De terugkeer van Von Dirksen
naar Berlijn
Japanners strooien bommen,
wij pamfletten"
Indië's vloot
GERUCHTEN EN TEGEN
SPRAKEN
Hodza ontvangt
de Sudeten
TSJANG KSJEK
HOUDT EEN REDE
Het nieuws van héden
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27M cf. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE. UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM
ZONDAG 24 JULI 1938 - OCHTENDBLAD
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21290
Naar een sterkte van 3 kruisers,
2 flottielje-leiders, 12 jagers,
18 onderzeebooten en 72
groote zee-vliegtuigen
Afbouw in 1941 gereed?
Een bange nacht in de
Golf van Biscaje
Bemanning van het vergane sleep
bootje „Zeeland" tijdig gered
Het water teistert de
tempelstad Jehol
Het beroemde Chineesche Zomer
paleis zwaar beschadigd
Het jongste grens
incident
De lezing der Japanners
Het Weer
Het Fransche kabinet
vergadert
Voldoening over het goede verloop
van het koninklijk bezoek
J acht vliegtuigen
in botsing
Men heeft den indruk, dat Berlijn
een hersteld contact tusschen de
mogendheden met vreugde
zou begroeten
Vreedzame oplossing
der Sudeten-kwestie
Eischen der Poolsche minderheden
grootendeels ingewilligd
Roemenië in rouw
Drie dagen en nachten defileerde
men langs de baar van
Koningin Maria
China zal zich houden aan de code
eener ridderlijke oorlogsvoering
De stad Kioekiang in
vlammen
Nieuw portret van de
Koningin
Lizzy Ansingh heeft het
geschilderd
Zeilbootje op zee
omgeslagen
Drie jongens moesten 4000 meter
zwemmen naar de kust
Oude vrouw in brand
geraakt
Ernstig gewond naar het zieken
huis gebracht
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Tijdig
Kardinaal Maglione
Prefect der H. Congregatie van
het Concilie
WAAROM NOG ELDERS ERGERNIS
WANNEER DE ROEMER PRIMA IS?
HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Inaez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor
da kleine annonces „OmroeDers" rie de rubriek
BATAVIA, 23 Juli. (Aneta.) In de zoo
juist verschenen Memorie van Antwoord
inzake de begrooting voor Marine wordt
medegedeeld, dat de regeering er krachtig
naar streeft in 1941 een sterkte van drie
kruisers, twee fiottieljeleidiers, twaalf ja
gers, achttien onderzeebooten en (voorloo-
pig) 72 groote zee-vliegtuigen te bereiken.
Aan den afbouw van dit vlootplan wordt
met voortvarendheid gewerkt.
Het opperbestuur overweegt de aanschaf
fing van een tankschip, voorts van zeer
snelle en grootere torpedo-motor-booten
en gevechtsvliegtuigen.
Een bewapening van de Indische koop
vaardijschepen vormt nog een punt van
overweging.
De regeering verwacht, dat de uitvoering van
de in het jaar 1936 vastgestelde personeels
organisatie einde 1940 zoover gevorderd zal zijn,
dat het personeel van de bemanning van de
tegelijkertijd vastgestelde vlootsterkte voltallig
zal zijn.
Reeds zijn maatregelen genomen en nog an
dere maatregelen overwogen, om in het tekort
aan zee-officieren te voorzien.
Vrijdagavond zijn te Rotterdam aangekomen
de zes leden der bemanning van de onlangs naar
Frankrijk verkochte riviersleepboot „Zeeland",
welk scheepje in het begin van de vorige week
in de Golf van Biscaje is vergaan.
De sleepboot, die door bemiddeling Van Reits-
ma's scheepsmakelaarskantoor verkocht is, be
hoorde voordien te Dordrecht thuis en is met
een bemanning, bestaande uit Rotterdammers
en Vlaardingers, onder commando van kapitein
J. C. Goos te Rotterdam, op eigen kracht naar
Portugal, waarheen zij gedirigeerd moest wor
den, op weg gegaan.
Alles ging naar wensch, gelijk bleek uit het
relaas van de opvarenden, tot men in de be
ruchte Golf van Biscaje kwaad weer trof. De
circa 20 meter lange boot stampte en slingerde
hevig en men had groote moeite het scheepje
in den juisten koers te houden. Toen werd
Maandagnacht alarm geslagen: de „Zeeland"
maakte water.
Dien bangen nacht zal de bemanning
nooit vergeten. Met man en macht heeft
men tegen het steeds opdringende water
moeten vechten, maar de „Zeeland" zonk
steeds dieper en het oogenblik, dat de ma
chine moest stoppen, naderde.
