILANDEN BEZET?
BURGOS' ANTWOORD
AAN LONDEN
Toestand te Jaffa
gespannen
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) vooi
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27Vi ct. per week,
per kwartaal f3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD HAARLEM
DINSDAG 5 JULI 1938 - OCHTENDBLAD
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21256
Tokio wijst er op, dat de mogend
heden alles moeten vermijden
om den toestand nog te
verscherpen
Vertrek der Duitsche
adviseurs uit Hankau
Hankau in staat van
verdediging
Het Weer
Onder bepaalde waarborgen wil
Franco de onschendbaarheid
van de haven Almeria
garandeeren
Rechtsche luchtmacht
in actie
Nederland komt op voor de
belangen van onderdanen
Tsjechen handgemeen
met Duitschers
Vechtpartij in een balzaal
Londen in nauw contact
met Praag
Van een nieuwen Britschen stap
is geen sprake
Condor" te Saloniki
beschadigd
Keert Witos terug naar
Polen?
Hij zal moeten toestemmen in een
„symbolische" gevangenisstraf
Nieuwe luchtaanvallen
Amerika betaalt den tol
aan het verkeer
Eén jaar verkeer maakte meer
slachtoffers dan de wereldoorlog
Van dorst omgekomen
Aan de grens van Tel Aviv werd
een bom geworpen naar
een autobus
Duitsche proefvluchten
over den Oceaan
Plannen voor een geregelden lucht-
dienst LissabonNew York
DE CHOLERA IN BRITSCH-
INDIË
Ex-gouverneur van
Salzburg vervolgd
Hij maakte zich schuldig aan
dienstfout
Opstootjes in Roemenië
Ontevredenheid over de ver
hooging der tramtarieven
Italiaansehe stafchef
te Berlijn
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et., Ingez.
nnededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
Der regel Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voot
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
TOKIO, 4 Juli (Havas). Het Japansche
persbureau Domei publiceert een bericht
uit Londen, volgens hetwelk de Fransche
regeering de Britsche er van in kennis ge
steld zou hebben, dat zij de Paracelsus-
eilanden, een groep riffen ten Zuidoosten
van Hainan, had laten bezetten.
Domei meent te weten, dat de Japansche
regeering nog geen officieel rapport in deze
aangelegenheid heeft ontvangen en dat men
slechts beschikt over de inlichting, dat een
Zeker getal Annamietische gendarmes aan land
zijn gebracht op een dezer eilanden, waar twin
tig Japanners aan den arbeid waren.
Domei zegt verder, dat, waar deze eilan
den aan China toebehooren, de Japansche
regeering wellicht zou kunnen overgaan tot
het richten van een vertoog tot de Fran
sche regeering, vooral, als de gendarmes de
Japanners bij hun arbeid zouden hinderen.
De woordvoerder van het ministerie van
Buitenlandsche Zaken te Tokio heeft naar aan
leiding van deze kwestie verklaard, dat de toe
stand voorloopig nog niet ernstig is, doch dat
de regeering met een zekere ongerustheid de
gebeurtenissen gadeslaat. Men herinnert er,te
Tokio aan, dat een week geleden in het Lager
huis is medegedeeld, dat de Fransche en Brit
sche ambassadeurs te Tokio de Japansche re
geering hadden gewezen op het gevaar, dat een
bezetting van het eiland Hainan met zich zou
brengen.
Aangezien slechts kleine Fransche of Indo-
Chineesche politietroepen op de eilanden geland
zijn, beoordeelt men in politieke kringen te
Tokio den toestand tot nu toe nog rustig.
Intusschen wijst m,en er toch met nadruk
op, dat de strategische en politieke beteekenis
van alle eilanden, Hainan inbegrepen, in aan*
merking genomen, buitenlandsche mogendheden
alles moeten vermijden om den door den oorlog
toch reeds gespannen toestand te verscherpen.
De redactie van Havas teekent hierbij aan:
„In gezaghebbende Fransche kringen merkt
men op, dat de Paracelsuseilanden, die sinds
het begin der vorige eeuw door het Annamieti
sche rijk bezet zijn, als afhankelijk van dat rijk
worden beschouwd. Ter beveiliging van de
scheepvaart in deze streken heeft de regeering
van Indo-China er twee vuurtorens geplaatst.
Kleine afdeelingen van de Annamietische politie
zijn daarheen gezonden om de vuren en het
meteorologisch instituut te beschermen".
