m
wmm
i
fi
De Kath. Actie in
Italië
Felle gevechten te
Hebron
De barometer
FIETSTOCHT ARDENNEN
INT. REISBUREAU „HOLLAND"
De Japanners zijn
vastgeloopen
Monopolieheffing
op granen
Sombere klanken
uit Praag
DEN HOUT
De strijd aan de
Ebro
VOLENDAM
HOTEL VAN DIEPEN
De manoeuvres in
Duitschland
1I I
Het nieuws van heden
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZONDAG 21 AUGUSTUS 1938 - OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE.
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21336
Linksche troepen hebben het
initiatief verloren
P.
Het Weer
Overleg tusschen het bureau
der K.A. en de fascis
tische partij
Overeenstemming
bereikt
Noodweer in Joego
slavië
Enorme schade aan den oogst
toegebracht
WAAROM NOG ELDERS ERGERNIS
WANNEER DE ROEMER PRIMA IS?
Stormwaarschuwingsdienst ij
Opstandelingen overvielen de
plaats, waarna zij door mili
tairen verjaagd werden
Postkantoor en bank
afgebrand
De bijeenkomst der
Kleine Entente
KAMER EN ONTBIJT f 2.-
Oefeningen van het tweede
legercorps geëindigd
Geruchten tegengesproken
Russische vliegtuigen
boven Mandsjoerije
Zonder aanzienlijke versterkingen
is een aanval op Hankau
onmogelijk
Ontwikkeling gunstig
voor de Chineezen
Telling der Joden
in Italië
Met f 0.50 per 100 K.G. verhoogd
De besprekingen van deze week
zouden geleid hebben tot ver
starring aan beide zijden
Gaat ook Duitschland
zuiver en
Duitsche vice-consul te Warschau
verdwenen
HOTEL-RESTAURANT
VOORHEEN ROOZEN
EINDE DREEF - HAARLEM - TELEF. 15407
Hel oudste en bekendste adres
voor diners, feestmaaltijden enz.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
9
IV. Stad des Pausen
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct.. (ngez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag één 65 cent
per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen Voor
do kleine snnonces „OmroeDers" zie de rubriek
Het Belgische leger houdt groote manoeuvres in de Ardennen. Hier
marcheeren soldaten over een nieuw soort licht gebouwde pontonbrug. De
onderliggers kunnen op den schouder mee worden gedragen
ALCANIZ, 20 Aug. (Havas). Het re-
geeringsleger, dat zich geïnstalleerd heeft
aan den rechteroever van de Ebro, heeft
het initiatief der krijgsverrichtingen ver
loren. De sinds drie dagen door het recht-
sche leger uitgeoefende druk heeft de re-
geeringstroepen gedwongen tot het defen
sief over te gaan.
Na de gevechten van gisteren is het reeht-
sche bevel van meening, dat de „zak van de
Ebro" thans niet meer is dan slechts een
bruggehoofd. De strijd tegen dit bruggehoofd
wordt gevoerd met veel troepen en vliegtuigen.
De rechtsche troepen hebben hun aanval in
de richting van de Sierra Pandols voortgezet.
Ook hebben zij gepoogd de regeeringstroepen
uit de stellingen bij Villalba de Los Harcos te
verdrijven, doch al hun pogingen zijn mislukt.
Gisteravond is aan het Ebro-front een lucht
gevecht geleverd, waarbij zeven Messerschmidt-
vliegtuigen werden neergehaald. Alle toestel
len der regeeringsstrijdkrachten keerden veilig
naar hun basis terug.
Verwachting: Matige tot zwakken,
meest Zuid-Westelijke wind, gedeeltelijk
bewolkt, weinig of geen regen, iets kouder
des nachts en des ochtends, overdag
zelfde temperatuur.
De betrekkingen tusschen de Katholieke
Actie en de Fascistische partij in Italië zijn
opnieuw besproken in een onderhoud tus
schen den partij-secretaris en den voor
zitter van het centraal bureau der Italiaan-
sche Katholieke Actie, waar zij besloten,
dat de betrekkingen tusschen partij en Ka
tholieke Actie geregeld zouden blijven vol
gens de accoorden van September 1931.
