Japan wil geen verscherping
van het conflict
m
DIJJERS
OOK RUSLAND TOONT
GEMATIGDHEID
Hodza's antwoord
aan de Sudeten
De weerstoestand
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DINSDAG 2 AUGUSTUS 1938 - AVONDBLAD
HOTF.L - CAFE - RESTAURANT
Uw lunch wordt ook
op het terras geserveerd
OP VASTENDAGEN
DAGBLAD MET, OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21305
Sovjet-zaakgelastigde te Tokio
krijgt opdracht een protest
in te dienen
Een regeling langs
diplomatieken weg?
Felle taal uit Moskou
Nieuwe regeering
in Venezuela
Japansch offensief bij
Kioekiang
Politie-chef te Sjanghai zou een
opstand hebben beraamd
Wijziging in verband met
driejarenplan
De vermiste Hawaii
Clipper
De Amerikaansche marine
laat zoeken
Praag handhaaft de eenmaal
gedane voorstellen
De commissie van twintig
Het Weer
Het warme weer
Minister Beek te Oslo
Hittegolf in Engeland
Gevolgd door hevige onweersbuien
Clandestien alcohol
verkocht
Een, die het zich gemakkelijk heeft
gemaakt.
Instructie tegen 103 Amerikanen
wegens belastingontduiking
De strijd in Palestina
FRANSCHE VISSCHERSBOOT
VERGAAN
Kans op een mooie maand
Augustus
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
TAC KftMO,TERD
Een slachtoffer van de
wetenschap
Fransch geleerde verliest
beide handen
Blondel naar Parijs
Het oproer op Kreta
ITALIË'S RASSENLEER
ZAADVOÖKT-BAD
LORD-MAYOR VAN LONDEN
NAAR ROTTERDAM
Buitenhof Telefoon 117375 Den Haag
SPECIALE SCHOTELS - MAGER MENU
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et., Inaez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Engeland verbetert zijn luchtvaart. Leerlingen krijgen onderricht in de bevestiging
en werking van luchttorpedo's en bommen
TOKIO, 2 Aug. (D. N. B.) In den heden
gehouden Japanschen kabinetsraad hebben
de ministers van Oorlog en Buitenlandsche
Zaken een uiteenzetting over het incident
van Tsjangkoefeng gegeven. In politieke
kringen te Tokio verluidt, dat er van Ja
pansche zijde zorg is gedragen, dat het con
flict geen scherper vormen aanneemt.
De demonstraties der Russische vliegers zijn
geen aanleiding tot verscherping van het con
flict, dat immers slechts van plaatselijken aard
is. De Japansche pers onthoudt zich van com
mentaar en legt er den nadruk op, dat Japan
een vreedzame regeling langs diplomatieken weg
wenscht.
Het Japansche ministerie van Oorlog' ontkent
formeel, dat de heuvels van Tsjangkoefeng door
de Russen zouden hernomen zijn.
TOKIO, 2 Aug. (Havas.) Het Japansche mi
nisterie van Oorlog heeft bevestigd, dat veertig
Sovjet-Russische bombardementsvliegtuigen heb
ben deelgenomen aan de aanvallen op Tsjang
koefeng en Noord-Korea tusschen 12.30 en 14.30.
Uit Moskou wordt gemeld, dat noch voor, noch
gedurende den strijd, de Russische troepen de
grens zijn overgestoken, zoodat het niet moge
lijk was de Japansche aanvallers te omsingelen.
De Sovjet-Russische zaakgelastigde te To
kio heeft opdracht gekregen een krachtig
protest in te dienen tegen de schending van
de grens, welke is vastgesteld door de Chi-
neesch-Russische verdragen en welke dui
delijk is aangegeven op de kaarten.
De hoogste sovjet der U. S. S. R. heeft vier
grenswachten wegens betoonden moed onder
scheiden met de Orde van de Roode Ster.
