„Mijn optimisme is vandaag sterker dan ooit" KONINGIN EN PRINS BIJ STADI0NFEEST Temidden van ruim 55.000 belangstellenden bureaux voor redactie en administratie, PRES. BENESJ SPOORT AAN TOT KALMTE II HISTORISCHE OPTOCHT TE AMSTERDAM Het nieuws van heden HOTEL „DEN HOUT" VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS NASSAULAAN 51 - TEL 13866 - GIRO 22884 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cént per week; per kwartaal f 3.25. Bij onze Agenten 2IVi ct. per week, per kwartaal f 3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM ZONDAG 11 SEPT. 1938 - OCHTENDBLAD VIER EN ZESTIGSTE JAARCANC No. 21373 Downingstreet blijft met de grootste aandacht de ge beurtenissen te Praag en Neurenberg volgen Chamberlain blijft te Londen Zendt Engeland een nota aan Berlijn? Henlein's stormtroepen gereed? De begrafenis van Knoll Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct.. Ingez. mededeellngen 50 cent; Idem op pag één 65 cent per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen Voor «Jo kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek Eindelijk heeft Amsterdam weer een optocht gezien en een, die er wezen mocht! De ontzaglijke menigte, die langs heel den weg was samen gestroomd, om den stoet te zien, genoot oprecht van het fraaie en verzorgde schouwspel. Ook de meer dan 55.000 belangstellenden, die het zorgvuldig voorbereide Stadionfeest bijwoonden, konden tevreden zijn met het gebodene. Het huldigingsballet „In Honorem Reginae" ter eere van H. M. de Koningin, Die met^Z. K. H. Prins Bernhard het feest met Haar aanwezigheid vereerde, boeide een publiek, dat in groote massa met een dergelijke uitvoering weinig vertrouwd is. De muziek, de zang en tenslotte het feestelijk en kleurig entree der samenstellende groepen van den optocht, alles plaatste dit grootsche festijn op een hoog plan. Het hoogtepunt tenslotte was de plechtige intocht van H. M. de Koningin, vergezeld van Prins Bernhard, in het Stadion, terwijl de tienduizen den zich van hun plaatsen verhieven en tot in wijde omgeving het gejuich weerklonk, waarmee de Hooge Jubilaresse werd begroet. Zoowel in het Stadion als later in de stad had de inderdaad fraaie stoet veel succes Huldigingsballet van Yvonne Georgi Links: Bij de aankomst in het stadion werden aan H. M. de Koningin en aan Z.K.H. Prins Bernhard, met bestemming voor Prinses Juliana, door Indische Prinsessen bloemen aangeboden Rechts: H. M. de Koningin en Z.K.H. Prins Bernhard op de eeretribune Door de stad o DIT NUMMER BESTAAT UIT ACHT BLADZIJDEN HAARLEM - EINDE DREEF - TEL. 15407 AANGENAAM VERBLIJF VOOR NAJAAR EN WINTER BILLIJKE TARIEVEN Zware regens in Noord-Italië Dl, NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT PRAAG, 10 Sept. (Reuter) ï>e bespre kingen tusschen Hodza en de Sudetenduit- sche gedelegeerden zijn volgens afspraak te 11 uur begonnen. Heden werd het volgende officieele commu niqué gepubliceerd: De minister-president, Hodza, heeft om 11 Uur 30 de Sudeten-Duitsche afgevaardigden Kundt en Rosche ontvangen. Hij gaf hun een Uiteenzetting van het ontwerp der regeering be treffende het zelfbestuur. De besprekingen met Uen minister-president zullen Dinsdag worden Voortgezet. Gezegd kan worden, dat met de liquidatie van het incident te Ostrau nu de onderhande lingen hervat zijn, de politieke crisis voorbij is. De toestand van spanning, die in het Sudeten- duitsche gebied heerscht, is echter zeer drei gend en kan de gevreesde vonk opwekken. Van de opmerkelijke discipline der Sudetenduit- schers blijkt niet veel meer en de betoogingen, die de laatste dagen gehouden worden, hebben ®en duidelijk provoceerend karakter. In verband met berichten in een Londensch avondblad over een buitengewone concentratie Van Duitsche troepen aan de Oostenrijksch- Hongaarsche grens meldt Reuter uit Praag, dat hoewel achter de grens een zekere