de taak der radio
Gesloten grenzen tusschen
Italië en Frankrijk
H. Ms. „Gelderland" jubileert
l*,,vJU.
TOURISTENVERKEER
STOP
Een matte of gebruinde teint staat altijd charmant
EEN OORLOGSBODEM
MET HISTORIE
Kerkelijk leven
WOENSDAG 17 AUGUSTUS 1938
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Het publiek kijkt er
van op
Moeder en kind
vermoord
Desahoofd, diens vrouw en een
familielid onder verdenking
Amilda-crême, die tevens zoo goed is voor de huid, is verkrijgbaar in deze twee begeerde teinten. Mat of Bruin. Doos 50 en 25 ct.
DUOPASSAGIER GEDOOD
Bestuurder van motorrijwiel
zwaar gewond
TROPENGENEESKUNDIG
CONGRES
Vertegenwoordiger der Koningin
bij de opening
HER-VACCINATIE TEGEN
DE PEST
Inenting van 15.000 personen
per dag
RIDDER M.W.O. TEN GRAVE
GEDRAGEN
Op 28 September a.s. is het 40 jaar
geleden, dat de stapelloop
plaats had
Het schip, dat Kruger
naar Europa bracht
2
H. Ms. kruiser „Gelderland", welke
veertig jaar geleden van de helling liep
LEIPZIGER NAJAARS-MESSE
Wat verschillende landen
exposeeren
De nieuwe weg
Den Haag—Utrecht
Openstelling viaduct en brug
te Voorburg
Vrouw ïn brand
Petroleumstel viel om
171 FIETSEN ACHTERHAALD
Een man beleende deze
Componist „Indonesia Raja"
overleden
Zooals reeds gemeld, heeft de Rotterdamsche Lloyd aan „De Schelde" opdracht ge
geven voor den houw van een nieuw passagiersschip. Het schip zal worden gebouwd
op de in December a.s. door het te water laten van 't vrachtmotorschip „Bantam"
vrijkomende helling te Vlissingen en is het 74ste schip, dat voor den Rotterdam-
schen Lloyd sedert de oprichting in 1883 wordt gebouwd. De voornaamste bijzon
derheden van dit nieuwe mailschip zijn: lengte over alles: 631 vt., bruto tonnen-
maat 21000 t., aantal P.K. 27000. Het aantal passagiers kan bedragen le en 2e kl.
562, 3e kl. 111, 4e kl. 50. Hierboven een model van het nieuwe schip
De Spoorwegen en de Jaarbeurs
HET REGEERINGSJUBILEUM
Regeling der kerkelijke viering
BENOEMINGEN BIJ DE
FRATERS VAN TILBURG
In intellectueele en cultureele kringen
hoort men voortdurend bittere klachten
over het algemeene peil der radio-uitzen
dingen, welke door de verschillende omroep-
tereenigingen hier te lande dag-in-dag-uit
ten beste worden gegeven. Deze uitzendingen
borden dan banaal of nog erger, in ieder ge-
V&1 het cultuurpeil verlagend genoemd. Voor-
a' onder hen, die op eenigerlei wijze of in
Enigerlei functie actief aan het werk der
oniroepvereenigingen medewerken of voor dit
^erk verantwoordelijk dan wel medeverant
woordelijk zijn, zijn er velen, die zich over
deze steeds terugkeerende en soms zeer agres-
aieve klachten danig ergeren omdat zij er een
onverantwoorde miskenning in zien van de
hiet te onderschatten moeilijkheden, welke
het samenstellen van een serie radio-pro-
Btemma's, die zoowel het groote publiek als de
yeel kleinere groep intellectueelen kunnen be-
teedigen, met zich medebrengt. Uit ergernis
Wordt zelden iets goeds geboren, en daarom
hjkf het ons juister voor zoover ze redelijk
zÜn die klachten ter harte te nemen en voor
Zoover ze onredelijk zijn eenvoudig naast zich
heer te leggen. De critiek op het peil der ra
dio-programma's heeft in ieder geval dit
teordeel, dat de verzorgers van de radio-pro-
Èramma's niet in zelfgenoegzaamheid kunnen
'hdutten, gesteld ten minste, dat zij daartoe
den lust en den tijd zouden hebben. Zooals
hien weet, hebben onlangs besturen van
teonkunstenaarsvereenigingen bij den minis
ter van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen hun beklag ingediend over de afwijzen'de
houding die onze oniroepvereenigingen zou
den hebben aangenomen tegenover het stre-
Ven, de hedendaagsche Nederlandsche muziek
door middel van de radio onder het bereik
ten het geheele volk te brengen. De be
sturen waren bij den minister aan het ver
keerde adres. Zij hadden zich tot de omroep-
tereenigingen zelf moeten wenden. De staat
oefent door middel van den Radioraad wel
controle uit op de uitzendingen, maar wij zijn
hier Goddank nog niet zóó ver, dat de Staat
de programma's samenstelt. Naar aanleiding
ten deze klacht heeft het maandblad „De
*-"ids", dat een zware intellectueele en cultu
rele traditie heeft hoog te houden, een zeer
behartigenswaardige en juiste opmerking ge
haakt, welke van veel wijdere strekking is
dan alleen het belang der Nederlandsche
biuziek.
