Rotterdams burgemeester ter aarde besteld Hoe uit wambuizen en tabberds de optocht groeide iJbel ugp& Prinses Juliana lijdt aan griep DE BOEKHANDEL H. C0EBERGH PLECHTIGHEID IN DE BURGERZAAL MMmmmÊm UIT CHAOS VERREES DE ORDE NIEUW NEDERLANDSCH HOOGTERECORD ZONDAG 11 SEPTEMBER 1938 Duizenden stonden langs den weg geschaard en brachten den overledene een eer biedigen groet Bloemen van H.M. de Koningin In de Burgerzaal Ver. van Ned. Gemeenten eert haar voorzitter Te 's Gravenhage Leerstoel Italische archaeologie te Leiden Zij moet Haar kamer houden en heeft niet meer deel kun nen nemen aan de feestelijkheden VRIJHEID WAS VAN KORTEN DUUR Ontvluchte gestichtsjongen terecht ONS PRIJSRAADSEL Een overzicht tijdens de uitvoering door het ballet van Yvonne Georgy in het Olympisch Stadion te Amsterdam Reeds om negen uur 's morgens begon het aankleeden der deelnemers Harnas geen confectie- costuum Na de uitvoering van het huldigingsballe t wordt Yvonne Georgy door H. M. de Ko ningin ontvangen en gecom plimenteerd met het succes INGENAAID 2.50 GEBONDEN 3.25 HAARLEM GIRO 85843 Leegstra bereikte een hoogte van 11.353 meter in standaard atmosfeer Het eenvoudige dienst- jubileum Geen wanklank DE ONGEREGELDHEDEN IN BIRMA Geen audiëntie Notarieel examen Clearingkoersen UIT DE STAATSCOURANT Deurwaarder V Plechtig is Zaterdag het stoffelijk hulsel van Rotterdams burgemeester, mr. P. Droogleever Fortuyn, naar zijn laatste rust plaats geleid. Tegen elf uur stelde zich een kleine rouw stoet op bij den ingang van de Rudolf Steiner- kliniek aan de Nieuwe Parklaan te Schevenin- gen. 'Efenige tientallen belangstellenden schaar den zich daaromheen. De baar werd van hier, begeleid door den directeur der kliniek, dr. P. W. Zeylmans van Emmichoven, schoonzoon van den overledene, en door mevr. Zeylmans van Emmichoven ge boren Droogleever Fortuyn, per rouwauto naar Rotterdam overgebracht. In de hall brengen de verpleegsters een laat- sten groet, terwijl de mahoniehouten kist naar buiten wordt gebracht. Een schat van bloemstukken werd uitgedra gen. Daaronder bevond zich een groote krans van sparrengroen met witte lelies en anjers en witte linten, van H. M. de Koningin. Deze krans werd op de baar in den lijkauto gelegd, met nog enkele bloemstukken van de naaste familie. In afzonderlijke auto's werden tal van bloem stukken gelegd o.a. van het college van B. en W. van Den Haag, van den Lord-Mayor van Londen, van den Griekschen gezant. Al deze bloemen uitgezonderd de krans van de Koningin en de bloemen van de naaste familie werden rechtstreeks naar de alge- meene begraafplaats te Den Haag gebracht. Tegen half twaalf vertrok de kleine rouw stoet naar Rotterdam. Vrijwel onopgemerkt is de auto met het stof felijk overschot van den burgemeester om streeks twaalf uur in Rotterdam aangekomen. Toen de achterzijde van het raadhuis bereikt was en het stoffelijk omhulsel naar de burger zaal werd gedragen speelde het carillon op den stadhuistoren Beethovens marche funèbre. De burgerzaal, de zaal voor de officieele ont vangsten der gemeente, was in een rouwkapel herschaften. In de nis tegenover het orgel werd het stoffelijk overschot op een podium opge baard. Zware kleeden hingen daarvan af tegen een achtergrond van donkerbruin en crème. De verlichting van de burgerzaal was afgedekt, de zware overgordijnen hingen voor de ramen. Tal van kransen, palmtakken en bouquetten bloemen waren ten stadhuize bezorgd. Gedeel telijk waren ze in de burgerzaal geplaatst, ge deeltelijk in de hal. Tal van vereenigingen hadden van de gele genheid om een laatsten vaandelgroet aan den burgemeester te brengen gebruik