De Fransche Kamer keurt de
volmachten goed
i
International Trucks
MET331 TEGEN 78
STEMMEN
WAS DE REISPAS VAN
BARANOWSKY ECHT?
m
TOTALITAIRE PARTIJ IN
JAPAN?
FRANSCH-ITALIAANSCHE
TOENADERING
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
1
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
WOENSDAG 5 OCTOBER 1938 - AVONDBLAD
SUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE.
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27rA ct. per week.
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21414
De feestelijke intocht van Hitler in Karlsbad
toe datum van 31 December werd
echter vervroegd tot
15 November
Vertrouwenskwestie
gesteld
De voorafgaande besprekingen
Daiadier aan het woord
Duitsche instemming
met Daladier's rede
FASCISTISCHE RAAD
Advocaat-generaal verzoekt aan
houding van de zaak om den
pas opnieuw te onderzoeken
Verdachte weer niet
verschenen
Britsch-Italiaansche
betrekkingen
Symbolisch gebaar van Italië ten
aanzien van de vrijwilligers
in -Spanje?
Burgos en de kwestie
der vrijwilligers
Hr. Ms. „Tromp", die Dinsdag uit Rotter dam is vertrokken, is met het oog op het
slechte weer teruggekeerd. De ministers, die de reis tot Hoek van Holland
meemaakten, hebben het schip op het punt van uitgang weer verlaten. V.l.n.r.
Z. Exc.Minister dr. H. Colijn, Z. Exc. Minister Van Dijk (Defensie) en Z. Exc.
Minister De Wilde Financiën
Het Weer
luimminuiiiiii
Konoje wil een machtige politieke
partijdie geheel de natie omvat
Nog geen minister voor
Buitenl. Zaken
Hongarije eischt een
symbolische bezetting
Boedapest wil vriendschappelijke
besprekingen met Praag
Vrede tusschen Green
en Lewis
Roosevelt doet een beroep op
de werknemers
Benoeming van den ambassadeur
een gunstig teeken
Japan en de Zuidzee-
eïlanden
Tokio geeft zijn recht hierop
niet prijs
Nieuw protest van
Mandsjoekwo
Tegen grensschending door
Russische soldaten
De bezetting van
Sudetenland
De rest der derde zone wordt
vandaag bezet
Nieuwe leider der
Gepoe
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
JOH. SWAALF
Henleinisten ageeren in
Z. W. Bohemen
De afbakening van het
Sudeten-gebied
Moeilijkheden bij de besprekingen
te Berlijn
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et 'nget.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag één 55 cent
per regel. BI] contract sterk verlaagde prijzen Voor
d® kleine annonces „OmroeDers" zie de rubriek
PARIJS, 5 Oct. (Havas). Nadat de
Fransche minister-president Daiadier
de kwestie van vertrouwen gesteld
had, heeft de Kamer het wetsont
werp tot het verleenen van volmach
ten aan de regeering goedgekeurd
met 331 tegen 78 stemmen.
Te één uur in den nacht had de socialistische
tractie een nieuwe bijeenkomst gehouden. Blum
zou daarin verklaard hebben, dat Herriot zich
hem had gewend om te bewerken, dat de
tractie zou terugkomen van haar besluit, tegen
de regeering te stemmen. Herriot zou beloofd
hebben, een stap bij Daiadier te doen, om bij
eenroeping van het parlement tegen 16 Novem-
her en geruststellende verzekeringen betreffen
de de toepassing der sociale wetten te ver
krijgen. Daarna zou de fractie besloten heb
ben, zich van stemming te onthouden, als zij
bevredigd zal worden door de verklaringen
fan den minister-president.
h>e financieele Kamercommissie is daarna
dpnieuw bijeen gekomen en heeft het regee-
ringsontwerp goedgekeurd met 18 tegen 5
stemmen, bij 18 onthoudingen.