De veronderstelling, welke te Moskou het
meest wordt gehoord over het incident van
Tsjangkoefeng, is, dat de Japansche militairen
gepoogd hebben succes te oogsten op een plaats,
Waar zij geloofden, dat dit gemakkelijk zou
gaan. Men heeft aangetoond, dat.zij zich ver
gist hebben.
Wat er ook van zij, de regeering te Moskou
blijft gematigd en verontrust zich niet.
„Wanneer de Japanners", zoo zegt men te
Moskou, „tot hun schade •zullen hebben on
dervonden hoe goed het roode leger is, dan
zullen zij wel verplicht zijn tot kalmte te
komen."
Men weet nog niet of de Russen tot een te
genaanval zijn overgegaan.
De „Komsomolskaja Prawda" publiceert een
brief van een groep jonge Stachanof-arbeiders
uit de „Kalinin-fabriek", waarin zij o. m. schrij
ven:
„De Japansche generaals, die een veldtocht
tegen ons willen beginnen, moeten beter dan
wie ook weten, dat de afstand Tokio—Moskou
vele malen langer is dan de afstand Moskou—
Tokio. Wij waarschuwen: „Steek uw bloedige
vingers niet tusschen de grensdeuren van het
Verre Oosten van den Sovjet-staat. Na uw vin
gers zoudt gij gemakkelijk uw handen kunnen
verliezen.
Ds tijd zal komen, waarop de Japanners voor
iederen druppel bloeds der Sovjet-Russische
grenswachten zullen moeten betalen met stroo
men van hun vuile bloed."
Naar de meening van politieke kringen te
Tokio doet de affaire-Tsjangkoefeng twee cate
gorische kwesties rijzen:
1) Heeft men hier te doen met het begin van
een Russisch-Japanschen oorlog?
2) Zal de oorlog in China niettemin voort
duren?
Een medewerker van Havas heeft deze vra
gen gesteld aan een gezaghebbenden functio
naris van het ministerie van Buitenlandsche
Zaken. Deze verklaarde ten aanzien van de
tweede vraag, dat, indien een Russisch-Japan
sche oorlog zou uitbarsten, de operaties in
China er niet door zouden worden stopgezet.
Japan heeft den wil en het vermogen om zelfs
in geval van vijandelijkheden met Sovjet-Rus
land zijn opmarsch tegen Hankau voort te
zetten.
TOKIO, 2 Aug. (Havas.) Domei deelt mede,
dat de Japansche troepen een hevig offensief
hebben ontketend tegen de Chineesche strijd
krachten bij Kioekiang.
De Japansche troepen hebben volgens dit be
richt het vierde Chineesche leger ten Westen
van de Loesjan-bergen, op eenige kilometers
ten Zuiden van Kioekiang, op de vlucht ge
dreven.
De politiechef der door de Japanners ge
steunde regeering van Groot-Sjanghai is
met twintig hooge ambtenaren van de po
litie door japansche gendarmen gearres
teerd.
Zij worden er van verdacht een opstand tegen
de regeering van Groot-Sjanghai te hebben be
raamd en gemeene zaak te maken met de Chi
neesche vrijscharen. De Japanners zouden ver
nomen hebben, dat de gearresteerde ambtenaren
een plan hadden ontworpen Poetoeng te be
zetten; dat zou op 13 Augustus moeten gebeuren.
De Chineesche vrijscharen zouden daarbij hun
medewerking verleenen.
Het verluidt dat in de woning van den poli
tiechef een tamelijk groote hoeveelheid wapenen
zou zijn gevonden.
Het verkeer tusschen Sjanghai en Poetoeng
is zoo goed als geheel stopgezet; De Japanners
treffen reeds voorzorgsmaatregelen met het oog
op mogelijke ongeregeldheden.
VARACAS, 2 Aug. (Havas). De minister
president van Venezuela heeft het ontslag van
het kabinet aan den president der Republiek
overhandigd, opdat de regeering kan worden
gewijzigd overeenkomstig het driejarenplan.
