SCHUDT UW LEVER
WAKKER
AKKERTJES
EEN ZONDERLINGE
BAZUINENGEL
Een nieuwe grondwet voor Malta
NA TALRIJKE HEFTIGE
CONFLICTEN
Kerkelijk leven
J
DINSDAG 2 AUGUSTUS 1938
Kerkelijke benoemingen
Bij de Paters Franciscanen
Bij de Priesters van
het H. Hart
DERDE-ORDE-STUDIEDAGEN
TE KATWIJK
Beschouwing over het liturgisch
Mis-hooren
Dr. SERVUS MAKAAY
Provinciaal der Paters
Augustijnen
WIJLEN KONINGIN EMMA
HERDACHT
Het wereldberoemde Herrenhausen Park bij Hannover
Bevolking krügt een
beperkt zelfbestuur
Politie-beambte te
Jeruzalem gewond
Plukkers van Edelweiss
beboet
Spionnage-affaire
in België
Twee Nederlanders erbij
betrokken
De Wieringermeer
Electrificatie is zeker te achten
WELDADIGHEIDSPOST
ZEGELS VOOR HET KIND
Meer dan twee ton verdeeld,
zijnde f 40.000 meer dan
verleden jaar
ORANJE-N ASS AU-TENTOON
STELLING
In museum te 's-Hertogenbosch
HAVENARBEIDER TE WATER
GERAAKT
Arbeidsongeval met doodelijk
gevolg
Vrachtauto te water
Een der inzittenden verdronken;
verschillende personen
licht gewond
GEVAREN VAN HET BADEN
IN ZEE
Dank zij het toezicht gered
DUITSCHE VLIEGER
VERDWAALD
Op vliegveld Twente geland
BRAND TE DENEKAMP
Woon- en winkelhuis uitgebrand
Verbindendverklaring stucadoors-
bedrijf gevraagd
Terecht komt dr. Henri Polak in het
Volk op tegen het even dwaze als
„hetzerige" anti-semietische ge
schrijf van een zekeren zich Fr. Armand
hoemenden scribent, die in het Katho
lieke weekblad „De Bazuin" vrijwel ge
regeld gastvrijheid geniet om zijn
Quasi-wetenschappelijk gefundeerden Jo
denhaat te luchten. De Bazuin is een
sterk apologetisch ingesteld weekblad,
dat vooral onder de minder geletterde
Volksklassen zijn lezerskring vindt. Het
zou daarom dubbel voorzichtig moeten
zijn met de keuze van zijn medewerkers.
Fr. Armand zelf is echter even weinig
voorzichtig als zij, die hem aan het
Woord laten. Zijn specialiteit bestaat in
het doen van fantastische onthullingen
over de vrijmetselarij en het op onver
antwoordelijk generaliseerende wijze
schrijven over het Jodendom in 'n trant
v/elke bekend is van de dommen, die in
de zgn. Protocollen van de Wijzen van
Sion gelooven als ware deze geruchtma
kende falsificatie de H. Schrift zelve.
Indien deze zonderlinge bazuinengel, die
zich hult in den nevel van een pseudo
niem waarom hij dat doet, zal hij zelf
Wel het beste weten meent met zijn
anti-semietische fanfaronnades den muur
van het Jericho van het wereldjodendom
te kunnen doen instorten, vergist hij zich
deerlijk. Zijn geschrijf biedt door de vele
fabels, die hij opdischt, juist aan de
Joden en Jodenvrienden gelegenheid te
over om het als onbetrouwbaar en on
waarachtig in de oogen van terzake
kundigen en weidenkenden te disqualifi-
ceeren. Op grond van het gebod der
Christelijke naastenliefde veroordeelt de
H. Kerk het antisemietisme principieel,
onverschillig of het al dan niet voort
vloeit uit het eveneens als een dwaalleer
veroordeelde racisme. En het is al een
heel wonderlijke figuur, dat een katho
liek apologetisch weekblad voor het
gewone volk iemand geregeld aan het
woord laat, die daarmede geen rekening
houdt. Het behoeft niet ontkend te wor
den, dat zekere individueele Joden en
°ok zelfs zekere Joodsche combinaties
op verschillende gebieden des levens een
Invloed uitoefenen, waartegen wij katho
lieken verzet dienen aan te teekenen,
öiet omdat wij de Joden als Joden zou
den moeten bestrijden, maar omdat wij
ons tegen het kwaad in het algemeen,
Waar en door wien het ook bevorderd
hioge worden, dienen te keeren. Zoo moe
ten wij evenzeer tegen het kwaad, dat
door geloofsgenooten wordt aangericht,
den strijd aanbinden en helaas moeten
Wij op dezen grond ook krachtig stelling
nemen tegenover den nu juist niet direct
hemelschen engel van de Bazuin, van
W*?ns bij herhaling aangeboden diensten
wij zelf nimmer gebruik hebben willen
maken.