Toen, het was circa vijf uur in den mor
gen, naderde het Fransche stoomschip „Cap
Cantin", dat de in moeilijkheden verkeeren-
de boot opmerkte en niet lang daarna het
was hoog tijd bevonden allen zich veilig
aan boord van den Franschen stoomer, die
naar Duinkerken koers zette.
Vrijdagavond nu is de bemanning, behalve
kapitein Goos, die in den loop van Zaterdag
huiswaarts zou keeren, in ons land gearriveerd
en door de goede zorgen aan boord van het
Fransche schip, waren de gevolgen van dezen
bangen nacht weer voor een groot deel verge
ten.
DAIREN, 23 Juli (D-N.B.) Een watersnood
van ongewone afmeting heeft de beroemde
tempelstad Jehol geteisterd. Dagenlange re
genbuien hebben de volkomen uitgedroogde ri
vier Woelien in een ruim 6 meter breeden
stroom veranderd.
Het water is door de dijken gebroken en
heeft het westelijk deel der stad overstroomd.
Het beroemde Zomerpaleis is zwaar bescha
digd en de groote stalen brug tusschen Jehol
en Koepeikoe, op het spoorwegtraject Jehol
Peiping, is weggeslagen. Het treinverkeer is
stilgelegd. Hoeveel4nenschenlevens verloren zijn
gegaan is nog niet bekend.
TOKIO, 23 Juli (D.N.B.). Ten aanzien van
het Russische bericht over het grensincident op
he Oessoeri wordt van Japansche zijde mede
gedeeld, dat tien Mandsjoe-soldaten, die in een
boot stroomafwaarts voeren, door drie Sovjet-
Russische motorbooten werden beschoten. Het
'hcident geschiedde op gebied van Mandsjoekwo,
'5 K.M. stroomopwaarts van Toengantsjen.
VERWACHTING: Zwakke tot matigen ÊI
H wind, aanvankelijk nog uit noordelijke
richtingen, later Veranderlijk, toene-
mende bewolking, droog behoudens kans
op onweer, zelfde temperatuur in het
noorden, in het zuiden iets koeler.
Verdere vooruitzichten: onzeker.
PARIJS, 23 Juli (Havas) Vanochtend te
tien uur zijn de Fransche ministers bijeenge
komen onder voorzitterschap van president Le
brun.
De president betuigde zijn tevredenheid over
het goede verloop van het koninklijk bezoek
en hij verzocht Daladier, Sarraut en Bonnet
hun medewerkers zijn betuiging van tevreden
heid over te brengen.
Vervolgens brachten Daladier en Bonnet ver
slag uit van de besprekingen, welke tijdens 't
bezoek van het Britsche koningspaar te Parijs
zijn gehouden.
Hierna gaf minister Marchandeau een over
zicht van den financieelen toestand, 'welke
gunstig is te noemen. In het bijzonder wees
hij1 op de goede resultaten van de inschrijving
op de uitgifte van de autonome kas voor de
landsverdediging.
De volgende ministerraad zal Vrijdag 29 Juli
a.s. worden gehouden.
PRAAG, 23 Juli (D.N.B.) Bij Medonice
zijn heden drie jachtvliegtuigen tijdens lucht-
oefeningen met elkaar in botsing gekomen en
neergestort. De bestuurders van twee toestel
len zijn omgekomen. Alle drie machines wer
den vernield. Ook bij Borek is een militair
vliegtuig neergestort en verbrand. De beman
ning kwam in de vlammen om.
Het Belgische leger hield te Brussel een p
ven trokken in
arade voor Koning Leopold. Ook postdui-
den stoet mee
BERLIJN, 23 Juli. (Havas.J De Duitsche
ambassadeur te Londen, Von Dirksen,
wordt heden voor een langdurige vacantie
te Berlijn verwacht. Men weet nog niet of
hij naar Bcrchtesgadcn zal gaan om ver
slag uit te brengen aan den Fuehrer.
Van semi-officieele Duitsche zijde wordt ge
meld, dat in de buitenlandsche pers, voorna
melijk de Britsche en Fransche, in verband
met het afscheidsbezoek van den Duitschen
ambassadeur te Londen, Von Dirksen, talrijke
vermoedens zijn uitgesproken
Zoo is bijv. gesproken van een Duitsch voor
stel tot een conferentie van vier mogendheden
tot bespreking van het Tsjechische vraagstuk
alsmede van een Duitsch-Tsjechisch niet-aan-
valsverdrag. Volgens Duitsch inzicht, zoo mee
nen de bladen, zou een dergelijke conferentie
kunnen leiden tot een stilstand in de bewape
ning. Zelfs meent men te weten, dat overwo
gen wordt een beperking van de bewapening
in de lucht in te voeren.
