Nieuwe basis voor onderhandeling? Japans aanval op Hankau Mexicaansche olie ongewenscht Het nieuws van heden RADICALEN STEUNEN DALADIER Chamberlain weer met vacantïe Aanslag te Jenin Franschre leening aan China? DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS DONDERDAG 25 AUGUSTUS 1938 - OCHTENDBLAD BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE. NASSAULAAN 51 - TEL 13866 - GIRO 22884 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per week; per kwartaal f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week, per kwartaal f 3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM VIER EN ZESTIGSTE JAARCANC No. 21342 Kundt blijft te Praag voor bespre kingen met Hodza Lange conferenties van Runciman Watkin naar Londen Motie van vertrouwen in den Franschen premier uitgesproken Fransche vliegboot op de Azoren Het Weer Pan-Amerikaansche conferentie Argentinië neemt de uit- noodiging aan Na een bespreking met Simon en Halifax Passagiersvliegtuig neergeschoten Veertien inzittenden werden het slachtoffer van Japanschen aanval Japansch-Russisch grensincident Wachten overschreden de grens op Sachalin Horthy te Hamburg en Berlijn Nieuwe phase in den opmarsch ingetreden Assistent-commissaris door zes schoten ernstig gewond Streicher richt een aanval op Z. H. den Paus Hij wil den H. Vader vertellen, wat de goddelijke wet is Succes van de guerilla De regeering overweegt de vraag, of voorzieningen getroffen moeten worden Voor aanleg van een spoorweg KweitsjauKwangsi Rechtsche opmarsch in Toledo De Katholieke Actie in Italië JAPANSCHE ONDERSCHEI DING VOOR MUSSOLINI 1938. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et.. Ingez. mededeellngen 50 cent; Idem op pag één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor do kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek PRAAG, 24 Aug. (Havas). Het diner, waaraan gisteren Lord en Lady Runciman, Hodza en Ashton G. Watkin hebben aan gezeten, heeft tot laat in den avond ge duurd. Runciman en Hodza hebben niet minder dan drie en een half uur geconfe reerd. Het onderhoud zou aan den eenen kant betrekking hebben gehad op een nieu we basis voor de onderhandelingen, en aan den anderen kant op de te volgen pro cedure. Vanmiddag is Hodza door BenesJ ontvangen, dien hij op de hoogte bracht van zijn gedach- tenwisseling met Runciman. Volgens berichten uit goede bron zouden bevoegde kringen reeds een basts voor on derhandelingen gevonden hebben, welke beiden partijen zou voldoen. Heidrich, de gevolmachtigde minister, heeft gisteren deelgenomen aan de besprekingen tus schen de missie-Runciman en het comité van zes. De besprekingen hebben drie uur geduurd. Heidrich is permanent gedelegeerde van Tsje- eho-Slowakije bij den Volkenbond. Men be schouwt hem als een der bevoegdste autoritei ten van Tsjecho-Slowakije betreffende min- derhedenkwesties en internationale verdragen. Bevestigd wordt, dat Kundt niet naar Stockholm aal gaan, omdat hij aan het einde der week belangrijke besprekingen zai hebben met Hodza. Vanmiddag om twaalf uur zijn drie gedele geerden der Sudeten-Duitsche sociaal-demo craten deskundigen in economische proble men in hotel Alcron aangekomen. Op ver zoek van Runciman zullen zij zijn missie ze kere ophelderingen verschaffen over het me morandum, dat zij op 10 Augustus hebben over handigd, waarin zij aanboden een concreet plan op te stellen voor een regeling der Sudeten- Duitsche kwestie op democratische basis. Ashton G. Watkin is vanmiddag om 13.31 Uur naar Londen vertrokken. Deze reis, waar- Van herhaaldelijk