PatPT ™ordracbt van den Hoogeerwaarden
tóss^h™ nCiaal heeft Z* H* Exc- de Aarts-
ann pJf Van utrecht eervol ontslag verleend
L!a er,W- aan den Bei'S OFM* "is ka-
ua aan te Gorinchem O. O. en heeft aldaar tot
benoemd de Paters H. C. L. Wil-
O.F.M. en P. D. van der Werf O.F.M.
t v°ordracht van den Hoogeerwaarden Pa-
v mvinciaal heeft Z. H. Exc. de Bisschop
n s-Hertogenbosch eervol ontslag verleend
A' J* Dolle O.F.M. als kapelaan te
altbommel, H. Martinus en heeft aldaar tot
tapelaan benoemd Pater N. C. Smit O.F.M.
Op voordracht van den Hoogeerwaarden Pa
ter Provinciaal heeft Z. H. Exc. de Bisschop
wtn Haarlem eervol ontslag verleend aan de
aters B. Soppe O.F.M. als kapelaan te Lei
den, Onb. Ontv.; H. C. L. Willemse O.FM. als
Kapelaan te Haarlem, H. Ant.; H. F. M. Goo
ien O.Fm. als kapelaan te Haarlem, H. Ant;
C. M. Wildenburg O.F.M. om gezondheids-
T enen als kapelaan te Amsterdam, H. Franc.;
W. g. van Workum O.F.M. als kapelaan te
Woerden, H. Bonaventura; L. P. A. Willemse
GF.M. als rector van St. Lucia te Rotterdam;
w. N. m. Pompen O.F.M. om gezondheids
redenen als kapelaan te Rotterdam, H. Ro-
en heeft benoemd de Paters: A. J.
Dolle O.F.M. tot kapelaan te Leiden, H. Leo-
hardus; M. A. P. P. Booms O.F.M. tot kape
lan te Leiden, Onb. Ontv.; B. G. Sanders
CF.M. tot kapelaan te Amsterdam, H. Franc.;
C- J. Spruit O.F.M. tot assistent te Gouda, H.
Sacrament; C. A. Xmholz, O.F.M. tot kapelaan
te 's-Gravenhage, H. Pasch.; Th. A. M. Triene
kens O.F.M. tot kapelaan te Woerden, H. Bon.;
H. J. M. Bertels O.F.M. tot kapelaan te Haar
lem,, H. Antonius; G. P. Laurant O.F.M., tot
kapelaan te Haarlem, H. Antonius; J. A. P. J.
Kwaaitaal O.F.M. tot kapelaan te Haarlem, H.
Hart; J. F. w. Wismans O.F.M. tot Rector van
St. Lusia en kapelaan te Rotterdam, H. Rosa
lia; W. aan den Berg O.F.M. tot kapelaan te
Rotterdam, H. Rosalia,
De Hoogeerwaarde Pater Provinciaal heeft
Biet ingang van 8 Augustus aan de Rectoraten
verbonden: te Ophoven-Sittard: Pater Ni-
Bephorus Willemse O.F.M. die tevens benoemd
is tot Gardiaan van het klooster; Pater Pa-
schasius Claassen O.F.M.; Pater Juventalis
Rompen O.F.M.; te Venlo: h. Joseph: Pater
Mansuetus van Nieuwenhoven O.F.M.; Pater
Deicola Rodermans O.F.M.; te Heerlerheide, H.
Ant.: Pater Sophronius Goosen als Rector en
Rraeses; Pater Dr. Laetus Himmelreich O.FM.;
te Heerlen HH. MM.: Pater Libertus Soppe
°F.M.; te Sittard, H. Franc.: Pater Cleophas
Franken O.F.M. als Praeses.
Verder heeft de Hoogeerwaarde Pater Provin
ciaal de volgende benoemingen gedaan: Pater
Heribertus tot Vicarius te Drachten; Pater Drs.
Trudo de Ruiter tot Magister clericorum te
Weert; Pater Drs. Monald Goemans O.F.M. tot
Lector S. Theol. te Alverna; Pater Martinianus
Briels O.F.m. tot leeraar aan het gymnasium
te Venray; Pater Angelicus van der Stok O.F.M,
tet leeraar aan de H. B. S. te Heerlen; Pater
Hydulf Frank O.F.M. tot leeraar aan het gym-
nasium te Megen; Pater Walfried Blom O.F.M.
tot Econoom aan het Missiecollege te Katwijk
a. d. Rijn, en tot leeraar aldaar: Pater Janua-
rius Stroux O.F.M.; Pater Livarius Versteeg
O.F.M.; Pater Vitalicus Spendel O.F.M.; Pater
Remedius Deken O.F.M.; Pater Cantius An-
dreoli O.F.M.; Pater Severianus van Waes-
berghe O.F.M. tot Godsdienstleeraar aan het
R. K. Gymnasium en H. B. S. te Rotterdam.
Om hun studies voort te zetten heeft de
Hoogeerwaarde Pater Provinciaal aangewezen:
Pater Rochus Beving voor de studie der H.
