4/1
Onderzoek naar
luchtaanvallen
De aanvallen op
Britsche schepen
Primo de Rivera
terechtgesteld
EEN „MAGINOT-L
IN DUITSCHLAND?
Verklaringen van
Loesjkof
JAPANSCHE BOMMEN
ZAAIEN DEN DOOD
Aanslag op een
olieleiding
Duitschland en
China
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DONDERDAG 14 JULI 1938 - OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - CIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21272
Vorming van een internationale
commissie onmogelijk
gebleken
Thans een commissie
van 2 Engelschen?
De regeering te Barcelona zou
met het vrijwilligersplan
instemmen
Het accoord van Rome
Geen bijeenroeping van het
Britsche Lagerhuis tijdens
de vacantie
Wat zal Schuschnigg's
lot zijn?
Het Weer
Tien a twintigduizend arbeiders
zouden er in het Rijnland
aan werken
Nieuwe verrassing zou
te wachten zijn
Londen staat nog in verbinding
met Burgos, verklaart
Chamberlain
Het anti-Stalinisme is in geheel
Sovjet-Rusland verbreid
De Chineezen brachten de Ja-
pansche Jangtse-vloot ern
stige schade aan
Buitenlanders weer
naar Nanking?
Engeland en Japan
Gerechtelijk optreden
tegen Grammens
Joodsche kolonist in Palestina
gedood
Afscheid van den Chineeschen
ambassadeur te Berlijn
Koning George vrijwel
zeker naar Frankrijk
Zijn gezondheidstoestand
bevredigend
Bommenwerpers voor
Engeland
Britsche delegatie zal trachten
orders te plaatsen in Canada
Fransch-Italiaansch
incident gesloten
Zijn inboedel door deurwaarder
opgeschreven
Hughes heeft Jakoetsk
verlaten
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et., Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor
do Ideine annonces „Omroeoers" zie de rubriek
LONDEN, 13 Juli (Reuter) In het
Britsche Lagerhuis heeft Chamberlain op
een vraag naar de commissie voor de lucht
bombardementen in Spanje verklaard, dat
hö het betreurt, maar dat om verschillende
redenen het onmogelijk is gebleken de vor
ming van een dergelijke commissie op inter
nationalen grondslag tot stand te brengen.
De Britsche regeering stelt daarom, in de
hoop, dat dit voor de beide Spaansche partijen
aanvaardbaar zal zijn, voor, een commissie uit
te zenden, die uit twee Engelschen zal bestaan,
en wel zoo spoedig mogelijk.
TOULOUSE, 13 Juli (Havas) Onlangs
is Federico Enjuto, die rechter is geweest
in het proces tegen José Primo de Rivera,
door Frankrijk naar Latijnsch-Amerika
vertrokken. In een kring van vrienden
heeft hij verklaard, dat hij alle documenten
over dit proces in zijn bezit heeft, en dat
hij de terechtstelling en de teraardebestel
ling van Primo de Rivera, den stichter der
Spaansche Phalanx, heeft kunnen consta-
teeren.
Volgens deze documenten is Primo de Rivera
op 19 November 1936 te Alicante gefusilleerd.
Vannacht hebben acht Savoia-bombarde-
mentsvliegtuigen getracht boven Barcelona te
komen, hetgeen hun verhinderd werd door
het luchtafweergeschut. Zij bombardeerden de
voorsteden ten Noorden en Zuiden der stad.
De aanvallende toestellen vlogen vervolgens
naar het Noorden en bestookten Vilasar en
Mataro, waarbij zij, op geringe hoogte vlie
gende, de straten met mitrailleurvuur be
stookten. Tenslotte vlogen zij over Palamos, op
ruim 100 K.M. ten Noorden van Barcelona.
Zij wierpen enkele bommen neer en richtten
mitrailleurvuur op de stad. In Palamos zouden
eenige gewonden gevallen zijn.