sprake is geweest, aldus ver klaren de leden der missie-Runciman, heeft een zuiver persoonlijk karakter. Het vertrek Van Watkin wordt niet vermeld in het com muniqué, dat vanmiddag om 5 uur door de missie-Runciman is gepubliceerd en dat als Volgt luidt: Lord en Lady Runciman hebben den Tsje- cho-Slowaakschen minister-president, Milan Hodza, gisteravond op een diner in hotel Al cron ontvangen. Een delegatie van de sociaal democratische Duitsche partij heeft een be zoek gebracht aan Lord Runciman, hedenmid dag om 12 uur, en hem inlichtingen gegeven betreffende het tevoren aan hem overhandigde memorandum. Dr. Stepan Fensik van de na tionale partij van Sub-Karpathlsch Rusland heeft een onderhoud gehad met de leden van de Britsche missie om half drie vanmiddag. PARIJS, 24 Aug. (Havas) Het bureau Van het dagelijksch bestuur der Fransche radicaal-socialistische partij heeft een motie aangenomen, waarin vertrouwen Wordt uitgesproken in den arbeid van Dala- dier, waarvan hij de groote lijnen uiteenzette in zijn radiorede van Zondag. Gemeenschappelijke inspanning, aldus de mo tie, is meer dan ooit noodzakelijk; zij heeft ten doel de eerbiediging van alle sociale wetten en tvordt geëischt door den internationalen toe stand, die een geduchte onevenredigheid teweeg heeft gebracht tusschen de productie in Frank rijk en die in zekere landen, waar militaire en économische voorzorgsmaatregelen worden ge troffen en een zekere propaganda wordt ge roerd. Aanpassing van de wet op de 40-urige R'erkweek aan de behoeften van het nationale teven en aan de voorwaarden van het interna tionale leven kan niet als een daad van sociale reactie beschouwd worden, noch als een aan wijzing van een politieke zwenking, omdat de 4C-urige werkweek niet kon worden toegepast éf aangenomen bij het internationale arbeids bureau, op de conferentie der socialistische ar- beidersinternationale of in landen met een hiterst linksch bewind. De rad.-soc. partij heeft in de bestaande om standigheden het recht te rekenen op den steun éh de medewerking van alle partijen, die slechts het oog hebben op het heil van de vrijheden des 'unds en van het vaderland. De motie werd aangenomen met slechts één stem tegen. LISSABON, 24 Aug. (Havas.) De „Lieutenant e Vaisseau-Paris" is op de Azoren, Dij Horta, Aangekomen. Om 15 uur 31 G. M. T. streek het toestel neer. Morgenochtend zal het vliegtuig SÜn vlucht naar New-York voortzetten. Daar er voorloopig nog geen einde schijnt te komen aan de staking der haven arbeiders te Marseille, heeft de Fransche regeering energieke maatregelen moeten nemen. Senegaleesche militairen lossen thans de schepen iiiiiiiiiiiiiiinniiiiiiiiiiiiiiiiiiiüiiiiiiiniiiu VERWACHTING: Meest matige Oostelij- ke tot Noordelijken wind, helder tot licht j§ of half bewolkt, droog weer, koude nacht, EE warmer overdag. jj= 1 VERDERE VOORUITZICHTEN: Toene- E mende Noordoostelijke wind, toenemende bewolking, aanvankelijk nog droog en warm. EI BUENOS AIRES, 24 Aug. (D. N. B.) De re dering van Argentinië heeft de uitnoodiging tot deelneming' aan de Fan-Amerikaansche con ferentie te Lima aangenomen. De minister van Buitenlandsche Zaken, Cantilo, zal waarschijn lijk aan het hoofd der delegatie staan. LONDEN, 24 Aug'. (Reuter.) Sir John Simon is heden van zijn vacantieverblijf te Londen teruggekeerd voor een van zijn periodieke be zoeken aan zijn departement. Vanmorgen heeft hij Chamberlain vergezeld op een bezoek aan het departement van Buitenlandsche Zaken waar besprekingen werden gevoerd met den minister van Buitenlandsche Zaken, Lord Ha