Schrift aan de Universiteit te Leuven; Pater
Bertulf van Leeuwen O.F.M. voor de studie
der Dofm. Theol. aan de Universiteit te Leu-
Mach. Dertien
ven; Pater Richard Reynen O.F.M. voor de
studie der Philosofie aan de Universiteit te
Nijmegen; Pater Gebhard Voorvelt O.F.M.
voor de studie der Ned. Letteren aan de Uni
versiteit te Leiden; Pater Anno Galama
O.F.M. voor de studie der classieken; Pater
Caesarius van Hulst voor de studie der Kerke
lijke geschiedenis aan het Athenaeum Anto-
nianum te Rome en eveneens aldaar voor de
Missiestudie: Pater Alexius Bors O.F.M.; Pa
ter Ulfried Hendriks O.F.M.; Pater Leonorus
Schoorl O.F.M.; Pater Torentianus Seesink
O.F.M.
Om mede te werken aan de „Editio critica
D. Scoti" te Quarrachi heeft de Hoogeerwaar
de Pater Provinciaal aangewezen: Pater Aqui-
linus Emmen O.F.M. en Pater Aurelianus van
Dijk O.F.M.
Aangewezen zijn voor de Missie van Java:
Pater Pacianus Teepe O.F.M.; Pater Cornelia-
nus Remmen O.F.M.; Br. Paulinus Tillemans
O.F.M.; Br. Didacus van Geneygen O.F.M.;
Pater Paternus Geise om studieredenen; voor
de Missie van China: Pater Alvarus de Reep
O.F.M.; Pater Leonides Bruns O.F.M.; voor de
Missie van Brazilië en aldaar zich voor te be
reiden voor de H. Priesterwijding de fraters:
fr. Novellon Jans O.F.M., fr. Valerius Heisen
OFM.. fr. Isidrus Bottega O.F.M., fr. Apuleus
Smeltink O.F.M., fr. Azevedus Grings O.F.M.,
fr. Joseph Zerbibi O.F.M.
Dé Hoogsteerwaarde Pater Generaal te
Rome heeft benoemd tot Lector van de Phiio-
sofie te Rabat (Marokko) Pater Jan-Josef
Soos O.F.M.
De Hoogeerw. Pater Provinciaal van de Con
gregatie der Priesters van het H. Hart van Jezus
heeft met ingang van 1 September a.s. benoemd
tot Rector van de Missieprocuur te Rotterdam,
tevens tot Missieprocurator den Z. Eerw Fate
N. Hoogeboom S.C.J.; nog is benoemd voor
Noord-Brazilië de Weleerw. Pater P. Rijs S.C.J.
De laatste dag werd begonnen met een plech
tige Hoogmis, opgedragen door P. Dr. Vitus
O M Cap., die tevens na het Evangelie een
korte toespraak hield. P. Gilbertus Lohuis O.
F M. leidde den volkszang.
Alvorens tegen half elf P. Pascha sius OM.
Cap. in het schaduwrijke bosch van het Missie
college zijn les. begon over „Het heilig maal",
mochten de congressisten andermaal genieten
van den prachtigen zang van het goedgeschool
de dames-koortje der Bossche Jeugd-Derde-
Orde. Dan gaf de lesgever P Paschasius, na
uiteenzetting van de beteekenis van het Jood
sche offermaal, een diepe verhandeling over
het heilig maal in den tegenwoordigen vorm.
Het maal dat genuttigd wordt aldus spreker
begint met het „Onze Vader", waarin de
mensch, na vooraf aan Gods belangen gedacht
te hebben, zijn eigen belangen aanbeveelt. De
gebeden, die hierop volgen, zijn hoofdzakelijk
een vrede-gebed. Na een verklaring van de on
middellijke voorbereidingsgebeden, van het com-
munio- en post-communio-gebed, gaf spr. een
helderen uitleg van de typische waarde, de heel
bijzondere kracht van dit sacrament. De voe
dingskracht want dit sacrament is een of-
ferspijze is gelegen in de offerkracht. De
mensch die dit sacrament ontvangt, krijgt de
kracht om evenals Christus offerande te zijn,
sterk te worden in liefde, in offerliefde tot God
en de menschen. De voorzitter gaf na deze
rede gelegenheid om aangaande de behandelde
onderwerpen vragen te stellen of nog verderen
uitleg te vragen, waarvan een druk gebruik
gemaakt werd.
Alvorens de slotvergadering te openen, werd
een groepsfoto genomen van alle deelnemers.
P. Dr. Vitus hield de slotrede: „Wat moeten
we nu doen?" Hij spoorde de Tertiarissen in
zijn laatste beschouwing aan, zorg te dragen
voor de onderhouding van het regel-voorschrift:
het dagelijksch mishooren, waardoor de Derde-
Ordelingen door woord en voorbeeld een apos
tolaat zullen uitoefenen. Spr. hoopte, dat het
liturgische Mishooren der Tertiarissen zal zijn
een actieve deelname als offeraar en offerande,
dat zij vooral maandelijks de Communie-mis
liturgisch zullen vieren en dat zij, overal waar zij
kunnen, propaganda zullen maken voor de Mls-
weken.