Te half drie werd de bijeenkomst der Kamer
hervat. De rapporteur-generaal deelde mede,
bat de financieele commissie in het. regeerings-
°ntwerp slechts één verandering had aange
bracht: de datum van 31 December was ver
engen door dien van 15 November. De tekst
luidde toen als volgt: De regeering wordt ge
machtigd, tot 15 November 1938 door middel
van decreten, die in den ministerraad worden
besproken en goedgekeurd, maatregelen te ne
men voor het onmiddellijke herstel van den
economischen en financieelen toestand van
het land. Deze decreten zullen kracht van wet
hebben en aan de ratificatie der kamers wor
sen onderworpen vóór 1 Januari 1939.
De minister van Financiën, Marrchandeau,
herinnerde er aan, dat het saneering,swerk, dat
sedert April ter hand is genomen, goede resul
taten heeft opgeleverd. Hij gaf de verzekering,
dat de regeering niet opnieuw zich zal bedienen
van een voorschot van 10 milliard van de bank
fuh Frankrijk. Van het vorige voorschot, 12
milliard groot, rest nog 1520 millioen. De regee-
fmg heeft geen moratorium willen opleggen,
.aar zij moest door de laatste gebeurtenissen
m plaats van 4 milliard 12 milliard uitgeven
zal de gezonde methode van evenwicht niet
0Pgeven, maar heeft volmachten noodig.
Na Marchandeau voerde Daiadier het woord.
Nij herhaalde, dat in dén weerslag van de in-
mnationale crisis de oorzaken der financieele
moeilijkheden gezocht moeten worden. Daar de
demobilisatie nog niet geëindigd is, kan men
•et zeggen, hoeveel de uitgaven bedragen.
De regeering, aldus Daiadier, doet een beroep
°P den goeden wil van ieder. Zonder de ge
daagde volmachten zal het haar niet mogelijk
zijn ook maar één minuut haar arbeid voort te
^tten. Daiadier verklaarde een heftig tegen
stander te zijn van controle op de wissel
markt, die de kapitaalvlucht bevordert en twee
Valuta's schept: een voor het binnen- en een
v°or het buitenland. Verder zeide hij vijandig
t® staan tegenover een gedwongen conversie,
"elke tot nadeel zou strekken van de menschen,
°P wie men in ernstige omstandigheden altijd
eetl beroep doet. Herwaardeermg van den goud
voorraad kan morgen taak der regeering zijn.
Alle Franschen moeten toestemmen in een
iter, dat noodzakelijk is voor het welzijn van
en- Een millioen menschen, aldus de premier,
toonden zich bereid hun bloed voor dat wel
zijn te geven, wie zou zoo laag zijn een licht
offer voor hetzelfde doel te weigeren? De op
offeringen moeten natuurlijk niet van één groep
gevraagd worden, maar de sociale wetten kun
nen slechts gehandhaafd worden door den ar
beid van allen. Ik wil, aldus Daiadier, een be
roep op de arbeiders doen voor de noodzakelijke
vergrooting der nationale productie. Ik richt
mijn oproep tot de geheele Kamer en het ge-
heele ïand. Zij, die geen belang meer hebben,
daarnaar te luisteren, zijn degenen, die niets
meer voelen voor de republikeinsche idee en
het parlementaire stelsel.
Daladier's rede werd herhaaldelijk door ap
plaus onderbroken. Herriot las het eenige ar
tikel van het ontwerp voor, waarna gestemd
werd.
Te 5.35 maakte Herriot het resultaat be
kend: van de 409 stemmen waren 331 voor
en 78 tegen het ontwerp uitgebracht. Vol
gens de eerste inlichtingen in de wandelgan
gen hebben 73 communisten tegen gestemd.
De socialisten en 25 leden van de republi
keinsche federatie hebben zich onthouden.
Hierna werd de vergadering gesloten. De
Kamer komt echter vanavond te 21 uur
weer bijeen.
