Runciman's aanwezigheid remt
de extremisten
bureaux voor redactie en administratie.
FIETSTOCHT ARDENNEN
INT. REISBUREAU „HOLLAND"
Verkeersvliegtuig
stortte neer
De beteekenis van het incident van
T s jangkoefeng
DE BALANS VAN DE
AFGELOOPEN WEEK
ÖE BAROMETER
De „Condor" vliegt
terug
DE GRENS VERSTERKING
IN DUITSCHLAND
EEN KRACHTPROEF VOOR
JAPAN
VOLENDAM
HOTEL VAN DIEPEN
Balbo door Hitier
ontvangen
Het nieuws van heden
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZONDAG 14 AUGUSTUS 1938 - OCHTENDBLAD
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f 3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21325
Sudeten-Duitsche industrieelen
hielden twee uur lang bespre
kingen met Runciman
Het schijnt dat Berlijn
ongeduldig wordt
Nationale Defensieraad
Mgr. Hlinka is ernstig
ziek
De leider der Slowaken is lijdende
aan longontsteking
Draadverbindingen in
Palestina verbroken
Terroristen vernielen de telefoon-
en telegraaflijnen naar
Syrië en Egypte
DUITSCHE TOERISTEN
OMGEKOMEN
Waarom nog elders ergernis
wanneer de roemer prima is?
8 d. door hel mooiste gedeelte der
Ardennen.
Houffalize - Dinani - Han sur Lesse
REISSOM 127.50
Ook voor Uw privéreizen
„Heil Hitler" roepen
mag ook al niet
Jood veroordeeld tot drie maanden
gevangenisstraf
Het Weer illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!|
De Times over den economise hen
toestand in het Rijk
STRIJD TEGEN REBELLEN
IN MEXICO
Zestien inzittenden van Tsjechisch
toestel gedood; een gewond
Zes dooden bij vlieg
ongeluk in Engeland
Gebleken is wel dat Japan door
den veldtocht in China zijn
vrijheid van handelen
heeft verloren
Tokio heeft de eer
gered
Het incident op Sachalin
KAMER EN ONTBIJT f 2.-
Hartelijk verwelkomd te
Berchtesgaden
De onteigende Mexican
Eagle Cy.
Mexico's antwoord op Neder-
landsche nota
De besprekingen met
de Kleine Entente
Men verwacht een gunstig resul
taat der onderhandelingen
Maandag 15 Augustus, Maria
ten Hemelopneming, zal dit blad
niet verschijnen.
De Directie
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Tien melaatschen
Spoorwegongeluk
in Mexico
MOSCICKl IN POLEN
TERUGGEKEERD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
do kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
PRAAG, 13 Aug:- (Reuter). Het beste,
Wat van de afgeloopen week te Praag ge
legd kan worden, is, dat wederom een week
Voorbijgegaan is, zonder dat het tot een
breuk is gekomen. Het zou echter onjuist
zijn te meenen, dat men geen stap dichter
is gekomen tot een overbrugging van de
bestaande kloof.
De aanwezigheid van Runciman heeft tot
dusverre gewerkt als een rem op de extremis
ten van beide kanten. Er zijn echter aanwij
zingen dat Berlijn ongeduldig wordt en dat
de Tsjechische nationalistische gevoelens
eenigszins beginnen de overhand te krijgen.
Aan Sudeten-Duitschen kant is er niet de
minste neiging tot matiging van de eischen en
Wanneer de Sudeten-Duitschers niet opzettelijk
provoceerend zijn opgetreden, hebben hun
Vrienden in Duitschland in hun plaats hun
gevoelens gelucht door een campagne van
uiterste heftigheid. Onder deze omstandigheden
is de atmosfeer heelemaal niet gunstig voor
onderhandelingen en kan de tijd een factor
vormen, die in gunstigen of ongunstigen zin kan
werken, al naar de ver van Praag werkende
invloeden.
