mm Chamberlain bra mee uit fit een verrassing München kajaak Het nieuws van heden DE DUITSCH-BRITSC VERKLARING De ontruiming begonnen X.V. DA1VSACADEMIE MARTIA DE BAROMETER Een interview met Chamberlain MUS VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS SATERDAG 1 OCTOBER 1938 - AVONDBLAD BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE, NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884 f3.25. Bij onze Agenten 77 Vi ct. per week, DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SP AARNEST AD, HAARLEM per kwarfaal f 3.58 VIER EN ZESTIGSTE JAARCANC No 21408 De ministerraad te Parijs bijeen De botsingen in Palestina Staande op het balcon van Buckingham Palace met zijn echtgenooie en den Engel schen koning had Neville Chamberlain grootsche ovaties van de toegestroomde menigte in onvangst te nemen De Oeuvreopent een inschrij ving om mevrouw Chamber lain een geschenk aan te bieden Naar een toenadering in Europa Scheidsmuren geslecht Om één uur in den nacht trokken de troepen het Sudeten- gebied binnen Britsche troepen naar T sjecho-Slowakije Zij zullen helpen bij de hand having der orde „It is all right this time'* heeft Neville Chamberlain gezegd. AANVANG SEIZOEN 1938 1939 15 OCTOBER DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN Een dagorder van generaal Krejci De terugkeer van Neville Chamberlain in Engeland na de viermogendhedenconf eren tie in München. De thans zoo populaire Engelsche premier tijdens zijn rede na aankomst op het vliegveld Heston Een historisch oogenblik te Muenchen. Chamberlain, Daladier en Mussolini onderteekenen het protocol, waardoor de vrede in Europa blijft behouden „Op den weg naar grootere dingen" Het Weerjiiiiiiiiiiiiiii!ii!iiiiiii!iiiiiiiiiii!iiiiiiinii^ n VERWACHTING: Zwakke tot matigen, illlllllllllllllillllllllillllllllllllllllilüllllllllillllillillllllllllilllltlllllll De wintertijd begint Hedennacht begint de wintertijd. Zet dus voor het naar bed gaan uw klok een uur terug. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel SO et., Irigei. Tiededeelingen 50 cent; Idem op pag één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor éa kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek Najaarszitting vau den Volljenbonds- raad gesloten. Te Den Haag is plotseling overleden pater dr. J. Daniels S. J. PARIJS, 30 Sept. Havas meldt: Vanavond te zes uur is de ministerraad bijeengekomen. Bij de opening van de vergadering dankt "president Lebrun namens het geheele volk Daladier voor het vervullen van de delicate opdracht. Minis ter-president Daladier bracht verslag uit van de besprekingen te München, waarna de ge heele ministerraad zich vereenigde met de woorden van den president om Daladier te danken. De minister-president dankte hiervoor en vroeg ook minister Bonriet niet te vergeten. De regeering besloot vervolgens de Kamers bijeen te roepen op Dinsdag 4 October a.s. Dinsdagochtend zal een kabinetsraad gehouden worden en daarna een ministerraad. In de bui tengewone zitting van het parlement zal dit op de hoogte worden gebracht met de besprekin gen te München. Het oordeel van de pers over de onder handelingen te München en de Britsch- Duitsche vérklaring. Zes Britsche bataljons zouden naar Fsjecho-Slowakije vertrekken, om de orde te helpen handhaven. De bezetting van het Sudeten-gebied begonnen. Personeelraad en hoofdbesturen hebben afscheid genomen van den afgetreden directeur der Ned. Spoorwegen, dr. H. van Manen. LONDEN, 1 October (Reuter) De ge heele Britsche pers begroet de overeenkomst van München als een keerpunt in de Eu- ropeesche politiek en een persoonlijke over winning van Chamberlain. De bladen ver heugen zich in het bijzonder over de tweede verrassing, die Chamberlain uit München heeft teruggebracht: de Duitsch-Engelsche verklaring. De „Times" zegt: „Geen overwinnaar is met zoo edele lauweren gekroond ooit van het slagveld teruggekeerd als Chamberlain, toen hij gisteren van München aankwam. Hij heeft den volken nieuwe hoop voor de toekomst gegeven." Over de Britsch-Duitsche verklaring zegt het blad: „Er zijn tijden geweest, dat men kon