Een nieuwe regeering werd onmiddellijk ge
vormd, waarin de vroegere minister van ver
keersmiddelen, Pietri, minister-president en
minister van Binnenlandsche Zaken is. Gil Bor-
ges behoudt het ministerie van Buitenlandsche
Zaken, en generaal Isaias Medina blijft minis
ter van Oorlog en Marine. Behalve deze drie
oude ministers telt het nieuwe ministerie zeven
nieuwe leden.
MANILLA, 2 Aug. (D. N. B.) De plaatselijke
marine- en leger-autoriteiten hebben gisteren
de oorlogsbodems en bombardementsvliegtuigen
aangewezen, welke moeten zoeken naar den se
dert vijf dagen vermisten „Hawaii Clipper". Het
gebied, dat doorzocht moet worden, is uitge
breid, aangezien men veronderstelt, dat na de
laatste berichten van de vliegboot, zij sterk uit
den koers is gedreven. Aangezien geen wrak
stukken zijn gevonden, hoopt men, dat de vlieg
boot nog drijvende is, of een van de duizenden
kleine eilandjes, welke hier verspreid liggen,
heeft bereikt.
PRAAG, 2 Aug. (Havas.) Hodza heeft Maan
dag aan de Sudeten-Duitsche partij geantwoord
op de door afgevaardigde Kundt, den gevol
machtigde van Henlein. in een 30 Juli gedateerd
schrijven gestelde vragen.
Uit dit antwoord blijkt het volgende:
De regeering van Tsjecho-Slowakije blijft
van meening, dat het vraagstuk der nationali
teiten geregeld moet worden in overeenstem
ming met de beginselen, welke uiteengezet zijn
in dat gedeelte van het nationaliteitenstatuut,
dat op 30 Juni door de regeering aan de partij
der Sudeten-Duitschers is ter hand gesteld.
De .regeering handhaaft eveneens de begin
selen der taalwet, welke denzelfden dag aan de
party der Sudeten-Duitschers in den vorm van
een wetsontwerp werden ter hand gesteld.
De regeering blijft bij haar voornemen de be
sprekingen met de Sudeten-Duitschers voort te
zetten, zooals was onder oogen gezien reeds
voordat kennis was gegeven van een reis van
Runciman.
De bij deze besprekingen ten aanzien van de
voortzetting der onderhandelingen bestudeerde
wetsontwerpen blijven geldig.
De regeering is van meening, dat de twee
wetsontwerpen over zelfbestuur, welke op 28
Juli door den president van het hof voor grond
wettelijke kwesties aan de Sudeten-Duitsche
partij zijn overhandigd, definitief zijn.
Hodza heeft niet geantwoord op de vragen
van Kundt, wanneer de Sudetenpartij den defi
nitieven tekst zou ontvangen van alle wetsont
werpen der regeering. De partij zou het op
schrift gestelde standpunt der regeering ten
aanzien van het memorandum van 7 Juni 1938
ontvangen.
In het officieele communiqué over de bijeen
komst der commissie van twintig, welke werd
bijgewoond door de leiders der coalitie-partijen
en de parlementaire clubs dezer partijen, wordt
gemeld, dat de commissie kennis heeft genomen
van uiteenzettingen door Hodza en Krofta.
De regeering zal er naar streven het stand
punt der regeering met dat der oppositie-par
tijen in overeenstemming te brengen en op alle
punten tot een overeenkomst te geraken, met
inachtneming van het prestige en de interna
tionale positie der republiek.
i
De vergadering deed het belang uitkomen
van de zending van Runciman, waarin zij
de uitdrukking' ziet van den goeden wil van
Groot-Brittannië een bijdrage te leveren tot
de regeling der betrekkingen tusschen de
nationaliteiten en de consolideering van
Midden-Europa.