De 78 stemmen tegen het volmachtenontwerp
zijn uitgebracht door 73 communisten, 2 leden
der onafhankelijke volksactie, 2 radicaal-socia
listen en een lid der onafhankelijke linkerzijde.
Verder hebben zich onthouden 155 socialisten,
14 léden der republikeinsche federatie, 5 radi
caal-socialisten en een aantal andere afgevaar
digden.
BERLIJN, 5 Oct. (D.N.B.) Over de giste
ren in de Fransche Kamer gevoerde politieke
debatten schrijft het „Berliner .Tageblatt" al
dus: Het essentieele feit blijft bestaan, dat de
conclusies van Daiadier voor de Duitsch-Fran-
sche betrekkingen alsook tegenover Italië op
vallend positief zijn. Wanneer officieel wordt
meegedeeld, dat Frankrijk een ambassadeur bij
den Keizer en Koning te Rome zal laten accre-
diteeren, dan spreekt daaruit de zin van Daia
dier voor de werkelijkheid, alsmede het feit, dat
vele natuurlijke, maar door vooroordeelen lang
durig geremde waarheden, te München tot uiting
zijn gekomen. Toen Daiadier sprak, had hij van
de communisten weinig meer te verwachten,
maar hij sprak als de minister-president van
een Volksfrontregeering. Des te belangrijker is
zijn meeningsuiting tot herziening der anti
fascistische meeningen.
ROME, 5 Oct. (Stefani). Morgenavond te
22 uur komt de groote fascistische raad bij
een onder voorzitterschap van Mussolini. De
agenda bevat de volgende onderwerpen: Het
rasvraagstuk, de politieke toestand, en de ka
mer van fasces en corporaties.
Hedenochtend zou in hooger beroep voor het
Haagsche gerechtshof behandeld worden de
strafzaak tegen Jarislaw Baranowsky, die we
gens het gebruik van een valschen reispas door
den Rotterdamschen politierechter tot twee
maanden gevangenisstraf is veroordeeld.
Naar men zich zal herinneren was Baranowsky
een vriend en partijgenoot van den bij den
bomaanslag op den Coolsingel te Rotterdam om
het leven gekomen Oekrajiner Eugen Konova-
lec en in verband met deze zaak is Baranowsky
langen tijd door de politie vastgehouden. Hij
gaf toen op Ladislaw Bora te heeten, welken
naam ook zijn pas vermeldde.
Op 20 Juli zou deze zaak behandeld worden,
doch er werd uitstel verleend tot heden. Ver
dachte was evenwel weer niet verschenen. De
deurwaarder deelde mede, dat de verdediger
gaarne enkele mededeelingen wilde doen, doch
dit kon niet worden toegestaan, daar de ver
dachte niet aanwezig was.
Er werd verstek verleend en de advocaat-
generaal, mr. L. B. J. Vermeulen, zeide in zijn
requisitoir, dat verdachte het verweer voerde,
dat zijn reispas echt was, doch dat deze op een
anderen naam dan de zijne stond. Spr. vond
het daarom van belang de echtheid van den
pas te onderzoeken en verzocht de zaak terug
te wijzen naar den rechter-commissaris, opdat
een deskundigen-onderzoek zou kunnen plaats
hebben.
Het gerechtshof zal hierover op 19 October
beslissen.
ROME, 4 Oct. (Havas) Het onderhoud,
dat Ciano en Lord Perth Dinsdag hebben ge
had, is van bijzonder belang geweest. Verno
men wordt, dat de gedaehtenwisselingen tege
lijkertijd betrekking hadden op den internatio
nalen toestand en op de kwestie der Britsch-
Italiaansche betrekkingen.
De toestand heeft een ander aspect sedert de
bijeenkomst te München en het besluit van
Frankrijk, een ambassadeur te accrediteeren
bij den Koning en Keizer, Victor Emanuel III.
Het is duidelijk, dat Londen, in overeenstem
ming met Parijs handelende, de liquidatie
wenscht te verhaasten van de tusschen Enge
land en Italië hangende kwesties.