Na deze rede spraken nog P. Dr. Fidentius
van den Borne O.F.M., commissaris-generaal
der Derde Orde, P. Pachalis O.M. Cap., com
missaris der Derde Orde onder de jurisdictie
der Capucijnen, P. Vincentius Arens O.F.M., com
missaris der Derde Orde in Vlaanderen en P.
Waltram van de Duitsche Paters Franciscanen
van de Keulsche provincie.
P. Eusebius Kemp O.F.M. bracht allereerst
dank aan de eminente sprekers van deze da
gen, aan de velen, die gedurende de laatste
weken meegewerkt hebben om deze studie
dagen zoo voortreffelijk te doen slagen en aan
alle deelnemers
In een geestdriftige en enthousiaste rede
spoorde hij nogmaals alle congressisten aan het
geleerde mee te dragen naar huis, het uit te
dragen de wereld in, om te zijn „de kern in de
parochie".
Met een kort Lof en het geestdriftig gezon
gen „Christus Vincit" werden deze Francis
caansche dagen gesloten.
In het heden te Eindhoven gehouden kapit
tel der eerwaarde paters Augustijnen werd tot
Provinciaal benoemd dr. Servus Makaay.
Dit is de tweede maal, dat dr. Makaay, die te
Eindhoven op Mariënhage vertoeft, deze eer
te beurt valt.
Het bestuur van de Christelijke Oranjevere
niging te Baarn heeft hedenochtend een krans
gehecht aan het monument voor wijlen H. M.
Koningin Emma, wier geboortedag heden werd
herdacht.
(Van onzen Londenschen correspondent)
In antwoord op een vraag deelde Malcolm
MacDonald, de minister van koloniën, dezer
dagen in het Lagerhuis mede, dat de regee-
ring' thans „tot een zekere conclusie gekomen
is met betrekking tot de nieuwe grondwet voor
Malta, welke zij voornemens is binnenkort aan
Zijne Majesteit voor te leggen in den vorm van
ontwerp-Patentbrieven."
Niet-zelfbesturende koloniën, wélken een ze
kere mate van autonomie verleend wordt, krijgen
haar grondwet van het moederland, dat het
recht behoudt haar te wijzigen of geheel in te
trekken. De toekenning geschiedt in den vorm
van Patentbrieven, dat zijn: door den Koning
onderteekende, en nominaal door hem uitge
vaardigde documenten, waarin de constitutie
vervat is.
Zulke grondwetten hebben steeds uitsluitend
betrekking op de plaatselijke aangelegenheden
eener kolonie; zij wijzigen den status der kolonie
binnen het kader van het Rijk en ten opzichte
van Groot-Brittannië niet, en het hoogste en
beslissende gezag wordt te Londen uitgeoefend.
De minister zeide dat de te verleenen grond
wet de kolonie een aanzienlijk aandeel zou ge
ven in het beheer harer eigen aangelegenheden.
Er is evenwel geen sprake van opnieuw een
verantwoordelijke regeering in te stellen, en dit
zal ook binnen afzienbaren tijd niet mogelijk
zijn. Door de nieuwe grondwet zal echter een
wetgevend lichaam ingesteld worden, waardoor
het volk door middel van gekozen vertegenwoor
digers zal kunnen deelnemen aan de regeering
dér kolonie.
Dit wetgevend lichaam zal bekend staan als
regeeringsraad, en zal bestaan uit acht offi-
cieele leden, twee niet-officieele leden, te be
noemen door den gouverneur, en tien gekozen
leden. De gouverneur zal voorzitter zijn, doch
uitsluitend in geval van staking der stemmen
het recht hebben zijn stem uit te brengen.
„Bedienaren van den godsdienst" zullen
niet verkiesbaar zijn voor het lidmaa'schap
van den Raad.
In overeenstemming met wat in soortgelijke
grondwetten in andere landen des Rijks bepaald
wordt, zullen de bevoegdheden van den Raad aan
zekere beperkingen onderworpen zijn. Zoo zal de
gouverneur op zekere punten van wetgeving be
sluiten van den Raad terzijde kunnen leggen;
ook zal hij debatten over verdedigingszaken
kunnen beperken wanneer hij dit in het open
baar noodzakelijk acht.
Talenkwesties zullen geen onderwerp van
discussie kunnen vormen; de regeeringsraad
zal hierover geen zeggenschap uif oefenen.
De bepalingen betreffende het kiesrecht zullen
in eerste instantie dezelfde zijn als die welke
in de Grondwet van 1921 vastgesteld waren
voor de verkiezing eener wetgevende vergade
ring.
