Britsche vorsten vertrokken Tokio toont zich geduldig Deensch schip tot zinken gebracht China's regeering naar Tsjoengking Duitsche gezant bij Chamberlain GEHEIME INSTRUCTIES VOOR SUDETEN? Het nieuws van heden DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per week; per kwartaal f3.25. Bij onze Agenten TJVi ct. per week, per kwartaal f 3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE. UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM ZATERDAG 23 JULI 1938 - OCHTENDBLAD VIER EN ZESTIGSTE JAARGANC No. 21288 Voor zijn vertrek onthulde koning George het monument der Australiërs te Viller s- Bretonneux Hartelijk afscheid van president Lebrun Het hoopt nog tot een minnelijke regeling van het Tsjangkoefeng- incident te kunnen komen Nieuwe onrust te Memel Chili versterkt zijn luchtmacht De Japansche pers matigt zich Hij vertrekt vandaag naar Berlijn Het Weer Ten Oosten van Barcelona door een vliegtuig gebombardeerd Vliegtuigen boven Fransch gebied Nuffield's ontvoerder veroordeeld Spaak vertrokken naar Kopenhagen De Henlein-partij zou een snel- werkenden inlichtingen dienst bezitten Provoceerende liedjes De Poolsche minderheid Slechts de militaire bestuurs lichamen blijven in Hankau Aanslagen te Sjanghai Honderden jonken vernield Wederom Joden gedood in Palestina Ongeregeldheden op Nieuw-Guinea Te laat Dr. L. Heyermans overleden Oud-directeur van den genees kundigen en gezondheids dienst te Amsterdam NIEUWE HAARIEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et., Ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor do kleine annonces „OmroeDers" zie de rubriek PARIJS, 22 Juli. (Havas). De trein met het Engelsche koninklijk echtpaar is van middag te 13.27 uur te Villers-Bretonneux aangekomen. Alvorens Parijs te verlaten, had de Koning een telegram gezonden aan minister-pnssident Daladier, waarin hü zeide, dat de militaire parade te Ver sailles een grooten indruk op hem had ge maakt. Daladier heeft hiervoor telegrafisch zijn dank uitgesproken. Op hun reis naar Villers Bretonneux wer den de Koning en de Koningin overal harte lijk toegejuicht. Te Villers inspecteerde de Ko ning de Fransche en Australische eerewachten. Voor het monument stonden honderden Austra lische oud-strijders opgesteld. Nadat de vorsten op de officieele tribune hadden plaats genomen, werden de volkslie deren gespeeld. Sir Earle Page, vice-president van den Australischen ministerraad, verzocht den koning het monument te willen onthullen. De Koning en Lebrun legden bloemruikers op de treden van het monument. Bij de onthulling te Villers-Bretonneux van het monument voor de in den oorlog gevallen Australiërs heeft president Lebrun een rede gehouden, waarin hij o.a. zeide, dat dit de der de keer is, dat op Franschen bodem een mo nument wordt onthuld ter nagedachtenis van de zonen van Engeland, die op Franschen bo dem zijn gesneuveld; eerst te Thiepval, daar na te Vimy, en thans op het beroemde Plateau van Sancerre, ter eere van het Australian New Zealand Army Corps, de onweerstaanbare „An- zac's" van het vierde Britsche leger, die van April tot Augustus 1918 voor Amiens hebben gestreden, 2000 krijgsgevangenen maakten, een grooten oorlogsbuit vermeesterden en 20.000 dooden op het slagveld lieten. De president verklaarde er prijs op te stellen, naast den Koning van Engeland deze plechtigheid bij te wonen. Hij wees verder op de nauwe samenwer king tusschen de beide groote democratieën. Hun gemeenschappelijk ideaal van gerechtig heid is de beste waarborg voor het behoud van den vrede. Tenslotte dankte president Lebrun namens de Fransche regeering de geheele regeering van Australië in de personen van de ministers, die aanwezig