„De omroep is bestemd", aldus schreef de
Gids o.m., „voor alle lagen des volks en kan
zich dus niet alleen richten naar de wenschen
®n belangen der meer gecultiveerde kringen.
Er moet rekening gehouden worden met die
breede scharen, die van hun radio alleen
amusement en ontspanning eischen en het
streven, om aan de vervulling van dit ver-
'angen een poging tot het aankweeken van
diepergaande behoeften te verbinden, kan
diet dan met voorzichtigheid worden toege
past. Aan den anderen kant rijst echter bij
Wie de omroepprogramma's aandachtig be
schouwt, meer dan eens de vraag, of men niet
bezig is, het evenwicht tusschen uitzendingen
ten hooger en lager cultureel peil al te veel
haar beneden te verplaatsen en of met name
hiet de uitzending van goede muziek en
Waarlijk niet alleen van de Nederlandsche!
hoe langer hoe meer wordt veronacht
zaamd."
Inderdaad, gehoord de uitzendingen van
sommige radio-omroepvereenigingen is
deze vraag gewettigd en zij moet ook ge
steld worden ten aanzien van de uitzendingen
dier omroepvereenigingen in het algemeen.
Gegeven de feiten, dat de omroepvereenigin
gen slechts aangewezen zijn op de vrijwillige
bijdragen van de luisteraars en dat de groote
massa dier luisteraars, blijkens den uitslag
van verschillende onderzoekingen, tukker op
amusement en ontspanning dan op ontwik
keling, inspanning en cultuur blijkt te zijn,
en dat vele contribueerende luisteraars op
grond van hun contributiebetaling het recht
meenen te hebben het bevredigen van hun
persoonlijke verlangens als een plicht aan de
omroepvereenigingen op te leggen, moeten de
omroepvereenigingen alleen reeds uit zelfbe
houd ten deze rekening houden met den mo-
menteelen smaak en verlangens van het mee-
rendeel harer luisteraars. Is die smaak be
neden een zeker minimaal peil, dan zullen
zij daarin echter niet mogen berusten, maar
zullen alle krachten moeten inspannen om
dien smaak geleidelijk te beïnvloeden, te ver
anderen en te verbeteren. Geldt dit voor de
omroepen in het algemeen, in het bijzonder
geldt dat voor den Katholieken Radio Omroep.
De leiders van den Katholieken Radio Omroep
zelve zijn de eersten om dien plicht te erken
nen en zij geven zich dan ook sinds jaar en
dag moeite om de programma's zooveel mo
gelijk te doen beantwoorden aan de hooge
roeping en groote verantwoordelijkheid, welke
de Katholieke Radio Omroep als instelling
met onberekenbare apostolische en cultureele
mogelijkheden heeft. De cultureele opvoeding
van het publiek der luisteraars kan echter
niet anders dan langzaam en geleidelijk gaan.
Bij te groote sprongen zouden luisteraars
worden afgeschrikt en met die luisteraars
zou de omroep onontbeerlijke bijdragen moe
ten missen. Wij zijn ervan overtuigd, dat de
K.R.O. het door Pastoor Perquin z.g. zoo ener
giek begonnen en verrichte werk zal voortzet
ten in de goede richting en er zich bewust van
is, dat thans na den pioniersarbeid en de
technische voltooiing de phase aangebroken
is van consolideering en uitbouw, van ver
dere verfijning en verdieping. Hoezeer ge
rechtvaardigde critiek ook van nut en ge-
wenscht geacht moet worden, de critici die
nen evenzeer als de K.R.O. het momenteel
mogelijke en bereikbare niet uit het oog te
verliezen, opdat straks het noodzakelijk te
bereiken peil practisch niet bijvoorbaat on
mogelijk en onbereikbaar worde gemaakt.
