DE GROOTSTE TWEE
Chamberlain's verdediging
A
ijd een SCHOONE boord!
CRITIEK BLEEF HEM
NIET BESPAARD
beleediging in „zwart
FLACON
Kerkelijk leven
DINSDAG 4 OCTOBER 1938
een we
Uw huid
voor
Gezïns-ïnkomsten
Bespreking op Landdag der Fede
ratie van R.K. Vrouwenbonden
TUSSCHEN IJZEREN DEUR
BEKNELD GERAAKT
Doodelijk ongeluk op het post
kantoor te Breda
PAARD TRAPTE OP EEN
STROOMDRAAD
Het dier viel onmiddellijk
dood neer
FRONT"
De aanval op mr. J. Bomans
Voorbij is de tijd. dat Uw pen, na het vullen, Uw handen en
Uw papier besmeurde, en dat de penpunten verbogen bleken!
Talens' „Elite" flacon, met vulbassin in den hals, voorkomt inkt»
vingers! De penpunten kunnen niet meer tegen het glas stooten
en verbuigen! Voortaan dus Talens' „Elite" flacon,en alle vul*
misère behoort tot het verleden. Daarbij is de flacon gevuld
met den onvolprezen en wereldvermaarden Talens' vulpeninkt!
De prijs van dezen prachtflacon is slechts 60 cent!
Alom verkrijgbaar bij den kantoorboekhandel
BU1TENLANDSCH OVERZICHT
Toespelingen op de
koloniale kwestie
DE A.N.W.B. IN DE
CRISIS-DAGEN
Grenscontrole graan
Voor hoeveelheden van meer dan
2x/i K.G± vervoerdocument
vereischt
De moord te Obdam
18 October behandeling voor de
Alkmaarsche rechtbank
KACHEL IN SCHEEPSKAJUIT
OMGEVALLEN
Brandende motorboot tijdens den
storm opgepikt
LOODSDIENST GESTAAKT
Tournee Argentinita
Minister Romme naar
Drente
Provinciale commissie voor werk
verschaffing geïnstalleerd
Boerderij te Helmond
afgebrand
De geheele oogst alsmede land
bouwwerktuigen gingen verloren
MOTORRIJDER ERNSTIG
GEWOND
Tegen auto gebotst
INDISCHE GASTEN
VERTREKKEN
ONS NOORDEN JUBILEERT
NAAR DE MISSIE
Nu de eerste roes van vreugde over het
behoud van den wereldvrede wat be
gint te luwen, breekt hier en daar
een stemming door, welke in het land van
den thans meest populairen staatsman ter
Wereld, Neville Chamberlain, gekarakteri
seerd pleegt te worden als die van „the day
after the night before" (den dag na den
Vorigen nacht) en in ons land aangeduid
Wordt met een kater". Het dikke rookgor
dijn van pers- en radio-propaganda, van
agitatie en demagogie, van suggestie, intimi
datie en idealistische camouflage, waarach
ter de staatlieden hebben gezwoegd en ge
ploeterd om het Tsjecho-Slowaaksche ge
recht gaar te stoven, zoodat het de publieke
opinie zou smaken als een plumpudding op
Kerstmis, wordt dunner en alles blijkt nu
hiet zoo schoon en edel als men in zijn re
actie op den doorstanen angst voor den oor
log heeft gemeend. Toen de min of meer
officieuze „Times" schijnbaar praematuur
het proefballonnetje opliet van een afschei
ding van de Sudeten-Dpitsche gebieden,
ging er een golf van verontwaardiging over
de wereld. Hoe kon het toonaangevende
Londensche blad op dat moment van de
meest moeizame en meest précaire onder
handelingen zulk een voorstel doen, dat
Hitier reeds bij voorbaat het spel gewon-
hen scheen te geven? Uit het inmiddels ge
publiceerde Britsche Witboek, waarin de
correspondentie van Chamberlain over het
Tsjecho-Slowaaksche vraagstuk werd opge
nomen, blijkt thans, dat de „Times" niets
anders heeft gedaan dan het advies van
lord Runciman openbaar maken, een ad
vies, dat Chamberlain niet alleen bekend
Was, maar dat hij ook als juist had aan
vaard, toen hij naar Duitschland vloog.
