Ambtelijke of Kerkelijke
Armenzorg?
vanBREEMENs
FÊ
Haarlem, 3 Oct.
WERKTEN KERK EN
OVERHEID SAMEN?
KREYMBORG
Kort en volledig
MAANDAG 3 OCTOBER 1938
Art. 31 van de Armenwet van 1912
heeft in ons armwezen geen
bijzondere beteekenis
gekregen
De hoofdstad des lands
een voorbeeld
Het cijfer 6
Bezwaren van Ged. Staten tegen
schoolgeldregeling
HET A.B.C.-CABARET
In den Stadsschouwburg
Jubileum Essers
Aanbestedingen
MELKVERSTREKKING OP
SCHOLEN
„De vuurproef doorstaan
GYMNASTIEK EN DANS
Geslaagde demonstratie der Haar
lemsche School voor Lichame
lijke Opvoeding
G. J. BOUMAN t
„MÜNCHEN" GEFILMD
Programma Radio-Centrale
BURGERLIJKE STAND
*\y
Waarborg-Kleeding
OPSCHRIFTEN IN VREEMDE
TALEN
B. en W. adviseeren ze niet
te belasten
DE STADSSCHOUWBURG
R. K. Oratorium-vereeniging
AUTO OMGESLAGEN
90 JAAR HUF-SCHOENEN
ATHLETIEK
Stella Walasiewicz evenaart
wereldrecord 100 yards
Nationale wegwedstrijden
van DOS
BRANDSTOFFEN
m. kooqoha. ca/oïcscAe. iffaakobi!
AGENDA
Bioscopen
4 October
Bioscopen
PLOTSELING DOODGEBLEVEN
Laat ik er nu om denken:
Een lot van Brederode-duin"
Trekking 6 October a.s.
STAD
Namens het personeel werd hem een boeken
kast geschonken, waarna een van de leerlingen,
die in den heer Essers hun leermeester hebben,
een bloemenruiker overhandigde.
De heer Jansen bood namens den chef en
de voormannen een rooktafel met toebehooren
aan.
Vervolgens werd de heer Essers ontvangen
door de directie.
De heer C. Ooms, directeur der N.V. „De
Spaarnestad", feliciteerde den jubilaris en over
handigde hem een couvert met inhoud.
De heer Essers bracht den verderen feestdag
in den huiselijken kring door.
De groote gedachte, welke aan onze Armen
wet ten grondslag ligt, is de samenwerking tus
schen overheid, Kerk en particulieren.
Art. 31 luidt: „Indien de arme reeds onder-
Steuning ontvangt van een andere instelling
van weldadigheid, wordt over het verzoek om
ondersteuning (door de overheidsinstantie) niet
beslist dan nadat zooveel mogelijk overleg is
gepleegd met het bestuur dier instelling. Voor
het geval ondersteuning mocht worden toege
kend, wordt zooveel mogelijk gestreefd naar sa
menwerking en eenheid in de ondersteuning en
ta alles, wat met die ondersteuning samen
hangt. Het bestuur van die burgerlijke instel-
hng of Burgemeester en Wethouders zijn be
voegd er toe mede te werken, dat in het ge
stelde geval de ondersteuning uitgereikt en het
toezicht op den ondersteunde gehouden worde
door één instelling."
Uit een missive van minister Heemskerk, in
1912 aan de Gedeputeerde Staten der Provin
ciën verzonden, blijkt hoe de wetgever zich die
samenwerking heeft gedacht: „In overeenstem
ming met de thans nog geldende wet (in Sep
tember 1912 trad de nieuwe wet pas in wer
king; de circulaire was gedateerd van Juli)
heeft de burgerlijke armenzorg ook volgens de
hieuwe wet een aanvullend karakter d.w.z. de
armenverzorging wordt geacht in de eerste
Plaats toe te komen aan de kerkelijke en parti
culiere liefdadigheid. De burgerlijke armenzorg
heeft slechts te helpen, voor zoover de kerke
lijke en de particuliere dat niet doen. Evenmin
als tot dusver zal aan de burgerlijke overheid
cn hare instellingen voor armenzorg eenig oor
deel over het verleenen of weigeren van hulp
door kerkelijke of particuliere instellingen van
liefdadigheid of eenige bemoeiing met de in
wendige aangelegenheden dier instellingen toe
komen. Een van de belangrijkste oogmerken van
de nieuwe wet is dan ook, de onderlinge aan
raking en samenwerking tusschen de onder
scheidene instellingen van liefdadigheid met
eerbiediging van ieders eigen karakter, te be
vorderen."
