bureaux voor redactie en administratie, Japanners trachten Jangtse- front te doorbreken is VLUGGEN Onderhandelingen te Praag Het nieuws van heden VEREENIGDE katholieke pers De rede van Huil w POGINGEN NOG ZONDER RESULTAAT Het antwoord van Franco Z.H. de Paus over de Kath. Actie NEGRIN NAAR ZUERICH De conferentie te Fulda DE BAROMETER NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 2288A DONDERDAG 18 AUGUSTUS 1938 - OCHTENDBLAD Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per week; per kwartaal f3.25. Bij onze Agenten 27Vi ct. per week, per kwartaal f 3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21330 Zeer gunstige indruk te Londen en Parijs De indruk in Parijs Te Washington zelf ^Vvaardere straf tegen Szalassy geëischt Uitspraak van het Hof van cassatie uitgesteld eer fcol. Lindbergh naar Moskou mm Chitteezen maakten verscheidene Japansche munitie-trans porten buit Japan schrijft een leening uit Bataljon amazones Samenvatting zou eerst heden te Londen aankomen VOOR REG EE RINGS-JUBILEUM Fa. A. P. DE ZWART De H. Vader keert Zich tegen criticasters ,,Wïj willen niets verwarren Het Weer 1 Stormwaarschuwingsdienst g De Duitsche manoeuvres zijn in vollen gang. Zware gevechtwagens passeer en een ponton-brug Pastoor A. D. M. Aelen f In Luxemburg bij een auto-ongeluk om het leven gekomen Sudeten aanvaarden regeerings- voorstellen niet, doch willen wel verder onderhandelen Geen onderhoud van Runciman met Hitier Te Parijs meent men, dat zijn positie versterkt is Herderlijk schrijven over de con- fessioneele school zou voorbereid worden I. Droomreportage NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez. mededeelingen 50 cent; Idem op pag één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor da kleine annonces „OmroeDers" zie de rubriek LONDEN, 17 Aug. (Havas) De redevoe ring van Hull is met voldoening ontvangen in officieele Britsche kringen, in het bijzon der voor zoover de Amerikaansche staats secretaris gewezen heeft op het toenemende belang, dat door zijn regeering gesteld wordt in de internationale kwesties, die thans de Europeesche hoofdsteden bezig houden. Men stelt de zoo herhaaldelijk door de Ame- rikaansche leidende figuren onder het presi dentschap van Roosevelt betuigde solidariteit •jegens de democratische mogendheden, in het bijzonder jegens Groot-Brittannië en Frankrijk In hun strijd voor de stabilisatie van den vrede, vollen prijs. Vooral waardeert men de dui delijkheid, waarmede Huil aangegeven heeft, dat de Vereenigde Staten niet kunnen verwachten °nberoerd te blijven door de in het buitenland °btstane wanorde. Men merkt op, dat deze waarschuwing hiet zonder gelijkenis is met die, welke Chamberlain uitsprak tijdens de Tsjecho- Slowaaksche crisis, toen hij verklaarde, dat Groot-Brittannië moeilijk terzijde zou kun nen blijven staan bij een algemeen Euro- Peesch conflict. Tenslotte erkent men met Huil het kapitale belang van den economischen factor in de kwes tie van politieke kalmeering der wereld, en k'enscht men zich geluk met de goede vooruit- achten in dit verband van een Engelsch-Ame- rikaansch handelsaccoord, waarvan de invloed, boe beperkt ook, slechts gunstig kan zijn voor de uitvoering van het door Huil aan de wereld vooi-gestelde program. E>e rede van Cordell Hull is ook te Parijs ?yeral in politieke kringen gunstig ontvangen, hoewel het traditioneele beginsel eener politiek ^an „geen verwikkelingen" voor de Vereenigde Staten opnieuw bevestigd is, heeft men in Ecankrijk den indruk, dat de rede nog weer een v°oruitgang beteekent ten opzichte van de vo- JjjSe redevoeringen van Hull en Roosevelt. In bet bijzonder heeft de aandacht getrokken de Passage, waarin Huil