Lord Runciman heeft zich zoowel in de
sympathie van de Tsjechen als van de Su
deten-Duitschers mogen verheugen, maar de
Sudeten-Duitschers hebben zijn rol naar
Waarde geschat, toen zij zongen: „Wir
brauchen keinen Weihnachtsmann, Wir ha-
ben unsren Runciman". (Wij hebben geen
Kerstman noodig, wij hebben onzen Runci
man.)
Tijdens de persoonlijke onderhandelin
gen tusschen Hitler en Chamberlain
waren beide staatslieden het dus op
Voorhand principieel eens over de te berei
ken oplossing van het Sudeten-vraagstuk.
Evenals Hitler was Chamberlain er van
overtuigd, dat de Sudeten-Duitschers, die
enkele jaren geleden nog bij hoog en bij
laag beweerden binnen het Tsjecho-Slo-
Waaksche staatsverband te willen blijven,
mits zij iftaar gelijkberechtiging ontvingen,
moesten terugkeeren naar het groote va
derland. Het voornaamste meeningsverschil
tusschen hen concentreerde zich slechts op
de wijze, waarop dit diende te geschieden.
Hitier wilde dit desnoods met geweld be
werken en dreigde dan ook met geweld.
Chamberlain wilde juist de geweldmethode
Uitsluiten en voorkomen, mede omdat hij
de reactie van de publieke opinie vreesde,
indien deze overgang al te Pruisisch zou
Worden voltrokken. Tegenover Hitler's be
dreiging met geweld stelde Chamberlain de
Voorbereiding van de mogelijkheid van ge-
Weld. Uit deze tegenstelling tusschen een
dictator, die in zijn land met de publieke
opinie vrijwel kan doen wat hij wil en een
democratisch minister-president, wiens suc
ces of val voor een deel afhankelijk is van
de publieke opinie en den invloed dezer opi
nie op het parlement, ontstond de acute
oorlogsdreiging, die de publieke opinie in
kile landen murw heeft gemaakt. Hitier
6ing in het Sportpaleis te Berlijn te keer
met een weergalooze heftigheid, welke
thans verklaard kan worden uit het feit,
dat hij als niet-parlementariër niet be
greep, waarom men hem wilde weigeren,
Wat men hem reeds principieel had toege
geven. Allerwegen werden de mobilisatie
machinerieën in werking gezet. De wereld
Scheen te rusten op het scherp van een
Zwaard en dreigde in twee stukken uiteen
te vallen. Bonnet, de Fransche minister van
huitenlandsche zaken, en Daladier maken
or aanspraak op na het vastloopen der on
derhandelingen te Godesberg de gedachte te
hebben gelanceerd Mussolini als verbin
dingsman te gebruiken om het verbroken
oontact niet Hitier te herstellen. De Duce,
die door Chamberlain tot dan toe genegeerd
Was en door zijn rede, waarin hij den Polen
Oh den Hongaren eenzelfde recht als den
Sudeten-Duitschers toekende, de oplossing
van de Tsjecho-Slowaaksche kwestie hache
lijker en omvangrijker had gemaakt, liet
kich die veieerende opdracht gaarne aan-
teunen, temeer daar hij met 't blok van Abes-
sinië aan zijn been niets voor marcheeren in
c'en van Duitschland overgenomen paradepas
Voelde, ook al zeide hij, dat hij zijn plaats
r0eds had bepaald. Roosevelt opperde (op
oigen initiatief?) het plan van een interna
tionale conferentie. Het werd een conferen
tie van vier staatslieden, die het au fond
°Ver de materie reeds goeddeels met elkan
der eens. waren. Zij vergaderden met gemo
biliseerde legers en in doodsangst verkee-
ïende volkeren in den rug en heel de wereld
Wachtte in zenuwsloopende spanning. Hitier
behoefde nauwelijks nog eenig'e concessies
te doen, Mussolini voelde zich de ten langen
iv-ste toch onmisbaar gebleken schakel. Da
ladier mocht óók zijn handteekening zetten
etl de democraat Chamberlain zond een
dictatoriaal ultimatum naar Praag „a pren
dre ou a laisser". De donderbui dreef af en
boven Miinchen verscheen een schoone re
genboog, zoodat het den opgeluchten vólke
rn van louter enthousiasme groen en geel
Voor de oogen werd.
