GALA-DINER
Nieuwe ontmoeting tusschen
Runciman en Henlein
GESLOTEN
PRACHTIG WONEN
NEVILLE HENDERSON BIJ
VON RIBBEN
E>e Amerikaansche
Luchtmacht
Het nieuws van heden
v. WEERT's BABYZAAK
POLITIE-DIl'LOMA
DE BAROMETER
De weerstoestand
GEBRS. BRINKMANN
GROOTE MARKT
Tentoonstelling van
scheepsmodellen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
12 BLADZIJDEN
Nog enkele moderne HEERENHUIZEN
TE HUUR. Zeer gunstig gelegen aan het
einde der Hyacintenlaan (omgev. Zijl-
weg) 7 kamers, vrij uitzicht op Overveen.
Met Centr. Verw.; slechts 50.p. m.
HOEKHUIZEN met GARAGE en KOEL
KAST 58.per maand.
Bevr. op het werk en bij S. VELDKAMP,
van Dortstraat 90, Tel. 16373.
België's buitenlandsche
politiek
Door de regeering goedgekeurd
„Fijne Oude Gene ver"
Merk „OLIFANT"
J. J. Melchers Wzn.
SCHIEDAM
CAFÉ-RESTAURANT
taaar
•'den,
'eer-
ts to
il die
a in
eren
.ven.
tond
't. de
tien
»eer-
ran-
»eske
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS ZATERDAG 3 SEPTEMBER 1938 - AVONDBLAD
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM
Zou Henlein bij Runciman aan
dringen op weer nieuwe
voorstellen?
Het jongste grens
incident
Het Weer
Hoofdkwartier verplaatst naar
Scott Field in Illinois
Waterhoozen voor de
Engelsche kust
Zeldzaam verschijnsel in de
Noordelijke wateren
De Polen protesteeren
Tegen een aangekondigde
nazi-meeting
Ongeregeldheden
te Rangoon
Vier dooden, 23 gewonden
Koninklijke Paketvaart
Maat schappij
Vijftig jaar geleden opgericht
herdenking naar het begin
van 1941 verschoven
Het gevangenis
schandaal in de V. S.
Tal van personen in staat van
beschuldiging
Canada bouwt bommen
werpers voor Engeland
Nieuwe fabrieken te Montreal
en Toronto
Stakingen in Noord
Frankrijk
Een uitlating van
Roosevelt
In het Kurhaus te Scheveningen
geopend
Naspel van den opstand
op Kreta
Onder de gebruikelijke publieke belan gstelling wordt op den Dam te Am
sterdam met koortsachtige haast gewerkt aan de voltooiing der versiering
voor de komende jubileumweeJc
De installatie der adelborsten te Willemsoo rd. Een driewerf hoera voor de Koningin
Er zijn gunstige voorteekenen
De kansen op mooi weer
stijgen
breiding van het gebied van hoogen druk, aat
in het Westen lag, naar het vasteland, werd
hierdoor verhinderd en dit was van te meer
belang omdat bij een uitbreiding hiervan naar
Centraal-Europa een tijdperk van mooi rustig
nazomerweer kon worden verwacht
Het schijnt daartoe nu toch eindelijk te zul
len komen. De geheele zone van lage drukking,
die van de Noordelijke IJszee over de Noord
zee naar Polen reikt, trekt nu langzaam in
Noordoostelijke richting en geeft hierdoor aan
het gebied van hoogen druk de gelegenheid
zich over Centraal-Europa uit te breiden. Dat
belooft ons dan een reeks van mooie dagen,
die juist in dezen tijd bijzonder welkom zou
den zijn. Voor den tijd van het jaar zou dit
trouwens een normaal verschijnsel zijn, daar in
vele jaren zich in de eerste dagen van Septem
ber een gebied van hoogen luchtdruk over het
grootste gedeelte van Europa uitbreidt en daar
soms dagen lang blijft liggen, waarbij het weer
dan rustig, droog en zonnig is. Het is gewoon
lijk de meest standvastige weerstoestand in ons
klimaat.
Het is ook merkwaardig, dat veertig jaren ge
leden tijdens de kroningsfeesten het weer onder
dezelfde omstandigheden mooi en zeer warm
was, zooals velen zich nog wel zullen herinne
ren. Zoo warm als het toen was zal het nu wel
niet worden maar er bestaat thans groote kans,
dat bij verdere ontwikkeling van den algemee-
nen weerstoestand in bovenbeschreven zin ons
land de eerstvolgende dagen heel mooi weer
zullen brengen.