aannemen, dat dergelijke verklaringen vergeten zouden zijn lang voor zich de gelegenheid van practische toepassing voordeed. Het is een pret tige gedachte, dat dit nu niet het geval zal zijn. Chamberlain heeft concessies gedaan uit kracht en niet uit zwakheid." De „Daily Telegraph'* zegt intusschen, dat de overeenkomst van München gelegenheid biedt voor critiek, niet zoozeer om den inhoud als wel om de wijze, waarop onderhandeld is, n.l. over de hoofden der Tsjechen heen. Ten aanzien van de Britsch-Duitsche verklaring' is voorzichtig heid geboden: het is zeker, dat zij niet de her haling van een politiek van bedreigingen en verrassingen, die Europa aan den rand van een algemeen conflict gebracht heeft, zou over leven. De „Daily Herald" acht ook critiek op vele punten mogelijk, maar is van meening, dat Hit- Ier zijn brutaalste eischen heeft moeten laten vallen. Voor het eerst heeft hij moeten erva ren, dat er krachten in de wereld zijn, mach tiger, dan de absolute wil van een dictator. „Daily Mail" en „Daily Express" keuren Chamberlain's houding onvoorwaardelijk goed: het laatste blad betreurt het echter, dat Enge land een garantie voor Midden-Europa heeft gegeven. De „News Chronicle" vreest, dat de kracht van het democratische stelsel ernstig verzwakt is. De Fransche pers is verdeeld ten aanzien van de vraag, welke resultaten verwacht mo gen worden van het pact van vier. De „Oeuvre" vraagt haar lezeressen met haar mevi-ouw Clfamberlam een geschenk» aan te bieden uit erkentelijkheid voor wat haar echtgenoot voor den vrede gedaan heeft. Het blad opent de inschrijving met een storting van 25.000 frank. De „Jour" schrijft: „In zijn Lagerhuisrede heeft Chamberlain zeer duidelijk uiting gegeven aan zijn indruk, dat Hitier, toen hij dreigde met oorlog, onwrikbaar besloten was de vijandelijk heden te openen. Dan hadden wij moeten kie zen tusschen een slecht voorbereiden oorlog op een ongunstig terrein en de oplossing van be rusting en gezond verstand. Het zou niet pret tig zijn, als iemand emmers water wierp op de vreugde en het herstelde vertrouwen, maar wij hebben een duren prijs betaald." De „Figaro" zegt, dat de Duitschers een groot succes behaald hebben. Zij hebben een belang rijke herziening der grenzen verkregen en zien zich verrijkt met een zeer goed uitgerust ge bied. De Fransche politiek moet nu het Fran sche volk waardig zijn. In de „Epoque" schrijft de Kerillis: „De vrede van München maakt ons zwakker, want wij hebben een bondgenoot verloren. Als wij dus voorheen geen weerstand konden bieden aan de geduchte Duitsche bedreiging, toen wij de sterkste waren, hoe zullen wij den volgenden keer ons verzetten, nu wij minder sterk zijn?" De „Journal" schrijft, dat op 30 September een Europeesch directorium geboren is. Men heeft werk voor verscheidene maanden voor bereid. Blum schrijft in de „Populaire": „In de eerst volgende weken zullen Engeland en Frankrijk een dubbele taak hebben te vervullen. Zij moe ten de Tsjechische regeering zoo goed mogelijk bijstaan bij de handhaving van den nationalen samenhang en het democratische stelsel. Zij moeten het Fransch-Russische pact, dat een zekerheid blijft, repareeren en werken voor een Britsch-Russische toenadering, die een moge lijkheid moet worden. Maar in de voornaamste plaats moet men zich afvragen, in welke rich ting Engeland en Frankrijk Europa, dat nog niet uit de gevaarlijke zone is, zullen sturen." De Duitsche pers verheugt zich voornamelijk over de toenadering in Europa, waarvoor te München de grondslag werd gelegd. De „Berliner Börsenzeitung" schrijft: „Het is, alsof kunstmatige muren plotseling ingestort zijn, zoodat de verbaasde en gelukkige volken eensklaps in de landen en de harten der an deren kunnen zien. Er is hoop ontstaan op een principieel beter begrip en een betere samen leving der volken." Het „Berliner Tageblatt" schrijft, dat ook de onderlinge betrekkingen der mogendheden een nieuw aspect hebben gekregen. Er is een nieuwe prikkel ontstaan voor een samenwerking, die «onder illusies en daarom zeer doelmatig is. De „Völkischer Beobachter" zegt, dat de over eenkomst