De Spaansche ambassadeur te Londen ver
trekt vanmiddag per vliegtuig naar Parijs,
vanwaar hij per trein naar Barcelona zal gaan,
waarheen hij is ontboden ter beraadslaging
over het antwoord betreffende het plan van
terugtrekking der buitenlandsche vrijwilligers
De laatste aanwijzingen, die uit Barce
lona ontvangen zijn betreffende de hou
ding der Spaansche regeering, ten opzichte
van het plan, acht men te Londen bemoedi
gend. Men denkt, dat de regeering te
Barcelona tenslotte haar goedkeuring aan
het plan zal geven.
Volgens de laatste berichten zijn gisteren
tengevolge van de luchtaanvallen der recht-
schen op Cartagena 48 menschen om het
leven gekomen en meer dan zestig gewond.
LONDEN, 13 Juli (Havas) Tijdens het
voor vragen bestemde uur in het Britsche La
gerhuis heeft Chamberlain verklaard, dat het
hiet mogelijk was, dat het parlement gedurende
de vacantie zou worden bijeengeroepen, voor het
geval het BritschItaliaansche accoord in die
Periode in werking zou kunnen treden. Toen
Fletcher de verzekering vroeg, dat de premier
zich niet voor deze inwerkingtreding zou ver
binden zonder het Huis geraadpleegd te hebben,
antwoordde Chamberlain, dat hij die verzekering
Piet kon geven.
LONDEN, 13 Juli. De Weensche corres
pondent van de „Daily Telegraph and Mor-
,nS Post" verneemt, dat de reden van het
angdurige uitstel eener aankondiging betref-
Jende het voorgenomen proces tegen oud-
Pondskanselier Schuschnigg en tegen andere
Prominente persoonlijkheden van het oude
yostemjjk er in gelegen is, dat men nog bezig
met het besfttdeeren van documenten. Men
erwacht, dat uit deze documenten zal blijken,
Schuschnigg en de anderen invloed hebben
'tgeoefend op de rechters, die nationaal-socia-
sten ter dood hebben veroordeeld, tijdens de
®riode, toen het nationaal-socialisme in Oos-
nrÜk onwettig was.
VERWACHTING: Tot matig toenemende
5E Westelijke tot Zuidwestelijken wind, half H
tot zwaar bewolkt, weinig of geen regen,
weinig verandering in temperatuur.
1 VERDERE VOORUITZICHTEN: Weinig j=
verandering.
PARIJS, 13 Juli (Havas). De Londensche
correspondent van de „Figaro" schrijft: Vol
gens uit de beste bronnen ontvangen inlichtin
gen valt het te vreezen, dat de Duitsche regee
ring vóór het congres van Neurenberg, dat op
5 September opent, een „verrassing" voorbe
reidt.
Wij vernemen n.l., dat de versterkingen
aan de Westelijke grens zoodanig zijn opge
voerd, dat zij in de naaste toekomst een on
doordringbare versperring zullen vormen.
De nieuwe plannen, om de Duitsche lucht
macht in zes maanden tijds te verdubbelen,
worden uitgevoerd. De fabrieken kunnen nu
vierhonderd toestellen per maand fabriceeren.
Het binnenhalen van de Duitsche oogsten is
vervroegd en moet voor een vastgestelden da
tum zijn afgeloopen.
Deze versterkingen worden in een bericht
van „United Press" aan haar bladen zelfs een
„Maginot-linie" genoemd, voor welker bouw
volgens betrouwbare mededeelingen vele Duit-
schers zouden zijn opgeroepen, op grond van
de laatste arbeidsdienstwet.
In tegenstelling tot den Franschen vesting
gordel wordt de Duitsche linie geen samen
hangend geheel van met -elkaar in verbinding
staande forten. Duitschland bouwt op zich zeif
staande, kleine forten, die zwaar bewapend
zijn.
De manschappen zullen zóó getraind worden,
dat zij bliksemsnel de forten kunnen bezetten.
Ook in Oost-Pruisen zullen groote werken
ten uitvoer komen, waarover echter nadere be-
richten niet zijn te verkrijgen. Het juiste aan
tal der arbeiders, die thans in Rijnland te
werk zijn gesteld, wordt geschat op tien a
twintigduizend.