verzekert, dat dagelijks de Amerikaansche openbare meening zich duide- ajker rekenschap er van geeft, dat voorspoed en veiligheid voor alle naties nauw met elkaar in Verband staan. Eveneens opgevallen is de pas age, waarin Huil verklaart, dat de naties thans ^ezen moeten tusschen twee richtingen, n.l. die orde in overeenstemming met de wetten en bje van optreden buiten de wet, tusschen eer bied voor de verdragen en gebruikmaking van wapengeweld. De steun, die door de Amerikaansche Republiek verleend wordt aan de verdedigers van orde volgens de wet, kan slechts de po sitie van de Europeesche democratieën ver sterken. Op grond van deze overwegingen 2iet men in de rede van Huil een element fles vredes. De rede van Huil wordt te Washington alge meen beschouwd als de volledigste en nauw- curigste bepaling der Amerikaansche buiten- andsche politiek sedert een jaar. In de omge- 'bg van het Staatsdepartement wijst men o.m. P de volgende punten: 1. Huil heeft een schets gegeven van de „vredesdoeleinden der Ver. Sta- ®P": 2. Hij heeft krachtig den nadruk gelegd P de gedachte van samenwerking met de na- es, die eenzelfde program aanvaarden; 3. Door verklaren, dat de upenbare meening meer meer getroffen wordt door de buitenlandsche geb, °PVi ?hdi eurtenissen, toont hij, dat de „campagne tot ceding van het publiek", die een jaar geleden -ernomen werd, voldoende is gevorderd om bil in staat te stellen zich uit te spreken, zoo- sis hij dat heeft gedaan; 4. De redevoering brengt aan het licht, bat Washington thans een actief, zij het be scheiden aandeel neemt in de pogingen, die, v°oral in Europa, worden ondernomen om den vrede te handhaven en de internatio nale orde te herstellen. In algemeenen zin is men van meening, dat cede een tweevoudig doel heeft: 1. Een q aarschuwing geven aan de agressieve staten, j.j 2ij rekening moeten houden met de Veree- gde Staten in die mate, die zal worden be- ald door de omstandigheden. q 2- Voor de Amerikaansche openbare meening v gedragslijn tot uitdrukking brengen, die de geering te Washington volgt en voortaan vol- zal. j®°EDAPEST, 17 Aug. (Havas). Het Hon- t^fesche Hof van cassatie heeft tot 24 Augus- t0 de uitspraak uitgesteld over het hooger be- IjJP van Szalassy, die tot drie jaar dwangar- <jC; is veroordeeld. Het parket heeft tijdens g" bitting vandaag een verzwaring van de straf lScht, aangezien het optreden van Szalassy doel had een nationaal-socialistische dic- VUür in te stellen en zijn beweging gericht ^gen den rijksbestuurder, tegen de regee- bs® en tegen het parlement, en omdat Sza- jj) trachtte zich van de macht meester te h door middel van een Putsch, De verde- vroeg vrijspraak. Plet Pdb, SCHAU, 17 Aug. (Havas). Kolonel 'ergh is met zijn echtgenoote vanmorgen Vf- bi-in eigen vliegtuig van Warschau naar °u vertrokken. Aan boord van een oorlogsschip nam generaal Franco, in gezelschap van admiraal Cervera, een vlootrevue af HANKAU, 17 Aug. (Reuter) De Japanners t hebben een vastberaden poging ondernomen om de impasse aan den Zuidelijken oever van den Jangtse te doorbreken. Twaalf Japansche oorlogsschepen hebben vandaag zwaar de Chineesche verdedigings stellingen ten Noorden van Joeitsjang ge bombardeerd, terwijl de Japansche troepen, zonder succes, trachtten vasten voet te krij gen aan den oever. Voorts verklaren de Chineezen, dat zij een Japanschen aanval hebben afgeslagen op den Noordelijken oever te Hoeangmei, waar het ge- heele land, volgens de berichten, Zuidelijk tot aan den Jangtse zoozeer overstroomd is, dat het water een man tot het middel reikt. Intusschen hebben de Japansche troepen in Zuid-Sjansi hun pogingen hernieuwd om de Gele Rivier te bereiken, nabij de grens van