Zooals Chamberlain eens voor Musso
lini zwichtte in 't Britsch-Italiaansch
accoord, zoo zwichtte hij thans voor
hitler, maar Chamberlain is van huis uit
eeh zakenman en hij is het in de hooge po-
litiek gebleven. Toen het protocol te Miin
chen onderteekend was, nam hij Hitier ter
zijde en had met den Führer een Engelsch-
Duitsch apartje en dat apartje bezorgde hem
de zoowel door Hitier als hemzelf onder
schreven verklaring, dat Duitschland en
Engeland nimmermeer oorlog met elkander
wenschen te voeren en alles voortaan in
onderling overleg en in samenwerking zul
len trachten te regelen. Met die verklaring
scheen Chamberlain haast nog blijder dan
met het groote protocol, want toen hij te
Heston uit zijn vliegtuig stapte, las hij haar
nog eens aan zijn bewonderaars voor, of
schoon dezen er al van op de hoogte waren.
En inderdaad, deze verklaring is een succes,
dat Chamberlain wezenlijk geheel alleen op
zijn Britsche rekening mag schrijven. Door
deze verklaring toch wordt officieel bezegeld,
dat onder de groote vier er toch twee de
grootsten zijn, n.l. Engeland en Duitschland.
Mussolini, die indertijd zijn viermogendhe-
denpact ter instelling van een Europeesch
directorium ter vervanging van den mach
teloos gebleken Volkenbond door Frankrijk
zag clenatureeren tot een papier van weinig
waarde, ziet thans de hoop op een realisee
ring van zijn denkbeeld wederom grooten-
deels vervliegen door deze tweezijdige ver
klaring van Chamberlain en Hitier. De
as Rome-Berlijn heeft een verlengstuk ge
kregen, dat wel eens belangrijker zou kun
nen worden dan het oorspronkelijke ge
deelte. Frankrijk en Italië vormen met En
geland en Duitschland een vierspan, maar
Italië heeft Duitschland ruim baan moeten
geven in het Donaugebied en Frankrijk is
er zijn belangrijkste steunpunt kwijt. Intus-
schen wordt Tsjecho-Slowakije als een ap
peltje geschild, een appeltje voor den ^schó
nen Deutschen Durst", maar in het klokhuis
blijft de pit der Tsjechische verbittering.
19 October organiseert de Federatie van R.K.
Vrouwenbonden een Landdag te Utrecht. Het
hoofddoel van dezen dag is een uiteenzetting
van de volgende op het oógenblik zoo actueele
onderwerpen
Sociale plicht voor iedere vrouw.
Loon naar prestatie loon naar behoefte
kindertoeslag.
Iedere vrouw heeft een socialen plicht te ver
vullen. Soms moet deze idee weer eens duidelijk
worden gemaakt en de gedachte er aan opge-
frischt.
Hiermee begint in den morgen van den Land
dag de zeereex'W. Pater Lector A. J. Winkel O.P.,
om na deze algemeene beschouwing in den mid
dag juist omlijnde, actueele onderwerpen in
studie te kunnen nemen onder leiding van den
heer mr. F. B. I. M. Janssens te Breda.
De bijeenkomsten zijn in het Jaarbeursge
bouw, Vredenburg, Utrecht, en beginnen des
morgens 11 uur.
Vanochtend is te Breda de 38-jarige heel
Jansen in het nieuwe postkantoor bekneld ge
raakt tusschen een ijzeren deur. De man werd
ernstig gewond. Op weg naar het ziekenhuis is
het slachtoffer aan zijn verwondingen overle
den. Hij was gehuwd en vader van één kind.
Toen hedenmorgen de melkrijder H. v. d.
Beid te Duur zich met zijn vracht melk op weg
naar de fabriek te Olst begaf, trapte het paard
op het kruispunt bij Hengeveld op een door den
storm afgeknapten bovengrondschen draad van
het electrisch net.