gemaakt. De vaandeldragers en hun assistenten stelden zich op voor het stadhuis, waar reeds groote drukte heerschte en tegen één uur namen ook de 500 a 600 vertegenwoordigers van alle gemeentelijke diensten en bedrijven hun plaatsen in de hal- Jen en de vestibule van het raadhuis in. In verband met de beschikbare ruimte in de burgerzaal moest het aantal genoodigden be perkt blijven. Naast de talrijke gemeentelijke autoriteiten waren ook de Commissaris der Koningin in de provincie Zuid-Holland, jhr. mr. dr. H. A. van Kamebeek, de burgemeester van Den Haag, mr. S. J. R. de Monchy, en vele anderen van buiten de Rottestad aanwezig. Indrukwekkende stilte heerschte er in de groote burgerzaal, waar eenige honderden ge noodigden aanwezig waren toen het koraal „Wenn ich einmal soil scheiden" uit de Mat- thaeus-passion van Bach weerklonk. Vervolgens zong het Kralingsch vrouwenkoor onder leiding van Otto Glastra van Loon ^Christe eleison" van Palestrina. Daarop nam de loco-burgemeester, de heei A. B. de Zeeuw, het woord, die zich op de eer ste plaats richtte tot de familie van den over ledene, welke hij dankte voor deze regeling, waardoor de gelegenheid was ontstaan in de burgerzaal van het raadhuis, waar de overle dene 10 jaren lang gearbeid heeft, uitdrukking te geven aan de gevoelens van dankbaarheid en eerbied der burgerij. Door zijn gaven, zijn trouw en liefde voor onze stad, aldus zeide spr. o.m., heeft hij de achting en het vertrouwen gewonnen van alle kringen, der burgerij. Hij had zich gegeven aan de stad die hij bestuurde, met geheel zijn verstand, met geheel zijn hart. Dat heeft de stad verstaan. Daarom zijn hon derden opgekomen om deel te hebben aan zijn Uitvaart. Na eenige gevoelvolle woorden tot de familie te hebben gesproken, heeft de heer De Zeeuw eenige woorden van afscheid tot den overledene gericht. Na de rede van den heer De Zeeuw zong het Kralingsch vrouwenkoor: „Gott ist mein Zuversicht" van Franz Schubert. De schoonzoon van den ontslapene, dr. F. W. Zeylmans van Emmichoven, sprak namens de familie woorden van dank tot het gemeen tebestuur en Rotterdam. Spr. dankte vooral wethouder De Zeeuw voor zijn rede en het ge meentebestuur voor deze plechtigheid. Ten slotte speelde het orgel de marche funè bre van Chopin. Terwijl alle genoodigden in de zaal bleven, werd de stoet geformeerd. Langs het gemeentepersoneel werd het stoffelijk overschot naar buiten gedragen waar de vlaggen van heel veel Rotterdam sche vereenigingen negen. Het was een lan ge stoet welke zich opstelde, want alle raadsleden en de hoofden van dienst gin gen den burgemeester naar zijn laatste rustplaats in 's Gravenhage brengen. Dui zenden en duizenden stonden langs den weg geschaard en overal werd een eerbie dige groet gebracht. Zoo verliet burge meester Droogleever Fortuyn de stad, waar aan hü tien jaren zijn volle werkkracht had gegeven. zich de minister van Binnenlandsche Zaken, de heer H. van Boeijen, luitenant-generaal I. H. Reynders, chef van den generalen staf, en vice- admiraal J. Th. Fiirstner, beiden als vertegen woordigers van den Raad van Defensie, dr. ir. M. H. Damme, directeur-generaal. P.T.T. met den algemeenen secretaris van dit staatsbedrijf mr. J. F. van Royen, de burgemeester van 's Gra venhage, mr. S. J. R. de Monchy, de wethouders en gemeente-secretaris, de Belgische gezant, ba ron Herry met den Belgischen militairen atta ché, staatsraad mr. J. B. Kan en vele anderen. Klokslag vijf uur reed de lange stoet de al- gemeene begraafplaats op. Hier hechtte de con sul-generaal van Bulgarije, mr. A. E. D. von Saher, namens de Bulgaarsche regeering een