waren en de honderden pelgrims, die de Oceanen waren overgestoken om zich te vereenigen op den bodem, waar zij met de gesneuvelden hebben gestreden. Ook koning George hield een rede. Hij zei de o.a. dat het voor hem een groot voorrecht was dit grootsche monument te onthullen en namens Australië den president van de Fran sche republiek te begroeten, het hoofd van het groote volk, op welks bodem men thans stond en waarmede Engeland is verbonden door banden, die door het voorbijgaan der jaren niet zullen kunnen worden verzwakt. Na de onthulling van het monument bleven nog slechts enkele minuten tijd voor het af scheid. Koningin Elizabeth verklaarde Lebrun diep te zijn getroffen door de ontvangst die haar in Frankrijk bereid is. Koning George drukte Lebrun hartelijk de hand en gaf even eens uitdrukking aan gevoelens van dankbaar heid voor de schitterende ontvangsten, die een onvergetelijken indruk bij hem zullen achter laten. Lebrun zeide den souverein dank en ver klaarde, dat 't bezoek hem en de geheele bevol king groote vreugde bereid heeft. Vervolgens namen de Koning en de Koningin afscheid van Jeanneney, Herriot, Daladier, de leden van de Fransche regeering en de civiele .en mi litaire autoriteiten. Tegenover Albert Sarraut Verklaarde de Koning nog zeer voldaan te zijn geweest over de ordemaatregelen die genomen Waren tijdens zijn verblijf in Frankrijk. In Calais bevond zich Georges Bonnet, die den Koning en de Koningin uitgeleide deed. De Koning en de Koningin zijn op 17 uur 30 aan boord van hun jacht „Enchantress" uit Calais vertrokken naar Dover, waar zij om 19 uur 10 aankwamen. Britsche troepen, die voor de handhaving der orde in Palestina rukken Jeruzalem binnen moeten zorgen, MEMEL, 22 Juli. (Reuter). Nieuwe onrust is te Memel (Klaipeda) ontstaan, doordat ae landdag van Memel een resolutie heeft aange komen, waarin wordt gevraagd een einde te •haken'aan den staat van beleg en de gearres teerde Memel-Duitschers in vrijheid te stellen. Bovendien werden twee wetten aangenomen, daarover de Litausche gouverneur van Memel fcijn veto had uitgesproken. SANTIAGO, 22 Juli. (Reuter). Chili, dat tot dusverre voor zijn veiligheid in hoofdzaak op vloot vertrouwde, gaat nu zijn luchtmacht >ersterken. De minister van Defensie heeft een ^rtsontwerp ingediend tot het benoemen van nieuwe officieren voor de nieuwe vliegtui- die uit Duitschland en Italië geleverd gorden. Bovendien voorziet het ontwerp in Ubreiding van den gronddienst en den tech- 'schen staf. TOKIO, 22 Juli (Havas) Heden avond is door het Japansche ministerie van Buitenlandsche Zaken in verband met het incident van Tsjangkoefeng een communi qué uitgegeven, waarin verklaard wordt, dat Japan en Mandsjoekwo uiterst geduld ge toond hebben door te wachten tot Rusland tot een nieuwe bestudeering van den toe stand zou overgaan". Het communiqué geeft vervolgens een over zicht van de besprekingen tusschen Sjigemit- soe en Litwinof, waarbij er aan herinnerd wordt, dat Japan het herstel van den status quo ter plaatse eischt. Hieraan wordt toegevoegd: „Ja pan is gerechtigd en bereid alle urgente maat regelen te nemen, die noodig zouden kunnen worden, wanneer de omstandigheden dit eischten". De woordvoerder van het Japansche depar tement van Oorlog heeft vanmiddag tegenover een vertegenwoordiger van Havas verklaringen afgelegd, waarin hij o.m. zeide: „Het Japan sche leger laat het op het oogenblik aan de diplomatie over om de kwestie van Tsjang- koefeng te regelen". Voorts zeide hij, dat de kansen op een minnelijke regeling langs diplomatieken weg niet uitgeput lijken. Wanneer echter de onderhandelingen mochten mislukken, zou het ministerie van Oorlog de mogelijkheid