(Nadruk verboden.)
BRUSSEL, 3 Sept. (Havas.) Na een uiteen
zetting van minister-president Spaak over den
internationalen toestand, hebben de leden der
regeering unaniem de buitenlandsche onafhan-
kelijkheidspolitiek, welke België onder de hui
dige omstandigheden moet voeren, goedgekeurd.
Vervolgens heeft de ministerraad de bespre
kingen over de gewone begrooting,welke slui
tend is op een bedrag van 11 milliard, voort
gezet.
N.V. Distilleerderij van
WETTIG GED.
I»I \M» 6 SEPT.
RESERVEERT TIJDIG UW TAFEL
TELEFOON 10102 - 11029 - 10798
na-
mer
ter-
het
chte
gal-
lede
ade,
Piet
be-
volg
aan
ven.
„kant
|ocht
ide-
gacht
iven
3tad
>rin-
'kr in
be-
ft,
In-
ze
èn.
ïop-
vaar
ele-
it en
:tui-
lijke
den.
ooge
Ko-
igen
von-
had
ligte
daar
1 de
ge-
fden
•mst,
:om-
3ster
der
met
ge
laas
tngs
srug
mus
men
eeft
toe-
3rk-
uit-
ster
eeft
hen
en-
en-
Tbl-
zag
and
uit-
in
rit
ten
mie
on-
en-
het
der
de
rit
ten
•rdt
iers
or-
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
VIER EN ZESTIGSTE JAARCANC No. 21359
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et., Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
PRAAG, 3 Sept. Naar verluidt zal Lord
Ruciman, gevolg gevend aan een uitnoodi-
ging van den Abt van Stift Tepl nabij Ma-
riënbad, het weekeinde aldaar doorbrengen.
Te Stift Tepl of te Marienbad zou volgens
verklaringen van semi-officieele zijde een
ontmoeting tusschen Lord Runciman en
Konrad Henlein plaats vinden. Maandag
zou Runciman dan opnieuw een bezoek aan
President Benesj brengen.
De ..Times" meldt, dat Sir Neville Henderson,
de Britsche ambassadeur te Berlijn, die Woens
dag' naar zijn post was teruggekeerd, Donder
dagavond laat een uitnoodiging van Von Rib-
bentrop had ontvangen en een lang gesprek met
den minister had gehad in diens villa buiten
Berlijn.
Het Tsjecho-Slowaaksche vraagstuk werd be
sproken en het gesprek liep verder over zaken
van algemeenen aard. Henderson heeft zich
door zijn bezoek aan Londen, waar hij de ver
gadering der ministers bijwoonde, een duidelijk
beeld kunnen vormen van de houding van de
Britsche regeering. In officieele kringen wordt
er echter de nadruk op gelegd, dat hij geen spe
ciale boodschap had over te brengen. Het be
richt dat den ambassadeur de verzekering werd
gegeven, dat Duitschland niet overhaast zal
handelen, kan als ongegrond worden beschouwd.
De „Daily Mail" meent te weten, dat de ge
zant aan von Ribbentrop heeft medegedeeld, dat
de Engelsche ministers besloten hebben al hun
invloed aan te wenden om een volkomen vre
delievende oplossing je verkrijgen aangaande de
Sudeten-kwestie. in nauwe samenwerking met
de Fransche regeering.
De liberale „New Chronicle" blijft ongerust
zelfs voor de directe toekomst. Zij gelooft, dat
Runcimanvan Hitier een boodschap zal ont
vangen waarin de voorstellen der Tsjechische
Regeering zullen worden afgewezen.
Het blad voegt hieraan nog toe, dat Hitier
Henlein heeft opgedragen om bij Runciman aan
te dringen op nieuwe voorstellen welke geheel
beantwoorden aan de eischen vervat in zijn rede
te Karlsbad van 24 April.
Bij de bespreking van het nieuwe grensinci
dent, waarbij een Duitsche douanebeambte door
Tsjechische grensbeambten werd beschoten,
wordt er door de Duitsche bladen op gewezen,
dat de regeering te Praag hiervoor de verant
woordelijkheid draagt.