krans aan de baar. Rotterdams politiecorps „Hermandad" speelde de Marche Funèbre van Chopin. Inmiddels begaven de naaste familieleden, ge volgd door de leden van den Rotterdamschen gemeenteraad en eenige andere personen, die in den stoet waren meeegekomen, zich naar de rouwkapel, waar orgelmuziek ten gehoore werd gebracht. Vervolgens werd de baar, waarbij de oudste raadsleden als slippendragers fungeerden, ter wijl de boden van de Rotterdamsche gemeente secretarie in hun dofgroene uniformen volg den, naar het voorloopige graf gedragen. Rond om deze gereserveerde ruimte schaarden zich de zeer vele autoriteiten en andere belangstel lenden. „Rotte's Mannenkoor" en de politie- mannenzangvereeniging „Hermandad" zongen gezamenlijk, onder leiding van Jos. Vranken Jr., „De dag des Oordeels" van Verhey. Bij de groeve trad dr. Zeylmans van Em michoven naar voren om ingevolge den wensch van den overledene als eenige woordvoerder op te treden. Spr. zeide om.: Wij komen juist uit Rotterdam en zijn diep onder den indruk van de afscheidsplechtigheid aldaar, die getuigde van den eerbied, welken de Rotterdamsche bur gerij jegens mr. Droogleever Fortuyn koesterde. De ontslapene was een man van groote inner lijke eigenschappen, waardoor hij het mensche- lijk leven als iets grootsch deed zien Wat hij op zich nam trachtte hij steeds met de grootste innerlijke toewijding te volbrengen. Zijn verscheiden is een ontzaglijk verlies, maar de winst, die hij bracht, was nog grooter. Nadat de kist was neergelaten, zong het twee voudig mannenkoor de koraal „Wenn Ich ein mal soil scheiden", van J. S. Bach. Dr. Zeylmans van Emmichoven dankte het Rotterdamsche gemeentebestuur voor alles, wat het in deze dagen ter eere van zijn burgemees ter heeft gedaan. Voorts dankte hij het Haag- sche gemeentebestuur en alle aanwezigen voor hun belangstelling. Met het spelen door het muziekcorps „Her mandad" van „Dankt, dankt nun Allen Gott" eindigde de indrukwekkende plechtigheid. Zaterdagmorgen is het bestuur der Vereeni- ging van Nederlandsche Gemeenten in plech tige zitting bijeengekomen ter herdenking van zijn voorzitter, mr. P. Droogleever Fortuyn. De vergaderzaal in het gebouw der vereeni- ging in de Paleisstraat te 's Gravenhage was daartoe als rouwkamer ingericht. In een nis was het portret van den overledene geplaatst, de voorzittersstoel was bedekt met witte bloe men, de lampen waren omfloerst en de wanden der zaal met een grijze stof behangen, terwijl op de tafel een tweetal kandelaars met bran dende kaarsen stond. De waarnemende voorzitter, de heer A. Ver dijk, burgemeester van Eindhoven, sprak een rede uit ter herdenking van den overleden voor zitter. Spreker schetste zijn groote belangstelling voor de gemeentelijke zaak en zijn beteekenis voor de vereeniging, waarvan hij meer dan 19 jaren bestuurslid was. Daarna sprak de directeur der vereeniging, mr. A. Jonker, mede namens den tweeden direc teur, den heer Arkema. Hij legde den nadruk op de beminnelijke persoonlijkheid van den over ledene, met wien hij zooveel jaren nauw heeft mogen samenwerken. Tusschen 4 en 5 uur verzamelden zich op de algemeene begraafplaats te 's Gravenhage zeer velen, die de laatste eer kwamen bewijzen aan Rotterdams burgemeester. Onder hen bevonden Verschenen is een staatsblad, houdende een Kon. Besluit van 23 Augustus, tot aanwijzing overeenkomstig artikel 170 der hooger-onder- wijswet van de stichting „Leidsch universiteits fonds" te Leiden, als bevoegd om bij de facul teit der letteren en wijsbegeerte aan de rijks universiteit te Leiden een bijzonderen leerstoel te vestigen in de Italische