Het Tsjecho-Slowaaksche telegraaf-agent-
schap publiceert het volgende communiqué:
Benesj heeft 29 Juli een groep Amerikaansche
studenten en professoren ontvangen. Tijdens de
ontvangst werd gesproken over de Tsjecho-Slo
waaksche nationaliteiten-politiek en over de
kwestie van den vrede. Zonder eenige daartoe
vooraf gegeven machtiging zijn zekere gedeel
ten der verklaring van Benesj in de pers ver
schenen.
Ceteka is gemachtigd te verklaren, dat de
woorden van Benesj onder dezen vorm niet als
authentiek kunnen worden beschouwd.
In het bijzonder moet het verslag van een
buitenlandsch blad worden gewraakt, volgens
hetwelk Benesj in antwoord op een vraag aan
gaande de mogelijkheden van een oorlog den
steun der Vereenigde Staten zou hebben ge
vraagd.
De verklaring van Benesj was integendeel zeer
optimistisch.
Hij zeide, zooals overigens in al zijn vroegere
verklaringen, dat geen enkele Europeesche staat
den oorlog wenschte en hy gaf uitdrukking aan
zijn hoop, dat de vrede in Europa zou worden
gehandhaafd.
Volgens de „Narodni Noviny" heeft zich bij
Bratislawa een incident voorgedaan. Twee Slo-
waaksche jongelui kwamen in een bosch drie
Sudeten-Duitschers tegen, die alle drie onge
veer achttien jaar oud waren en witte kousen
droegen.
Er ontstond een worsteling.
i
Een der Duitschers trok een revolver en
schoot op de Slowaken. Eén dezer slaagde
erin den Duitscher te ontwapenen. Een der
andere Duitschers trok toen zijn revolver en
schoot een Slowaak in de beenen.
De Duitschers vluchtten, doch zij konden
eenige uren later worden gepakt.
Op zoek naar het goud van de „Lutine". De zeef van de „Karimata" met een
hoop kogels, het resultaat van urenlang baggerwerk
illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllljj
VERWACHTING: Meest matige, Noord-
Oostelijke tot Oostelijken wind, helder tot
jjË licht bewolkt, aanvankelijk warm in het
E: Noorden en in het Zuiden zeer warm, la-
ter waarschijnlijk iets minder warm in
het Noorden.
Hoogste barometerstand: 772.0 te Lerwick. 3
3 Laagste barometerstand: 3
756.3 te Janmayen. 3
H Zon op 5.22 - onder 8.49 - Licht op 9.19
H Maan op nam. 1.38 onder nam. 11.09 3
3 Aug. E. K.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiri
uitiiitfiiitiiifiiaiiitiiiitiiiitiiiiiitiiiiiiiiiiitiiiitiittiittiiiiit iitntiititiitiKit
OSLO, 2 Aug. (D.N.B.) De Poolsche minister
van Buitenlandsche Zaken, Beck, is Maandag
avond uit Kopenhagen per trein te Oslo ge
arriveerd,
LONDEN, 2 Aug. (D.N.B.) Tengevolge van
de hittegolf zijn Maandag te Londen vijf per
sonen bezweken. In het Westen van Engeland
hebben hevige onweersstormen gewoed, welke
gepaard gingen met regen. Tal vari plaatsen
stonden een halven meter onder water.
Het verkeer moest tijdelijk worden stopge
zet, het telefoonverkeer is onderbroken. De te
velde staande gewassen hebben ernstige scha
de geleden.
NEW-YORK, 2 Aug. (D.N.B.) Het O. M. te
New-York heeft Maandag 103 personen wegens
ovértreding van de alcoholwet in staat van be
schuldiging gesteld.
Dit is de grootste „drankzaak" sedert de op
heffing van het drankverbod. Tot de beschul
digden behooren zes agenten der federale be
lastingen, 15 drogisten, tal van extractfabri
kanten en artsen.
In de acte van beschuldiging staat, dat de
beklaagden in de laatste drie jaren wekelyks
ongeveer 10.000 tonnetjes drank hebben ver
kocht, waarop geen accijns was betaald.