Runciman, die vandaag de Sudeteh-Duitsche
industrieelen ontvangen heeft, zal, naar men
verwacht het weekend buiten doorbrengen.
Zondag en Maandag zijn alle regeeringsbu-
reaux gesloten.
Het bureau van Runciman heeft een commu
niqué uitgegeven van den volgenden inhoud:
Om 11 uur hebben Runciman en zijn mede
werkers vertegenwoordigers uit Sudeten-Duit
sche economische kringen ontvangen, teneinde
hun standpunt te vernemen over den econo-
mischen toestand in het gebied der Sudeten-
Duitschers. Het onderhoud duurde twee uur.
De delegatie omvatte den afgevaardigde en
ingenieur Wolfgang Richter, chef der organi
satie van de industrieelen in de Sudeten-Duit
sche partij en Alfred Rosche, lid van de poli
tieke delegatie dier partij.
Liebig, voorzitter van het centrale genoot
schap van Duitsche industrieelen en voorzitter
van de Kamer van Koophandel te Reichenberg,
ir. Willi Weber, vice-voorzitter van dat genoot
schap, Anton Kiesewetter, eerste directeur van
de Kreditanstalt der Deutschen te Praag wa
ren voorts aanwezig.
Lord en Lady Runciman zijn vanmiddag uit
Praag vertrokken om het weekend door te
brengen bij prins Kinsky te Ceska Kamenice
in Noord Bohemen.
De bijeenroeping van den hoogsten nationa-
len defensieraad tegen Dinsdag a.s. is nog niet
officieel. In bevoegde kringen verklaart men,
dat de raad zich zal bezig houden met loo-
pende zaken.
PRAAG, 13 Aug. (D.N.B.) Naar uit Press-
burg gemeld wordt, is de gezondheidstoe
stand van den Slowaakschen autonomisten-
leider, Mgr. Hlinka, ernstig achteruitgegaan,
zoodat met het oog op zijn hoogen leeftijd
ernstige vrees wordt uitgesproken voor zijn
leven.
Mgr. Hlinka is sinds eenigen tijd lijdende aan
Con maagziekte, waarbij zich thans een long
ontsteking gevoegd heeft.
Hij heeft onlangs zijn 75sten verjaardag ge
vierd.
JERUZALEM, 13 Aug. (Havas) Sedert gis
teravond zijn alle telefonische en telegrafi
sche verbindingen tusschen Palestina, Egyp
te en Syrië verbroken tengevolge van het
Vernielen van draden.
Een gewapende vrachtauto, waarmede van
morgen in alle vroegte levensmiddelen en groen
ten vervoerd werden naar de troepen, werd door
terroristen verrast.
De wagen werd geplunderd en in brand ge
stoken. Te Jaffa is een Arabische makelaar in
Stond, die er door de rebellen van verdacht
V'erd inlichtingen te verstrekken aan de politie,
Vanmorgen om 11 uur midden op straat aange
vallen en vermoord.
ZERMATT, 13 Aug. (D.N.B.) Drie Duitsche
toeristen, die den Matterhorn bestegen hadden,
zÜn gistermiddag bij het afdalen langs den
^oernligrat omlaag gestort en omgekomen.
Heiligeweg 39-45, A'dam. A. J. v. d. MADE
OOK VOOR INDISCHE RIJSTTAFEL
Stand op Zondag I uur v.m.: '54.7
Vorige stand; 755.6
Een soldatenkamp aan de Italiaansch-
Fransche grens op bijna 3000 M. hoogte
IAAN VAN MBERDEEVOOKT 176, DEN HAAG
NEW YORK, 13 Aug. (D.N.B.) Het Duit
sche vliegtuig „Condor", dat in recordtijd
van Berlijn naar New York is gevlogen, is
vanmorgen 8 uur plaatselijken tijd van het
vliegveld Floyd-Bennett opgestegen om den
terugtocht naar Berlijn te aanvaarden.