Het dier viel onmiddellijk dood neer en werd,
nadat de stroom uitgeschakeld was, vervoerd.
De melkrijder zelf bekwam geen letsel.
Voor het Bossche gerechtshof verscheen jhr.
J. H. M. de K., administrateur der radio-cen
trale te Oisterwijk, in hooger beroep van een
vonnis der rechtbank te Breda waarbij hij ver
oordeeld was tot f 200 boete of 40 dagen hech
tenis ter zake dat hij op 16 April te Oister
wijk opzettelijk mr. J. Ei. Bomans, lid van
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland open
baar had beleedigd, door een artikel in Zwart
Front, onder het opschrift; „Bomans nog steeds
zonder schaamte".
Verdachte was tijdelijk belast geweest met
de redactie van „Zwart Front", daar Arnold
Meyer toentertijd in Spanje vertoefde.
De advocaat-generaal Mr. Massink wees er
in zyn requisitoir op, dat in „Zwart Front"
menschen die doorgaans zelf niets gepresteerd
hebben, iedereen maar radbraken, belasteren
en omlaag halen. Dergelijken bladen moet de
mond gesnoerd worden. Spr. eischte bevesti
ging van het vonnis.
Verdachte zeide den vorm waarin' het artikel
gesteld was te betreuren. Hij was slechts tij
delijk redacteur geweest. Hij achtte herhaling
van zulk een geval door hem uitgesloten, en
had niet de bedoeling gehad te beleedigen.
Het gerechtshof zal over 14 dagen vonnis
wijzen.
VeA'e'nde
alb., Inhoud
135 g/a
Pen steurt op dezen rand!
De critiek, die na de eerste algemeene
vreugde over het behoud van den vrede
over het beleid van den Britschen minis
ter-president loskwam, dwong hem een voor-
loopig gereserveerde houding aan te nemen;
het aftreden van den eersten Lord der Admi
raliteit dwong hem in het parlement tot een
verdediging, in stee van een triomf. Veel nieuwe
liet Chamberlain overigens in zijn Lagerhuis
rede gisteren niet hooren. Vooreerst gaf hij een
recapitulatie van de feiten, zooals ze in zijn
zienswijze en voor het door hem gestelde doel
passen. Het protocol van München, zoo zeide hij,
maakte een einde aan het dreigende oorlogs
gevaar en het bevatte belangrijke concessies
van den Führer. Dit was het groote argument,
waarop zijn betoog steunde, en van waaruit hij
hulde bracht aan iedereen, die er iets mee had
te maken gehad: aan Hitier om de gedane
concessies, aan Mussolini om zijn bemiddeling,
aan Daladier om zijn krachtige medewerking én
aan Benesj om zijn offervaardigheid; Chamber
lain meende daarom aanspraken te mogen ma
ken op zijn deel in de hulde. De houding van
den Britschen premier in dezen is genoegzaam
bekend, dan dat men er verder behoeft op in
te gaan.
Wat de toekomst betreft: ten aanzien van het
onderhoud, dat hij met Hitler had, legde Cham
berlain eenige negatieve verklaringen af, die een
geruststelling moesten inhouden. Doch hij gaf
daarop met zooveel woorden toe, dat hij bij dat
onderhoud streefde naar een toekomstige
Britsch-Duitsche samenwerking in het belang
van Europa. Die samenwerking zou dan leiding
moeten geven aan het directorium van vier,
dat het lot van Europa moet bedisselen. Zoolang
die samenwerking niet tot stand is gekomen,
zal Engeland moeten doorgaan met zijn bewa
pening; Chamberlain zal den tijd, die hem als
premier nog rest, besteden aan een opbouw'
van den Europeeschen vrede door een ontwa
pening te bewerkstelligen. Dat is het plan voor
de toekomst, zooals de Britsche premier het ont
vouwde.
Zooals gezegd, de critiek is Chamberlain
niet bespaard gebleven. Er zijn waarne
mers, die van oordeel zijn, dat er zeifs
nooit sprake geweest is van eenig oorlogsge
vaar en dat de getroffen maatregelen slechts
bedoeld waren als middel, om de publieke opinie
in de democratische landen murw te maken. Zij
baseeren hun oordeel zelfs op gegevens uit het
officieele Engelsche witboek.