van München en de Britsch-Duitsche verklaring als een historische daad aangevoeld worden, omdat men terecht het gevoel heeft, dat zich een nieuwe mogelijkheid geopend heeft en dat machten, die tot dusverre elkander be streden, tot elkaar zijn gekomen in gemeen- schappelijken arbeid voor een betere toekomst. ASCH, 1 Oct. (Keuter). Om 1 uur in den afgeloopen nacht kondigde een sajvo het be gin der ontruiming aan de Tsjechoslowaak- sehe grens aan. De Sude enduitsche voor posten rukken op. Er schijnen weinig teekenen te zijn van een ontruiming door de Tsjechen van de aan de grens gelegen stellingen Franzensbad en Ober- iohma. LONDEN, 1 Oct. (Reuter). Vernomen wordt, dat zes bataljons Britsche soldaten 'naar Tsje- cho-Slowakije gezonden zullen worden om daar ingevolge het accoord van München te helpen bij het handhaven van de orde. De troepen zullen waarschijnlijk een dezer dagen vertrekken. MEER DAN OOIT IS ER THANS DE LUST TOT DANSEN. Inschrijving en bespreking: dagelijks van 1112. 25 en 79 uur. SOHAGCHELSTRAAT 29 HAARLEM TELEFOON lüSOfi HAARLEM AMSTERDAM BLSSLM HILVERSUM Auto met militairen te Deventer te wa ter geraakt; een militair vermist. Benoemingen in het bisdom Roermond. O PRAAG, 1 Oct. (Havas). Generaal Krejci, de opperbevelhebber van het Tsjecho-Slowaaksehe leger en chef van den generalen staf, heeft een dagorder tot het leger gericht, waarin hij wijst op den diepen rouw, waarin het leger gedompeld is, en waarvan de laatste woorden als volgt luiden: De republiek zal ons en onze krachten noodigr blijven hebben, Wy moeten dan ook onze koelbloedigheid bewaren en ons nauwer dan ooit aaneensluiten. Wij zullen onzen eed van gehoorzaamheid tot het einde gestand doen. Een woord van een man is harder dan steen. Omdat het paraat was, heeft het leger onze natie voor een nog grooter gevaar behoed. Wij hopen van harte, dat ons volk goed door deze moeilijke oogenblikken zal komen. Wij sol daten willen al het mogelijke doen om dit te bereiken. Onze regeering en ons volk zullen ons dan ook steeds bereid vinden tot alle offers. JERUSALEM, 30 Sept. (Reuter) Volgens de „Palestina Post" zijn in de maand September 359 menschen in Palestina gedood, onder wie 246 bandieten. Verder zijn er 174 gewonden. Aan Britsche zijde zijn 8 soldaten en politie agenten gesneuveld en 36 gewond. Stand op Zaterdag 1 uur n.m.: 761.9 Vorige stand: 761.8 MUENCHEN, 30 Sept. (D.N.B.). De Mün- chener editie van de „Völkischer Beobachter" publiceert een interview met den Britschen mi nister-president Chamberlain. Daarin heeft Chamberlain o.a. op de vraag, of hij het accoord van München als een gebeur tenis van verstrekkende beteekenis beschouwde, verklaard: „Ik heb er nooit twijfel over laten bestaan, dat ik zeer veel meer in den zin had, toen ik mij met alle kracht op het Sudeten- Duitsche vraagstuk wierp. Dit probleem wïs weliswaar buitengewoon gevaarlijk in zijn acuut stadium, doch ik had het gevoel, dat het slechts de laatste hindernis op den weg naar grootere dingen was. Mijn eigenlijk doel is, te bereiken, dat Europa in staat zal zijn, vreedzamen arbeid zonder het voortdurende gevaar van internatio nale conflicten te verrichten. Een absolute voorwaarde daarvoor is een beter wederzijdsch begrip tusschen Engeland en Duitschland. Dat deze crisis réén persoonlijk contact tus schen de staatslieden, die de grootste verant woordelijkheid dragen, mogelijk gemaakt en tot de kalme.besprekingen met het Duitsche staats hoofd geleid heeft, heb ik als een welkome ge legenheid warm toegejuicht. Ik geloof, dat wij hiermede een verbinding tot stand gebracht hebben die voor de toekomstige betrekkingen tusschen onze beide landen zeer nuttig zal blij ken te zijn." Zuidelijke tot Westelijken wind, tijdelijk betrokken met plaatselijk nog eenigen 5 regen, opklaringen overdag, weinig ver- andering in temperatuur. IE 5j Hoogste barometei-stand 770.0 te Helsingfors EE Laagste barometerstand 751.8 Ei te Janmaycn Zon op 7.01 - onder 6.38 - Licht op 7.08 §j Maan op nam. 2.48 onder nam. 11.28 IE Er Eerste kwartier 1105 nam. EE 4

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 1