De schatkist zou hierdoor voor een bedrag
van ongeveer 1.8 millioen dollar zijn benadeeld.
In de maand Juli zyn in het geheel 148 Ara
bieren en 60 Joden in Palestina gedood. Dit
aantal vormt een record. Er zijn verder in het
geheel 256 Arabieren en 201 Jood gewond.
De Britsche troepen hebben zes gewonden en
twee dooden te betreuren, terwijl drie Britsche
politiebeambten gewond werden.
HALIFAX (Nieuw Schotland), 1 Augustus.
(Havas) In de wateren van New Foundland is
een Fransch visschersvaartuig na een ontplof
fing in brand geraakt en gezonken. De oorzaak
van de ontploffing is niet bekend. De uit acht
tien personen bestaande bemanning is door een
Noorsch schip gered,
Onze weerkundige medewerker schrijft;
Nadat het weer vier maanden achtereen op
de meeste dagen te koel is geweest, is hierin
sedert eenige dagen een groote verandering' ge
komen en hebben wij eindelijk mooie, warme
zomerdagen gehad. Dit is voor de meteorologen
niet zulk een groote verrassing daar verschil
lende overwegingen tot de slotsom leidden, dat
na de maand Juli hoogere temperaturen kon
den worden verwacht. Zij zijn iets eerder dan
verwacht was gekomen.
Deze stijging van de temperatuur is eigen
lijk begonnen in het Oosten en Noordoosten
van Europa en de laatste dagen van de vorige
week breidde het gebied van warm weer zich
gaandeweg naar het Westen uit totdat het ein
delijk ook ons land innam. Merkwaardig is
hierbij, dat de warmte zich naar het Westen
voortplantte tegen de overheerschende wind
richtingen in en het is daarom moeilijk te ver
klaren. Waarschijnlyk heeft hierbij de sterke
zonnestraling een groote rol gespeeld. Het zal
velen wel opgevallen zijn, dat de laatste dagen
de zonnestraling bijzonder sterk was Ook was
er over het algemeen weinig bewoiking en
weinig wind, zoodat alle omstandigheden gun
stig waren voor veel warmer weer.
Van groote beteekenis is, dat zich over West
en Midden-Europa een gebied van hoogen druk
heeft ontwikkeld en dat de depressies, die over
den Oceaan in het Westen opkomen en die,
wanneer zij naar het Vasteland door konden
dringen, het mooie weer zouden verstoren, ver
af blijven en naar het hooge Noorden wegtrek
ken.
Dit is van bijzonder groote beteekenis
voor de stabiliteit van het mooie weer. Wy
hebhen hierdoor groote kans, dat het weer
voorloopig mooi en warm zal blijven en
dat de voor Augustus zooveel gunstiger
vooruitzichten verwezenlijkt zullen worden.
De groote beteekenis van al aeze verschijn
selen loopt niet in het oog, wanneer men hier
van geen bijzondere studie maakt. Het blijkt
bij onderzoek, dat het weer lange tijden achter
een de neiging heeft in één zin van den nor
malen toestand af te wijken. Zoo zien wij b.v.,
dat de maand Juli alweer sedert 1933 in het
algemeen hoe langer hoe koeler werd. Met de
maand Augustus is het eenigszms anders ge
steld, deze is de laatste jaren meestal vrij nor
maal geweest wat de temperatuur betreft en
het is nog niet uitgemaakt of er de volgende
jaren een achter- of een vooruitgang zal ko
men. Daarom is de groote verbetering van den
algemeenen weerstoestand in Europa zeer be
langrijk, omdat bij een zekere stabiliteit dan
heel veel kans bestaat, dat Augustusbeter zal
zyn dan in de laatste der voorafgaande jaren.
M'en zal daarbij niet moeten letten op de
schommelingen van dag tot dag maar op de
veranderingen in groote lijnen in het verloop.
