Overeenkomst van de Kleine Entente met Hongarije Tsjechische grenzen gewaarborgd? 1 bureaux voor redactie en administratie, 18m Het antwoord van Franco De strijd aan de Ebro DEFINITIEF ACCOORD SPOEDIG VERWACHT WA TKIN SPREEKT MET HENLEIN rhmi De strijd aan den Jangtse Mijn ontploft bij Tulkarem Het nieuws van heden DE BAROMETER I HEERKENS THIJSSEN s Co VEREENÏGDE KATHOLIEKE PERS WOENSDAG 24 AUGUSTUS 1938 - OCHTENDBLAD NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per week; per kwartaal f 3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week, per kwartaal f 3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21340 Samenwerking met den Volken bond, ook al beantwoordt die niet geheel aan zijn taak Het resultaat van de conferentie te Bied De Volkenbond Kundt gaat niet naar het minder- hedencongres te Stockholm Nieuw Fransch linie schip op stapel bestuurder Horthv i!®g V 1 j .Ik'^ Roemenië en Joego-Slavië zouden een nieuwe verklaring afleggen Lord Halifax houdt besprekingen met Chamberlain en Lord Plymouth Nazi-studenten tegen ,,Pax Romana" Omdat de katholieke studenten de rassenleer verwerpen Het Weer illllilllllHllllllllllllllHIIIIIMIIMIIIIIIIIIIiyj i Verzekering van geldtransporten r~/,a-V-Vu De gevechten zijn weer in vollen gang Een uitputtingsoffensief, dat rechtsche operaties op groote schaal moet inleiden Britsch officier bij een aanslag omgekomen Het a.s. proces tegen Schuschnigg c.s. 107-JARIGE OVERLEDEN Geen behandeling vóór dezen winter? Een oplossing voor Zuid-Tirol? Emigratie-mogelijkheid voor de Duitsch sprekende bevolking NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez. mededeellngen 50 cent; Idem op pag één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor do kleine annonces „OmroeDers" zie de rubriek BELGRADO, 23 Aug. (Havas). De Per manente Raad van de Kleine Entente heeft thans omtrent zijn beraadslagingen te Bied een communiqué uitgegeven. Hierin wordt o.m. gezegd: „De drie ministers Krofta, Comnen en Stoyadinowitsj zijn overgegaan tot een uitvoerige bestudeering van den algemeenen toestand en van alle problemen der buitenlandsche politiek, die in het bijzonder de landen der Kleine Entente interesseeren. Tij dens deze bestudeering hebben zij met voldoe ning geconstateerd, dat er zekere aanmoedigen de symptomen bestaan. Zij spraken de hoop uit. dat deze gunstige elementen tot ontwikkeling Zullen komen en versterkt zullen worden door een geduldige en voortdurende krachtsinspan ning van alle belanghebbende landen." Voorts zegt het communiqué, dat: „Het Per manente Comité der Kleine Entente als over tuigd voorstander van vreedzame methoden den Balkanbond en Bulgarije gelukwenscht met de gelukkige totstandkoming van het accoord van Saloniki, waarbij deze staten niet alleen een nieuw tijdperk van eendracht, consolidatie en voorspoed op den Balkan bevestigd hebben, maar tevens een nieuwe, uiterst kostbare bijdrage hebben geleverd voor het algemeene vredeswerk. De Permanente Raad heeft met voldoe ning geconstateerd, dat de sedert een jaar met Hongarije gevoerde onderhandelingen in staat gesteld hebben te komen tot accoor- dcn, welke behelzen een wederzijdsch afzien van iedere toevlucht tot geweld tusschcn Hongarije en de staten 'der Kleine Entente, benevens een erkenning van den kant dezer drie staten van de rechtsgelijkheid van Hongarije in bewapeningsopzicht. Zekere andere problemen, die besproken wor den teneinde den weg te banen voor betrekkin gen van goede nabuurschap tusschen Hongarije en de drie staten der Kleine Entente, zijn nog niet opgelost, weshalve de publicatie der ge noemde accoorden nog niet heeft kunnen plaats vinden. Intusschen zijn