Het agentschap Havas verneemt uit gezag
hebbende bron, dat het Japansche ministerie
van oorlog, dat een persconferentie van gene
raal Loesjkof met de correspondenten had
voorbereid, deze op het laatste oogenblik
heeft afgezegd, omdat de vrees bestond, dat
een aanslag op den generaal zou worden ge
pleegd.
Met betrekking tot het vertrek der Duit
sche militaire adviseurs uit Hankau, dat
morgen zal geschieden, heeft de woord
voerder der Chineesche regeering hun een
hartelijke hulde gebracht voor de door hen
aan China bewezen diensten.
Zij zijn in vele gevallen reeds meer dan
tien jaren in persoonlijk contact met de Chi
neesche regeering. Velen hunner hebben tien
jaar in China vertoefd, terwijl niemand hunner
korter dan 5 jaren in China werkzaam is ge
weest. Onlangs, aldus wordt van officieuze
Chineesche zijde verklaard, hebben de Duitsche
adviseurs op voorstel van de rijksregeering
ontslag verzocht.
De Chineesche regeering, de moeilijke posi
tie begrijpende, waarvoor zij geplaatst waren,
heeft hen vrijwillig ontheven van hun con
tracten, welke nog niet geëindigd waren.
Naar van Chineesche militaire zijde verluidt,
is de regeering vast besloten Hankau met alle
middelen te verdedigen. Het gros der Chinee
sche troepen is in het gebied van Hankau sa
mengetrokken en legt op het oogenblik sterke
verdedigingswerken aan.
De Japansche vloot stoomt voorts langzaam
den Jangtse op. Zij heeft vandaag Chineesche
stellingen beschoten, die ongeveer 50 K.M. ten
Oosten van Koekiang zijn gelegen. Japansche
motorbooten passeerden de rivier versperring bij
Ma tang, die op het oogenblik door de Japan
ners wordt opgeruimd om het mogelijk te ma
ken, dat grootere schepen passeeren.
Aan den Zuidelijken oever betrekken de Japan
ners onder bescherming van het scheepsge
schut hun stellingen. Op den Noordelijken oever
zouden nabij Tjienssan deelen van 't Japansche
leger teruggedrongen zijn.
De verovering van Tsjengtsjau door de Japanners. Een tank baant zich een weg
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiH
LONDEN, 4 Juli (Reuter)Daar de besprekin
gen tusschen Hodgson, den agent der Britsche
regeering te Burgos, en het Foreign Office nog
niet zijn geëindigd, heeft Sir John Simon, die
namens den minister-president in het Lager-
De regeeringspersdienst maakt bekend, dat
de tijdelijk zaakgelastigde te Mexico, in op
dracht van de Nederlandsche regeering, 29
Juni aan den Mexicaanschen minister van Bui
tenlandsche Zaken een nota heeft overhandigd,
waarin er aan wordt herinnerd, dat de Neder
landsche regeering zich in een op 4 April over
handigde nota alle rechten had voorbehouden
ten aanzien van de processen nopens de ont
eigening der olieterreinen in Mexico en de ar
beidsgeschillen in de olie-industrie daar te lan
de.
In aansluiting daarop wordt er verder op ge-
Wezen, dat de uitspraak in eersten aanleg in
het onteigeningsproces, welke voor Nederland
sche belanghebbenden bij de betrokken maat
schappijen ongunstig was, de Nederlandsche
regeering met ernstige zorg vervult, te
meer, wijl de Mexicaansche regeering reeds
tot een uitvoer van petroleum is overgegaan,
voordat in deze zaak uiteindelijk een beslissing
werd getroffen.
Zulks heeft de Nederlandsche regeering
aanleiding gegeven om in het huidige sta
dium der zaak, alvorens dus nog de uitein
delijke uitspraak is gevallen, der Mexicaan
sche regeering dringend te verzoeken alle
aandacht te schenken aan de argumenten*
der Nederlandsche belanghebbenden en
deze vol recht te doen wedervaren.
Tot deze démarche is de regeering over
gegaan, uitsluitend geleid door de belan
gen van de Nederlandsche geïnteresseer
den.
PRAAG, 4 Juli (Havas). Het Tsjecho-
Slowaaksche persbureau Ceteka meldt, dat
Zondagavond tijdens een danspartij te Harten-
berg (West-Bohemen) een vechtpartij is ont
staan tusschen Duitschers en Tsjechen.
