Katholicisme „in actie
We luisteren naar...
SCHUDT UW LEVER
WAKKER
FINANCIËN
HET WERELDLIJK
TERREIN
Dagfilm
DINSDAG 9 AUGUSTUS 1938
99
Ruim 500 deelnemers op de
14de Limburgsche Sociale
Studieweek
Dr. Poels' richtlijnen
Godsdienst en maatschappij
Eén naar buiten
R. K. LEERGANGEN
Opleiding voor maatschappelijk
werker
Staatsexamen tot toelating aan
de universiteit
Hoofdakte
Examen Handelskennis L. O.
Examens voor belastingconsulent
Woensdag 10 Augustus
AT H LET 1 EK
DE DRIELANDENWEDSTRIJD
TE ROTTERDAM
De Duitsche ploeg samengesteld
478ste STAATSLOTERIJ
NIEUW SCHIP VOOR
DE K.P.M.
Trekking Staatsloterij op
Grooten Verzoendag
ROLDUC, 7 Augustus
Nu reeds voor de veertiende maal zijn
honderden katholieke sociale leergierigen
naar Limburgsche verste zuiden getrokken
ter bijwoning van de Rolducsche Studie
week. De drukkende weersgesteldheid ten
spijt, waren ditmaal zelfs meer dan 500
deelnemers opgekomen: vertegenwoordi
gers van alle standen, priesters en leeken.
Na kennismaking of nemieuwing daarvan en
na het gebruik van de traditioneele Limburg
sche vla kwamen de deelnemers samen in de
ruime aula, waar Rulducs directeur. Mgr. A.
van der Venne, wachtte. Onder de aanwezigen
waren mgr. dr. Bern. Eras uit Rome, mgr.
Hendrikx, vicaris-generaal van het Bisdom
's-Hertogenbosch, oud-minister mr. H. P. Mar-
chant, de Kamerleden Henri Hermans en jhr.
mr. Ruys de Beerenbrouck, ir. Jos. Cuypers,
de zeereerw. heer A. J. M. Jansen, directeur
van de katholieke actie in het Aartsbisdom,
magister dr. Siegfried Stokman, leider van het
sociaal bureau van het R. K. Werkliedenver
bond te Utrecht, en voorts de Limburgsche
aalmoezeniers van den arbeid. Maandag wor
den verwacht minister Romme, oud-minister
Verschuur en nog enkele bekende figuren.
Klokslag half vijf viel dr. Poels' eerste hamer
slag. De doctor verklaarde, dat zijn hamer op
de studiedagen onverbiddelijk en onmiddellijk
stilte eischt. En dan gaf hij sappig en schilder
achtig de gebruikelijke jaarlijksche instructie.
Alvorens zijn eigenlijke rede ter opening te
houden, legde spr. nog uit, dat de deelnemers
aan de Sociale Studieweek gasten zijn van den
R. K. Werkliedenbond. Zij allen werden welkcm
geheeten en spr. hoopte, dat zij door den ge-
moedelijken omgang waardeering zullen too-
nen voor elkanders stand en opvatting. Verder
wees spr. op de geroemde gastvrijheid van
Rolduc: zonder deze befaamde onderwijsinrich
ting zou de Sociale Studieweek niet kunnen
slagen. Op Rolduc voelt men zich volkomen
thuis en men waardeert er elkander in den
geest van de oudste christenheid.
Komende tot zijn woord van welkom, be
groette spr. de aanwezige Vlamingen en Ëlzas-
sers,, sociale organisatieleiders en de dit jaar
talrijk opgekomen seminaristen.
In verband met de komst van de Katholieke
ministers en oud-ministers, sprak dr. Poels en
kele hulde-woorden aan het adres van mr.
Romme, mr. Steenberghe en mr. Marchant, ver
der een welkom tot mgr. dr. B. Eras, den ver
tegenwoordiger van Katholiek Nederland bij den
Heiligen Stoel en tot den Bosschen vicaris mgr.
Hendrikx.
Verwijzende naar het pas geplaatste pronk
stuk in een der corridors van Rolduc, bracht
spr. hulde aan de nagedachtenis van doctor
Alphons Ariëns, die vandaag juist tien jaar
geleden naar den Hemel is gegaan. Ariëns
aldus dr. Poels was voor ons land tegelijk
een pastoor Van Ars en een Don Bosco.
Tenslotte zeide de doctor, dat hij een inlei
ding op deze Studieweek had willen geven,
waarvan men echter den tekst kan vinden in
de bladen, die op de Studieweek hun redactie-
vertegenwoordiger hebben.
De groote vraag die velen op dit oogenblik
zich stellen, is, wat het worden moet wat er
te doen staat in een met zoo donkere woiken
overhuifde wereld, waar voortdurend nieuwe
vulkanen open barsten en velen meenen in de
verte den donder te hooren grommen van een
allengs meer nabij komende wereldrevolutie?
Het is op deze vraag dat Paus Pius XI ant
woord geeft in twee woorden, die een klein kind
kan verstaan maar die voor veel moderne socio
logen en economen een soort raadsel zijn.
.Katholieke Actie", de glorievolle leuze van
den nu regeerenden Paus, doet ons Nederlan
ders onwillekeurig aan „Credo Pugno", de leuze
van onzen onvergetelijken grooten Schaepman
denken.
Een Kerk zonder .Katholieke actie" zou niet
zijn de „Strijdende Kerk", die zij op aarde al
tijd maar speciaal nu noodzakelijk moet zijn.
Katholiek geloof zonder katholieke actie ware
heel zeker nu een „dood" geloof.