de staten der Kleine Entente en Hongarije het erover eens geworden, dat tegelijkertijd te Bied door den Permanenten Raad en te Boedapest door de Hongaarsche regee ring een gelijkluidend communiqué wordt ge publiceerd, waarin de tegenwoordige staat der bewuste onderhandelingen wordt vastgelegd. De Raad prijst zich gelukkig over de be langrijke resultaten, die verkregen zijn, en spreekt de hoop uit, dat dank zij een geest van wederzijdsch begrip, welke niet alleen rekening houdt met de belangen der betrok ken landen, maar ook met die van het ge- heele Donau-gebied. het niet lang zal duren voor een volledige overeenkomst tot stand zal zijn gekomen." Ten aanzien van den Volkenbond constateert het communiqué, dat „de Permanente Raad zich er volledig rekenschap van geeft, dat de Vol kenbond in den tegenwoordigen toestand niet Volledig kan beantwoorden aan de taken, die hem door de opstellers van het Handvest zijn toevertrouwd. Echter zijn de drie staten der Kleine Entente eensgezind in den wensch sa men te werken met de instelling van Genève, en haar binnen de perken der bestaande moge lijkheden hun medewerking te verleenen. Wat be verschillende kwesties betreft, die op de agenda staan der eerstvolgende Volkenbonds vergadering, hebben de drie ministers besloten, dat de delegaties hunner landen zullen voort gaan onderling voortdurend nauw contact te houden, teneinde op ieder oogenblik elkander te raadplegen over de vaststelling van een gemeen- schappelijke houding." „De Raad constateert met voldoening, al dus het communiqué verder, dat de bespre kingen, die gehouden zijn tijdens de laatste Volkenbondszitting in Genève van 9 tot 14 Mei, over de gevolgen, die voortvloeien uit den huidigen toestand in Abessinië, op zoo danige wijze verloopen zijn, dat een oplos sing mogelijk is geworden op een algemeen plan van een probleem, dat een der oorzaken vormde van de in Europa bestaande malaise. Deze oplossing kan slechts hooglijk bijdragen tot het werk van eendracht en kalmeering, dat een der dringendste noodzakelijkheden vormt, en waaraan de staten der Kleine Entente steeds uiterst toegewijd zijn geweest. De Raad der Kleine Entente sluit zich aan bij de verklarin gen, die afgelegd zijn door de vertegenwoordi gers van Roemenië tijdens die besprekingen, en legt er den nadruk op, dat de politiek, die door de staten der Kleine Entente tijdens deze be sprekingen gevolgd is, zijn volledige bevestiging heeft. Vervolgens heeft de Raad de Donau-kwes- tie in groote lijnen bestudeerd. Hij besloot, dat de technische deskundigen der drie re geeringen binnenkort bijeen zullen komen te Belgrado, om deze kwestie in a.1 haar details te bestudeeren, uitgaande van den wensch, welke is uitgesproken door den Per manenten Raad, in gemeenschappelijk over leg oplossingen te vinden, die in staat kun nen stellen de samenwerking met alle be langhebbende staten voort te zetten. De Permanente Raad legt eens te meer den nadruk op de belangrijkheid van het werk van den economischen raad, strekkende tot het in tensiever tot ontwikkeling brengen van de han delsbetrekkingen tusschen de staten der Kleine Entente. De drie regeeringen zijn zich volledig bewust van de noodzakelijkheid om de econo mische uitwisselingen tusschen de drie staten tot den hoogsten graad op te voeren Zij zullen niet in gebreke blijven him steun te verleenen aan iederen maatregel, die tot dit doel wordt voorgesteld." Het communiqué verklaart, dat de eerstvol gende zitting van den Permanenten Raad der Kleine Entente in September gehouden zal wor den in Genève, waar dan ook de 19e Volken bondsvergadering bijeen zal zijn. PRAAG, 23 Aug. (Havas.) Uit zeer wel ingelichte