Zoowel de meest idealistische intellectueelen
met nog niet te vervullen eischen als de man,
die voor een dubbeltje in een prikkaart prikt
en daardoor het recht meent te hebben een
krachtig woordje mee te spreken over de rich
ting, welke de K.R.O. moet inslaan, dienen dit
te bedenken, alvorens zij hun gevoelens lucht
geven. En tenslotte zal zelfs de K.R.O. onder
de best denkbare leiding er nimmer in slagen,
iederen individueelen luisteraar zonder uit
zondering volkomen en altijd tevreden te
stellen.
De Fransch-Italiaansche grens is sinds
Dinsdagmiddag 16 Augustus 12 uur
practisch geheel voor het touristenver-
''eer over en weer gesloten.
Zij was dit reeds sinds aanvang Augus
ts in de richting ItaliëFrankrijk en de
Maatregelen der Fransche regeering, welke nu
het touristenverkeer in de Fransch-Itali-
teïische richting hebben stop gezet, zijn niet
abders dan een gevolg daarvan geweest.
Ket feit ligt er en is wel in staat geweest om
etiers oogen wijd te openen op de mate van
^vriendschappelijkheid, waardoor de betrek-
stegen tusschen beide buurlanden nu al maan-
teft en maanden worden beheerscht. Inderdaad
*teeft de Fransch-Italiaansche verstandhou-
tehg er nog nooit zoo slecht uitgezien als zij nu
loet.
E>e maatregel, waartoe de Fransche minister
Vah Buitenlandsche Zaken na overleg met den
M'riister-president is overgegaan, behelst de af-
5chaffing van de collectieve paspoorten voor
M°epsrcizen van Fransche onderdanen naar
telië en het verplicht stellen van een visum
*te de individueele paspoorten, hetwelk slechts
terkregen kan worden zoo de aanvrager de
te^dzakelijkheid van zijn voorgenomen reis
tear Italië overtuigend kan aantoonen.
^en kan veilig zeggen, schrijft onze Pa
nische correspondent dat de regeerings-
teteriteiten van het liberale en vrijheidlievende
tehkrjjk niet met een licht hart zijn overge-
jjteh tot het treffen van dezen maatregel, waar-
°0r de burgers der republiek in hun bewegings-
teheiq sterk worden belemmerd,
öe Franschman heeft zich een reputatie ver
aten van nogal honkvast te zijn. Toch heeft
etl zich van deze honkvastheid wel eens over-
1BVen voorstellingen gemaakt. De ontwikkelde
^tehschman reisde toch wel gaarne, vooral naar
hem „liggende" Zuiden, Spanje en vooral
al'ë, waar de Fransche tourist lang geen zeld-
'e verschijning was. Nu is het ongelukkige
Spanje sinds twee jaren een onbereisbaar land
geworden en voor zoover de voor den Fransch
man nadeelige koers van zijn nationale munt
het hem nog toestond, was naar het Zuiden nog
slechts het bij uitstek geliefde reisland Italië
open. Het daar geldende binnenlandsche régime
had den Franschen touristentrek naar Italië eer
bevorderd dan benadeeld; wel schijnt de buiten
gewoon kribbige houding, welke het fascisme
den allerlaatsten tijd jegens Frankrijk heeft
aangenomen, op den reistrek naar Italië weer
beduidend nadeelig te hebben gewerkt.
Italië bleef echter ook met het katholieke
Rome, de Vaticaansche stad en den Paus, het
doel van veel „Roomsche" pelgrims uit Frank
rijk. Het schijnt wel, dat ook deze door den
Franschen regeeringsmaatregel worden getrof
fen.
Niettemin is iedere Franschman ten volle
overtuigd van de rechtvaardigheid en
juistheid van dien maatregel, die de in
stemming der geheele openbare meening heeft.
Hij is immers slechts het antwoord op het Ita-
liaansche paspoortbeleid, dat sinds 5 Augustus
vooral de afgifte van paspoorten aan de Itali-
aansche burgers, individueele zoowel als collec
tieve, voor reizen naar Frankrijk heeft gestaakt
en zelfs reeds verstrekte collectieve paspoorten
heeft teruggenomen. Dit laatste moet in het
bijzonder pelgrimstochten gelden, welke door
Italiaansche reisbureaux waren georganiseerd
met het oog op de feestelijkheden van 15 Augus
tus, waarmede het Mariale Jubeljaar, ter her
denking van het feit, dat drie honderd jaar ge
leden Frankrijk door Lodewijk XIII aan de H.
Maagd werd toegewijd, wordt besloten.