Wie een juist denkbeeld heeft van wat „ka
tholiek" beteekent en tevens den geweldigen
ernst beseft van den toestand waarin wij leven,
begrijpt volkomen waarom de Paus nu reeds Ja
ren de millioenen katholieke leeken bidt en
smeekt zich eindelijk, eindelijk rekenschap te
geven van wat het is „katholiek" te zijn.
Het is alleen een alom oplaaiende „katholieke
actie" die nog redding kan brengen aan de zon-
der haar ten ondergang gedoemde maatschap'
PÜ-
Het wereldgebeuren leeren zien in het licht
van de goddelijke openbaring en van de kerk
geschiedenis: ziedaar het doel van alle Sociale
Studieweken van Rolduc.
De lesgevers zullen ons dit jaar toonen hoe
de leuze van Pius X „ommia instaurare in
Christo" levende werkelijkheid worden kan en
worden moet door de onder Pius XI nu overal
ingezette „Actio Cathollca".
Wie eenig begrip heeft van „Actio Catholica",
weet dat dit onderwerp zeer veelzijdig is. Om
redenen die aanstonds wel duidelijker zullen
worden, wordt op deze Sociale Week de volle
aandacht alleen gevraagd voor een zijde van
het onderwerp, waarop men tegenwoordig in
veel gedachtenwlsselingen over „katholieke ac
tie" naar mijn meening niet genoeg het volle
licht laat vallen.
Laat mij beginnen met twee dingen vast te
stellen. Spr. wijst er op dat, op zich zelf
beschouwd, „katholieke actie" onmogelijk iets
anders kan beteekenen dan „Katholicisme in
actie" en verder dat de Paus ook op wereldlijk
terrein het Katholicisme terdege wil „in actie"
zien.
Hoe bekend dat alles zij, het is noodig hierop
attent te maken om te voorkomen dat wat lou
ter een kwestie is van terminologie sommigen
zou verleiden tot wat zonder eenigen twijfel een
verkrachting zou zijn van de evidente bedoelin
gen van den Paus. Het is toch al te groote
dwaasheid, aan de katholieke leeken op hun
eigen wereldlijk terrein de altijd erkende recht
matige zelfstandigheid en daarmee gepaard
gaande eigen verantwoordelijkheid te willen
laten ontnemen door een Paus, die door zijn
.hiërarchisch leekenapostolaat" luider dan ooi
tevoren aan de katholieke leeken oprechte
medezeggenschap toekent op het terrein zelf der
kerkelijke hiërarchie.
Voor de wijze waarop tal van katholieke spre
kers sommige groote vraagstukken en o.a. ook
het werkloozenprobleem behandelen kan spr.
geen andere verklaring vinden dan het feit dat
het liberalisme In de kerk is binnengeslopen.
Al hadden wij in Nederland het beste minis
terie, dat denkbaar is: wie het volk wil doen ge-
looven, dat hij dit groot en brandend vraagstuk
in korten tijd weet op te lossen is een volksbe
drieger of een onnoozele hals.
Als het er op aan komt, begrijpen natuurlijk
de meeste menschen wel, dat een radicale en
finale oplossing van dit zoo evident interna
tionaal probleem voorloopig ondenkbaar is;
speciaal in een klein land als het onze, waar
het streven naar economische autarchie nog
grootere dwaasheid zou zijn dan elders.
De voornaamste oorzaak, evenwel, waarom
hetgeen zoo noodzakelijk gebeuren moet, thans
ook in ons land toch niet gebeuren kan, is, dat
in de moderne wereld het economisch leven
van de volken veel minder door de leiders
van politieke partijen en door de landsregee-
ring dan door de georganiseerde macht van
een heidensch kapitalisme wordt beheerscht.
Waar de Paus zelf zoo luid verkondigt, dat
om weer letterlijk zijn eigen woorden aan te
halen „deze concentratie van macht en in
vloed het meest karakteristieke kenmerk is van
de jongste economische ontwikkeling", behoe
ven onze katholieke sprekers toch waarlijk
niet te aarzelen om dit ook zoo luid mogelijk
te verkonden op onze volksvergaderingen.
Maar waarom maken wij dan aan de macht
van dat heidensch kapitalisme niet inééns een
einde? Warom beginnen wij dan b.v. niet ter
stond met den opbouw van een „corporatieve
maatschappij"? Waarom- wordt dan niet al
thans hier één en dezelfde lijn getrokken door
alle politieke partijen, die toch alle niets vuri
ger willen dan aan die rampzalige werkloos
heid voor goed een einde te maken? Waarom
moet het dan zoo lang duren eer ook werke
lijk geschiedt wat ik voordurend zeg dat nog
eerst gebeuren moet?
Het zijn, geloof ik, deze vragen, waarmee
men verlegen zit en het zijn dan ook juist de
hier gestelde vragen, die aan de lesgevers
van deze Sociale Week zijn voorgezet; en
waarop wij dus een antwoord zullen krijgen
bij de behandeling van bepaalde onderdeelen
van het algemeen onderwerp.