Deze accoorden bepalen, dat de voorzitters der
afdeelingen der Katholieke Actie niet kunnen
Worden gekozen uit vroegere leden van politieke
Partijen, die vijandig staan tegenover de fascis
tische regeering. Het optreden der Katholieke
Actie moet uitsluitend religieus en geestelijk
zijn. De vlaggen en vanen zijn driekleurig.
Jeugdclubs moeten zich onthouden van alle
sport en politiek, en zich houden aan godsdien
stig onderwijs en ontspanning.
Het onderhoud tusschen den president van
het bureau der Katholieke Actie en den secre
taris der fascistische partij, Starace, schijnt, al
dus Havas, een einde te moeten maken aan de
spanning, die tusschen de beide instanties in
den laats ten tijd merkbaar was. In sommige
extremistische partij-organen werd de Kath.
Actie beschuldigd van politieke bedrijvigheid;
men verzekert zelfs, dat sommige partijleden
voor de keuze gesteld werden tusschen de Ka
tholieke Actie en de fascistische partij. Een blad
beschuldigde zelfs een kerkelijk hoogwaardig
heidsbekleder ervan de Kerk te verwarren met
de Katholieke Actie, waarop de H. Vader in
Zijn bekende rede zelf ingreep.
Het schijnt, dat de thans bereikte overeen
stemming zal leiden tot een betere verstandhou
ding, vooral daar men aan beide zijden een ver-
Zoenende houding nastreeft.
BELGRADO, 20 Aug. (D.N.B.) Een zwaar
hoodweer heeft in Herzegowina en in de kust
gebieden der Adriatische Zee onoverzienbare
schade toegebracht aan den oogst. Volgens of-
ticieele gegevens wordt de schade, die het nood
weer de beide laatste weken in de verschillende
gebieden van Joego-Slavië heeft veroorzaakt,
berekend op ruim 50 millioen dinar.
Heiligeweg 39-45, A'dam. A. J. v. d. MADE
OOK VOOR INDISCHE RIJSTTAFEL
Verdere vooruitzichten:
warmer.
Geleidelijk wat
i Geseind 19 Augustus te 19.45 aan de
posten van Delfzijl tot Hoek van Holland:
Attensiesein neer.
Stand op Zondag 1 uur v.m. 755.9
.Vorige stand 753.5
PALESTINA, 20 Aug. (Reuter). Ingaande
hedenavond is een verbod afgekondigd om
zich des nachts buitenshuis te bevinden. Dit
verbod geldt voor alle belangrijke wegen en
verkeersroutes in geheel Palestina, slechts
met uitzondering van de bebouwde kommen
van steden en dorpen.
Vanochtend is Hebron het slachtoffer ge
weest van systematische aanvallen van de op
standelingen. Een krachtige bende is de plaats
binnengedrongen en heeft het bijkantoor van
de Barclay Bank aangevallen. De bewakers Wer
den ontwapend en het gebouw werd in brand
gestoken. Het brandde tot den grond toe af.
Hetzelfde lot ondergingen 't postkantoor en het
huis van een inspecteur van politie. Een politie
man werd gedood. Bij een aanval op het politie
bureau maakten de opstandelingen zich meester
van de geweren en munitie.
Op den weg naar Hebron werd een pantser
auto van de politie aangevallen; de chauffeur
werd gedood, de auto werd vernield.
Tenslotte werden militairen tegen de ban
dieten in het veld gestuurd. Aan het gevecht
werd deelgenomen door tachtig vechtwagens
en verscheidene vliegtuigen». Te Hebron is
de staat van beleg afgekondigd; uit Jeru
zalem zijn aanzienlijke versterkingen gezon
den en soldaten hebben zich genesteld in
de omringende heuvels.
De troepen hebben de omringende heuvels
bezet. In den loop van den avond is de toe
stand weer normaal geworden. In verband met
de recente aanvallen op Britsche banken heb
ben sommige banken tijdelijk hun deuren ge
sloten te Hebron, Nabloes en Toelkarem.