bron wordt vernomen, dat Ashton G. Watkin gisteren een langdurig onder houd heeft gehad met Konrad Henlein. Dit onderhoud, dat streng geheim gehouden was, heeft niet minder dan drie uur ge duurd. Vanmorgen om elf uur is Runciman door Benesj ontvangen. Voorts wordt beweerd, dat, na de bijeenkomst der Sudeten-Duitsche leiders van gisteren in Marienbad, en na het onderhoud van Henlein met Ashton G. Watkin, de leider der delegatie, die belast is met het voeren van onderhande lingen met de Tsjecho-Slowaaksche regeering, afgevaardigde Kundt, er van zou hebben arge- zien zich naar Stockholm te begeven, waar bin nenkort het minderhedencongres geopend wordt. Afgevaardigde Kundt heeft, naar nader ge meld wordt, thans besloten niet naar Stock holm te gaan. Het secretariaat der missie-Runciman heeft een communiqué van den volgenden inhoud uitgegeven: „De president der Tsjecho-Slowaaksche Re publiek, Benesj, heeft vanmorgen om 11 uur Lord Runciman ontvangen. Vanmiddag om 4 uur hebben de leden der missie-Runciman een bespreking gevoerd met de vertegenwoordigers der parlementaire commissie van zes en zetten zij de bestudeering voort, die de vorige week be gonnen is van de tegenwoordige grondwet van Tsjecho-Slowakije. De commissie van zes werd vertegenwoordigd door Malypetr, dr. Meissner, dr. Klapka, dr. Rasin en Heidrich van het mi nisterie van Buitenlandsche Zaken. De leden van de missie-Runciman waren: Ashton G. Watkin, Stopford en John Henderson". PARIJS, 23 Aug. (Havas). De Fransche mi nister van Marine, Campinchi, heeft een be vel onderteekend tot het op stapel zetten var. een nieuw linieschip van 35.000 ton. De bodem zal den naam „Clémenceau" dragen. Het schip is het derde van een reeks. De bouw is opge dragen aan het arsenaal te Brest. Bij gelegenheid van de te waterlating van het nieuwe Duitsche pantserschip JPrinz Eugen" hield de Duitsche vloot een revue voer den Führer en Rijks- Aan de groote Duitsche manoeuvres nemen gemotoriseerde eenheden werkzaam aandeel. Verschillende pantserformaties in den aanval een BELGRADO, 23 Aug'. (Reuter). Naar ver luidt zaï in een communiqué verklaard worden, dat Roemenië en Joego-Slavië op nieuw bevestigd hebben de Tsjechische grenzen te waarborgen. Waarnemers hier ter stede zijn van meening, dat de besluiten der conferentie waarschijnlijk den Duit- schen invloed in het Donaubekkcn zullen verzwakken. LONDEN, 23 Aug. (Havas.) Lord Halifax heeft in het begin van den middag een onderhoud gehad met Lord Plymouth, die hem zijn opvattingen mededeelde over de antwoordnota van Franco en hem verslag uitbracht van zijn besprekingen met ver tegenwoordigers van Frankrijk, Duitsch- land, Italië, Rusland en Portugal. Om vijf uur bracht Halifax een bezoek aan Cham berlain, wien hij rapport uitbracht. Chamberlain en zijn staatssecretaris hebben thans de taak de procedure vast te stellen, die gevolgd moet worden op den grondslag van de gegevens, verstrekt door Plymouth. Er is nog steeds geen sprake van een bijeenkomst der niet-inmengingscommissie of -sub-commissie. Ten aanzien van het antwoord van Franco betreffende het plan tot terugtrekking der bui tenlandsche vrijwilligers is te Londen nog steeds geen offieieele commantaar ter beschikking. Be halve den Russischen ambassadeur, Maisky, heeft Lord Plymouth vanmorgen den Portu- geeschen zaakgelastigde ontvangen, terwijl hi) gisteravond besprekingen heeft gevoerd met de Fransche, Italiaansche en Duitsche zaakge lastigden. In de „Giornale d'Italia" ontwikkelt Virginio Gayda de opvatting, die men gisteren in Ita liaansche politieke kringen reeds uitsprak ten aanzien van het antwoord van Franco op de Britsche nota. Dit antwoord