Om de kwaal te leeren kennen, die zich
heeft geopenbaard door het uitbreken van zoo
massale werkloosheid, is het natuurlijk noo
dig de moderne samenleving goed in oogen-
schouw te nemen en dan constateert spr. o.a.
dat de grondslag, waarop recht en gezag nu
rusten, het drijfzand is eener meerderheid, die
vandaag orthodox of katholiek, maar over
vijf en twintig jaren bolsjewiek kan zijn. De
van wetenschappelijk standpunt zoo dwaze
bloed en bodem"-theorie van de nationaal-so-
cialisten is een in pantheïstisch kleed gesto
ken atheïstische theorie, in wier wezen zelf
een openlijke oorlogsverklaring- ligt aan de
volgelingen van den Jood, die het Christendom
heeft gesticht. -
De voornaamste hinderpaal voor herkerste
ning der maatschappij is gelegen in het feit,
dat evenals de tot echte heidenen geworden
kapitalisten niet eens meer denken aan de
de leer van Christus, er onder ons Katholieken
zijn, die, bij het zoeken naar een oplossing
van de wereldcrisis, praktisch niet eens meer
denken aan het echt heidensch karakter van
de maatschappij waarin zijn leven en waarin
tal van overigens katholieke menschen zich
blijkbaar volkomen thuis gevoelen. Ziedaar
wat het ergste van alles is.
Het moderne heidendom is doorgedrongen op
alle terreinen van het maatschappelijk leven.
De geleidelijk diepere ontkerstening is het
werk van eeuwen. De herkerstening kan geen
onderneming van slechts enkele jaren zijn.
Het is de herkerstende mensch maar ook
de herkerstende mensch alleen die ook de
maatschappij herkerstenen kan.
Onder de millioenen heipalen heide men er
in Amsterdam geen één zoo vast als deze hier
voor ons alles beheerschende waarheid, die in
katholiek Nederland werd vastgeheid op onzen
eersten algemeenen Katholiekendag
De eenige maar ontzettende moeilijkheid
waarvoor wij staan zit in de levensopvatting en
wereldbeschouwing van die ontelbare menschen
die weer christelijk denkende en christelijk
levende menschen moeten worden, willen wij
met recht spreken van christelijke cultuur en
christelijke maatschappij.
Vier dingen zijn er, die er ook bij
het gewone volk moeten worden in-
gehamerd.
Onze eigen menschen moeten op de
eerste plaats nooit of nimmer de over
tuiging laten schieten, dat inderdaad
zonder dralen en koste wat het kost,
aan deze massale werkloosheid een
einde komen moet.
Zij moeten op de tweede plaats zich
ten volle rekenschap leeren geven
van het geweldig complex van moei
lijkheden, waarvoor ook de beste
regeerders staan.
Zij moeten op de derde plaats lee
ren begrijpen, dat juist de grootste
moeilijkheden op terreinen liggen,
waaraan hierby de meesten niet eens
denken.
Zy moeten op de vierde plaats de
richting zien, die moet worden inge
slagen; en zelf de wegen leeren ken
nen, waarlangs, ondanks alles, ook
voor deze wereldcrisis noodzakelijk
een oplossing komen moet.
Daarbij mogen zij dan met volle
recht vertrouwen, dat deze oplossing
ook komen zal na verloop van heel
wat korter tijd dan veel intellec-
tueelen denken.
Waarop ik nochtans prijs stel u nog te
wijzen, aldus spr., is het motief waarom ik ge
loof, dat de oplossing van de wereldcrisis niet
zoo lang op zich zal laten wachten als vooral
veel geleerde menschen meenen.
De hoeksteen van de door Christus geopen
baarde wereldorde die het algemeen onder
werp was van de vorige Studieweek is het
bekende woord van den Verlosser: „Zoekt eerst
het Rijk Gods en Zijn Gerechtigheid en dit
alles zal u worden toegeworpen".
Zoodra de moderne mensch, die zich auto
noom verklaarde, deze goddelijke wereldorde
weer erkent, wordt, naar mijn heilige overtui
ging, ook de oplossing van deze wereldcrisis ons
„toegeworpen".
Al zie ik sommigen reeds meesmuilen, wan
neer ik dit zeg: zoodra weer een christelijke
cultuur opbloeit, komt ook aan deze ramp
zalige werkloosheid van zelf een einde.
Onze visie op de wereld is geen visie van
„defaitisten"! De Rolducsche Week kweekt geen
defaitisten, maar durvers: die althans de goede
dingen wel gaarne „laten groeien", maar die
toch warme voorstanders zijn van het doorhak
ken van knoopen; waarvan men, door daaraan
te lang te futselen, alleen nog voortdurend
moeilijker te ontwarren kluwens maakt.
Wanneer men mij op den man af vraagt
waarom ik voor deze Studieweek de voorkeur
gaf aan acht lessen over „Katholicisme in
Actie op wereldlijk terrein", dan antwoord ik
rondborstig, dat het gevaar voor een ver
krachting van de evidente bedoelingen van Pius
XI my niet zuiver denkbeeldig lijkt.
Naar mijn herhaaldelijk uitgesproken over
tuiging, zou het belemmeren van den uitgroei
en den bloei van onze katholieke standorgani
saties de grootste ramp zijn, die katholiek
Nederland in dezen tijd kan treffen.
Het is zonder eenigen twijfel te danken aan
het werken van deze niet kerkelijke maar
daarom niet minder katholieke organisaties, dat
in ons door velen nog Protestansch geheeten
Nederland om van het politiek terrein maar
heelemaal te zwijgen sociale toestanden
heerschen, die, ook van kerkelijk standpunt
bekeken, al de nog katholiek genoemde landen,
helaas, niet anders kunnen dan stil benijden.
Het Katholicisme kan ook op kerkelijk oer
rein niet bloeien, wanneer het niet te gelijker
tijd bloeit op wereldlijk terrein; gelijk het veel
minder nog op wereldlijk terrein kan bloeien,
wanneer het niet tegelijkertijd tijd bloeit op
kerkelijk terrein.