Aan den anderen kant heeft Italië het groot
ste belang bij een spoedig doen toepassen van
het op 16 April j.l. door Ciano en Perth onder-
teekende verdrag. Gezien dit door beide partijen
gewenschte resultaat, moet dus nog slechts
een compromisformule gevonden worden, o.m.
betreffende het probleem der terugtrekking
der buitenlandsche strijders uit Spanje.
In politieke en diplomatieke kringen te Rome
is men vanavond geneigd te denken, dat Rome
en Londen op weg zijn naar een regeling in
deze aangelegenheid en men sluit de mogelijk
heid niet uit, dat binnenkort Italië een symbo
lisch gebaar zal maken ten opzichte van de
Italiaansche „vrijwilligers" in Spanje.
LONDEN, 4 Oct. (Reuter). De Britsche re
geering zou vandaag antwoord ontvangen heb
ben van de regeering te Burgos, waarin deze
instemt met het denkbeeld, Hemming naar het
rechtsche Spanje te zenden. Men verwacht der
halve, dat Hemming over een paar dagen naar
Burgos zal vertrekken.
illllIlllllllllllllllllllIHIIIIIIIIimilllllllllHü
M Hoogste barometerstand 764.3 te Vardoe
Laagste barometerstand 726.0
te Thorshavn
1 VERWACHTING: Krachtige tot mati-
gen, tijdelijk wellicht nog stormachtige,
Zuidelijke tot Westelijken wind, betrokken
tot zwaar of half bewolkt, regenbuien,
iets kouder.
|l Zon op v.m. 6.08 onder n.m. 5.28 uur.
Licht op n.m. 5.58. Maan op n.m. 3.39
onder v.m. 1.37. Volle Maan 9 October.
TOKIO, 5 Oct. Naar de „Miyako Sjim-
boen" meldt, zijn op het oogenblik in Japan
verschillende invloeden aan het werk om
tegen het einde van deze maand te komen
tot de definitieve vorming van een totali
taire partij, waarvan vele vooraanstaande
leden der Japansche diplomatie deel zou
den uitmaken. De leider dezer partij zou de
huidige minister-president Konoje zijn.
Sinds verleden jaar, zoo zegt het blad vol
gens Domei, toen men ook reeds over de vor
ming van een dergelijke partij sprak, doch het
denkbeeld liet vallen, omdat Konoje geen voor
zitter wilde zijn, heeft de minister-president
zich verschillende keeren uitgesproken voor een
machtige politieke partij, gebaseerd op den steun
der geheele natie. Konoje zou zich den laatsten
tijd ook niet meer tegen het leiderschap van
deze partij verzet hebben.
Niet alleen, aldus de „Miyako Sjimboen",
wordt Konoje's voornemen gesteund door de po
litieke partijen, doch ook door de bureaucraten
en militaire kringen. Tot de voorstanders van
een totalitaire partij behooren volgens het blad
graaf Arima, de minister van Landbouw en
Akira Kazami, de voornaamste staatssecretaris
van het huidige kabinet, die de leiding op zich
hebben genomen bij de vorming, alsmede Foe-
sanosoeke Koehara, de vroegere minister van
Verkeer, Kiyosji Akita, de vroegere voorzitter
van het Huis van Afgevaardigden en Teisoeke
Akiyama, die een voorname rol speelde bij de
organisatie van het kabinèt-Konoje. Ook ad
miraal Soeëtsoejóe zou het voornemen hebben
een nieuwe partij te stichten, doch ook deze zou
in de totalitaire party worde» opgenomen
De nieuwe partij, zoo besluit de „Miyako
Sjimboen", zal niet slechts een ineenvloeiing zijn
der politieke partijen met inbegrip van de partij
dei- sociale massa, doch zal alle volksgroepen
vertegenwoordigen. Het succes der partij hangt
evenwel geheel af van de aanvaarding van het
voorzitterschap door prins Konoje.