Een Duitscher had een Hitlerkreet doen hoo-
ren, waarop de Tsjechen protesteerden.
Zij werden door de Duitschers naar buiten
gewerkt. Twee Tsjechen werden gewond.
Verder deelt het persbureau mede, dat gister
ochtend een bediende van een coöperatieve
vereeniging te Melnik (Noord-Bohemen)die
geregeld de Duitsche grens passeerde, door de
Duitsche douane-autoriteiten te Seifhenners-
dorf werd aangehouden.
u
De verjaardag van de bezetting van
troepen is te Brussel
Tabora door de Belgische koloniale
met een parade gevierd
LONDEN, 4 Juli. (Havas) Naar aanleiding
van de berichten, als zou de Britsche ambas
sadeur te Praag opdracht gekregen hebben bij
Hodza aan te dringen op bespoediging van de
regeling der Sudeten-Duitsche kwestie, stelt
men er in Britsche diplomatieke kringen prijs
op te verklaren, dat het hier eigenlijk geen
nieuwen Britschen stap betreft. De Britsche
ambassadeur staat met de regeering te Praag
in nauw contact om mede te werken aan een
spoedige en billijke regeling van het vraag
stuk.
ATHENE, 4 Juli. Een der nieuwe snelle Duit
sche vliegtuigen van de Focke Wulffabriek, de
nieuwe „Condor"-verkeersmachine! die plaats
biedt aan 26 pasagiers, is bij een landing op
het vliegveld van Saloniki ernstig geschadigü,
waarsch&nlyk ten gevolge va« een technische
fout in het landingsgestel. De machine had
demonstratievluchten gehouden op verschillen
de Europeesche vliegvelden en was thans op
den terugweg van Egypte, waar het eveneens
was gedemonstreerd.
Eenige weken geleden is een Focke Wulf
„Condor" van de Deutsche Lufthansa voor be
langstellenden op Schiphol gedemonstreerd.
WARSCHAU, 4 Juli. (Havas). Men meent te
weten, dat de Poolsche oud-minister Wojcik
binnenkort te Praag een onderhoud zal hebben
met Witos, den leider der volkspartij, die daar
in ballingschap leeft.
Wojcik zou Witos op de hoogte stellen van
een onderhoud, dat hij met president Moscicki
gehad heeft. Deze laatste heeft verklaard, dat
Witos naar Polen terug zou kunnen keeren, in
dien hij een symbolische gevangenisstraf zou
willen ondergaan, alvorens hij krachtens am
nestie in vrijheid gesteld zou worden. Witos
werd in 1933 wegens een politiek complot tot
twee en een half jaar gevangenisstraf veroor
deeld. Hij heeft deze straf nooit rechtvaardig
geacht en begaf zich liever als balling naai
Tsjeoho-Slowakige.
huis het woord voerde, slechts een samenvatting
van Franco's antwoord gegeven.
In dit antwoord wordt gezegd, aldus deel
de Simon mede, dat Franco vasthoudt aan
de bewering, dat de havens gewettigde mili
taire objecten zijn. Ontkend wordt, dat de
rechtschen het speciaal op Britsche schepen
gemunt hebben. Het antwoord bevat zekere
voorstellen voor het garandeeren van de on
schendbaarheid in een bepaalde haven, Al
meria. Het verlangt bepaalde waarborgen
betreffende den aard van de goederen, die
in deze haven zouden worden aangevoerd.
Het antwoord besluit met de verklaring, dat
Franco bereid is voorstellen te doen voor de
uitwerking' van nieuwe oorlogswetten in een toe-
komstigen oorlog.
Simon zeide nog, dat de scheepvaartonder
nemingen van dit voorstel in kennis zijn gesteld
en dat de Britsche regeering natuurlijk reke
ning zal houden met de meening dezer onder
nemingen,
Uit Alicante wordt gemeld, dat zeven vlieg
tuigen van de luchtmacht van Franco de wijk
Jardin hebben gebombardeerd. Het aantal
slachtoffers is nog niet bekend.
Verder hebben vijf Savoia-watervliegtuigen
het dorp Gava, 18 km. ten Zuiden van Barce
lona, bestookt.
Hierbij zouden een twaalftal menschen om het
leven zijn gekomen en een zestigtal gewond zijn.