Van boord van het Focke Wulftoestel de
londor is om 20 uur 30 M. E. T. medegedeeld,
dat het vliegtuig zich op 25 zeemijlen ten N. O.
van Kaap Race bevindt. De Condor vliegt op
3000 meter hoogte, boven de wolken.
Men verwacht te Berlijn, dat de Condor Zon
dagmiddag op Tempelhof zal landen.
HALLE, 13 Aug. (Havas)., De vijftigjarige
Jood Stempel is tot drie maanden gevangenis
straf veroordeeld, omdat hij zoo brutaal is ge
weest, aldus de Westdeutscher Beobachter, om
bij het binnenkomen van een café te groeten
met „Heil Hitier", en een lid van de nationaal-
socialistische partij in tegenwoordigheid van
andere leden der partij, de hand te schudden.
j§ VERWACHTING: Zwakke tot matigen
5= wind, aanvankelijk uit Noordelijke rich- =j
H tingen, later veranderlijk, meest zwaar
bewolkt met tijdelijke opklaring, nog kans
op regen of onweer, aanvankelijk iets
li koeler. j|
Verdere vooruitzichten: onzeker.
LONDEN, 13 Aug. (Havas) Ten aanzien
van de militaire voorbereidingen in Duitsch
land schrijft de diplomatieke redacteur
van de „Times", dat de voorbereidingen
alsmede de versnelling van het werk aan de
fortificaties aan de Westgrens en bijzondere
aandacht hebben getrokken van de diplo
maten te Londen.
Vooral is men. getroffen door het feit, dat dit
jaar reservisten zullen deelnemen aan de ma
noeuvres en dat de burgerbevolking nauwkeu
rig de voorwaarden van oorlogstijd in acht
moet nemen.
Ten aanzien van den economischen toestand
in Duitschland schrijft de „Times", dat na de
ernstige daling, de Berlijnsche beurs weer iets
is gestegen. De daling heeft evenwel onrust
verwekt, temeer daar zich iets dergelijks de
laatste vijf jaar niet had voorgedaan.
De strenge controle had den indruk gewekt,
dat het nationaal-socialistische Duitschland
een systeem van staatskapitalisme had gevon
den, dat het isoleerde van de fluctuaties der
wereld.
De baisses op de beurzen van New-York en
Londen hadden geen invloed gehad, en derhalve
zocht men de oorzaak in het binnenland. Een
der oorzaken is zeker de schaarschte aan de
viezen. Ook de belastingen worden zeer hoog,
De regeering heeft geen leening op langen ter
mijn kunnen sluiten en de prijzen stijgen. De
invoer van grondstoffen is moeilijk door het
gebrek aan deviezen en de industrie komt han
den tekort. Alles schijnt er op te wijzen, dat
het economische systeem in Duitschland zwak
is.
Het legerbulletin, dat is uitgegeven docr het
Duitsche opperbevel van het leger en dat ge
publiceerd is op 11 Augustus, is thans ook van
toepassing verklaard op onderofficieren. Het
decreet in kwestie bepaalt o.m „Het personeel
der fortificaties is van buitengewoon en drin
gend belang. Het is dus noodig, dat de bevel
hebbers der troepen onmiddellijk de voorwaar
den voor een aan candidaten aangeboden loop
baan bekend maken en dat de bevelhebbers
van eenheden de noodige verklaringen geven,
opdat alle soldaten, die de vereischte kwali
teiten bezitten en bereid zijn zich te verbin
den, bereikt worden."