Zooals boven reeds is gezegd, is dit algemeen
verloop den laatsten tijd zeer gunstig en heeft
het de beteekenis van een groote verbetering,
die niet slechts van plaatselijken aard is, maar
die zich over een heel groot gebied in Europa
uitstrekt. Wij moeten daarom de verdere ont
wikkeling van den algemeenen weerstoestand
nauwkeurig volgen, omdat dit ons kan helpen
een inzicht te krijgen in de verdere vooruit
zichten voor Augustus.
(Nadruk verboden).
De Japanners ontwikkelden een hevig
offensief bij Kioekiang.
Hodza heeft den Sudeten-Duitschers me
degedeeld, dat de regeeringsvoorstellen
blijven gehandhaafd.
In Venezuela is een nieuwe regeering ge
vormd.
Zoowel Tokio als Moskou leggen aan
gaande het conflict in Siberië gematigd
heid aan den dag.
Negentig-jarige vrouw te Terhorne (Fr.)
verbrand.
Te 's Bosch zal een Oranje-Nassau-ten-
toonstelling gehouden worden.
Voortgezette Derde-Orde-Studiedagen te
Katwijk.
Benoemingen bij de Paters Franciscanen
en de Priesters van het H. Hart van
Jezus.
Auto onder Lopik te water geraakt; één
doode en verscheidene gewonden.
Als opbrengst der weldadigheidszegels
voor het kind is dezer dagen f 206.520
verdeeld onder deelgerechtigde instel
lingen.
Electrificatie van de Wieringermeer is
zeker te achten.
Bekend advocaat te Arnhem van de lijst
der advocaten geschrapt.
Pater dr. Servus Makaay is tot Provin
ciaal der Paters Augustijnen benoemd.
- DE FIJNPP0EVEP GEBRUIKT SLAOLIE
tet? I ^VrV EN AZIJN
AZIJN
PARIJS, 2 Aug. (Reuter.) Een jong Fransch
geleerde, Max Serruys, die internationale be
kendheid' bezit wegens zijn bijdragen tot de
luchtvaartkunde, heeft een ernstig ongeluk ge
had. Bij het nemen van proeven met een werk
tuig in zijn laboratorium te Chalais—Meudon
bij Parijs, had een ontploffing plaats, waarbij
beide handen van den geleerde gruwelijk wer
den verminkt zoodat zij moesten worden afge
zet. Verwacht' wordt echter dat hij zal genezen
en in staat zal zijn zijn arbeid voort te zetten.
PARIJS, 2 Aug. (Havas). De Fransche zaak
gelastigde te Rome, Jules Blondel, die om per-
soonlyke redenen heden te Parijs wordt ver
wacht, zal Woensdag door den Franschen mi
nister van Buitenlandsche Zaken, Georges Bon
net, worden ontvangen.
ATHENE, 1 Aug. (D.N.B.) De oorlogsbodems
van de Grieksche vloot, welke naar Kreta waren
gezonden om het oproer op Kreta te onder
drukken, zijn in de haven aangekomen. Dertig
oproerlingen zijn gearresteerd, alsmede drie
personen, die beschouwd worden als de aan
stichters.
ROME, 1 Aug. (Stefani) Op bevel van den
secretaris der fascistische partij zullen de poli
tieke, sociale en wetenschappelijke af deelingen
der fascistische universitaire groepen in het bij
zonder hun studie wijden aan het rasprobleem,
ook met het oog op de nationale cultuurwed
strijden tusschen de studenten in den loop van
het volgende jaar.
A.S. WOENSDAGAVOND GROOT VUURWERK
voor het Noor der bad; gedeeltelijk in zee. Aan
vang 10.30 uur. REIST OP AVONDRETOURS!
In de tweede helft van September zal de
Lord-Mayor van Londen een officieel bezoek
aan Rotterdam brengen.
I i nu 4/X?
Stand op Woensdag 1 uur n.m.: 767
Vorige stand: 767.3