De minister zeide nog, dat het eeniger tijd
duren zal alvorens de nieuwe grondwet in wer
king treden kan. Nadat de Patentbrieven uitge
vaardigd zijn, zullen eenige maanden gemoeid'
zijn met de voorbereiding der verkiezingen,
waarvoor nieuwe kiezerslijsten opgemaakt moe
ten worden.
Ofschoon Malta, met een bevolking van een
kwart millioen, slechts een kleine kolonie
is, heeft het om tal van redenen groote
beteekenis. Strategisch is het een van de Brit-
sche steunpunten in de Middellandsche Zee;
politiek heeft het in de laatste jaren herhaalde
lijk de aandacht getrokken door het nationali
teiten-, of eigenlijk het talengeschil, waarin
Italië min of meer openlijk partij gekozen had;
cultureel is het een der merkwaardigste gebieden
van Europa; historisch heeft het een langer
verleden dan eenige andere Europeesche natie;
religieus heeft het een eenige plaats ingenomen
als hoofdzetel van de Orde van St. Jan te Jeru
salem.
Vooral de laatste jaren is het eiland het too-
neel geweest van heftige conflicten, die des te
gevaarlijker waren daar er redenen waren om
aan te nemen dat Italië ze aanwakkerde, en die
verder aanleiding gegeven hebben tot een botsing
tusschen Kerk en Staat, tot een tijdelijke ver
koeling tusschen Engeland en het Vaticaan, en
tot opschorting der constitutie.
De bevolking van Malta schijnt diep teleurge
steld te zijn door de verklaringen, welke Mal
colm MacDonald afgelegd heeft. Zij had ge
hoopt dat het zelfbestuur, dat haar bij de
Grondwet van 1921 toegekend was, zooal niet ten
volle dan toch in hoofdzaak opnieuw ingesteld
zou worden. De minister schakelde deze moge
lijkheid uitdrukkelijk uit. De grondwet, welke de
kolonie krijg'en zal, herinnert veeleer aan die.
welke vóór 1921 van kracht was, en het is klaar
blijkelijk de bedoeling der regeering de bevol
king door dit zeer beperkte zelfbestuur in (Je ge
legenheid te stellen zich té oefenen in die zelf
tucht, welke noodzakelijk is opdat een demo
cratisch stelsel kan worden gehandhaafd.
Aan die zelftucht heeft het ongetwijfeld ont
broken; men moet dit erkennen, ook wanneer
men zich niet, wat de moeilijkheden der laatste
jaren aangaat, op elk punt vereenigt met de
Britsche opvattingen en zienswijzen.
Wij hebben op twee passages uit de verklarin
gen van MacDonald den nadruk gelegd. Zij zijn
in hooge mate kenmerkend, omdat zij beoogen
te voorkomen dat de oude geschillen, die de mis
lukking van het constitutioneele régime ten ge
volge gehad hebben, opnieuw zullen herleven en
tot een nieuwe mislukking leiden.
„Bedienaren van den godsdienst" zijn, wat
Malta aangaat, in hoofdzaak Katholieke gees
telijken. In ieder geval is het met het oog op
dezen, dat de uitzonderingsbepaling gemaakt is.
Toch waren het eigenlijk geen godsdienstige,
doch nationaliteiten-kwesties, welke de moei
lijkheden der laatste tien jaren tengevolge had
den, en daar het nationaliteiten-vraagstuk in
Malta den vorm aannam van een talenconflict,
is heel het talenprobleem onttrokken aan de
bevoegdheid van den Regeeringsraad.
In 1929 ontstond een ernstig geschil tusschen
Kerk en Staat. Eerste minister van Malta was
Lord Strickland, het hoofd van een oude en
beroemde Engelsehe katholieke familie. Het
conflict vond zijn oorzaak in partijpolitiek. Er
waren drie partijen: de Constitutioneele partij,
de Labourpartij en de Nationalistische partij.
Eerstgenoemde was Britsch of pro-Britsch,
laatstgenoemde ijverde voor de suprematie van
het Italiaansch, en had den steun van een groot
deel der geestelijkheid, vooral op het kleine
eiland Gozo (enkele mijlen ten Noorden van
Malta), dat een eigen bisschop heeft. Vele gees
telijken waren Italianen of van Italiaansche
afkomst, en de uitzetting van een bekend Ita
liaansch priester, wiens politieke bedrijvigheid
de regeering onaangenaam geweest was, deed
het reeds lang smeulende vuur hoog oplaaien.
De Britsche Labourregeering meende dat het
w'enschelijk was den Heiligen Stoel een onaf
hankelijk onderzoek te laten instellen naar de
betrekkingen tusschen de kerkelijke en staat
kundige overheden. Na eenigszins gerekte on
derhandelingen werd een concordaat ontworpen,
maar toen Lord Strickland zich in verband
hiermede naar Rome begaf, kwam het rapport
van den pauselijken delegaat uit, en dit was
in hoofdzaak ongunstig voor de regeering te
Valetta (de hoofdstad van Malta). Tevens gaf
het Vaticaan te kennen, dat Lord Strickland
niet „persona grata" was. Dit hield waarschijn
lijk hiermede verband dat zijn conflict met' de
bisschoppen van Malta en Gozo een persoonlijk
karakter aangenomen had, en men neemt aan,
dat Lord Strickland, die een onverdacht katho
liek, maar tevens een zeer prikkelbaar en on-
taktisch man is, tegen de bisschoppen opgetre
den was op een wijze, die dezen wèl van een
protestantsch, maar niet van een katholiek
minister konden dulden.