In welingelichte kringen wordt ten aanzien
van deze vermoedens gezegd, dat hier slechts
prake is van combinaties, welke ofwel hun oor
sprong vinden in praatjes, ofwel in de wereld
worden gestuurd om verwarring te stichten in
het Tsjechische vraagstuk. Tegenover derge
lijke bedoelingen kan men zeggen, dat de
eischen van de Sudeten-Duitschers duidelijk te
verstaan zijn gegeven.
Een officieus woordvoerder te Berlijn heeft
gezegd, dat uit deze combinaties evenwel blijkt,
dat men overtuigd is van den goeden wil, de
vraagstukken langs vreedzamen weg op te los-
PRAAG, 2-3 Juli. (Havas.) Minister-pre
sident Hodza heeft vanmiddag een afvaar
diging van de Sudeten-Duitsche partij ont
vangen.
Naar verder uit Praag wordt gemeld, heeft
eenigen tijd geleden de Poolsche minderheid
in Tsjecho-Slowakije aan Hodza een memo
randum overhandigd, waarin in 85 punten de
eischen van deze minderheid waren samen
gevat.
De „Slovenski Hlan", die in nauwe betrek
king staat tot den minister-president, schrijft
thans, dat de regeering erin heeft toegestemd
de meeste van deze eischen in te willigen. Voor
al de schoolkwestie zal worden opgelost tot vol
ledige tevredenheid van de Polen.
Verder zal bij de spoorwegen een tweetalig
systeem worden ingevoerd in de gebieden, wel
ke grootendeels Poolsch zijn en de namen der
Poolsche plaatsen zullen eveneens in beide ta
len worden aangeduid.
De minister van Landsverdediging heeft ver
volgens verklaard, geen bezwaar ertegen te
hebben, wanneer de militaire opleiding van
Poolsche recruten wordt verzorgd door Polen.
Andere eischen van de Poolsche minderheid
worden nog bestudeerd.
BOEKAREST, 23 Juli (Havas). Volgens
den wensch van de overleden Koningin
Maria is de Roemeensche hoofdstad in het
paars gestoken, dat als rouwkleur bij de
begrafenisplechtigheden geldt.
Behalve de officieele versiering met paars in
de straten, hebben ook de particulieren hun
huizen en balcons met deze kleur getooid. Aan
het kasteel van Cotrocenl, waar het stoffelijk
overschot van de Koningin staat opgebaard,
hebben de menschen drie dagen lang dag en
nacht gedefileerd.
De Fransche delegatie heeft zich vanavond
naar het kasteel begeven en twee kransen neer
gelegd, een van president Lebrun en een van
den premier Daladier.
De Italiaansche delegatie is eveneens aan
gekomen en heeft een krans neergelegd na
mens den Koning en de Koningin. Vanavond is
de lijkkist gesloten en vannacht wordt hét
stoffelijk overschot overgebracht naar het Ko
ninklijk Paleis van Galea Victoria, vanwaar
de lijkstoet Zondagmorgen zal vertrekken naar
het klooster van Curteêi, waar de teraardebe
stelling zal geschieden.
Koning Carol van Roemenië heeft den Apos-
tolischen Nuntius, Mgr. Cassulo,. telegrafisch
verzocht van Z. H. den Paus en den Kardinaal-
Staatssecretaris dank te zeggen voor hun me
deleven in de dagen van allergrootste rouw,
waarin Roemenië thans verkeert.
De Engelsche luchtmacht blijkt zeer in trek. Dagelijks komen tientallen jongeman
nen zich aan de rijdende wervingsbureaux melden
HANKAU, 23 Juli. „Nooit zijn de meest
gewone regels van menscheiykheid zoo mis
kend als thans," aldus verklaarde maar
schalk Tsjang Kai Sjek, de Chineesche
generalissimus, in een te Hankau gehouden
redevoering.
„De openlijke veróordeeling van de daden der
Japanners door de wereldopinie heeft niet den
minsten indruk op de Japansche bevelhebbers
gemaakt," zoo vervolgde de maarschalk „De
Chineesche militaire vliegtuigen zouden gemak
kelijk hun weg kunnen vinden naar de volk
rijke Japansche steden, maar in plaats van
ciood te zaaien onder de Japansche bevolking,
hebben wij als represaille er de voorkeur aan
gegeven een waarschuwing te doen toekomen
in den vorm van pamfletten. Wij zullen de code
eener ridderlijke oorlogsvoering blijven velgen
Bandeloosheid en vandalisme zijn onze ge
zworen vijanden."