Het grondbeginsel van de Armenwet, zooals
het in artikel 31 is omschreven en nader wordt
toegelicht door minister Heemskerk, stemt vol
komen met de katholieke opvatting overeen n.l.
dat overheidsarmenzorg slechts komt na de
kerkelijke ondersteuning, dat zij slechts een se
cundair karakter draagt, dat zij zich tevreden
stelt met „aanvullen", het verschaffen der geld
middelen voor zoover die ontbreken en het uit
reiken der ondersteuning en het houden van
toezicht geheel overlaat aan een kerkelijke of
Particuliere instelling. „Dwingend" is deze gang
Van zaken niet voorgeschreven; zij is alleen
mogelijk gemaakt. Echter is zij wel geheel in
den geest van de Wet.
Wat is daarvan nu, sinds de Wet in 1912 in
Werking trad, terecht gekomen?
In de op 16 Juni j.l. gehouden vergadering
Van de vereeniging van leiders van openbare
diensten voor Maatschappelijk Hulpbetoon werd
'n tweetal prae-adviezen over dit onderwerp be
sproken. Beide adviseurs, de een secretaris van
de Federatie van Diaconieën in de Ned. Herv.
Kerk, de ander, een katholiek, mr. dr. Lambert
Janssens, secretaris van de Vereen. Liefdewerk
voor Kinderbescherming te Eindhoven, kwamen
tot de conclusie dat van de mooie plannen om
tusschen kerk en overheid overleg te plegen en
samen te werken weinig terecht gekomen is.
Artikel 31 heeft in ons armwezen geen bijzon
dere beteekenis gekregen.
De heer Janssens die een onderzoek instelde
hi de voornaamste gemeenten in Noordbrabant
en Limburg schreef, dat de invloed van de over
heid op het maatschappelijk steunwezen der
mate overheerschend is geworden, dat in de
practijk grootendeels over het bepaalde in ar
tikel 31 der Armenwet wordt heengeleefd.
Hoofdzakelijk wordt gedacht aan het verschaf
fen van het noodzakelijk levensonderhoud. Aan
meer niet.
Ook in Haarlem bestaat de juiste beleving
San artikel 31 van de Armenwet niet.
Wel is er een hartelijke samenwerking in den
Armenraad, waardoor dubbele uitkeeringen aan
de armlastigen worden voorkomen; wel contro
leert Maatschappelijk Hulpbetoon de inkomsten
Van de gesteunden en zorgt, dat over de heele
linie de aanvaarde normen van ondersteuning
Worden gehandhaafd; wel wordt zelfs wie
Zou van een zoo goed geleid instituut als het
Haarlemsche Maatschappelijk Hulpbetoon an
ders verwachten? de onlangs door den mi
nister toegestane „ruimere armslag" voor de
Particuliere liefdadigheid op voortreffelijke
Wijze in Haarlem toegepast, maar van een op
den voorgrond treden der Kerkelijke Bedeeling,
terwijl de Overheid zich bescheiden op den
achtergrond houdt en zich tevreden stelt met
het verschaffen der geldmiddelen, voor zoover
die nog ontbreken,' is geen sprake.
Merkwaardig is het, dat in de hoofdstad des
lands intusschen een samenwerking tusschen
de Overheid en kerkelijke vereenigingen is ver
kregen, die tot tevredenheid van alle partijen
Werkt
Millioenen guldens steun worden daar via de
kerkelijke instellingen aan de ondersteunden
Uitgekeerd.
De Overheid stelt er zich tevreden met het
Onderzoek en de controle.
Het ideaal van de Armenwet dat de on
dersteuning allereerst door de kerkelijke instel
lingen wordt verschaft moge op deze manier
in Amsterdam dan al niet bereikt zijn, het
Wordt wel zoo dicht mogelijk benaderd.
Als zij dat willen, kunnen de kerkelijke ar
menbezoekers er in een kerkelijk gezin hun
ideeën van liefdadigheid ten volle uitvieren.
Het doel van de armenzorg moet zijn, dat èn
economisch èn sociaal en moreel de beste re
sultaten worden bereikt. Dat kan beter door
®en kerkelijk particulier armenbezoeker dan
door een ambtenaar gebeuren.
Het doel van armenzorg gaat nu eenmaal
verder dan het verstrekken van stoffelijke hulp
alleen. De zedelijke hulp is den arme meer
waard. Een gulden, hem met een bemoedigend
woord gegeven, zal hem aangenamer zijn, om
dat het hem zijn lot gelaten doet dragen in de
overtuiging, dat dit leven maar een phase is
en dat het eigenlijke doel van den mensch niet
hier op aarde ligt, maar aan de andere zijde
van het graf.
Dit is zeker een veel betere opvatting van
armenzorg dan haar als een ambtenaarsbaan
tje te beschouwen.
De Armenwet van 1912 heeft geen gelegen
heid gehad zich in deze ideale richting te ont
wikkelen. Spoedig na haar inwerkingtreding
brak de wereldoorlog uit. Daarna kwam er een
vrede, die door zijn ontwrichting van alle maat
schappelijke verhoudingen de kerkelijke armen
verzorging evenmin in staat stelde haar taak
behoorlijk te vervullen. En thans is het de cri
sis, die het aantal werkloozen en behoeftigen
zoo hoog opvoert, dat de kerkelijke instellingen
onmogelijk alle nooddruft kunnen lenigen.