Naar Reuter verneemt is geen Engelsche dé
marche ondernomen te Berlijn in verband met
de Duitsche troepenbewegingen
MEXICO, 13 Aug. (Havas) Nabij Dolores de
Hidalgo in den staat Guana Juate hebben sol
daten een bende opstandelingen verdreven. Acht
rebellen werden gedood.
mwmmm
iSWSSHcra&'SfS
■y
Verscheping van Junkers-vliegtuigen te Hamburg, bestemd voor den passagiers-
dienst op Zuid-Amerikaansche luchtlijnen
STRAATSBURG, 13 Aug. (Havas). Naar
vernomen wordt, is een Tsjecho-Slo-
waaksch verkeersvliegtuig van den dienst
PraagStraatsburgParijs ten Oosten van
Kehl verongelukt.
Het vliegongeval geschiedde vanmorgen te
Oberkirch, op 13 kilometer van Kehl.
Naar uit nadere berichten over het ernstige
verkeersongeluk in heb Zwarte Woud blijkt,
betreft het hier het verkeersvliegtuig van de
Tsjechische luchtvaartmaatschappij, dat van
morgen om negen uur in Praag was opgestegen
om naar Parijs te gaan. Laag hangende wolken
belemmerden klaarblijkelijk het zicht, zoodat
het vliegtuig over een bergtop heenschuurde,
neerstortte, ontplofte en in brand vloog. In het
geheel zijn zestien personen om het leven ge
komen. Eén persoon is zwaar gewond.
De eenige overlevende van het vreeselijk on
geluk met het Tsjechische verkeerstoestel is de
stewardess. Zij heeft zware brandwonden be
komen.
Volgens een te Praag ontvangen bericht ge
ven de namen van de slachtoffers van het
vliegtuigongeluk te Oberkirch geen uitsluitsel
omtrent hun nationaliteit. Het zijn alle Jood-
sche namen.
Ook in Engeland heeft zich een ernstig
vliegongeval voorgedaan.
Een vliegboot der Royal Air Force is van
middag ter hoogte van Felixstowe tijdens
een proefvlucht in zee gestort.
Volgens ooggetuigen vloog het toestel nor
maal, toen het plotseling geheel onverwacht
op zijn kant kwam te liggen en in zee viel.
Het toestel verdween met alle zes inzittenden
onder water.
TOKIO, 13 Aug. (Havas). Het incident van
Tsjangkoefeng is de eerste krachtproef tus
schen Japan en een derde mogendheid sedert
het begin der vijandelijkheden in China. Naar
de meening van welingelichte kringen te Tokio
kan men hierin twee essentieele lessen zien:
1. Japan is genoodzaakt al zijn aandacht
te besteden aan den veldtocht in China en
heeft daardoor in zekeren zin zijn vrijheid
van handelen op internationaal terrein ver
loren.
2. Sovjet-Rusland daarentegen ziet zijn
vrijheid van handelen op internationaal
terrein toegenomen, ten voordeele van zijn
Europeesche politiek.
Evnwel is Japan gerechtigd te meenen. dat
het op militair en diplomatiek gebied een suc
ces heeft behaald. De zaak Tsjangkoefeng is
in zooverre een militair succes, dat het Ja-
pansche leger zijn eer heeft gered doe.- de
hoogten van Tsangkoefeng met geweld te her
overen, en er zijn infanterie te handhaven. De
zaak Tsjangkoefeng is ook een diplomatiek
succes, omdat Japan het conflict heeft kunnen
localiseeren en zijn prestige heeft kunnen
versterken.
In de oogen der waarnemers te Tokio be-
teekent het incident van Tsjangkoefeng dus
ongetwijfeld een overwinning, maar waarvan
de waarde, door het beperkte karakter, voor
een deel verloren gaat. Van internationaal
standpunt bekeken, vormt dit incident op mi
litair en diplomatiek terrein de eerste ontmoe
ting der Sovjet-Unie niet slechts met Japan,
maar met het anti-kominternpact. De kwestie
heeft voor de bondgenooten van Japan ook
eenige teleurstellende kanten. Zij heeft na
melijk aangetoond, dat het Japansche teger,
hoewel niet lamgelegd door de campagne in
China, hiermede toch te zeer bezet is, om af
te wijken van een zuiver defensieve houding
tegenover de Sovjets.