De drie kinderen van den Joodschen inspec
teur te Jeruzalem, die kort geleden ontvoerd
zijn, tezamen met het geheele gezin, zijn thans
onverwacht teruggekeerd in de Joodsche neder
zetting in de vlakte van Esdraelon. Zij waren
gekleed in Arabische kleeren en verklaarden,
dat de Arabieren hen geblinddoekt hadden. Zij
wisten niet, waar hun ouders waren.
Een Joodsche kolonist is gedood tijdens een
zwaren aanval op een Joodsch dorp nabij He-
dera, gisteravond. Een Britsch soldaat is ge
wond door in hinderlaag liggende bandieten,
die het vuur openden, gistermiddag, °P een
patrouille nabij Nabloes.
Volgens de statistieken zijn in Palestina
in het eerste halfjaar van 1938 147 moor
den gepleegd en 193 pogingen tot moord,
terwijl meer dan duizend ernstige aanvallen
werden gedaan. In het geheele jaar 1937
werden 190 moorden gepleegd, 250 pogingen
tot moord en 2200 aanvallen.
BELGRADO, 20 Aug. (D.N.B.) In Bied is
vanmiddag de conferentie der perscommissie der
Kleine Entente begonnen. De bijeenkomst der
Kleine Entente zelf begint eerst morgenmid
dag.
In Pommeren wordt in de scholen het
knoopen van tapijten als schoolvak
beoefend. Deze kunst is traditioneel
voor deze streek van Duitschland.
Schoolknapen aan het werk
Café-Restaurant le Hotel aan de Haven
Alle kamers stroomend water, badkamer, enz.
NEU-STETTIN, 20 Aug. (DNB) De manoeu
vres van het tweede Duitsche legercorps zijn
heden, wederom in aanwezigheid var Hitier, op
het oefenterrein Gross-Born geëindigd me; een
gevechteoefening met pantsereenheden. Tijdens
de oefeningen verbleef Hitier bü de velschil
lende troepeneenheden en staven. Hij volgde
het verloop van het gevecht van verschillende
standplaatsen. Aan het einde dei oefening
woonde Hitier de bespreking bij.
De officieren van het Duitsche leger, die ge-
pensionneerd zijn, of de reserve-officieren, die
zich niet in actieven dienst bevinden, moeten
zich vóór 20 September bij de poïitie-prefec-
tuur te Berlijn aanmelden, om een „miiitaire
kaart" te krijgen. Uitgezonderd zijn de officie
ren met den rang van generaal-maioor of hoo-
ger en de officieren ouder dan 65 jaar. Deze
maatregel heeft alleen betrekking op het dis-
trict-Berlijn.
Bij overtreding zal gestraft worden met
boete
Sedert verscheidene weken deden hardnekkig
geruchten de ronde, dat de lichting, die eind
September zou afzwaaien, onder de wapenen
zou worden gehouden. Volgens deze geruchten
zouden deze soldaten een maand en sommigen
zelfs drie maanden langer in dienst moeten
blijven. Het Duitsche ministerie van Oorlog
spreekt thans categorisch deze berichten tegen
en verklaart, dat deze troepen gewoon in Sep
tember den dienst zullen verlaten.
Het schijnt echter, dat dit gerucht over
een verlenging van den diensttijd voor deze
lichting onder de soldaten voor juist gehou
den wordt, in verband met, misschien voor
barige, mededeelingen, die ter kennis ge
bracht zijn van sommige eenheden door
haar commandanten.
TOKIO, 20 Aug. (Domei). Uit Hoentsjoen in
de provincie Tsjientau wordt gemeld, dat Rus
sische bombardementsvliegtuigen de grens tus
schen de Sovjet-Unie en Mandsjoenwo nebben
overgevlogen en op geringe hoogte bover. den
Zuidelijken oever van de Turnen hebben ge
vlogen. Zij lieten evenwel geen bommen vallen.
8 d. door he± mooiste gedeelte der
Ardennen.