archaeologie. Van officieele zijde meldt men ons, dat H.K.H. Prinses Juliana ten gevolge van een Vrijdag plotseling opgekomen griepaanval op dokters advies eenige dagen haar kamer moet houden en daardoor tot haar leed wezen Zaterdag de feestelijkheden in het Amsterdamsche stadion niet heeft kunnen bijwonen en ook van het deelnemen aan verdere feestelijkheden heeft moeten af zien. Vrijdagmiddag heeft de politie via den po- litioneelen omroep te Hilversum opsporing en terugbrenging verzocht van den 17-jarigen re- geeringspupil M. M. Z., die uit het Joodsche ge sticht „Rüdelsheim" te Hilversum was ont vlucht. De Haagsche politie ontdekte den jongeman in den nacht in een logement te Den Haag. Voordat hij uit het gesticht ontvlucht was, had hij kans gezien f 100 uit de kas mee te nemen. Hiervoor kocht hij in Den Haag een regenjas en een koksuitrusting, zoodat hi) nog f 68 over had. De politie stelde hem ter beschikking van het gesticht. Door bijzondere omstandigheden moet ons prijsraadsel voor deze week komen te vervallen. Veertig jaren is het geleden, sedert voor de laatste maal een historische optocht door Amstels straten trok en vandaar dan ook, dat de belangstel- Het nieuwe testament van den katholieken jeugdbijbei van de bekende jeugdschrijfster To Hölscher (in samenwerking met pater Romualdus O.M.Cap.) is thans in heruitgave verschenen. Katholieke ouders: deze jeugdbijbei is een boek van het ééne noodige. Getracht is in dit boek Jezus in een taal die de jeugd begrijpt en die haar boeit, voor haar te laten leven. De kern is: Christus. Helpt Uw kinderen bij het verdiepen van hun gods dienstig leven. Dit goed uitgegeven, rijk geïllustreerde boek is voor allen en het zal dus ook door ouderen met vrucht ter hand genomen kunnen worden. Op 3 September deed de heer H. Leegstra, een van de fabrieksvliegers van Fokker, een poging om het Ne- derlandsch hoogterecord te ver beteren. Sinds 18 Januari 1935 stond dit record ten name van den eersten luitenant-vlieger Jhr. mr. R. Wittert van Hoogland, die met een Fokker d. 1 7-jager een hoogte van 10.180 meter bereikte. Nu de ingewikkelde correctie berekeningen, welke als resultaat de zuiver bereikte hoogte in stan daard-atmosfeer opleverden, zijn afgesloten, is gebleken dat de heer Leegstra het record op fraaie wijze heeft verbeterd. Hij bereikte met een een-persoons jager Fok ker d. 21, uitgerust met een Bristol Mercury VIII motor van 830 P.K. een hoogte van 11.353 meter in standaardatmosfeer. Deze recordverbetering heeft voor onze militaire luchtvaart een bijzondere waarde, omdat daarbij gebruik werd gemaakt van een normale dienstmachine uit de serie zonder speciale voorzieningen en omdat de vlucht werd uitgevoerd met volledige belas ting als militair vliegtuig. Gewoonlijk wordt namelijk bij dergelijke record pogin gen met een zoo gering mogelijke belasting gevlogen. ling der Amsterdammers, die zoo lang door de wondere verhalen der oudere Amsterdammers was opge- zwiept, tot in het fabelachtige steeg. Behalve als schouwspel is zoo'n op tocht bewonderenswaardig als tech nisch en organisatorisch probleem en vandaar dat wij met ambtshalve on bescheidenheid eerst eens gingen kij ken, hoe dit grootsch gebeuren tot stand kwam. Want per slot van re kening is het toch maar een gigan tisch stuk werk, om een optocht met zeven en twintig praalwagens, vier duizend deelnemers en bijna vier honderd paarden tijdig in het gelid te krijgen. Om nog te zwijgen van de even zoovele ongebruikelijke cos- tuums, waarin die deelnemers moes ten worden gestoken en de even zoo vele pruiken, die op de daaraan niet gewende hoofden dienden te