is voor Gayda „schitterend beredeneerd, het is volmaakt van logica en realisme. Geen enkele houding van de regeering van generaal Franco zou een eer lijker en oprechter wil aan den dag hebben kunnen leggen om openlijk den wenschen der niet-inmengingscommissie tegemoet te komen." BERLIJN, 23 Aug. (Havas) Het wereld congres der vereeniging van Katholieke stu denten, „Pax Romana", dat te Bied in Joego- Slavië wordt gehouden, geeft het orgaan der Duitsche nationaal-socialistische studenten, „Die Bewegung", aanleiding zonder omwegen den wil tot strijd van het nationaal-socialisme tegen de actie der Katholieke Kerk bij de studenten uit, te spreken. „Ons met deze organisatie bezig houden, aldus het orgaan, beteekent reeds tegen haar stelling nemen." Herinnerende aan de re cente verklaringen van Z. H. den Paus over de rassenleer leidt het orgaan daar uit af: „Drin gende plicht van het geheel der Katholieke stu denten is dus stelling te nemen tegen het na tionaal-socialisme op alle gebieden"; Het orgaan besluit met een rechtvaardiging van de aanval len op een organisatie, die in Duitschland aan den dag treedt, zeggende: „Aangezien wij met andere staten een onveranderlijke gemeenschap vormen, moet deze algemeene campagne tegen ons onze aandacht hebben. „Pax Romana' strijdt in de geheele wereld tegen de nieuwe orde, die voortvloeit uit de rassengedachte". VERWACHTING: Zwakke tot matigen, Noordelijke tot Oostelijken wind, heldere, koude nacht met dauw, overdag licht tot half bewolkt, droog weer, iets warmer. H VERDERE VOORUITZICHTEN: Aan- W vankelijk weinig verandering, later iets warmer met geleidelijk toenemende be- EEH wolking. ^ilillllllllllllirilllllllllllllllllllllllllllllllllllliiilllllilllllMlllllllllllllllllu ASSURANTIEBEZORGERS 1 TEGEN ELK DENKBAAR RISICO DAMRAK 60 - AMSTERDAM 1 Tel. 45014 45016 niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiimiiiiiiimiiiiMiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiimir; ANKING OIOTSJEN sjwangtsjeng ^HOEANGMEI KOEANGTSlf SOESI WOEyCESOE^ HSINGKWAU foetóji*/K!OEK!A HOEKAU UOEiTÖJANG AUu »i,5V TEIAN SJANSIATOE KIENTSJANG TOEKIAPOt TENGANSJ SJAK) TSJINTSJA TSJAN HANKAU, 23 Aug. (Reuter) De Chinee- zen melden, dat hun troepen een Japan- schen aanval op Tsiensjan aan den Noor delijken oever van den Jangtse hebben afge slagen met zware verliezen voor de aanval lers. Volgens Domei is de Japansche afdeeling, die Poetsjau en Hanjantsoen genomen heeft, thans overgegaan tot een algemeenen aanval op Hwingtsoen. In een grot ten Zuiden van Poetsjau hebben Japanners een enorme hoe veelheid wapenen en munitie gevonden, die door de Chineezen daar verborgen waren; er waren zelfs stukken geschut bij. De Japansche luchtmacht heeft post overge bracht voor een Britsche en een Amerikaansche kanonneerboot bij Kioekiang. Tevoren werd de post over Hankau en Hongkong gebracht, doch door de vernieling van den spoorweg Kanton Hankau is dat niet meer mogelijk. Naar het Chineesche persbureau meldt, heb ben Japansche oorlogsschepen op den Jangtse meermalen de Fransche vlag gevoerd om hun nationaliteit te verbergen. Het Chineesche mi nisterie van Buitenlandsche Zaken heeft op dit feit reeds de aandacht der Fransche autoriteiten gevestigd. Chineesche berichten bevestigen thans, dat Hsintse aan het Pojang-meer Zondag door de Japanners genomen is. In den sector bij de stad woedt de strijd voort; beide partijen hebben versterkingen ontvangen. Bij Tsjoentsjwang, Westelijk van Kioekiang, is een Japansche af deeling door Chineesche mobiele troepen op de vlucht gejaagd. Zes Japansche oorlogsschepen hebben door het Chineesche vuur schade opgeloopen. Een militaire autoriteit