In katholieke kringen in Engeland waren dc
meeningen nogal verdeeld. Velen betreurden het
optreden van Lord Strickland, maar wantrouw
den de Italiaansche invloeden op Malta.
In 1931 werd een Koninklijke Commissie naai
Malta gezonden om te onderzoeken of een
nieuwe constitutioneele regeeringsvorm in
gevoerd kon worden. Ofschoon de betrekkingen
tusschen Londen en het Vaticaan eenigszins
gespannen waren, en de Britsche gezant zelfs
teruggeroepen w"as, gaf de commissie in haar
rapport eerlijk toe, dat het conflict tusschen
Kerk en Staat in hoofdzaak het gevolg was van
gebrek aan takt van Lord Strickland, doch te
vens stelde zij vast, dat de diepere oorzaak ver
band hield met de vraag of Italiaansch de offi-
cieele taal der gerechtshoven en der regeerings-
publicaties zou blijven, en of op de scholen, be
halve Malteesch, Engelsch en Italiaansch of
alleen Engelsch onderwezen zou worden. In dit
opzicht stonden de Nationalisten tegenover de
Constitutioneelen en de Labourpartij. Zij be
weerden dat Malteesch slechts een dialect was.
Maar dit dialect was de eenige taal van ruiin
80 pCt. der bevolking.
Het rapport concludeerde in ieder opzicht ten
nadeele van het Italiaansch, en aan de con
clusies werd in 1.932 bij Patentbrieven uitvoering
gegeven. De Constitutie werd tevéns hersteld,
doch het volgende jaar opnieuw opgeschort, en
in 1936 geheel afgeschaft. Tevens werd het Ita
liaansch officieel geheel gebannen.
De gespannen betrekkingen tusschen Enge
land en Italië in verband met den Abessini-
schen oorlog, en de agitatie en propaganda, van
Rome uit, ook op Malta gevoerd, waren zeker
de oorzaken van de drastische maatregelen.
Intusschen schijnen de betrekkingen tusschen
kerkelijke en wereldlijke overheden weder cor
rect en zelfs vriendschappelijk geworden te zijn.
Dit schenkt hoop dat de nieuwe beperkte con
stitutie haar doel niet missen zal.
JERUZALEM, 2 Aug. (Havas.) Maandagavond
werd bij de Damascuspoort te Jeruzalem een
beambte der geheime politie door twee kogels
in den buik ernstig gewond. Een Arabier werd
gearresteerd.
LONDEN, 1 Aug. Teneinde de Edelweiss te
beschermen, die langzamerhand uit de Zwit-
sersche Alpen verdwijnt, heeft de Zwitsersche
regeering drie jaar geleden het plukken van
deze bloem in verscheidene kantons verboden,
en in andere het aantal bloempjes, dat geplukt
mag worden, aanzienlijk beperkt.
In het kanton Schwyz heeft de politie thans,
naar de Times uit Genève meldt, een aantal toe
risten beboet, wier rugzakken vol Edelweiss ble
ken te zitten.
Voor de verlofskamer van de rechtbank te
Brussel is, naar het Handelsblad meidt Maan
dag een spionnage-zaak behandeld, waarin
twee Nederlanders betrokken zijn.
In December 1937 werd een 26-jarige vrouw
te Brussel aangehouden. Zij was door een hu
welijksadvertentie o.m. in betrekking gekomen
met een Belgischen onder-officier van het
luchtvaartregiment te Luik, aan wien zij do
cumenten ter inzage vroeg tegen betaling. Deze
als secretaris van een officier der militaire
luchtvaart, zou haar een aantal documenten
bezorgd hebben, die werden gefotografeerd en
daarna in een kast terug gelegd. Men had hem
frs. 6.500 beloofd, waarop hij frc. 3.000 heeft
ontvangen. Uit het onderzoek bleek, dat de
vrouw in betrekking stond met twee Nederlan
ders, die voor den Duitschen spionnagedienst
werkzaam zouden zijn en die de opdracht lie
ten uitvoeren en betaalden. Een hunner werd,
evenals de vrouw en de onder-officier, aange
houden. De vrouw, de secretaris van den offi
cier en een der Nederlanders zitten sedert De
cember 1937 in voorarrest en verschenen Maan
dag voor den alleen-zetelenden rechter Orian-
ne. De andere Nederlander werd opgeroepen,
doch deze bleef in Nederland. De zaak wordt
met gesloten deuren behandeld en zal Dins
dag worden voortgezet. Verscheidene getuigen
en deskundigen moeten worden verhoord.
