De verbanning van Mgr. Sproll Geen tijd voor polemieken, maar voor besluiten VAL VAN JOEITSJANG TOEGEGEVEN Zal Praag nieuwe concessies doen? Horthy vertrekt uit Berlijn DALADIER HANDHAAFT ZIJN HOUDING GEEN LOONSVERHOOGING VOOR MIJNWERKERS WOEDENDE MENIGTE TE JAFFA Het nieuws van heden DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS ZATERDAG 27 AUGUSTUS 1938 - OCHTENDBLAD BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE. NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per week; per kwartaal f3.25. Bij onze Agenten 77 Vi ct. per week, per kwartaal f 3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21346 Een protest van de „Osser- vatore Romano" Af zetting tegen alle verdragen en beloften" De Chineezen maken melding van opnieuw gebruik maken van gifgas door Japanners Amerikaansch protest te Tokio Kinderverlamming te Leeuwarden Gelukkig een niet ernstig geval Ruim duizend dooden op Korea Sill! mmmm Het Weer Londen verwacht, dat ook de Sudeten-Duitschers het hunne zullen bijdragen Economische besprekingen tus schen Hongaarsche en Duitsche ministers Economische besprekingen met de Hongaren De radicaal-socialistische fractie staat achter den premier Blum maant aan tot voorzichtigheid Lindbergh trekt voort De directies wenschen zich aan bestaande loonregeling slechts tot 1 April 1939 te binden Besprekingen in de Contact-Commissie Blum voorzichtig Na den bomaanslag deden Ara bieren aanvallen op de politie en banken Het gangster-proces te New York Met vreemden Hevige regenval in Silezië NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor do kleine annonces „OmroeDers" riev de rubriek Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d. 26 Augustus: Naar aanleiding van de verbanning van mgr. Sproll, Bisschop van Rottenburg, schrijft de directeur van de „Osservatore Romano heden avond, dat dit feit een effectieve afzetting is uit een functie. Deze afzetting is tegen alle verdragen en beloften. De Katholieken van Rottenburg hebben tij dens de moeilijke dagen, die mgr. Sproll gele den heeft, hun Bisschop trouw terzijde ge staan in een rotsvast geloof. Hun zorg is de zorg van alle geloofsbroeders in Duitschland en daarbuiten. Hun zorg is ook de zorg van den H. Vader en zijn medewerkers. Hun protest is het protest van alle Katholieken, van geheel de Kerk. HANKAXJ, 26 Aug. (Reuter). De Chinee zen geven thans officieel het verlies van Joeitsjang en van den heuvel Joetsjingsjan aan den Westelijken oever van het Pojang- meer toe. j Mevrouw Soen Jat Sen, de weduwe van den stichter der Chineesche Republiek, heeft er m een radiotoespraak tot het jeugdcongres te New York op aangedrongen, dat de groote mo gendheden en vooral Engeland en Amerika Japan niet langer grondstoffen zullen leveren. Zij zeide, dat Japan 30 procent van zijn grond stoffen betrekt uit Engeland en 32 procent ui. de Vereenigde Staten. Indien deze landen niet meer zouden leveren, zou de Japansche aan val in enkele maanden tot mislukking ge doemd zijn. Het Chineesche persbureau meldt, dat de Japanners bij een aanval op de Chi neesche stellingen te Tsjoegan en Tsjent- sjiasjan weer gifgassen in den strijd ge bracht hebben, met het gevolg, dat vele Chineesche soldaten om het leven zijn ge komen. De Japansche luchtmacht heeft gisteren verschillende steden, zooals Nantsjang, Kianin en Kiangsi gebombardeerd. Joeitsjeng in ZUid- Sjansi is door de Chineezen heroverd. De Chineesche diplomatieke vertegenwoordi gers in het buitenland hebben opdracht ge kregen de aandacht der regeeringen te vesti gen op het gebruik van gifgassen door de Ja panners aan het front in Kiangsi. Er wordt aan herinnerd, dat op 22 Augustus Japansche troepen bij Tsjoetsjoeang gifgassen hebben ge bruikt, waardoor de manschappen en officie ren van bijna twee Chineesche bataljons om het leven kwamen. De woordvoerder van het Japansche ministe rie van oorlog heeft tegenover persvertegen woordigers formeel verklaard, dat de Japan sche troepen in China nooit gifgassen hebben gebruikt. Hij voegde er de in de Japansche di plomatie gebruikelijk geworden verdediging aan toe, dat juist