lifax. Chamberlain is later met zijn echtgenoote uit Downingstreet vertrokken. De premier zal zijn vacantie verder doorbrengen voor een deel in Zuid-Engeland en vervolgens in Schotland. Maandag zal hij, op doorreis naar Schotland, nog weer in Londen komen. Bij de ontmoeting van hedenmiddag op het Foreign Office tusschen Chamberlain, Sir John Simon en Lord Halifax is, naar nader gemeld wordt, de buitenlandsche poli tieke toestand in het algemeen besproken, waarbij men zoowel aandacht wijdde aan den toestand in Centraal-Europa als aan de situatie, die ontstaan is na ontvangst van het antwoord van Franco. Ashton G. Watkin, die uit Praag naar Londen is gekomen voor een kort particulier bezoek, heeft vanavond een bezoek gebracht aan Lord Halifax, wien hij rapport kon uitbrengen over den toestand in Tsjecho-Slowakije. HONGKONG, 24 Aug. (Reuter). Twaalf passagiers en twee leden der bemanning van het bij Kanton neergeschoten Chinee- sche postvliegtuig zijn gedood of gewond door Japansch machinegeweervuur. De Amerikaansche piloot van het toestel deel de te Macao mede, dat niet bekend is wat van deze veertien personen geworden is, daar het toestel is gezonken. Klaarblijkelijk hebben alleen de piloot, de radiotelegrafist en een passagier de ramp overleefd. De Chineezen veronderstellen, dat het toestel mlaag geschoten is, omdat de Japanners ge- oofden, dat Soen Fo, de voorzitter van den litvoerenden Joean, zich aan boord bevond. Soen Fo is echter hedenmiddag om twaalf uur per vliegtuig uit Hongkong te Hankau aan gekomen. TOKIO, 24 Aug. (Domei). Verscheidene Rus sische grenswachten, aldus meldt het Japan- sche telegraafagentschap, hebben de grens ge passeerd en zijn op Japansch gebied doorge drongen nabij Anbetsoe, aan de Oostkust van Zuid-Sachalin, op 22 Augustus, des voormid dags om vier uur. Een desbetreffend telefonisch uit Toyohara, de hoofdstad van Zuid-Sachalin, ontvangen bericht voegt hieraan nog toe, dat de Russische grenswachten haastig naar Rus sisch gebied terugkeerden, toen zij door Japan- sche grenswachten ontdekt werden. HAMBURG, 24 Aug. (D. N. B.) Vanochtend hebben de Fuehrer en admiraal Horthy aan boord van het jacht „Hamburg" een rondvaart door de haven gemaakt, waarbij een bezoek werd gebracht aan de scheepswerf van Blohm en yoss. De echtgenoote van admiraal Horthy In Engeland tracht men bij het publiek meer belangstelling te wekken voor de militaire luchtmacht. Op bepaalde dagen wordt het publiek op de vliegvelden toegelaten om de nieuwste aanwinsten van de luchtvloot te bekijken en de militaire vliegers fungeer en daarbij als gids. Vooral de jeugd is steeds in grooten getale vertegenwoordigd heeft een. rondrit door de straten van Hamburg gemaakt. Horthy is omstreeks het middaguur officieel op het raadhuis ontvangen, waar hem een déjeuner werd aangeboden. Horthy, Hitier en hun gevolg vertrokken na het noenmaal naar het Dammtor-station, waar om 14.08 uur de speciale trein met Horthy nar Berlijn vertrok, spoedig gevolgd door den specialen trein, waarmede Hitier zich derwaarts begaf. Horthy kwam te half zeven vanavond op het Lehrter-station te Berlijn aan, tegelijk met den rijkskanselier. Goering, vele ministers en de op perbevelhebbers van leger en marine waren ter verwelkoming aanwezig. Bij het verlaten van het station werden Hitier en Horthy door een reusachtige menigte met geestdriftig gejuich begroet. Nadat de eere compagnie geïnspecteerd was, reden de staats hoofden in een auto naar het huis van den rijkspresident. JERUZALEM, 24 Aug. (Havas.) Er is een aanslag gepleegd op den