De onderhandelingen, die de directie van het
Provinciaal Electriciteitsbedrijf van Noordhol
land gevoerd heeft met de directie van den
Wieringermeerpolder hebben tot een gunstig re
sultaat geleid, zoodat de electrificatie van de
Wieringermeer thans verzekerd is te achten.
De Centrale Propaganda-commissie voor de
weldadigheidspostzegels bericht ons, dat dezer
dagen aan de deelgerechtigde instellingen voor
kinderbescherming het haar toekomende aan
deel uit de twee ton-actie van December-
Januari 1.1. zal worden overgemaakt.
Uitgekeerd wordt:
Aan 22 instellingen voor achterlijke kinderen
samen ƒ21.856.03.
Aan 87 instellingen voor zwakke en zieke
kinderen samen ƒ45.773.45.
Aan 246 instellingen voor verwaarloosde kin
deren samen 123.349.
Aan 13 instellingen voor gebrekkige, doof
stomme, enz., kinderen samen 10.353.39.
Voorts ontving het kinderfonds P. T. T.
5.188.—.
In totaal is voor het kind beschikbaar
ƒ206.520.37, zijnde een aanzienlijk bedrag (ruim
ƒ40.000) meer dan verleden jaar (ƒ167.024.05).
Ter gelegenheid van het 40-jarig jubileum
der regeering van H.M. de Koningin zal in
het begin van September in het Museumge
bouw van het Provinciaal Genootschap van
Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant
te 's-Hertogenbosch eene historische tentoon
stelling gehouden worden. Deze tentoonstelling
zal meer in het bijzonder betrekking hebben op
de oude en nieuwe contacten tusschen het huis
Oranje-Nassau en Noord-Brabant en zal om
vatten een keur uit de oude en nieuwe merk
waardige boekwerken in het eigen bezit van de
bibliotheek van het Genootschap, mede op het
gebied van de biographie en de breedere vader-
landsche lotgevallen van het Nederlandsche
Vorstenhuis. Tevens zal in de vitrines der Van
Sasse van Ysselt-zaal van 't sedert eenige jaren
nieuw ingerichte Prenten-Kabinet van het
Genootschap worden uitgehangen een keur,
evenzeer uit de eigen verzamelingen, van histo
rische prenten en oude, oorspronkelijke teeke-
ningen van biographischen en plaatselijken
aard, mede rondom dezelfde onderwerpen.
De tentoonstelling zal met een passende her
denkingsvergadering van de leden van het Ge
nootschap worden geopend.
Aan boord van het sleepschip „Excelsior" lig
gende aan paal 84 in de Waalhaven te Rotter
dam was Maandagmiddag een 24-jarige haven
arbeider uit Schiedam bezig met het verstuwen
van rollen hout uit het Finsche stoomschip
„Flora". Een van de rollen raakte te ver buiten
het gangboord en de arbeiders, die in de buurt
werkzaam waren, zagen den man plotseling met
de rol overboord gaan. Na een kwartiertje
dreggen slaagde de schipper van de „Excelsior"
de heer Kroeze, er in den man op het droge
te brengen. Men heeft getracht met kunst
matige ademhaling de levensgeesten op te wek
ken, maar na een uur heeft dr. Veenenbos den
dood geconstateerd. Het stoffelijk overschot is
per politieboot overgebracht naar het bureau
van de Rivierpolitie, waar het voorloopig is
ondergebracht.
ZONDER SCHADELIJKE LAXEERMIDDELEN
en D zult 's morgens „kiplekker"
uit bed springen.
lederen dag moet Uw lever minstens een liter gal
In Uw ingewanden doen stroomen. Wanneer deze
stroom van gal onvoldoende is, verteert Uw voedsel
niet, het bederft. U voelt U opgeblazen, U raakt
verstopt. Uw lichaam Is vergiftigd en U bent
humeurig, v»elt U ellendig en ziet alles somber in.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmiddelen.
U moet CARTER'S LEVERPILLETJES nemen om
een liter gal vrij te doen stroomen en U zult weer
geheel fit zijn. Onschadelijk, plantaardig, zacht, on
overtroffen om de gal te doen stroomen.
Eischt Carter's Leverpilletjes bij apothekers en
drogisten, i. 0,75,
Op retsr
Met een doosje "AKKERTJES" bij U
loopt Ge geen kans Uw reis te be
derven door: hoofdpijn, kiespijn,
spier- oi zenuwpijnen, vrouwen-
pijnen, „wagenziekte", 'n kou, enz.
vvtv AKK E R- C AC H ETS
Doos 2 stuks
Koker 13 stuks -
2 stuivers
12 stuivers
Maandagavond is op den weg van Schoon
hoven naar Lopik op den smallen Lopiker voor
dijk een vrachtauto van de firma D. van der
Haar, uit Lopik, bestuurd door den knecht J.