De Chineesche bladen eischen de bijeenroe-
ping eener internationale conferentie om het
lijden van het Chineesche volk te verzachten.
Sinds verleden jaar Juli hebben 16.710 Japan
sche vliegtuigen in totaal 2.472 aanvallen op
Chineesche steden verricht, over 16 provincies
verdeeld. Hierbij zijn 16.532 burgers gedood en
21.752 gewond.
Kioekiang staat op het oogenblik in het
middelpunt der militaire verrichtingen.
Groote stadsdeelen zijn in vlammen ge
huld. Men vermoedt, volgens het Britsche
Nieuwsbureau, dat de branden door de
Chineezen zelf zijn gesticht.
De Japanners hebben de mijnen op den Jangtse
reeds zoover opgeruimd, dat hun schepen
Kioekiang weer kunnen bereiken. Volgens de
Japansche frontberichten zou de Chineesche
tegenstand ten Oosten der stad practisch ge
broken zijn. De Chineezen verwachten elk
oogenblik een gecombineerden Japanschen aan
val van leger en marine, waardoor niet slechts
de weg naar Hankau, doch ook die naar
Nantsjang geopend zou worden.
Na de inneming van Kioekiang wordt een
algemeene aanval op Hankau uit drie richtin
gen verwacht. Het tempo der krijgsverrichtin
gen wordt echter vertraagd door de vochtige
zomerwarmte, die hier en daar 40 gr. bedraagt.
De inneming van Hankau kan dan ook niet
eerder verwacht worden dan op zijn vroegst
eind September.
sen. Wat betreft het vraagstuk der .Sudeten is
men evenwel ongelukkigerwijze nog niet zoover.
Noch Tsjecho-Slowakije, noch Engeland, noch
Frankrijk hebben Duitschland tot op heden vol
doende garantie gegeven, dat rekening zal wor
den gehouden met het Duitsche standpunt.
Over het algemeen heeft men evenwel
den indruk, dat Duitschland met voldoe
ning ieder initiatief zou aanvaarden om
het contact tusschen de mogendheden te
herstellen, waarbij rekening moet worden
gehouden met de Duitsche rechten.
De diplomatieke correspondent van Reuter
deelt omtrent deze geruchten mede dat tijdens
een vriendschappelijk onderhoud met Von Dirk
sen vóór zijn vertrek naar Duitschland, de Duit
sche ambassadeur opnieuw de verzekering heeft
gegeven, dat Duitschland vredelievende bedoe
lingen heeft en de Sudeten-Duitsche kwestie
langs vreedzamen weg wil zien opgelost.
De Britsche minister-president van zijn kant
heeft den ambassadeur de verzekering gegeven,
dat de Britsche regeering haar goede diensten
in Praag zal blijven bewijzen.
Van geen van beide zijden zijn welomschre
ven voorstellen gedaan, evenmin is gesproken
over nieuwe denkbeelden.
Van semi-officieele zijde te Berlijn wordt ver
der, naar aanleiding van het bericht van een
Engelsch blad, als zou in Muenchen na terug
keer van kapitein Wiedemann uit Londen een
bespreking gehouden zijn, waaraan de voornaam
ste leden der Rijksregeering zouden hebben
deelgenomen, verklaard, dat een dergelijke be
spreking niet gehouden is. Noch generaal Goe-
ring, noch minister Von Ribbentrop hebben
deze week Noord-Duitschland verlaten.
Het bericht over een „Duitsch-Tsjecho-Slo-
waakschen wapenstilstand", waarover in Muen
chen gesproken zou zijn, is dus een zuivere fan
tasie.
Van Duitsche zijde, zoo aeelt men verder
mede, acht men het overigens een weinig ge
lukkige methode, om met uitdrukkingen als
,Een wapenstilstand tusschen Duitschland en
Tsjecho-Slowakije" het nationaliteitenconflict
op onjuiste wijze op internationaal terrein te
brengen. De beslissingen moeten in Praag zelf
vallen en wel onder volledige verantwoordelijk
heid der Tsjechische regeering.
Lizzy Ansingh heeft een portret voltooid van
de Koningin, geschilderd in opdracht van bur
gemeester en wethouders van 's Hertogenbosch,
als bestuurderen van de broederschap St. Lucas
aldaar, ter plaatsing in de Oranje-galerij in
de bovenhal van het stadhuis, ter gelegenheid
van het veertigjarige regeeringsjubileum.
Hare Majesteit is gekleed in een japon van
roode tulle met sealskin-mantel.