assistent-commis saris van politie in het district Jenin, Macy, die ernstig gewond werd door zes schoten. In Jenin, dat overigens geïsoleerd is van de rest van Palestina, is een verbod uitgevaardigd om zich op straat te. begeven. Gisteren heeft een veertigtal ruiters in het webied Faour een kamp van landmeters over vallen. Drie personen werden gedood en de leider van het kamp gewond. De ruiters namen vervolgens de vlucht. Dg prior van list Griskscli-Oitliodoxe kloos- ter in Cesarea is met zijn broer vanmiddag door een gewapende bende ontvoerd. Een an dere bende deed een aanval op het politie bureau te Lydda en maakte zich meester van wapenen en munitie, terwijl een agent van po litie ontvoerd werd. Het gevecht tusschen afdeelingen troe pen en terroristen nabij Kafr Kana duur de vanmorgen nog voort. In totaal zijn 14 rebellen gedood. BERLIJN, 24 Aug. (Havas). In de „Stür- mer" richt Julius Streicher opnieuw een krach- tigen aanval op Z. H. den Paus. Onder het op schrift: „De Paus tegen de goddelijke wet" keert Streicher zich tegen de gelijkheid der rassen. Hij schrijft: „De Paus maakt de on juiste opvatting van de gelijkheid der rassen, welke door de Joden wordt gepropageerd, te zamen met Marxisten en vrijmetselaren, tot de Zijne". Het artikel wordt begeleid door een caricatuur op de eerste pagina, welke een priester voorstelt, achter wien een Jood zich verbergt. TOKIO, 24 Aug. (Reuter) De Japanners melden, dat Joeitsjang in hun handen is ge vallen. De Noordelijke Japansche colonne heeft uit het Hofei-gebied haar opmarsch in Wes telijke richting naar de spoorlijn Hankau SinjangPeiping ingezet. Daarmede is een nieuwe phase ingetreden in de operaties van den Japanschen opmarsch naar Hankau. In militaire kringen te Sjanghai vermoedt men, dat het eerstvolgende doel der Noordelijke colonne Lioen zal zijn, op 75 K.M. ten Westen van Hofei. Berichten in de Japansche bladen uit Hong kong melden, dat de Japansche marine-vlieg tuigen den spoorweg KantonHankau en de lijn Kantoen—Kauloen Woensdag acht malen bestookt hebben. De drukkende zomerhitte belemmert de ope raties. Men verwacht, dat eerst weer een snel ler tempo zal worden ingezet, wanneer het weer zal zijn afgekoeld. Volgens Chineesche berichten hebben de Japanners gisteren in den sector Hsingtse aan zienlijke verliezen geleden. Een stroom van vluchtelingen begeeft zich uit het gebied, dat door de Japansche luchtmacht gebombardeerd wordt, naar het platteland. Te Hankau ziet men duizenden vluchtelingen, die des nachts op de straten bivakkeeren. In Woetsjang zijn vrijwel alle zaken gesloten; de banken zijn naar Hankau overgebracht. Te Eanjang is de bevolking werkloos, doordat de bedrijven den arbeid gestaakt hebben. In Han kau zélf treft men maatregelen voor het weg leiden van den stroom van vluchtelingen. Volgens de van de verschillende fronten ontvangen berichten heeft het algemeene offensief, op 13 Augustus door dé Chinee sche mobiele eenheden in het bezette gebied in Kiangsoe, Tsjekiang en Anhwei ingezet, buitengewoon veel succes gehad. In Tsjekiang werd Foejang heroverd en wordt Hangtsjau bedreigd. Aan den spoorweg Nan kingSjanghai is het station Hsinfeng ver woest; de rails zijn opgebroken. Aan den spoor weg Sjanghai—Hangtsjau is Nantsjing in han den der Chineezen gevallen. Uit Foetsjau wordt gemeld, dat Japansche af deelingen van Amoy geland zijn op het eiland Woelin, dat tien kilometer Zuidelijker ligt. Zij hebben daar geplunderd, branden gesticht en de bevolking omgebracht, waarna zij het eiland verlieten. Op desbetreffende vragen van het