Het zou echter goed zijn, indien er tenminste
naar verwezenlijking van de bedoelingen van
de Armenwet 1912 gestreefd werd.
Er is in de afgeloopen 25 jaar veel ervaring
opgedaan en de practijk heeft nog geenszins
aangetoond, dat de Armenwet op een verkeerd
beginsel steunt.
De bij raadsbesluit van 22 Juni j.l, vastgestelde
schoolgeldverordening Gymnasiaal en Middel
baar Onderwijs heeft bij de Kroon enkele be
zwaren ontmoet. Blijkens een schrijven van Ged.
Staten dezer provincie vinden die bezwaren hun
oorsprong in de omstandigheid, dat de verorde
ning op eenige punten afwijkt van de Rijks-
schoolgeldregeling.
In de eerste plaats kan de minister zich niet
vereenigen met het cijfer 6 voor het van ge
meentewege in bruikleen verstrekken van boe
ken en leermiddelen aan kinderen van on- of
minvermogende ouders.
B. en W. merken hierbij op, dat zij reeds
wezen op de noodzakelijkheid van vervanging
van het cijfer 6 door 7. De raad gaf er evenwel
de voorkeur aan het cijfer 6 te handhaven.
Vervolgens wenschte de minister bij de vast
stelling van het schoolgeld geen onderscheid
te zien gemaakt tusschen vakleerlingen (z.g. toe
hoorders) en leerlingen. Tot dusver was voor
leerlingen, die het onderwijs slechts in enkele
vakken bijwoonden, voor elk vak 20 pet. van
het volle schoolgeld verschuldigd. Voortaan zal
van de hoorders (ditt is slechts 'n gering getal),
ongeacht het aantal vakken, waarin zij on
derwijs volgen, het volle schoolgeld gevorderd
moeten worden.
Ten slotte eischt de minister opneming van
een bepaling, volgens welke bij het doubleeren
eener klas door een leerling, anderhalf maal
het schoolgeld verschuldigd is.
B. en W. schrijven verder:
Hoewel wij om redenen van psychologischen
aard een dergelijke bepaling allerminst bewon
deren, gelijk wij reeds eerder opmerkten, ach
ten wij het niettemin raadzaam aan het ver
langen van den minister te voldoen, ten einde
verzekerd te zijn van de verkrijging van de
Koninklijke goedkeuring op de verordening,
waardoor een tijdige opmaking der schoolgeld
kohieren mogelijk is.
Een enthousiaste zaal heeft weer van het be
kende programma van het ABC-cabaret geno
ten. Er valt eigenlijk weinig nieuws van te ver
tellen, dan alleen dat het voor degenen die
deze aparte kunst weten te waardeeren weer
een geneoglijke avond is geworden. Werkelijk
nieuw was eigenlijk alleen het danseresje Irene
Getrey, dat niet alleen blijken gaf over een zeer
goede danstechniek te beschikken, doch dat
ook als voordrachtskunstenaresje een zeer ver
dienstelijk nummertje weggaf.
Verder was het 't oude groepje dat met een
babbeltje, een liedje en een schetsje den tijd
alleraangenaamst verdreef en dat zelfs ruim
het vastgestelde uur voorbij streefde.
Louis Grimberg conferenceerde en acteerde,
Lizzy Valesco speelde en droeg weer haar be
kende lied Heimwee voor, dat altijd indruk
maakt door de goede voordracht, Tilly Perin—
Bouwmeester lanceerde een nieuw lied van
„Kleine man", terwijl Corry Vonk in haar ge
bruikelijke succes-scènes verscheen en als steeds
een overweldigenden bijval genoot. Wim Kan,
de uitstekende auteur en niet minder goede
voordrager had natuurlijk het leeuwenaandeel
van het programma voor zijn rekening geno
men, daar meer dan driekwart van het geheeie
repertoire van hem was.
Hij verstaat de kunst, oogenschijnlijk kleine
momentjes uit het leven sappig te vertellen en
weer te geven, en bovendien ook te treden in
de karakters van bepaalde menschen wier be
staan door de omstandigheden is afgestompt.
Het zijn de levensliedjes bij uitnemendheid,
waarop wijlen Jean Louis Pisuisse terecht
trotsch zou zijn geweest.
Daar de avond blijkbaar onder auspiciën van
Haarlem's Bloei tot stand was gekomen, ver
drong het publiek zich om een plaats, wat het
aspect van den schouwburg zeer ten goede
kwam.
Dat Han Beuker en Denijs weer hun virtuo
siteit op de klavieren toonden, behoeft zeker
niet extra te worden vermeld, evenmin als het
feit, dat een opegruimde zaal prettig gestemd
naar huis ging. v_t-
De heer Essers, werkzaam op de afdeeling
boekdruk van de N.V. drukkerij „De Spaarne
stad" vierde vandaag zijn zilveren jubileum.