militaire ac tiviteit bestaat, dit niet beschouwd wordt als te zijn van een uitzonderlijk karakter. Te Praag heerscht een algemeene geest van Vertrouwen en er is geen opwinding merkbaar. Deze zelfde geest van vertrouwen spreekt ook duidelijk uit de rede, die president Benesj hedenavond voor de radio heeft ge houden. De president noodigde daarin de bevolking uit kalm te blijven. Gezien den algemeenen toestand legt de pre sident daarover geen verklaring af. Hij doet Uitkomen, dat alle problemen, welke in andere landen slechts door onrust konden worden ge deeld in Tsjecho Slowakije in orde en kalmte borden geregeld. De eenige kwestie, welke eenige moeilijkheid heeft gegeven en nog in het land op te lossen hlijft, is de nationaliteitenkwestie. De door de regeering uitgewerkte plannen Uloeten in staat stellen ook deze aangelegen heid te regelen. De president besloot zijn toespraak met de Volgende woorden: „Wanneer ik vandaag op heze wijze spreek tot de bevolking van dit land dat niet uit vrees voor de toekomst. Ik ben hooit bang voor mijn leven geweest. Ik was altijd optimistisch en mijn opti misme is vandaag sterker dan ooit. Ik heb een onschokbaar vertrouwen in onzen staat, In zijn gezonde constellatie, in zijn kracht, in zijn sterkte, in zijn weerstandsvermogen, in zijn prachtig leger, in zijn ontembaren geest en in de toewijding van zijn geheele Volk. Ik weet, dat ons land als overwinnaar uit de 'eBenwoordige moeilijkheden zal komen. Laten dus allen krachtig zijn in het vertrouwen, *®*t wij deze tijden te boven zullen komen. Laten Ml onze kalmte bewaren. Laat ons vertrouwen hebben in onszelf, in onzen staat en zijn voor spoedige ontwikkeling. Laat ons bereid zijn op offeringen te doen, maar laat ons optimistisch 'Ün zelfs in de moeilijkste tijden. En vooral laat ons niet vergeten, dat ver trouwen en goede wil bergen verzetten en dat ons zullen in staat stellen gelukkig te voor rijn te komen, zelfs uit de tegenwoordige Europeesche onrust. Ik groet u en ik dank u.'- Intusschen blijven tal van oncontroleerbare Serucnten de ronde doen over de houding van Engeland, over Duitsche troepenbewegingen aan he grenzen enz., welke berichten men echter, Zoolang zü nog niet officieel bevestigd worden. 8°ed doet met de noodige reserve te aanvaar- °ch. Zoo meldt Havas uit Neurenberg, dat de Eritsche ambassadeur Henderson vanochtend d°or Hitier werd ontvangen, waarbij de ambas sadeur een dringende waarschuwing zou hebben 8ericht tot de Rijksregeering. Voorts zou Henderson gisteren aan Goering hennis hebben gegeven van de zeer levendige bezorgdheid der Britsche regeering. In de naaste omgeving van den Britschen ambassadeur verzekert men evenwel, dat eeen enkel onderhoud heeft plaats gehad tusschen Sir Neville Henderson en Hitler. Men spreekt ook de berichten uit Duitsche bron tegen, volgens welke Henderson verzocht 'du hebben om een onderhoud met Hitier ®angezien de vertegenwoordiger van Groot- ®rittannië geen enkele boodschap heeft vooi heh Rijkskanselier noch voor de Duitsche re- keering. Een feit is evenwel, dat Downingstreet met hf' grootste aandacht de gebeurtenissen te Praag 'h te Neurenberg blijft volgen. Den geheelen dag was het een druk geloop van komende en gaande bezoekers, die een onderhoud hadden met Chamberlain of Lord Halifax. Vanmiddag werd in Downingstreet een nieu we bespreking gehouden waarbij aanwezig wa ren Chamberlain, Halifax, Simon, Cadogan en Van Sittart. De Amerikaansche ambassadeur Kennedy, heeft vonmorgen een bezoek gebracht aan het Departement van Buitenlandsche Zaken, waar hij een onderhoud had met Halifax. Lord Hali fax begaf zich om kwart over elf naar Dow ningstreet. Om half twaalf arriveerde Attlee in Downingstreet, waar deze bijna een uur bleef. Winston Churchill is even voor 12 uur in Downingstreet aangekomen. Ook zijn bezoek duurde een uur. Minister Chamberlain heeft