de Chineezen zich herhaal delijk van gifgassen en cnolerabacillen bediend hebben. De Amerikaansche ambassadeur te Tokio heeft in opdracht van Hull in krachtige bewoordingen te Tokio geprotesteerd tegen den Japanschen aanval op een Chineesch verkeersvliegtuig, dat door een Amerikaan bestuurd werd. De Japansche woordvqerder heeft verklaard dat de Japanners zich het recht voorbehouden Op alles censuur uit te oefenen, behalve op of- ficieele telegrammen. Ook bank-telegrammen Zijn aan censuur onderworpen. Ook te Leeuwarden heeft zich thans een ge- Val van kinderverlamming voorgedaan en wei bij het vier-jarig zoontje van de familie Hui- scher in de Van Heemstrastraat. Het jongetje is ter verpleging in het Bonifacius-hospitaal opgenomen. Het betreft hier een niet ernstig geval. De Engelsche sportvliegsters houden ook een soort militaire oefeningen. Zij oefenen zich in het neerwerpen van levensmiddelen, het overbrengen van berichten enz. Hierboven eenige aviatrices gereed voor den start VERWACHTING: Meest matige Noorde- lijke tot Westelijken wind, betrokken tot H gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen regen, weinig verandering in temperatuur. j§ VERDERE VOORUITZICHTEN: Weinig M verandering. Iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinl TOKIO, 26 Aug. (Domei) Bij de- laatste overstroomingen in het Noorden van Korea zijn 1119 menschen om het leven gekomen en 261 gewond. Bovendien worden 262 personen vermist. PRAAG, 26 Aug. (Havas.) Vanochtend heeft Runciman een delegatie der Sudeten-Duitsche partij, bestaande uit Kundt, Peters, Roschke, Sebekofski, Schiketanz en Ullrich, ontvangen. De commissie van zes heeft een bijeenkomst gehouden, waarbij ook Hodza aanwezig was. In den middag kwam de commissie van politieke ministers bijeen. De commissie van zes heeft zich bezig gehouden met het vraagstuk van nieuwe grondslagen voor de besprekingen tus- schen regeering en de Sudeten-Duitschers. Het onderhoud tusschen Runciman en de Sudeten- Duitsche delegatie had waarschijnlijk op het zelfde onderwerp betrekking. Op grond van berichten uit Praag ver wacht men in Britsche diplomatieke krin gen nieuwe, belangrijke concessies der Tsje- cho-Slowaaksche regeering. Men verheugt zich over den verzoenenden geest' te Praag en hoopt, dat ook de Sudeten-Duitschers thans hun bijdrage zullen leveren. Runciman en Stopford hebben vanmiddag een onderhoud van een uur met den Britschen ge zant gehad. De Sudeten-Duitsche partij deelt mede, dat haar delegatie Runciman vanochtend een uit eenzetting heeft getgeven van den toestand der Duitsche arbeiders en employé's in openbaren dienst en particulier bedrijf. De volgende week zuilen de besprekingen met Runciman worden voortgezet. POTSDAM, 26 Aug. (D.N.B.) Vanochtend heeft de Hongaarsche rijksregent, admiraal Horthy, een bezoek gebracht aan Potsdam, waar hij een krans legde op het graf van Fre- derik den Grooten. Horthy en zijn echtgenoote hebben vanmiddag na afscheid van den Fuehrer genomen te heb ben, Berlijn verlaten, om zich over Eberswalde naar de Schorfheide te begeven. Het Lehrter- station was weer rijk versierd. Op het perron waren de ministers en hooge officieren bij het vertrek aanwezig. De Hongaarsche ministers Imrédy en Kanya hebben economische besprekingen gevoerd met minister Funk en staatssecre taris Brinkmann. De besprekingen zouden betrekking hebben gehad op het geheel der economische betrekkingen. Na het officieele Hongaarsche bezoek zullen deskundigen van beide Janden bijeenkomen, ter formuleering van de resultaten der gedachten- wisseling. PARIJS, 26 Aug. (Havas). Vanochtend heeft de radicaal-socialistische fractie van de Fransche Kamer vergaderd. Minister president Daladier heeft zijn standpunt uiteengezet, waarop de fractie eenstemmig haar vertrouwen in Daladier heeft uitge sproken, In de rede, die Daladier vanochtend in de vergadering der rad.