Men vraagt zich hier wel af, of de fascistische
autoriteiten er misschien voor willen passen, dat
Italianen ter plaatse zelf tot de ontdekking zou
den kunnen komen, dat Frankrijk toch altijd
nog meer christelijk is dan bolsjewistisch, in
ieder geval niet de vijand no. 2 van christen
dom en Europeesche beschaving als hoedanig de
oppervlakkige man in de straat het uit de Ita
liaansche bladen moet leeren kennen.
Aan het motief, dat officieus ten grondslag
werd gelegd aan het Italiaansche gedrag, als
zou de deviezenkas het maken van reizen naar
Frankrijk niet gedoogen, hecht men althans niet
de minste waarde. Op de eerste plaats, omdat
de grenzen naar andere landen voor touristen
verkeer wel geopend blijven, en op de tweede
plaats, omdat wat de sporadische Italiaansche
tourist in Frankrijk kon achter laten, zoo vol
komen onbeteekenend was, dat de Italiaansche
deviezenpositie er zoo goed als niet onder leed.
De tegenmaatregel der Fransche regeering
zou dan ook zeker niet genomen zijn, in
dien men hier aan de oprechtheid van het
Italiaansche motief der deviezenarmoede ook
maar eenigszins geloof had kunnen schenken.
Men moet hem echter beschouwen als een
Fransch verweer tegen de algemeen provocatieve
houding, welke het fascisme te zijnen opzichte
aan den dag legt. Het is natuurlijk niet aan den
minsten twijfel onderhevig, dat Frankrijk on
middellijk van zijn kant de grens weer zou
ontgrendelen, zoodra de Italiaansche regeering
het van haar kant doet. Of de Italiaansche re
geering van haar kant daartoe echter spoedig
zal besluiten, wordt vooralsnog betwijfeld. Tij
dens het diplomatieke navragen op het Itali
aansche ministerie van Buitenlandsche Zaken
naar de reden van het Italiaansch gedrag,
waarop overigens niet van antwoord werd ge
diend, zou n.l. de Fransche zaakgelastigde niet
hebben nagelaten op de waarschijnlijkheid van
ev. Fransche retorsiemaatregelen te wijzen.
Hetgeen echter het beoogde effect niet bereikte.
Inmiddels: de huidige stand van zaken brengt
voor Italië mee, dat het financieel meer verliest
dan wint, voor Frankrijk, dat het meer wint dan
verliest. Slechts verliezende partij zijn de
vooruitzichten voor de verstandhouding in het
Europeesche huis, nu twee groote buurvolken
het zoover hebben gebracht, dat ze elkaar „niet
meer willen zien".
Kort geleden is het desahoofd van Bieder
in het regentschap Wonogiri aangehouden we
gens verdenking van moord op een door hem
aangenomen Javaansch meisje en haar zuige
ling van tien maanden oud.
Intusschen heeft men, volgens de Loc., be
halve den Loerah nog diens vrouw en een fa
milielid voorloopig aangehouden. Gedrieën
ontkennen zij hardnekkig elke schuld, doch
de vraag waarom de huisgenooten eerst een
week, nadat de lijken verborgen waren op de
aangeduide plaats, die „ontdekt" hebben, moet
als een ernstige aanwijzing voor hun schuld
worden opgevat.
Toen de motorrijder Timmer uit de richting
Haps naderde, is hij door tot nu toe onbekende
oorzaak te Oeffeit in botsing gekomen met een
auto uit Arnhem, komende uit de richting
Boxmeer. Op de duozitting van den motor zat
een knecht van zekeren Heurkens.
De motor en de auto botsten met een ontzet-
tenden slag tegen elkander. De duopassagier werd
van den motor geslingerd en overleed na enkele
oogenblikken. De bestuurder van het motorrij
wiel werd zeer zwaar gewond, beide beenen bleken
gebroken. Timmer zou eerst heden zijn rijbewijs
krijgen.
De botsing was zoo hevig, dat een veranda
van een nabijgelegen café er zeer zwaar bij werd
beschadigd.
Medische en geestelijke hulp waren vrijwel
dadelijk ter plaatse. De zwaargewonde, wiens
toestand zorgwekkend is, is in het ziekenhuis
te Boxmeer opgenomen.
Zoowel de auto als het motorrijwiel zijn totaal
vernield.
H. M. de Koningin zal zich bij de openings
zitting van het Internationaal Tropengeneeskun-
dig en Malariacongres te Amsterdam op 24
September a.s. te 3 uur n.m. doen vertegenwoor
digen door Hr. Ms' opperkamerheer, mr. W. J.
baron van Lijnden.