Houffalize - Dinani - Han sur Lesse
REISSOM f 27,50
Ook voor Uw privéreizen
LAAN VAN MEEKDERVOOKT 176, DEN HAAG
SJANGHAI, 20 Aug. (Reuter) In Japan-
sche kringen is men verontrust, omdat de
Japansche troepen er nog niet in zijn ge
slaagd de Chineesche verdediging rondom
Hankau en in de Jangtse-vallei te door
breken. Aan den Jangtse worden de Japan
ners nog vastgehouden voor Kioekiang.
De huidige Japansche operaties hebben klaar
blijkelijk ten doel de zwakke plekken te zoeken
in de Chineesche verdediging. Algemeen wordt
toegegeven, dat de Japansche troepen aanzien
lijke versterkingen moeten ontvangen, alvorens 'n
offensief op groote schaal mogelijk zal zijn, en
de Japanners verklaren zelf, dat Hankau ver
moedelijk niet voor midden October in hun
handen zal vallen.
De toestand aan het front van Kioekiang,
aldus meldt het Chineesche telegraafagent-
schap, ontwikkelt zich snel ten gunste van
de Chineezen. Het station Sjaho aan de
spoorlijn is heroverd.
Gisteren zijn de Chineesche troepen door
Sjaho heengetrokken. Zij bereikten de buiten
wijken van Kioekiang, waar zij den strijd aan
bonden met de Japansche garnizoenstroepen. Zij
trokken zich echter naar hun oorspronkelijke
stellingen terug, toen de Japanners gebruik
maakten van gifgassen. Het station Sjaho is
echter nog in Chineesche handen.
Welingelichte kringen te Hankau verklaren,
dat het niet in de bedoeling der Chineesche troe
pen ligt Kioekiang te heroveren, teneinde buiten
het bereik te blijven van het Japansche geschut
vuur en aldus onnoodig verlies van menschen-
levens te voorkomen. Bij geruchte verluidt, dat
de Japanners met het oog op den ongunstigen
krijgstoestand in Noord-Kiangsi het plan heb
ben hun hoofdkwartier uit Kioekiang naar
Woehoe te verplaatsen.
De laatste Japansche troepenbewegingen doen
blijken, dat de Japanners hun poging om in
Westelijke richting op te rukken langs den Zui
delijken oever van den Jangtse opgeven en hun
voornaamste troepensterkten aan den Noorde
lijken oever samentrekken, om met kracht een
aanval naar het Westen in te zetten. Dagelijks
worden uitgebreide Japansche militaire bewe
gingen gezien aan den Noordelijken oever der
rivier.
Berichtenuit de overige strijdgebieden
melden, dat Tsinan nog door de Chineezen
wordt belegerd. Tsjangtien kan ieder oogen-
blik in Chineesche handen vallen, en ook de
val van Yoetsjen wordt ieder moment ver
wacht.
Voorts wordt bloedig gestreden op de grens
tusschen Sjantoeng en Hopei. De guerillatroe-
pen worden steeds actiever langs de spoorweg-
zonés in Noord-China. Ook in de buitenwijken
van Soetsjau wordt fel gestreden. De Chinee
sche troepen rukken geleidelijk naar de stad op.
ROME, 20 Aug. (D.N.B.) Op 22 Augustus zal
in geheel Italië en in de overzeesche gebieden
een telling gehouden worden van de Joden.
Overal zijn voor dit doe' formulieren uitgereikt.
De Duitsche inarine oefent zich in het
artillerie-schieten. In tegenwoordigheid
van den opperbevelhebber der marine,
admiraal Von Roder, hebben de
oefeningen plaats bij het eiland Rügen.
Matrozen brengen de projectielen aan
Sedert de verhooging der monopolie-heffingen
op granen op 31 Juli j.l. zijn de wereldmarkt
prijzen van alle granen verder teruggeloopen,
zoodat het doel, het bereiken van de voor de
graanverbouwers in uitzicht gestelde prijzen
door de verhooging der monopolieheffingen, niet
is bereikt.
Met ingang van heden zullen de mono
polieheffingen op maïs, tarwe, gerst, rogge,
haver en de met deze in concurrentie
tredende granen daarom met 0.50 per 100
kg. worden verhoogd. De heffingen op de
van deze granen afkomstige derivaten, zoo
mede op eierproducten en eieren, zullen
daarmede in overeenstemming worden ge
bracht.