besloten ge durende het weekeinde in Downingstreet te blijven. Ook Lord Halifax zal tijdens het weekeinde Downingstreet niet verlaten. Het verslag van Henderson over het onder houd, dat hij gisteren te Neurenberg met Von Ribbenirop gehad heeft, is vandaag in Londen ontvangen en terstond door de ministers in Downingstreet 10 in studie genomen. Het rapport vormde een der centrale onder werpen van bespreking in de vanmiddag ge houden bijeenkomst van ministers. Het is ech ter niet bekend van welken aard de inhoud van het rapport is. Om zes uur 30 hedenavond hebben Hoare, Halifax, Cadogan en Van Sittart Downing street verlaten. De „Daily Express" verklaart ten aanzien van de nota, die de Engelsche regeering tijdens het weekeinde aan Duitschland zou zenden: „Gisteravond heel laat heeft de premier, in overeenstemming met Lord Halifax en Sir John Simon, dit besluit genomen." Van regeeringszijde is evenwel de volgende verklaring uitgegeven: „Met het oog op de ver klaringen, die sinds gisteren verschijnen be treffende beweerde besluiten der ministers, kan van gezaghebbende zijde worden medegedeeld, dat dergelijke verklaringen niet als authentiek moeten worden beschouwd". Men verzekert, volgens Havas te Praag, dat de F. S., de stormtroepen van Henlein, bevel zouden hebben ontvangen zich gereed te hou den. Men weet, dat de F. S. op militaire leest georganiseerde afdeelingen zijn der Sudeten- Duitsche partij. Zij zijn op dezelfde wijze uit gerust als de S. S. Sinds eenige maanden hebben de F. S. wa- penvoorraden aangelegd en in verband met deze activiteit was Knoll, wiens stoffelijk over schot vandaag wordt begraven, gearresteerd. Er werden wapenopslagplaatsen ontdekt te Praag en in de provincie, met name te Esmo (Bruenn). Te Gablonz in Noord-Bohemen wilden Tsje- cho-Slowaaksche grensbewoners gisteravond patriottische betoogingen houden, hetgeen hun belet werd door 400 Henleinisten, die de zaal bezetten. Toen de politie tusschen beide wilde komen trokken de Henleinisten zich samen in het centrum der stad. De menigte werd uit eengedreven. Bij de begrafenis van den functionaris der Sudeten-Duitsche partij, Knoll, te Jaegerndorf. heeft „Kreisleiter" Barwig namens Konrad Henlein een lijkrede gehouden, waarin hij o.a. zeide: „Wij staan aan het graf van een vriend, van wien het officieele bericht zeide, dat hij bij zijn arrestatie door zelfmoord een eind aan zijn leven gemaakt heeft. Het is niet de eerste maal, dat iemand met een hoopvol leven voor zich, in de gevangenis gebracht wordt en als lijk wordt uitgedragen. De schuldkwestie bleef daarbij gewoonlijk onopgehelderd. Wij hebben den heiligen plicht er voor te zorgen, dat het offer der dooden niet tevergeefsch is geweest. Thans echter zijn wij aanklagers gewor den en verheffen onze stem voor de ge heele wereld en eischen, dat wanneer wij in dezen staat moeten leven, men ons moet ge ven, wat wij noodig hebben om te leven. Dit recht-, Duitsche mannen en vrouwen, gebiedt ons, aaneen te blijven. Het drijft ons' van dit graf weg tot nieuwe daden, drijft ons naar den strijd voor die idealen, die ook het leven van dezen man vervulden, in den strijd om recht en vrijheid, tegen geknechtheid en tyrannie. Het WeerjiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiju 1 VERWACHTING: Matige Noord-Ooste- 1 lijke tot Noord-Westelijken wind, nevelig E tot half of zwaar bewolkt, waarschijnlijk E droog weer, weinig verandering in tempe- ratuur. I VERDERE VOORUITZICHTEN: Koeler. E I STORMWAAR SCHUWING SDIENST E Geseind Zaterdag 20.50 uur aan de posten van IJmuiden tot de Belgische grens: „Attentiesein neer". illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllUllllllllllllllinillllllllirH Om twee uur vertrok H.M. de Koningin in een open calèche, a la Daumont bespan nen, van het Paleis naar het Stadion. Prin ses Juliana, die kou heeft gevat, was thuis gebleven, zoodat