BANDOENG, 17 Augustus. (Aneta). Op 1
September zal begonnen wórden met een her
vaccinatie van de bevolking van het geheele
regentschap Bandoeng tqgen pest. Per dag zul
len 15.000 personen worden ingeënt. Men ver
wacht, dat deze her-vaccinatia 4 Februari 1939
geëindigd zal zijn.
Wij lezen in „Mataram" van 8 dezer:
Gisteren werd met militaire honneurs ten
grave geleid de oudste Magelangsche drager
van het ridderkruis der Militaire Willemsorde,
de oud-AIenadoneesche infanterist 1ste kl. Willem
Koropit, die sedert 8 Februari 1896 ridder M.
W.O. was, welke mooie militaire belooning hem
toegekend is voor zijn moedig gedrag bij de
krijgsverrichtingen tegen Lombok in 1894 en wel
voornamelijk bij de bestorming van Mataram
op 29 September.
De begrafenis geschiedde onder zeer groote
belangstelling.
Vele gepensionneerden brachten hun ouden
strijdmakker de laatste eer en aan de groeve
werd de overledene herdacht door den leger
aalmoezenier, pastoor Madlener, die ook de
Requiemmis opdroeg.
Op 28 September a.s. zal het 40 jaar geleden
zijn, dat H.Ms. „Gelderland" van stapel liep
van de helling van de maatschappij voor
scheeps- en werktuigbouw „Fijenoord" te Rot
terdam.
Het schip maakte deel uit van een serie van
zes kruisers die alle provincie-namen droegen.
De mooie lijnen van deze schepen wekten des
tijds de algemeene bewondering en ook als zee
schepen voldeden zij zeer goed, wat o.m. bleek
toen H.Ms. „Holland", in het hartje van een
tvphoon in de Chineesche zee terecht kwam,
waarbij alle sloepen werden weggeslagen, doch
het schip aan de woedende elementen weerstand
bood. De zes schepen waren vrijwel gelijk en
een aardige anecdote vertelt, dat toen tijdens
de troebelen met Venezuela, waarbij de scheeps
macht in de Caraïbisehe zee o.a. bestond uit
een paar schepen van dit type en deze om de
beurt demonstreerden voor de Venezolaansche
kust, de president De Castro, beweerde dat de
Nederlanders maar één schip beschikbaar had
den waarop zij telkens een anderen naam
schilderden.
H. Ms. „Gelderland" heeft haar zusjes ver
overleefd.
Reeds in 1912 werden de eerste twee van dit
type gesloopt, vier hielpen gedurende de mobi
lisatie nog de neutraliteit handhaven.
In 1920 en 1922 vielen er twee in sloopers-
handen en een, de „Noord-Brabant" werd
wachtschip en voor de opleiding van matrozen
te Vlissingen bestemd.
H. Ms. „Gelderland" echter blijkt wel een
zeer sterke constitutie te bezitten en zal ver
moedelijk nog tot 1940 in de vaart blijven.
Het schip heeft een veel-bewogen leven ach
ter den rug en enkele saillante punten uit zijn
bestaan mogen hier in herinnering worden ge
bracht.
Welhaast algemeen bekend mag worden ver
ondersteld, dat het schip kort na indienststel-
ling de eer genoot door H.M. de Koningin te
worden aangewezen om den ouden president
Kruger na den Boerenoorlog van Lorenzo Mar
ques naar Marseille te brengen.
De kruiser diende vervolgens in West- en
Oost-Indië en in de Europeesche wateren.
In 19U werd het schip reeds uit de actieve
marine afgevoerd en bestemd voor opleidings
schip voor adelborsten ev matrozen. In 1912
lag het echter te Constantinopel om met bui
tenlandsche schepen de belangen der vreemde
lingen te verdedigen tijdens den Balkan-oorlog
en gedurende de mobilisatie patrouilleerde het.
in de territoriale wateren, een dienst welke in
verband met de vele drijvende mijnen niet van
gevaar ontbloot was.
In 1920 kreeg de „Gelderland" een andere be
wapening, o.m. een eenheidsbatterij van 6 ka
nonnen van 12 c.M., en werd het bestemd voor
artillerie-instructieschip, waarop voortaan de
artillerie-officieren, de konstabels en de kanon
niers zouden worden opgeleid.
In 1927 viel het schip ten offer aan de be
zuiniging en werd de artillerie-opleiding gedu
rende een paar jaar op geheel onvoldoende wijze
door een pantserboot verzorgd. In 1930 werd
de oude oorlogsbodem echter weer in dienst ge
steld en eerst in 1940 zal zij worden afgelost
door de speciaal als artillerie-instructieschip
gebouwde „Van Kinsbergen", welk schip in
Juni 1939 zijn proeftochten zal aanvangen.