Sjensi en Honan, van waar zy het Westelijk deel van den Loeng- hai-spoorweg zouden bedreigen. In het front aan den Jangtse is, volgens de Chineezen, in de laatste 24 uur weinig verandering gekomen. De Japanners trach ten nu langs een anderen weg op te ruk ken: zij willen van Hof ei in Midden-Anhwei uit naar het Westen trekken. Gisteren is een Japansche karavaan van zes tig vrachtauto's met wapens en munitie, die naar Tsjensjan reed, in een Chineesche hinder laag gevallen. Van alle zijden werden de Japan ners aangevallen. Meer dan veertig wagens wer den vernield; de lading werd buitgemaakt. Ongeveer tezelfdertijd is een karavaan van honderd vrachtwagens door de Chineezen aan gevallen in een dorp bij Tsjensjan. Meer dan zestig wagens werden hier veroverd, terwijl een honderdtal Japanners sneuvelde. De meeste an dere wagens werden vernield, zoodat slechts en kele konden ontsnappen. Uit Kanton wordt gemeld, dat de bekoorlijke 20-jarige Mai Tjeh Hoea, dochter van een rijk koopman uit Kwangsi, schouder aan schouder met de mannen aan het Noordelijke front strijdt aan het hoofd van vijfhonderd vrouwelijke sol daten uit Kwangsi. Mai Tjeh Hoea heeft on middellijk bij het uitbreken der vijandelijkheden dienst genomen en bij de verdediging van Soetsjau werd zij tot kapitein bevorderd. In den strijd om Tantsjeng bij Soetsjau toonde zij een grooten moed, zoodat zij tot bataljonscomman dant benoemd werd. Zij nam deel aan alle ge vechten langs het Oostelijk deel van den Loeng- hai-spoorweg als commandant van het eerste vrouwelijke bataljon, dat China kent. Generaal Tsjen-Tsjeng, de commandant van het garnizoen van Hankau en commandant van de negende oorlogszone, zou volgens het Ja pansche persbureau worden vermist sedert 13 Augustus, toen de Japansche vliegtuigen bij verrassing een aanval hebben gedaan op Jangh- son in Oost-Hopei. Het Japansche ministerie van Financiën maakt bekend, dat een leening wordt uitge schreven in verband met het „Chineesche incident" ten bedrage van 397 milüoen yen. De leening zal 3)4 pet. rente dragen. In verband met de incidenten, die zich ge durende het weekeinde in de internationale nederzetting te Sjanghai hebben voorgedaan, heeft de burgemeester der nederzetting, Frank lin, vandaag een bezoek gebracht bij den Japan schen consul-generaal. De Japansche diplomaten overwegen stappen te doen in verband met de arrestaties van Ja panners. Protesten van den Japanschen com mandant bij de Britsche militaire autoriteiten wegens het vasthouden van twee Japansche majoors zijn afgewezen. De Japansche consul-generaal heeft bij zijn Britschen collega geprotesteerd tegen het feit, dat een opvarende van den Britschen torpedo- bootjager „Decay" de Japansche vlag van een hotel heeft neergehaald, vertrapt en bespuwd. De matroos zou beschonken geweest zijn. LONDEN, 17 Aug. (Reuter) Hedenavond werd vernomen, dat het niet waarschijnlijk is, dat de door Hodgson opgestelde samen vatting van het antwoord van Franco in- Londen ontvangen zal worden vóór morgen. De volledige tekst zal waarschijnlijk Zater dag aankomen. Lord Halifax heeft vandaag in een onderhoud met Chamberlain, dat twee uur duurde, den algemeenen internationalen toestand besproken, waarschijnlijk met inbegrip van het Spaansche vraagstuk. De Britsche minister van Buitenlandsche Za ken zal waarschijnlijk in Londen blijven tot het antwoord van Franco ontvangen is. A'clam-C., Binnenkant 12, Tel. 41890, Postgiro 17177 Wollen Standaard-Vlag, 100X150, compleet 2.65 Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d. 17 Aug.: Z. H. de Paus heeft heden gesproken over de aanvallen, die van Italiaansche zijde den laatsten tijd gericht worden op de Ka tholieke