Tweede Kamerlid Schouten heeft de minister van Bui tenlandsche Zaken, mede namens den minister van Economische Zaken, geantwoord, dat juist zijn de geruchten, dat voor Mexicaansche olie en daaruit vervaardigde producten getracht wordt, in Nederland een afzetgebied te vinden en dat, mede door Nederlandsche reederijen Mexicaansche olie en daaruit vervaardigde pro ducten naar Nederland worden vervoerd. De regeering aebt onder de gegeven omstandigheden afzet dezer olie en daaruit vervaardigde producten in Nederland, alsmede het vervoer er van naar Nederland ongewenscht en ziet deze derhalve ongaarne. Zij onderzoekt de vraag, in hoe verre de genoemde feiten aanleiding geven, ter zake nadere voorzieningen te treffen. TOKIO, 24 Aug. (Domei) Volgens een bericht in de Japansche bladen uit Sjanghai is kort geleden een leeningsovereenkomst tot stand ge komen over een bedrag van 150 millioen francs (25 millioen yoean) tusschen een vertegenwoor diger van T. V. Soeng en een Fransch bank- syndicaat te Parijs. Een bedrag van 120 millioen zou daarvan be steed worden voor den aankoop van spoorweg materiaal voor een lijn tusschen de provincies Kweitsjau en Kwangsi. De desbetreffende be richten melden nog, dat deze leening gegaran deerd is door de opbrengsten van de spoorlijn en door een zoutbelasting. De leening is aflos baar binnen twaalf jaar en draagt zeven percent rente per jaar. De kwestie-Hainan In Tokio zijn geen officieele berichten ont vangen betreffende een eeuwigdurende pacht, die door China aan Frankrijk zou zijn verleend over het eiland Hainan. Persberichten hadden gemeld, dat Tsjang Kai Sjek's regeering een dergelijken stap had ondernemen. De woord voerder van het Japansche departement van Buitenlandsche Zaken, die bovenstaande mede- deeling verstrekte, voegde hieraan toe, dat Ja pan gedwongen zou zijn een of anderen stap te ondernemen, wanneer dit bericht juist blijkt te zijn. Voorts verklaarde de Japansche woordvoerder nog, dat Japan gekant is tegen een Fransche leening aan Tsjang Kai Sjek. Het Japansche departement van Buitenland sche Zaken spreekt categorisch het bericht te gen, volgens hetwelk Japan de Fransche bezet ting van de Paracel-eilanden zou hebben aan vaard. De linkschen zijn de. Zujar weer overgestoken MADRID, 24 Aug. (Havas). In de provincie Toledo zetten de rechtschen hun offensief op een dertigtal kilometers ten Zuidoosten van Puente del Arzobispo voort met een omvatten de beweging. Zij zijn doorgedrongen tot Puerto de San Vicente op 8 K.M. ten Zuiden van Cam- pillo en de Sierra Altamira op de grens van de provincies Caceres en Toledo. In de provincie Badajoz, in den sector Alcocer, zijn de regee- ringstroepen, die enkele dagen geleden moesten terugtrekken tot Santo Spiritus, op 15 K.M. ten Zuidoosten van Puebla de Alcocer op den rech teroever van de Zujar, tijdens een tegenaanval de rivier weer overgestoken. De Britsche commissie voor de uitwisseling van gevangenen in Spanje, bestaande uit veld maarschalk Sir Philip Chetwode, kol. Hay en den heer Dick, zal 31 Augustus in haar hoofd kwartier te Londen aankomen. Daar zal de com missie wachten op de uitwisseling der voorstel len aan de strijdende Spaansche partijen, welke zullen .worden ingediend door tusschenkomst van verbindingsofficieren, den heer Cowan en kol. Moseley, die reeds te Barcelona en Burgos vertoeven. De Japansche ambassadeur te Rome, Hotta, heeft in opdracht van den Japanschen keizer de hoogste Japansche onderschei ding, de Chrysanthemum-orde, aan Mus solini oy erhandisd. Lidmaatschap niet onvereenigbaar met