Vanmorgen om 9 uur werd de jubilaris per
auto van zijn woning aan de Gedempte Vol
dersgracht afgehaald en dbor het personeel van
zijn afdeeling gehuldigd.
De chef van de afdeeling boekdruk sprak hem
toe, wenschte hem nog vele jaren in dienst van
het bedrijf en overhandigde hem een oorkonde,
waarin o.m. de periodieken genoemd waren,
welke de jubilaris in deze 25 jaar heeft gedrukt.
Door den directeur van Openbare Werken
werd Maandagmorgen in het Stadhuis, alhier
openbaar aanbesteed: a. het maken van zand
en zoutsilo's met karrenbergplaats en bijbehoo
rende werken ten behoeve van de gemeente
reiniging; b. het verbouwen van de perceelen
24 en 26 in de Jacobijnestraat (bureelen .der
Openbare Werken).
Voor a. waren binnengekomen 32 biljetten.
Laagste inschrijver was J. Kalf te Beverwijk;
voor f 16.260. Verder schreven de volgende aan
nemers uit Haarlem en omstreken in: B. Boer-
rigter, Haarlem f 19.250; Bakker en v. d. Mazen
Amsterdam f 20.797; J. Breevoord, Haarlem
f 20.600; Reijnders Bouwbedrijf, Haarlem
f 19.068; N. Cobelens, Haarlem f 20.450; J. de
Geus, Haarlem f 21.289; F. Philips, Haarlem
f 20.270; Philips' Bouwbedrijf, Haarlem f 21.000;
L. v. Meer, Amsterdam f 19274; L. Winnubst,
Haarlem f 21.400; C. Roozen, Haarlem f 18.615;
B. Sprengers, Haarlem f 20.950; J. v. d. Wall
f 19.377; M. Ebbing, Haarlem f 19.254; R. de
Bijker, Haarlem f 23.450; Reevers, Haarlem
f 21.400; P. van Hoften, Haarlem f 19.640; J.
de Jong, Spaarndam f 20.383; J. v. d. Putten
Haarlem f 16.445; H. de Boer, Heemstede f 20.345;
Gebr. de Vries, Haarlem f 20.840; W. J. Ne-
lissen Jr., Haarlem f 18.485; Jonkers Betonbouw-
mij. Haarlem f 16.490.
Voor b. waren binnengekomen 20 biljetten
Laagste inschrijver was P. Sprengers, Haarlem
voor f 9978. Verder schreven in: W. J. Hoek
Haarlem f 10.550; G. Veldwijk, Haarlem f 10.548;
F. Philips, Haarlem f 10.690; B. Boerrigter,
Haarlem f 11.800; W. Reevers, Haarlem f 10.194;
H. de Boer, Heemstede; f 15.250; J. Portegies
Haarlem f 11.550; J. v. d. Wall, Zandvoort
f 11.277; J. Breevoord, Haarlem f 10.190; M
Ebbing, Haarlem f 10.736; L. Winnubst, Haar
lem f 11.325; C. Roozen, Haarlem f 10.006; N.V.
Bakker en v. d. Mazen, Amsterdam f 10.792;
Philips' Bouwbedrijf, Haarlem f 11.200; N. Co
belens, Haarlem f 11.039; W. Kelderman En
schede f 11.700; P. J. van Hoften, Haarlem
f 11.190.
De voorbereidende werkzaamheden van het
Schoolmelkcomité Haarlem zijn thans zoover
gevorderd, dat met de verstrekking van ge
pasteuriseerde melk aan leerlingen van 33 open
bare en vcorloopig 16 bijzondere lagere scholen
een begin gemaakt kan worden, op Maandag
24 October a.s.
wordt gezegd van iets, dat een
streng onderzoek goed heeft door
staan. - BRANDSTOFFEN VAN
KRUL doorstaan de vuurproef
altijd met glans, want zij laten
slechts weinig a-sch achter en geven
veel warmte.
Stationsterr., Overveen, Tel. 23517
Huis Tel. 28724.
In de kleine zaal van het Concertgebouw te
Amsterdam heeft de Haarlemsche School voor
Lichamelijke Opvoeding onder leiding van de
directrice, mevrouw Ruth Tobi, Zaterdagmiddag
een zeer geslaagde demonstratie gegeven van
rhythmische gymnastiekoefeningen en dans
groepen.
Het doel van dezen middag was de ontwikke
ling van gymnastiek tot dans te toonen en mevr.