alleen Prins Bernhard de Koningin vergezelde op Haar tocht door de middagdrukke straten. Langs een eere-gelid van Burgerwacht-leden reed de Koninklij ke stoet onder den Marathon-toren door het vrijwel geheel gevulde Stadion binnen, volgend de sintelbaan tot vóór de Eere-tri- bune. Hier werden de Vorstelijke personen officieel begroet, waarbij twee dochters van den Sultan van Langkat met plechtig Oostersch gebaar paarse orchideeën aanboden, psr K. L. M. uil lndië overgebracht: Prinses Tengkoe Kalsoen aan H. M. de Koningin, Prinses Tengkoe Lata- fet aan Prins Bernhard met bestemming vooi Prinses Juliana. H.M. de Koningin, Die in een blauw fluweelen japon met blauwe cape en een hoed met blauwe struisveeren was gekleed, en Prins Bernhard, Die het marine-uniform droeg namen daarop Hun plaatsen in de koninklijke loge in. De deelnemende muziekcorpsen, opgesteld tegenover de Eere-tribune, zetten daarop het Wilhelmus in, dat door het geheele Sta dion staande werd meegezongen en besloten Een vrijwel geheel gevuld Stadion te Amsterdam heeft Zaterdagmiddag de Hooge Jubilaresse, H. M. de 'Koningin, in zijn midden gehad met een driewerf „Leve de Koningin!" Deze massale zang van ons volkslied vormde een plechtigen inzet tot de feestelijke uitvoering, welke thans een aanvang nam. Een instrumentale muziekuitvoering, waar aan onder leiding van den heer B. D. Feters een vijftiental muziekcorpsen deelnam, waaron der het keurig geüniformeerde corps van Staats mijn Emma en niet minder het 's-Hertogen- bosch Muziekcorps, vroeg de aandacht. Achter eenvolgens werd, na het Wilhelmus, ten gehoo- re gebracht de Jubileummarsch van S. Vlessing, Feestklanken, een opgewekte potpourri van Ne- derlandsche liederen van M. J. H. Kessels en het plechtig „Dankt, dankt nu allen God!" Niet alleen het oor kon daarbij genieten, ook het oog ging te gast aan den aanblik der musiceerer.de corpsen, de geünifor meerde met hun wuivende vederbossen op de sjako's, de blinkende schelleboomen en de helle zonneglanzen in het metaal der instrumenten. En feestelijk lag rondom als een reusachtige schelp het bevlagde Sta dion met de versierde Marathon-tribune, de volbezette rangen en over alles heen span de zich een blauwe nazomerlucht met wat vredige witte wolkjes, die zeilden op het wakker briesje, dat straks de gewaden van het ballet zou doen wapperen en waaien. Werd de muziekuitvoering tegenover de Eere tribune gegeven, voor de zanghulde stelde Theo v. d. Bijl zijn gemengd koor, samengesteld uit ongeveer 1200 zangers en zangeressen van een zestal koren, op aan de overzijde bij de Mara thon-poort. Een keur van liederen werd ge zongen: „Aan Koningin Wilhelmina" van Jan Engelman, getoonzet door Theo v. d. Bijl, het altoos weer mooie, jubelende Kroningslied, ver schillende Valerius-liederen enz. Prachtig klonk de zang in de klare middag-atmosfeer door de stilte van al die luisterende duizenden, die de schoonheid van deze hulde wel zeer te waardee- ren wisten. Op de muziek en den zang volgde de be weging, het grootsche huldigingsballet van Yvonne Georgi, door haar geregisseerd met den beproefden steun van Anton Sweers, die met zijn bewegingskoren de balletten uitstekend ter zijde stond. Op dit huldigingsballet komen wij nog af zonderlijk terug. Toen, even over vier, trok de historische optocht het Stadion binnen. Vier herauten te paard openden den stoet. „De Prince- vlag", keurig geüniformeerd, volgde met haar tamboers en pijpers en toen vulde het groene veid zich geleidelijk met ridders en edelvrouwen, lansknechten en poorters, schutters en bruidsjonkers. Onrustige paar den, blinkende hamassen, felle zwaarden, zoo vergrootte groep na groep het levendig en bont aspect, dat het geheel bood. Vroolijke muziek begeleidde den intocht, al was deze niet altijd overeenkomstig de historie. Gijsbr-eght van Aemstel trok ten minste ondei de tonen