overwegen van het uitzenden naar de plaats van het incident van een militaire persoonlijkheid uit Tokio om den toestand te bestudeeren. De woordvoerder ging vervolgens voort: ,,Wij wenschen geen oorlog met Rusland op dit oogenblik, nu wij met China bezig zijn, maar wij beschikken toch aan de Mandsjoerijsche grenzen over de noodige middelen om het hoofd te bieden aan iedere gebeurlijkheid". Op een vraag naar het gerucht, volgens hetwelk de vice- minister van Oorlog, Tojo, de vroegere chef van den generalen staf van het Kwantoengleger, uit Tokio zou vertrekken om zich naar de plaats van het incident te be geven, verklaarde de woordvoerder, dat dit slechts een gerucht was. Hij voegde hieraan toe, dat het incident van Tsjangkoefeng dui delijk opgeblazen is door de buitenlandsche en ook de Japansche pers zelf op grond van al te alarmeerende berichten uit Mandsjoekwo en Korea. Deze verklaringen bevestigen duidelijk den indruk, dat de toestand sinds 24 uur zich ont wikkelt in de richting van kalmeering of min stens in de richting van een voortzetting der besprekingen. De Japansche pers, die vanmorgen vroeg nog een alarmeerenden toon volhield, zwijgt thans bijna geheel en beperkt zich tot het weergeven van de gematigde verklaringen, die vanmor gen zijn afgelegd door den woordvoerder van het ministerie van Buitenlandsche Zaken. gen vergaderd zullen zijn, vertegenwoordigen in- ons gekwelde Europa een strooming naar ge matigdheid, verzoening en vrede. Wij willen onze belangstelling geenszins aan de groote vraagstukken onttrekken. Met wie kunnen wij die beter bespreken, dan met degenen, wier belangen het meest met de onze overeenkomen? De agenda is nogal uitgebreid. Wij zullen na tuurlijk van gedachten wisselen over den alge- meenen toestand. Ik zou mij niet verwonderen, wanneer minister Koht het vraagstuk van be perking der bewapening ter sprake zou bren gen. Waarschijnlijk zullen ook het vluchtelingen vraagstuk en de kwestie der handelsbelangen in Spanje behandeld worden." LONDEN, 22 Juli (Reuter). De Duitsche gezant te Londen, von Dirksen, zal morgen naar Eerlijn vertrekken. Vóór zijn vertrek had hij een onderhoud van drie kwartier met Chamberlain. Von Dirksen zal daar door in staat zijn aan Hitier mededeeling te doen van Chamberlain's opvattingen over de internationale situatie en vooral over Tsjecho-Slowakije. Men verwacht, dat laatstgenoemde kwestie in de komende twee weken in een belangrijk stadium zal komen. Verwachting: Meest zwakke Noord-Ooste- lijke tot Zuid-Oostelijken wind, plaatselijk EE zwaar bewolkt tot betrokken tijdens den E= nacht, dauw in den vroegen ochtend, EE overdag licht tot half bewolkt, droog, met EE waarschijnlijk warmer weer. Verdere vooruitzichten: Toenemende on- weerskans. illllllllllllllllllllllllllllllllllUlllllllllllllllllllllllllllllilllllllüllNIIIII^ LONDEN, 22 Juli (Reuter). De comman dant van den Britschen kruiser „Shrop shire" meldt, dat hij, op weg van Palma naar Marseille, gezien heeft, hoe het Deensche schip „B-odil" op 11 mijl afstand door een vliegtuig werd gebombardeerd. De kruiser was toen 60 mijl ten Oosten van Barcelona. Toen het schip op de plaats va:, den overval aankwam, was de Deensche beman ning in de booten gegaan. De „Bodil" was ge zonken. De kruiser heeft de Denen naar Mar seille gebracht. Zij zullen door de zorgen van den Deenschen consul te Marseille naar hun vaderland worden teruggezonden. Volgens berichten uit Perpignan vlogen he denmiddag om tien minuten over drie zes Spaansche vliegtuigen boven Fransch gebied in de omgeving van Ossejailes. De Fransche luchtafweerkanonnen openden het vuur en schoten drie granaten af in de richting der toe stellen, waarna deze