Ruth Tobi slaagde daar uitstekend in. Haar
Haarlemsche leerlingen, die studies en oefenin
gen op muziek van Heinz Tobi uitvoerden, deden
dit op een wijze die aan duidelijkheid niets te
wenschen overliet. Zoowel de groep kinderen tot
tien jaar als de groep grootere meisjes tot zeven
tien jaar werkten met een correctheid en een
gracie, die prettig aandeden. Zonder iets ten
nadeele van de klassieke gymnastiek te willen
zeggen, moet men toch tot de conclusie komen,
dat de methode, die door Ruth Tobi gevolgd
wordt, voor de harmonische lichaamsontwikke
ling meer geschikt is dan de ouderwetsche gym
nastiek. Bovendien passen deze gracieuze bewe
gingen het meisje beter dan de meer mannelijke
oefeningen, die wij vroeger kenden. Deze wijze
van gymnastiekoefening, die ten nauwste ver
want is aan de danskunst, had dan ook de be
wondering van de bezoekers die dezen Zater
dagmiddag de kleine zaal vulden. Men had waar
deering voor de kleine meisjes, die pas kort ge
leden de eerste lessen hebben gekregen, doch
nu reeds een bijzondere vaardigheid toonden.
En de vlot uitgevoerde oefeningen van de groo
tere meisjes werden met hartelijk applaus be
loond. Na de pauze was er een origineel bewe
gingsspel op zeer welluidende muziek van Heinz
Tobi, dat een uitstekenden indruk maakte en
dat het overtuigend bewijs leverde dat tusschen
deze meisjes enkele goede danskrachten schui
len. Het publiek bleek zeer ingenomen met deze
demonstratie.
Tot besluit van den middag gaf de bekende
Haarlemsche danseres Joma Sasburg, die bin
nenkort een matinee geeft in het Amsterdam-
sche Concertgebouw, enkele dansen ten beste,
waarmede zij veel succes oogstte.
Na een ernstige ziekte is alhier op 61-jarigen
leeftijd overleden de heer G. J. Bouman, lid
van den Haarlemschen gemeenteraad.
De heer Bouman beoefende 20 jaar het café
bedrijf en was o.a. vice-voorzitter van den Ned.
Bond van koffiehuis- en restauranthouders en
slijters. In 1931 verliet hij het bedrijf en een
jaar later werd hij benoemd tot voorzitter van
bovengenoemde vereeniging. Hij was oprichter
en eenige jaren voorzitter van de Volkstuin-
vereeniging „Zonder werken niets".
In den raad vertegenwoordigde de heer Bou
man een eigen lijst en hij kwam steeds op voor
de belangen van het bedrijf, waaraan hij zijn
hart verpand had. Rustig volgde hij de debatten
en bij de meeste principieele voorstellen schaar
de hij zich zonder bedenking aan de rechter
zijde.
Op de lijst-Bouman staat als opvolger de heer
M. J. A. v. d. Storm, limonade-fabrikant, Kou-
denhorn 54 rd.
In „Rembrandt" en „Palace" draait deze week
in het voorprogram een interessante repor
tage-film: een levendige weergave van de
gebeurtenissen te München: de aankomst van
Chamberlain, Mussolini en Daladier met hun
gevolg, het gejuich van de massa, wtelke de
leden 'der vredes-conferentie verwelkomt, enz.
Bijzonder belangwekkend is de verfilming dei
onderteekening van het contract, waarbij men
Hitler, Mussolini, Chamberlain en Daladier
ieder op eigen wijze, met karakteriseerende ge
baren de daad der onderteekening ziet stel
len.
Dinsdag 4 October
Programma 1: Hilversum II
Programma 2: Hilversum I
Programma 3: 8.00 Brussel Ned., 9.20 Diver
sen, 10.35 Londen Reg., 11.20 Danmarks Radio,
12.20 Londen Reg., 4.20 Droitwich, 6.45 Keulen,
7.00 Droitwich, 7.50 Londen Reg., 8.20 Droit
wich, 9.45 Londen Reg., 10.20 Brussel Ned., 10.30
Droitwich.
Programma 4: 8.00 Keulen, 10.20 Parijs Radio,
12.05 Radio PTT Nord, 12.20 Parijs Radio, 1.20
Brussel Ned., 2.20 Parijs PTT Nord, 3.05 Parijs
Radio, 3.20 Keulen, 5.20 Brussel Ned. 6.50
Londen Reg., 7.20 Brussel Ned. 8.20 Londen R.,
8.50 Brussel Fr., 9.20 Keulen, 11.20 Danmarks R.
of Diversen.
Programma 5: 8.007.00 Diversen; 7.008.00
Eigen gramofoonplatenconcert. Klassiek progr.
1. Sylvia Ballet, Albert Sandler; 2. Rondo van
Mozarc, Tossy Spiwakowsky; 3. Serenade van
Moscowsky, Dajos Bela; 4. Toccata en Fuga van
Bach, Alfred Sittard; 5. Peer Gynt Suite, New
Light Symph. Orch.; 6. Menuet v. Paderewsky,
Dajos Bela; 7. Liebestraum, Edward Isaacs; 8.
Avé Maria van Schubert, Tossy Spiwakowsky;
9. Toreador et Andalouse, Albert Sandler; 10
Moment musical, Wilhelm Kempff.