heeft als zijn meening te kennen gegeven, dat de Japanners hun ge wone tactiek weer zullen volgen en zullen trach ten aanvallen te doen op zwakke punten in de Chineesche vërdedigingsliniën. De Japansche regeering Heeft besloten de wet op de vliegtuigindustrie op 30 Augustus van kracht te doen worden. Daardoor wordt deze industrie onder een stelsel van licentie en re- geeringstoezicht geplaatst. BAYONNE, 23 Aug. (Havas.) Uit het rechtsche Spanje ontvangen berichten wij zen er steeds duidelijker op, dat de slag aan de Ebro, welke sinds verscheidene dagen woedt tusschen Villalba de los Arcos en Gandesa, beschouwd moet worden als een voorafgaand stadium van een veel uitge breider offensief. In dit verband herinnert men aan den uit' puttingsslag, die in den winter van 1937/'38 geleverd is in de omgeving van Teruel, en die eindigde met het groote offensief in Aragon. De strijd van de laatste dagen aan de Ebro zou dan het karakter dragen van een nieuwen uit- puttingsstrijd, aangezien het rechtsche opper bevel weet, dat de regeeringsstrijdkrachten hun beste troepen aan het front van Gandesa heb ben samengetrokken, evenals hun beste mate riaal. De eerste phase der door Franco ontwor pen operatie op groote schaal zou ten doeJ hebben de verovering van den geheelen rech- ter-oever van de Ebro. In de provincie Toledo, aan het front van Estramadura, zijn de rechtsche troepen er gis teren in geslaagd den weg af te snijden, die Puebla del Arzobispo verbindt met Alia. Zij wisten de Rio Huso over te steken en zich te nestelen in Navas de Ricomalillo, op 30 K.M. ten Zuid-Oosten van Puente del Arzobispo. In de provincie Caceres hebben de regeerings- troepen een tegenaanval ondernomen in den sector van Puebla de Acocer, waar zij na een verbitterden strijd den heuvel no. 856 ten Zuid- Oosten van Penalsordo bezetten. Deze hoogte beheerscht het dorp Zarzacapilla, dat in han den der rechtschen is. Rechtsche vliegtuigen hebben vanmorgen drie malen de havens van Sagunto gebombar deerd. De projectielen kwamen neer in de nabij heid van het Engelsche steenkoolschip „Fre- davore". JERUZALEM, 23 Aug. (Reuter.) Nabij Tulkarem is vannacht een landmijn ont ploft, waardoor een militaire vrachtauto werd vernield. Een Britsch officier is hier bij om het leven gekomen. Het militair gerechtshof te Jeruzalem heeft Rachel Koka heden onschuldig bevonden aan het misdrijf van terrorisme, waarvan zij be schuldigd was. De Joodsche knaap Mishiali, die ■tegelijk met Rachel Koka aangeklaagd was, ks eveneens vrijgesproken. De oudste inwoonster van Hann over, op een na de oudste van Duitschland Wilhclmina Scharnikow, is Maandag op der) leeftijd van 107 jaar over led en. BERLIJN, 23 Aug. (Havas). Er is tot dusverre nog geen enkele beslissing genomen ten op zichte van de toelating van pers en publiek bij het proces, dat te Weenen gehouden zal worden voor het Uooge Gerechtshof, dat krachtens de wet van 20 Augustus gevormd is ter behande ling van de processen tegen de voormalige Oos- tenrijksche leidende figuren. Bevoegde Duitsche kringen verklaren, dat de hierover verschenen berichten voorbarig zijn. Bovendien wijzen zij ei op, dat de modaliteiten van de toepassing der wet van 20 Augustus nog niet afgekondigd zijn door den minister van Binnenlandsche Zaken en dat nog geen enkele datum voor de processen is vastgesteld. Gezien echter de ervaringen, die in Duitschland zijn opgedaan met het Rijksdagproces en het proces tegen ds. Niemoeller, kan men met eenige waar schijnlijkheid aannemen, dat het proces met gesloten deuren zal worden gehouden. Te Berlijn denkt men, dat het proces niet vóór dezen winter voor zal komen. De Permanente Raad van de