In het republikeinsche Spanje wordt met
groote energie gewerkt aan den bouw van
schuilplaatsen tegen luchtaanvallen. In alle
Catalaansche steden ziet men mannen, die de
bestrating van de pleinen opbreken en groote
schuilplaatsen graven. In vele steden en dor
pen buiten Catalonië gebeurt hetzelfde. Het is
de bedoeling, dat de geheele bevolking kan
schuilen in geval de vijand tot een bombarde
ment op groote schaal overgaat.
Op iederen hoek en op verscheidene plaatsen
langs de straten ziet men in groote letters het
woord „refugio", terwijl een zwarte pijl naar
de plaats van de naastbijzjjnde schuilplaats
wijst.
Het Spaansche hospitaalschip Aquileia is
Maandag met ongeveer 300 Italiaansehe ge
wonden aan boord uit Spanje te Napels aan
gekomen.
CHICAGO, 4 Juli. (Reuter) In 1937 zijn in de
Vereenigde Staten 106.000 menschen tengevolge
van verkeersongelukken om het leven geko
men, ruim tweemaal zoo veel als het aantal
Amerikanen, dat in den wereldoorlog sneu
velde.
Gewond werden in hetzelfde jaar niet min
der dan 9.900.000 personen, dat wil zeggen, dat
op vier gezinnen minstens één persoon ver
wondingen opliep bij een verkeersongeval. De
schade, door al die ongelukken aangericht, be
droeg voor zoover zij te berekenen is, 3J4 mil-
iard dollar.
Alleen reeds tijdens het afgeloopen weekeinde,
dat dezen keer met een dag verlengd werd
wegens onafhankelijkheidsdag, zijn, voor zoover
tot nu toe bekend is geworden, meer dan 300
personen om het leven gekomen. Meer dan
tweehonderd personen zijn bij verkeersongeval
len gedood. 80 personen zijn verdronken, terwijl
bij het ontsteken van vuurwerk tal van per
sonen brandwonden opliepen.
BAGDAD, 4 Juli. (Havas) Een rechter uit
de stad Ramadi, die met vijf familieleden in
zijn auto naar Bagdad wilde gaan, werd sedert
Vrijdag vermist. Hij bleek in de woestijn ver
dwaald te zijn. Men heeft het voertuig vandaag
teruggevonden. De inzittenden waren van dorst
omgekomen.
S Verwachting: Meest matige Zuidelijke
Êj tot Westelijken wind, zwaar bewolkt met
EE tijdelijke opklaringen, waarschijnlijk
enkele regenbuien, weinig verandering in 5j
EÊ temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Onzeker.
JERUZALEM, 4 Juli. (Reuter) De toe
stand te Jaffa is gespannen. Arabische win
kels en kantoren worden gesloten ten tee-
ken van protest tegen de incidenten, die
zich de laatste dagen hebben voorgedaan
aan de grens tusschen Jaffa en Tel Aviv.
Vooral onder de Arabieren van Jaffa
heerscht groote opwinding.
Vanochtend is tusschen Jaffa en Tel Aviv
een bom geworpen naar een autobus, waarbij
drie Arabieren werden gedood en twee gewond.
In verband met deze en andere aanslagen is
een verbod uitgevaardigd zich in dit gebied op
te houden.
Ook in Jeruzalem is de spanning weer toe
genomen. Vanochtend vroeg is een bom gewor
pen naar een Arabischen autobus, welke dooi
een Joodsche wijk in het Westen van Jeruzalem
reed. Twee Arabische passagiers werden gedood
en negen gewond, waarvan vijf ernstig.
Tezelfder tijd werd een Arabisch voetganger
in een ander deel van de stad in het been ge
schoten.
Na deze aanslagen is ook te Jeruzalem de
beperkte staat van beleg afgekondigd.
Hoe brutaal de bandieten zijn geworden, blijkt
uit het bericht, dat een gewapende bende gis
teren een inval heeft gedaan in een munitie
depot van de politie te Toelkarem, ten Zuiden
van Haifa. Zij hebben daar 22 geweren, muni
tie en uniformen meegenomen.
JERUZALEM, 4 Juli. (Reuter). Zaterdagmid
dag is een Britsche politie-age'nt, die zijn eigen
auto bestuurde, nabij Nazareth van een hinder
laag uit, beschoten en gewond. Een passagier
van 'n Joodschen autobus, die op hetzelfde tijd
stip passeerde, werd eveneens gewond. De da
ders hadden reeds des ochtends nabij Kafrken-
na een Joodschen vrachtautobestuurder ge
wond.