naar Spaansch gebied terugkeerden. Vanochtend hebben rechtsche vliegtuigen de haven Torrevieja met de mitrailleurs onder vuur genomen. Te Torrevieja werden zes huizen vernield en elf personen gewond. Vanochtend poogde een vliegtuig ook de haven van Valencia te bombardeeren, doch het werd door de luchtdoelartillerie verdreven en het liet zeven bommen in zee vallen. Rechtsche vliegtuigen hebben vanmorgen vijftig bommen neergeworpen op de in Britsch bezit zijnde haven Gandia. En werden echter geen schepen getroffen. LONDEN, 22 Juli. (Reuter). De jury heeft, na twee uur beraadslaagd te hebben, Thorn ton, die beschuldigd wordt van het beramen van een complot tot ontvoering van lord Nuf- field, schuldig bevonden. Thornton is veroor deeld tot zeven jaar dwangarbeid. BRUSSEL, 22 Juli (Belga). De Belgische minister-president Spaak is hedenmiddag om half vijf per vliegtuig naar Kopenhagen vertrokken. Voor zijn vertrek naar Kopenhagen heeft Spaak een verklaring afgelegd, waarin hij on der meer zeide; „De landen, die te Kopenha- De Donau-politie is gereorganiseerd. De manschappen marine-uniformen dragen blauwe PRAAG, 22 Juli (Havas) Volgens de „Sozial-Demokrate" heeft het bestuur der Sudeten -Duitsche party geheime instruc ties doen toekomen aan de plaatselijke or ganisaties. In de belangrijkste passages wordt gezegd: Wij zullen binnenkort een zware taak te ver vullen en een harden strijd te leveren hebben. Wij moeten dus van onze organisatie een zoo groot mogelijke werkzaamheid eischen. In de partij moeten onvermijdelijke wijzigingen ge bracht worden, waarbij rekening gehouden moet worden met den groei van het ledental en de nieuwe omstandigheden. Van bijzondere betee- kenis is de organisatie van een snelwerkenden inlichtingendienst voor de mondelinge over brenging van berichten. Op 20 en 21 Augustus zullen in alle plaatselijke afdeelingen appèls worden gehouden. De plaatselijke leiders, die daaraan geen gevolg geven, zullen onverwijld vervangen worden. Het nauwkeurige tijdstip de zer appèls zal den avond tevoren door koeriers op motorrijwielen bekend gemaakt worden". Zoowel in officieele als in Sudeten-Duitsche kringen heeft men geen aanwijzingen, waaruit geconcludeerd zou kunnen worden, dat de uit Duitsche bron stammende geruchten, als zou Hitier een soort wapenstilstand van drie jaar willen voorstellen, juist zouden zijn. Volgens die geruchten zou Hitler in die drie jaar trachten tot overeenstemming met Praag te komen op voorwaarde, dat na dien termijn een volksstemming in het Sudeten-Duitsche ge bied gehouden zou worden. Het Duitsche Nieuwsbureau meldt uit Praag, dat de Sudeten-Duitsche afgevaardigde Kundt een dringende vraag tot de Tsjecho -Slowaak- sche regeering gericht heeft wegens het ver spreiden van provoceerende en ophitsende lied jes door militairen en onderwijzend personeei. Kundt beweert, dat de Duitsche bevolking in het grensgebied ernstig geprovoceerd wordt door deze smaadliederen, die soms ernstige beleedi- gingen van het Duitsche staatshoofd inhou den. Hierover wil Kundt de regeering interpel- leèren, omdat, naar hij zegt, een opgewonden stemming onder de Duitsche bevolking ontstaat. Hij verlangt dat maatregelen tegen de versprei ders dezer liederen genomen worden. De Poolsche minderheid in Tsjecho-Slowa kije heeft indertijd aan minister-president Hodza een memorandum doen toekomen, waar in de wenschen en eischen dier minderheid samengevat worden. Hodza heeft dit document door de bevoegde afdeelingen doen bestudee ren. In welingelichte kringen verneemt Ceteka nu ten aanzien van dit memorandum, dat de meerderheid der daarin vermelde, punten aan vaard is, zoodat de Poolsche minderheid haar desiderata