8.0012.00 Diversen.
J. v. d. KlijValentijn; 1 Oct.: z. van J. H.
StevensSteenkist; 2 Oct.: d. van E. A. C. Koe-
lemeijerv. Goor; z. van I. J. CosterPape.
Overleden: 30 Sept.: J. Schmid, 47 jaar, Gast
huissingel; 1 Oct.: J. Smit, 70 jaar, Kinker
straat; F. J. J. Fictoor, 42 jaar, Harmenjans-
weg; M. CornetRedeker, 83 jaar, Haarl'liede-
straat; J. C. v. d. Berg, 54 jaar, Gasthuislaan;
J. M. E. WubbeWillers, 89 jaar, le Emmastr.
Geboren: 1 Oct.: z. van G. M. Meijnckens—
Dingenouts; z. van M. A. Speev. d. Laan; d.
van C. C. Moors—Weijers; z. van C. A. M.
v. d. PloegBersaout; 30 Sept.: d. van J. G.
WillemseSpigt; 2 Oct.: z. van G. J. Boskamp
—de Groot; d. van G. M. H. Sanders—Kooiker;
1 Oct.: z. van N. C. L. van Bergen—v. d. Lis;
29 Sept.: z. van C. J. Meure—Imanse; 2 Oct.:
z. van J. C. BronKok; 30 Sept.; z. van M. C.
WAABBORC.KLETDriVC
is 't merk voor echt en
fijn kleermakers werk
Naar aanleiding van het door het Algemeen
Nederlandsch Verbond tot den raad gericht
adres, betreffende het belastbaarstellen van op
schriften in vreemde talen op winkels enz., welk
adres in de vergadering van 14 September j.l.
om prae-advies werd gesteld, deelen B. en W.
mede:
Art. 277, sub n, der Gemeentewet opent de
mogelijkheid tot heffing eener belasting op
openbare aankondigingen, voor zoover niet door
middel van tijdschriften of nieuwsbladen ge
daan. Krachtens deze bepaling kunnen o.m. re
clame-opschriften, in welken vorm of op welke
wijze ook in het openbaar aangebracht, aan een
belasting worden onderworpen. Daar echter de
bepaling naar haar duidelijken tekst in haar
algemeenheid dient te worden toegepast, zijn
wij van meening, dat in een verordening, rege
lende de heffing eener z.g. reclamebelasting,
geen onderscheid mag worden gemaakt tusschen
in vreemde talen en in de Nederlandsche taal
gestelde opschriften. Een verordening, volgens
welke dan ook alleen eerstbedoelde reclames
belastbaar worden gesteld, achten wij met de
bedoeling van den wetgever in strijd en zal
onzes inziens de Koninklijke goedkeuring niet
verkrijgen.
Gesteld evenwel, dat zoodanige verordening
de Koninklijke goedkeuring verkreeg, dan zal
haar toepassing in de practijk niet alleen tot
onbillijkheden, maar ook tot groote moeilijkhe
den, maar ook tot groote moeilijkheden leiden.
Immers, vele fabricaten van inheemschen oor
sprong dragen een in een vreemde taal gestel
den naam. Voor hen, die deze artikelen ver-
koopen en daarvoor aan hun winkels reclame
maken, zou het onbillijk zijn, indien juist die
reclame werd belast, terwijl zij, die artikelen
verkoopen van soms vreemden oorsprong, doch
aangeduid worden in de Nederlandsche taal,
aan de oplegging van een belastingaanslag zou
den ontkomen. Afgezien overigens van welken
oorsprong de aangekondigde waren zijn, vele
winkeliers vinden nu eenmaal goeddeels hun
bestaan in den verkoop van gebruiks- en andere
artikelen, aangeduid door middel eener vreemde
taal. Belastbaarstelling van die aanduidingen
zou wegens het eenzijdig karakter der heffing
een ongelijken druk leggen op de neringdoen
den. Reeds uit dien hoofde achten wij invoe
ring van een belasting, als door adressant aan
bevolen, verwerpelijk.
Een groote moeilijkheid voorts, die zich in de
practijk bij de toepassing der door adressant
gewilde reclamebelasting zal voordoen, bestaat
in het trekken van de grens tusschen het bezi
gen van een vreemde en de Nederlandsche taal,
waarin een reclame-opschrift is gesteld. In tal
rijke gevallen zal zij niet, althans zeer bezwaar
lijk, zijn te trekken. Vele woorden toch, uit
vreemde talen overgenomen, hebben in de Ne
derlandsche taal zooveel burgerrecht verkre
gen, dat zjj niet meer als vreemde woorden
worden aangevoeld. En het zijn veelal juist die
woorden, waaruit een reclame-opschrift be
staat.
Het is dan ook op grond van zoowel wette
lijke als practische bezwaren, dat wij uw raad
adviseeren niet tot vaststelling eener verorde
ning, regelende een door het Algemeen Neder
landsch Verbond aanbevolen belasting te be
sluiten en stellen u deswege voor, het adres
voor kennisgeving aan te nemen.