De lezer meene echter niet, dat deze bejaarde
kruiser het gemakkelijk heeft als artillerie-in
structieschip.
Van welhaast geen schip bij onze marine
wordt zoo veel gevergd als van H. Ms. „Gelder
land" op zijn ouden dag. Dag en nacht wordt
daar gewerkt, om de eene opleiding na de an
dere af te leveren.
Den geheelen dag en des nachts onder het
Schijnsel der zoeklichten bulderen de kanonnen
of ratelen de mitrailleurs.
Soms vele malen per dag worden de sloepen
gestreken en weer geheschen om schijven te
sleepen of schoten op te nemen en wanneer
oven gepauzeerd wordt, ratelt de ankerketting
uit de kluis, om brandstof te sparen.
Bovendien echter moet het schip nog vele
andere diensten vervullen, als doelschip voor
onderzeebooten en voor vlagvertoon en neemt
het ook jaarlijks aan de manoeuvres deel. Zoo
werd het ook in 1937 naar west-Indië gezon
den, weliswaar met een opleiding kanonniers,
maar tevens om dienst te doen als stations
schip. Zooals men weet is na den overval van
1929 in West-Indië voortdurend een schip ge-
stationneerd. Op den terugweg werden convooi-
diensten verricht in de straat van Gibraltar. De
lezer zal zich van deze reis het verhaal van den
„looden verrader" herinneren. In het najaar zal
het schip wederom naar West-Indië worden
gezonden en daar gedurende ongeveer vier
maanden vertoeven.
In 1937 mocht de „Gelderland" H-K.H. Prin
ses Juliana en- Z.K. H. Prins Bernhard naar
Harwich overbrengen ter gelegenheid van de
kroningsfeesten te Londen.
Tenslotte moge vermeld worden de merk
waardige bijzonderheid dat de „Gelderland" in
1909 liggende in het Schottegat in Curaqao, een
saluut van 51 schoten afgaf bij de geboorte van
H. K. H. Prinses Juliana en in 1938 op dezelfde
plaats hetzelfde saluut ter gelegenheid van de
geboorte van Prinses Beatrix.
Het 40-jarige jubileum zal op 28 September
a.s. feestelijk worden herdacht.
Behalve de onder leiding van den Economi-
schen Voorlichtingsdienst tot stand gekomen
collectieve inzending van Nederland en Kolo
niën, welke op voortreffelijke wijze wordt inge
richt, zal er nog zeer veel uit het buitenland
op de Leipziger Najaars-Messe aanwezig zijn.
De herfstbeurs duurt van 28 Augustus tot 1 Sep
tember. Argentinië exposeert de nieuwe Inca-
Rosa-steensoort, welke om haar fraaie kleuren
bijzonder geschikt is voor de vervaardiging van
sieraden. België brengt de haven van Antwerpen
naar voren, hetgeen van beteekenis is wegens
het aldaar onlangs gehouden Hanze-congres,
waarbij de stichting van een nieuwen Hanze-
bond in overweging is genomen. Bulgarije ex
poseert o.a. gedroogde vruchten, oliezaden,
aetherische oliën en essences, tapijten en bont
werk. Ceylon geeft voor de eerste maal een
overzicht van zijn industrieele en agrarische
ontwikkeling. Denemarken komt met Kopen-
haagsch porselein en andere artikelen. Danzig
zal de aandacht vragen voor zijn specialiteit, het
barnsteen. Egypte brengt door een expositie van
verschillende katoensoorten onder de aandacht,
dat dit materiaal niettegenstaande de toene
mende beteekenis van de kunstvezelstoffen niet
te ontberen is. Uit Engeland zijn exposanten
van porselein en aardewerk, zeemleder, uurwer
ken, beweegbare étalage-figuren en electrische
scheerapparaten aangemeld. Finland zal sport
artikelen aanbieden. Frankrijk neemt aan de
kunstnijverheids-afdeeling en de textielgroep
deel. De monstercollecties uit Hongarije zullen
in hoofdzaak textielgoederen, huishoudelijke en
luxe-artikelen omvatten. Die uit Italië fayence
en dergelijke producten, houtsnijwerk, bijoute
rieën en lederwaren; ook voedings- en genot
middelen, textiel- en aanverwante artikelen. Ja
pan exposeert porselein. Joego-Slavië zal mon
sters van zijn verschillende tabakssoorten ten
toonstellen en een indruk geven van de siga-
'retten-fabricage. De aanbiedingen uit Roemenië
zijn voornamelijk bestemd voor de Duitsche
markt. Tsjecho-Slowakije, van oudsher exposant
in Leipzig, komt met een ruime sorteering van
zijn bekende voortbrengselen. Zweden zal zil
ver-, alpaca- en luxe-tinwaren, glas, aardewerk,
etc. aanbieden. Verder zullen er enkele deel
nemers zijn uit Estland en Zwitserland.