De Britsche premier sprak van concessies, die
Hitier gedaan zou hebben; hij noemde o.a. de
internationale commissie, die de nieuwe gren
zen kan vaststellen. Hij vermeldde er echter niet
bij, dat die commissie volgens het protocol zelf
slechts „geringfuegig" van de Duitsche kaart
mag afwijken. Beziet men de andere „conces
sies" critisch, dan ontkomt men niet aan den
indruk, dat weliswaar ten aanzien van het
memorandum van Godesberg te München con
cessies gedaan werden, doch dat de eischen van
Berchtesgaden overtroffen werden.
De leider der Labour-oppositie had dan ook
een ander inzicht in de gebeurtenissen rondom
Praag. Volgens hem zijn de Westersche mogend
heden wel degelijk geweken voor den druk van
bruut geveeld; hebben zij wel degelijk een diplo
matieke nederlaag geleden op een oogenblik
dat door Berlijn voor een succes rijp geachl
werd; en is het geringe verzet tegen de schen
ding van verdragen en de bedreiging met ge
weld te wijten aan een algemeen moreel ver
val. Eenige maanden geleden heeft de „Temps"
over dit verval geschreven; en stellen de feiten
den Britschen oppositieleider niet in het gelijk?
Tsjecho-Slowakije en daarmee centraal
Europa is door Londen aan Berlijn uitgele
verd; de prijs, dien Chamberlain daarvoor be
dong, was de belofte tot samenwerking der vier
in het algemeen belang van Europa. Een wissel
op langen termijn dus.
Eden legde, bij zijn hoffelijke critiek, de
grondslagen van die overeenkomst bloot: on
recht. Zooals de overwinnaars van den wereld
oorlog zou dus ook het directorium van vier op
dezen wankelen grondslag de toekomst van
Europa moeten bouwen; hoopvol ziet dit er niet
uit. Hij stelde de vraag: wat moet er dan ge
beuren met de kleine mogendheden? Kunnen
zij in vertrouwen een samenwerking beginnen,
die aanving met de verminking van een der
hunnen? Of zal, als te Muenchen, verder over
hun hoofden heen over hun wel en wee be
schikt gaan worden? Als alternatief stelt Eden
weer een Volkenbondspolitiek van algemeene
samenwerking voor; die samenwerking zou dan
echter volledig gereorganiseerd moeten worden
op basis van de internationale rechtvaardigheid.
Genève heeft den daartoe noodzakelijken stap
reeds genomen, nu het het Handvest afscheidde
van de vredestractaten.
Doch, aldus meent de Britsche oud-minister
van Buitenlandsche Zaken, wat is de Duitsche
wissel op de toekomst waard? Het is onhoffelijk
te twijfelen aan het woord van een man; de
gebeurtenissen der laatste jaren hebben echter
reden gegeven voor een gereserveerde houding
jegens de dictatoren. Het zijn niet alleen de
politici, die hun vertrouwen in een eens ge
geven woord beschaamd zagen. Het eenige, dat
Engeland overblijft, is volgens Eden bewapenen
en nog eens bewapenen; de aftredende Duff
Cooper voegde hieraan toe, dat Engeland lang
zamerhand moest gaan denken aan een dienst
plicht. Men vergete daarbij met, dat deze critiek
kwam uit Chamberlain's eigen kamp. En zelfs
gematigde conservatieven als Raihes gaven het
devies: „Vertrouw desnoods op Hitier, doch
houdt uw kruit droog". Waarschijnlijk krijgt
Chamberlain heden op dat devies een meerder
heid; doch de Londensche'City ziet reeds ern
stige binnenlandsche verwikkelingen in een nabij
verschiet liggen.
Nederland zou bij dit alles met onbewo
gen belangstelling kunnen toezien, ware
het niet, dat in het Britsche Lagerhuis
gisteren namen gevallen zijn, die een te beken
den klank hebben.
Attlee stelde de vraag, wat er zou gebeuren,
wanneer Duitschland Belgisch Congo of N e-
derlandsch Sumatra als kolonie zou op-
eischen. Zulk een vraag, op zulk een officieele
plaats gesproken, geeft te denken.