Dr. Poels gaf vervolgens het woord aan prof.
dr. Seb. Tromp S. J. te Rome, over het onder
werp „Godsdienst en maatschappij."
Spr. kondigde aan, dat deze geheele studie
week zal worden gezet tegen den hoeksteen van
de Christelijke totalitariteit. Het gaat er ons
om, het totale Christendom te bereiken over
eenkomstig de leer van de Kerk: de kerstening
der maatschappij.
In het kort wees spr. op het onaantastbare
recht van de Kerk: de prediking, de verde
diging en de verwezenlijking van het christe
lijk geloof en de christelijke beginselen op elk
gebied van het menschelijk leven met alle cul-
tureele middelen, die haar op een bepaald
oogenblik volgens den stand der beschaving ten
dienste staan.
De dubbele dwaling rond de ontkerstening
der maatschappij heeft volgens spr. onder meer
gedemonstreerd, dat de autonomie der rede
leidde tot de autonomie der gemeenschap.
Daartegenover moet staan de herkerstening van
de maatschappij door middel van de katho
lieke actie. Die actie behoort te worden onder
nomen zoowel op kerkelijk als op wereldlijk
terrein.
Op kerkelijk terrein is noodig de samenwer
king der leeken met de hiërarchie op elk ge
bied, waar de Kerk alleen-zeggenschap of
medezeggenschap heeft. Op wereldlijk terrein
stippelde spr. de katholieke actie uit bestaan
de uit het apostolaat der leeken, om alle tak
ken der cultuur volgens de leer en directieven
der Kerk te doordringen in den geest van Chris
tus. Hierbij ontwikkelde spr. zoowel het indi
vidueel als het sociaal apostolaat.
Spr. legde voorts uit, dat de Katholieke actie
moet zijn gebaseerd op rechtvaardigheid en
liefde, dat ze in ruimen zin moet worden ge
voerd, diep doordrongen van religieuzen geest.
Met nadruk verzekerde spr. hierbij, dat de
Katholieke actie in strengen zin moet letten op
het gevaar in uiterlijkheid te vervallen.
Overeenkomstig den wil van den Paus moet
de „K. A. in strengen zin" echter zoo breed mo
gelijk worden uitgebouwd. Eensgezind, schou
der aan schouder, moeen de Kaholieken van
ons land hun zaak verdedigen.
Het kan voorkomen, dat de Kerk in sommige
landen moet afzien van bepaalde actie, wijl de
staat aan Christus en de Kerk vijandig is. Dan
kan slechts het meest noodzakelijke priester-
werk worden voortgezet.
Doch w-y, in ons land, moeten het Katho
licisme in actie zoo hoog mogelijk opvoe
ren. Dat werd spr. nog pas een week ge
leden van gezaghebbende zijde aanbevolen
te zeggen.
In eensgezindheid moeten wij optrekken,
soms met opoffering van wat ons persoon
lijk misschien beter leek, bovenal onder het
offer van de gehoorzaamheid.
Als wij gehoorzaam blijven en trouw, dan
staan wij heel sterk; dan kunnen onze bisschop
pen beter geraken tot versteviging van de
maatschappij overeenkomstig de Christelijke
leer.
Er volgde nu een wisseling van gedachten.
Rector Mommcrsteeg had in de rede van
prof. Tromp veel overeenkomst gevonden met
de rede via Radio-Vaticana, over de Katho
lieke actie. Spr. vroeg nu of die radio-rede
ernstig moest worden genomen.
In zijn antwoord herinnerde inleidex er aan,
dat de „Osservatore Romano" weliswaar noch
officieel, noch officieus de genoemde radio-rede
heeft gedekt; maar dat behoefde volgens spr.
niet een diskwalificatie te beteekenen.
In verband met een gestelde vraag over het
houden van geestelijke oefeningen op fabrie
ken, zeide prof. Tromp, dat in de practijk met
prudentie moet worden opgetreden.
Tijdens het lof in de oude Abdijkerk hield de
zeer-eerwaarde heer E. Beel, aalmoezenier van
Sociale werken te Kerkrade, de predicatie. Na
dat spr. had gewezen op onze eenheid in Chris
tus, uitte hij de verwachting, dat wij die een
heid aan de wereld zullen toonen, dat wij het
woord van waarheid door Katholicisme in actie
zulten uitdragen. Meer uitvoerig bepleitte spr.
de eenheid tusschen standgenooten en tusschen
de standen.
Tot slot van den eersten dag werd de gebrui
kelijke praatavond gehouden, waar dr. Poels
den schepter voerde, waar prominente figuren
op den Katheder werden geroepen, doch om
trent welken praatavond wij overeenkom
stig het goede gebruik geen verslag zullen
doen.
Voor het voorgenomen examen vooi maat
schappelijk werker, hetwelk door verschillen
de instanties zal worden ingesteld, en dat op
dezer verzoek zal georganiseerd en afgenomen
worden door de Nederlandsche Vereeniging
voor Gemeentebelangen, is naar veler meenïng
ook een katholieke opleiding ten zeerste ge-
wenscht. Om die reden hebben de R. K. Leer
gangen te Tilburg die opleiding thans in studie
genomen, en zullen zoodra mogelijk daarom
trent nadere gegevens worden verstrekt.
AMERSFOORT. Na voortgezet examen slaag
de voor diploma B de heer J. J. Seidel.
UTRECHT. Geslaagd: mej. H. M. Ploegers
te D-iemen en de heeren J. Bogaard te Utrecht
en H. J. Dengerink te Zeist.