Actie, in een rede, welke Hij uit sprak tijdens een algemeene audiëntie, waar groepen arbeidsters, ingeschreven bij de Katholieke Actie, uit Noord-Italië aanwezig waren. De H. Vader zeide o.m., dat de Katholieke Actie het leven zelf is van de Katholieke Kerk, en dat Hij niet aarzelde te herhalen, dat de Katholieke Actie zijn oogappel en de gevoe ligste vezel van Zijn hart is. Z. H. voegde hieraan toe, dat Hij deze verklaring met nog meer nadruk aflegde, aangezien den laatsten tijd „iemand, die meent een mandaat te hebben, dat hij niet bezit, iets anders heeft willen zeggen, zoo zeer zelfs, dat hij den Paus voorhield, wat deze niet moest venvarren". „Wij willen niets verwarren, aldus Z. H. de Paus, en wij zeggen, dat de Katholieke Actie het Katholieke leven is". Verwachting: Matig afnemende Weste- H ljjke tot Zuidwestelijken wind, opklarend =j !ji en iets kouder des nachts, overdag gedeel- telijk bewolkt met weinig verandering in SE temperatuur, weinig of geen regen. Verdere vooruitzichten: Geleidelijk wat p warmer. Geseind 17 Augustus te 20.20 uur aan alle posten: „Attentiesein neer". Woensdagavond is te Tilburg het droevig bericht ontvangen, dat de zeereerw. heer A. D. M. Aelen, herder van de parochie van O. L. Vrouw van Lourdes, aldaar, in Luxemburg bij een auto-ongeluk cm het leven is gekomen. Hy was met den heer en mevrouw Maesen uit Tilburg op vacantiereis. De auto, die door pastoor Aelen werd bestuurd, is tegen een boom gereden. De pastoor werd zoo ernstig gewond, dat hij eenige oogenblik- ken na het ongeluk aan de bekomen ver wondingen is overleden. De heer en me vrouw Maesen werden beiden licht gewond. Pastoor Albertus Dionysius Maria Aelen is geboren te Tilburg in 1882 uit een bekende Til- burgsche fabrikantenfamilie. Hy ontving de H. priesterwijding in 1908, waarna z.eerw. werd benoemd tot kapelaan te Oss. In 1920 kwam hij naar Tilburg met de opdracht een nieuwe paro chie te stichten. In 1921 werd hij geïnstalleerd als pastoor van de nieuwe O. L. Vrouw van Lourdes-parochie. Hij was een groot vereerder van O. L. Vrouw van Lourdes. Ieder jaar ging hij met de bekende Limburgsche bedevaart met een flinke groep Tilburgers naar Maria's ge nade-oord. Hij was geestelijk adviseur van de R.K. Werk- geversvereeniging in het bisdom Den Bosch en van de R.K. Vereeniging van Werkgevers in de Brabantsche steenindustrie. Bovendien was hij geestelijk adviseur van den K.R.O. in Tilburg, waar hij een sterke afdeeling vormde. Tevens was hij directeur van de St. Christof- fel-broederschap. Jaarlijks verrichtte hij de ze gening van auto's en motoren. In den tuin van zijn pastorie aan den grooten weg Tilburg- Eindhoven stond een groot beeld van St. Christoffel, dat 's avonds en 's nachts werd ver licht. Pastoor Aelen was voorstander en bevorde raar van het carillon. Sinds de Heuvelsche kerk een carillon rijk was, bespeelde pastoor Aelen, die leerling is geweest van de bekende Mechel- sche meesters Jef Denijn en Staf Nees, bij voor komende gelegenheden zelf het carillon. Het laatst nog bij de grootsche H. Hart-huldiging op den Heuvel. Ook „stak" hij de melodieën voor de uren en halve uren op het carillon, waarvan steeds de actueelste wijsjes klonken, die getuigden van zijn speelschen geest. Pastoor Aelen had een opgewekt karakter en hij hield van scherts. Hij was een kindervriend bij uitnemendheid en zijn catechismuslessen op de parochiescholen gaf hij even origineel als interessant. Pastoor Aelen zal in Tilburg zeer gemist worden. Om acht uur Woensdagavond, toen het be richt van pastoor Aelen's dood te Tilburg de ronde deed, werden de klokken geluid en kwa men de parochianen in de kerk bijeen om het Rozenhoedje te bidden voor de