Onmogelijk, zal men zeggen. Vooreerst is daar
een verklaring van Hitier, dat hij geen eischen
heeft ten aanzien van koloniën, die nooit
Duitsch zjjn geweest. En verder is daar de Brit
sche evenwichtspolitiek in het Oosten, waarvan
Nederlandsch-Indië een der centra uitmaakt.
Daar staat tegenover, dat de Sunday Referee
zeide te hebben vernomen, dat Chamberlain
zich voorstelt een conferentie der koloniale mo
gendheden te houden, die elk zouden moeten
bijdragen om aan de Duitsche verlangens te
voldoen. Ook Nederland zou van die confe
rentie deel moeten uitmaken. De „Temps" vond
dit bericht zoo belangrijk, dat zij het apart ver
meldde. Nu noemt Attlee, duidelijker, man en
paard en het is bekend, dat de Britsche re
geering tevoren pleegt kennis te nemen van de
redevoeringen der oppositie.
Chamberlain verklaarde zelf, dat de kolo
niale kwestie tijdens zijn onderhoud met Hitier
ter sprake is gekomen en dat verklaard werd,
dat deze kwestie nooit een aanleiding zou kun
nen worden voor een Engelsch-Duitschen oor
log.
Indien Londen dan al haast wil maken met
het herstellen van eenmaal gedaan onrecht
iets, wat wij in beginsel toejuichen dan moge
het bedenken, dat dit onrecht hersteld moet
worden door hen, die het eenmaal begingen.
Nederland heeft de vredesverdragen immer cri
tisch beschouwd, doch overigens een politiek
van stricte neutraliteit gevolgd. Indien er nu
koloniën moeten worden teruggegeven, laten de
samenstellers van het verdrag van Versailles,
en Engeland voorop, de hand dan in eigen boe
zem en in eigen beurs steken.
Nederland heeft zichzelf niets te verwijten en
verlangt niet te boeten voor de fouten van an
deren. Zelfs aanduidingen in die richting heb
ben hier een onaangenamen klank.
Gedurende de bange dagen, welke aan de al
gemeene internationale ontspanning vooraf gin
gen, heeft in de vorige week de Kon. Ned. Toe
ristenbond A.N.W.B. zich gewend tot den voor
zitter van den Ministerraad, dr. H. Colijn, met
het aanbod om, indien onverhoopt een Euro-
peesche oorlog mocht uitbreken, een deel van
het personeel van den Bond ter beschikking van
de Regeering te stellen.
Aangezien dan waarschijnlijk de buitengewone
omstandigheden aanleiding zouden geven tot de
stichting van een inrichting van nieuwe regee-
ringbureaux op verschillend gebied, belast met
de uitvoering' van crisis- en distributiemaat
regelen, evenals in 19141918 het geval was,
heeft het bestuur van den A.N.W.B. zich be
reid verklaard het personeel van de Bondskan-
toren ter beschikking van de Regeering te stel
len, opdat deze de uitvoering van noodig ge
bleken crisis-maatregelen zou kunnen opdragen
aan een bestaande organisatie, welke volledig
geoutilleerd is, met inbegrip van de bijkantoren
in Amsterdam, Arnhem, Breda, Enschede, Maas
tricht en Groningen en waar een volledige, in
gewerkte personeelsbezetting, de chefs inbegre
pen, door het wegvallen van het normale werk
(gevolg van het ophouden van het internatio
naal toeristisch verkeer) beschikbaar zou zijn
om zulk een nieuwe taak direct op zich te
nemen.
Op 23 September zijn de grenscontrólemaat-
regelen voor graan weder ingevoerd.
Dientengevolge is voor het vervoer van graan
in hoeveelheden van meer dan 2'A K.G. in de
daartoe aangewezen grensstrooken op een af
stand van uiterlijk 5A KM. van het vreemde
grondgebied een vervoerdocument vereischt.