ZWOLLE. Geslaagd de heeren C. H. W.
Steentjes te Delden, H. v. d. Linde te Ambt
Vollenhove, J. P. Lijding te Slagharen, J. J.
Klooster te Stad Hardenberg.
H. D. W. Boven te Zwolle, H. J. Jansen
Klomp te Nijverdal, G. Huisman te Wanneper-
veen, A. C. Huiberts te Zwolle, H. E. van Tuyl
te Rijssen.
's GRAVENHAGE. Geslaagd de heeren S. de
Vries, Ruurloo; H. C. Vrugt, Westwoud; J.
Wiersma, Heiloo; F. W. J. Wilschut, Arnhem;
W. J. Roelfsema, Groningen.
DEN HAAG. Het diploma belastingconsulent
kon worden uitgereikt aan de heeren E. Ph.
Prins, Santpoort; J. J. P. Kraamer, Amster
dam; H. P. van Lente, Amsterdam; G.
J. Stephan, Elburg; D. P. A. Mars
Amsterdam; mr. L. E. Pieters, Rotterdam; A.
Bijmans, 's Gravenhage; P. P. de Koster, 'sGra-
venhage; G. Metz, Rotterdam; H. Buesink, Rot
terdam; mr. P. G. van Harpen Kuyper, 's Gra
venhage; P. J. Theuws, G. Bergeijk, J. C. J.
Isbruecker, Eindhoven.
,fccfe<fc4jeb*cfecfeefecbcbct>cfc<&Acbcij4Kb<f>cbcfcc{jci>cfecfc<iicfecbcfcfc<fccfe<i>ebet>cfeefacfeci>efetfc<t>tfe<i>ct>cfe<ij<fc<fetb&d>ct><fe<fcA<fccb<}.,
HILVERSUM I. 1875 en 415.5 M.
VARA-uitzending 8.0010.00; 10.207.30
en 8.00—12.00.
8.00 Gramofoonmuziek.
8.16 Berichten.
9.30 Keukenpraatje.
10.20 Voor Arbeiders.
12.00 Gramofoonmuziek.
12.15 Berichten.
12.30 VARA-orkest.
i .30 Gramofoonmuziek.
2.00 Gramofoonplaten.
4.30 Gramofoonmuziek.
5.30 De Ramblers.
6.00 Gramofoonmuziek.
6.30 Fantasia.
7.10 Causerie over zweefvliegen.
8,05 S.O.S.-berlchten. Berichten ANP.
8.20 Gramofoonmuziek.
8.30 Radiotoonee!.
9.00 VARA-orkest en solist.
10.00 Berichten ANP.
10.05 De Ramblers.
10.30 Esmeralda-septet en soliste.
11.00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II. 301.5 M.
NCRV-uitzending. 6.307.00 Onderwijs
fonds voor de scheepvaart.
8.00 Schriftlezing, meditatie,
8.15 Berichten, gramofoonmuziek.
10,30 Morgendienst.
11.00 Gramofoonmuziek.
11.15 Zang, piano.
12.00 Berichten. Gramofoonmuziek,
1.00 „AU Round"-sextet.
2.45 Gramofoonmuziek.
3.15 Pianovoordracht.
4.15 Gramofoonplaten.
4.45 Felicitaties.
5.00 Voor de jeugd.
5.45 Gramofoonmuziek.
6.30 Taa'les en causerie over het Binnen-
aanvaringsreglement,
7.C0 Berichten.
7.15 Lar.d- en tuinbouwcursus.
7.45 Reportage.
8.05 Berichten ANP. S.O.S.-berlchten,
8.15 Dubbel-Mannen-kwartet „Kunst naar
kracht".
9.00 Causerie over Stanley Jones.
9.30 Christ. Muziekcorps „Euphonle".
10.00 Berichten ANP.
10.30 Gramofoonmuziek.
DROITWICH. 1500 M.
11.25 Orgelspel.
12.05 BBC-Wels-orkest en soliste.
12.50 Uit Berlijn: Krepela-sextet, Berlijns
Radio-kwartet en solisten.
1.35 Gramofoonmuziek.
2.05 Jazz-vioolsoli.
2.20 Aston Hippodrome-orkest.
3.05 Gramofoonmuziek.
3.20 Jack Hardy's kleinorkest.
3.50 Gramofoonmuziek.
5.20 Gramofoonmuziek.
5 40 Larry Brcnnan'-- Band.
6.45 Orgelspel, zang en piano.
7.40 Jack Payne's Band.
8.20 BBC-Symphonie-orkest en solisten.
10.45 Cabaret.
11.20 Lew Stone's Band.
11.50 Jazzmuziek.
RADIO PARIJS. 1648 M.
8.10, 9.00, 10.10 en 12.35 Gramofoonmuziek.
1.50 Zang
2.05, 2.25 en 3.05 Gramofoonmuziek.
3.20 Pianovoordracht.
3.35 Gramofoonplaten.
4.50 Gramofoonplaten,
5.20 Giardlno-orkest.
6.20 Zang.
6.35 Gramofoonmuziek.
7.20 Gramofoonmuziek.
8.50 Vioolvoordracht.
10.50 Gramofoonmuziek.
KEULEN 456 M.
8.50 Orkest.
12.20 Fabrleksconcert.
1.35 Schrammelensemble.
2.30 Fritz Weber's orkest.
4.20 Orkest, koor, het Krepela-sextet en
solisten.