voor het grootste deel bevredigt ziet. HANKAU, 22 Juli (Reuter). Van be trouwbare zijde wordt vernomen, dat het Chineesche departement van Buitenland sche Zaken tegen het einde van de maand naar Tsjoengking zal verplaatst worden in overeenstemming met het Chineesche pro gram tot evacuatie der niet-strijders uit het gebied van Hankau. Alle burgerlijke bestuurslichamen zullen naar Tsjoenking worden overgebracht. Dee militaire blijven in Hankau. Naar verluidt zullen ook de buitenlandsche ambassade naar Tsjoengking gaan. Het Chineesche telegraafagentschap meldt, dat volgens het officieele Chineesche communi qué een tijdelijke stilte is ingetreden in den sector van Hoekau, 25 K.M. ten Oosten van Kioekiang, langs het centrale front van den Jangtse. Er zijn den laatsten tijd echter ver sterkingen voor de Japansche troepen in de richting van Hoekau gezonden en hun troepen sterkte bedroeg daar gisteren zes tot* zevendui zend man met honderd pantserwagens en vrachtauto's. Intusschen hebben Japansche oorlogsschepen gisterenmiddag buiten de nieuwe haven op en kele kilometers ten Oosten van Kioekiang de oevers bestookt. Later voeren zij terug. Een groot Japansch oorlogsschip met acht vliegtui gen aan boord vaart in de richting van An- king, beneden Jioekiang. Een niet bevestigd bericht meldt, dat een Amerikaansch olietankschip op 20 K.M. ten Zuidoosten van Kioekiang in het Pojangmeer- kanaal gistermiddag door Japansche vliegtui gen is gebombardeerd en tot zinken gebracht. Gisteren hebben de Japansche luchtstrijd krachten den geheelen dag de oevers van den Jangtse en het Pojangmeer gebombardeerd. Bij een Chineeschen aanval is men er in ge slaagd nog, een Japansche kanonneerboot tot zinken te brengen. De Chineesche toestellen bombardeerden drie Japansche oorlogsschepen en bestookten de Japansche luchtafweerge- schutstellingen langs de Jangtse-oevers. Vanmorgen is het vliegveld in de nabijheid van Hankau opnieuw aangevallen door negen Japansche bombardementstoestellen. De aanval geschiedde omstreeks half elf en er werd een zoo groote hoeveelheid projectielen neergewor pen, dat de ontploffingen tot ver in den om trek hoorbaar waren. De bombardementsvlieg tuigen werden begeleid door tien jachttoestel- len. Ondanks de strenge controle der politie in de Fransche concessie te Sjanghai begint het aantal aanslagen weer te stijgen. Gisteren is de advocaat Vanchisen, vroeger chef der juri dische afdeeling in de regeering-Tatau, in de internationale nederzetting doodgeschoten. Van daag zijn twee aanslagen gepleeegd: een zekere An Tsoen Pau, die relaties met de nieuwe re geering onderhield, werd neergeschoten. Deze man speelde een belangrijke rol in de „Vereeniging tot bevordering der Japansch- Chineesche betrekkingen." In verband met de beide aanslagen zijn vier Chineezen gearres teerd. Slachtoffers van de aanslagen zijn meestal Chineezen, die na de moorden van 7 Juli de wijk hebben genomen naar het door de Japanners bezette gebied en nu terugge keerd zijn. Volgens een mededeeling van de organisaties van Chineesche visschers te Hongkong zijn se dert 12 September van het vorige jaar, toen de Japanners overgingen tot blokkade van de Chi neesche kust, 412 jonken verbrand of tot zin ken gebracht. Daarbij zijn 8430 mannen, vrou wen en kinderen omgebracht; velen hunner verdronken of verbrandden levend. De schade wordt geschat op vijf millioen dollar. Aan de Westgrens van de internationale ne derzetting te Sjanghai is vandaag een derde aanslag gepleegd, waarbij de vice-voorzitter van de commissie van orde voor de stadswijken Tsautsjoking en Fahwa gedood werd. De voor zitter dier commissie werd zwaar gewond. De beide Chineezen waren juist op