-soc. fractie heeft uitge sproken, heeft hij een uiteenzetting gegeven van de gebiedende motieven, die hem er toe hebben gebracht te zeggen, dat het, hoewel men de 40-urige werkweek zou handhaven, on vermijdelijk was, dat de wet aangepast en soe peler gemaakt zou worden. Deze aanpassing geschiedt met het oog op de steeds dringender wordende behoef ten der defensie, de behoeften van de open bare financiën en het bedreigde economi sche leven. In deze verklaring, aldus Dala dier, kan niefs veranderd worden. De 40-urige werkweek bestaat slechts in Frankrijk en Mexico, en er is geen sprake van een snelle uitbreiding tot andere landen. Dit is geen reden om de wet in Frankrijk in te trekken, of de toepassing op te schorten. Maar de internationale toestand maakt het noodzakelijk, dat in de voor de bewapening werkende bedrijven overuren kunnen worden gemaakt, die hooger betaald worden. Daladier noemde voorbeelden van fabrieken, die zeer belangrijke buitenlandsche bestellingen hadden moeten weigeren door de strenge reglemen- tatie van den arbeid. Soepeler arbeidsvoorwaarden zijn een element van het algemeene productiepro- Heem, evenals modernisatie van de outil leering, verbetering van de arbeidsmetho- den en van de eredietverleening. De regee ring zal er voor waken, dat de patroons de sociale wetten en in het bijzonder het vak- MOSKOU, 26 Atig. (Havas) Het echtpaar Lindbergh is vanmorgen per vliegtuig van Moskou naar Charkof vertrokken. Men gelooft, dat Lindbergh niet naar Moskou terugkomt, doch over Roemenië en Turkije verder zal gaan. Dezer dagen hebben wij melding gemaakt van een opzienbarende uitvinding van den Italiaanschen ingenieur Piero Salerni, die een auto heeft geconstrueerd, waarbij geen inschakeling in versnellingen met kamraderen of anderszins noodig is. Op onze foto ziet men een gedeelte van den motor In de Vrijdag gehouden vergadering der Contact-Commissie voor het Mijnbedrijf werd aan de orde gesteld de per 1 October 1938 te treffen loonregeling. Zooals bekend ioopen de sinds 1 October 1937 geldende tijdelijke verhoo gingen 30 November af. De directies verklaarden zich bereid de be staande loonregeling tot 1 April 1939 te ver lengen. De vertegenwoordiger van den Nederland- schen Mijnwerkersbond bepleitte voortzetting van de bestaande loonregeling voor den duur van een jaar. De vertegenwoordiger van den R.K., Mijn werkersbond verklaarde, dat zijn organisatie zooals bekend, loonovereenkomsten op langeren termijn voorstaat, t.w. voor den duur van min stens een jaar. De vertegenwoordiger van den Portestantsch-Christelijken Mijnwerkersbond stelde voor, de bestaande loonen met ingang van 1 October met 5 procent te verhoogen. De directies antwoordden, dat zij zich thans niet langer aan de bestaande loon regeling konden binden dan tot den aan vang van het nieuwe kolenjaar d.i. tot 1 April 1939 en dat een verhooging der loonen uitgesloten geacht moet worden. De vertegenwoordiger van den R.K. Mijn werkersbond bepleitte vervolgens een verrui ming van de regeling van den kindertoeslag, door de leeftijdsgrens van 14 jaar op 16 te brengen. De directies betoogden te dien op zichte, dat de bestaande regeling reeds ruimer is dan elders. Inzake een extra-uitkeering met Kerstmis, waarop in een schrijven van den Nederland- schen Mijnwerkersbond aangedrongen werd, zullen de directies te zijner tijd haar standpunt bepalen. Met betrekking tot de brieven van den Pro- testantsch-Christeiijken Mijnwerkersbond van 9 Juli, van den R.K. Mijnwerkersbond van 28 Juli en van den Nederlandschen Mijnwerkersbond van 1 Augustus, betreffende den werktijd van continu-arbeiders, verklaarden de directies, na de per vorige vergadering door haar gedane voorstellen om den gemiddelden wekelijkschen werktijd dier arbeiders van 53Vu tot 51 uur te verkorten met behoud van de bestaande uur- loonen, niet zijn aanvaard, den bestaanden toestand onveranderd te moeten laten. Vervolgens werd van' gedachten gewisseld over de mogelijkheid tot verkorting van den arbeidstijd in het algemeen, zulks naar aanlei ding van het schrijven van den R.K. Mijnwer kersbond van 28 Juli en dat van den Nederland schen Mijnwerkersbond van 23 Augustus. De directies achtten verkorting van den ar beidstijd alleen mogelijk op internationalen grondslag. Naar aanleiding van het schrijven van den