Naar aanleiding van de Bouwvak-Messe is in
Leipzig op 29 en 30 Augustus een congres, waar
gesproken zal worden over het verrichten van
bouwwerkzaamheden in den winter, alsmede
over verwarmings- en ventilatieproblemen. Het
Duitsche genootschap voor Economische Weten
schappen belegt een driedaagsche bijeenkomst
van 13 September. Een groote modeshow heeft
plaats van 29 tot 31 Augustus.
Verder zijn nog eenige speciale groepen aan
gekondigd, zooals een afdeeling ter bevordering-
van het internationale toeristenverkeer, een in
ternationale tentoonstelling van vaktijdschriften,
een expositie onder den titel „Formschöne Er-
zeugnisse aus neuen Werkstoffen für Haus und
Küche, für Reise und Festtag" en een serie
model-étalages voor speelgoedwinkels, waarbij
de nieuwste ideeën in de practijk zijn toegepast.
Nederlandsche bezoekers kunnen op Zaterdag
27 Augustus gebruik maken van extra-reisgele
genheden, 's morgens en 's avonds. De Spoor
wegen verleenen een aanzienlijke reductie, ook
bij vertrek met de gewone treinen, mits men een
retourbiljet neemt en voorzien is van een be
wijs van toegang tot de Messe. Inlichtingen hier
over geeft het Leipziger Messamt te Amsterdam
Singel 98.
Wederom is een gedeelte van den nieuwen
weg Den Haag-Utrecht gereed. Hedenochtend
zijn op geheel on-officieele wijze viaduct en
brug te Voorburg, welke den toegang vormen
tot den auto-weg, voor het verkeer openge
steld.
Wel waren hierbij aanwezig eenige inge
nieurs van waterstaat, onder wie ir. L. J. A.
Bergansius, hoofdingenieur van het district
nieuwe wegen L, verscheidene functionarissen
bij de K.N.A.C. en den A.N.W.B. en andere be
langstellenden.
Tegen acht uur reed het groot aantal auto's,
dat zich voor het viaduct had opgesteld, dit
nieuwe gedeelte op tot vlak voor de brug
in het midden van de viaduct gelegen welke
tot nu toe nog in geopenden toestand was ge
bleven. De brug werd neergelaten, de file auto's
reed er over heen en de viaduct was in gebruik
genomen.
Op het oogenblik is men nog druk bezig de
Laan van Nieuw Oosteinde met het verleng
de, de Laan van Nieuw Oost-Indië, in gereed
heid te brengen, welke dan aansluiten zal op
de reeds gemoderniseerde en aan de eischen
van het snelverkeer aangepaste Van Alkema-
delaan tot Scheveningen. Wanneer dit gedeelte
klaar is, heeft men zoowel van Scheveningen
als van den weg naar Amsterdam een snelle
verbinding naar den nieuwen weg.
Het wachten is dan nog op het gereed komen
van het gedeelte Gouda-Utrecht.
Tengevolge van het omvallen van een bran
dend petroleumstel in de keuken van haar
woning aan de Groenlandstraat te Rotterdam,
geraakten de kleeren van de 59-jarige bewoon
ster W. Baay in brand. Het slachtoffer liep een
aantal brandwonden aan het lichaam op en
werd per auto van den Geneeskundigen Dienst
overgebracht naar het ziekenhuis aan den Cool-
singel, waar zij in vrij ernstigen toestand is
opgenomen.
Het staat nog niet vast of de vrouw, die in de
aan de achterzijde op do tweede verdieping ge
legen keuken bezig was, het petroleumstel heeft
bijgevuld terwijl het brandde, of dat zij een pan
van het stel wilde nemen. In ieder geval is zij
met haar kleeren blijven haken aan een van de
kranen, zoodat de olie over haar kleeren liep.
Toen het toestel daarop ook omsloeg, vatte de
olie direct vlam en in een oogwenk stond de
vrouw toen in brand. Zij snelde in haar schrik
direct naar beneden, waar zij om hulp riep. Een
buurman schoot op haar geroep toe en slaagde
er nog in om met een laken de vlammen te
dooven. De vrouw had toen echter al erge
brandwonden opgeloopen aan den linkerarm,
aan de linkerzijde en aan den rug.