Voor het vervoer van rogge is voorts de voor
waarde gesteld, dat, voorzoover dit vervoer aan
sluit op uitslag uit panden van landbouwers, de
in totaal per jaar uitgeslagen hoeveelheden
rogge niet mogen overschrijden de som van de
hoeveelheid, die redelijkerwijze uitmaakt de
jaarlijksche oogstopbrengst van de gronden
welke de betreffende landbouwer Inet rogge
heeft beteeld en de hoeveelheden op andere
rechtmatige wijze door hem verkregen en opge
slagen.
Het vervoer van rogge ter denaturatie moet
naar één handelaar, ter keuze van den betref-
fenden landbouwer, plaats vinden, mits deze
keuze door den landbouwer schriftelijk ter ken
nis van de landbouwcrisisorganisatie in zijn
provincie is gebracht en deze daaraan haar
goedkeuring heeft gehecht.
De kapper P.D. te Obdam, die op 10 Juli jJ,
zjjn echtgenoote op zoo'n gruweiyke wijze om
het leven bracht, zal op 18 October voor de
Alkmaarsche rechtbank te recht staan.
Er zijn vijf getuigen gedagvaard.
Vanochtend omstreeks half vyf heeft de
„Groningen 4" kapitein Vogelenzang nabij Urk
de motorboot „Amstel 10" kapitein Jongsma,
opgepikt, aangezien deze noodseinen gaf.
Toen de „Groningen 4" nabij het in nood ver-
keerende schip was gekomen, bleek, dat de ka
juit in brand stond. Door den hevigen storm
was de kachel omgevallen, waardoor brand was
ontstaan. Er hebben zich geen persoonlijke on
gevallen voorgedaan De „Amstel 10" is op
sleeptouw genomen en om negen uur Amster
dam binnengebracht.
De kajuit is geheel vernield. De boot is eigen
dom van de reederij Van Swieten in Amster
dam.
In verband met den Zuidwesterstorm is Maan
dagavond negen uur de loodsdienst voor den
Nieuwen Waterweg gestaakt.
De tournée, die de groote Spaansche danseres
La Argentinita onder auspiciën van impresario
Ernst Krauss dc^ ons land zal maken, is tot
nu toe als volgt vastgesteld: 10 Oct.: Kon.
Schouwburg, Den Haag: 11 Oct.: Stadsschouw
burg, Groningen; 12 Oct.: Grand-Théatre Gooi
land, Hilversum; 13 Oct.: Stadsschouwburg.
Utrecht; 14 Oct.: Stadsschouwburg, Haarlem; 15
Oct.: Philips-Schouwburg, Eindhoven; 18 Oct.;
Stadsschouwburg, Heerlen. Na beëindiging van
haar tournée door Nederland zal La Argentinita
voor een groote tournée naar Noord-Amerika
vertrekken. Gedurende deze tournée zal La Ar
gentinita niet te Amsterdam en Rotterdam op
treden.
Met de Douglas-machine, die om 9.10 uur van
Schiphol via Leeuwarden naar Groningen ver
trekt, reisde vanochtend de minister van
Sociale Zaken, prof. mr. C. P. M. Romme, ver
gezeld van den hoofdinspecteur voor de werk
verschaffing, den heer Meyer de Vries, om een
bezoek te brengen aan de provincie Drente,
waar een aantal werkverschaffingsobjecten
werden bezichtigd.
Op het vliegveld Eelde was de commissaris
der Koningin in de provincie Drente, R. H
baron de Vos van Steenwijk, ter verwelkoming
aanwezig. Onder leiding van den inspecteur der
werkverschaffing, den heer E. Buiskool, bezocht
het gezelschap o.m. de vloeivelden van de aard
appelmeelfabriek „Oranje" te Smilde en enkele
groote ontginningen, welke in deze provincie
zyn gelegen.
Des middags heeft de minister ten provincie-
huize te Assen de provinciale commissie voor
de werkverschaffing geïnstalleerd. Van deze
commissie is de gedeputeerde, de heer K. Brok,
voorzitter. Drente was de eenige provincie, die
een dergeiyke commissie nog niet kende. Het
is de taak van deze provinciale commissie,
den minister met raad en daad ter zyde te
staan, teneinde werkverruiming in het geheele
land op een zoo groot mogelijke schaal uit te
voeren.