Minister-president Konojo zal. volgens Reu
ter, nog voor eenigen tijd de portefeuille van
Buitenlandsche Zaken blijven beheeren, daar 't
moeilijk blijkt een opvolger voor den afgetreden
minister Oegaki te vinden. De onderhandelin
gen met den Japanschen ambassadeur te Lon
den, Sjigemitsoe, alsmede met zijn collega te
Washington, Saito, en den oud-minister van
Buitenlandsche Zaken, Arita, schijnen geen re
sultaat te hebben gehad.
BOEDAPEST, 5 Oct. Het Hongaarsche tele-
graaf-agentschap deelt mede:
In de nota, welke aan de Tsjecho-Slbwaak-
sche regeering op 3 October is overhandigd
door den Hongaarschen gezant te Praag, heeft
de Hongaarsche regeering den wensch uitge
sproken, dat de Tsjechisch-Hongaarsche on
derhandelingen in een vriendschappelijke sfeer
zouden worden gevoerd. Te dien einde heeft
de Hongaarsche regeering de Tsjecho-Slowaak-
sche uitgenoodigd de volgende maatregelen te
nemen-
1. Invrijheidstelling van alle Hongaarsche
politieke gevangenen;
2. onmiddellijk met verlof zenden van alle
Hongaarsche soldaten, die in het Tsjecho-
Slowaaksche leger dienen, opdat zij huiswaarts
zullen kunnen keeren;
3. organisatie van detachementen onder ge
mengde bevelvoering voor de handhaving van
de orde in de Hongaarsche gebieden in Tsje-
cho-Slowakije;
4. bezetting van twee grenssteden door Hon
gaarsche troepen als „symbool" voor de aan
Hongarije af te stane gebieden.
De Hongaarsche regeering heeft voorgesteld
de onderhandelingen op 6 October te begin
nen te Komarom. De Hongaarsche delegatie
zal gepresideerd worden door Kanya.
HOUSTON (Texas), 5 Oct. President Roo
sevelt heeft gisteren een beroep gedaan op de
werknemers, een einde te maken aan de split
sing in de vakorganisatie, welke reeds drie jarer.
duurt. Eenige uren later heeft William Green,
voorzitter van de American Federation of Labor
verklaard, dat het bondsbestuur een definitief
voorstel tot beëindiging van den strijd met de
C. I. O., de organisatie van John Lewis, gunstig
zou ontvangen.
Tijdens den intocht van Hitler in het Egerland werd het middagmaal in de
open lucht gébruikt
PARIJS, 5 October. (Havas). Naar aan
leiding van de aanstaande benoeming van
een Franschen ambassadeur bij den Keizer-
Koning van Italië schrijft de „Petit Pari-
sien": Deze benoeming zal binnenkort gepaard
gaan met de erkenning van het Keizerrijk in
Abessinië. De regeeringen te Londen en Parijs
zijn het ongetwijfeld eens geworden over de
moeilijkheid van deze erkenning, die evenals het
in werking treden der Britsch-Italiaar.sche
overeenkomsten afhankelijk was gemaakt van
de regeling der Spaansche kwestie. Er is reden
te veronderstellen, dat Chamberlain en Daia
dier uit den mond van Mussolini in dit opzicht
bevredigende verzekeringen hebben gehoord.
Volgens de „Journal" is er geen misverstand,
dat niet kan opgehelderd worden. De Middel-
Europeesche crisis heeft aangetoond, hoe ge
vaarlijk een wrok tusschen de Middellandsche
Zeestaten is. De benoeming van een ambassa
deur te Rome is noodig geworden.
De „Jour" en de „Echo de Paris" zeggen, dat
thans ook de betrekkingen met Burgos geregeld
moeten worden.