Aangezien er op het oogenblik, dat het onge
luk gebeurde, niemand anders thuis was, ver
oorzaakte het brandende petroleumstel ook
brand in de keuken. Manschappen van slangen
wagen 35 bluschten met één straal op de water
leiding en de gummislang dezen brand, waar
door de keuken gedeeltelijk is uitgebrand.
„Mataram" meldt:
De recherche smaakte het groote genoegen
in het gouvernementspandhuis te Maranganom
niet minder dan 171 fietsen aan te treffen,
waarvan fabrieksnummer en eventueel andere
herkenningsteekens verwijderd zijn.
Bovendien is uitgekomen, dat al deze rijwie
len werden beleend door een persoon, vermoe
delijk dus de opkooper van gestolen rijwielen.
Men heeft ongeveer kunnen vaststellen, dat
deze rijwielen moeten zijn gestolen na 1 Juli
1937 en het is niet onmogelijk, dat uit deze
groote verzameling gestolen rijwielen uit Mage-
lang, Salatiga, Djokja en Solo teruggevonden
kunnen worden.
SOERABAJA, 17 Aug. (Aneta) Overleden is
mr. Soepratman, de componist van het natio
nalistische lied „Indonesia Raja",
JU MH-«WW'wa.o»..y i
'm<
Naar wij vernemen, zullen de Ned. Spoorwe
gen bij gelegenheid van de van 1 t/m 16 Sep
tember te houden najaarsbeurs weder de reduc
tieregeling toepassen, die heeft gegolden tijdens
de voorjaarsbeurs. Reizigers, per spoor naar
Utrecht reizende, van stations gelegen op een
afstand van 80 K.M. of meer van die stad, ge
nieten bij terugkeer 80 pet. reductie op den
enkele-reis-prijs.
Zij kunnen ook met dezelfde reductie reizen
naar elk ander station, dat niet verder van
Utrecht ligt, dan het station van vertrek. Zoo
kan b.v. een reiziger, komende uit Groningen,
na zijn bezoek aan de jaarbeurs, tegen 20 pet.
van den enkele-reis-prijs, naar Amsterdam, Den
Haag, Rotterdam, Almelo, enz. reizen, mits de
afstand niet dien naar Groningen te boven gaat.
Reizigers, per spoor komende uit het buiten
land, kunnen aan de binnenlandsche grenssta
tions, tegen intrekking van een coupon, uit hun
couponboekje, toegang gevende tot de jaarbeurs,
een vierdaagsche retourkaart bekomen, tegen
den dubbelen enkele-reis-prijs, verminderd met
25 pet.
Mgr. J. M. v. d. Tuyn, deken van Den Haag,
schrijft ons:
De kerkelijke viering van het 40-jarig regee-
ringsjubileum van H. M. de Koningin zal in
Den Haag aldus zijn geregeld:
1. op Maandag den 5 September zal in alle
kerken van Den Haag een plechtig lof worden
gecelebreerd (te half acht n.m.) met „Te Deum"
en de gebruikelijke gebeden voor H. M. de Ko
ningin „Domine Salvam fac".
2. op Dinsdag 6 September zal des morgens
circa 8 uur een gezongen H. Mis worden opge
dragen uit dankbaarheid tegenover God, die aan
het volk van Nederland zooveel zegen en welda
den heeft geschonken door onze geliefde Ko
ningin Wilhelmina, die veertig jaren lang met
wijsheid, kracht en moederlijke liefde ons Va
derland heeft bestuurd en om Gods onmisbaren
zegen over Vorstin en Vaderland ook voor de toe
komst af te smeeken, opdat het Nederland en
Overzeeschen Gewesten nog vele, zeer vele jaren
onder Hare voortreffelijke regeering goed moge
gaan.
Tot directeur van het Fratershuis aan den
Papenhulst te Den Bosch is benoemd Frater
Acasius, tot heden directeur van huize St. Ni-
colaas te Oss. Deze komt in de plaats van
Frater Egbert, die benoemd is tot hoofd van
de Angelusschool. Het hoofd van de Angelus-
school, Frater Cassius, gaat naar Tilburg, al
waar hem een vertrouwenspost is aangewezen
in de opleiding der jonge Fraters.
Als hoofd van de Aloysiusschool te 's-Bosch
komt Frater Innocentius, tot op heden ver
bonden aan de Muloschool Korvel te Tilburg.
Hij is een der bekendste figuren op het gebied
van handelswetenschappen en staatskennis.