LONDEN, 13 Juli (Reuter). Chamber
lain heeft in het Britsche Lagerhuis een
verklaring afgelegd met betrekking tot de
Britsche mededeeling aan Burgos op
'7 Juli j.l.
Chamberlain verklaarde o.m.: „Burgos heeft
thans geantwoord, dat de aanvallen op de Brit
sche schepen niet opzettelijk zijn ondernomen,
doch dat de schepen, die zich niet bezig houden
met den handel in contrabande, maar die ge
vaarlijke zones vrijwillig binnenvaren, zich
blootstellen aan de consequenties van hun eigen
stoutmoedigheid en aan de aanvallen, waarin
zij betrokken raken, zonder dat ze tegen hen
gericht zijn, op de objectieven der vijandelijke
havens, waar zij liggen.
Chamberlain herinnerde het Lagerhuis er aan,
dat Engeland wetgevende maatregelen heeft
aangenomen, waarin het schepen verboden
wordt wapens te vervoeren naar een Spaansche
haven, welke ook. De Britsche regeering kan
het tot zinken brengen van koopvaardijschepen
niet als gewettigd aanvaarden. Schepen in de
oorlogszone echter moeten de risico's aanvaar
den, die onafscheidelijk verbonden zijn met den
oorlogstoestand.
Een doeltreffende bescherming kan niet
gewaarborgd worden, tenzij Groot-Brit-
tannië bereid is actief deel te nemen aan
de vijandelijkheden. Ik heb reeds eerder
gezegd en ik herhaal thans, dat de Brit
sche regeering niet gerechtvaardigd zou zijn,
wanneer zij een dergelijken koers aanbeval,
zeide Chamberlain.
Terwijl dus iedere militaire actie uitgeslo
ten is, is toch de Britsche regeering niet
bereid toe te stemmen in een herhaling van
aanvallen van een zekeren aard. Tot dusverre
hebben wij steeds te Burgos geprotesteerd".
Spreker wees er verder op, dat een aanval op
een afzonderlijk schip uiteraard opzettelijk moet
zijn, in het bijzonder wanneer het schip
verkend en daarna onder machinegeweervuur is
genomen.
De Britsche regeering staat nog in ver
binding met Burgos, en spr. zou liever het
resultaat afwachten, alvorens nadere ver
klaringen af te leggen.
Tenslotte deelde Chamberlain mede, dat
de Spaansche regeering het voorstel Almeria
als veilige haven te beschouwen onaanvaard
baar achtte.
De Britsche agent te Burgos, Hodgson, blijft
voor het oogenblik te Londen.
De „Hurricanes" (wervelwinden)de nieuwe Engelsche legervliegtuigen, worden
de snelste ter wereld genoemd. Met deze vliegtuigen hoopt men den afstand
LondenParijs in den recordtijd van een half uur te kunnen afleggen
TOKIO, 13 Juli. (Domei). De naar Japan
uitgeweken Russische chef van het departe
ment voor het Verre Oosten in het commissa
riaat van Binnenlandsche Zaken en derde
commissaris voor den openbaren vrede, Loesj
kof, heeft vertegenwoordigers van de Japan-
sche en de buitenlandsche pers ontvangen,
wier, hij uitvoerige verklaringen verstrekte.
Naar zijn meening heeft Stalin de com
munistische partij als organisatie vernield,
in zijn streven naar den opbouw van eigen
dictatuur. Verscheidene millioenen Sovjet
onderdanen, verdacht van anti-Stalinisme,
zijn opgesloten in dertig gevangenenkam
pen.
Politieke gevangenen worden aan „third
degree"-methoden onderworpen, om hen tot
bekennen te dwingen. Voor de bekentenissen
van Zinowjef, Mahenef en Rykof waren drie
redenen:
1. Zij waren niet moedig genoeg eigen ver
klaringen voor het gerecht af te leggen. 2. Zij
werden voortdurend gemarteld. 3. Hun vrienden
en verwanten zouden onderdrukt zijn, wanneer
z(j de gevraagde bekentenissen niet aflegden.
Rrocessen werden georganiseerd voor het uit
den weg ruimen van politieke rivalen van Sta
lin en van hen, die zich tegen zijn eerzucht
keerden. De jongere generatie is tot een werk
tuig van Stalin gemaakt door middel van
snelle promoties.