6.50 Bonner Collegium Musicum.
7.20 Gramofoonmuziek.
8.35 Zie Deutschlandsender.
11.05 Amusementsorkest,
12.20 Gramofoonmuziek.
BRUSSEL. 322 en 484 M.
322 M.
12.20 Gramofoonmuziek.
12.50 en 1.30 Kleinorkest.
1.50 Gramofoonmuziek.
5.20 Gramofoonplaten.
5.35 Vioolvoordracht.
5.50 Zang.
6.05 Vervolg vioolvoordracht.
6.20 Vervolg zang,
6.35 Gramofoonmuziek.
7.20 Jan Steurs en zijn musette-ensemble.
8.20 Omroepkleinorkest.
10.30 Concert uit Blankenberghe.
484 M.
12.20 Gramofoonmuziek.
1.00 en 1.30 Salonorkest.
1.50 Gramofoonmuziek.
6.35 en 7.45 Gramofoonmuziek.
8.50 Concert m.m.v. planosollst.
10.30 Gramofoonmuziek.
DEUTSCHLANDSENDER. 1571 M.
7.35 Gramofoonmuziek.
8.35 Jeugdkoor- en orkestconcert.
11.20 Ausumentsorkest.
12.20 Concert.
ZONDER SCHADELIJKE LAXEERMIDDELEN
en U zult 's morgens „kiplekker"
uit bed springen.
lederen dag moet Uw lever minstens een liter gal
in Uw ingewanden doen stroomen. Wanneer deze
stroom van gal onvoldoende is, verteert Uw voedsel
niet, het bederft. U voelt U opgeblazen, U raakt
verstopt. Uw lichaam is vergiftigd en U bent
humeurig, veelt U ellendig en ziet alles somber in.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmiddelen.
U moet CARTER'S LEVERPILLETJES nemen om
een liter gal vrij te doen stroomen en U zult weer
geheel fit zijn. Onschadelijk, plantaardig, zacht, on
overtroffen om de gal te doen stroomen.
Eischt Carters Leverpilletjes bij apothekers en
drogisten, f. 0.75.
De Duitsche ploeg, welke op 21 Augustus a.s.
te Rotterdam zal uitkomen tegen Nederland in
het kader van den drielandenwedstrijd Neder
landDuitschlandBelgië, is als volgt samen
gesteld:
100 meter: Borchmeyer (Stuttgart) en
Koenze (Berlijn).
200 meter: Riether (Krefeld) en Gillmeister
(Stolp).
400 meter: Klupsch (Jena) en Cramer (Stutt
gart)
800 meter: Eichberger (Weenen) en Schu
macher (Diisseldorf).
1500 meter: Stroessenreuther (Augsburg) en
Dompert (Stuttgart)
5000 meter: Eberhardt (Berlijn) en Jacob
(Torgau).
110 meter horden: Wegner (Berlijn) en Glaw
(Berlijn)
Verspringen: Biebagh (Quedlinburg) enStaib
(Stuttgart).
Hoogspringen: Gehmert (Keulen) en Lang-
hoff (Rostock).
Polsstokhoogspringen: Eding (München) en
Sutter (Freiburg).
Speerwerpen: Eding (München) en Buesse
(Berlijn).
Discuswerpen: Sievert (Eimsbüttel) en Jan
sen (Berlijn).
KogelstootenSievert en Jansen.
4 x 100 meter estafetteBorchmeyer, Gill
meister, Riether en Koenze.
(Niet officieel)
Ze Klasse, 2e Lyst
Trekking van Dinsdag 9 Augustus 1938
Hooge prijzen
20.000.—
19207
5.000.—
10177
2.000.—
15261
1.500.—
8935
1.000.—
10063
12317
400
1519
5938 8113
200
18350
19146
100.—
2646
19848
7895
11135
11820
14840
18840
i--
Prijzen van 30.—
1057
1086
1088
1092
1105
1117
1186
1215
1281
1335
1341
1363
1370
1382
1389
1396
1432
1463
1467
1571
1579
1606
1635
1636
1743
1750
1756
1773
1778
1789
1807
1848
1856
1899
1931
1959
1968
1984
1991
2025
2090
2133
2147
2185
2192
2196
2249
2254
2263
2278
2290
2307
2357
2380
2434
2435
2446
2453
2473
2499
2566
2630
2634
2636
2704
2814
2817
2842
2854
2886
2901
2952
3008
3014
3069
3130
3158
3159
3182
3205
3239
3253
3260
3278
3281
3307
3362
3395
3406
3413
3427
3456
3458
3516
3531
3582
3630
3661
3677
3681
3683
3762
3766
3782
3844
3850
3855
3882
3897
3931
3966
4000
4068
4080
4086
4097
4141
4144
4167
4170
4191
4224
4230
4252
4266
4276
4299
4340
4342
4373
4407
4417
4462
4475
4434
4505
4536
4543
4634
4672
4686
4690
4692
4750
4799
4814
4831
4875
4902
4904
4907
4915
4949
4973
4983
4987
4990
5023
5062
5086
5109
5173
5251
5310
5368
5391
5455
5467
5487
5509
5514
55-19
5525
5541
5553
5572
5583
5591
5609
5671
5685
5705
5847
5861
5-879
5889
5926
5937
5960
5976
6004
6012
6015
6025
6050
6057
6063
6070
6076
6115
6201
6203
6224
6242
6281
6287
6288
6303
6304
6312
6376
6378
6463
6500
6541
6553
6614
6630
6659
6668
6682
6687
6704
6717
6748
6751
6805
6830
6845
6853
6887
6896
6915
6951
6978
6990
6991
7054
7065
7084
7092
7102
7112
7178
7183
7252
7254
7258
7269
7398
7400
7416
7425
7439
7459
7467
7593
7623
7649
7724
7759
7765
7766
7813
7835
7863
7897
7906
7916
7925
7975
8034
8041
8082
8093
8142
8160
8176
8195
8202
8255
8307
8315-
8331
8381
8413
8484
8516
8526
8532
8559
8599
8610
8651
8673
8728