Na een onderzoek door militaire vertegen
woordigers ter plaatse van de incidenten, heb
ben de Russische vertegenwoordigers erkend,
dat de top van den heuvel van Tsjangkoefeng
geheel in handen is van de Japansche troe
pen.
Naar volgens Domei te Tokio vernomen
wordt, heeft de Japansche ambassadeur Sjige-
mitsoe reeds de besprekingen met Litwinof ge
opend over alle kwesties, welke de grenscom-
missie zal behandelen betreffende de afbakening
van de grenslijn in het betwiste gebied tusschen
MandsjOekwo en de Sovjet-unie.
In verband met het bericht omtrent de door
.Russische grenswachten op een groep Japan
sche toeristen geloste schoten aan de grens op
Sachalin, is deze grens tot nader order bij wijze
van voorzorgsmaatregel gesloten
Café-Restaurant le Hotel aan de Haven
Alle kamers stroomend water, badkamer, enz.
BERCHTESGADEN, 13 Aug. Van semi-
officieele zijde wordt medegedeeld, dat Hit-
Ier hedenmiddag op den Obersalzberg den
Italiaanschen luchtmaarschalk Italo Balbo
heeft ontvangen.
Balbo was vergezeld van generaal Brigandi,
consul-generaal Camerini, kol. Cagna en den
Italiaanschen luchtvaartattaché te Berlijn, ge
neraal Kiotta.
Van Duitsche zijde werd de ontvangst o.a.
bijgewoond door den luchtvaartgeneraal Sperrle,
den generaal der artillerie Ridder von Scho-
bert, den rijksjeugdleider Baldur von Schirach,
den Duitschen luchtvaartattaché te Rome,
Freiherr von Billow en Oberstleutnant von
Waldau, benevens de persoonlijke en militaire
adjudanten van Hitier.
Hitier begroette zijn gast, die na den maal
tijd bij den plaatsvervanger van Hitler, Rudolf
Hess, in München langs den rijksautoweg via
Bad Reichenhall naar Berchtesgaden was ge
reden, bij zijn aankomst om half vijf aan den
ingang van „Berghof", het verblijf van Hitier,
op de meest hartelijke wijze en begeleidde hem
het huis in.
Gedurende het bezoek stelde Balbo zijn be
geleiders aan Hitier voor en begroette vervol
gens de aan de ontvangst deelnemende Duit
sche aanwezigen.
Tijdens de tea, die bij een brandend haard
vuur genoten werd, klaarde het regenachtige
weer op, zoodat Balbo nog een indruk kon krij
gen van de schoonheid der omgeving.
Tegen zes uur was het bezoek ten einde. Na
een hartelijk afscheid van Hitier vertrok Balbo
per auto weer van den Obersalzberg.
De minister van Buitenlandsche Zaken van
Mexico heeft den Nederlandschen zaakgelas
tigde in Mexico-City het Mexicaansche ant
woord overhandigd op de kortelings tot de
Mexicaansche regeering gerichte Nederlandsche
nota. Zooals men zich herinnéren zal, bepleitte
deze Nederlandsche nota het standpunt van de
Nederlandsche aandeelhouders der onteigende
Mexican Eagle Cy.
Naar verluidt is het Mexicaansche ant
woord in vriendschappelijken toon gesteld
en herhaalt het de bereidheid van Mexico
tot betaling van een schadeloosstelling aan
de aandeelhouders.
BOEDAPEST, 13 Aug. (Havas.) De bespre
kingen tusschen Hongarije en de Kleine En
tente zijn voor zoo ver Hongarije, Roemenië en
Joego-Slavië betreft, in een definitief stadium
getreden.
De partijen zijn het er over eens geworden
dat aan den eenen kant een gemeenschappelij
ke verklaring zal worden uitgegeven in de
kwestie der erkenning der rechtsgelijkheid van
Hongarije op bewapeningsgebied en aan den
anderen kant, dat verklaringen zullen worden
afgelegd betreffende verplichtingen in den geest
van het Kellogg-pact.