zielerust van hun beminden herder. De assistent der parochie, dr. M. Verhoeven, is tot definitor benoemd. PRAAG, 17 Aug. (Havas). Vanmorgen om eJf uur heeft Lord Runciman de vertegenwoordigers der coalitie ontvangen, terwijl Benesj bespre kingen voerde met Hodza. Om tien minuten voor drie heeft Run ciman een onderhoud gehad met Hodza, dat anderhalf uur duurde. Besloten werd, dat om vijf uur de gevolmachtigden van Hcnlein, het comité van politieke ministers en Hodza bijeen zouden komen, zonder de vertegenwoordigers van de leden der regc-e- ringscoalitie. In dit opzicht hebben de Sudeten-Duitschers dus hun zin gekregen: zij gingen n.l. niet accoord met de aanwezigheid van de leden der regeeringscoalitie, aangezien zij op voet van gelijkheid met de regeering wilden onderhan delen, en zich niet op parlementar standpunt plaatsen. De onderhandelingen tusschen de Sudeten Duitschers, Hodza en het politieke comité van ministers werden vandaag om half zeven nog voortgezet. De houding van de Sudeten-Duitschers ten aanzien van de regeeringsvoorstellen be treffende de minderheden komt hierop neer, dat, terwijl zij niet de regeeringsvoor stellen aanvaarden, zij ook niet de deur sluiten voor verdere onderhandelingen. Tijdens de besprekingen tusschen de afge vaardigden van Henlein en het comité van po litieke ministers heeft de Sudeten-Duitsche afgevaardigde, Kundt, een beroep gedaan op de regeering, om de kloof te overbruggen waarbij hij tegelijkertijd de regeering waarschuwde, dat het geduld der Sudeten- Duitsche bevolking niet zoo groet is als dat van de delegatie. Een toespeling makenae op de aanwezigheid van Runciman in Is j echo- Slowakije, verklaarde Kundt, dat dit de ge weldige belangstelling aantoont, die Europa toont voor het probleem. Na een overzicht te hebben gegeven van de regeeringsvoorstellen, verklaarde Kundt, dat deze ontoereikend zijn. Hij herhaalde, dat volgens de Duitsche opvat ting de staat een staat van nationaliteiten moet zijn, met gelijke rechten voor allc-n. He*» is, aldus Kundt, belangrijk er de kwestie der beginselen ter hand te nemen, en te zien, of niet een gemeenschappelijke overeenkomst be reikt kan worden. Daarna zouden de détail kwesties dan vanzelf tot een oplossing komen. In officieele kringen te Londen verklaart men, in het geheel niets te weten over eenigerlei plan voor een ontmoeting tus schen Runciman en Hitier. BARCELONA, 17 Aug. (Havas). In een offi cieele nota wordt medegedeeld, dat Negrin vertrokken is naar Zurich, naar een physiolo- gisch congres. Dit is wel een bewijs, dat de premier er zeker van is, dat hy het land ach terlaat in een normalen politieken toestand, en in een militairen toestand, die geen onge rustheid wekt. Minister Del Vayo zal Negrin tijdens diens afwezigheid vervangen. Te Parijs ziet men in de Spaansche regee- ringscrisis en haar oplossing het bewijs, dat Negrin vastbesloten is krachtig te regeeren, en dat hy onder de tegenwoordige omstandighe den de, van constitutioneel standpunt zelfs ge rechtvaardigde, bezwaren, die zyn optreden minder doeltreffend zouden kunnen maken, van secundair belang acht. Het conflict, dat leidde tot het aftreden van Aygade en Irujo, was een conflict over een vraagstuk van juris dictie. Er waren besluiten genomen door de re geering, die eigenlijk tot de bevoegdheid had den behoord van de Cataiaansche Generali teit en van de Baskische regeering. Negrin heeft de afgetreden ministers vervan gen door persoonlijkheden, die tot dusverre geen op den voorgrond tredende rol hadden gespeeld, en die, ondanks hun Cataiaansche en Baskische afkomst, deze beide landen slechts zwak vertegenwoordigen. Het schijnt dus, dat de richting van Negrin de overhand