8745
8767
8792
8811
8854
8879
8946
9015
9037
9046
9047
9053
9058
9062
9066
9137
9167
9178
9181
9192
9213
9251
9266
9275
9289
9319
9326
9406
9439
9457
9475
9552
9573
9612
9619
9663
9668
9682
9762
9764
9785
9857
9909
9941
9946
9948
9949
9961
9966
9975
10000
10055
10062
10072
10082
10091
10150
10171
10219
10223
10260
10273
10289
10317
10360
10523
10548
10615
10618
10706
10713
10714
10762
10763
10773
10813
10822
10858
10875
10892
10943
10967
10983
11015
11033
11070
11076
11085
11101
11110
11133
11199
11212
11224
11229
11264
11334 11372 11380 11453 11458 11495 11512 11547
11609 11611 11668 11684 11697 11707 11768 11785
11847 11913 11928 11937 12007 12018 12043 12106
12127 12183 12188 12189 12203 12220 12285 12301
12313 12340 12403 12405 12426 12491 12503 12566
12571 12611 12640 12691 12697 12797 12855 12861
12878 13022 13050 13061 13113 13129 13173 13205
13263 13286 13381 13437 13514 13602 13611 13738
13840 13867 13967 13978 14046 14062 14087 14128
14134 14144 14172 14188 14203 14216 14233 14242
14262 14271 14317 14341 14342 14396 14501 14513
14536 14542 14557 14570 14584 14588 14657 14669
14683 14720 14750 14763 14780 14792 14849 14880
14881 14887 14930 15016 15092 15103 15133 15160
15168 15218 15233 15238 15266 15310 15331 15368
15412 15421 15623 15642 15667 15691 15724 15784
15848 15859 15872 15922 15945 16029 16065 16154
16181 16266 16284 16301 16305 16309 16332 16336
16410 16417 16434 16444 16491 16493 16507 16544
16599 16693 16694 16723 16730 16759 16777 16783
16818 16828 16843 16857 16887 16891 16904 16923
16927 16934 17004 17055 17083 17120 17156 17192
17252 17279 17291 17365 17374 17455 17479 17543
17641 17675 17687 17720 17726 17740 17741 17781
17834 17842 17867 17877 17890 17959 18017 18030
18047 18062 18078 18086 18088 18149 18216 18256
18268 18288 18307 18354 18380 18384 18396 18418
18427 18457 18469 18526 18580 18610 18625 18696
18710 18723 18775 18782 18790 18888 18932 18951
18959 19005 19012 19106 19123 19158 19232 19234
19253 19295 19321 19344 19346 19393 19399 19417
19420 19431 19464 19475 19481 19536 19588 19621
19624 19638 19727 19803 19804 19812 19875 19904
19913 19923 19929 20013 20102 20113 20127 20136
20137 20168 20176 20184 20203 20226 20235 20275
20278 20316 20322 20329 20346 20362 20424 20450
20514 20519 20547 20570 20587 20604 20607 20619
20645 20693 20734 20769 20776 20791 20813 20856
20887 20957 20993 21077 21089 21157 21165 21166
21174 21187 21219 21252 21293 21315 21325 21340
21353 21360 21367 21368 21379 21385 21485 21503
21681 21703 21751 21775 21815 21843 21863 21904
21919 21956 21960 21983
In de algemeene vergadering van de Ver.
Vorstenlandsche Cultuur Mij. deelde de
voorzitter, dr. A. F. van Hall, mede, dat het
bij de reorganisatie heeft voorgezeten,
nieuwe aandeelen uit te geven. Dit is echter
onmogelijk, zoolang de koers beneden pari
blijft. Een missie zal derhalve eerst aan de
orde komen, wanneer de koers dit mogelijk
maakt. Deze koers is dan weer afhankelijk
van het verloop der suikermarkt.
De „Indische Courant" deelt mede, dat de
Koninklijke Faket Mij. te kampen heeft met
een minder vrachtvervoer, als gevolg van
den onevenwichtig en economischen toe
stand. Men gelooft echter dat binnenkort
het vrachtvervoer weder in normale banen
zal komen, nu de producten-noteeringen,
althans voor rubber en suiker, gunstiger zijn
geworden.
De invoer van Nederland bedroeg in Juli
f 120 mill., tegen f 119 mill, in Juni en f 146
mill, in Juli 1937De uitvoer beliep f 78 mill.,
tegen f 81 mill, 'en f 102 mill. In de eersts
zeven maanden bedroeg de invoer f 820 mill,
tegen f 892 mill, in dezelfde periode van het
vorig jaar en de uitvoer f 576 mill., tegen
f 634 mill. Het invoer-overschot bedroeg in
Juli f 42 mill, tegen f 38 mill, in Juni cn
f 44 mill, in Juli 1937 en in de eerste zeven
maanden f 244 mill, tegen f 258 mill, in
dezelfde periode van 1937.
De vraag naar goud op de Londensche
goudmarkt houdt nog steeds aan als gevolg
van het feit, dat de onzekerheid op mone
tair terrein nog niet is geweken. 1.562.000
werd aan goud omgezetDe goudprijs werd
met niet minder dan VA d. tot 142/3 ver
hoogd, d.i. de hoogste vrijs sedert Maart '37.