Zoo schrijft de „Voelkischer Beobachter": Deze
duidelijke,stelselmatige moordpogingen uit een
hinderlaag, gepleegd op organen van de Duit
sche souvereiniteit, kunnen niet meer veront
schuldigd worden als „vergissingen van onder
geschikte organen", doch zijn provocaties, waar
voor de regeering te Praag de volledige verant
woordelijkheid moet dragen. Ook zij zal nauwe
lijks kunnen betwisten, dat het hier gaat om
ernstige volkenrechtelijke incidenten, die on
afzienbare gevolgen kunnen hebben.
illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllliB
WASHINGTON, 3 Sept. (D. N. B.) Vol-
6ens 6or] Tnededeelin8' van het Ministerie
Vanerikaansc wordt hoofdkwartier der
Af^tegisch ,le luchtstrijdkrachten „om
,f>ij Newport redenen" van Langleyfield na-
Field in ii]j"News (Vhginia) naar Scott
rois verplaatst.
7e bevelvr
Eg-wOORiberende generaal der luchtstrijd-
k^QTien, generaal-Majoor Andrews, zal met
zijn geheelen staf naar Illinois verhuizen, zoo-
öra de nieuwe gebouwen gereed zijn. Voor den
bouw van het nieuwe hoofdkwartier is 4.857.000
dollar uitgetrokken.
He staatssecretaris van Oorlog, Woodring,
heeft uiteengezet, dat het nieuwe hoofdkwartier
slechts enkele vlieguren van alle belangrijke
eenheden van het Amerikaansche luchtwapen
verwijderd is en in het geografische middelpunt
van het land ligt, in plaats van, zooals tot dus
ver. aan de kust van den Atlantischen Oceaan.
Bi geval van oorlog zou Scott Field derhalve
veilig zijn voor vijandelijke luchtaanvallen.
VERWACHTING: Meest zwakke, later E
wellicht toenemende, Zuidwestelijke tot
Noerdwestelijken wind, half tot zwaar be-
wolkt of betrokken, later opklarend, wei-
nig of geen regen" weinig verandering in ij
temperauur.
Hoogste barometerstand 768.8 te Valentia.
Laagste barometerstand 754.9 te Röst.
Zen op 6.14 - onder 7.44 - Licht op 8.14 ij
Maan op nam. 4.14 onder nam. 12.38
9 September V. M.
WARSCHAU, 3 Sept. (Havas) Verscheidene
duizenden Poolsche burgers hebben gisteravond
in de straten van Bielsko, bij Kattowitz, be
toogd om te protesteeren tegen een door de
Jungdeutsche Partei, een Duitsche organisatie
van nationaal-socialistische strekking, tegen
Zondag a.s. aangekondigde meeting.
Groepen Poolsche studenten hebben in den
namiddag vlugschriften verspreid, waarin de
bevolking werd uitgenoodigd te betoogen.
In deze vlugschriften werd met name gezegd:
„Polen is geen Tsjecho-Slowakije".
Van acht tot tien uur Vrijdagavond trok een
menigte door de straten, welke vaderlandsehe
liederen zong en kreten liet hooren, welke
vijandig waren tegen het Derde Rijk en het
nationaal-socialistische regiem.
De illuminatie, welke over de Keizersgra cht te Amsterdam is aangebracht, biedt
een sprookjesachtigen aanblik
Tijdens de betooging werden de ruiten inge
gooid van de woningen van senator Wiesner,
den leider der Jungdeutsche Partei, en van den
vice-burgemeester van Bielsko. Op het groote
plein werden tal van Duitsche boeken en bladen
verbrand.
Op verscheidene plaatsen ontstonden vecht
partijen tusschen Polen en leden der Duitsche
minderheid. Een tiental personen werd gewond.
De politie trad op, doch er wordt niet gemeld
oer arrestaties werden verricht.
RANGOON, 3 Sept. (Reuter) Gisteravond
is het in verschillende deelen der stad tot bot
singen gekomen tusschen Indiërs en Birmanen.
Twee personen werden gedood en zestien ge
wond. Een der ernstig gewonden is intusschen
overleden. Direct na het bekend worden van
de ongeregeldheden rukten militairen uit.
In de stad heerscht een paniekstemming. Alle
winkels in de onrustige buurt zijn gesloten.
Hedenochtend vonden hier en daar in de stad
nog steeds aanvallen plaats, waarbij zes Mo
hammedanen en een Birmaan werden ge
wond. In totaal zijn thans sinds gisteravond
vier personen gedood en 23 gewond.