R.K. Mijnwerkersbond van 20 Augustus, Hou dende een verzoek om medewerking tot ver betering der pensioenen van de mijnwerkers, verklaarden de directies dit verzoek te zullen overwegen. De vertegenwoordiger van den R.K. Mijnwer kersbond gaf een toelichting op het schrijven van zijn organisatie van 28 Juli betreffende het behoud van een beoordeelingsdatum, waar van de inhoud niet aan de arbeiders bekend is, De directies betoogden, dat de begane fouten steeds onmiddellijk mondeling ter kennis van de betrokken arbeiders worden gebracht. Zij zegden toe, terzake alsnog nader met haar be drijfsleiders te zullen overleggen. In deze vergadering heeft de voorzitter de nagedachtenis herdacht van den overleden voorzitter van het scheidsgerecht voor de mijn industrie, wijlen den heer mr. B. Frees, èn medegedeeld, dat aan diens weduwe namens de Contact-Commissie een brief van rouwbe klag is gezonden. Overeengekomen werd de aanvulling der va cature in een volgende vergadering aan de orde te stellen. vereenigingsrecht eerbiedigen. Daladier eindigde met te zeggen, dat het geen tijd is voor ijdele polemieken, maar voor moe dige besluiten. Naar men verklaart, heeft Daladier in zijn rede nog naar voren gebracht, welk een ge vaar het voor Frankrijk beteekent, dat in Duitschland twee millioen man betrokken zijn bij de militaire manoeuvres en werken. Daladier becijferde verder de waarde der buitenlandsche bestellingen, die door de Fran sche industrie geweigerd moesten worden, op 50 millioen francs. Hij waarschuwde tegen een herhaling van de fouten, die begaan zijn door de Duitsche republiek van Weimar en de Ita- liaansche democratie in de periode vóór het tegenwoordige regime. Ook de andere fracties van de „delega tion des gauches" hebben vergaderd. In de socialistische vergadering wees Blum voor al op het buitenlandsche gevaar. Hij zeide, dat onder de bestaande omstandigheden de socialistische partij, hoewel ze moet blij ven waken voor de toepassing der sociale wetten, het werk der regeering niet moet bemoeilijken. De fractie der socialistisch-republikeinsche unie verklaarde zich solidair met de afgetre den ministers, en droeg haar vertegenwoordi gers in de „délégation" op uiting te geven aar. de overeenkomsten met de arbeidersorganisa ties. De communistische fractie verklaarde alles te zullen doen voor de verdediging der sociale wetten en droeg vertegenwoordigers in de „délégation des gauches" op te verklaren, dat de arbeidende massa zich ongerust voelt ten gevolge van de rede van Daladier en nauw keurig wil weten, wat de regeering denkt te doen. Vanavond is de „délégation des gauches" bijeengekomen. Waar men het niet kon eens worden over een verzoek tot bijeenroeping van het parlement, bleek wei overeenstemming te kunnen worden bereikt ten aanzien van een aanvraag tot een audiëntie bij den minister president. Daladier, die hiervan telefonisch op de hoogte gesteld werd, stemde er in toe des avonds de vertegenwoordigers van de frac ties, die de „délégation" vormen, te ont vangen. De afgevaardigden zullen vragen, welke wijzigingen de regeering denkt te brengen in de toepassing van de 40-urige werkweek, en wanneer he*, parlement bij eengeroepen zal worden. JAFFA, 26 Aug. (Havas) Volgens offi cieele mededeeling zijn bij de bomontplof fing op de groentemarkt te Jaffa zestien personen gedood en 30 gewond, doch de meeste ooggetuigen verklaren, dat 't aantal slachtoffers veel grooter is. De aanslag heeft in de stad" een groote opwinding ver oorzaakt; een algemeene staking is afge kondigd en betoogingen werden gehouden, o.a. voor de BritschPalestijnsche bank. De menigte poogde dit gebouw in brand te steken, doch Britsche soldaten arriveerden tijdig om het gebouw te redden; de voorgevel werd ai- leen geblakerd. Ook de directeur van een Engelsche bank werd in zijn auto aangevallen. De wagen werd ver nield. Alle banken hebben hun deuren gesloten en soldaten patrouilleeren door de straten. Woedende Arabieren deden aanvallen op den politiepost en de banken. Een Arabier werd doodgeschoten, toen de politie vuurde op een menigte, die een bankgebouw