passen. En als we dan daarbij rekenen het typisch Hollandsche gekrakeel, waar uit tegen elke redelijke verwachting bij ons het schoone resultaat wordt geboren, komen we tot een hoeveel heid overleg, energie en woordenwis seling, dat het hoofd ons duizelt. Ongeacht de wel heel matineuze ondernemin gen, die sommige provinciale groepen op touw moesten zetten, om tijdig in het Olympisch Sta dion te arriveeren, kan aangenomen worden, dat omstreeks negen uur 's morgens de aankleeding van den optocht begon. Toen lagen er in de uitgestrekte kleedkamers eindelooze reeksen ge nummerde stapels jassen, wambuizen, tabbaards en wat dies meer zij. Op ieder stapeltje lag daarbij een hoofddeksel, vrijwel altijd een pruik, heel dikwijls eenig harig kingewas en daaruit groeide toen de stoet. Een stoet bestaat echter uit eenlingen en onder die eenlingen treft men dan altijd een bepaald percentage tegen strevers of volmaakt onhandigen en tenslotte hadden ook costumier Serné en kapper Michels hunne menschelijke tekortkomingen. Met die stapels kleeren en de personen die er in moesten was dus de optocht nog lang niet in kannen en kruiken. De een maakte ruzie over 't snit van zijn buis, die had wat aan te merken op de maat van zijn pruik, 'n derde vond zijn costuum muf ruiken, nog weer 'n ander kon maar niet begrijpen, wat bij die ouderwetsche kleeren voor of achter was en dan als allergrootste handicap de Amsterdamsche geintjes. Inplaats van ern stig en doelbewust naar de voltooiing van hun toilet te streven stonden de deelnemers te gieren van den lach om hun half afge- kleede collega's, of dwarrelden zij dooreen om de diverse resultaten te bewonderen of af te kammen. En in deze hopelooze bende, waaruit volgens menschelijke overweging slechts de déblace kon groeien, repten zich de bedienden van costurrrier en kapper, om althans ervan te maken wat er nog van te maken viel. En welnuondanks deze hopelooze pa niek groeide, keurig op tijd, den optocht, die zooals elders te lezen het overvulde Stadion in verbazing bracht en in de stad een der suc cesnummers werd van het jubileum. Maar we zeiden het reeds: de optocht was typisch Hol- landsch, uit de vrijheid groeide het grootsche en daarbij was de aankleeding typisch Amster- damsch om de kostelijke tafereelen, die zich daarbij voordeden. Hoor een vendel Amsterdam sche piekeniers, die elkaar staan uit te maken om de dwaze poffertjespannen die zij als hel men op de bepruikte hoofden krijgen, ziet hoe acht man noodig zijn om een geharnast ridder, die nauwelijks zijn knieën kan buigen voor al bij harnassen is confectie uit den booze door acht man op een paard wordt getild. Bij zulke tafereelen moet men lachen! Vooral de kapper met zijn kriebelige producten had heel wat aan te hooren. Een edelman die een zwa re pruik op het hoofd kreeg gedrukt verklaar de in doodelijken ernst, dat hij by den volgen den optocht uitsluitend als Karei de Kale wil de meedoen en een ander vroeg na het opplak ken van de snor met onbewogen gezicht om een paar kurken. „Kurken. riep de gejaag de kappersassistent, „waarvoor dat?" „Nou, ik ben yerkouden en snuiten kan ik niet meer." Evenwel, ondanks de vele kwinkslagen die werden verkocht, werd er tevens een stoer stuk werk geleverd. Steeds meer ge completeerde ridders, edelvrouwen, schut ters, boeren en bevrijde burgers werden de kleedkamers uitgezet, doch voordien kreeg ieder deelnemer een keurig lunchpakket. Napoleon zei het al: „Het voornaamste wa pen is de intendance" en generalissimus de De prachtig georganiseerde jubi leumfeesten in de hoofdstad des rijks, waarheen tienduizenden uit heel het land zijn