Hedenmorgen om ongeveer tien uur brak door
onbekende oorzaak brand uit in de boerderij
van den landbouwer P. Kuipers aan den Ge-
mertscheweg te Helmond. Door den stormwind
aangewakkerd, greep het vuur zoo snel om zich
heen, dat de boerderij in korten tijd was uitge
brand. Het woonhuis bleef gespaard, dank zu
den brandmuur, welke het van de boerderij
scheidde. De geheele oogst, evenals de land-
bouw-inventaris, waaronder een dorschmachine,
is verloren gegaan. De Helmbndsche brandweer
moest zich tot nablussching bepalen. De scha
de wordt gedeeltelijk door verzekering gedekt.
Maandagavond half acht is op den Wouw-
scheweg, ter hoogte van het R.K. kerkhof, een
verkeersongeluk gebeurd. Een personen-auto,
bestuurd door den heer Hopmans uit Bergen op
Zoom, werd achterop gereden door den 30-ja-
rigen motorrijder C. Stiphorst uit Breda. Deze
heeft blijkbaar den auto niet of slechts op het
laatste oogenblik opgemerkt. Hij botste met
volle vaart tegen den linkerbumper van den
auto. Door den schok vloog Stiphorst uit het
zadel en kwam met groote kracht tegen den
auto terecht, waarna hij bewusteloos tegen den
grond smakte.
De geneesheer Blom van Assendelft was wel
dra ter plaatse en liet het slachtoffer naar
het Algemeen Burger-gasthuis te Bergen op
Zoom overbrengen.
De toestand van S. is zeer ernstig.
Woensdagmorgen zal de sultan van Pontia-
nak uit Den Haag via Antwerpen naar Londen
vertrekken. In den middag vertrekken de pan-
geran Hangabebi van Jogjakarta en de pange-
nan Mario Soerjosoemamo, gedelegeerde van
het Mangkoe Negoro'sche zelfbestuur, naar
Parijs.
„Ons Noorden", het Katholieke dagblad voor
de drie noordelijke provincies, bestaat thans vyf
en twintig jaren. Gaarne sluiten we ons aan
bij degenen, die bij het bereiken van dezen mijl
paal onzen persbroeder in het hooge Noorden
hun gelukwenschen aanbieden. Ongetwijfeld
werd in dit tijdsbestek zegenrijke arbeid ver
richt onder vaak moeilijke omstandigheden.
In het Zaterdag verschenen feestnummei
treffen we allereerst aan een schrijven van Kar
dinaal Pacelli, waarin de H. Vader de groote
verdiensten van „Ons Noorden" roemt en Zijn
Apostolischen Zegen schenkt.
Ook Z.H. Exc. mgr. dr. J. de Jong, Aartsbis
schop van Utrecht, prijst de krachtige verdedi
ging van de katholieke beginselen door het jubi-
leerende blad in de afgeloopen kwart-eeuw.
Verder verscheen in dit jubileumnummer
een reeks huldigingsartikelen, o.a. van den cen
sor, deken L. Buve, pastoor G. Wiegerinck, de
dekens J. van Galhorn, J. Schol tens en J. H.
Vaas, onzen partyvoorzitter T. J. Verschuur en
vele anderen.
Na genoten verlof is father S. J. Heesakkers
O.Praem. uit Dinther wederom uit de Abdy van
Berne te Heeswijk vertrokken (tweede vertrek)
met bestemming voor zyn missiegebied, de pre
fectuur van Jubbulpore C. P. in Britsch-Indië.
Als nieuwe plaats van vestiging en werkzaam
heid kreeg de missionaris reeds den missiepost
Shampura aangewezen, waar hem onder een in-
landsche bevolking een druk bedrijf en moeiiyke
zielzorg wachten.
Vrijdag 7 October zullen de paters Augustij
nen Simplicius Sjamaar en Werenfried Strie
ker, alsmede Br. Vitalis de Bake O.E.S.A. met
de boot „Breda" uit Amsterdam naar de Missie
in Bolivia vertrekken. De plechtige uitzending
van deze Missionarissen zal geschieden op
Woensdag 5 October vanuit de St. Augustinus-
kerk aan den Postjesweg te Amsterdam-West,
's avonds om half acht.