Dezer dagen is het twintig jaar geleden, dat
de Stadsschouwburg aan het Wilsonsplein offi
cieel werd geopend.
Portier P. van den Aakster zendt ons naar
aanleiding daarvan een ontboezeming, waarin
hij allereerst hulde brengt aan de directeuren
die binnen de muren van den schouwburg re
geerden en speciaal aan den huidigen directeur,
den heer Deinum, met diens energieken zoon.
Vel is in die twintig jaren veranderd en ver
beterd: de lichtinstallatie b.v. mag als een der
beste van Nederland beschouwd worden.
Speciaal noemt de schrijver dan de jubilaris
sen, de mannen van het personeel, die twintig
jaar in dienst zijn.
Wie kent den bureaulist niet, den heer Haze-
voet? Jammer, dat hij thans ernstig ziek is.
En welk tooneelgezelschap in onze stad heeft
niet altijd de grootste hulp ondervonden van
den tooneelmeester, den heer v. d. Waal? Hij
was de hulpvaardigheid in eigen persoon en
wist overal wat op te vinden.
Ook de hulp-bureaulist en portier Koster,
kortweg genaamd Co, is een oude bekende. Wie
den laatsten tijd voor het loket verschijnt, ziet
hem druk bezig met het plaatsen van kruisjes
op plattegronden, wegens de ziekte van den heer
Hazevoet.
Verder dienen nog genoemd te worden: de
bedienaar der centrale verwarming en tooneel-
knecht Groos, vader en zoon Ranzijn etc.
Maar ook de dames mogen niet vergeten wor
den. De hoofdjuffrouw der vestiaire Jansen met
haar assistenten de dames Smit, Vermey, Dami-
aans, Vinks en Reuzebrink.
Dat de heer v. d. Aakster tenslotte nog de
kellners, die in de catacomben van den schouw
burg opereeren, noemt, is volkomen begrijpelijk,
omdat onder hen ook verschillende jubilarissen
zijn.
De schrijver besluit met een verzoek aan de
Haarlemmers om dezen winter met drommen
naar het Wilsonsplein op te trekken. Zij ver
schaffen zichzelf daardoor veel genot en beloo-
nen het volijverige personeel.
En wie het jubileum ,;niet ongemerkt voorbij
wil laten gaan" zal wel een weg weten om zijn
doel te bereiken.
Men verzoekt ons, de dames-leden de* R. K.
Or. Ver. eraan te herinneren, dat hedenavond
te 8.15 in Hotel de Leeuwerik extra-repetitie
gegeven wordt.
Er wordt, ook voor deze extra repetitie, op
het gewone, flinke bezoek gerekend.
Zaterdagavond is op den Groenen Kruisweg
bij Rotterdam een personenauto ten gevolge
van slippen omgeslagen. In den auto zaten
vijf personen, die allen gewond werden.
De auto slipte vlak bij de brug over de Koe
dood, botste tegen een boom en daarna tegen
het steenen muurtje van de brug, waardoor de
wagen geheel werd vernield.
De 21-jarige M. van Kempen, die den auto
bestuurde, werd met een hersenschudding en
een hoofdwond opgenomen, de 20-jarige mej
F. C. Groenendijk hep een wond aan de kaak
en een kneuzing van het linkerdijbeen op, de 4-
jarige A. Th. Groenendijk kreeg een hersen
schudding en een wond in het gelaat en de 17-
jarige mej. L. van den Hoek bekwam inwendige
kneuzingen. Deze vier personen zijn in het zie
kenhuis opgenomen. Voorts zat nog in den auto
de 25-jarige A. Groenendijk, die een wond bo
ven het rechteroog opliep. Hij kon, na te zijn
behandeld naar huis gaan. Alle vijf gewonden
wonen te Nieuw-Helvoet.
Op 1 October was het 90 jaar geleden, dat
de heer Anton Huf Jr. zijn eerste schoenenzaak
vestigde in de Kalverstraat te Amsterdam. In
die dagen waren schoenen nog geen mode
artikel: men deed minstens een jaar met een
paar schoenen, zoodat het aantal paren dat
verkocht werd, niet groot was en de prijzen
voor goede schoenen hoog waren.
In de laatste twintig jaar is dit geheel ver
anderd. Er bestaat thans wel geen artikel, dat
zóó aan de mode onderhevig is als schoenen.
De modieuze vrouw (en dat zijn alle tegen
woordig) verlangt bij elk costuum het passen
de schoentje, mits de prijs binnen haar be
reik is.
Huf is een der eersten geweest, die aan dat
verlangens hebben voldaan. De zaak werd om
gezet in een N.V. en verschillende filialen wer
den opgericht.
Dank zij de deskundige leiding en de inten
sieve samenwerking met de Nederlandsche
schoenindustrie, werd bereikt, dat steeds een
collectie van de nieuwste modieuze voetbeklee-
ding, zooals deze in de groote modecentra te
vinden is, gepresenteerd kan worden.