Een Joodsche boer is, terwijl hij tusschen de
Joodsche en Arabische dorpen ten Zuiden van
Haifa wandelde, doodgeschoten.
BERLIJN, 4 Juli (D.N.B.) Met toestem
ming van de Amerikaansche en Portugeesche
regeeringen zal de Deutsche Lufthansa gedu
rende het tijdvak van midden Juli tot eind
October op het traject LissabonHortaNew-
York opnieuw bij wijze van proef een regel-
matigen luchtdienst over den Noord-Atlanti-
schen Oceaan onderhouden, met telkens een
maal per week een vertrek in beide richtingen
Voor dit jaar staan 28 Oceaanvluchten op het
programma. Het doel is aan te toonen, dat de
technische mogelijkheden er zijn om een regel-
matigen dienst met post over den Noordelijken
Atlantischen Oceaan te openen.
LUCKNOW, 4 Juli (Reuter). Het aantal
slachtoffers van de cholera-epidemie in de Ver
eenigde Provinciën is thans tot boven de 20.000
gestegen. Bij het nemen van maatregelen tegen
de epidemie stuit men op een onbegrijpelijken
-tegenstand van de onwetende massa.
Sir John Simon heeft in het Britsche Lagerhuis
in het kort het antwoord van Franco uiteen
gezet.
Te Tokio ziet men met ongerustheid, dat de
bij Hainan gelegen Paracelsus-eilanden door
Fransche troepen zijn bezet.
De toestand te Jaffa is in verband met de
ongeregeldheden aan de grens tusschen Jaffa en
Tel Aviv zeer gespannen.
De Deutsche Lufthansa wil een geregelden
luchtdienst openen over den Atlantischen
Oceaan.
Onze regeering pleit voor Nederlandsche belang
hebbenden bij de olie-industrie in Mexico.
Spoorwegontvangsten over Mei.
Luchtlijn BataviaAustralië geopend.
Verwachting
Wanneer we op zon rekenen komt er
regen en als we naar besproeiing der
verdroogde aarde verlangen schijnt al
te vaak een verschroeiende zon. Ver
wachting! Het loopt er soms raar mee.
Laten tve daarom onze verwachtingen
niet al te hoog stellen. Dit wil niet
zeggen dat we niet naar het hoogste
moeten streven, dat is heel iets anders.
Maar we moeten onze verwachting
niet bovenmatig opschroeven. Er zijn
zoovele factoren die we niet beheer-
schen in het leven en die zoowel bui
ten onzen wil als buiten ons vermogen
liggen Daarom moeten we wel naar
het schoonste streven maar we moe
ten niet verwachten, dat al onze
wenschen worden vervuld. Om teleur
stelling te voorkomen is het goed niet
al te hoog de verwachting te stellen.
WEENEN, 4 Juli- (Havas) In een officieel
communiqué wordt medegedeeld, dat men
voornemens is een gerechtelijke vervolging in
te stellen tegen Rehrl, oud-gouverneur van de
provincie Salzburg en vroeger organisator van
de Salzburger Festspiele. Het vergrijp waarvaD
hij beschuldigd wordt, wordt niet nader dan
als „dienstfout" omschreven. Reeds sedert den
„Anschluss" wordt Rehrl gevangen gehouden.
BOEKAREST, 4 Juli. (Reuter) In Boekarest
is het tot relletjes gekomen, doordat het pu
bliek weigerde de verhoogde tram- en bus
tarieven te betalen. De trammaatschappij vroeg
politiehulp, doch de agenten kozen de zijde van
het publiek.
Trams en bussen zijn eigendom van de ge
meente en het bleek, dat de tarieven verhoogd
waren, zonder dat men den minister van Bin-
nenlandsche Zaken in de zaak gekend had.
Deze heeft thans beslist, dat de tariefsverhoo-
ging onwettig was en dat het publiek dus het
oude tarief heeft te betalen.
BERLIJN, 4 Juli t.Havas). De chet van den
Italiaanschen generalen staf, generaal Pariani,
heeft heden de protocolaire bezoeken gebracht
aan generaal von Keitel, generaal von Brau-
chitsch en generaal von Beck. In den namiddag
zouden besprekingen van militairen aard ge
houden worden. Men legt er den nadruk op,
dat het bezoek van zuiver militair karakter is.
iNo t WW WWIWIUIMI II 71 I//////S/
Stand op Dinsdag 1 uur vjn. 753.7
Vorige stand 756.1