Het portret zal van 25 tot en met 30 Juli
worden geëxposeerd in de vitrine van de fa,
Buffa in de Kalverstraat te Amsterdam.
Vrijdagavond hebben drie jongens van
16 tot 18 jaar een hachelijk avontuur be
leefd op de Noordzee vóór Zandvoort. zy
waren met een zeilbootje gaan varen tot
ongeveer 4 K.M. buiten de kust. Toen zy
huiswaarts wilden keeren, sloeg het bootje
door een verkeerde manoeuvre om, waar
door de jongens in het water terecht kwa
men.
Ze konden gelukkig alle drie zwemmen. Toen
zy op de kiel van de boot waren geklom
men, trachtten zy de aandacht van passee-
rende schepen „e trekken, die echter mede door
de reeds ingevallen duisternis niets opmerkten.
De jongens besloten toen naar Zandvoort te
rug te zwemmen. In totaal uitgeputten toe
stand kwamen zy omstreeks 11 uur op het
strand aan, waar een dokter hen in een
strandtent behandelde, en hen daarna naair
huis vervoerde.
De toestand van de jongens was Zaterdag
morgen bevredigend. Het bootje is in den loop
van den dag aangespoeld.
Zaterdagmiddag is de bejaarde vrouw V.
Velthuizen aan den Waalbandyk te Nymegen,
terwyi zy de kachel aanmaakte, door het vuur
aangetast. Buren, die op haar hulpgeroep
kwamen toesnellen, wisten het vuur te blus-
schen, doch de vrouw had reeds ernstige brand
wonden gekregen.
De politie liet de vrouw per brancard naar
het Wilhelmina-ziekenhuis vervoeren. Haar
toestand is zeer ernstig.
Geruchten en tegenspraken over de toe
nadering der Duitsche regeering tot de
Westersche mogendheden.
De Tsjecho-Slowaaksche regeering heeft
de eischen der Poolsche minderheid reeds
grootendeels ingewilligd.
Watersnood teistert de beroemde Chi
neesche tempelstad Jehol.
Van oneenigheid tusschen het Duitsche
en Oostenrijksche episcopaat is geen
sprake.
Kardinaal Maglione benoemd tot pre
fect der Congregatie van het Concilie.
Nieuw portret van H.M. de Koningin,
geschilderd door Lizzy Ansingh.
Koninklijke onderscheiding voor den
secretaris van het Generaal van Heutsz-
fonds.
Afbouw van Indië's vlootplan in 1941
gereed?
Minister Steenberghe bezoekt het Hoog-
ovenbedrijf te IJmuiden.
De geheele export van Java-mais naar
Japan stopgezet.
Centrale Raadsvergadering van den R.K.
Bond voor Groote Gezinnen te Utrecht.
Het vergaan van de sleepboot „Zeeland",
bemanning te Rotterdam aangekomen.
Doodelijk verkeersongeluk tusschen
Zuidhorn en Noordhorn.
Extra-toewijzing van kalveren wegens
mond- en klauwzeer.
Motorongeluk bij Havelte (Drente)
eischte één doode en een zwaargewonde.
Ernstig jachtongeluk te Wapserveen.
Beurs van New York: stemming zeer
vast.
Beter laat dan nooitWe troos
ten ons daarmede in vele gevallen.
Vaak terecht Het is beter dat een
goede daad iaat gesteld wordt in-
plaats van nooit. Het is beter als we
nog precies op tijd komen dan te laat
te zijn. Maaral is het gezegde in
vele omstandigheden een gerechte
troost, toch moge het geen stimulans
voor ons zijn om alles op 't laatste
oogenblik aan te laten komen."
Het systeem „beter laat dan nooit''
heeft velen er toe gebracht iets tot
het laatste nippertje uit te stellen met
het gevolg, dat men te laat er mede
was: Wees daarom „tijdig". Het
vermaan van Mgr. Poels „tijdig" met
onze goede maatregelen te wezen is
van zoo ver strekkende beteekenis,
zeker, laat een goede daad niet na
omdat men reeds te veel tijd liet ver
loren gaan: beter laat dan nooit.
Maar uw parool zij: „tijdig".
VATICAANSTAD, 23 Juli (Havas). Kar
dinaal Maglione is benoemd tot prefect der
Congregatie van het Concilie, als opvolger van
den onlangs gestorven kardinaal Serafini.
Hciligeweg 39-45, A'dam. A. J. v. d. MADE
OOK VOOR INDISCHE RIJSTTAFEL
Stand op Zondag 1 uur v.m.: 762,9
Vorige stand: 762