De internationale toestand is niet van
dien aard, dat hiermede een vaste beurs te
Parijs in overeenstemming is te brengen
Ook de binnenlandsche toestand van Frank
rijk geeft geen aanleiding tot een opgewekte
marktstemmingAls gevolg van het optre
den van de dokwerkers te Marseille, die zelfs
voor hooger loon niet meer dan 40 uur per
week en geen enkelen Zondag willen wer
ken, waardoor bijv. de vruchten- en pri
meur kweekers uit Noord-Afrika, wier zen
dingen bij de thans heerschende hitte be
derven, schade lijden, wordt de beurs ont
stemd. Op de regeering wordt critiek uitge
oefend, die tot dusver niet ingrijpt-.
De New York Central Railway is voorne
mens, 5 mïllioen van de National City
Bank te leenen op notes, welke de Recon
struction Refiance Corporation waarborgt
De leening heeft ten doel, verbeteringen en
onderhoudsuitgaven te financieren, waaron
der 28.000 ton rails en reparatie van 185 lo
comotieven, 300 reizigers- en 100 vracht
wagens.
De staalproductie in Amerika bedroeg in
het begin der week 39.4 pet. der capaciteit'
tegen 39.8 pet. de vorige week en 84.8 pet. in
de overeenkomstige week van het vorig jaat
Veertien Amerïkaansche staalmijen werk
ten in het eerste kwartaal gemiddeld oP
31.6 pet. der capaciteit en leden een verlies
van 4.23 mill. In het tweede kwartaal was
de productie 30.8 pet. der capaciteit en wer
den verliezen geleden van 9.49 mill, dis
gevolg van de daling der staalprijzen.
De staalproductie in het Chicago-district
bedraagt thans 33.7 pct_ der capaciteit, tê-n
gen 37.4 pet. in de vorige week.
De General Motors boekte in Juli aan ver-
koopen door handelaars aan verbruikers if*
de Vereen. Staten 78.760 auto's, tegen 76.070
auto's in Juni. Aan verkoopen aan hande
laars in de Vereen. Staten 61.830 wagens, te
gen 72.600 stuks. Aan handelaars, Canada
en overzeesche gewesten inbegrepen, 90.030
wagens, tegen 101.910 stuks. In de eerste
zeven maanden aan binnenlandsche ver
bruikers 576.878 wagens, tegen 1.03 millioen
stuks in dezelfde periode van het vorig jaat
en aan alle handelaren 703-983 tegen 1.3*
mill, wagens.
De American Viscose Corp., de grootste
Amerïkaansche kunstzijde-producent, gaaf
te Nitro in V/est-Virginië een tweede stapel-
vezelfabriek bouwen, die een capaciteit zal
hebben van jaarlijks 20 mill. lb. Met de
andere fabrieken in West-Virginië zal de
productie tot 45 mill. lb. worden uitgebreid.
Hierdoor zal het mogelijk zijn, den grooten
invoer van de moedermij., de Engelsche
Courtaulds, uit te schakelen.
De katoenoogst in Amerika bedroeg op 1
Augustus naar raming 11.988.000 balen. De
oogst 1937 bedroeg 18.24 mill, balen en werd
op 1 Augustus 1937 op 15-59 mill, balen ge
raamd. De raming was 500.000 balen groo-
ter dan verwacht was. De katoenprijs te
New York daalde met 1 per baal en de
noteering te Liverpool 10 a 14 punten.
De raming van den oogst der voornaam
ste groenten in Amerika, die door de con-
serven-industrie worden gebruikt, is slechts
10 pet. lager dan in 1937. Onlangs was de
raming 15 pet. kleiner. Voor aandeelen Ame
rican Can ontwikkelde zich hierdoor ld
M'allstreet een zeer vaste stemming.
Het Pond Sterling bewoog zich heden
ochtend te Amsterdam op 8.94V28.951*
(v. slot 8.96Va), de Dollar op 1-83%—1.833/*
(1.83 3/16), de Frank op 5.00—5.02 (5.01%
de Belg a op 31.Q2V,31.07 V* (31.00) en de
Zwitsersche Frank op 41.9542.05 (41.91),
De netto-bedrijfswinst van alle Ameri-
kaansche spoorwegen bedroeg in het eerste
half jaar gezamenlijk 70.28 mïllioen, tegen
299.46 mill, in het eerste half jaar 1937-
61 der eerste klasse spoorwegen konden de
onkosten en de belastingen niet verdienen
De Interstate Commerce Commission deelt
mede, dat het netto-verlies in de eerste vijf
maanden 165 mïllioen bedroeg, tegen een
surplus van 20 millioen in dezelfde periods
van het vorig jaar.
BATAVIA, 8 Augustus. (Aneta.) De Kom
Paketvaart Maatschappij heeft bij P. Smit®
Scheepswerf te Rotterdam een zusterschip be
steld van het m.s. „Janssens". Dit schip
den naam krijgen van „Van der Capellen". He'
draagvermogen is pl.m. 1900 ton. De nieuW®
bodem is bestemd voor den dienst op Sumatra®
Oostkust en zal worden ingericht voor het ver'
voer van palmolie in bulk.
Naar we vernemen, heeft de nieuwe direc
teur van de Ned. Staatsloterij gebroken me'
we gewoonte om ten believe van de Israëlieten
geen trekkingen te houden op Grooten Vet*
zoendag.