van „Piet Hein" de arena binnen en de groote legeraanvoerders uit den tachtig jarigen oorlog werden verwelkomd met een op gewekt „En dat we toffe jongens zijn, dat wil len we weten!" Maar dit deed niets af aan het inderdaad schitterend effect, dat de in totaal twintig groepen bij hun entrée in het Stadion maakten. Herhaaldelijk werd dan ook hartelijk geapplaudisseerd. Tegen half vijf, toen de optocht het Stadion binnen was, verzamelde zich een talrijke me nigte op het Stadionplein, die zoowel de Ko ningin en Prins Bernhard wilde begroeten, als daarna den fraaien stoet by zün uittrekken gadeslaan. Om vijf uur reden de vorstelijke personen met hun gevolg uit het Stadion weg, luide toe gejuicht door de tienduizenden, die zich aan net kleurryk gebeuren van den middag hadden verlustigd. Boven alle verwachting was echter de indruik, dien de historische optocht in de stad verwekte. Men had zich heel bijzondere dingen voorgesteld, doch de werkelijkheid bleek dezen keer de stoutste fantasie te overtref fen. Zoo'n weelde van gewaden, zoo'n stoet van paarden en zoovele President Benesj hield te Praag een op timistische radiorede; de Britsche mi nisters blijven vol aandacht voor de ge beurtenissen te Praag en Neurenberg. Felle rede van Goering tegen Tsjecho- Slowakije; hij waarschuwt de bezitters van bankbiljetten. Stadionfeest en historische optocht een der hoogtepunten van de Jubileum week in Amsterdam. Prinses Juliana is lijdende aan een plot seling opgekomen griepaanval. Maatregelen worden getroffen ten aan zien van rogge. Het Eerste Kamerlid Bruineman heeft aan den minister van Koloniën vragen gesteld naar aanleiding van mededeelin- gen over exploitatie van Surinaamsche negers door filmexploitanten. Het stoffelijk overschot van mr. P. Droogleever Fortuyn, in leven burge meester van Rotterdam, is Zaterdag te 's Gravenhage ter aarde besteld. De hoofdambtenaar uit Weesp, die ver dacht wordt van het plegen van onregel matigheden, is voorloopig op vrije voe ten gesteld. New-Yorksche beurs: stemming gemak kelijk. fraaie wagens het grootste deel van het publiek had nog nooit iets dergelijks gezien en als een bewijs van het werkelijk verbluffende effect moge gelden, dat op menige plaats een hartelijk applaus uit het publiek den stoet begroette. Applaus op straat daar komt een Nederlander niet zoo spoedig toe. Om uit te maken welke groep het meest suc ces oogstte zou heel moeilijk zijn. De middel ecu wsche cosiuums tot en met Karei V waren de eerste en meest onbekende, zoodat het nog van zooveel pracht perplex staande publiek üi volle overgave jubelde. Dat bisschop Gozewijn steevast voor Sinterklaas werd uitgemaakt, deed daaraan niets-af. Vooral de stoeien edel vrouwen en ridders ofschoon door de mees ten historisch niet thuis te brengen hadden om de fiere rossen, de schoone gewaden en de hoofsche gebaren der ruiters byzonder veel bewondering. Over het algemeen willen we er den deelnemers trouwens een compliment over maken, dat zy zich tydens den tocht zoo uitstekend in hunne rollen hebben gedra gen. Er was natuurlijk wel eens een tekort koming, zooals by de edelvrouw, die, door heel haar familie met een juichend: „Til lyI" begroet, prompt reageerde met de uitgeroepen mededeeling, dat ze toch thuis kwam eten en zoo'n puntmuts moet op een étagekamer ongetwyfeld misstaan doch gemiddeld genomen, waren de lui meer dan uitsluitend „aangekleed". Ieder voor zich deed zyn best de(n) persoon die(n) hij of zij voorstelde ook inderdaad te vertolken en in het algemeen ging dat met redeiyk succes. Zie vervolg op pag. 2 van dit blad) MILAAN, 10 Sept. CD. N. B.) Zeer hevige re gens hebben gisteren in Noord-Italiè ontzet tende verwoestingen aangericht. De brug der spoorlijn TurynLanzo, welke over de Geronda ligt, werd door de sterk gewassen rivier weg geslagen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 1