Kleine En tente publiceerde een communiqué over de besprekingen te Bied. Roemenië en Joego-Slavië zouden de Tsjecho-Slowaaksche grenzen opnieuw waarborgen- De rechtschen bereiden een groot offen sief aan de Ebro voor- Te Londen wordt druk geconfereerd over het antwoord van Franco. Ashton G. Watkin had een onderhoud met Henlein. Men is vrijwel zeker van het succes der Britsch-Amerikaansche handelsbespre kingen. De gevechten aan den Jangtse zijn in vol len gang. Bij een aanslag bij Tulkarem kwam een Britsch officier om het leven. Te Berlijn is Dinsdag een rouwplechtig- heid gehouden voor wijlen onzen ge zant aldaar, C. Ridder van Rappard Het Nederlandsche subsidie voor deelne ming aan de Wereldtentoonstelling te New-York dient met f 740.000 te wor den verhoogd. Ingediend zijn wetsontwerpen tot wijzi ging en verhooging van de begrootingen van Economische Zaken voor 1937 en 1938. Betreffende het drama in een Haagsch ziekenhuis op Zondag 1 4 Augustus heeft de betrokken verpleegster thans verkla ringen afgelegd. Wegens motorstoring zal de „Buizerd" de reis naar Indië niet voortzetten; de Zilverreiger neemt de vlucht over. Bij een aanvaring nabij Tilbury (Enge land) is de Batavier 3 licht beschadigd Te Velp is een telegraaf-beambte door een trein overreden en gedood. Een staking is uitgebroken bij de N. V. Papierwarenfabriek P. Dekker Jzn. te Wormerveer. Programma van het bezoek van H. M. de Koningin aan Rotterdam op 2 Sep tember. Zaterdagochtendbeurs op Maandag 5 September? New-Yorksche beurs: kalme handel; het slot was vast met goede koersstijgingen. Volgens de „Daily Express" trachten Hitier en Mussolini reeds eenigen tijd langs vrede- lievenden weg een oplossing van het minder hedenprobleem in Zuid-Tirol te bereiken. Hit- Ier zou hebben voorgesteld, dat de Tirolers, die naar Duitschland willen komen, daartoe het recht zullen krijgen cn hun bezittingen mo gen meenemen. De financieele verliezen voor Italië zouden gecompenseerd worden door concessies op com mercieel gebied. Verscheidene duizenden Tiro lers zouden reeds den Brenner zijn overgesto ken. Mussolini heeft amnestie verleend aan alle Tirolers, die gearresteerd waren in verband met anti-Italiaansche activiteit. VI. De stad zonder zenuwen Onvergelijkbaar is Venetië... Geen stad der wereld is aan deze gelijk. De zwarte gondel is geen schilderachtig attribuut maar noodzaak mèt het motorbootje in deze stad van kana len, waar de huizen aan 't water pa len of aan de nauwe straatjes grenzen, die we stegen of sloppen zouden noe men, doch waaraan de voorname win kelhuizen gelegen zijn. Ons deftig hotel kon men het gemakkelijkst tenzij van den waterkant door een stegencomplex benaderen. Maar het lag dan ook heerlijk vlak bij het grandioze Sint Marcusplein met de kerk als een carroussel en het gaan derijenplein als een vergroot Ro- meinsch binnenhof. De straatjes en pleinen worden verbonden door ontel bare trapbruggetjes: groote en kleine, voornaam-marmeren en eenvoudige, doch alle voorzien van trappen. Ge moet geen haast hier hebben, want ge kunt geen auto of tram nemen. Geen paard, geen tram, geen atax, geen bus, geen kar ontmoet men in deze stad-zonder-Ford; dit ideaal der voetgangers die echter ook trappen- klimmers moeten zijn. Venetië is een droom der iverkelijkheid. De kanalen kunnen in de hitte rieken als een Amsterdamsche gracht, maar de eigene schoonheid is even schilder achtig als de burgwalletjes eener Hollandsche stad en zooals ons IJ ligt het breede water vlak bij het Dogen paleisVenetië, geen stad ter wereld is u gelijk! Stand van Woensdag v.m. 1 uur: 764.9 Vorige stand: 769.6

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 1