dat van de fascistische partij VATICAANSTAD, 24 Aug. (Havas.) In aan vullende accoorden tusschen de Katholieke Ac tie en de fascistische partij in Italië is thans het conflict geregeld, dat gerezen was in tal rijke gevallen, waarin Italianen zoowel lid van de Katholieke Actie als van de fascistische par tij waren. Deze aanvullende accoorden erken nen, dat de beide lidmaatschappen niet onver eenigbaar zijn. Te Praag zou een nieuwe basis voor on derhandelingen gevonden zijn. Fransche leening aan China voor aanleg van een spoorweg. Uit Hopei begonnen de Japanners een nieuwen opmarsch naar Hankau. Chamberlain heeft Londen na een be spreking weer verlaten. Bij een aanslag te Jenin werd een as sistent-commissaris ernstig gewond. Na zijn bezoek aan Hamburg is Horthy te Berlijn aangekomen. Het lidmaatschap van de Kath. Actie niet onvereenigbaar met dat van de Ita- liaansche fascistische partij. Majoor Szalassy werd definitief tot drie jaar dwangarbeid veroordeeld. De Fransche rad. socialisten steunden Daladier met een motie- Veertien inzittenden van het door de Ja panners neergeschoten postvliegtuig zijn omgekomen. Het werkloosheidscijfer voor alle verze kerden was in de eerste verslagweek van Augustus het laagst voor de jaren 1932 De regeering overweegt, of maatregelen getroffen moeten worden ten aanzien van den invoer van Mexicaansche olie. Ministerieel antwoord op vragen van Ka merlid betreffende stakingen bij kazerne werkzaamheden. Op de regeerings-jubileum-ten toonstel ling te Amsterdam zullen de Nederland sche steenkolenmijnen een interessanten stand hebben. De nieuwe vleugel van het postchèque- en giro-gebouw te 's Gravenhage is Woensdag officieel in gebruik genomen. De Veiligheidsweek der K. N. A. C. wordt dit jaar van 3 1 October tot 5 No vember gehouden. Te Maasland is een 30-;arige man, die zijn kind wilde redden, verdronken; het kind werd gered. Uit de Korner, een zijarm van de Linge, zijn twee kinderlijkjes opgehaald. Capt. Eyston haalde met zijn Thunder bolt een snelheid van bijna 560 K.M. New Yorksche beurs: Verdeelde markt met weinig verschillen. o VII. Boedapest Aan alles is 'n slot. En hoewel Boedapest nog lang niet het „einde" van omen „vacantiedroom" beteeken- de, ivas het bezoek aan de feërieke Donau-schoonheid een bekroning! Onbeschreven blijft de geheimenis waarom Boedapest telkens weer ons overmeestert. Het impulsieve leven neemt ons hier in zich op als „vrien den". Elders bleven we toeristen vreemdelingen: hier zijn we „thuis". Zoodra de Hongaarsche grens gepas seerd is voelt de Nederlander zich bij een volk van vrienden van broe ders. Dankbaarheid en wilskracht zijn tioee karaktertrekken die we in de diepe ziel der Hongaren hervinden. Kinderen hebben een broederland ge knoopt, dat blijvend is. Wanneer we 'n persoonlijkheid als symbool zoeken noemt ieder den naam van Mgr. dr. Knebel, die met ons was en zijn kerk versierde ter eere van onze komst. Boedapesthet verlangen van ieder onzer is deze stad nog ééns nog ééns terug te zien. Want ive her vinden te midden van groeiend leven en mediteerende schoonheid iets te rug van ons eigen wezen. En wat in de Hongaarsche ziel leeft, leeft in de onze: de bede welke in elke tram, in elk lokaal, zelfs op 't bloemtapijt van het plein neergeschreven ligt: „Ik ge loof in één God, in één vaderland, ik geloof in een eeuwige goddelijke ge rechtigheid, ik geloof in de wederop standing van Hongarije!" H. LKwWwwwwwu )i 11 r t r s Stand van Donderdag; v.m. 1 uur: 764.8 Vorige stand: 767.2

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 1