weg naar be sprekingen met de Japansche overheden. Chineesche berichten beweren, dat het vierde Chineesche guerillaleger het gebied tusschen Hangtsjau en Sjanghai is binnengedrongen en daar een levendige activiteit ontplooit. Reeds zouden groote Japansche acties daartegen op touw gezet zijn. JERUSALEM, 22 Juli. (Reuter). In de Jood- sche nederzetting Mofza ten Westen van Je rusalem is een Joodsch arbeider doodgescho ten. Twee Joodsche hulpagenten van politie werden eveneens gedood en drie boeren werden gewond. Dit geschiedde toen de vrachtauto, waarmede zij van Ramathakovesh kwamen, werd beschoten. Het vuur werd beantwoord, waarbij twee Arabieren gedood werden. In het Zuiden van Haifa is een Joodsch wa ker in een hinderlaag gelokt en gedood. Dit is de negende Jood, die in Palestina binnen 24 uur is vermoord. PORT MORESBY (Nieuw-Guinea), 22 Juli (Reuter). Nabij de Tauririvier aan de Papoea- golf hebben zich ernstige ongeregeldheden voor gedaan. De autoriteiten vreezen, dat een Euro- peesch politie-officier is gedood. Versterking is per vliegtuig njar de plaats der onlusten gezonden. Tokio hoopt met Rusland tot een min nelijke regeling van het Tsjangkoefeng- incident te kunnen komen. Het Engelsche Koningspaar is na het bezoek aan Frankrijk weer in Engeland teruggekeerd. De Duitsche gezant te Londen, von Dirksen, heeft een onderhoud met Chamberlain. De Sudeten zouden geheime instructies aan de plaatselijke organisaties hebben gegeven. Deensch schip ten Oosten van Barcelona gebombardeerd en tot zinken gebracht. De Chineesche regeering wil alle burger lijke bestuurslichamen van Hankau naar 1 sjoengking verplaatsen. De Fransche generaal Vuillemin is op uitnoodiging van Goering voor een be zoek naar Berlijn vertrokken. Nieuwe gezant van Italië bij het Neder- landsche Hof benoemd. Invoering van de Pachtwet per 1 Oc tober? De opleiding voor maatschappelijk wer ker thans geregeld. Wijziging van den spoorwegpostdienst. De eerste T 5- en D 21-toestellen te Soesterberg gearriveerd. Dr. L. Heyermans, oud-directeur van den geneeskundigen en gezondheids dienst te Amsterdam, is overleden. Inbraak in de ambtswoning van den bur gemeester en in het gemeentehuis van Tienhoven. Vrachtauto op onbewaakten overweg bij Meeden door trein gegrepen; bestuurder gedood. Twee zandbakken op den Hollandschen IJsel gezonken. Beurs van New York: Stemming on regelmatig. o 't Was maar een enkel oogenblikje de trein gaat juist voor onzen neus weg Te laat. We hadden nog iets noodig en staan voor de gesloten winkeldeur als het klokje der wettelijke gehoor zaamheid geslagen heeftTe laat. Het geeft niet of we al mopperen. We be weren natuurlijk strijk en zet dat het nog zóó laat niet was. Ons klokje gaat nu eenmaal alléén gelijk! Intusschen we zijn te laat. We wilden nog zoo gaarne deelnemen ergens aan, maar den termijn van inschrijving lieten we voorbijgaan. Te laat! We moesten nog op postkantoor of bank wezen maar vinden de loketten dicht. Te laat! Er is misschien geen hatelijker woordje. Een woordje meestal vol zelfverwijt. Als we wat vlugger waren geweest, in dien we tijdiger waren gekomen, zou den we nu niet teleurgesteld zijn! Te laat! Laat het niet zoo zijn bij het opmaken van onze levensrekening We moeten onze zaken in orde heb ben. Wees toch op tijd! Vrijdagavond om tien uur is dr. L. Heyermans, oud-directeur van den gemeentelijken genees kundigen en gezondheidsdienst te Amsterdam, in het Wilhelminagasthuis, waar hij sinds eenige maanden werd verpleegd, overleden. Hij bereikte den leeftijd van 64 jaar. VJ^ 1 M11TTIIII IT TIT 7 ivv. Stand op Zaterdag 1 uur v.m.: 763. .Vorige stand: 762.5

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 1