krijgt over het particularisme van de Cataiaansche en Baskische politici. BERLIJN, 17 Aug. (Havas). De confe rentie der Duitsche Bisschoppen is vandaag te Fulda bijeengekomen. Zij zal zich vol gens Havas in het bijzonder op diepgaande wijze bezig houden met de kwestie der confessioneele school. Volgens geloofwaar dige bron zal dit probleem uitvoerig ter sprake gebracht worden in een herderlijk schrijven, dat de Bisschoppen zullen doen voorlezen van den kansel, korten tijd na de conferentie. De conferentie der Duitsche Bisschoppen bespreekt voornamelijk het schooïvtaag- stuk. De rede van Huil maakte een gunstigen indruk te Londen en Parijs. De samenvatting van Franco's antwoord aan Londen wordt daar eerst heden verwacht- De Sudeten aanvaarden de voorstellen van Praag niet, maar willen wel verder onderhandelen. Z. H. de Paus legde een verklaring af naar aanleiding van de critiek op de Ka tholieke Actie. De Japanners deden een vruchtelooze poging het Jangtse-front te doorbreken. Tegen Szalassy werd voor het Hongaar- sche Hof van cassatie een zwaardere straf geëischt. Naar aanleiding van de havenstaking te Marseille wordt gedreigd met militaire maatregelen. „Groot-Duitschland" zal het algemeen thema zijn van het a.s. congres te Neurenberg. Pastoor A. D. M. Aelen uit Tilburg is bij een auto-ongeluk in Luxemburg om het leven gekomen. Hr. Ms. flottieljeleider „Tromp" door de Marine overgenomen. Regeling betreffende het bezoeken van de Artillerie-inrichtingen aan de Hem- brug nog verder verscherpt. Malaria in Noord-Holland sterk ver minderd- Vijfde dag van de Sneekweek mislukt. Beurs van New York: stemming vast; aan het slot brokkelden de noteeringen af. Wie verre reizen doet.... enz. Een wondere ,,vacantiedroom door half Europa" is ten einde: een groot aan tal onzer lezers is uit verre, vreemde landen teruggekeerd m9t de heerlijk ste herinneringen aan onze premie- reis. Enkele reisnotities leveren stof voor deze rubriek. De aanvang van elke reis is de vraag: zijt ge gereed? Er valt voor velen op 't laatste oogenblik nog zooveel te doen! Te veel wordt uitgesteld tot den dag van ver trek. Waarom maken we 't ons niet gemakkelijker door tijdig voor alles te zorgen? Zijt ge gereed? Onder weg werden toe pijnlijk ge troffen door het bericht van den dood van een trouw jong medewerker. Goddank hij was gereed voor zijn onverwachte reis. Maar zijn plotseling overlijden in 't vaderland (de laat ste voorbereidingen hadden we juist nog met hem gemaakt!) is bij on zen terugkeer voor alle medereizenden een les: zijt gereed voor uw grootste reis! Zorgt dat uw reisherinnering zóó schoon kan zijn als van dezen! De ernst der eeuwigheid thuis ver bond zich aldus met de jolijt van ons vacantievermaak buitenaf. Zooals in ons gezelschap zich ook de ernst aan de vroolijkheid paarde. We hadden 't geluk een priester in ons midden te hebben die den lach minde en de pret lossloeg, die in zijn gevorderde jaren de jeugd begreep en scherp psycho loog den eisch van 't hart verstond. Maar die in alle pret zoo ongekun steld ineens den ernst van zijn pries terschap diep kon doen doorwerken. Hij verstond hart en ziel beide. Ge lukkig degenen die zoo een mensch tot gezel vinden op de levensreis. Zijn afscheidswoorden tot ons wa ren: „toont u dankbaar voor al 't ge- notene. God is zoo gevoelig voor dank baarheid. Hebt ge kwaad gedaan en toont ge oprecht spijt al goed, al goed: God wil 't graag vergeven. Doch toont u dan dankbaar voor alles in een hartelijk gebed." Rector, die van den lach en de jeugd hield, we zullen uw woord niet ver geten! Stand op Donderdag 1 uur v.m.: 756.9 Vorige stand: 752.6

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 1