TOKIO, 5 Oct. (D.N.B.) De woordvoerder
van het Japansche ministerie van Buitenland
sche Zaken heeft verklaard, dat indien Japan
alle betrekkingen met den Volkenbond ver
breekt, dit niet beteekent, dat het daarmede
zijn mandaatrechten op de Zuidzee-eilanden
prijsgeeft. Deze mandaten, aldus de woordvoer
der, zijn niet aan Japan toebedeeld door den
Volkenbond, maar door de conferentie der vijf
mogendheden te Parijs in 1919. Zij liggen der
halve buiten de bevoegdheid van Genève.
TOKIO, 5 Oct. Naar Domei uit Charbin
meldt, heeft de regeering van Mandjoekwo bij
de Russische regeering geprotesteerd naar aan
leiding van een nieuw grensincident, dat zich op
27 September heeft voorgedaan.
Een groep Russische soldaten zou toen de
grens bij Itsjikang gepasseerd zijn en dertien
Mandsjoereezen, die op de Amoer voeren, heb
ben meegenomen naar Russisch gebied. Geëischt
wordt de onverwijlde vrijlating dezer menschen.
BERLIJN, 5 Oct. (D.N.B.) Het opperbevel
der Duitsche weermacht maakt bekend: „Troe
pen van generaal Von Reichenau zijn vanoch
tend te 8 uur aangetreden om de rest van de
derde zone te bezetten."
MOSKOU, 5 Oct. (D.N.B.) Tot plaatsver
vangend volkscommissaris voor Binnenlandsche
Zaken, (De Gepoe) is benoemd Filaretow, die
sinds eenige maanden de functie van vice-
volkscommissaris voor de industrie in de Groot-
Russische Bondsrepubliek bekleedde. Het is niet
bekend, wiens plaats hij als commissaris der
Gepoe inneemt, daar den laatsten tijd juist bij
de Gepoe talrijke wijzigingen van functies ver
richt zijn.
Minister-president Konoje zou voorzit
ter worden van een nieuwe totalitaire
partij in Japan.
De Fransche Kamer keurt de volmach
ten voor de regeering goed.
Het eeuwfeest van de invoering van het
Burgerlijk Wetboek is aan de R. K. Uni
versiteit herdacht.
Ernstig auto-ongeluk te Groningen. Een
doode en drie gewonden.
Strafzaak tegen Baranowsky wegens het
gebruiken van een valschen reispas voor
het Haagsche Hof.
De malaria te Tandjong-Priok neemt af.
Incidenten in Bantam (N.-I.); eenige
dooden te betreuren.
TELEF. 10663 HAARLEM
PRAAG, 5 Oct. (Havas) Volgens een officieel
communiqué van het Tsjecho-Slowaaksche tele-
graafagentschap blijft de Duitsche bevolking in
de grensstreken kalm. Daarentegen ontplooien
benden „Ordner" een illegale activiteit in Zuid
west Bohemen, in de gebieden, grenzende aan
de streken, die door de Duitsche troepen zijn
bezet.
Te Kasperske Hory hebben „Ordner" eenige
openbare gebouwen gesloopt. Een sterke afdee-
ling gendarmerie en douane-ambtenaren en
politie voor de bescherming van den staat werd
belast met het herstellen van de orde in deze
plaats.
De Tsjechen, die gevlucht zijn uit het Sudeten
gebied en op wie thans aandrang wordt ge
oefend door de Tsjecho-Slowaaksche autoritei
ten om terug te keeren, kunnen hieraan geen
gevolg geven zonder specialen pas van de
Gestapo. Gemeld wordt, dat deze passen slechts
in uitzonderingsgevallen worden toegekend.
BERLIJN, 5 Oct. (Reuter). Naar ver
luidt zijn er moeilijkheden gerezen bij de
onderhandelingen over de afbakening van
het Sudeten-Duitsche gebied, dat op 10 Oc
tober aan Duitschland moet zijn overge
dragen.
(i IVVVAWlVMmmimn;/:/ j-r-> r f
Stand op Woensdag 1 uur n.m.: 749.3
Vorige stand: 740.0