G. V. in de bocht van den weg in de Wetering
gereden.
Behalve de bestuurder zaten diens zwager,
de heer Koudijs uit Rotterdam en zijn zoontje
in den wagen. Zij zouden bij V. logeeren. De
chauffeur kon het kind en zichzelf in veilig
heid stellen.
Het gelukte hem echter niet, ook den heer
Koudijs te redden, daar deze tusschen het por
tier van den gedeeltelijk omgeslagen wagen
bekneld zat en met het hoofd omlaag onder
water hing.
Omstanders boden direct hulp. Zij moesten
den wagen gedeeltelijk omtrekken, voor het
slachtoffer kon worden bevrijd. Een genees
heer uit Lopik en leden van het Roode Kruis
uit Schoonhoven, die spoedig met een zuurstof
apparaat op de plaats van het ongeluk waren,
hebben gedurende drie uren getracht de le
vensgeesten op te wekken, hetgeen helaas zon
der resultaat is gebleven.
Een der omwonenden, de heer D. Kramer,
heeft bij het reddingswerk zijn linkerarm ern
stig aan de portierruit verwond. Hij is naar de
rijksklinieken te Utrecht vervoerd. Het stoffe
lijk overschot is eveneens naar de rijksklinieken
overgebracht. De chauffeur en nog twee andere
personen kregen lichte verwondingen; zij kon
den evenwel naar hun woningen terugkeeren.
Het zoontje van den om het leven gekomen
heer Koudijs kreeg geen verwondingen.
De gemeente- en rijkspolitie stellen, onder
leiding van burgemeester L. Schuman, een
onderzoek in. De wagen werd vanochtend ge
licht.
Maandagavond is de veertienjarige T. A. den
Besten in de badplaats Terheyde door de
sterk trekkende zee afgedreven.
Dank zij het goede toezicht en kordate op
treden van badpersoneel en de politie, wist
men, met behulp van reddingslijn en reddings
boei, het slachtoffer op het droge te halen. Het
ventje was reeds bewusteloos, doch met behulp
van zuurstofapparaten mocht men het genoe
gen smaken de levensgeesten weer op te
wekken.
Maandagmiddag landde op het vliegveld
Twente, bij Enschede, een Duitsch militair les-
vliegtuig, type Arado 66, registratieteeken D-
Ivov, waarvan de bestuurder bleek te zijn de
soldaat-vlieger N. Bechtheld. die in opleiding
is voor militair-vlieger op 't vliegveld Waggum
in Brunswijk. Hij was dien morgen gestart van
Brunswijk met bestemming Bonn-Münster-
Brunswijk. Nadat hij om 12.50 uur uit Bonn
vertrokken was vloog hij over Dortmund, doch
raakte tengevolge van het slechte horizontale
zicht, dat slechts vier kilometer bedroeg, uit
den koers.
De vlieger, die eerst kort zonder instructeur
overlandvluchten mocht uitvoeren en in een
geheel onbekende streek kwam, kon zich niet
meer oriënteeren. Hü vloog eenigen tijd over
het grensgebied, totdat hij het vliegveld Twente
ontdekte. Hoewel hij begreep, dat dit niet hét
vliegveld Handorf bij Münster kon zijn, besloot
hij te landen en den weg te vragen, niet weten
de dat hij zich op Nederlandsch grondgebied
bevond. Dat de vlieger echter zonder het noo-
dige onderzoek niet meer mocht vertrekken, is
begrijpelijk, daar het verboden is, met vreemde
militaire vliegtuigen over Nederlandsch grond
gebied te vliegen.
Later is hem verlof gegeven, naar Duitsch-
land terug te keeren. Om 18.15 is het toestel
naar Münster vertrokken.
In den afgeloopen nacht is door nog niet be
kende oorzaak brand ontstaan in het woon- en
winkelhuis van den heer G. Snijders aan de
Nordhornschestraat te Denekamp. De bewoners
wisten zich in veiligheid te stellen. De motor
brandspuit was spoedig ter plaatse, doch kon,
wegens gebrek aan water, niets uitrichten.
Het woon- en winkelhuis, waarin een kleer
makerij was gevestigd, brandde geheel uit. Een
klein gedeelte van den inventaris werd gered.
De achterbouw, waarin een bakkerij was ge
vestigd, bleef gespaard.
Verzekering dekt de schade.
De minister van Sociale Zaken maakt bekend,
dat de bedrijfsraad voor het stucadoorsbedrijf
heeft ingediend een verzoek tot verbindendver
klaring van bepalingen van de landelijke col
lectieve arbeidsovereenkomst voor het stuca
doorsbedrijf en dat de verbindendverklaring
wordt gevraagd voor het gebied der provinciën
Gelderland, Groningen, Limburg, Noordbra
bant, Noordholland, Utrecht en Zuidholland,
alsmede voor het gebied der gemeenten
Leeuwarden, Leeuwarderadeel, Assen, Almeloo,
Enschede, Hengeloo en Zwolle.