De anti-Stalinistische gevoelens zijn door
het geheele land verbreid. Er bestaat ge
lijkheid van opvattingen in deze tusschen
volk en leger. In het leger heerscht ook
ontevredenheid, mede op grond van de ar
restaties van officieren. De zuivering gaat
nog voort, en Stalin wil uit de tegenwoor
dige moeilijkheden geraken door alle tegen
hem zijnde elementen uit den weg te rui
men.
Voorts legde Loesjkof verklaringen af over
oorlogsbereidingen van Stalin. Het roode
leger omvat ruim twee millioen man, in hon
derd divisies, en het beschikt over verscheide
ne duizenden vliegtuigen en tanks. De doel
treffendheid der munitie-industrie wordt voort
durend opgedreven; ieder in gebreke blijven
wordt door Stalin toegeschreven aan sabotage
op instigatie van Japan. China beschouwt Sta
lin als een werktuig, waar onder meer de eigen
schappen van de in de Sovjet-unie vervaardig
de vliegtuigen en andere wapenen beproefd
kunnen worden.
Ten slotte deelde Loesjkof mede, dat hij
ongerust was over het lot van zijn vrouw en
z(jn elfjarige dochter, die nog in Moskou zijn,
waar zij klaarblijkelijk zijn gearresteerd. Loesj
kof zeide zijn identiteit te kunnen bewijzen
met paspoorten en andere officieele documen-
O-
Aan de schietwedstrijden te Bisley (Engeland) namen ook scholieren deel.
Jonge Schotten kwamen met parapluie en tropenhelm naar het schietterrein
KANTON, 13 Juli (Reuter). Volgens
officjeele berichten zijn 240 menschen om
het leven gekomen, toen Japansche vliegtui
gen een concentratiekamp te Tsengtsjeng in
Zuid-China bombardeerden.
De luchtaanvallen hebben elders in Zuid-
Kwantoeng 86 menschen het leven gekost
Bü den Japanschen luchtaanval op
Woetsjang zijn minstens 170 burgers om het
leven gekomen en vierhonderd gewond. Meer
dan honderd huizen werden vernield, zoo
dat ruim 1000 menschen dakloos zijn.
Volgens mededeelingen uit buitenlandsche
kringen hebben alle Engelschen, met uitzonde
ring van eenige missionarissen, Kioekjang ver
laten en zich aan boord van het Engelsche schip
„Wenchow" begeven. Ook de meeste Chineezen
hebben de stad verlaten.
Naar het Chineesche persbureau meldt
neemt de strijd bij Hoekau voorloopig af. Gis
teren hebben de Chineezen drie heuvels ten
Westen van Matang heroverd, waarbij driehon
derd Japanners sneuvelden. Verscheidene Ja
pansche oorlogsschepen, die naar de uitmonding
van het Pojangmeer waren opgestoomd, hebben
Kioekjang beschoten.
Chineesche vliegtuigen hebben gisteren
tot driemaal toe de Japansche oorlogssche
pen op den Jangtse onder vuur genomen.
Een groot en twee kleine schepen werden
tot zinken gebracht, twee vaartuigen werden
zwaar beschadigd, aan boord van andere
ontstond brand.
In het Britsche Lagerhuis heeft onderstaats
secretaris Butler op desbetreffende vragen ge
antwoord, dat de Britsche ambassadeur te Tokio
er door de Japansche regeering van in kennis
is gesteld, dat zij niet voornemens is de exter
ritoriale rechten van andere mogendheden in
China te ontkennen, aangezien dit een kwestie
is. die alleen dezen mogendheden en China
aangaat. Hetgeen door den Japanschen woord
voerder te Sjanghai (in zijn verklaring van 24
Juni j.l.) bedoeld is, was, dat wanneer buiten
landers trachten de veiligheid der Japansche
troepen in gevaar te brengen of de militaire
operaties te belemmeren, deze troepen de noo-
dige maatregelen zullen nemen.