toegestroomd, hebben bewe zen wat nationale saamhoorigheid voor een volk beteekent, dat bij alle verschil van inzichten zich eendrach tig schaart rond zijn staatshoofd. Er is geen wanklank vernomen ook al reeds daarom, wijl met juist psycho logisch begrip overheid en particu lier initiatief eendrachtig zijn saam- gegaan om overal voor de breede massa nobel volksvermaak te schep pen, niet op enkele punten maar in heel de stad. En ons volk heeft bewe zen feest te kunnen vieren zonder drankexcessen en baldadige uitgela tenheid. „Uniek" is de volksuitdruk king welke aan dit jubileumfeest on zer Vorstinne is gegeven. Meester was het roerend met hem eens. De versterkte voeding deed het moreel der troe pen veel goed en onder leiding van hun aanvoerders ging het dan in gezwinden pas naar het verzamelterrein. Terwijl zoo zoetjesaan de optocht groeide was achter op het uitgestrekte terrein het rollend materieel gereed gezet en het paardenmateriaal aangevoerd. Ook dat werd netjes op zyn plaats gezet of naar 't opstelterrein meegenomen en dan willen we over die praalwagens er reden er niet minder dan zevenentwintig in den stoet nog het een en ander zeggen. Koning-Stad houder Willem II en zijn gemalin Maria Staurt zaten in een koets, die aanvankeiyk aan Stad houder Willem II en zijn gemalin Maria Stuart verval van het stadhouderschap kwam deze koets in de Lakenhal te Leiden terecht en tegen woordig is dit voertuig het eigendom en het pronkstuk van de Leicfsche 3-Octobervereeni- ging. By de praalwagens van de zeventiende eeuw werd de laatste wagen de letterkunde met de levend geworden étalagepoppen doorgaans niet begrepen en daarom willen wij het er bij zeggen: die dames met het vlammende haar wa ren de Luciferisten uit Vondels treurspel. Maar als alle duivels er zoo uitzagen, zou menigeen den afschrik voor de hel verliezen. Bij de elf provinciën trok de wagen van de Wieringermeer door den enormen rupstractor 't meeste bekijks en dan kunnen wij het er bij zeggen: deze tractoren worden ofschoon in minderen staat van zindelijkheid dagelijks in het Nieuwe Land gebruikt. De grootste wagens waren echter ongetwijfeld de wagens van Oost- en West-Indië en daarom hierover eenige gegevens. De tempelpoort van Oost-Indië was, met het oog op de slechts 3.70 M. hooge Marathonpoort, knikkend gemaakt. Die sloeg als een schoorsteen van een haven bootje voorover en zooiets was het ook met den 3.50 M. hoogen cactus op den West-Indischen wagen. Die ging eveneens met gestrekten mast door de Marathonpoort en dat bijna niemand in het Stadion dit merkte, is wel het beste be- wys van de voortreffelijke organisatie. RANGOON, 10 Sept. (Reuter). Officieel wordt medegedeeld, dat bij de ongeregeldheden in Birma van 26 Juli af tot 9 September 220 per sonen zijn gedood en 926 gewond. De gewone audiëntie van den minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen zal Don derdag 15 September niet worden gehouden. 's-GRAVENHAGE. Geslaagd voor deel 2: P, R. Westhoeve, Amersfoort. Koersen voor stortingen op 12 September 1938 tegen verplichtingen, luidende in Reichsmarken 74.26, lires ƒ9.63. Aan J. F. Houtzager is op zyn verzoek met ingang van 1 October eervol ontslag verleend als deurwaarder bij de arrondissements-recht- bank te 's-Gravenhage, ter standplaats Honse- lersdijk, gemeente Naaldwijk. In diens plaats is aangewezen met ingang van 1 October: P. A. Th. van Dam, candidaat-deur- waarder te Delft. als MEVROUW OP REIS GAAT. En vergeet het niet, Theootje, het middag eten voor de vier weken staat in de provisiekast, rechts!"

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 8