De vierde September is een gedenkwaardige
datum voor de Koninklijke Paketvaart Maat
schappij, al zal men zonder eenige herdenkings
plechtigheid dezen dag ditmaal voorbij laten
gaan.
Het is dan juist vijftig jaar geleden dat 4
September 1888 de acte van oprichting dei-
Koninklijke Paketvaart Maatschappij werd
gepasseerd. Aangezien de voorbereiding der
diensten echter nog bijna 2% jaar tijd vorderde
en de dienst eerst 1 Januari 1891 werd geopend,
heeft de directie gemeend, een eventueele her
denking in verband te moeten brengen met den
datum, waarop de Maatschappij in werkelijk
heid haar werkzaamheden in den Nederlandsch-
Indischen Archipel begon, zoodat, naar wij
vernemen, het in de bedoeling ligt, in het be
gin van 1941 het gouden jubileum officieel te
vieren.
LONDEN, 2 Sept. Voor de kust van Bexhill
ln Sussex, heeft men gisteren zes waterhoo-
uit de zee zien oprijzen. De dichtstbijzijn
°e bevond zich op nog geen mijl van de kust.
P6 grootste ervan bereikte naar schatting een
hoogte van 360 meter,
Waterhoozen komen in de Noordelijke wate
ren zelden voor, doch in de tropische zeeën be
reiken zij soms een groote hoogte en vormen
een bedreiging voor de scheepvaart. Zij gelij
ken op waterkolommen, doch bestaan in wer
kelijkheid uit een fijnen nevel, die door plaat
selijke wervelwinden uit de zee wordt opge
zweept.
De hoogste waterhoos, die ooit voor de En
gelsche kust is waargenomen, werd drie jaar
f'leden nabij Beachy Head gezien. Deze be
reikte naar schatting een hoogte van 600 meter.
LONDEN, 3 Sept. (Reuter)Blijkens een gis
teravond door het ministerie van I uchtvaart ge-
Publiceerde nota is de Britsche regeering be
reid in Canada contracten te plaatsen voor
bommenwerpers. Er zullen te, Montreal en To
ronto nieuwe fabrieken moeten worden geves
tigd. Er worden verder onderhandelingen ge
werd over bestellingen van andere typen vlieg
tuigen. Daartoe zouden bestaande Canadeesche
fabrieken moeten worden uitgebreid.
He burgemeester van Malton (Canada) heeft
medegedeeld, dat in de komende zes weken be
gonnen zal worden met den bouw van een fa
briek voor het monteeren van bombardements-
vbegtuigen voor de Britsche en Canadeesche re
geering. De kosten dezer fabriek worden geraamd
®P 120.000 pond sterling. De fabriek zal onder
delen betrekken van tien vliegtuigfabrieken, in
Verschillende deelen van Canada.
PHILADELPHIA, 2 Sept. (Reuter). De rech
ter van onderzoek in de zaak der vier op 24
Augustus in de gevangenis dood in hun cellen
aangetroffen gedetineerden heeft Williams
Mills, den directeur, Frank C. Raven, den on-
r'er-directeur, negen bewakers en twëe dokters
schuldig verklaard aan misdadige nalatigheid.
Zij zuilen worden vervolgd wegens moord
en man.slag.
AMIENS, 2 Sept. (Havas). De secretaris van
èe departementale organisatie van textielar
beiders heeft medegedeeld, dat de arbeiders
morgén of Maandag in staking zullen gaan.
Vandaag hebben 250C arbeiders in één fabriek
liet werk neergelegd. De staking in de jute-in-
dustrie is algemeen: het aantal stakers be
draagt 14.000. De fabrieken zijn 'bezèt, doch tot
incidenten is het niet gekomen. De textielsta
king berust op een loongeschil.
WASHINGTON, 2 Sept. (Havas). Roosevelt
heeft gezegd„Als er een liberaal is, die tot
de republikeinsche partij behoort, zie ik geen
reden om mij tegen zijn verkiezing te verzetten.
Het landsbelang gaat boven het partijbelang."
In politieke kringen beschouwt men deze
uitlating als een teeken, dat Roosevelt de con
servatieve oppositie in zijn eigen partij wil
bestrijden, zelfs op gevaar af, daardoor een re
publikeinsche overwinning te vergemakkelijken.