wilde bestormen. Troepen patrouilleeren door de stad om plun dering te voorkomen. De toestand is later iets rustiger geworden, doch men vreest nieuwe onlusten. Winkels en banken zijn gesloten; des avonds mag niemand zich op straat begeven. Het is ook tot ongeregeldheden gekomen op den straatweg JeruzalemJaffa, waar de lijken van twee doodgeschoten Joden zijn gevonden. Het verkeer is op last van de politie gestaakt. Men heeft vandaag ook het lijk van den Arabischen politie-agent, die onlangs te Nabloes ontvoerd is, gevonden. NEW YORK, 26 Aug. (Havas). Tijdens het gangster-proces heeft de verdediger, Strijker, gepoogd den getuige a charge,, George Wein berg, in discrediet te brengen. Ook trachtte hij te bewijzen, dat Hines niet in contact heeft gestaan met den gangster „Dutch" Schultz. Eenige minuten voor het einde van de zit ting riep het O. M. als getuige een bezitter van een rijschool uit Fairfield in Connecticut, Brothwell, op. Deze herkende van de foto's Schultz, den lijfwacht van Schultz, Lulu Ro- senkrantz en Jimmy Hines. Hij deelde mede, dat Hines, Schultz en een vrouw in 1935 naar zijn stal zijn gekomen om een paard, dat Hines toebehoorde, te zien. Het verhoor van Brothwell wordt voortgezet. De Fransche radicale fractie steunt Da ladier- De „Osservatore Romano" over de ver banning van Mgr. Sproll- Verwacht wordt, dat Praag nieuwe con cessies zal doen. Horthy heeft Berlijn verlaten. Imrédy, Kanya en Funk hielden economische be sprekingen. Na den bomaanslag zijn te Jaffa ernsti ge onlusten uitgebroken. De Japanners maken opnieuw gebruik van gifgassen. De regeering van Joego-Slavië werd ge wijzigd. Een geval van kinderverlamming te Leeuwarden geconstateerd. De tentoonstelling ,,'s Gravenhage I 898" is Vrijdag geopend. In de Contact-Commissie voor het Mijn bedrijf is o.m- medegedeeld, dat een loonsverhooging uitgesloten moet wor den geacht. Wetsontwerpen tot verhooging van de begrootingen voor het Verkeersfonds en Waterstaat 1937. Ingediend is een wetsontwerp tot ver hooging van de begrooting voor het Zuiderzeefonds voor 1937. Op het landgoed Elswout bij Haarlem is Vrijdagavond het openluchtspel „Een heid door Oranje" vertoond. Vrijdag is te 's Gravenhage de eerste of ficieele vertooning geweest van de na tionale film „Veertig Jaren". De Olympische Spelen te Helsinki zul len 20 Juli 1940 beginnen. New-Yorksche beurs: ongeanimeerd; slot op het laagste punt. Met menschen van andere nationa liteit reizen geeft een eigenaardige gewaarwordingWij Hollanders blij ven steeds ietwat onwennig. We be doelen het niet zoo kwaad maar we doen vreemd. Zij die goed hun talen kennen maar bij gebrek aan oefening bang zijn een fout te maken houden hun mond en de brutaaltjes radbra ken wat spausroasser of kolenengelsch maar „kómen er" en hebben dus ge* lijk.' Intusschen doen de vreemdelin gen eigenaardige ervaringen met ons op. Zelf kennen ze alleen hun eigen taal meestal maar veronderstellen in den Hollander nu eenmaal een talen wonder. Van onze landkaart kennen ze geen zier maar wij moeten precies weten hoeveel inwoners Melbourne heeft. We scheren Engelschen, Ameri kanen en Australiërs over één kam, maar zij zien van hun kant in Belgen en Nederlanders een pot nat. Als we met vreemden reizen en vragen te be antwoorden krijgen bemerken we maar al te zeer hoe weinig we zelf van ons land weten. We dienden ons wat beter te oriënteeren om vreem den wat beter voor te lichten over ons land en volk. BRESLAU, 26 Aug. (D. N. B.) De hevige regenval van de laatste dagen heeft bp talrijke plaatsen In Silezië overstroomingen veroor zaakt. In Glatz staan verscheidene trams on der water. Overal moeten soldaten, arbeids dienst,'brandweer en politie aan het werk wor den gezet om menschen uit bedreigde huizen te redden. In het district Frankenstein zijn een aantal bruggen vernield. In Waldenburg-Weissenstein is de aarde tien meter ingezakt. Wegens ge vaar voor instorten zijn talrijke huizen ont ruimd. De materieele schade is aanzienlijk. I Stand van Zaterdag 1 uur v.m.: 762.6 Vorige stand: 762.8

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 1