Het ligt niet in de bedoeling in de heffing
op veekoeken wijziging te brengen, omdat
de bestaande prijsverhoogingen dit niet
dringend noodzakelijk maken.
4»
Daar de graanprijzen zich den laatsten tijd
voortdurend in dalende richting bewegen en
de wereldoogstvooruitzichten een verdere daling
allerminst uitsluiten, bestaat de mogelijkheid,
dat in de toekomst nadere voorzieningen ter
bereiking van het voor de verbouwers nood
zakelijke prijspeil noodig zullen zijn.
Uitdrukkelijk zij erop gewezen, dat niet vast
staat, dat een verdere daling der graanprijzen
door een overeenkomstige verhooging der mono-
polieheffingen zal worden opgevangen. Moet
verder worden ingegrepen, dan zal te zijner tijd
worden nagegaan welke maatregel het meest
in aanmerking komt. Hierbij kan dus mede ge
dacht worden aan denaturatievergoeding of
directen toeslag op den oogst, zooals ook in
het verleden heeft plaats gehad.
PRAAG, 20 Aug. (D.N.B.) Runciman is van
morgen met zijn medewerker Peto voor het
weekend vertrokken naar kasteel Frauenberg,
naar Prins Adolf Schwarzenberg. Hodza heeft
zich naar Rosenberg begeven, om de teraarde
bestelling van Mgr. Hlinka bij te wonen. Te
voren had hij den vroegeren Franschen minis-
tei van Handel, Bastid, ontvangen. President
Benesj gaat naar zijn landgoed by Tabor.
„Die Zeit", het officieele orgaan van de
Sudeten-Duitsche party, schrijft met betrekking
tot het bericht, dat een aantal Duitschers in
belangrijke functies zullen worden benoemd:
„Wy juichen het besluit toe, wanneer het be
doeld is als een vriendschappelijk gebaar. Wan
neer echter verondersteld wordt, dat wij er door
voldaan zijn, dan is het vergeefsch."
Naar het schijnt, heeft dit gebaar der
regeering in feite geen invloed gehad op
den toestand, en de besprekingen van deze
week besluiten eenigszins aan den debetkant.
Reeds twee dagen is geen van beide par
tijen tot de andere genaderd en de houding
van Duitschers en Tsjechen is, wanneer er
al van van een wyziging gesproken kan
worden, starder geworden.
Intusschen is er een nieuwe complicatie in
den toestand ingetreden in den vorm van het
autonomie-ontwerp, dat ingediend is door de
Slowaaksche autonomisten, die zelfs nog verdere
bevoegdheden vragen dan de aanhangers van
Henlein.
Naar bekend is geworden, waren rond 15.000
Polen voornemens deel te nemen aan de be
grafenis van mgr. Hlinka. De Polen wilden
binnen het kader van het touristenverkeer met
grenskaarten naar Rosenberg trekken, aange
zien Rosenberg nog in de grenszone ligt. Van
den kant van de Tsjechische grensautoriteiten
is echter het passeeren der grens niet toege
staan. De burgemeester van Rosenberg heeft
vandaag daartegen geprotesteerd.
Kundt vertrekt 24 Aug. naar Stockholm, waar
hij de Sudeten-Duitsche partij zal vertegen
woordigen op het nationaliteitencóngres.
WARSCHAU, 20 Aug. (Havas». De Duitsche
vice-consul te Warschau, G. Blissmer, lid van
de N.S.D.A.P., is dezer dagen plotseling uit
Warschau vertrokken. Sindsdien heelt men hem
niet weergezien. Het gerucht deed de ronde, dat
hij terechtgesteld was. Voor zyn vertrek ver
klaarde hij tegenover Poolsehe vrienden. Jat
hij naar Berlijn was ontboden, waar men hem
bevordering had beloofd. Te Berlijn aange
kómen, werd hij voor het gerecht gedaagd, be
schuldigd fondsen te hebben verduisterd, welke
toebehoorden aan de kas van de „nauonal-
sozialistischer Volkswohlfahrt", die hy te War
schau beheerde. Korten tijd later meldde een
aan zijn vrouw geadresseerd schrijven, dat hy
„ernstig ziek was geworden". Toen iTievr. Bliss
mer te Berlijn aankwam, was haar man reeds
begraven. Hij had in de gevangenis „zelfmoora
gepleegd". Op het oogenblik is er geen consul,
noch een vice-consul van Duitschland te War
schau. Deze functies zyn thans verdeeld over
verschillende consulaire ambtenaren.