De verklaring is een nieuwe waarschuwing
voor de democratische candidaten, die zich ge
durende de laatste zitting van het Congres
hebben verzet tegen maatregelen van de
„New Deal",
MAANDAG 5 SEPTEMBER
Ter gelegenheid van den Zeevaartdag is in
den foyer van het Kurhaus op Scheveningen
vanochtend een tentoonstelling van scheeps
modellen geopend.
ANEGANG 46 - HAARLEM
Generaal-majoor J. C. Wagner, voorzitter van
het comité voor de luisterrijke viering, heeft
daarbij een rede uitgesproken, waarin nij, be
halve den aanwezigen, dank zegde aan den
Minister van Defensie, die den Zeevaartdag
mogelijk heeft gemaakt, aan vice-admiraal
Fürstner en de officieren en het marine-perso
neel. Aan het Nationaal Jogerenverbod komt
de eer toe van het initiatief. Medewerking is
verkregen van de Katholieke Jeugdcentrale, den
Gereformeerden Jeugdraad en het Vendel Den
Haag van de Oranje-Garde.
Wij verheugen ons, aldus generaal-majoor
J. C. Wagner, dat de dag van heden vloot en
volk nader tot elkaar zal brengen. Wij verheu
gen ons, dat deze vlootrevue, de grootste, die
Nederland ooit heeft gezien, van te meer be-
teekenis zal worden na de eenige dagen geleden
gehouden legerschouw.
Wij zien hierin een volksgebeuren, geheel
passend in het kader van de feestweek. Bij de
huldiging van onze geëerbiedigde Koningin met
de aanvaarding der regeering nu 40 jaren ge
leden, herinneren wij ons de woorden door
Hare Majesteit bij de eedsaflegging gesproken,
woorden, waarbij H.M. zweert de onafhanke
lijkheid en het grondgebied des Rijks met al
haaT vermogen te verdedigen en te bewaren.
ATHENE, 3 Sept. (D.N.B.). De te Kanea op
Kreta bijeengekomen buitengewone krijgsraad
heeft gisteren ha een proces, dat drie dagen ge
duurd heeft, vonnis gewezen tegen 51 personen,
die in verband met den jongsten opstand te
recht hebben moeten staan. De vonnissen vari
eerden tusschen zes maanden en twintig jaar
gevangenisstraf.
Aanmelding voor den nieuwen cursus ter
verkrijging van het politie-diploma
Maandag a.s. 8—10 uur n.m. Jansstraat 85
En hoe kunnen wij allen, die Oranje in het
hart dragen, onze Koningin beter helpen deze
woorden gestand te doen, dan door allen er toe
mede te werken leger en vloot sterk te maken,
opdat deze hun taak voor de defensie van ons
vaderland met volle kracht zullen kunnen ver
vullen.
De tentoonstelling van scheepsmodellen om
vat een schat van oude en moderne koop
vaardij- en oorlogsschepen en geeft een beeld
van de ontwikkeling van onze nationale scheep
vaart.
Onze weerkundige medewerker schrijft:
Na den achteruitgang van het weer aan het
begin der afgeloopen week is er een kentering
en daarna een verbetering van den algemeenen
toestand ingetreden. De achteruitgang werd ver
oorzaakt door den invloed van een depressie
over Polen, die op een ongebruikelijke wijze in
Noordelijke richting optrok en over en rondom
de Noordzee buiig weer veroorzaakte. De uit-
Ongeregeldheden te Rangoon.
Staking voorkomen bij" de N.V. Textiel-
mij. v.h. Gebrs. Driessen te Aalten.
De tentoonstelling van scheepsmodellen
is in het Kurhaus te Scheveningen van
daag geopend.
De Koninklijke Paketvaart Maatschappij
bestaat vijftig jaar.
O
Spr. bracht hartelijk dank aan den Minister
van Defensie, aan de directies der stoomvaart
maatschappijen en aan de particulieren, die
deze modellen welwillend voor de tentoonstel
ling hebben afgestaan.
Ten slotte verklaarde hij de tentoonstelling
en den Zeevaartdag voor geopend.
Stand op Zaterdag 1 uur n.m.: 765.5
Vorige stand: 765.1
miiiimiiimiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiimiiiitiiiiiiiiMiiniifiiiiiiiiimiitiiniiiiii
Nieuwe ontmoeting tusschen Henlein en
Runciman?
Polen te Bielsko protesteeren tegen een
aangekondigde nazi-meeting.
Hoofdkwartier der Amerikaansche lucht
macht om strategische redenen naar
Scott Field in Illinois verplaatst.