In diplomatieke kringen te Tokio gelooft men
dat het onderhoud tusschen den Japanschen
onderminister van Buitenlandsche Zaken en den
Britschen ambassadeur heeft geleid tot regeling
van een der geschilpunten: den terugkeer der
Britsche onderdanen naar Nanking. Binnenkort
zal, naar men aanneemt, officieel van de rege
ling mededeeling worden gedaan. Verder ge
looft men, dat de terugkeer der Amerikanen
naar Nanking en de ontruiming der universiteit
te Sjanghai' door de Japanners eveneens spoedig
geregeld zullen zijn.
De Chineesche regeering heeft besloten deel
te nemen aan de internationale tentoonstelling
te San Francisco in 1939.
teniet gedaan, zal hij zich ook niet meer aan
den wapenstilstand gebonden achten.
De „Standaard" wijst er op, dat juist de ge
meente Edingen als een eentalige Fransche ge
meente bestuurd wordt, terwijl zij volgens de
wet en de volkstelling als eentalig Vlaamsch
bestuurd moet worden.
JERUZALEM, 13 Juli (Reuter). Bij het
Kalkilieh-station is in de groote olieleiding
LyddaHaifa brand gesticht, welke aan
zienlijke schade heeft veroorzaakt.
Voorts zijn berichten ontvangen over een aan
tal incidenten, waarbij o.m. een Joodsche kolo
nist werd gedood en een bomaanslag werd ge
pleegd te Tiberias.
BERLIJN, 13 Juli. (Havas). Naar aanleiding
van het vertrek van den Chineeschen ambas
sadeur te Berlijn, dr. Tien Fong Tsjeng, naar
China is te zijner eere een banket aangeboden,
waaraan admiraal Retzmann, voorzitter van
het genootschap voor Chineesche studiën, een
redevoering heeft uitgesproken. Aan het banket
zaten 140 gasten aan, vertegenwoordigers van
het leger, het ministerie van Buitenlandsche
Zaken, het ministerie van Propaganda, het mi
nisterie voor Economische Zaken, de zware in
dustrie, benevens admiraal Foerster, voorzitter
van het Duitsch-Japansche genootschap.
In zijn redevoering gaf admiraal Retz
mann uitdrukking aan de hoop, dat de am
bassadeur uit Duitschland vertrekken zal
met de overtuiging, dat het grootste deel
van het Duitsche volk voor het Chineesche
volk de vriendschappelijkste gevoelens heeft,
en dat het met eerbied den onvermoeiden
en krachtigen strijd volgt, dien het Chinee
sche volk voert voor de hoogste goederen van
iedere trotsche natie.
Spr. verzekerde, dat „het door het genie van
Tsjang Kai Sjek in het leven geroepen leger
een geest van opoffering en. moed ten toon
heeft gespreid, die den diepsten indruk heeft
gewekt in de geheele wereld." Hij eindigde met
den wensch, dat „het Chineesche volk spoedig
den vrede moge genieten, welke het in staat
zal stellen die eenheid te consolideeren, die
door maarschalk Tsjang Kai Sjek is geschapen."
LONDEN, 13 Juli De laatste berichten om
trent den vooruitgang in den gezondheidstoe
stand van den Engelschen koning luiden zoo
bevredigend, dat de dagbladen het thans vrij
wel zeker achten, dat hij in staat zal zijn Dins
dag a.s. zijn bezoek aan Frankrijk te brengen.
De vorming van een internationale com
missie voor onderzoek naar luchtaanval
len in Spanje bleek onmogelijk. Wellicht
zal een commissie van twee Engelschen
gevormd worden.
Chamberlain weigerde nadere verklarin
gen af te leggen omtrent aanvallen op
Britsche schepen zoolang nog met Burgos
onderhandeld wordt. Barcelona weigert
Almeria als vrijhaven te aanvaarden.
José Primo de Rivera zou in 1936 te
rechtgesteld zijn. Barcelona zal vermoe
delijk instemmen met het plan tot terug
trekking van vrijwilligers.
Een Britsche delegatie zal trachten in
Canada orders te plaatsen voor het bou
wen van groote bommenwerpers voor
Engeland.