Door een goede organisatie konden de pre
zen zoo gesteld worden, dat deze binnen ieders
bereik vallen, met het resultaat, dat de firma
in de plaatsen, waar zij gevestigd is, het groot
ste deel van de bevolking van schoeisel voor
ziet.
Tijdens athletiekwedstrijden te Drohobycz
evenaarde de tweevoudige Europeesche kam
pioene, Stella Walaziewicz, het wereldrecord op
de 100 yards door dezen afstand in 11 secon
den af te leggen. Op 20 April 1935 had de Zuid-
Afrikaansche athlete, mej. Burke, dit record
gevestigd; op 19 Juni j.l. had onze landgenoote
Fanny Koen het eveneens geëvenaard.
Zondag heeft de Rotterdamsche athletiek-
vereeniging „Door Oefening Sterk" onder niet
al te gunstige weersomstandigheden haar jaar-
jjksche nationale wegwedstrijden gehouden.
De uitslagen luiden:
25 K.M. om het kampioenschap van Neder
land: 1. W. J. Bakker, 1 uur 33 min. 6.6 sec.;
2. Van Poelgeest; 3. A. Groeneweg (S.C.R. Rot
terdam); 4. J. Kneepkens (Avon, Heerlen); 5.
Sprong (D.O.S., R'dam).
5 K.M. klasse A. en B. Klasse A.: 1. A. Paap
(Haarlem) 16 min. 32 sec.; Klasse B.: 1. J. Wal
beek (R'dam) 16 min. 48.5 sec.
3.5 K.M. Nieuwelingen: 1. P. Wachtendonk
(D.O.S.) 11 min. 43.2 sec.
Gebouw St. Bavo: Gecombineerde bestuur
ders slagershond, 8 uur; Haarlemsch Zangge
not, 8 uur; R. K. Bevolkingsbureau, 8 uur; Co
mité Winter, 8 urn-.
Kunstzaal De Bois: Expositie van 9 tot 5 uur.
Kunstzaal Huysen: Expositie kunstfoto's.
Groote Kerk: Concert Haarlemsche Motet
en Madrigaalvereeniging.
Frans Halsmuseum: Tentoonstelling gez.
Haarl. Kunstschilders en Beeldhouwers, van 10
tot 16 uur.
Cinema-Palace: „Mr. Moto speelt hoog spel
Park Avenue", 2, 5 en 8.15 uur.
Frans Hals: „De Godin v. d. Jungle", 2, 4.30,
7 en 9.15 uur.
Rembrandt-theater: „Drie gezworen kame
raden", 2, 4.30, 7 en 9.15 uur.
Luxor Sound-theater: „Test Pilot", 2, 4.15,
7 en 9.15 uur.
Moviac: Doorloopend uurfilmprogramma.
Gebouw St. Bavo: Jaarfeest R. K. Volksbond.
8 uur; Bestuur R. K. Graf. Bond, 8 uur; St.
Caecilia, 8 uur; R. K. Rechtsk. Bureau, 8 uur.
Kunstzaal De Bois: Expositie van 9 tot 5 uur.
Kunsizaal Huysen: Expositie kunstfoto's.
Frans Hals-Museum: Tentoonstelling Gez.
Haarl. Schilders en Beeldhouwers van 10 tot
16 uur.
Stadsschouwburg: Residentie-Tooneel 1813,
8.15 uur.
Groote Kerk: Orgelbespeling van 8.15 tot 9.15.
Cinema-Palace: „Mr. Moto speelt hoog spel
Park Avenue", 2, 5 en 8.15 uur.
Frans Hals: „De Godin v. d. Jungle" 2, 4.30.
7 en 9.15 uur.
Rembrandt-theater: „Drie gezworen kame
raden", 2, 490, 7 en 9.15 uur.
Luxor Sound-theater: „Test Piloot", 2, 4.15,
7 en 9 15 uur.
Moviac: Doorloopend uurfilmprogramma
In een druk bezochte vergadering op 27 Sep
tember des avonds in gebouw St. Bavo werd
de heer Gortzak plechtig geïnstalleerd als voor
zitter van het R. K. Mannenkoor „St. Caecilia".
Hij hoopte vele jaren zijn krachten aan „St.
Caecilia" te mogen wijden.
Op 14 October a.s. zal in den Stadsschouw
burg de groote Spaansche danseres La Argen
tina optreden onder auspiciën van impresario
Ernst Krauss. Na afloop van haar toumée door
Nederland zal de danseres naar Noord-Amerika
vertrekken.
Hedenmorgen ongeveer tien uur is in een
café op het Damrak te Amsterdam de heer F.
uit Arnhem, die met zijn vrouw bij zijn kin
deren te Heemstede eenige dagen vertoefd had
plotseling doodgebleven. Zij hadden bij een
Reisbureau een reisbiljet naar Arnhem ge
kocht, waarna zij een kop koffie wilden ge
bruiken.