Men herinnert eraan, dat de vroegere consul
van Buergam, die tevens Landesleiter was van
de Poolsehe afdeeling der N.S.D.A.P., enkele
maanden geleden is teruggeroepen en in onge
nade is gevallen. Hij was niet opgewassen tegen
de hem toevertrouwde taak.
Besprekingen tusschen de Kath. Actie en
de fascistische partij in Italië.
Geruchten over verlenging van den
diensttijd der herhalingslichtingen in
Duitschland tegengesproken.
De besprekingen te Praag zouden geleid
hebben tot een verstarring aan beide
zijden.
Het Japansche offensief voor Hankau is
vastgeloopen.
Londen wacht nog op de antwoorden van
Franco en Italië inzake de vrijwill'.gers-
kwestie-
Z. H- de Paus hield een toespraak tot
pelgrims uit het Rijnland.
Daladier overlegde over de in verband
met de staking te Marseille te nemen
maatregelen.
De Fransche mijnwerkers dreigen met
een staking.
Internationaal Katholiek Vredescongres
te Den Haag.
De linksche troepen hebben het initiatief
aan het front aan de Ebro verloren.
Kort geding voor de Dordtsche rechtbank
inzake beslag op van Mexico gekochte
benzine.
Ministerieele circulaire betreffende on
dersteuning en uitleiding van behoeftige
vreemdelingen.
Het stoffelijk overschot van Riddel van
Rappard naar ons land.
Verhooging van de monopolieheffing op
granen.
Werkverschaffing ligt stil op 6 Sep
tember.
Fusie der Vereenigde Glasfabrieken en
„Leerdam" een feit.
Delftsche Poort te Rotterdam wordt niet
verrold.
Nieuwe jachthaven te Aalsmeer geopend.
Diefstal in het gemeentelijk museum voor
onderwijs te Den Haag-
Beurs van New York: stemming prijs
houdend.
Na den zonneglans van het Vier-
woudstedenmeer en den maandroom
over het meer van Lugano, had Zwit
serland ons afgestaan aan Italië. In
Milaan maakten we kennis met het
modern organisatievermogen der
Italianen op touristengebied. In ons
hotelpaleis werden we verwend zoo
als later het oude Venetië niet zou
kunnen. Milaan met zijn torenloozen
Dom, dien de gothiek der „barbaren"
in Noord-Italië plantte, is boven-alles
en voor-alles: de Dom. Dit kantwerk
van architectuur maakt een zonne
lichtspeling mogelijk, welke alleen
nagestreefd wordt door de kunstver
lichting van het St. Borromaeusgraf
in de crypte. De Domdeuren met
Maria's lijden en verheerlijking öe-
hooren tot de schoonste kunstschat
ten van Europa. Hier wordt de vreem
deling die als dag-tourist een ont
goocheling ondergaat bij het ontred
derde „Laatste Avondmaal" van Da
Vinei, elders in de stad tot een
ontroering door schoonheid gebracht.
De merkwaardige begraafplaats der
stad is een der schoonste van ons
werelddeel: een openluchtmuseum
van kunstmonumenten der ijdelheid
en piëteit tevens. Het zingend Milaan
leeft des zomers zijn kunstvermogen
uit in de openlucht-operavoorstellin
gen der twintigduizend.
Maar voor ons katholiek gemoed
blijft Milaan allereerst: Stad des
Pausen, stad van Pius XI, waar hij
werkte aan de Ambrosiaansche bi
bliotheek en welke stad hem moest
afstaan aan Rome, neen aan de
wereldDeze stad te betreden is
voor den katholiek een eigene be
levenis.