Het accoord tusschen Hongarije en de Klei
ne Entente zou eerst van kracht worden na de
regeling van de minderhedenkwestie in Tsje-
cho-Slowakije. Praag is uitgenoodigd zich bij
de aangenomen formule aan te sluiten. Men
verwacht, dat een gunstig resultaat der onder
handelingen voor de deur staat.
Londen schenkt speciale aandacht aan
de Duitsche militaire versterkingen.
Tsjechisch verkeersvliegtuig neergestort;
Britsch vliegtuig bij proefvlucht in zee
gevallen.
Runciman hield besprekingen met Sude
ten-Duitsche industrieelen.
De leider der Slowaaksche autonomisten,
Mgr- Hlinka, is ernstig ziek.
De beteekenis van het incident van
Tsjangkoefeng.
Te Londen wordt binnenkort het ant
woord van Franco verwacht.
De Palestijnsche terroristen hebben de
draadverbindingen met Egypte en Syrië
verbroken.
Luchtmaarschalk Balbo werd te Berch
tesgaden op hartelijke wijze door Hitier
ontvangen.
Het Duitsche vliegtuig „Condor" vliegt
van New-York naar Berlijn terug.
De verjaardag van het begin der vijan
delijkheden bij Sjanghai.
Z. H. de Paus heeft Zaterdag een aan
tal Nederlanders in audiëntie ontvangen.
Mr. Colijn hoopt morgen zijn werkzaam
heden weer te hervatten.
Contingenteeringsovereenkomst tusschen
Nederland en de Belgisch-Luxemburgsche
Economische Unie gesloten-
De Commissaris der Koningin in Utrecht
heeft de tentoonstelling in het Zeister
slot officieel geopend.
Mexico heeft geantwoord op de Neder
landsche nota betreffende de onteigende
Mexican Eagle Cy.
De Karimata zal het onderzoek naar het
achterschip van de Lutine in de richting
der Vlielandsche kust voortzetten.
Ingesteld is een commissie van advies
voor het beoordeelen van de geschikt
heid van candidaten voor de opleiding
van reserve-officieren.
Een aantal Indische gemeenten laat vlag
gen vervaardigen.
Mr. dr. Lodder is eervol ontslag verleend
als vice-president van het gerechtshof te
's Gravenhage.
De Sneekweek begon ongelukkig, door
dat alle booten omsloegen.
De Deensche damesploeg won de 4 x 1 00
M. estafette bij de Europeesche kam
pioenschappen te Londen.
New-Yorksche beurs: stemming gedrukt.
Van de tien melaatschen, die gerei
nigd werden, kwam er maar één terug
tot den Zaligmaker om te bedanken.
De andere negen genoten van hun
herstelde gezondheid zonder hun wel
doener nog iets van zich te laten hoo-
ren. Wij verbazen ons vaak over de
ondankbaarheid, die wij ondervinden
Maar zijn wij dankbaar voor de vele
geschenken, die God ons gaf? Of be-
hooren wij tot „de negen anderen"?
Genieten wij van het goede, dat het
leven biedt, zonder ooit te danken en
vluchten wij pas naar God, als het
niet goed meer met ons gaat?
MEXICO, 13 Aug. (Reuter.) Twee express-
treinen met toeristen zijn op elkander geloo-
pen. Acht rijtuigen ontspoorden. Vijf personen
werden gedood, twaalf gewond.
Het spoorwegongeluk heeft zich voorgedaan
tusschen de stations Adjuntas en Marisillas in
den staat Queretaro. De locomotieven zijn to
taal vernield.
WARSCHAU, 13 Aug. (DUB.) Na een
verblijf van zeven weken in Italië is de pre
sident der Poolsche Republiek, Moscicki, heden
naar Polen teruggekeerd.