De uitgeweken Loesjkof verklaarde oa.,
dat het anti-Stalinisme in geheel Rusland
leeft.
japansche bombardementen doodden
wederom talrijke Chineesche burgers.
Duitschland zou in het Rijnland een
„Maginot-linie" bouwen. Men vreest
voor een spoedige nieuwe „verrassing
In Palestina werd een aanslag gepleegd
op een olieleiding, waarbij groote scha
de werd aangericht.
Parijs acht het Fransch-Italiaansche
grensincident gesloten.
Het is vrijwel zeker, dat de Engelsche
koning naar Frankrijk zal kunnen gaan.
Hughes is te Jakoetsk opgestegen om
naar Fairbanks te vliegen.
Op de bijeenkomst van het R. K. Werk
liedenverbond hebben pater Beaufort en
prof. Lieftinck het werkloosheidsvraag
stuk besproken. Minister Goseling werd,
naar aanleiding van de kwestie Oss,
trouw betuigd.
Op den onbewaakten overweg te On-
senoort (N.-Br.) is een vrachtauto door
een trein gegrepen en 150 meter mee
gesleurd. Een der inzittenden werd ge
dood, een tweede gewond.
Nabij Groesbeek heeft een legervliegtuig
een noodlanding gemaakt, waarbij het
zwaar beschadigd werd- De beide inzit
tenden kwamen met den schrik vrij
Het rijksmuseum KröllerMüller, cul
tuurmonument in het nationale park „De
Hooge Veluwe", is Woensdagmiddag ge
opend. Hooge onderscheidingen voor
mevr. Kröller en mr. Marchant.
New-Yorksche beurs: na aanvankelijke
stijging volgde een reactie, waardoor ver
lies voor vele fondsen ontstond.
LONDEN, 13 Juli (Reuter) In het Britsche
Lagerhuis heeft minister Kingsley Wood mede
gedeeld, dat de Britsche regeering met me
dewerking van de Canadeesche regeering be
sloten heeft onmiddellijk een speciale missie
naar Canada uit te zenden, om daar te onder
handelen met de Canadeesche vliegtuigenindus
trie over de productie van groote bommen
werpers.
ROME. 13 Juli. (Havas.) De Fransche zaak
gelastigde te Rome, Jules Blondel, heeft Cia-
no medegedeeld, dat de Fransche regeering zich
voldaan acht door de verzekeringen der Ita
liaansche regeering ten aanzien van het inci
dent aan de grens, waarbij een Fransch stu
dent door een lid der fascistische militie werd
gejond.
BRUSSEL, 13 Juli. Dinsdagmiddag wilde een
deurwaarder met zijn helpers in het huis van
Grammens den inboedel opschrijven, om dien
te verkoopen, tot voldoening van een schadever
goeding aan de gemeente Edingen, waartoe
Grammens veroordeeld was. Grammens verzette
zich hiertegen tot het uiterste. De commissaris
van politie, politie-agenten, de procureur en de
rijksveldwacht kwamen er aan te pas, en toen
eerst konden de meubelen worden opgeschreven,
terwijl de heer Grammens in bedwang gehouden
werd.
Grammens beschouwt dit optreden als een
formeele schending van het „bestand" dat tus
schen hem en de regeering gesloten werd. In
dien deze stap van het gerecht niet zal worden
NEW YORK, 13 Juli (Reuter) Hughes
is om twaalf uur 0.1 Greenwichtijd uit
Jakoetsk naar Fairbanks vertrokken.
Volgens de weerberichten is het weer tus
schen Jakoetsk en Anadyr, op de uiterste
punt van Azië, bevredigend. Tusschen Anadyr
en Nome op Alaska heerschen mist en regen.
Zoowel in Duitsche politieke kringen als in
de pers wordt het bericht, als zou Hughes
bij zijn vlucht over Duitschland aan verschil
lende beperkingen onderworpen zijn geweest,
met de meeste kracht tegengesproken.
Vj"^ FN utMUiim iimi Ti i r r r A//0
Stand op Donderdag 1 uur v.m.: 762.3
Vorige stand: 761.9
